Перевод: с латинского на все языки

со всех языков на латинский

lex+horrendi+carminis+erat

  • 1 carmen

        carmen inis, n    [1 CAS-], a song, poem, verse, oracular response, prophecy, form of incantation, tune, air, lay, strain, note, sound (vocal or instrumental): canentes carmina, L.: Carmine vocali clarus, O.: lyrae, Pr.: per me concordant carmina nervis, O.: ferale, V.: cygnorum, O.: citharā carmina divides, H.: barbaricum, O. — Esp., a composition in verse, poem, poetry, verse, song: cantūs et carmina, melodies and words: Maeonii carminis alite, H.: tragicum, H.: carmina Livi, H.: Lydis remixto carmine tibiis, H.: famosum, abusive, H.: canere, to compose: pueris canto, H.: condere, H.: contexere: fingere, H.: docere, H.: ad umbilicum adducere, H. — Lyric poetry: Carmine tu gaudes, hic delectatur iambis, H.: Carmina compono, hic elegos, H. — A poetic inscription: carminibus templorum aditūs exornare: tumulo superaddite carmen, V.—A passage from a poem, poetical extract: audiens tam grande carmen: Euripideum illud.—An oracular response, prophecy, prediction: Cumaeum, V.: in libris Sibyllinis, L.—A charm, incantation: Carminibus Circe socios mutavit Ulixi, V.: veneficae Scientioris, H.: Auxiliare, O.—A form of speech, ceremonial phrase, formula (in religious or legal observances): quae (verba) longo effata carmine, L.: diro quodam carmine iurare, L.: cruciatūs carmina: lex horrendi carminis erat, of a dreadful form, L.: Appii Caeci carmen, a proverbial saying: magistri, a school-task for the memory: sacrum, L.
    * * *
    I
    card for wool/flax
    II
    song/music; poem/play; charm; prayer, incantation, ritual/magic formula; oracle

    Latin-English dictionary > carmen

  • 2 carmen

    1.
    carmen, ĭnis, n. (old form cas-men, Varr. L. L. p. 86 Bip.) [Sanscr. çasto [p. 293] declaim, praise; cf.: camilla, censeo], a tune, song; poem, verse; an oracular response, a prophecy; a form of incantation (cf.: cano, cantus, and canto).
    I.
    In gen., a tune, song, air, lay, strain, note, sound, both vocal and instrumental (mostly poet.; in prose, instead of it, cantus; cf.

    also versus, numeri, modi): carmen tuba ista peregit ( = sonus),

    Enn. Ann. 508 Vahl.:

    carmine vocali clarus citharāque Philammon,

    Ov. M. 11, 317; cf.

    vocum,

    id. ib. 12, 157:

    per me (sc. Apollinem) concordant carmina nervis,

    id. ib. 1, 518; cf. id. ib. 11, 5;

    5, 340: solaque culminibus ferali carmine bubo Saepe queri,

    Verg. A. 4, 462; so id. G. 4, 514; Ov. M. 10, 453:

    cygnorum,

    id. ib. 5, 387; cf. id. ib. 14, 430; Mart. 13, 77:

    citharae liquidum carmen,

    Lucr. 4, 981; cf. id. 2, 506; Hor. C. 1, 15, 15:

    lyrae carmen,

    Prop. 2, 1, 9 Hertzb.:

    canere miserabile carmen,

    Ov. M. 5, 118:

    harundineum,

    id. Tr. 4, 1, 12:

    socialia carmina,

    id. H. 12, 139:

    barbaricum,

    id. M. 11, 163.—With allusion to playing on the cithara:

    hoc carmen hic tribunus plebis non vobis sed sibi intus canit,

    Cic. Agr. 2, 26, 68; cf. Aspendius.—Also the sound of waves, Claud. Cons. Mall. Th. 319; cf. Auct. Aetn. 295.—
    II.
    Esp., a composition in verse, a poem; poetry, verse, song, whether in a broader sense, of every kind of poetic production, epic, dramatic, lyric (opp. to prose and to cantus, the melody), or, in a more restricted sense, for lyric poetry.
    A.
    Cum hanc felicitatem non prosa modo multi sint consecuti sed etiam carmine, Quint. 10, 7, 19; cf. id. 1, 8, 2; 8, 6, 27; 10, 1, 95:

    perspicuum est, et cantus (melodies) tum fuisse rescriptos vocum sonis et carmina (words),

    Cic. Tusc. 4, 2, 3; id. de Or. 2, 8, 34; 3, 51, 197:

    carminibus cum res gestas coepere poetae Tradere,

    Lucr. 5, 1444:

    Maeonii carminis alite,

    Hor. C. 1, 6, 2:

    epicum carmen,

    Quint. 10, 1, 62:

    heroici sublimitas,

    id. 1, 8, 5; cf. Prop. 3 (4), 3, 16:

    Iliacum,

    Hor. A. P. 129:

    historia quodammodo carmen solutum,

    Quint. 10, 1, 31:

    Pierium,

    Lucr. 1, 946; 4, 21:

    tragicum,

    Hor. A. P. 220:

    carmina Livi,

    id. Ep. 2, 1, 69; cf. Tac. A. 11, 13:

    Saliorum carmina,

    Varr. L. L. 3, 26; 9, 61; Quint. 1, 6, 40; Hor. Ep. 2, 1, 86 Schmid.; cf. Liv. 1, 20, 4 al.:

    lyricorum carmina,

    Quint. 9, 4, 53; Prop. 4 (5), 6, 32:

    Aeolium,

    Hor. C. 3, 30, 13:

    Lydis remixto carmine tibiis,

    id. ib. 4, 15, 30; cf. id. Epod. 9, 5:

    carmen funebre proprie Naenia,

    Quint. 8, 2, 8:

    carmina quae in Phaeacum epulis canuntur,

    Cic. Brut. 18, 71; cf. id. ib. 19, 75:

    lascivum,

    Quint. 9, 4, 108:

    obscena,

    satirical, abusive poems, libels, Prop. 1, 16, 10;

    the same: famosum,

    Hor. Ep. 1, 19, 31 Schmid.:

    malum,

    id. ib. 2, 1, 153; id. S. 2, 1. 82 Heind.:

    obliquum,

    Stat. S. 1, 2, 27:

    probrosum,

    Tac. A. 4, 31; cf.:

    si quis carmen condidisset quod infamiam faceret flagitiumve alteri,

    Cic. Rep. 4, 10, 12; and Fragm. XII. Tab. 8, 1, ap. Wordsw. Fragm. and Spec. p. 259 sq.; Fischer ad Cic. Tusc. 4, 2, 4.—Phrases:

    canere,

    Cic. Brut. 18, 71; Liv. 1, 20, 4 al.:

    cantare cui,

    Hor. C. 3, 1, 4:

    cantitare,

    Cic. Brut. 19, 75: CONDERE, XII. Tab. ap. Cic. Rep. 4, 10, 12; Lucr. 5, 1; Hor. S. 2, 1, 82; id. A. P. 436:

    contexere,

    Cic. Cael. 8, 18:

    disponere,

    Lucr. 3, 420:

    pangere,

    id. 1, 934; 4, 9:

    fingere,

    Hor. C. 4, 2, 32; id. Ep. 2, 1, 227; id. A. P. 331:

    dicere,

    id. C. 4, 12, 10; id. C. S. 8:

    dictare,

    id. S. 1, 10, 75; id. Ep. 2, 1, 110:

    docere,

    id. C. 2, 19, 1:

    ad umbilicum adducere,

    id. Epod. 14, 7:

    deducere ad sua tempora,

    Ov. M. 1, 4:

    fundere,

    Cic. Tusc. 1, 26, 64:

    componere ad lyram,

    Quint. 1, 10, 29; cf. id. 11, 2, 11.—
    B.
    Esp.
    1.
    In a restricted sense for lyric or epic poetry:

    carmine tu gaudes, hic delectatur iambis,

    Hor. Ep. 2, 2, 59 Schmid.; cf.:

    carmina compono, hic elegos,

    id. ib. 2, 2, 91: amabile carmen, i. e. a love poem or song, id. ib. 1, 3, 24.—And opp. to the drama for an epic or lyric poem:

    fabula, quae versatur in tragoediis atque carminibus,

    Quint. 2, 4, 2.—
    2.
    A part of a great epic poem, a book, canto:

    in primo carmine,

    Lucr. 6, 937. —
    3.
    A poetic inscription:

    et tumulum facite et tumulo superaddite carmen: Daphnis ego, etc.,

    Verg. E. 5, 42; id. A. 3, 287; Ov. M. 14, 442; id. F. 3, 547 al.—
    4.
    A response of an oracle, a prophecy, prediction:

    ultima Cumaei venit jam carminis aetas,

    Verg. E. 4, 4; so Ov. M. 6, 582; Liv. 1, 45, 5; 23, 11, 4; 25, 12, 4; 29, 10, 6; 38, 45, 3; Tac. A. 3, 63; 4, 43; 6, 12 al.—
    5.
    A magic formula, an incantation: MALVM, Fragm. XII. Tab. ap. Plin. 28, 2, 4, § 17; cf.

    Fragm. XII. Tab. 8, 1, a. ap. Wordsw. Fragm. and Spec. p. 260: polleantne aliquid verba et incantamenta carminum,

    Plin. 28, 2, 3, § 10: carmina vel caelo possunt deducere lunam;

    Carminibus Circe socios mutavit Ulixi,

    Verg. E. 8, 69 sq.; so id. A. 4, 487; Hor. Epod. 5, 72; 17, 4; id. S. 1, 8, 19; Prop. 2 (3), 28, 35; Ov. M. 7, 137; 14, 58; Quint. 7, 3, 7; Tac. A. 2, 69; 4, 22 al.—
    6.
    On account of the very ancient practice of composing forms of religion and law in Saturnian verse, also a formula in religion or law, a form:

    diro quodam carmine jurare,

    Liv. 10, 38, 10; 10, 41, 3; 31, 17, 9; 1, 24, 6 and 9; Plin. 28, 2, 3, § 12:

    cruciatus carmina,

    Cic. Rab. Perd. 4, 13; cf. id. Mur. 12, 26:

    lex horrendi carminis erat: duumviri perduellionem judicent, etc.,

    of a dreadful form, Liv. 1, 26, 6:

    rogationis carmen,

    id. 3, 64, 10.—
    7.
    Moral sentences composed in verses:

    Appii Caeci carmen,

    Cic. Tusc. 4, 2, 4; cf.:

    liber Catonis qui inscriptus est Carmen de moribus,

    Gell. 11, 2, 2:

    ut totum illud, VTI. LINGVA. NVNCVPASSIT., non in XII. tabulis, sed in magistri carmine scriptum videretur,

    Cic. de Or. 1, 57, 245:

    necessarium,

    id. Leg. 2, 23, 59.
    2.
    carmen, ĭnis, n. [1. caro], a card, for wool or flax, Venant. Ep. Praem. Carm. 6, 5.

    Lewis & Short latin dictionary > carmen

  • 3 casmen

    1.
    carmen, ĭnis, n. (old form cas-men, Varr. L. L. p. 86 Bip.) [Sanscr. çasto [p. 293] declaim, praise; cf.: camilla, censeo], a tune, song; poem, verse; an oracular response, a prophecy; a form of incantation (cf.: cano, cantus, and canto).
    I.
    In gen., a tune, song, air, lay, strain, note, sound, both vocal and instrumental (mostly poet.; in prose, instead of it, cantus; cf.

    also versus, numeri, modi): carmen tuba ista peregit ( = sonus),

    Enn. Ann. 508 Vahl.:

    carmine vocali clarus citharāque Philammon,

    Ov. M. 11, 317; cf.

    vocum,

    id. ib. 12, 157:

    per me (sc. Apollinem) concordant carmina nervis,

    id. ib. 1, 518; cf. id. ib. 11, 5;

