Перевод: с латинского на все языки

со всех языков на латинский

jŭventus

  • 101 nitesco

    nĭtesco, tŭi, 3, v. inch. n. [niteo], to begin to shine or glitter, to shine, glitter ( poet. and in post-Aug. prose).
    I.
    Lit.: caelum nitescere, arbores frondescere, Enn. ap. Cic. Tusc. 1, 28, 69 (Trag. v. 192 Vahl.):

    exiguo qui stellarum candore nitescit,

    Cic. Arat. 174:

    juventus Nudatos umeros oleo perfusa nitescit,

    Verg. A. 5, 134:

    nitescente novā lunā,

    Plin. 8, 1, 1, § 2; 37, 12, 74, § 195:

    ex umero Pelopis non nituisset ebur,

    Tib. 1, 4, 58 (64).—
    B.
    Transf.
    1.
    Of animals, to grow sleek, well-conditioned, fat:

    armenta nitescunt,

    Plin. Ep. 2, 17, 3.—
    2.
    Of persons, to become blooming; in perf., to be blooming:

    o pueri, nituistis,

    Hor. S. 2, 2, 128.—
    3.
    Of plants, to grow luxuriously, to thrive, Plin. 12, 25, 54, § 112.—
    II.
    Trop., to be formed or cultivated:

    ut ingenio, doctrinā, praeceptione natura nitescat,

    Auct. Her. 3, 16, 29.— To become illustrious or celebrated:

    quid non cultu nitescit?

    Quint. 9, 4, 5 (Tac. A. 12, 58; Halm and Ritter, enitesceret).

    Lewis & Short latin dictionary > nitesco

  • 102 No

    1.
    no, nāvi, 1, v. n. [neô], to swim, float.
    I.
    Lit.: alter nare cupit: alter pugnare paratu'st, Enn. ap. Paul. ex Fest. p. 166 Müll. (Ann. v. 258 Vahl.):

    pueris, qui nare discunt, scirpea induitur ratis,

    Plaut. Aul. 4, 1, 9; cf.

    below,

    Hor. S. 1, 4, 120:

    pinus Dicuntur liquidas Neptuni nāsse per undas,

    Cat. 64, 1:

    nat lupus,

    Ov. M. 1, 304:

    nantem delphina per undas,

    id. H. 19, 199:

    piger ad nandum,

    id. ib. 18, 210:

    ars nandi,

    id. Tr. 2, 486:

    nat tibi linter,

    Tib. 1, 5, 76; Luc. 8, 374.—Prov.: nare sine cortice, to swim without corks, i. e. to be able to do without a guardian (cf. above the passage in Plaut. Aul. 4, 1, 9), Hor. S. 1, 4, 120.—
    II.
    Poet., transf., to sail, flow, fly, etc.: cum juventus Per medium classi barbara navit Athon, Cat. 66, 45:

    (undae) nantes refulgent,

    id. 64, 274:

    nare per aestatem liquidam suspexeris agmen (apium),

    Verg. G. 4, 59.—Of the eyes of drunken persons, to swim:

    nant oculi,

    Lucr. 3, 480; v. nato.— Hence, nans, antis, P. a., swimming, floating:

    nantes scaphae,

    Gell. 10, 26, 10; as subst., a swimmer; hence, nantes, ĭum, f., swimming fowls, i. e. geese, ducks, etc.:

    greges nantium,

    Col. 8, 14, 1.
    2.
    No, an Egyptian city, perh. Alexandria; acc. to Bochart, Thebes, Hier. ad Ezech. 30, 14.

    Lewis & Short latin dictionary > No

  • 103 no

    1.
    no, nāvi, 1, v. n. [neô], to swim, float.
    I.
    Lit.: alter nare cupit: alter pugnare paratu'st, Enn. ap. Paul. ex Fest. p. 166 Müll. (Ann. v. 258 Vahl.):

    pueris, qui nare discunt, scirpea induitur ratis,

    Plaut. Aul. 4, 1, 9; cf.

    below,

    Hor. S. 1, 4, 120:

    pinus Dicuntur liquidas Neptuni nāsse per undas,

    Cat. 64, 1:

    nat lupus,

    Ov. M. 1, 304:

    nantem delphina per undas,

    id. H. 19, 199:

    piger ad nandum,

    id. ib. 18, 210:

    ars nandi,

    id. Tr. 2, 486:

    nat tibi linter,

    Tib. 1, 5, 76; Luc. 8, 374.—Prov.: nare sine cortice, to swim without corks, i. e. to be able to do without a guardian (cf. above the passage in Plaut. Aul. 4, 1, 9), Hor. S. 1, 4, 120.—
    II.
    Poet., transf., to sail, flow, fly, etc.: cum juventus Per medium classi barbara navit Athon, Cat. 66, 45:

    (undae) nantes refulgent,

    id. 64, 274:

    nare per aestatem liquidam suspexeris agmen (apium),

    Verg. G. 4, 59.—Of the eyes of drunken persons, to swim:

    nant oculi,

    Lucr. 3, 480; v. nato.— Hence, nans, antis, P. a., swimming, floating:

    nantes scaphae,

    Gell. 10, 26, 10; as subst., a swimmer; hence, nantes, ĭum, f., swimming fowls, i. e. geese, ducks, etc.:

    greges nantium,

    Col. 8, 14, 1.
    2.
    No, an Egyptian city, perh. Alexandria; acc. to Bochart, Thebes, Hier. ad Ezech. 30, 14.

