la+flor+y+nata

1) (first or most important: the prime minister; a matter of prime importance.) primeiro

2) (best: in prime condition.) perfeito

- primary

- primer

* * *

[praim] n 1 prima: a primeira das horas canônicas. 2 início, primórdio, aurora. 3 juventude, mocidade. 4 fig apogeu, auge, plenitude. 5 fig escol, nata. 6 Math número primo. 7 Math plica. 8 Math minuto. • adj 1 primitivo, primário, primordial. 2 principal, primeiro. 3 superior, excelente. 4 primário, fundamental. 5 Math primo. 6 Math marcado com plica. in her prime na flor da mocidade. of prime importance de capital importância. to be in the prime of life estar no vigor dos anos. to prime with information prover de informações.

————————

[praim] vt 1 escorvar (bomba hidráulica). 2 aprontar, preparar, aparelhar. 3 imprimir. 4 instruir, industriar. 5 munir, prover. 6 Math marcar com plica. 7 carregar arma de fogo.

* * *

[il'i:t] n 1 elite, flor, nata, escol. 2 Typogr elite (tipo).

gener. la flor y (la) nata de la ciencia

dē-genero, āvi, ātum, āre (degener), I) v. intr.aus der Art schlagen, abarten, ausarten, 1) eig.: a) v. Pers.: Macedones, qui Alexandriam in Aegypto, qui Seleuciam ac Babyloniam, quique alias sparsas per orbem terrarum colonias habent, in Syros Parthos Aegyptios degenerarunt, Liv. 38, 17, 11. – b) v. Lebl.: poma degenerant sucos oblita priores, Verg.: frugum semina mutato solo degenerant, Flor.: sata quaedam caelo terrāque degenerant, Quint.: semina vidi lecta diu et multo spectata labore degenerare, Verg.: quamvis celerius locis umidis, tamen etiam siccis frumenta degenerant, nisi etc., Col.: plerumque degenerat surculus, si etc., Col. – m. ab u. Abl., comperimus eum malleolum, qui quattuor uvas tulerit, deputatum et in terram depositum a fecunditate materna sic degenerare, ut etc., Col. – m. in u. Akk., degenerat hordeum in avenam, Plin.: costae sex inferiores... in exteriorem partem recurvatae paulatim in cartilaginem degenerant, gehen in Knorpel über, Cels.

2) übtr., moralisch oder geistig ausarten, entarten, entartet sein, sich entartet zeigen, sich seiner Abkunft unwürdig zeigen, seine (edle) Abkunft entwürdigen, a) von leb. Wesen: consuetudo eum et disciplina degenerare non sinit, Cic.: Pandione nata, degeneras! Ov.: praecipua Marcomannorum gloria viresque; nec Naristi Quadive degenerant, Tac.: horum

————

(Aristotelis et Theophrasti) posteri... ita degenerant, ut ipsi ex se nati videantur, Cic.: nihil degenerasse (v. einem Volke), Cic. – m. ab u. Abl., a familia imperiosissima et superbissima, Liv.: a gravitate paterna, Cic.: ab hac perenni contestataque virtute maiorum, Cic.: ab antiqua libertate magis quam ab eloquentia, Tac.: a civili more, Suet.: a gentis suae moribus, Auct. b. Alex.: a Stoicis, a Zenone (v. einem Philosophen), Cic.: frater tuus, qui a vobis nihil degenerat, Cic.: deg. a labore ac virtute assuetudine voluptatum et contemptu ducis, Tac.: in tantum non modo a libertate, sed etiam a servitute degenerant, sie sind nicht nur so weit der Fr. entfremdet, sondern auch so tief in die Knechtschaft versunken, Tac.: ita degenerasse a suorum virtutibus, ut etc., Suet.: ita tum a semet ipso degeneravit, ut etc., Curt.: tantum pro! degeneramus a patribus nostris, ut etc., Liv.: tantum eos degenerasse a maioribus, ut etc., Iustin.: a Philippo illum (Alexandrum) patre tantum degenerasse, ut etc., Iustin. – m. bl. Abl. (von), non famā immanis alumni degenerat, Stat. Theb. 4, 148 sq. – m. Dat. (wem? = von wem?), patribus, Manil. 4, 77: Marti non deg. paterno, Stat. Theb. 1, 464: patri non deg. Achilli, Claud. IV. cons. Hon. 367. – m. in od. ad u. Akk., in Persarum mores (v. Heere), Liv.: in externum cultum, Curt.: in peregrinos externosque ritus, Curt.: ad theatrales artes, Tac. ann. 14, 21. – m. in u. Abl., in per-

————

petiendis suppliciis, Tac. ann. 15, 68. – b) v. Lebl.: vita degeneraverat, Tac. ann. 1, 53: ut facile cerneres naturale quoddam stirpis bonum degeneravisse vitio depravatae voluntatis, Cic. Brut. 130.

