Перевод: с латинского на все языки

со всех языков на латинский

jam

  • 1 jam

    jam, adv. [for diam, collat. form of diem, cf. pri-dem, du-dum, Corss. Ausspr. I. p. 213; II. p. 850; but acc. to Curt. Gr. Etym. 398, 620; locat. form from pronom. stem ja].
    I.
    Of time, denoting a point or moment of time as coinciding with that of the action, etc., described.
    A.
    Of present time.
    1.
    As opp. to past or future, at this time, now, just now, at present, i. e. while I speak or write this.
    a.
    Jam alone:

    jamne autem, ut soles, deludis?

    Plaut. Aul. 5, 11:

    jam satis credis sobrium esse me,

    Ter. Eun. 4, 4, 36:

    saltus reficit jam roscida luna,

    Verg. G. 3, 337:

    jam tenebris et sole cadente,

    id. ib. 3, 401:

    jamque dies, ni fallor, adest,

    id. A. 5, 49:

    jam advesperascit,

    Ter. And. 3, 4, 2:

    reddere qui voces jam scit puer,

    Hor. A. P. 158: stabat modo consularis, modo septemvir epulonum;

    jam neutrum,

    Plin. Ep. 2, 11, 12:

    jam melior, jam, diva, precor,

    Verg. A. 12, 179:

    Hem, scio jam quod vis dicere,

    Plaut. Mil. 1, 1, 36:

    in ea (consuetudine) quaedam sunt jura ipsa jam certa propter vetustatem,

    Cic. Inv. 2, 22, 67:

    jam tempus agi,

    Verg. A. 5, 638:

    surgere jam tempus,

    Cat. 62, 3.—
    b.
    Strengthened.
    (α).
    By repetition: jam jam, jam jamque (nearly = nunc), at this very time, precisely now:

    jam jam intellego, Crasse, quod dicas,

    Cic. de Or. 3, 24, 90:

    jam jam minime miror te otium perturbare,

    id. Phil. 2, 34, 87:

    jam jam dolet quod egi, jam jamque paenitet,

    Cat. 63, 73:

    jam jam linquo acies,

    Verg. A. 12, 875:

    jam jamque video bellum,

    Cic. Att. 16, 9 fin.:

    at illum ruere nuntiant et jam jamque adesse,

    id. ib. 7, 20, 1; cf.:

    jam mihi, jam possim contentus vivere parvo,

    Tib. 1, 1, 25 (7).—
    (β).
    By nunc: jam nunc, just now, at this very time, as things now are:

    jam nunc irata non es,

    Plaut. Am. 3, 2, 65:

    dux, jam nunc locatus in urbe,

    Liv. 22, 38, 9; Hor. Ep. 2, 1, 127:

    quae cum cogito, jam nunc timeo quidnam, etc.,

    Cic. Div. in Caecil. 13, 42:

    deliberationis ejus tempus ita jam nunc statui posse, etc.,

    Liv. 31, 32, 3:

    ipsa Venus laetos jam nunc migravit in agros,

    Tib. 2, 3, 3:

    nec jam nunc regina loquor,

    Val. Fl. 8, 47; so,

    nunc jam (nunciam): secede huc nunciam,

    Plaut. Capt. 2, 1, 23:

    audi nunciam,

    Ter. And. 2, 1, 29:

    i nunciam,

    id. Ad. 2, 1, 21: nunc jam sum expeditus, Cass. ap. Cic. Fam. 12, 12, 5:

    nunc jam nobis vobisque consulatus patet,

    Liv. 7, 32, 14.—
    (γ).
    By tum:

    jam tum opifices funguntur munere,

    Plin. 11, 21, 24, § 74; Verg. G. 2, 405; id. A. 1, 18.—
    (δ).
    By pridem, v. jampridem.—
    2.
    In contrast with the time at which something was expected.
    a.
    Of that which occurs sooner, already, so soon:

    quies (animos) aut jam exhaustos aut mox exhauriendos, renovavit,

    Liv. 21, 21, 7:

    gravitate valetudinis, qua tamen jam paululum videor levari,

    Cic. Fam. 6, 2, 1; 3, 8, 16:

    jamne ibis,

    are you going so soon, Plaut. Men. 2, 3, 86; id. Rud. 2, 7, 26.—
    b.
    Of that which occurs later, at last, now, only now:

    ohe jam desine deos uxor gratulando obtundere,

    Ter. Heaut. 5, 1, 8:

    postulo, Dave, ut redeat jam in viam,

    id. And. 1, 2, 19:

    jamque sero diei subducit ex acie legionem faciendis castris,

    Tac. A. 2, 21:

    jam sanguinis alti vis sibi fecit iter,

    Luc. 2, 214.—Tandem or aliquando is often added:

    jam tandem ades ilico,

    Plaut. Mil. 4, 2, 39:

    putamus enim utile esse te aliquando jam rem transigere,

    Cic. Att. 1, 4, 1:

    jam tandem Italiae fugientis prendimus oras,

    Verg. A. 6, 61; Liv. 22, 12, 10.—
    3.
    As continued from the past, already, by this time, ere now, till now, hitherto:

    et apud Graecos quidem jam anni prope quadrigenti sunt, etc.,

    Cic. Or. 51, 171:

    obsolevit jam ista oratio,

    id. de Imp. Pomp. 17, 52:

    nondum feminam aequavimus gloriā, et jam nos laudis satietas cepit?

    Curt. 9, 6, 23.—With numerals and words specifying time:

    jam biennium est, cum mecum coepit rem gerere,

    Plaut. Merc. 3, 1, 35; so,

    plus jam anno,

    id. Curc. 1, 1, 14:

    sunt duo menses jam,

    Cic. Rosc. Com. 3, 8:

    qui septingentos jam annos vivunt, etc.,

    id. Fl. 26, 63:

    annum jam tertium et vicesimum regnat,

    id. de Imp. Pomp. 3, 7; id. Fin. 2, 29, 94.—
    4.
    With imperatives, to express haste or impatience, like Engl. now, now, straightway, at once:

    quid miserum, Aenea, laceras? Jam parce sepulto,

    Verg. A. 3, 41:

    sed jam age, carpe viam,

    id. ib. 6, 629:

    et jam tu... illum adspice contra,

    id. ib. 11, 373.—So in impetuous or passionate questions (freq. in Plaut.):

    Jam tu autem nobis praeturam geris?

    Plaut. Ep. 1, 1, 23; cf. id. Aul. 5, 11; id. Bacch. 2, 2, 25.—
    5.
    Jam... jam, at one time... at another, now... now, at this time... at that:

    jamque eadem digitis jam pectine pulsat eburno,

    Verg. A. 647:

    jamque hos cursu, jam praeterit illos,

    id. ib. 4, 157:

    qui jam contento, jam laxo fune laborat,

    Hor. S. 2, 7, 20:

    jam vino quaerens, jam somno fallere curas,

    id. ib. 2, 7, 114:

    jam secundae, jam adversae res, ita erudierant, etc.,

    Liv. 30, 30; Tib. 1, 2, 49; Ov. M. 1, 111.—
    B.
    Of past time.
    1.
    In the time just past, but now, a moment ago, a little while ago, just:

    videamus nunc quam sint praeclare illa his, quae jam posui, consequentia,

    Cic. Fin. 3, 7, 26:

    Arsinoë et jam dicta Memphis,

    Plin. 5, 9, 11, § 61:

    insulae praeter jam dictas,

    id. 3, 26, 30, § 151:

    hiems jam praecipitaverat,

    Caes. B. C. 3, 25, 1:

    domum quam tu jam exaedificatam habebas,

    Cic. Att. 1, 6, 1.—
    2.
    Like English now, by this time, already.
    a.
    Alone:

    jam advesperascebat,

    Liv. 39, 50:

    Hannibalem movisse ex hibernis, et jam Alpes transire,

    id. 27, 39:

    et jam fama volans... domos et moenia complet,

    Verg. A. 11, 139; 12, 582; Caes. B. G. 1, 11; 6, 6:

    jamque rubescebat Aurora,

    Verg. A. 3, 521; 10, 260:

    ut semel inclinavit pugna, jam intolerabilis Romana vis erat,

    Liv. 6, 32:

    cum decimum jam diem graviter ex intestinis laborarem,

    Cic. Fam. 7, 26, 1.—
    b.
    Strengthened.
    (α).
    Jam jamque, Verg. A. 8, 708.—
    (β).
    By tum, as early as that:

    se jam tum gessisse pro cive,

    Cic. Arch. 5, 11; Liv. 29, 1; Verg. 7, 738; Tac. Agr. 45.—
    (γ).
    By tunc (post-Aug.;

    once in Cic.),

    Suet. Aug. 89; id. Ner. 7; Tac. H. 4, 50; Cic. Fam. 3, 12, 3 dub.—
    3.
    Of a time succeeding another time referred to, from that time, thenceforth, thereafter (esp. with a or ab, when it is often = Eng. even, very):

    qui aequom esse censent nos jam a pueris nasci senes,

    Ter. Heaut. 2, 1, 2:

    quae me maxime sicuti jam a prima adolescentia delectarunt,

    Cic. Fam. 1, 9, 67:

    benevolentia quae mihi jam a pueritia tua cognita est,

    id. ib. 4, 7, 1:

    dederas enim jam ab adolescentia documenta,

    id. Mil. 8, 22: jam ab illo tempore, cum, etc., from the very time when, etc., id. Fam. 2, 16, 9; cf.:

    urgerent philosophorum greges jam ab illo fonte et capite Socrate,

    id. de Or. 1, 10, 42. —So with ex:

    jam ex quo ipse accepisset regnum,

    ever since, Liv. 42, 11, 8.—
    C.
    Of future time.
    1.
    In the time immediately approaching, forthwith, straightway, directly, presently:

    occlude sis fores ambobus pessulis: jam ego hic ero,

    Plaut. Aul. 1, 2, 25:

    ille jam hic aderit,

    id. Ep. 2, 2, 72: omitte;

    jam adero,

    Ter. Eun. 4, 6, 26; cf. id. ib. 4, 6, 1; id. And. 1, 2, 9; 4, 4, 38: bono animo es;

    jam argentum ad eam deferes, quod ei es pollicitus,

    id. Heaut. 4, 6, 18:

    facere id ut paratum jam sit,

    Plaut. As. 1, 1, 76:

    jam fuerit, neque post unquam revocare licebit,

    Lucr. 3, 927:

    jam faciam quod voltis,

    Hor. S. 1, 1, 16:

    jam enim aderunt consules ad suas Nonas,

    Cic. Att. 7, 20, 2.—
    2.
    In the time immediately succeeding another time referred to, forthwith, at once, straightway, then:

    nunc ubi me illic non videbit, jam huc recurret,

    Ter. Ad. 4, 1, 10:

    accede ad ignem... jam calesces,

    id. Eun. 1, 2, 5:

    nisi puerum tollis, jam ego hunc in mediam viam provolvam,

    id. And. 4, 4, 38:

    de quibus jam dicendi locus erit, cum de senioribus pauca dixero,

    Cic. Brut. 25, 96:

    agedum, dictatorem creemus. Jam hic centicescet furor,

    Liv. 2, 29, 11:

    aperi, inquit, jam scies,

    Petr. 16, 2; cf. Verg. A. 1, 272.—
    3.
    Representing as present an impending event, now, already, presently (mostly poet.):

    jam te premet nox,

    Hor. C. 1, 4, 16:

    jam veniet mors, jam subrepet iners aetas,

    Tib. 1, 1, 70:

    jam mare turbari trabibus videbis, jam fervere litora flammis,

    Verg. A. 4, 566; 6, 676:

    alius Latio jam partus Achilles,

    id. ib. 6, 89:

    hic magnae jam locus urbis erit,

    Tib. 2, 5, 55.—
    D.
    With negatives, denoting cessation of previous condition: jam non, no more, no longer:

    quem odisse jam non potestis,

    Cic. Clu. 10, 29; Ov. M. 4, 382:

    non jam,

    not any more, Cic. Div. in Caecil. 1, 3:

    nihil jam,

    Caes. B. G. 2, 21.—
    E.
    With comparatives:

    ad mitiora jam ingenia,

    which had become milder, Liv. 27. 39:

    ad ferociores jam gentes,

    which then were less civilized, id. 21, 60:

    una jam potior sententia,

    Stat. Th. 2, 368.
    II.
    In other relations.
    A.
    To denote that something will certainly, properly, or easily occur, under certain circumstances.
    1.
    In a conclusion, to emphasize its relation to the condition, then surely, then:

    si cogites, remittas jam me onerare injuriis,

    Ter. And. 5, 1, 6: si quis voluerit animi sui [p. 1012] notionem evolvere, jam se ipse doceat, eum virum bonum esse, Cic. Off. 3, 19, 76:

    si hoc dixissem, jam mihi consuli jure optimo senatus vim intulisset,

    id. Cat. 1, 8, 21; id. Leg. 1, 12, 34; id. Brut. 17, 68:

    si jubeat eo dirigi, jam in portu fore omnem classem,

    Liv. 29, 27, 8.—
    2.
    In a consequence, to show that it is conceived as immediate, now, then, therefore: satis est tibi in te, satis in legibus;

    jam contemni non poteris,

    Cic. Fin. 2, 26, 84:

    jam hoc non potest in te non honorifice esse dictum,

    id. Fam. 5, 2, 2; id. Leg. 2, 24, 60; id. Clu. 16, 46:

    nec hanc solam Romani meretricem colunt... Jam quanta ista immortalitas putanda est,

    Lact. 1, 20, 5:

    Quae cum ita sint, ego jam hinc praedico,

    Liv. 40, 36, 14: conspecta et ex muris ea multitudo erat;

    jamque etiam legionariae cohortes sequebantur,

    id. 10, 43, 1.—
    B.
    In transitions.
    1.
    To a new subject, now, moreover, again, once more then:

    jam de artificiis et quaestibus... haec fere accepimus,

    Cic. Off. 1, 42, 150; Verg. G. 2, 57:

    jam jura legitima ex legibus cognosci oportebit,

    Cic. Inv. 2, 22, 68:

    jam illud senatus consultum, quod eo die factum est, etc.,

    id. Fam. 5, 2, 4:

    jam Saliare Numae carmen qui laudat,

    Hor. Ep. 2, 1, 86. —So with vero:

    jam vero motus animi, sollicitudines aegritudinesque oblivione leniuntur,

    Cic. Tusc. 5, 38, 110:

    jam vero virtuti Cn. Pompei quae potest par oratio inveniri?

    id. de Imp. Pomp. 11, 29; 14, 41; id. Off. 3, 13 init. —With at enim:

    at enim jam dicetis virtutem non posse constitui, si ea, etc.,

    Cic. Fin. 4, 15, 40 init.
    2.
    In enumerations:

    et aures... itemque nares... jam gustatus... tactus autem,

    Cic. N. D. 2, 56, 141.—So sometimes repeatedly, at one time... at another... at another, jam... jam... jam:

    jam medici, jam apparatus cibi, jam in hoc solum importatum instrumentum balinei nullius non succurrit valetudini,

    Vell. 2, 114, 2; cf. Flor. 2, 17, 8, and I. A. 5. supra.—
    C.
    For emphasis.
    1.
    After non modo... sed ( = adeo), now, even, I may say:

    non cum senatu modo, sed jam cum diis bellum gerere,

    Liv. 21, 63, 6.—
    2.
    Pressing the strict sense of a word or clause, now, precisely, indeed:

    (Hieronymum) quem jam cur Peripateticum appellem, nescio,

    Cic. Fin. 5, 5, 14:

    hoc quidem haud molestum est jam, quod collus collari caret,

    Plaut. Capt. 2, 2, 107:

    loquor enim jam non de sapientium, sed de communibus amicitiis,

    Cic. Lael. 21, 77:

    te quoque jam, Thais, ita me di bene ament, amo,

    Ter. Eun. 5, 2, 43:

    imitatio morum alienorum... jam inter leniores affectus numerari potest,

    Quint. 9, 2, 58:

    reliqua jam aequitatis sunt,

    id. 7, 1, 62:

    cetera jam fabulosa,

    Tac. G. 46:

    desine: jam venio moriturus,

    Verg. A. 10, 881.—So esp. with et: et jam (cf. etiam), and indeed, and in fact, et lenitas illa Graecorum et verborum comprehensio, et jam artifex, ut ita dicam, stilus, Cic. Brut. 25, 96:

    pulchriora etiam Polycleti et jam plane perfecta,

    id. ib. 18, 70:

    Pompeium et hortari et orare et jam liberius accusare non desistimus,

    id. Fam. 1, 1, 3; Quint. Decl. 5, 3; Luc. 8, 659; cf.

    jamque,

    Cic. Fam. 4, 6, 9; so,

    jam et: nec deerat Ptolemaeus, jam et sceleris instinctor,

    Tac. H. 1, 23; 1, 22;

    and, ac jam: ac jam, ut omnia contra opinionem acciderent, tamen se plurimum navibus posse,

    Caes. B. G. 3, 9: jam ergo, in very fact:

    jam ergo aliquis condemnavit,

    Cic. Clu. 41, 113.—
    3.
    In climax, even, indeed, really:

    opus Paniceis, opus Placentinis quoque... jam maritumi omnes milites opus sunt mihi,

    Plaut. Capt. 1, 2, 59:

    jam illa quae natura, non litteris, assecuti sunt, neque cum Graecia neque ulla cum gente sunt conferenda,

    Cic. Tusc. 1, 1, 2:

    jam in opere quis par Romano miles?

    Liv. 9, 19, 8; Quint. 12, 1, 45; Cic. Rep. 1, 5; Hor. Ep. 2, 1, 83.