    Lewis & Short latin dictionary > no

  • 104 nomen

    nōmen, ĭnis (archaic form of gen. sing. NOMINVS, S. C. de Bacch. Corp. Inscr. Lat. 196, 8), n. [for gnōmen, from root gno, whence gnosco, nosco, co-gnosco], a name, appellation (syn. vocabulum).
    I.
    Lit.:

    nomen est, quod unicuique personae datur, quo suo quaeque proprio et certo vocabulo appellatur,

    Cic. Inv. 1, 24, 134:

    imponere nova rebus nomina,

    id. Fin. 3, 1, 3:

    qui haec rebus nomina posuerunt,

    id. Tusc. 3, 5, 10:

    appellare aliquem nomine,

    id. de Or. 1, 56, 239:

    huic urbi nomen Epidamno inditum est,

    Plaut. Men. 2, 1, 37; cf. Liv. 7, 2, 6:

    Theophrastus divinitate loquendi nomen invenit,

    Cic. Or. 19, 62:

    lituus ab ejus litui, quo canitur, similitudine nomen invenit,

    id. Div. 1, 17, 30:

    ut is locus ex calamitate populi Romani nomen caperet,

    Caes. B. G. 1, 13 et saep.:

    ludi, Pythia de domitae serpentis nomine dicti,

    Ov. M. 1, 447:

    clari nominis vir,

    Vell. 2, 34, 4:

    nominis minoris vir,

    id. 2, 100, 5; cf. id. 2, 112, 2; 2, 103, 1: est mihi nomen, inditur mihi nomen, with nom.:

    cui saltationi Titius nomen est,

    Cic. Brut. 62, 225:

    eique morbo nomen est avaritia,

    id. Tusc. 4, 11, 24:

    canibus pigris... Nomen erit pardus, tigris, leo,

    Juv. 8, 36.—With dat.:

    haec sunt aedes, hic habet: Lesbonico'st nomen,

    Plaut. Trin. 2, 2, 110:

    juventus nomen fecit Peniculo mihi,

    id. Men. 1, 1, 1:

    nam mihi est Auxilio nomen,

    id. Cist. 1, 3, 6:

    huic ego die nomen Trinummo facio,

    id. Trin. 4, 2, 1:

    nomen Arcturo est mihi,

    id. Rud. prol. 5:

    cantus cui nomen neniae,

    Cic. Leg. 2, 24, 62:

    puero ab inopiā nomen Egerio est inditum,

    Liv. 1, 34:

    est illis strigibus nomen,

    Ov. F. 6, 139.—With gen.:

    cujus nomen est Viventis,

    Vulg. Gen. 25, 11.—Rarely with ad:

    ut det nomen ad molas coloniam,

    Plaut. Ps. 4, 6, 38.—Nomen dare, edere, profiteri, ad nomina respondere, to give in one's name, be enrolled, enlist; to answer to one's name when summoned to military duty:

    ne nomina darent,

    Liv. 2, 24:

    nomina profiteri,

    id. 2, 24:

    nominis edendi apud consules potestas,

    id. 2, 24:

    virgis caesi, qui ad nomina non respondissent,

    id. 7, 4; also,

    dare nomen in conjurationem,

    to join the conspiracy, Tac. A. 15, 48:

    ab re nomen habet (terra),

    is named for, Liv. 38, 18, 4:

    quae (sapientia) divinarum humanarumque rerum cognitione hoc nomen apud antiquos adsequebatur,

    Cic. Tusc. 5, 3, 7:

    dea (Viriplaca) nomen hoc a placandis viris fertur adsecuta,

    Val. Max. 2, 1, 6.—Esp.:

    nomen accipere = nominari: turris quae nomen ab insulā accepit,

    Caes. B. C. 3, 112, 1; Quint. 3, 3, 13; Just. 1, 5, 1; Tac. A. 6, 37; 15, 74; Plin. Ep. 2, 10, 8.—
    2.
    In partic., the middle name of the three which every freeborn Roman had, as distinguished from the praenomen and cognomen. The nomen distinguished one gens from another, the cognomen one familia from another, and the praenomen one member of the familia from another, Quint. 7, 3, 27.—But sometimes nomen is used in the signif. of praenomen:

    id nomen (sc. Gaja),

    Cic. Mur. 12, 27.—So, too, in the signif. of cognomen:

    Sex. Clodius, cui nomen est Phormio,

    Cic. Caecin. 10, 27; cf.:

    tamquam habeas tria nomina,

    i. e. as if you were a Roman, Juv. 5, 127.—
    3.
    Esp. in phrase: sub nomine, under the assumed name:

    qui litteras exitiales Demetrio sub nomine Flaminini adtulerant,

    Liv. 40, 54, 9:

    sub nomine meo,

    Quint. 7, 2, 24:

    carmina sub alieno nomine edere,

    Suet. Aug. 55:

    multa vana sub nomine celebri vulgabantur,

    Tac. A. 6, 12; 13, 25; id. H. 1, 5; cf.:

    rogatio repente sub unius tribuni nomine promulgatur,

    Liv. 43, 16, 6; Suet. Aug. 29; Plin. Pan. 50, 5; cf. also II. B. infra.—
    4.
    A title of power or honor:

    imperatoris,

    Caes. B. C. 2, 32, 14.—
    5.
    In gram., a noun, Quint. 1, 4, 18; 1, 5, 42 et saep.—
    B.
    Transf.
    1.
    Nomen alicu jus deferre, to bring an accusation against, to accuse a person:

    nomen alicujus de parricidio deferre,

    Cic. Rosc. Am. 10, 28: nomen recipere, to receive the accusation:

    palam de sellā ac tribunali pronuntiat: si quis absentem Sthenium rei capitalis reum facere vellet, sese ejus nomen recepturum: et simul, ut nomen deferret, etc.,

    Cic. Verr. 2, 2, 38, § 94; cf. context.—
    2.
    A bond, note, a demand, claim, a debt: tituli debitorum nomina dicuntur praesertim in iis debitis, in quibus hominum nomina scripta sunt, quibus pecuniae commodatae sunt, Ascon. ap. Cic. Verr. 2, 1, 10, § 28:

    repromittam istoc nomine solutam rem futuram,

    Plaut. As. 2, 4, 48:

    si neque in tuas tabulas ullum nomen referres, cum tot tibi nominibus acceptum Curtii referrent,

    Cic. Verr. 2, 1, 39, § 102:

    qui tibi, ut ais, certis nominibus grandem pecuniam debuit,

    on good bonds, good security, id. Quint. 11, 38; cf.:

    egone hos digitos meos impellere potui, ut falsum perscriberent nomen?

    id. Rosc. Com. 1, 1:

    volo persolvere, ut expungatur nomen, ne quid debeam,

    Plaut. Cist. 1, 3, 40; so,

    solvere,

    Cic. Att. 6, 2, 7:

    expedire, exsolvere,

    id. ib. 16, 6, 3:

    nomina sua exigere,

    to collect one's debts, id. Verr. 2, 1, 10, § 28:

    hoc nomen, quod urget, nunc, cum petitur, dissolvere,

    id. Planc. 28, 68:

    transcribere in alium,

    Liv. 35, 7:

    qui venit ad dubium grandi cum codice nomen,

    comes with a huge ledger to sue for a doubtful debt, Juv. 7, 110.—
    b.
    Nomina facere, in the case of written obligations, to set down or book the items of debt in the account-book:

    nomina se facturum, qua ego vellem die,

    Cic. Fam. 7, 23, 1:

    emit homo cupidus (Canius) tanti, quanti Pythius voluit et emit instructos: nomina facit (Pythius), negotium conficit,

    id. Off. 3, 14, 59:

    nomina facturi diligenter in patrimonium et vasa debitoris inquirimus,

    Sen. Ben. 1, 1, 2.—
    c.
    Nomen locare, to offer as surety, Phaedr. 1, 16, 1 (dub.).—
    d.
    Transf., an item of debt; and hence, a debtor:

    hoc sum assecutus, ut bonum nomen existimer,

    i. e. a good payer, Cic. Fam. 5, 6, 2:

    lenta nomina non mala,

    Sen. Ben. 5, 22, 1; cf. id. ib. 7, 29, 2; Col. 1, 7, 2.—
    3.
    A family, race, stock, people, nation:

    C. Octavium in familiam nomenque adoptavit,

    Suet. Caes. 83:

    Crispum C. Sallustius in nomen ascivit,

    Tac. A. 3, 30; Luc. 7, 584.—
    4.
    With national names: nomen Romanum, whatever is called Roman, i. e. the Roman dominion, nation, power; esp. of the army:

    gens infestissuma nomini Romano,

    Sall. C. 52, 24: CEIVIS ROMANVS NEVE NOMINVS LATINI NEVE SOCIVM QVISQVAM, etc., S. C. de Bacch.; so,

    concitatis sociis et nomine Latino,

    Cic. Rep. 1, 19, 31; 3, 29, 41:

    ubi deletum omnibus videretur nomen Romanum,

    Liv. 23, 6, 3:

    relicum Romani nominis,

    id. 22, 55, 5; 27, 33, 11; 1, 10, 3; cf. id. 9, 7, 1:

    Aeolio regnatas nomine terras,

    Sil. 14, 70:

    Volscūm nomen prope deletum est,

    Liv. 3, 8, 10:

    nomen Atheniensium tueri,

    Just. 5, 6, 9.—
    5.
    Poet.
    a.
    A thing:

    infaustum interluit Allia nomen,

    Verg. A. 7, 717.—
    b.
    A person:

    popularia nomina Drusos,

    Luc. 6, 759; 1, 311:

    nec fidum femina nomen,

    Tib. 3, 4, 61:

    in diversa trahunt unum duo nomina pectus,

    i. e. the love of a mother and sister, Ov. M. 8, 464; id. H. 8, 30.—
    II.
    Trop.
    A.
    Name, fame, repute, reputation, renown (syn.:

    existimatio, fama): hujus magnum nomen fuit,

    Cic. Brut. 67, 238:

    nomen habere,

    id. ib. 69, 244:

    magnum in oratoribus nomen habere,

    id. Or. 6, 22:

    officere nomini alicujus, Liv. praef. § 3: et nos aliquod nomenque decusque Gessimus,

    Verg. A. 2, 89:

    nomen gerere,

    Lact. 1, 20, 3; 4, 29, 15 al.:

    multi Lydia nominis Romanā vigui clarior Iliā,

    Hor. C. 3, 9, 7:

    nomen alicujus stringere,

    Ov. Tr. 2, 350:

    homines nonnullius in litteris nominis, Plin Ep. 7, 20, 3: parentes, quorum maximum nomen in civitatibus est suis,

    Liv. 22, 22, 13.—Of ill repute, bad reputation: malum nomen (only rare and late Lat.): magis eligendum in paupertate nomen bonum quam in divitiis nomen pessimum, Hier. Com. Ep. Tit., Paris, 1546, p. 104 H.—
    2.
    Of inanimate things:

    ne vinum nomen perdat,

    Cato, R. R. 25:

    nec Baccho genus aut pomis sua nomina servat,

    Verg. G. 2, 240.—
    B.
    A title, pretext, pretence, color, excuse, account, sake, reason, authority, behalf, etc.: alio nomine et aliā de causā abstulisse. Cic. Rosc. Com. [p. 1214] 14, 40:

    legis agrariae simulatione atque nomine,

    id. Agr. 2, 6, 15:

    classis nomine pecuniam imperatam queruntur,

    id. Fl. 12, 27:

    haec a te peto amicitiae nostrae nomine,

    id. Fam. 12, 12, 3; 2, 1, 1:

    nomine sceleris conjurationisque damnati,

    id. Verr. 2, 5, 5, § 11:

    nomine neglegentiae suspectum esse,

    id. Fam. 2, 1, 1:

    quid exornamus philosophiam, aut quid ejus nomine gloriosi sumus?

    id. Tusc. 2, 14, 33:

    qui cum luxuriose viverent, non reprehenderentur eo nomine,

    id. Fin. 2, 7, 21:

    gratias boni viri agebant et tuo nomine gratulabantur,

    on your account, id. Phil. 1, 12, 30:

    Antonio tuo nomine gratias egi,

    on your behalf, id. Att. 1, 16, 16:

    legationes tuo nomine proficiscentes,

    id. Fam. 3, 8, 2:

    quem quidem tibi etiam suo nomine commendo,

    for his own sake, id. ib. 13, 21, 2:

    meo nomine,

    Tac. H. 1, 29:

    feminarum suarum nomine,

    id. G. 8:

    bellum populo Romano suo nomine indixit,

    Cic. Cat. 2, 6, 14:

    decretae eo nomine supplicationes,

    Tac. A. 14, 59;

    but: acceptā ex aerario pecuniā tuo nomine,

    on your responsibility, Cic. Q. Fr. 1, 3, 7.—
    C.
    A name, as opposed to the reality:

    me nomen habere duarum legionum exilium (opp. exercitum habere tantum),

    Cic. Att. 5, 15, 1:

    Campani magis nomen ad praesidium sociorum, quam vires cum attulissent,

    Liv. 7, 29:

    nomen amicitia est, nomen inane fides,

    Ov. A. A. 1, 740.—
    III.
    In eccl. Lat.,
    1.
    Periphrastically:

    invocavit nomen Domini,

    Vulg. Gen. 13, 4:

    omnipotens nomen ejus,

    ib. Exod. 15, 3:

    psallam nomini Domini,

    ib. Psa. 7, 18:

    blasphemare nomen ejus,

    ib. Apoc. 13, 6.—
    2.
    Delegated power:

    in nomine tuo daemones eicimus,

    Vulg. Matt. 7, 22:

    in quo nomine fecistis,

    ib. Act. 4, 7:

    locuti sunt in nomine Domini,

    ib. Jacob. 5, 10.