II) v. tr. entarten, A) im allg.: 1) eig.: adulteris coitibus degenerantur partus leaenarum, Solin. 17, 11. – 2) übtr.: a) übh.: quae (venus) si teneris conceditur, carpit corpus et vires animosque degenerat, Col. 7, 12, 11: multum degenerat (verdirbt) transcribentium sors varia, Plin. 25, 8. – m. in u. Abl., ni degeneratum in aliis huic quoque decori offecisset (hätte nicht seine Entartung in anderen Beziehungen auch diesen Vorzug verdunkelt), Liv. 1, 53, 1. – b) prägn., durch Entartung entstellen, -entwürdigen, - beflecken, entehren, Unehre machen,α) Pers.: propinquos, Prop. 4, 1, 79. – β) Lebl.: hanc (personam), diese Würde, Ov. ex Ponto 3, 1, 44: palmas, Ov. met. 7, 543: nomen illud sanctum, Capit. Opil. Macr. 7, 7: fortitudinem, Capit. Gord. 19, 6: tantum non deg. honorem, Stat. silv. 3, 1, 160.

in-crepo, āvī, ātum, u. klassisch u. gew. (bei Cic. immer) uī, itum, āre, I) intr.: A) rauschen, rasseln, klappern, prasseln, sausen, 1) eig.: α) übh.: clipeo, Verg.: malis (mit den Zähnen), Verg.: increpuere arma, Liv.: discus increpuit, Cic.: grandines increpant, Min. Fel.: increpui hibernum, ich habe Wintersturm erregt, Plaut. rud. prol. 69. – β) v. Tönen, ertönen, erschallen, cum lituo signum sollemniter increpasset, Iul. Val. 1, 12 (19). – 2) übtr., laut werden, sich verlauten lassen, verlauten, sich regen, simul atque increpuit suspicio tumultus, artes nostrae ilico conticescunt, Cic.: unde si quid increparet terroris, Liv.: si quid adversi increpuisset, Fronto: quidquid increpuisset, ad salutis suae dispendium existimans factum aut cogitatum (esse), Amm.: quidquid increpuerit, Catilinam timeri, Cic. – B) zuschreien, zurufen, increpat ultro, Verg. Aen. 9, 127 u.a. – C) m. in u. Akk., auf etw. losziehen, schmähen, in Fulvi similitudinem nominis, Liv. 27, 1, 9. – II) tr.: A) etw. erdröhnen lassen, nubes, Ov. met. 12, 52: increpuit quantis viribus unda latus! Ov. trist. 1, 4, 24. – dah. erschüttern, betäuben, pectus, Hor. epod. 17, 28. – B) etw. rauschen-, ertönen-, erschallen-, hören lassen, verlauten lassen, α) m. Acc. des Instruments usw.: lyram, Ov.: ter cruentatas manus, in die blutigen Hände klatschen, Ov. – β) m. Acc. des Tons

————

usw.: tubā ingentem sonitum, Verg.: hymenaeum, Titin. fr.: minas, Prop.: haec in regem increpans, Liv. – C) anrauschen, 1) im allg.: totus timeo, ita me increpuit Iuppiter, hat angedonnert, Plaut. Amph. 1077. – 2) insbes.: a) jmd. laut anrufen, α) laut scheltend anrufen, anfahren, hart anlassen, ausschelten, verhöhnen, nimis ferociter legatos nostros, Plaut.: Tullium nomine, Liv.: equitem clarā voce, Liv.: alqm verbis, Liv.: alqm voce gravissimā, Suet.: maledictis omnes bonos, Sall.: valli angustias saltu, verhöhnend überspringen, Flor.: m. dopp. Acc., alqm desertorem proditoremque, Tac.: alqm tamquam emendatorem senatus et multis et vehementer, Plin. ep.: alqm graviter, quod (daß er) etc., Liv.: legatos tamquam m. Konj., Plin. ep.: alqm lyrā, ne etc., gleichs. antönen, d.i. die Laute rühren u. jmd. warnen, daß er nicht usw., Hor. – m. folg. Acc. u. Infin. = höhnisch zurufen, -nachrufen, simul increpante, qui vulneraverat, habere quaestorem, quae imperator esset militibus minatus, Liv. – m. folg. quod, Tac. hist. 1, 74. – m. folg. indir. Fragesatz, cum undique duces, victisne cessuri essent, increparent, Liv. 3, 60, 11. – m. Acc. od. Dat. pers. u. allg. Acc. pronom., num quid increpavit filium? Plaut.: hoc alicui nostrum sic increpet ipsa, Lucr.: haec excurrentibus in publicum pavidis increpat, Liv.: haec in regem Romanum increpans, Liv. – m. Genet., jmd. wegen etw.