    Lewis & Short latin dictionary > jam

  • 2 jam

    jam jam уже

    Латинско-русский словарь > jam

  • 3 jam

    jam jam даже

    Латинско-русский словарь > jam

  • 4 jam

    jam jam ещё

    Латинско-русский словарь > jam

  • 5 jam

    now, already, by/even now; besides

    non jam -- no longer; jam pridem -- long ago

    Latin-English dictionary > jam

  • 6 jam

    adv.
    multi j. anni sunt Cуже много лет
    j. dudum (j. diu, j. pridem) C etc.уже давно (с давних пор)
    j. tum Cуже тогда
    j. ut Pl, Ter (quum j. C) — как только
    j. non Cуже не или нет ещё
    2) ещё (quid est, quod j. amplius exspectes? C)
    3) вот уже, тотчас же, сейчас, немедленно (j. te premet nox H; j. faciam quod vultis H)
    apĕri, j. scies Pt (на вопрос «кто там») — открой, тогда узнаешь
    4) теперь, отныне (metuunt, ne j. haec populus Romanus concēdat C)
    5) при imper. и нетерпеливых вопросах же, ну (quid j.? Pl; j. age V)
    jamne imus? Pl — ну пойдём, что-ли?
    6)
    j. j. (que) — теперь-то, вот теперь (j. j. intellĕgo, quid dicas C); сейчас, тотчас (mihi non dubium erat, quin ille j. jamque foret in Apuliā C)
    7)
    j... j. H, VP, V, O etc. — то... то
    8) при отрицаниях уже не, больше не
    j. nequeo C etc.я больше не могу
    9) при переходе итак, далее, так вот, теперь, впрочем (venio j. ad aliam rem C)
    10) именно, как раз (nunc j. C; tum j. C)

    Латинско-русский словарь > jam

  • 7 jam

    (нареч.) уже

    Латинско-русский медицинско-фармацевтический словарь > jam

  • 8 jam

      adv.
      уже, ещё, даже

    Dictionary Latin-Russian new > jam

  • 9 jam pridem

    jam-prīdem (and separat. jam prī-dem; v. jam and pridem), adv., long ago, long since, a long time ago:

    id jam pridem sensi,

    Plaut. Pseud. 1, 5, 7:

    is jam pridem mortuus est,

    Cic. Rosc. Com. 14, 42; id. Att. 11, 14, 4:

    erat jam pridem apud me reliquum pauxillulum nummorum,

    Ter. Phorm. 1, 1, 3:

    jam pridem quidem, cum vultus inter vos minime fraternos cernebam,

    Liv. 40, 8;

    so opp. nondum,

    Cic. Prov. Cons. 14, 35:

    te nunc etiam,

    Cic. Marc. 9, 28:

    te nunc vero,

    id. Att. 2, 7, 4.—
    II.
    Esp., This long time, now for a long time, hitherto:

    cupio equidem, et jam pridem cupio, etc.,

    Cic. Att. 2, 5, 1:

    jam pridem hanc prolem cupio enumerare meorum,

    Verg. A. 6, 717; id. E. 2, 43:

    nihil jam sum pridem admiratus magis,

    Cic. Fam. 3, 11, 1:

    qui bellum jam pridem parabat,

    had long been preparing, Just. 12, 8, 2:

    veritus ne traderetur Philippo, jam pridem hosti,

    Liv. 36, 14; v. jam, I. A. 1. b., and pridem.

    Lewis & Short latin dictionary > jam pridem

  • 10 jam jam

    jam-jam (or separat. jam jam), the strengthened jam, already, now:

    o jamjam, optume, praeceptis paruisti,

    Plaut. Most. 2, 1, 72:

    jamjam faciam ut jusseris,

    id. Curc. 5, 3, 29:

    jamjam intellego, Crasse, quid dicas,

    Cic. de Or. 3, 24; id. Brut. 14, 55; id. Phil. 2, 34, 87:

    jamjam nulla mora est,

    Verg. A. 2, 701:

    jamjam casurae arces,

    Ov. M. 12, 588; v. jam, I. A. 1. b. a.

    Lewis & Short latin dictionary > jam jam

  • 11 jam jamque

    jam-jamquĕ (or separat. jam jam-quĕ).
    I.
    At this very moment, just now:

    quae potest in vita esse jucunditas, cum dies et noctes cogitandum sit, jamjamque esse moriendum?

    Cic. Tusc. 1, 7 fin.:

    cum Romae essem et te jamjamque visurum me putarem,

    id. Att. 12, 5 fin.; 14, 22, 1; id. Fin. 3, 14, 48:

    Caesar adventare jamjamque et adesse ejus equites nuntiabantur,

    Caes. B. C. 1, 14.—
    II.
    The strengthened jam and jamjam, already, now, just:

    Umber Haeret hians, jam jamque tenet,

    Verg. A. 12, 754; 940; Ov. M. 1, 535; 11, 724; v. jam, I. A. 1. b. a.