    5, 340: solaque culminibus ferali carmine bubo Saepe queri,

    Verg. A. 4, 462; so id. G. 4, 514; Ov. M. 10, 453:

    cygnorum,

    id. ib. 5, 387; cf. id. ib. 14, 430; Mart. 13, 77:

    citharae liquidum carmen,

    Lucr. 4, 981; cf. id. 2, 506; Hor. C. 1, 15, 15:

    lyrae carmen,

    Prop. 2, 1, 9 Hertzb.:

    canere miserabile carmen,

    Ov. M. 5, 118:

    harundineum,

    id. Tr. 4, 1, 12:

    socialia carmina,

    id. H. 12, 139:

    barbaricum,

    id. M. 11, 163.—With allusion to playing on the cithara:

    hoc carmen hic tribunus plebis non vobis sed sibi intus canit,

    Cic. Agr. 2, 26, 68; cf. Aspendius.—Also the sound of waves, Claud. Cons. Mall. Th. 319; cf. Auct. Aetn. 295.—
    II.
    Esp., a composition in verse, a poem; poetry, verse, song, whether in a broader sense, of every kind of poetic production, epic, dramatic, lyric (opp. to prose and to cantus, the melody), or, in a more restricted sense, for lyric poetry.
    A.
    Cum hanc felicitatem non prosa modo multi sint consecuti sed etiam carmine, Quint. 10, 7, 19; cf. id. 1, 8, 2; 8, 6, 27; 10, 1, 95:

    perspicuum est, et cantus (melodies) tum fuisse rescriptos vocum sonis et carmina (words),

    Cic. Tusc. 4, 2, 3; id. de Or. 2, 8, 34; 3, 51, 197:

    carminibus cum res gestas coepere poetae Tradere,

    Lucr. 5, 1444:

    Maeonii carminis alite,

    Hor. C. 1, 6, 2:

    epicum carmen,

    Quint. 10, 1, 62:

    heroici sublimitas,

    id. 1, 8, 5; cf. Prop. 3 (4), 3, 16:

    Iliacum,

    Hor. A. P. 129:

    historia quodammodo carmen solutum,

    Quint. 10, 1, 31:

    Pierium,

    Lucr. 1, 946; 4, 21:

    tragicum,

    Hor. A. P. 220:

    carmina Livi,

    id. Ep. 2, 1, 69; cf. Tac. A. 11, 13:

    Saliorum carmina,

    Varr. L. L. 3, 26; 9, 61; Quint. 1, 6, 40; Hor. Ep. 2, 1, 86 Schmid.; cf. Liv. 1, 20, 4 al.:

    lyricorum carmina,

    Quint. 9, 4, 53; Prop. 4 (5), 6, 32:

    Aeolium,

    Hor. C. 3, 30, 13:

    Lydis remixto carmine tibiis,

    id. ib. 4, 15, 30; cf. id. Epod. 9, 5:

    carmen funebre proprie Naenia,

    Quint. 8, 2, 8:

    carmina quae in Phaeacum epulis canuntur,

    Cic. Brut. 18, 71; cf. id. ib. 19, 75:

    lascivum,

    Quint. 9, 4, 108:

    obscena,

    satirical, abusive poems, libels, Prop. 1, 16, 10;

    the same: famosum,

    Hor. Ep. 1, 19, 31 Schmid.:

    malum,

    id. ib. 2, 1, 153; id. S. 2, 1. 82 Heind.:

    obliquum,

    Stat. S. 1, 2, 27:

    probrosum,

    Tac. A. 4, 31; cf.:

    si quis carmen condidisset quod infamiam faceret flagitiumve alteri,

    Cic. Rep. 4, 10, 12; and Fragm. XII. Tab. 8, 1, ap. Wordsw. Fragm. and Spec. p. 259 sq.; Fischer ad Cic. Tusc. 4, 2, 4.—Phrases:

    canere,

    Cic. Brut. 18, 71; Liv. 1, 20, 4 al.:

    cantare cui,

    Hor. C. 3, 1, 4:

    cantitare,

    Cic. Brut. 19, 75: CONDERE, XII. Tab. ap. Cic. Rep. 4, 10, 12; Lucr. 5, 1; Hor. S. 2, 1, 82; id. A. P. 436:

    contexere,

    Cic. Cael. 8, 18:

    disponere,

    Lucr. 3, 420:

    pangere,

    id. 1, 934; 4, 9:

    fingere,

    Hor. C. 4, 2, 32; id. Ep. 2, 1, 227; id. A. P. 331:

    dicere,

    id. C. 4, 12, 10; id. C. S. 8:

    dictare,

    id. S. 1, 10, 75; id. Ep. 2, 1, 110:

    docere,

    id. C. 2, 19, 1:

    ad umbilicum adducere,

    id. Epod. 14, 7:

    deducere ad sua tempora,

    Ov. M. 1, 4:

    fundere,

    Cic. Tusc. 1, 26, 64:

    componere ad lyram,

    Quint. 1, 10, 29; cf. id. 11, 2, 11.—
    B.
    Esp.
    1.
    In a restricted sense for lyric or epic poetry:

    carmine tu gaudes, hic delectatur iambis,

    Hor. Ep. 2, 2, 59 Schmid.; cf.:

    carmina compono, hic elegos,

    id. ib. 2, 2, 91: amabile carmen, i. e. a love poem or song, id. ib. 1, 3, 24.—And opp. to the drama for an epic or lyric poem:

    fabula, quae versatur in tragoediis atque carminibus,

    Quint. 2, 4, 2.—
    2.
    A part of a great epic poem, a book, canto:

    in primo carmine,

    Lucr. 6, 937. —
    3.
    A poetic inscription:

    et tumulum facite et tumulo superaddite carmen: Daphnis ego, etc.,

    Verg. E. 5, 42; id. A. 3, 287; Ov. M. 14, 442; id. F. 3, 547 al.—
    4.
    A response of an oracle, a prophecy, prediction:

    ultima Cumaei venit jam carminis aetas,

    Verg. E. 4, 4; so Ov. M. 6, 582; Liv. 1, 45, 5; 23, 11, 4; 25, 12, 4; 29, 10, 6; 38, 45, 3; Tac. A. 3, 63; 4, 43; 6, 12 al.—
    5.
    A magic formula, an incantation: MALVM, Fragm. XII. Tab. ap. Plin. 28, 2, 4, § 17; cf.