————

schelten, ihn einer Sache hart beschuldigen, alqm avaritiae, segnitiae, Suet.: ultro ipse levitatis et inconstantiae increpitus, Apul. – im Passiv m. Nom. u. Infin., beschuldigt werden, rescriptis minacibus acceptis, quibus increpabatur Maxentio favisse, Aur. Vict. epit. 39, 7. – β) ermuntern, boves stimulo, Tibull.: morantes aeris rauci canor increpat, Verg. – b) über etwas mit Unwillen klagen, sich beklagen, jammern, absumptum Itym, Prop. – m. folg. Acc. u. Infin., suā natā dignam vixisse sororem, Prop. – c) etw. vorwerfen, vorrücken, tadeln, perfidiam, Cic.: mollitiem ignaviamque, Liv.: scrobem ut humilem et angustam, Tac. – mit folg. Acc. u. Infin., victos timeri increpans hostes, Liv.: graviter increpuit tanti censorem habitare, Plin.: nostrā vereor ne fraude peremptum increpet, Val. Flacc. – ⇒ Dep. increpor, ātus sum, ārī, schmähen, Gloss. IV, 527, 14.

ĕt, conj. [Sanscr. ati, beyond; Gr. eti, besides, yet; Lat. et-iam, at-avus], serves to connect, in the most general manner, single words or entire sentences, and.

In gen.: qui illius impudentiam norat et duritudinem, Cato ap. Gell. 17, 2, 20: te sale nata precor, Venus et genetrix patris nostri, Enn. ap. Non. 378, 16 (Ann. v. 53 ed. Vahlen): blande et docte percontat, Naev. ap. Non. 474, 7:

ut, quoad possem et liceret, a senis latere numquam discederem,

Cic. Lael. 1, 1:

de quo praeclare et multa praecipiuntur,

id. Or. 21, 70:

qui filium consularem clarum virum et magnis rebus gestis amisit,

id. Fam. 4, 6; cf.:

major (frater) et qui prius imperitarat,

Liv. 21, 31:

haec pueris et mulierculis et servis et servorum simillimis liberis esse grata,

Cic. Off. 2, 16, 57 et saep.:

salicta locis aquosis, humectis, umbrosis, propter amnes ibi seri oportet. Et id videto, uti, etc.,

Cato, R. R. 9:

optime vero, frater: et fleri sic decet,

Cic. Leg. 2, 3 fin.:

qua de re est igitur inter summos viros major dissensio? Et omitto illa, quae relicta jam videntur,

id. Ac. 2, 42 et saep.

In partic.

To subjoin a word or phrase which more accurately defines or more briefly comprehends what goes before, and indeed, and moreover, and that too:

te enim jam appello, et ea voce, ut me exaudire possis,

Cic. Mil. 25, 67:

at laudat, et saepe, virtutem,

id. Tusc. 3, 20, 48; cf.:

id, et facile, effici posse,

Nep. Milt. 3, 4:

errabas, Verres, et vehementer errabas,

Cic. Verr. 2, 5, 46, § 121;

so with a repetition of the same word: hostis et hostis,

id. ib. 2, 2, 21, §

51: tenetur, judices, et manifeste tenetur,

id. ib. 2, 3, 65, § 152; id. Cat. 3, 10; id. Deiot. 3; id. Mil. 23, 61 al.; Liv. 26, 13; Sen. de Clem. 15 et saep.:

haec nostra ut exigua et minima contemnimus,

Cic. Ac. 2, 41, 127; cf. id. ib. 2, 10, 32:

nulla enim nobis societas cum tyrannis, et potius summa distractio est,

id. Off. 3, 6, 32; cf.: cur eo non estis contenti? et cur id potius contenditis, quod? [p. 661] etc., id. Ac. 2, 17, 74:

si te ipse et tuas cogitationes et studia perspexeris,

id. Fin. 2, 21, 69:

omitto illa, quae relicta jam videntur, et Herillum, qui in cognitione et scientia summum bonum ponit,

id. Ac. 2, 42:

Romani, quibus Poeni et Hannibal in cervicibus erat,

Just. 29, 3, 7:

studiose ab his siderum magnitudines, intervalla, cursus anquirebantur et cuncta caelestia,

Cic. Tusc. 5, 4, 10:

valde a Xenocrate et Aristotele et ab illa Platonis familia discreparet,

id. Leg. 1, 21, 55 et saep.:

et appetendi et refugiendi et omnino rerum gerendarum initia proficiscuntur aut a voluptate aut a dolore,

Cic. Fin. 1, 12, 42. —

To connect things similar or dissimilar after the words aeque, par, idem, similis, alius, etc. (more commonly atque, v. atque, I. 2.), as, than, and:

nisi aeque amicos et nosmet ipsos diligamus,

Cic. Fin. 1, 20, 67, v. aeque:

omnia fuisse in Themistocle paria et in Coriolano,

Cic. Brut. 11, 43; cf.:

nunc tu mihi es germanus pariter corpore et animo,

Ter. Ad. 5, 8, 34:

Clodius eadem hora Interamnae fuerat et Romae,

Cic. Mil. 17 fin.; cf. Sall. C. 58, 11:

haec eodem tempore Caesari referebantur, et legati veniebant, etc.,

Caes. B. G. 1, 37, 1:

similem sibi videri vitam hominum et mercatum eum, qui, etc.,

Cic. Tusc. 5, 3, 9; cf.:

neu simili forma et quom, etc.,

Lucr. 2, 416 and 420:

nec ratione alia, et cum,

id. 1, 280:

non enim alia causa est aequitatis in uno servo et in pluribus,

than, Cic. Caecin. 20, 57; id. Off. 2, 18; id. de Or. 3, 18, 66; id. Cael. 28 fin.; Cael. ap. Cic. Fam. 8, 1, 3:

aliter doctos (loqui) et indoctos?