    Lewis & Short latin dictionary > jam jamque

  • 12 jam dudum

    jam-dūdum (or separat. jam dū-dum), adv., long since, long before, a long time ago.
    I.
    In gen.:

    dixi ego jamdudum tibi,

    Plaut. Trin. 4, 2, 78:

    jamdudum audivi,

    id. Merc. 5, 2, 112:

    jamdudum, si des, porrexi manum,

    id. Ps. 4, 7, 49:

    jamdudum est intus,

    id. As. 3, 3, 151; id. Am. 2, 1, 71:

    ego jamdudum hic adsum,

    Ter. Eun. 4, 6, 5:

    quem jamdudum et Cotta et Sulpicius exspectat,

    Cic. de Or. 2, 7, 26:

    quod te jamdudum hortor,

    id. Cat. 1, 5, 12; id. Clu. 23, 63; Ov. H. 16, 13: jamdudum tibi non imprudens adversabar, Plaut. Men. 2, 3, 65:

    jamdudum flebam,

    I had been a long time weeping, Ov. M. 3, 656:

    jamdudum vincula pugnat exuere,

    id. ib. 7, 772; cf. id. ib. 8, 867.—Corresp. with cum:

    jamdudum factum'st, quom abisti domo,

    Plaut. Trin. 4, 3, 3; so id. As. 5, 2, 40.—In tmesi:

    quia jam non dudum ante lucem ad Veneris aedem venimus,

    Plaut. Poen. 1, 2, 105.—
    II.
    In partic., i. q. jam modo, this very instant, without delay, forthwith, immediately, directly ( poet.):

    jamdudum sumite poenas,

    Verg. A. 2, 103:

    ardua jamdudum demittite cornua,

    Ov. M. 11, 482:

    jamdudum dominae more venire jube,

    id. H. 20, 80; so id. M. 2, 843; 4, 405; 11, 483;

    13, 457: candida jamdudum cingantur colla lacertis (i. q. statim),

    instantly, id. A. A. 2, 457:

    in medios ire furores, jamdudum moriture, paras?

    Luc. 2, 524:

    jamdudum incumbere aratris, Dum, sicca tellure, licet,

    Verg. G. 1, 213.

    Lewis & Short latin dictionary > jam dudum

  • 13 Jám redit ét Virgó

    Вот уже Дева грядет.
    Вергилий, "Эклоги", IV, 4-10.
    Última Cýmaeí venít jam cárminis áetas:
    Mágnus ab íntegró saeclórum náscitur órdo.
    Jám redit ét Virgó, redeúnt Satúrnia régna;
    Jám nova prógeniés caeló demíttitur álto.
    Tú modo náscentí pueró, quo férrea prímum
    Désinet ác totó surgét gens áurea múndo.
    Cásta favé Lucína: tuús jam régnat Apóllo.
    Круг последний настал по вещанью пророчицы Кумской,
    Сызнова ныне времен зачинается строй величавый,
    Дева грядет к нам опять, грядет Сатурново царство.
    Ныне с высоких небес посылается новое племя.
    К новорожденному будь благосклонна, с которым на смену
    Роду железному род золотой по земле расселится,
    (Перевод С. Шервинского)
    Согласно "Кимейской песне", т. е. вещанию Куманской Сивиллы, близится возвращение золотого ("Сатурнова") века, открывающего новый "великий год" в истории мира и человеческого рода. Дева - дочь Фемиды Дика ("Справедливость"), первоначально обитавшая среди людей, но с наступлением железного века ушедшая на небо, где заняла место среди созвездий. Покровительствуемый богами младенец, рождением которого ознаменовано, по Вергилию, наступление золотого века, вероятнее всего, родившийся в 40 г. до н. э. сын консула этого года Поллиона.
    Церковные писатели толковали это стихотворение Вергилия как предсказание рождения Христа.
    Мино изучал древних поэтов, чтобы прославлять бога во всех людских творениях, и благоговел перед Вергилием за то, что он предрек рождение Спасителя, когда, обращаясь к народам, мантуанец возвестил: "jam redit et Virgo". (Анатоль Франс, Колодезь святой Клары.)
    Мистер Парфлит радостно вскрикнул и подпрыгнул. Он воздел руки к небу. - Внемли, отец небожителей Зевс, и все бессмертные боги! Шотландец предлагает деньги, ничего не получая взамен! Jam redeat [ "Да грядет" - вероятно не умышленное изменение цитируемого текста, а просто описка. - авт. ] Virgo! (Ричард Олдингтон, Дочь полковника.)

    Латинско-русский словарь крылатых слов и выражений > Jám redit ét Virgó

  • 14 Jam proximus ardet Ucalegon

    = Proximus ardet Ucalegon
    "Уже пылает сосед Укалегон", т. е. огонь уже подбирается к дому, опасность уже близка.
    Вергилий, "Энеида", II, 310-12 - о пожаре Трои:
    Vólcanó superánte domús, jam próximus árdet
    Úcalegón...
    Уже, побеждаем Волканом, в прах повалился
    Дом Деифоба обширный; уже пылает и смежный
    Укалегонт.
    (Перевод В. Брюсова)
    Сможет ли Британская метрополия поддержать стольких изгнанников? И пожелает ли она внять их тоскливым жалобам среди гордого ликования соседних народов, увенчавших себя суверенной властью? Не соблазнится ли и она их примером? Jam proximus ardet Ucalegon... Гектор Берлиоз, Мемуары.