    Fragm. XII. Tab. 8, 1, a. ap. Wordsw. Fragm. and Spec. p. 260: polleantne aliquid verba et incantamenta carminum,

    Plin. 28, 2, 3, § 10: carmina vel caelo possunt deducere lunam;

    Carminibus Circe socios mutavit Ulixi,

    Verg. E. 8, 69 sq.; so id. A. 4, 487; Hor. Epod. 5, 72; 17, 4; id. S. 1, 8, 19; Prop. 2 (3), 28, 35; Ov. M. 7, 137; 14, 58; Quint. 7, 3, 7; Tac. A. 2, 69; 4, 22 al.—
    6.
    On account of the very ancient practice of composing forms of religion and law in Saturnian verse, also a formula in religion or law, a form:

    diro quodam carmine jurare,

    Liv. 10, 38, 10; 10, 41, 3; 31, 17, 9; 1, 24, 6 and 9; Plin. 28, 2, 3, § 12:

    cruciatus carmina,

    Cic. Rab. Perd. 4, 13; cf. id. Mur. 12, 26:

    lex horrendi carminis erat: duumviri perduellionem judicent, etc.,

    of a dreadful form, Liv. 1, 26, 6:

    rogationis carmen,

    id. 3, 64, 10.—
    7.
    Moral sentences composed in verses:

    Appii Caeci carmen,

    Cic. Tusc. 4, 2, 4; cf.:

    liber Catonis qui inscriptus est Carmen de moribus,

    Gell. 11, 2, 2:

    ut totum illud, VTI. LINGVA. NVNCVPASSIT., non in XII. tabulis, sed in magistri carmine scriptum videretur,

    Cic. de Or. 1, 57, 245:

    necessarium,

    id. Leg. 2, 23, 59.
    2.
    carmen, ĭnis, n. [1. caro], a card, for wool or flax, Venant. Ep. Praem. Carm. 6, 5.

    Lewis & Short latin dictionary > casmen

  • 4 carmen

    I inis n. [предпол. от cano ]
    1) песня, напев (vocum O; cithărae Lcr; philomelae V)
    2) стихотворение, стихи, поэма (epicum, funebre Q; triumphale L; georgicum Col; nuptiale Hier; saeculare Su)
    carmina condere C (contexere C, pangere Lcr, componere H, facere V) — сочинять стихи
    carmina canere C (dicere H) — декламировать стихи
    3) изречение оракула, пророчество, прорицание
    4) песнь (раздел большой поэмы), рапсодия ( in primo carmine Lcr)
    5) заклинание, магическая формула (carminibus solvere mentes V; carminibus Circe socios mutavit Ulixi V)
    II carmen, inis n. [ caro I \] тех.
    чесалка, карда Cld

    Латинско-русский словарь > carmen

  • 5 Carmen horrendum

    Песнь наводящая ужас, часто перен. - о чем-либо, вызывающем содрогание.
    Источник - Тит Ливий, "История", I, 26: Lex horrendi carminis erat. "Закон был выражен в словах, внушающих трепет".
    Ливий имеет в виду закон о судебном преследовании за государственную измену, который был применен к старшему из Горациев, трех братьев-близнецов, победивших при царе Тулле Гостилии трех Куриациев, воинов вражеского стана.
    ср. тж. стих 99 из VI песни "Энеиды" Вергилия, где говорится о Сивилле, к которой Эней обратился за прорицанием, что она поет вещающие ужас иносказания (horrendas canit ambages)
    Не следует, кроме того, забывать, что эта эпоха оставила нам одну страшную книгу, своего рода carmen horrendum, которая всегда будет красоваться над выходом из мрачного царствования Николая, - это "Мертвый дом" Достоевского, страшное повествование, автор которого, вероятно, и сам не подозревал, что, рисуя своей закованной рукой образы сотоварищей-каторжников, он создал из описания нравов одной сибирской тюрьмы фрески в духе Буонарроти. (А. И. Герцен, Новая фаза в русской литературе.)
    Мы недавно узнали подробности о кончине Серно-Соловьевича: его, больного, переехала тройка, в которой везли других сосланных; поднятый на дороге, он был доставлен в иркутский лазарет и там умер. Что за carmen horrendum эта императорская Россия. (Он же, Статьи из "Колокола", 1866.)

    Латинско-русский словарь крылатых слов и выражений > Carmen horrendum

  • 6 horrendus

    horrĕo, ui, ēre, v. n. and a. [for horseo, kindred to Sanscr. hrish, to stand erect, to bristle], to stand on end, stand erect, to bristle.
    I.
    Lit. (for the most part only poet.;

    not in Ciceron. prose): in corpore pili, ut arista in spica hordei, horrent,

    Varr. L. L. 6, § 49 Müll.; cf.:

    et setae densis similes hastilibus horrent,

    Ov. M. 8, 285:

    saepe horrere sacros doluit Latona capillos,

    Tib. 2, 3, 23:

    horrentibus per totum corpus villis,

    Plin. 8, 40, 61, § 150:

    horrentes barbae,

    Petr. 99:

    horrentibus scopulis gradum inferre,

    Plin. Pan. 81, 1:

    horrentes rubi,

    Verg. G. 3, 315:

    horrentibus hastis,

    id. A. 10, 178:

    horrebant densis aspera crura pilis,

    Ov. F. 2, 348:

    rigidis setis,

    id. M. 13, 846:

    horret capillis ut marinus asperis Echinus aut currens aper,

    Hor. Epod. 5, 27:

    pervigil ecce draco squamis crepitantibus horrens Sibilat,

    Ov. H. 12, 101: densantur campis horrentia tela virorum, Enn. ap. Prisc. p. 866 P. (Ann. v. 288 Vahl.); cf.: hastis longis campus splendet et horret, id. ap. Macr. S. 6, 4 (Sat. v. 15 Vahl.); imitated Verg. A. 11, 602 Serv.; Liv. 44, 41, 6: mare cum horret fluctibus, is ruffled, rough, Att. ap. Non. 422, 33:

    duris cautibus horrens Caucasus,

    Verg. A. 4, 366:

    silvis horrentia saxa fragosis,

    Ov. M. 4, 778. —
    II.
    Transf.
    A.
    To move in an unsteady, shaking manner.
    1.
    In gen., to shake, tremble (very rare):

    corpus ut impulsae segetes Aquilonibus horret,

    Ov. H. 10, 139; cf. horresco.—
    2.
    In partic.
    a.
    To shake, shiver with cold, rigere ( poet. and very rare):

    saepe etiam dominae, quamvis horrebis et ipse, Algentis manus est calfacienda sinu,