Cic. Fin. 5, 29 fin. —

To connect two immediately successive points of time (only in poets and historians, esp. since the Aug. per.; cf. atque, II. C.), often to be rendered in English by when, and then: advenit, et navibu' complevit litora, Poeta ap. Cic. Div. 1, 31 fin.:

dixit, et extemplo... sensit medios delapsus in hostes,

Verg. A. 2, 376:

dixit (dixerat), et,

id. ib. 1, 402; 2, 705; 3, 258; Val. Fl. 1, 569; Stat. Th. 2, 120 al.; cf.:

nec plura effatus et,

Verg. A. 8, 443:

sic fatus et,

Stat. Th. 12, 773:

nec longum tempus et ingens exiit arbos,

Verg. G. 2, 80; cf. Stat. Th. 7, 300; Plin. Ep. 5, 14, 8; Tac. H. 2, 95:

vix prima inceperat aestas, Et pater Anchises dare fatis vela jubebat,

Verg. A. 3, 9; so,

vix... et,

id. ib. 5, 858; 6, 498; Stat. Th. 2, 293; cf.:

vixdum... et,

Liv. 43, 4, 10; cf.

also: simul haec effatur, et, etc.,

Luc. 6, 246.—

After an imperative, to subjoin the consequence of an action ( poet. and in postAug. prose), and then:

dic quibus in terris, et eris mihi magnus Apollo,

Verg. E. 3, 104; Ov. Am. 2, 14, 44; Phaedr. 3, 5, 7; Luc. 4, 487; 2, 515; Sen. de Clem. 1, 16; Plin. Pan. 43, 3; 45, 6: sit mihi, quod nunc est, etiam minus;

et mihi vivam Quod superest aevi,

Hor. Ep. 1, 18, 107.—

To subjoin the minor proposition (assumptio or propositio minor) in a syllogism, now, but (cf. atque, II.):

eorum, qui videntur, alia vera sunt, alia falsa: et quod falsum, id percipi non potest: nullum igitur est, etc.,

Cic. Ac. 2, 13, 40; id. Tusc. 3, 4, 9; 5, 17; id. N. D. 3, 13, 33 al.—

With an accessory affirmative notion, and in fact, and indeed, and truly, and so:

multa me sollicitant... et sexcenta sunt, Cic. Att! 2, 19: et sunt illa sapientis,

id. Tusc. 3, 8 fin.; id. Leg. 2, 3, 7:

et erat, ut retuli, clementior,

Tac. A. 2, 57: jam pridem a me illos abducere Thestylis orat;

Et faciet, quoniam sordent tibi munera nostra,

Verg. E. 2, 44 et saep.:

estne ille noster Parmeno? et certe ipsus est,

Ter. Eun. 5, 6, 4;

with certe,

id. Ad. 1, 1, 53;

with hercle,

Cic. Brut. 72; id. Fin. 2, 8; id. Fam. 2, 18, 2.—

To subjoin an emphatic question or exclamation:

et sunt qui de via Appia querantur, taceant de curia?

Cic. Mil. 33, 91; id. Sest. 39, 80; id. Clu. 40, 111; id. Phil. 1, 8 et saep.; Verg. G. 2, 433; id. A. 1, 48; Ov. M. 13, 338 al.:

et his tot criminibus testimoniisque convictus in eorum tabella spem sibi aliquam proponit, etc.,

Cic. Verr. 2, 5, 16 fin.; id. Mil. 12 fin.; Plin. Pan. 28, 6; Flor. 4, 2, 89.—Esp. with quisquam:

et quisquam dubitabit quin, etc.,

Cic. de Imp. Pomp. 14, 42 Matthiae; Ov. Am. 3, 8, 1 al.—

To connect an idea as either homogeneous or complementary to that which precedes, and so too, and also, and moreover, and at the same time; too, also, likewise (hence, often in Liv., Curt., and late Lat., rarely in Cic., = etiam; cf. Anton. Stud. pp. 26-69;

Krebs, Antibarb. p. 420): Terentia te maxime diligit salutemque tibi plurimam ascribit, et Tulliola, deliciae nostrae,

Cic. Att. 1, 5 fin.: Ge. Salvus sis. Di. Et tu salve, Plaut. Stich. 2, 1, 44; id. Trin. 1, 2, 11; id. Mil. 4, 8, 42; Ter. Hec. 1, 2, 122;

for which: salve et tu,

Plaut. Most. 3, 1, 42; v. the foll.:

haec ipsa mihi sunt voluptati: et erant illa Torquatis,

Cic. Fin. 1, 7, 25:

ubi tunc eras? Romae. Verum quid ad rem? et alii multi,

id. Rosc. Am. 33, 92; cf.

ib. § 94: et illud videndum quanto magis homines mala fugiant,

id. Part. 26:

et mihi sunt vires, et mihi facta tuba'st!