    Lewis & Short latin dictionary > nomen

  • 105 oleum

    ŏlĕum, i, n., = elaion, oil, olive-oil.
    I.
    Lit., Cato, R. R. 64 sq.; Varr. R. R. 1, 55; Col. 12, 50; Plin. 15, 6, 6, § 21;

    Lex. Thor. lin. 95 Rudorff. p. 191: instillare oleum lumini,

    Cic. Sen. 11, 36:

    juventus Nudatos umeros oleo perfusa nitescit,

    Verg. A. 5, 135; Ov. Tr. 3, 12, 21:

    ungere caules oleo meliore,

    Hor. S. 2, 3, 125; Inscr. Orell. 748:

    BALNEVM CVM OLEO GRATVITO DEDIT,

    ib. 3738. —As a fig. of softness, gentleness:

    oleo tranquillior,

    quieter, gentler, stiller than oil, Plaut. Poen. 5, 4, 66.—Prov.:

    oleum et operam perdere (alluding to nocturnal labors),

    to lose one's time and trouble, to spend them in vain, Plaut. Poen. 1, 2, 119; Cic. Fam. 7, 1, 3:

    ne et opera et oleum philologiae nostrae perierit,

    id. Att. 2, 17, 1; cf.:

    ante lucem cum scriberem contra Epicureos, de eodem oleo et operā exaravi nescio quid ad te,

    id. ib. 13, 38, 1:

    petit hic (labor) plus temporis atque olei plus,

    Juv. 7, 99: oleum addere camino, to add oil to the fire, i. e. to aggravate an evil, Hor. S. 2, 3, 321 (cf. the Gr. pittêi kai elaiôi pur katasbennunai).—
    II.
    Trop.
    A.
    The palœstra (from the use of oil to anoint the bodies of wrestlers):

    ego eram decus olei,

    Cat. 63, 65.—
    B.
    Transf., literary contests or rhetorical exercises:

    genus verborum nitidum, sed palaestrae magis et olei, quam hujus civilis turbae ac fori,

    more proper for exercises in the school or for disputations, than for use in public, Cic. de Or. 1, 18, 81.—
    C.
    (In eccl. Lat.) The spirit, inspiration:

    unxit te Deus oleo exultationis,

    Vulg. Heb. 1, 9; id. Isa. 61, 3.

    Lewis & Short latin dictionary > oleum

  • 106 parcus

    parcus, a, um, adj., = pauros [v. parco], sparing in any thing, esp. in expenditure; in a good and bad sense, frugal, thrifty, economical; niggardly, penurious, parsimonious (syn.: tenax, restrictus).
    I.
    Lit.
    (α).
    Absol.:

    detrusisti me ad senem parcissimum,

    Plaut. Aul. 2, 5, 9:

    patre parco ac tenaci,

    Cic. Cael. 15, 36:

    optimus colonus, parcissimus, modestissimus, frugalissimus,

    id. de Or. 2, 71, 287:

    parcumque genus patiensque laborum,

    Ov. M. 7, 656:

    parcā manu offerre aliquid,

    Hor. C. 3, 16, 43.—
    (β).
    With gen.:

    veteris non parcus aceti,

    Hor. S. 2, 2, 62:

    donandi parca juventus,

    id. ib. 2, 5, 79:

    pecuniae,

    Tac. H. 1, 49:

    pecuniae parcus ac tenax,

    Suet. Tib. 46.—
    B.
    In gen., sparing, chary, moderate in any thing:

    operā haud fui parcus meā,

    Plaut. Rud. 4, 2, 14:

    nimium parcus in largiendā civitate,

    Cic. Balb. 22, 50:

    non tam vereor, ne me in laudibus suis parcum, quam ne nimium putet,

    Plin. Pan. 3, 3:

    quam modica cultu, quam parca comitatu,

    id. ib. 83, 7:

    civium sanguinis parcus,

    Tac. H. 3, 75:

    parcissimus somni,

    Luc. 9, 590:

    parcissimus vini,

    Suet. Aug. 77:

    acies non parca fugae,

    Sil. 10, 30:

    beneficiorum parcissimus aestimator,

    Plin. Pan. 21, 2:

    parcus Deorum cultor,

    Hor. C. 1, 34, 1:

    in libidinem projecti, in cibum parci,

    Just. 41, 3, 13.—With inf.:

    parcusque lacessere Martem,

    Sil. 1, 680:

    haud parci Martem coluisse,

    id. 8, 464.—In gen., moderate, not rash nor self-indulgent:

    somnus sanitatis in homine parco,

    Vulg. Ecclus. 31, 24.— Comp.:

    parcior somni,

    Just. 11, 13, 2.— Sup.:

    parcissimus somni,

    Luc. 9, 590.—
    II.
    Transf., spare, scanty, little, small, slight ( poet. and in post-Aug. prose):

    parco sale contingere,

    Verg. G. 3, 403:

    tellus,

    Stat. S. 4, 5, 13:

    lucerna,

    Prop. 4 (5), 3, 60:

    vulnus,

    Sil. 16, 111:

    merito parcior ira meo,

    Ov. P. 1, 2, 98:

    questaque sum vento lintea parca dari,

    id. H. 21, 79:

    optima mors parca quae venit apta die,

    after a short time, Prop. 3, 3, 40 (Parcae quae venit acta die, id. 3, 4, 18 Müll.):

    et brevis somnus,

    Plin. Pan. 49.— Adv., in two forms, parce (class.) and parciter (ante- and post-class.).
    A.
    Form parcē.
    1.
    Sparingly, frugally, thriftily; penuriously, parsimoniously:

    parce parcus,

    Plaut. Aul. 2, 4, 35: vivere parce, continenter, severe, sobrie, Cic. Off. 1, 30, 106; cf.:

    parce ac duriter se habere,

    Ter. Ad. 1, 1, 20:

    parce et duriter vitam agere,

    id. And. 1, 1, 47:

    nimium parce facere sumptum,

    id. ib. 2, 6, 19:

    frumentum parce et paulatim metiri,

    Caes. B. G. 7, 71:

    cur id tam parce tamque restricte faciant,

    Cic. Fin. 2, 13, 42:

    parce seminat,

    Vulg. 2 Cor. 9, 6.— Comp.:

    implet manum parcius,

    Juv. 6, 546.—
    2.
    In gen., sparingly, moderately, cautiously:

    scripsi de te parce et timide,

    Cic. Fam. 6, 7, 3:

    parce et molliter aliquem laedere,

    id. ib. 1, 9, 23:

    gaudere,

    Phaedr. 4, 16:

    mirari,

    Sil. 10, 474; 15, 756; Plin. Ep. 5, 16, 3; 5, 7, 4.— Comp.:

    parcius dicere de laude alicujus,

    Cic. Mur. 13, 29:

    parcius ista viris tamen obicienda memento,

    Verg. E. 3, 7:

    parcius Andromachen vexavit Achaia victrix,

    Ov. H. 8, 13:

    parcius quatiunt fenestras,

    rarely, seldom, Hor. C. 1, 25, 1; Quint. 9, 2, 69.— Sup.:

    civitatem Romanam parcissime dedit,

    Suet. Aug. 40:

    ut parcissime dicam, nemo historicorum commendavit magis,

    Quint. 10, 1, 101.—
    B.
    Form parcĭter, sparingly, Pompon. ap. Non. 515, 6: praelibare, Claud. Mam. praef.

    Lewis & Short latin dictionary > parcus

  • 107 pastoralis

    pastōrālis, e, adj. [pastor], of or belonging to herdsmen or shepherds, pastoral:

    vita,

    Varr. R. R. 2, 1, 15:

    ille Romuli auguratus pastoralis, non urbanus fuit,

    Cic. Div. 1, 48, 107: habitus, Liv 9, 36: juventus, Ov. [p. 1313] F. 2, 365:

    myrtus,

    Verg. A. 7, 817:

    manus,

    a band of shepherds, Vell. 1, 8:

    scientia,

    Col. 1 prooem.:

    o pastoralis Apollo,

    Calp. Ecl. 7, 22.— Adv.: pastōrālĭter, like a shepherd, Ven. Fort. Ep. post Carm. 8, 17.

    Lewis & Short latin dictionary > pastoralis

  • 108 pastoraliter

    pastōrālis, e, adj. [pastor], of or belonging to herdsmen or shepherds, pastoral:

    vita,

    Varr. R. R. 2, 1, 15:

    ille Romuli auguratus pastoralis, non urbanus fuit,

    Cic. Div. 1, 48, 107: habitus, Liv 9, 36: juventus, Ov. [p. 1313] F. 2, 365:

    myrtus,

    Verg. A. 7, 817:

    manus,

    a band of shepherds, Vell. 1, 8:

    scientia,

    Col. 1 prooem.:

    o pastoralis Apollo,

    Calp. Ecl. 7, 22.— Adv.: pastōrālĭter, like a shepherd, Ven. Fort. Ep. post Carm. 8, 17.

    Lewis & Short latin dictionary > pastoraliter

  • 109 peniculus

    pēnĭcŭlus, i, m. dim. [penis], lit., a little tail; hence,
    I.
    A brush for removing dust (for which ox-tails and horse-tails were used):

    (a pene) peniculi, quis calciamenta tergentur, quod e codis extremis faciebant antiqui, etc.,

    Fest. p. 230 Müll.:

    juventus nomen fecit Peniculo mihi, ideo quia mensam, quando edo, detergeo,

    Plaut. Men. 1, 1, 1; cf.:

    Quis iste'st Peniculus? Qui extergentur baxeae?

    id. ib. 2, 3, 40.—
    II.
    A sponge:

    ut peniculus novos exurgeri solet,

    Plaut. Rud. 4, 3, 69; Ter. Eun. 4, 7, 7; Amm. 15, 5, 4; cf.: peniculi spongiae longae propter similitudinem caudarum appellatae, Paul. ex Fest. p. 208 Müll. —
    III.
    A painter's brush or pencil, Dig. 33, 7, 17.—
    IV.
    Perh., in an ambiguous sense, = membrum virile, Plaut. Men. 2, 2, 12.