    Ov. A. A. 2, 213:

    horrenti tunicam non reddere servo,

    Juv. 1, 93:

    sola pruinosis horret facundia pannis,

    Petr. 83.—
    b.
    To tremble, shudder, quake with fright; more freq. as a verb. act., with an object, to shudder or be frightened at, to tremble at, be afraid of (the class. signif. of the word, equally freq. in prose and poetry; cf.: exsecror, abominor, aversor, abhorreo, odi, exhorresco).
    (α).
    Absol.:

    totus, Parmeno, Tremo horreoque, postquam aspexi hanc,

    Ter. Eun. 1, 2, 4: Ph. Extimuit tum illa? Me. Horret corpus, cor salit, Plaut. Cist. 2, 3, 9:

    arrectis auribus horrent Quadrupedes monstrique metu turbantur,

    Ov. M. 15, 516:

    scilicet horreres majoraque monstra putares, si mulier vitulum ederet,

    Juv. 2, 122.—
    (β).
    With acc.:

    si qui imbecillius horrent dolorem et reformidant,

    Cic. Tusc. 5, 30, 85:

    deorum (conscientiam) horrere,

    id. Fin. 1, 16, 51:

    judicium et crimen,

    id. Verr. 2, 5, 29, § 74; cf.:

    ingrati animi crimen,

    id. Att. 9, 2, A, 2:

    ipsam victoriam,

    id. Fam. 7, 3, 2: Ariovisti crudelitatem, * Caes. B. G. 1, 32, 4:

    nomen ipsum accusatoris,

    Quint. 12, 7, 1:

    fragilitatis humanae vires,

    Plin. Pan. 27, 1:

    pauperiem,

    Hor. S. 2, 5, 9:

    onus,

    id. Ep. 1, 17, 39:

    iratum mare,

    id. Epod. 2, 6:

    nutum divitis,

    id. Ep. 1, 18, 11:

    strictas secures trepida cervice,

    Sil. 6, 695 et saep.:

    te Negligit aut horret,

    Hor. Ep. 1, 7, 64; cf.:

    quem dives amicus odit et horret,

    id. ib. 1, 18, 25:

    horrent admotas vulnera cruda manus,

    Ov. P. 1, 3, 16:

    aciem ac tela horrere,

    Liv. 21, 53, 2; Curt. 7, 8, 4; 9, 2, 33:

    illam, quam laudibus effert, horrere,

    to loathe, Juv. 6, 183. —
    (γ).
    With an inf. or relat.-clause:

    ego vestris armis armatus non horrui in hunc locum progredi,

    Cic. Agr. 2, 37, 101:

    horreo dicere,

    Liv. 7, 40, 9:

    horret animus referre,

    id. 2, 37, 6; 28, 29, 4; Lact. 7, 15, 11; 6, 17, 7:

    dominatio tanto in odio est omnibus, ut quorsus eruptura sit, horreamus,

    Cic. Att. 2, 21, 1; 1, 27, 1:

    quemadmodum accepturi sitis, horreo,

    id. Phil. 7, 3, 8.—
    (δ).
    With ne:

    eo plus horreo, ne illae magis res nos ceperint, quam nos illas,

    Liv. 34, 4, 3.—
    c.
    To shudder with amazement, to be astonished, amazed (very rare):

    quae mehercule ego, Crasse, cum tractantur in causis, horrere soleo,

    Cic. de Or. 2, 45, 188:

    animo horrere,

    id. Dom. 55, 140:

    cogitatione,

    Curt. 9, 6, 12; cf. horrendus, 2.—
    B.
    To be of a rough or frightful appearance; to look rough, look frightful; to be terrible, dreadful, horrid (rare; mostly poet.):

    possetne uno tempore florere, deinde vicissim horrere terra,

    Cic. N. D. 2, 7, 19: quaedam loca frigoribus hiemis intolerabiliter horrent, Col. 1, 4, 9; German. Progn. 2, 158; cf.: nec fera tempestas toto tamen horret in anno. Ov. F. 1, 495:

    Phoebus,

    Stat. Th. 4, 1.—
    2.
    Trop.:

    horrebant saevis omnia verba minis,

    Ov. R. Am. 664.—Hence,
    A.
    horrens, entis, P. a. (acc. to I.), bristly, shaggy, rough ( poet. and very rare):

    horrens Arcadius sus,

    Lucr. 5, 25:

    horrentique atrum nemus imminet umbra,

    Verg. A. 1, 165:

    horrentes Marte Latinos,

    id. ib. 10, 237:

    horrensque feris altaribus Esus,

    Luc. 1, 445.—
    B.
    hor-rendus, a, um, P. a.
    1.
    (Acc. to II. A. 2. b.) Dreadful, terrible, fearful, terrific, horrible (mostly poet. and in post-Aug. prose):

    horrendum et dictu video mirabile monstrum,

    Verg. A. 3, 26:

    truces horrendaeque imagines,

    Plin. Pan. 52, 5:

    silva invia atque horrenda,

    Liv. 9, 36, 1:

    Roma,

    Hor. C. 3, 3, 45:

    rabies,

    id. S. 2, 3, 323:

    diluvies,

    id. C. 4, 14, 27:

    tempestas (with foeda),

    Vell. 2, 100, 2:

    nox,

    Ov. F. 6, 140:

    vox,

    Val. Fl. 1, 210; cf.:

    lex erat horrendi carminis,

    Liv. 1, 26, 6:

    juvenis Parthis horrendus,

    Hor. S. 2, 5, 62:

    pallor utrasque Fecerat horrendas aspectu,

    id. ib. 1, 8, 26:

    res horrenda relatu,

    Ov. M. 15, 298:

    horrendum dictu!