Tib. 2, 6, 10; cf. Ov. Tr. 1, 3, 83:

nihil verius. Probe et ille,

Cic. Tusc. 4, 34, 73; so,

et ille,

id. ib. 3, 13 fin.:

et ipse,

id. Caecin. 20 fin.; so id. de Or. 1, 46, 202; Liv. 1, 12; 6, 3; 41, 24 et saep.; cf.:

simul et ille,

Cic. Clu. 4, 10; 17, 48; 57, 155; id. Verr. 2, 5, 1:

simul et iste,

id. ib. 2, 1, 41; Sall. J. 20, 1 et saep.:

et nunc ego amore pereo,

Plaut. Poen. 1, 1, 14; so,

et nunc,

id. Curc. 4, 2, 7; Cic. Leg. 2, 16, 40; id. Fam. 13, 54, 2; Caes. B. G. 6, 13 fin.;

for which: nunc et,

Hor. C. 1, 4, 11; cf.:

nonnumquam et,

Caes. B. G. 1, 15, 3:

sunt et,

Cic. Top. 6; Verg. A. 9, 136:

meruit et,

Suet. Caes. 3 et saep.:

quoniam formam cepi hujus in me et statum, Decet et facta moresque hujus habere me similes item,

Plaut. Am. 1, 1, 111:

nam et qui parat pecus, necesse est constituat numerum, etc.,

Varr. R. R. 2, 1, 24: so,

nam et,

Cic. Leg. 1, 11; 2, 25, 63; id. de Or. 1, 25; id. Off. 1, 40, 142; Liv. 6, 19 al.; cf.:

at et,

Cic. Tusc. 3, 3:

sed et,

id. Att. 5, 10 fin.; Quint. 10, 1, 107;

and with a preceding non modo or non solum (post-Aug.),

Tac. G. 15, 35; id. A. 14, 39; Suet. Aug. 89 et saep.; cf.:

et... non = ne... quidem, ego vero et in ipsa suffocatione non desii, etc.,

Sen. Ep. 54, 3:

ergo et,

Cic. Fin. 3, 8, 27; id. Leg. 1, 12, 33; id. Div. 1, 50, 114:

itaque et,

id. Tusc. 3, 26, 63 et saep.—

When repeated, et... et, it serves, like the Gr. kai... kai or te kai, to connect two ideas partitively, both... and, as well... as, not only... but also:

hoc etiam ad malum accersebatur malum, Et discipulus et magister perhibebantur improbi,

Plaut. Bacch. 3, 3, 23; 4, 8, 45:

et audax et malus,

id. ib. 4, 9, 25:

eloquere utrumque nobis, et quid tibi est, et quid velis nostram operam,

id. Cist. 1, 1, 59:

ut et severitas adhibeatur et contumelia repellatur,

Cic. Off. 1, 38, 137:

dimitto (puerum), et ut a magistris ne abducam et quod mater discedit,

id. Q. Fr. 3, 9 fin.:

non et legatum argentum est et non est legata numerata pecunia,

id. Top. 13 et saep. More than twice:

quo facilius et hujus hominis innocentissimi miserias et illorum audaciam cognoscere possitis et rei publicae calamitatem,

Cic. Rosc. Am. 5 fin.;

so three times,

id. Att. 12, 4, 2; id. Q. Fr. 3, 9 fin. et saep.;

six times,

Cic. Fam. 13, 25;

ten times,

id. de Or. 1, 20, 90.—With a subordinate que or atque:

nam et semper me coluit diligentissimeque observavit et a studiis nostris non abhorret,

Cic. Fam. 13, 22;

with atque,

id. de Or. 1, 21, 95.—Et... que are sometimes used for et... et (rarely in Cic.;

freq. in Liv. and post-Aug. writers): quis est quin intellegat et eos inmemores fuisse, nosque honestate duci?