    Lewis & Short latin dictionary > peniculus

  • 110 Phocaea

    Phōcaea, ae, f., = Phôkaia, a maritime town of Ionia, a colony of the Athenians, whose inhabitants fled, to escape from Persian domination, and founded Massilia, now Fouges or Foggia, Mel. 1, 17, 3; Plin. 5, 29, 31, § 119; 5, 30, 32, § 121; Liv. 37, 31 sq.; cf. Gell. 10, 16, 4, and v. 2. Phocis, B.— Hence,
    A.
    Phōcaeensis, e, adj., Phocœan:

    Graeci,

    Plin. 3, 4, 5, § 35.—In plur. subst.: Phōcaeenses, ĭum, m., the Phocœans, Liv. 37, 21, 7; 38, 39, 12 Drak. ad loc.; Plin. 3, 4, 4, § 22; Just. 43, 3, 20.—
    B.
    Phō-caei, ōrum, m., the Phocœans, Mel. 1, 19; 2, 5; Hor. Epod. 16, 17.—
    C.
    Phōcăĭcus, a, um, adj., Phocœan:

    murex,

    which was taken near Phocœa, Ov. M. 6, 9.—
    2.
    Transf., Massilian:

    ora,

    Sil. 4, 52:

    Phocaicae Emporiae,

    a Spanish town founded by the Massilians, id. 3, 369.—
    D.
    Phōcăis, ĭdis, f. adj., Phocœan; poet. for Massilian:

    juventus,

    Luc. 3, 301:

    ballista,

    constructed with great skill by the Massilians, Sil. 1, 335.—
    E.

    Lewis & Short latin dictionary > Phocaea

  • 111 Phocaeenses

    Phōcaea, ae, f., = Phôkaia, a maritime town of Ionia, a colony of the Athenians, whose inhabitants fled, to escape from Persian domination, and founded Massilia, now Fouges or Foggia, Mel. 1, 17, 3; Plin. 5, 29, 31, § 119; 5, 30, 32, § 121; Liv. 37, 31 sq.; cf. Gell. 10, 16, 4, and v. 2. Phocis, B.— Hence,
    A.
    Phōcaeensis, e, adj., Phocœan:

    Graeci,

    Plin. 3, 4, 5, § 35.—In plur. subst.: Phōcaeenses, ĭum, m., the Phocœans, Liv. 37, 21, 7; 38, 39, 12 Drak. ad loc.; Plin. 3, 4, 4, § 22; Just. 43, 3, 20.—
    B.
    Phō-caei, ōrum, m., the Phocœans, Mel. 1, 19; 2, 5; Hor. Epod. 16, 17.—
    C.
    Phōcăĭcus, a, um, adj., Phocœan:

    murex,

    which was taken near Phocœa, Ov. M. 6, 9.—
    2.
    Transf., Massilian:

    ora,

    Sil. 4, 52:

    Phocaicae Emporiae,

    a Spanish town founded by the Massilians, id. 3, 369.—
    D.
    Phōcăis, ĭdis, f. adj., Phocœan; poet. for Massilian:

    juventus,

    Luc. 3, 301:

    ballista,

    constructed with great skill by the Massilians, Sil. 1, 335.—
    E.

    Lewis & Short latin dictionary > Phocaeenses

  • 112 Phocaeensis

    Phōcaea, ae, f., = Phôkaia, a maritime town of Ionia, a colony of the Athenians, whose inhabitants fled, to escape from Persian domination, and founded Massilia, now Fouges or Foggia, Mel. 1, 17, 3; Plin. 5, 29, 31, § 119; 5, 30, 32, § 121; Liv. 37, 31 sq.; cf. Gell. 10, 16, 4, and v. 2. Phocis, B.— Hence,
    A.
    Phōcaeensis, e, adj., Phocœan:

    Graeci,

    Plin. 3, 4, 5, § 35.—In plur. subst.: Phōcaeenses, ĭum, m., the Phocœans, Liv. 37, 21, 7; 38, 39, 12 Drak. ad loc.; Plin. 3, 4, 4, § 22; Just. 43, 3, 20.—
    B.
    Phō-caei, ōrum, m., the Phocœans, Mel. 1, 19; 2, 5; Hor. Epod. 16, 17.—
    C.
    Phōcăĭcus, a, um, adj., Phocœan:

    murex,

    which was taken near Phocœa, Ov. M. 6, 9.—
    2.
    Transf., Massilian:

    ora,

    Sil. 4, 52:

    Phocaicae Emporiae,

    a Spanish town founded by the Massilians, id. 3, 369.—
    D.
    Phōcăis, ĭdis, f. adj., Phocœan; poet. for Massilian:

    juventus,

    Luc. 3, 301:

    ballista,

    constructed with great skill by the Massilians, Sil. 1, 335.—
    E.