    Verg. A. 4, 454.— Neutr. adv.:

    belua Lernae Horrendum stridens,

    Verg. A. 6, 288:

    arma Horrendum sonuere,

    id. ib. 9, 732;

    12, 700: intonet horrendum,

    Juv. 6, 485.— Plur.:

    horrenda circumsonantibus Alemannis,

    Amm. 27, 10, 10.—
    2.
    In a good sense, wonderful, awful, venerable ( poet.):

    horrenda virgo (Camilla),

    Verg. A. 11, 507:

    horrendae procul secreta Sibyllae,

    id. ib. 6, 10:

    tectum augustum, ingens... Horrendum silvis et religione parentum,

    id. ib. 7, 172. — Adv.: horrendē, dreadfully, Vulg. Sap. 6, 5; 17, 3.

    Lewis & Short latin dictionary > horrendus

  • 7 horrens

    horrĕo, ui, ēre, v. n. and a. [for horseo, kindred to Sanscr. hrish, to stand erect, to bristle], to stand on end, stand erect, to bristle.
    I.
    Lit. (for the most part only poet.;

    not in Ciceron. prose): in corpore pili, ut arista in spica hordei, horrent,

    Varr. L. L. 6, § 49 Müll.; cf.:

    et setae densis similes hastilibus horrent,

    Ov. M. 8, 285:

    saepe horrere sacros doluit Latona capillos,

    Tib. 2, 3, 23:

    horrentibus per totum corpus villis,

    Plin. 8, 40, 61, § 150:

    horrentes barbae,

    Petr. 99:

    horrentibus scopulis gradum inferre,

    Plin. Pan. 81, 1:

    horrentes rubi,

    Verg. G. 3, 315:

    horrentibus hastis,

    id. A. 10, 178:

    horrebant densis aspera crura pilis,

    Ov. F. 2, 348:

    rigidis setis,

    id. M. 13, 846:

    horret capillis ut marinus asperis Echinus aut currens aper,

    Hor. Epod. 5, 27:

    pervigil ecce draco squamis crepitantibus horrens Sibilat,

    Ov. H. 12, 101: densantur campis horrentia tela virorum, Enn. ap. Prisc. p. 866 P. (Ann. v. 288 Vahl.); cf.: hastis longis campus splendet et horret, id. ap. Macr. S. 6, 4 (Sat. v. 15 Vahl.); imitated Verg. A. 11, 602 Serv.; Liv. 44, 41, 6: mare cum horret fluctibus, is ruffled, rough, Att. ap. Non. 422, 33:

    duris cautibus horrens Caucasus,

    Verg. A. 4, 366:

    silvis horrentia saxa fragosis,

    Ov. M. 4, 778. —
    II.
    Transf.
    A.
    To move in an unsteady, shaking manner.
    1.
    In gen., to shake, tremble (very rare):

    corpus ut impulsae segetes Aquilonibus horret,

    Ov. H. 10, 139; cf. horresco.—
    2.
    In partic.
    a.
    To shake, shiver with cold, rigere ( poet. and very rare):

    saepe etiam dominae, quamvis horrebis et ipse, Algentis manus est calfacienda sinu,

    Ov. A. A. 2, 213:

    horrenti tunicam non reddere servo,

    Juv. 1, 93:

    sola pruinosis horret facundia pannis,

    Petr. 83.—
    b.
    To tremble, shudder, quake with fright; more freq. as a verb. act., with an object, to shudder or be frightened at, to tremble at, be afraid of (the class. signif. of the word, equally freq. in prose and poetry; cf.: exsecror, abominor, aversor, abhorreo, odi, exhorresco).
    (α).
    Absol.:

    totus, Parmeno, Tremo horreoque, postquam aspexi hanc,

    Ter. Eun. 1, 2, 4: Ph. Extimuit tum illa? Me. Horret corpus, cor salit, Plaut. Cist. 2, 3, 9:

    arrectis auribus horrent Quadrupedes monstrique metu turbantur,

    Ov. M. 15, 516:

    scilicet horreres majoraque monstra putares, si mulier vitulum ederet,

    Juv. 2, 122.—
    (β).
    With acc.:

    si qui imbecillius horrent dolorem et reformidant,

    Cic. Tusc. 5, 30, 85:

    deorum (conscientiam) horrere,

    id. Fin. 1, 16, 51:

    judicium et crimen,

    id. Verr. 2, 5, 29, § 74; cf.:

    ingrati animi crimen,

    id. Att. 9, 2, A, 2:

    ipsam victoriam,

    id. Fam. 7, 3, 2: Ariovisti crudelitatem, * Caes. B. G. 1, 32, 4:

    nomen ipsum accusatoris,

    Quint. 12, 7, 1:

    fragilitatis humanae vires,

    Plin. Pan. 27, 1:

    pauperiem,

    Hor. S. 2, 5, 9:

    onus,

    id. Ep. 1, 17, 39:

    iratum mare,

    id. Epod. 2, 6:

    nutum divitis,

    id. Ep. 1, 18, 11:

    strictas secures trepida cervice,

    Sil. 6, 695 et saep.:

    te Negligit aut horret,

    Hor. Ep. 1, 7, 64; cf.:

    quem dives amicus odit et horret,

    id. ib. 1, 18, 25:

    horrent admotas vulnera cruda manus,

    Ov. P. 1, 3, 16:

    aciem ac tela horrere,

    Liv. 21, 53, 2; Curt. 7, 8, 4; 9, 2, 33:

    illam, quam laudibus effert, horrere,

    to loathe, Juv. 6, 183. —
    (γ).
    With an inf. or relat.-clause:

    ego vestris armis armatus non horrui in hunc locum progredi,

    Cic. Agr. 2, 37, 101:

    horreo dicere,

    Liv. 7, 40, 9:

    horret animus referre,

    id. 2, 37, 6; 28, 29, 4; Lact. 7, 15, 11; 6, 17, 7:

    dominatio tanto in odio est omnibus, ut quorsus eruptura sit, horreamus,

    Cic. Att. 2, 21, 1; 1, 27, 1:

    quemadmodum accepturi sitis, horreo,

    id. Phil. 7, 3, 8.—
    (δ).
    With ne:

    eo plus horreo, ne illae magis res nos ceperint, quam nos illas,

    Liv. 34, 4, 3.—
    c.
    To shudder with amazement, to be astonished, amazed (very rare):

    quae mehercule ego, Crasse, cum tractantur in causis, horrere soleo,

    Cic. de Or. 2, 45, 188:

    animo horrere,

    id. Dom. 55, 140:

    cogitatione,

    Curt. 9, 6, 12; cf. horrendus, 2.—
    B.
    To be of a rough or frightful appearance; to look rough, look frightful; to be terrible, dreadful, horrid (rare; mostly poet.):

    possetne uno tempore florere, deinde vicissim horrere terra,

    Cic. N. D. 2, 7, 19: quaedam loca frigoribus hiemis intolerabiliter horrent, Col. 1, 4, 9; German. Progn. 2, 158; cf.: nec fera tempestas toto tamen horret in anno. Ov. F. 1, 495:

    Phoebus,

    Stat. Th. 4, 1.—
    2.
    Trop.:

    horrebant saevis omnia verba minis,

    Ov. R. Am. 664.—Hence,
    A.
    horrens, entis, P. a. (acc. to I.), bristly, shaggy, rough ( poet. and very rare):

    horrens Arcadius sus,

    Lucr. 5, 25:

    horrentique atrum nemus imminet umbra,

    Verg. A. 1, 165:

    horrentes Marte Latinos,

    id. ib. 10, 237:

    horrensque feris altaribus Esus,

    Luc. 1, 445.—
    B.
    hor-rendus, a, um, P. a.
    1.
    (Acc. to II. A. 2. b.) Dreadful, terrible, fearful, terrific, horrible (mostly poet. and in post-Aug. prose):

    horrendum et dictu video mirabile monstrum,

    Verg. A. 3, 26:

    truces horrendaeque imagines,

    Plin. Pan. 52, 5:

    silva invia atque horrenda,

    Liv. 9, 36, 1:

    Roma,

    Hor. C. 3, 3, 45:

    rabies,

    id. S. 2, 3, 323:

    diluvies,

    id. C. 4, 14, 27:

    tempestas (with foeda),

    Vell. 2, 100, 2:

    nox,

    Ov. F. 6, 140:

    vox,

    Val. Fl. 1, 210; cf.:

    lex erat horrendi carminis,

    Liv. 1, 26, 6:

    juvenis Parthis horrendus,

    Hor. S. 2, 5, 62:

    pallor utrasque Fecerat horrendas aspectu,

    id. ib. 1, 8, 26:

    res horrenda relatu,

    Ov. M. 15, 298:

    horrendum dictu!

    Verg. A. 4, 454.— Neutr. adv.:

    belua Lernae Horrendum stridens,

    Verg. A. 6, 288:

    arma Horrendum sonuere,

    id. ib. 9, 732;

    12, 700: intonet horrendum,

    Juv. 6, 485.— Plur.:

    horrenda circumsonantibus Alemannis,

    Amm. 27, 10, 10.—
    2.
    In a good sense, wonderful, awful, venerable ( poet.):

    horrenda virgo (Camilla),

    Verg. A. 11, 507:

    horrendae procul secreta Sibyllae,

    id. ib. 6, 10:

    tectum augustum, ingens... Horrendum silvis et religione parentum,

    id. ib. 7, 172. — Adv.: horrendē, dreadfully, Vulg. Sap. 6, 5; 17, 3.

    Lewis & Short latin dictionary > horrens

  • 8 horreo

    horrĕo, ui, ēre, v. n. and a. [for horseo, kindred to Sanscr. hrish, to stand erect, to bristle], to stand on end, stand erect, to bristle.
    I.
    Lit. (for the most part only poet.;

    not in Ciceron. prose): in corpore pili, ut arista in spica hordei, horrent,

    Varr. L. L. 6, § 49 Müll.; cf.:

    et setae densis similes hastilibus horrent,

    Ov. M. 8, 285:

    saepe horrere sacros doluit Latona capillos,

    Tib. 2, 3, 23:

    horrentibus per totum corpus villis,

    Plin. 8, 40, 61, § 150:

    horrentes barbae,

    Petr. 99:

    horrentibus scopulis gradum inferre,

    Plin. Pan. 81, 1:

    horrentes rubi,

    Verg. G. 3, 315:

    horrentibus hastis,

    id. A. 10, 178:

    horrebant densis aspera crura pilis,

    Ov. F. 2, 348:

    rigidis setis,

    id. M. 13, 846:

    horret capillis ut marinus asperis Echinus aut currens aper,

    Hor. Epod. 5, 27:

    pervigil ecce draco squamis crepitantibus horrens Sibilat,

    Ov. H. 12, 101: densantur campis horrentia tela virorum, Enn. ap. Prisc. p. 866 P. (Ann. v. 288 Vahl.); cf.: hastis longis campus splendet et horret, id. ap. Macr. S. 6, 4 (Sat. v. 15 Vahl.); imitated Verg. A. 11, 602 Serv.; Liv. 44, 41, 6: mare cum horret fluctibus, is ruffled, rough, Att. ap. Non. 422, 33:

    duris cautibus horrens Caucasus,

    Verg. A. 4, 366:

    silvis horrentia saxa fragosis,

    Ov. M. 4, 778. —
    II.
    Transf.
    A.
    To move in an unsteady, shaking manner.
    1.
    In gen., to shake, tremble (very rare):

    corpus ut impulsae segetes Aquilonibus horret,

    Ov. H. 10, 139; cf. horresco.—
    2.
    In partic.
    a.
    To shake, shiver with cold, rigere ( poet. and very rare):

    saepe etiam dominae, quamvis horrebis et ipse, Algentis manus est calfacienda sinu,