Cic. Fin. 5, 22, 64; id. Brut. 88, 302:

id et singulis universisque semper honori fuisse,

Liv. 4, 2; 5, 46 fin.; 24, 2 fin.; 32, 32 fin.; Tac. Agr. 2 fin.; Suet. Ner. 33 al.—Sometimes the second et subjoins a more weighty assertion; in which case et... et = cum... tum, not only... but also:

homo et in aliis causis exercitatus et in hac multum et saepe versatus,

Cic. Quint. 1, 3; id. Fat. 1, 2; id. de Or. 1, 9, 38; id. Off. 2, 11, 38.—

Et... neque or neque... et, when one clause is a negative (but et... et non, et non... et, when only one word is negatived):

ego vero et exspectabo ea quae polliceris neque exigam, nisi tuo commodo,

Cic. Brut. 4 fin.:

ego si et Silius is fuerit, quem tu putas nec Drusus facilem se praebuerit, Damasippum velim aggrediare,

id. Att. 12, 33:

cui quidem ita sunt Stoici assensi, ut et, quicquid honestum esset, id utile esse censerent, nec utile quicquam, quod non honestum,

id. Off. 3, 3, 11: pueris nobis Cn. Aufidius praetorius et in senatu sententiam dicebat nec amicis deliberantibus deerat et Graecam scribebat historiam et videbat in litteris, id. Tusc. 5, 38 fin.:

quia et consul aberat... nec, etc.,

Liv. 22, 8 et saep.:

nec miror et gaudeo,

Cic. Fam. 10, 1 fin.:

nam nec in eo jus cognationis servavit, cui ademit regnum, et eum, cui dedit, etc.,

Just. 8, 6 fin.:

id et nobis erit perjucundum et tibi non sane devium,

Cic. Att. 2, 4 fin.:

locus is melior, quem et non coquit sol et tangit ros,

Varr. R. R. 3, 14.—

Rarely neque... et = non quidem... sed: amicitias neque facile admisit et constantissime retinuit,

Suet. Aug. 66.—

Less freq., tum... et, et... tum, in the same sense:

omnis ejus oratio tum in virtute laudanda et in hominibus ad virtutis studium cohortandis consumebatur,

Cic. Ac. 1, 4, 16:

et in ceteris eloquentiae partibus, tum maxime in celeritate et continuatione verborum adhaerescens, etc.,

id. Brut. 93, 320. See Hand Turs. II. pp. 467-540.

ingĕnĭum, ii, n. [in-geno, from gigno], innate or natural quality, nature.

In gen. (so mostly poet.; in Sall. and in postAug. prose;

not in Cic. or Cæs.): pro ingenio ego me liberum esse ratus sum, pro imperio tuo tibi servire aequom censeo,

Plaut. Trin. 2, 2, 22: ite in frundiferos locos Ingenio arbusta ubi nata sunt, non obsita, by their own nature, Naev. ap. Non. 323, 1 (Trag. Rel. v. 28 Rib.); so,

loci,

Sall. H. 3, 18 Dietsch:

locorum hominumque ingenia,

Liv. 28, 12, 11; Tac. A. 6, 41; id. H. 1, 51; Flor. 2, 6, 16 al.:

terrae,

Liv. 37, 54, 21:

montis,

Tac. H. 2, 4; cf.:

campi suopte ingenio humentes,

id. ib. 5, 14:

arvorum,

Verg. G. 2, 177;

and, portūs,

Sil. 14, 283:

arbores sui cujusque ingenii poma ferunt,

Col. 3, 1, 2:

lactis ingenia et proprietates,

Gell. 12, 1, 14:

ingenium velox igni, Sev. Aetn. 214: crines ingenio suo flexi,

naturally, Petr. 126:

ut magistratus imperio suo vehemens mansueto permitteretur ingenio,

Liv. 2, 30, 4; cf.:

cum honesta suopte ingenio peterentur,

in consequence of its own nature, Tac. A. 3, 26:

mitis ingenio,

id. ib. 6, 15:

cunctator ingenio,

id. ib. 15, 1:

ingenio trux,

id. H. 1, 21.—

Rarely of beasts: mitior ad feras bestias, praecipitia ingenia sortitas,

Curt. 8, 1, 35.—

In partic., of persons.

Natural disposition, temper, mode of thinking, character, bent, inclination:

feci ego ingenium meum,

have acted out, Plaut. Merc. 4, 1, 2:

ita ingenium meumst,

id. Am. 3, 2, 18:

ut ingenium est omnium hominum ab labore proclive ad lubidinem,

Ter. And. 1, 1, 50:

liberale,

id. ib. 4, 5, 59:

pium ac pudicum,

id. Hec. 1, 2, 77:

durum atque inexorabile,

id. Phorm. 3, 2, 12:

inhumanum,

id. Eun. 5, 2, 41:

lene in liberos,

id. Heaut. 1, 1, 99:

utinam nunc matrescam ingenio,

Pac. Con. Rel. v. 139 Rib. (1 Rib., maturescam):

mobile,

Plin. Ep. 2, 11, 22:

cicur et mansuetum,

Varr. L. L. 7, § 91 Müll.:

inverecundum animi,

Cic. Inv. 1, 45, 83: vera loqui etsi meum ingenium non moneret. Liv. 3, 68, 9:

ingenio suo vivere,

id. 3, 36, 1: redire ad ingenium, to return to one ' s natural bent, to one ' s old courses, Ter. Ad. 1, 1, 46:

Volscis levatis metu suum rediit ingenium,

Liv. 2, 22, 3: quae maxime ad muliebre ingenium efficaces preces sunt, id. 1, 9, 16:

vanum dictatoris,

id. 1, 27, 1:

mitis ingenii juvenem,

id. 1, 46, 4:

Turni ferox,

id. 1, 51, 7:

temperare suum,

to control his temper, id. 8, 36, 5:

horrida,

Curt. 4, 6, 3:

molliora,

id. 5, 6, 18:

humana,

id. 5, 10, 13:

felix,

Sen. Ep. 95, 36:

rapax,

id. ad Helv. 17, 4:

atrox,

Tac. A. 4, 50:

procax,

id. H. 3, 32: ingenium ingeni, in Plautus, signifies peculiarity of disposition, Stich. 1, 2, 69.—

Concr. collect.:

tanto corruptius iter immixtis histrionibus et spadonum gregibus et cetero Neronianae aulae ingenio,

the people who gave character to the court, Tac. H. 2, 71.—

With respect to intelligence.

Natural capacity, talents, parts, abilities, genius:

docilitas, memoria, quae fere appellantur uno ingenii nomine,

Cic. Fin. 5, 13, 36:

ingenium ad fingendum,

id. Font. 14, 30:

excellens ac singulare,

id. de Or. 2, 74, 298:

vir acerrimo ingenio,

id. Or. 5, 18:

cujus tanta vis ingenii est, ut, etc.,

id. de Or. 2, 74, 299:

tardum,

id. ib. 2, 27, 117:

acutum aut retusum,

id. de Div. 1, 36, 72:

eximium,

id. Tusc. 5, 24, 68:

praestantissimum,

id. Fin. 2, 16, 51:

magnum,

id. Ac. 2, 1, 1:

illustre,

id. Cael. 1, 1:

oratorium,

Tac. Dial. 10:

pulcherrimum et maximum,

Plin. Ep. 8, 12, 4:

hebetatum, fractum, contusum,

id. ib. 8, 14, 9:

celeres ingenii motus,

Cic. de Or. 1, 25, 113:

ingenii acies,

id. ib. 3, 5, 20:

ingenii lumen,

id. Brut. 15, 59:

ingenii vis,

id. Phil. 5, 18, 49:

ingenii vena,

Hor. C. 2, 18, 9:

ingenii vigor,

Ov. M. 8, 254:

ingenii celeritas,

Nep. Eum. 1:

ingenii docilitas,

id. Att. 1:

ingenio abundare,

Cic. Fam. 4, 8, 1:

ingenio valere,

Quint. 1, 8, 8:

ingenio divino esse,

Cic. Ac. 2, 36, 117:

ingenio hebeti esse,

id. Phil. 10, 8, 17:

in eo ingenium ejus elucere videbatis,

id. Cael. 19, 45:

colere et imbuere ingenium artibus,

Plaut. Trin. 2, 2, 16:

acuere,

Quint. 1, 4, 7:

alere,

id. 1, 8, 8:

exercere multiplici variāque materiā,

id. 2, 4, 20:

versabatur in hoc nostro studio cum ingenio,

with cleverness, Cic. Fam. 13, 10, 2; so,

cum ingenio,

Dig. 1, 16, 9:

ingenii memoria immortalis est,

Sen. Polyb. 18, 2.— Plur.:

acutiora ingenia et ad intellegendum aptiora eorum, qui, etc.,

Cic. N. D. 2, 16, 42:

aliae (partes agrorum) quae acuta ingenia gignant, aliae quae retusa,

intellects, id. Div. 1, 36, 79 fin. —

Transf.

A genius, i. e. a man of genius, a clever, ingenious person:

excepi voluntatem tam excellens ingenium fuisse in civitate,

Cic. Brut. 40, 147; id. Rep. 2, 1, 2; Liv. 41, 4, 3:

nullum magnum ingenium sine mixtura dementiae fuit,

Sen. Tranq. An. 17, 10. — Plur.:

ut saepe summa ingenia in occulto latent,

Plaut. Capt. 1, 2, 62:

decora,

Tac. A. 1, 1:

magna,

id. H. 1, 1:

nostra (i. e. oratores,

id. Dial. 1; id. Agr. 2; Sen. Ep. 2, 1; id. ad Polyb. 27, 1:

candidissimus omnium magnorum ingeniorum aestimator Livius,

id. Suas. 6, 22:

ingenia et artes vel maxime fovit,

Suet. Vesp. 18; id. Aug. 89:

id in magnis animis ingeniisque plerumque contingit,

Cic. Off. 1, 22, 74.—

Of things, an invention, a clever thought:

exquisita ingenia cenarum,

Plin. Pan. 49, 7; cf. Tac. H. 3, 28:

noctium suarum ingenia (= flagitiosae libidinis inventiones),

voluptuous inventions, id. A. 16, 20.

regno, āvi, ātum, 1, v. n. and a. [regnum].

