-
1 mactus
mactus, a, um, Adi. (nicht zu magnus, sondern zu Wz. *mēgh-, s. macto), fast nur in den Formen mactus u. macte, I) in der Opferspr.: mactus hoc fercto, macte hac dape esto, sei verherrlicht durch usw. = sei zufriedengestellt durch usw., sei zufrieden mit usw., Cato: macte hoc porco piaculo immolando esto, Cato: macte vino inferio esto, Cato: mactus hoc vino inferio esto, Arnob. – II) übtr.: A) als Glückwunsch und Beifallsruf = Heil dir! wohl dir! Glück auf! recht so! iuberem macte virtute esse, Glück auf! würde ich deiner Tapferkeit zurufen, Liv.: macte virtute este, Heil eurem Heldenmute, Liv. 7, 36, 5: macte virtute diligentiāque esto, wohl dir, daß du so brav u. achtsam bist, Liv.: macte virtute! Cic.: macte novā virtute, puer, Verg.: vos macti virtute estote, Curt. 4, 1 (3), 18. – macti ingenio este, Plin. 2, 55. – macte animo, iuvenis, Stat. Theb. 7, 280: macte animi, Stat. Theb. 2, 495; silv. 5, 1, 37. Mart. 13, 6, 7. – macte fortissimam civitatem, Flor. 2, 18, 16. – B) = mactatus, geopfert, poet. = (wie ein Opfertier) getroffen, geschlagen, boves lucae ferro male mactae diffugiunt, Lucr. 5, 1337 (1339).
-
2 mactus
mactus, a, um, Adi. (nicht zu magnus, sondern zu Wz. *mēgh-, s. macto), fast nur in den Formen mactus u. macte, I) in der Opferspr.: mactus hoc fercto, macte hac dape esto, sei verherrlicht durch usw. = sei zufriedengestellt durch usw., sei zufrieden mit usw., Cato: macte hoc porco piaculo immolando esto, Cato: macte vino inferio esto, Cato: mactus hoc vino inferio esto, Arnob. – II) übtr.: A) als Glückwunsch und Beifallsruf = Heil dir! wohl dir! Glück auf! recht so! iuberem macte virtute esse, Glück auf! würde ich deiner Tapferkeit zurufen, Liv.: macte virtute este, Heil eurem Heldenmute, Liv. 7, 36, 5: macte virtute diligentiāque esto, wohl dir, daß du so brav u. achtsam bist, Liv.: macte virtute! Cic.: macte novā virtute, puer, Verg.: vos macti virtute estote, Curt. 4, 1 (3), 18. – macti ingenio este, Plin. 2, 55. – macte animo, iuvenis, Stat. Theb. 7, 280: macte animi, Stat. Theb. 2, 495; silv. 5, 1, 37. Mart. 13, 6, 7. – macte fortissimam civitatem, Flor. 2, 18, 16. – B) = mactatus, geopfert, poet. = (wie ein Opfertier) getroffen, geschlagen, boves lucae ferro male mactae diffugiunt, Lucr. 5, 1337 (1339). -
3 macte
macte, s. mactus.
-
4 macti
macti, s. mactus.
-
5 macto
macto, āvī, ātum, āre (zu Wz. *mēgh- mit den zwei verschiedenen Bedeutungen: a) = erfreuen, ehren (vgl. mactus) u. b) = schlachten), I) jmd. mit etw. verherrlichen, beehren, beschenken, ehren, alqm magno triumpho, Enn. fr.: alqm honoribus, Cic.: laeto Latinas lacte, Cic. Bes. (in der) Opferspr. einen Gott durch ein Opfer verherrlichen, zufriedenstellen, versöhnen, puerorum extis deos manes, Cic. – II) opfern, schlachten, hostiam, Hor.: bidentes, Verg.: taurum Neptuno, Verg. – übtr., a) gleichs. als Opfer weihen, bestimmen, alqm Orco, Liv.: hostium legiones Telluri ac dis manibus, Liv.: perfidos et ruptores pacis ultioni et gloriae, Tac. – b) opfern = hinschlachten, morden, alqm, Cic., oder hinschlachten, = um jeden Preis verurteilen, alci alqm mactandum civitatis testimonio tradere, Cic. Flacc. 52. – c) mit einem Unheile od. Übel heimsuchen, mit einer Strafe belegen, bestrafen, alqm damno, infortunio, Komik.: alqm gravi infortunio, Lact.: alqm summo supplicio, aeternis suppliciis, Cic.: castra mactabo in mare, ins Meer stürzen, Verg.: ius civitatis illo supplicio, Cic.: alqm morte, Cic. – / mactassint archaist. = mactaverint, Afran. com. 264. Pompon. com. 137. Enn. fr. scen. 333.