    Ov. A. A. 2, 213:

    horrenti tunicam non reddere servo,

    Juv. 1, 93:

    sola pruinosis horret facundia pannis,

    Petr. 83.—
    b.
    To tremble, shudder, quake with fright; more freq. as a verb. act., with an object, to shudder or be frightened at, to tremble at, be afraid of (the class. signif. of the word, equally freq. in prose and poetry; cf.: exsecror, abominor, aversor, abhorreo, odi, exhorresco).
    (α).
    Absol.:

    totus, Parmeno, Tremo horreoque, postquam aspexi hanc,

    Ter. Eun. 1, 2, 4: Ph. Extimuit tum illa? Me. Horret corpus, cor salit, Plaut. Cist. 2, 3, 9:

    arrectis auribus horrent Quadrupedes monstrique metu turbantur,

    Ov. M. 15, 516:

    scilicet horreres majoraque monstra putares, si mulier vitulum ederet,

    Juv. 2, 122.—
    (β).
    With acc.:

    si qui imbecillius horrent dolorem et reformidant,

    Cic. Tusc. 5, 30, 85:

    deorum (conscientiam) horrere,

    id. Fin. 1, 16, 51:

    judicium et crimen,

    id. Verr. 2, 5, 29, § 74; cf.:

    ingrati animi crimen,

    id. Att. 9, 2, A, 2:

    ipsam victoriam,

    id. Fam. 7, 3, 2: Ariovisti crudelitatem, * Caes. B. G. 1, 32, 4:

    nomen ipsum accusatoris,

    Quint. 12, 7, 1:

    fragilitatis humanae vires,

    Plin. Pan. 27, 1:

    pauperiem,

    Hor. S. 2, 5, 9:

    onus,

    id. Ep. 1, 17, 39:

    iratum mare,

    id. Epod. 2, 6:

    nutum divitis,

    id. Ep. 1, 18, 11:

    strictas secures trepida cervice,

    Sil. 6, 695 et saep.:

    te Negligit aut horret,

    Hor. Ep. 1, 7, 64; cf.:

    quem dives amicus odit et horret,

    id. ib. 1, 18, 25:

    horrent admotas vulnera cruda manus,

    Ov. P. 1, 3, 16:

    aciem ac tela horrere,

    Liv. 21, 53, 2; Curt. 7, 8, 4; 9, 2, 33:

    illam, quam laudibus effert, horrere,

    to loathe, Juv. 6, 183. —
    (γ).
    With an inf. or relat.-clause:

    ego vestris armis armatus non horrui in hunc locum progredi,

    Cic. Agr. 2, 37, 101:

    horreo dicere,

    Liv. 7, 40, 9:

    horret animus referre,

    id. 2, 37, 6; 28, 29, 4; Lact. 7, 15, 11; 6, 17, 7:

    dominatio tanto in odio est omnibus, ut quorsus eruptura sit, horreamus,

    Cic. Att. 2, 21, 1; 1, 27, 1:

    quemadmodum accepturi sitis, horreo,

    id. Phil. 7, 3, 8.—
    (δ).
    With ne:

    eo plus horreo, ne illae magis res nos ceperint, quam nos illas,

    Liv. 34, 4, 3.—
    c.
    To shudder with amazement, to be astonished, amazed (very rare):

    quae mehercule ego, Crasse, cum tractantur in causis, horrere soleo,

    Cic. de Or. 2, 45, 188:

    animo horrere,

    id. Dom. 55, 140:

    cogitatione,

    Curt. 9, 6, 12; cf. horrendus, 2.—
    B.
    To be of a rough or frightful appearance; to look rough, look frightful; to be terrible, dreadful, horrid (rare; mostly poet.):

    possetne uno tempore florere, deinde vicissim horrere terra,

    Cic. N. D. 2, 7, 19: quaedam loca frigoribus hiemis intolerabiliter horrent, Col. 1, 4, 9; German. Progn. 2, 158; cf.: nec fera tempestas toto tamen horret in anno. Ov. F. 1, 495:

    Phoebus,

    Stat. Th. 4, 1.—
    2.
    Trop.:

    horrebant saevis omnia verba minis,

    Ov. R. Am. 664.—Hence,
    A.
    horrens, entis, P. a. (acc. to I.), bristly, shaggy, rough ( poet. and very rare):

    horrens Arcadius sus,

    Lucr. 5, 25:

    horrentique atrum nemus imminet umbra,

    Verg. A. 1, 165:

    horrentes Marte Latinos,

    id. ib. 10, 237:

    horrensque feris altaribus Esus,

    Luc. 1, 445.—
    B.
    hor-rendus, a, um, P. a.
    1.
    (Acc. to II. A. 2. b.) Dreadful, terrible, fearful, terrific, horrible (mostly poet. and in post-Aug. prose):

    horrendum et dictu video mirabile monstrum,

    Verg. A. 3, 26:

    truces horrendaeque imagines,

    Plin. Pan. 52, 5:

    silva invia atque horrenda,

    Liv. 9, 36, 1:

    Roma,

    Hor. C. 3, 3, 45:

    rabies,

    id. S. 2, 3, 323:

    diluvies,

    id. C. 4, 14, 27:

    tempestas (with foeda),

    Vell. 2, 100, 2:

    nox,

    Ov. F. 6, 140:

    vox,

    Val. Fl. 1, 210; cf.:

    lex erat horrendi carminis,

    Liv. 1, 26, 6:

    juvenis Parthis horrendus,

    Hor. S. 2, 5, 62:

    pallor utrasque Fecerat horrendas aspectu,

    id. ib. 1, 8, 26:

    res horrenda relatu,

    Ov. M. 15, 298:

    horrendum dictu!

    Verg. A. 4, 454.— Neutr. adv.:

    belua Lernae Horrendum stridens,

    Verg. A. 6, 288:

    arma Horrendum sonuere,

    id. ib. 9, 732;

    12, 700: intonet horrendum,

    Juv. 6, 485.— Plur.:

    horrenda circumsonantibus Alemannis,

    Amm. 27, 10, 10.—
    2.
    In a good sense, wonderful, awful, venerable ( poet.):

    horrenda virgo (Camilla),

    Verg. A. 11, 507:

    horrendae procul secreta Sibyllae,

    id. ib. 6, 10:

    tectum augustum, ingens... Horrendum silvis et religione parentum,

    id. ib. 7, 172. — Adv.: horrendē, dreadfully, Vulg. Sap. 6, 5; 17, 3.

    Lewis & Short latin dictionary > horreo

См. также в других словарях:

  • CRUX — I. CRUX apud Russos, sollenni osculô tacta, fidei pignus in illa gente maxime sollenne habetur. Quemadmodum de Pelagio scribit Sigebertus, ad A. C. 552. illum insimulatum mortis Vigilii Episcopi Romani tenentem sancta Euangelia et Crucem, publice …   Hofmann J. Lexicon universale

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»