    Латинско-русский словарь крылатых слов и выражений > Jam proximus ardet Ucalegon

  • 15 Jam intelleges multo me vigilāre acrius ad salūtem, quam te ad perniciem rei publicae

    Ты легко поймешь, что я гораздо больше забочусь о сохранности родины, чем ты о ее гибели. (Цицерон, "Речи против Катилины", I, 4.)
    Наш герой всякий раз с новым удовольствием спасается в... Аркадию. Мы находим его снова в "отдаленном уголке Швейцарии", в Лозанне. - Здесь Карл Фогт совершил вторичное спасение Швейцарии. В то время как Катилина сидит в Лондоне, Цицерон в пестрой куртке гремит в Лозанне: "Jam jam intettiges me acrius vigilare ad salutem, quam te ad perniciem reipublicae. (К. Маркс, Господин Фогт.)

    Латинско-русский словарь крылатых слов и выражений > Jam intelleges multo me vigilāre acrius ad salūtem, quam te ad perniciem rei publicae

  • 16 Jam neminem antepōnes Catōni

    Уж выше Катона ты не поставишь никого.
    Цицерон, "Брут, или о знаменитых ораторах", 17, 69 - о сенаторе Катоне Старшем, считавшемся образцом гражданской доблести и справедливости.
    Привычной поговоркой юного Триптолемуса стала фраза Цицерона: "Jam nefninem antepones Catoni". [ Цицерон в указанном месте говорит о Катоне как об ораторе, но для Триптолемуса здесь Катон, так же, как Палладий, Варрон и Колумелла, дорог как автор сочинений о сельском хозяйстве. - авт. ] Ему нравились Палладий и Теренций Варрон, а томик сочинений Колуммелы был его постоянным спутником. (Вальтер Скотт, Пират.)

    Латинско-русский словарь крылатых слов и выражений > Jam neminem antepōnes Catōni

  • 17 Múlta renáscentúr, quae jám cecidére

    Многое может возродиться из того, что уже умерло.
    Гораций, "Наука поэзии", 70-72:
    Múlta renáscentúr quae jám cecidére, cadéntque
    Quáe nunc súnt in honóre vocábula, sí volet úsus,
    Quém penes árbitriúm (e)st et jús et nórma loquéndi.
    Нет, возродятся слова, которые ныне забыты,
    И позабудутся те, что в чести - коль захочет обычай,
    Тот, кто диктует и меру, и вкус, и закон нашей речи.
    (Перевод М. Гаспарова)
    На ровном поле туча стрел расстроит густые ряды лучшей конницы, а в лесистых местностях никакое огнестрельное оружие не будет так смертельно. Удивительно, как об этом никто не подумал доселе. Лук и стрелы могут быть всегда наготове. Все возрасты, юноши и старцы, могут стрелять из лука. Если стрелы были так убийственны, когда воины были покрыты шлемами и кольчугами, то чего не наделают они над нынешними войсками! Чужда научит; много думать тут нечего; поверьте, воротимся к старому: multa renascentur quae jam cecidere. (H. Г. Чернышевский, Современник, 1854, № 8. Современные заметки..)
    Глубокое знание истории, во всех ее видах, привело Арсеньева к признанию, что последние факторы [ упрек в отрешении от жизни и в некоторой утопичности взглядов ] очень часто лишь кажутся прочными и неустранимыми. Пред холодным взором истории постоянно повторяется стих Вергилия [ Ошибка Кони. - авт. ]: "Multa renascentur quae jam cecidere, cadentque quae sunt in honore...", и то, что сегодня считалось чуждым и навязываемым жизни, завтра доказывается ею-то именно и порожденным, и властно требуемым. (А. Ф. Кони, Константин Константинович Арсеньев.)

    Латинско-русский словарь крылатых слов и выражений > Múlta renáscentúr, quae jám cecidére

  • 18 Ohe, jam satis est

    Эй, достаточно уже; эй, хватит уже.
    Гораций, "Сатиры", I, 5, 10-12:
    Úmbras ét caeló diffúndere sígna parábat:
    Túm puerí nautís, puerís convícia náutae
    Íngerer(e): "Húc adpélle"; "Trecéntos ínseris";
    "Ohe, jám satis ést".
    Ночь между тем расстилала уж тень, рассыпала уж звезды.
    Слуги с гребцами, гребцы со слугами стали браниться:
    "Эй, причаливай здесь! У тебя человек уже триста! Хватит!"
    (Перевод М. Дмитриева)
    - Описывая свою поездку из Рима в Брундизий, Гораций рисует посадку пассажиров на паром.
    Брата-комиссионера скоро не будет уже в благословенной уборами дамскими Франции. Сейчас читаю письмо его. Он готовится принимать в Мобеже государя императора и показывать ему героев его, читающих по Ланкастеровой методе русские книги, в Мобеже напечатанные! Ohe, jam satis est. (А. И. Тургенев - П. А. Вяземскому, 16.X 1818.)