Neutr., to have royal power, to be king, to rule, reign:

ubi Pterela rex regnavit,

Plaut. Am. 1, 1, 257:

Romulus cum septem et triginta regnavisset annos,

Cic. Rep. 2, 10, 17; cf. id. ib. 2, 14, 27; 2, 18, 33;

2, 20, 36: Servius injussu populi regnavisse traditur,

id. ib. 2, 21, 37:

(Mithridates) annum jam tertium et vicesimum regnat, et ita regnat, ut, etc.,

id. Imp. Pomp. 3, 7:

tertium jam nunc annum regnans,

Caes. B. G. 5, 25:

regnante Romulo,

Cic. Rep. 1, 16, 25:

(Camers) tacitis regnavit Amyclis,

Verg. A. 10, 564:

quālibet exules In parte regnanto beati,

Hor. C. 3, 3, 39:

Latio regnans,

Verg. A. 1, 265:

regnandi dira cupido,

id. G. 1, 37:

Albae regnare,

Liv. 1, 3:

Romae,

id. 1, 17 fin.; 1, 40:

Tusco profundo,

Ov. M. 14, 223:

Graias per urbes,

Verg. A. 3, 295:

in Colchis,

Plin. 33, 3, 15, § 52:

advenae in nos regnaverunt,

Tac. A. 11, 24.—Once poet., like basileuô, with gen.:

quā Daunus agrestium Regnavit populorum,

Hor. C. 3, 30, 12.— Impers. pass.:

hic jam ter centum totos regnabitur annos Gente sub Hectoreā,

Verg. A. 1, 272:

quia post Tatii mortem ab suā parte non erat regnandum... in variis voluntatibus regnari tamen omnes volebant,

Liv. 1, 17 Drak. N. cr.:

regnatum Romae ab conditā urbe ad liberatam annos ducentos quadraginta quattuor,

id. 1, 60 fin.:

hinc Cytherea tuis longo regnabitur aevo,

Sil. 3, 592.—

In gen., to be lord, to rule, reign, govern, be supreme (syn. dominor);

in a good sense: quoniam equitum centurias tenes, in quibus regnas,

Cic. Fam. 11, 16 fin.; cf.:

regnare in judiciis,

Quint. 10, 1, 112:

vivo et regno,

Hor. Ep. 1, 10, 8. —

Esp., of the gods: caelo tonantem credimus Jovem Regnare,

Hor. C. 3, 5, 2:

Saturno regnante,

Ov. F. 1, 193:

secundo Caesare regnes,

Hor. C. 1, 12, 52.—

In a bad sense (very freq.),

to lord it, tyrannize, domineer, Cic. Sull. 7, 21:

regnavit is paucos menses,

id. Lael. 12, 41:

quin se ille interfecto Milone regnaturum putaret,

id. Mil. 16, 43:

Timarchidem fugitivum omnibus oppidis per triennium scitote regnasse,

id. Verr. 2, 2, 54, § 136:

nec jam libertate contentos esse, nisi etiam regnent ac dominentur,

Liv. 24, 29, 7 Drak.; cf.

so with dominari,

Cic. Rep. 3, 12, 21; Flor. 3, 12, 9.—

Of things, to reign, rule, hold sway (mostly poet.):

umor regnavit in arvis,

Lucr. 5, 395:

(ignis) per ramos victor regnat,

Verg. G. 2, 307:

in totum regnaret Sirius annum,

Stat. Th. 1, 635:

cum regnat rosa (i. e. at a banquet, where the guests were crowned with roses),

Mart. 10, 19, 20: quid faciant leges, ubi sola pecunia regnat? Petr. poët. 14; Claud. Rapt. Pros. 2, 74.—

Trop., to rule, have the mastery, prevail, predominate: Pathêtikon, in quo uno regnat oratio, Cic. Or. 37, 128; cf.:

(eloquentia) hic regnat, hic imperat, hic sola vincit,

Quint. 7, 4, 24; 11, 3, 181:

ardor edendi per avidas fauces regnat,

Ov. M. 8, 829; cf.:

ebrietas geminata libidine regnat,

id. ib. 12, 221:

regnat nequitiā,

Sen. Ben. 1, 10:

morbus regnans,

Grat. Cyn. 462. —

Act., to rule, sway, govern (only in pass., and poet. and in postAug. prose); part. perf. with dat. of agent:

terra acri quondam regnata Lycurgo,

Verg. A. 3, 14:

Latio regnata per arva Saturno quondam,

id. ib. 6, 794; Ov. M. 8, 623; 13, 720; id. H. 10, 69; Hor. C. 2, 6, 11; 3, 29, 27; Sil. 14, 7:

si unquam regnandam acceperit Albam,

Verg. A. 6, 770:

trans Lugios Gotones regnantur, paulo jam adductius quam ceterae Germanorum gentes,

Tac. G. 44: exceptis iis gentibus quae regnantur, id. ib 25; cf. id. A. 13, 54:

quae (gentes) regnan tur,

id. H. 1, 16 fin.; Mel. 2, 2, 24:

gens reg. nata feminis,

Plin. 6, 20, 23, § 76.