-
6 macte
macte, s. mactus. -
7 macti
macti, s. mactus. -
8 macto
macto, āvī, ātum, āre (zu Wz. *mēgh- mit den zwei verschiedenen Bedeutungen: a) = erfreuen, ehren (vgl. mactus) u. b) = schlachten), I) jmd. mit etw. verherrlichen, beehren, beschenken, ehren, alqm magno triumpho, Enn. fr.: alqm honoribus, Cic.: laeto Latinas lacte, Cic. Bes. (in der) Opferspr. einen Gott durch ein Opfer verherrlichen, zufriedenstellen, versöhnen, puerorum extis deos manes, Cic. – II) opfern, schlachten, hostiam, Hor.: bidentes, Verg.: taurum Neptuno, Verg. – übtr., a) gleichs. als Opfer weihen, bestimmen, alqm Orco, Liv.: hostium legiones Telluri ac dis manibus, Liv.: perfidos et ruptores pacis ultioni et gloriae, Tac. – b) opfern = hinschlachten, morden, alqm, Cic., oder hinschlachten, = um jeden Preis verurteilen, alci alqm mactandum civitatis testimonio tradere, Cic. Flacc. 52. – c) mit einem Unheile od. Übel heimsuchen, mit einer Strafe belegen, bestrafen, alqm damno, infortunio, Komik.: alqm gravi infortunio, Lact.: alqm summo supplicio, aeternis suppliciis, Cic.: castra mactabo in mare, ins Meer stürzen, Verg.: ius civitatis illo supplicio, Cic.: alqm morte, Cic. – ⇒ mactassint archaist. = mactaverint, Afran. com. 264. Pompon. com. 137. Enn. fr. scen. 333.
См. также в других словарях:
PRAECIDANEA Porca — quae Cereri ante messem mactari solebat dici consuevit. Sect. Pomp. Praecidanea agna vocabatur, que ante alias caedebatur, Item porca quae Cereri mactabatur ab eo, qui mortuo iusta non secisset, i. e glebam non in os iecisset: quod mos erat iis… … Hofmann J. Lexicon universale
Macht (2), die — 2. Die Macht, plur. die Mächte, so wohl das Vermögen etwas zur Wirklichkeit zu bringen, als auch ein mit diesem Vermögen begabtes Ding. 1. Das Vermögen, oder die Kraft etwas zur Wirklichkeit zu bringen; ohne Plural. 1) Von der physischen oder… … Grammatisch-kritisches Wörterbuch der Hochdeutschen Mundart
CINNA — I. CINNA Italiae urbs, quam Romani Samnitibus eripuerunt, Diodorus. Macedoniae oppid. Antonin. Iacceranorum urbs in Hispania Tarraconeus. Ptolemaeo; est et Persidis oppidus, eidem. Denique, Thessaliae civitas a Cinno gigante Coei fratre dicta. II … Hofmann J. Lexicon universale
INFERIUM Vinum — dicebatur vett. Romanis quod in Vinalibus Iovi offerebatur ac libabatur, ut in frumentis praemessa, laconibus προλογία, ab inferendo, utidocet, ridens superstitionem hanc suaviter, Arnob. adv. Gentes, l. 5. Operae pretium est etiam verba ipsa… … Hofmann J. Lexicon universale
MACTATIO — Agni Paschalis, toti Israelis coetui imperatur, Exodi c. 12. v. 6. Et mactabunt eum omnis congregatio Synagogae Israelis. Proin v. 21. omnibus dicit Moses, Mactate Pascha: non solum, quia tum temporis quisque paterfamiliâs aut quilibet… … Hofmann J. Lexicon universale
RAMUS Petrus — Veromanduus, Vir doctissimus. Filius agricolae, nepos carbonarii, qui ex nobilissima in Burgundionibus familia ortus, bellicis turbis solum vertere, et vitam carbonariam faciendo, sustentare se coactus est. Ingeniô ad studia factus, Parisios… … Hofmann J. Lexicon universale
gré — Gré, m. C est volonté, Selon ce on dit il confesse de son bon gré et bonne volonté, Suapte sponte, Et malgré ou maugré moy, c est à dire, contre ma volonté, Me inuito, Et vient de Gratum Latin, en signification d acceptable que le François dit… … Thresor de la langue françoyse
plaire — Plaire, Placere, Collibere. Fort plaire, Perplacere, Complacere. Ces pierres precieuses plaisent, et ont une singuliere excellence, Habent gratiam hi lapilli, et gemmae pretiosissimae. Se plaire, et estre glorieux, Sibi placere, Se mirari. Il… … Thresor de la langue françoyse
meĝ(h)- : meĝ(h)- — meĝ(h) : meĝ(h) English meaning: big Deutsche Übersetzung: “groß” Note: (zur O.Ind. Aspiration s. Pedersen 5e décl. Lat. 481, Hitt. 36, 181 f.); zur reduced grade compare Pedersen Hitt. 169 f. Material: O.Ind. mahü nt , Av … Proto-Indo-European etymological dictionary
mactation — makˈtāshən noun ( s) Etymology: Late Latin mactation , mactatio, from Latin mactatus (past participle of mactare to honor, sacrifice, slay, slaughter, from mactus worshiped, honored) + ion , io ion : an act of killing; especially : the ritual… … Useful english dictionary