    Латинско-русский словарь крылатых слов и выражений > Ohe, jam satis est

  • 19 Omnīno amicitiae corroborātis jam conformatisque et ingeniis et aetatibus judicandae sunt

    Вообще о дружбе можно судить лишь по отношению к людям зрелого возраста и зрелой души.
    Цицерон, "Лелий", XX, 74.
    Возвращаюсь к моему предмету, к дружбе более естественной... Omnino amicitiae corroboratis jam conformatisque ingeniis et aetatibus judicandae sunt. Вообще говоря, то, что мы называем обычно друзьями и дружбой, это не более, чем короткие и близкие знакомства, которые мы завязали случайно или из соображений удобства и благодаря которым наши души вступают в общение. (Мишель Монтень, О дружбе.)

    Латинско-русский словарь крылатых слов и выражений > Omnīno amicitiae corroborātis jam conformatisque et ingeniis et aetatibus judicandae sunt

  • 20 Flúmina jám lactís, jam flúmina néctaris íbant

    Реки текли молоком, текли нектаром.
    Так Овидий ("Метаморфозы", I, III) характеризует мифический "золотой век" человечества.
    ср. русск. Молочные реки, кисельные берега

    Латинско-русский словарь крылатых слов и выражений > Flúmina jám lactís, jam flúmina néctaris íbant

См. также в других словарях:

  • jam — jám įv …   Bendrinės lietuvių kalbos žodyno antraštynas

  • JAM — steht in der Musik für: Jam (Hip Hop), eine Art Hip Hop Party, siehe Jam FM, ein Berliner Radiosender Jamsession, eine Musikveranstaltung Pearl Jam, eine US amerikanische Rockband The Jam, eine englische Rockband Jam steht außerdem für: Jam… …   Deutsch Wikipedia

  • Jam FM — Allgemeine Informationen Empfang analog terrestrisch, Kabel digital Satellit, Internet Livestream, iPhone App …   Deutsch Wikipedia

  • Jam — steht in der Musik für: Jam (Hip Hop), eine Art Hip Hop Party Jam FM, ein Berliner Radiosender Jamsession, eine Musikveranstaltung Jam (Lied), ein Lied von Michael Jackson Pearl Jam, eine US amerikanische Rockband The Jam, eine englische Rockband …   Deutsch Wikipedia

  • JAM — Cette page d’homonymie répertorie les différents sujets et articles partageant un même nom. {{{image}}}   Sigles d une seule lettre   Sigles de deux lettres > Sigles de trois lettres …   Wikipédia en Français

  • Jam — «Jam» Сингл М …   Википедия

  • JAM'S — Pays d’origine France Genre(s) Musique électronique (IDM, Ambient, industriel...) Années actives 1998 …   Wikipédia en Français

  • Jam — Jam, n. [Prob. fr. jam, v.; but cf. also Ar. jamad ice, jelly, j[=a]mid congealed, jamd congelation, ice.] A preserve of fruit boiled with sugar and water; also called {jelly}; as, raspberry jam; currant jam; grape jam. [1913 Webster] {Jam nut}.… …   The Collaborative International Dictionary of English

  • JAM — puede referirse a: JAM, un código de país (ISO 3166 1 alfa 3) de Jamaica. JAM, una unidad de las modelos japoneses de Junko Okuda, Ami Haruna y Misako Murakami. JAM, personaje de la saga de Guilty Gear, un videojuego de peleas en 2D. JAM Java… …   Wikipedia Español

  • Jam — 〈[ dʒæ̣m] m. 6; EDV〉 Kontrollsignal, das einen Daten od. Papierstau anzeigt [engl., „Stau“] * * * Jam [ʤæm ], das; s, s, auch: die; , s [engl. jam, viell. zu: to jam = kräftig pressen]: englische Marmelade (außer Orangenkonfitüre). * * * I Jam  … …   Universal-Lexikon

  • jam — jam1 [jam] vt. jammed, jamming [< ?] 1. to squeeze or wedge into or through a confined space 2. a) to bruise or crush b) to force (a thumb, toe, etc.) back against its joint so as to cause impaction 3. to push, sho …   English World dictionary

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»