    Lewis & Short latin dictionary > Phocaeensis

  • 113 Phocaei

    Phōcaea, ae, f., = Phôkaia, a maritime town of Ionia, a colony of the Athenians, whose inhabitants fled, to escape from Persian domination, and founded Massilia, now Fouges or Foggia, Mel. 1, 17, 3; Plin. 5, 29, 31, § 119; 5, 30, 32, § 121; Liv. 37, 31 sq.; cf. Gell. 10, 16, 4, and v. 2. Phocis, B.— Hence,
    A.
    Phōcaeensis, e, adj., Phocœan:

    Graeci,

    Plin. 3, 4, 5, § 35.—In plur. subst.: Phōcaeenses, ĭum, m., the Phocœans, Liv. 37, 21, 7; 38, 39, 12 Drak. ad loc.; Plin. 3, 4, 4, § 22; Just. 43, 3, 20.—
    B.
    Phō-caei, ōrum, m., the Phocœans, Mel. 1, 19; 2, 5; Hor. Epod. 16, 17.—
    C.
    Phōcăĭcus, a, um, adj., Phocœan:

    murex,

    which was taken near Phocœa, Ov. M. 6, 9.—
    2.
    Transf., Massilian:

    ora,

    Sil. 4, 52:

    Phocaicae Emporiae,

    a Spanish town founded by the Massilians, id. 3, 369.—
    D.
    Phōcăis, ĭdis, f. adj., Phocœan; poet. for Massilian:

    juventus,

    Luc. 3, 301:

    ballista,

    constructed with great skill by the Massilians, Sil. 1, 335.—
    E.

    Lewis & Short latin dictionary > Phocaei

  • 114 pleraque

    plērusque, răque, rumque, adj. [a strengthened form from plerus], very many, a very great part, the most, most (rare in sing., and only in Sall. and post-class. writers; but in plur. freq. in all periods and styles).
    (α).
    Plur.:

    habent hunc morem plerique argentarii,

    Plaut. Curc. 3, 7:

    pleraeque hae (meretrices) sub vestimentis secum habebant retia,

    id. Ep. 2, 2, 32; Ter. Eun. 1, 2, 38:

    multi nihil prodesse philosophiam, plerique etiam obesse arbitrantur,

    Cic. Inv. 1, 36, 65:

    ut plerique meministis,

    id. Sest. 3, 6:

    plerique Belgae,

    Caes. B. G. 2, 4:

    pleraeque boves,

    Varr. R. R. 2, 5:

    pleraque tecta... alia, etc.,

    Liv. 27, 3.—With ex and abl.:

    plerique e Graecis,

    Plin. 5, 1, 1, § 8:

    plerisque ex factione ejus corruptis,

    Sall. J. 29, 2.—With omnes, almost all: plerique omnes subiguntur sub suum judicium, Naev. ap. Don. ad Ter. And. 1, 1, 28 (Naev. Klussmann, p. 80):

    plerique omnes adulescentuli,

    id. ib. 1, 1, 28; cf.:

    dixi pleraque omnia,

    id. Heaut. 4, 7, 2.—Less emphatically, a considerable part, very many:

    rapti e publico plerique, plures in tabernis intercepti,

    Tac. H. 1, 86; so,

    like plures: non dubito fore plerosque, qui hoc genus scripturae leve judicent, Nep. praef. 1: pleraque testimonia,

    id. Tim. 4, 2:

    deum ipsum multi Aesculapium, quidam Osirim, plerique Iovem, plurimi Ditem patrem conjectant,

    Tac. H 4, 84 fin. —With gen.:

    plerique nostrūm oratorum,

    Cic. Or. 42, 143:

    Poenorum,

    id. Verr. 2, 3, 6, § 12:

    vestrum,

    id. Clu. 42, 117:

    quorum plerique,

    id. Lael. 20, 71; Sall. J. 74, 1:

    urbium pleraeque,

    Liv. 5, 6, 9:

    eorum plerique,

    Cic. Top. 21, 80; id. Fam. 5, 21, 1:

    legentium, Liv. praef. 4: Graecorum,

    Plin. Ep. 5, 20, 4:

    militum,

    Tac. H. 1, 5.— Gen. plur. (rare and post-class.):

    scientia plerarumque litterarum,

    Vitr. 1, 1, 11.— Subst.: plērăque, n. plur., all, every thing:

    nec ratione animi quicquam, sed pleraque viribus corporis administrabant,

    Cic. Inv. 1, 2.—Also, the most, the greatest part.:

    pleraque ejus insulae,

    Curt. 4, 8, 15. — plērăque, adverb., mostly, for the most part (post-class.):

    is erit pleraque impeccabilis,

    Gell. 17, 19, 6.—
    (β).
    Sing.: juventus pleraque Catilinae favebat, the greatest or largest part, Sall. C. 17, 6:

    pleraque nobilitas,

    id. ib. 23, 6:

    quā tempestate Carthaginienses pleraeque Africae imperitabant,

    id. J. 79, 2:

    exercitum plerumque opperiri jubet,

    id. ib. 54, 9:

    Graecia,

    Gell. 17, 21:

    comae pleramque contegebant faciem,

    App. M. 9, p. 231, 5.— Neutr.: plērum-que, subst., with gen., the greatest part:

    ubi plerumque noctis processit,

    Sall. J. 21, 2:

    Europae,

    Liv. 45, 9; Just. 41, 1, 12; Mel. 1, 4, 2.—More freq.: plērumquē, adv., for the most part, mostly, commonly, very often, very frequently:

    haec ipsa fortuita sunt: plerumque enim non semper eveniunt,

    Cic. Div. 2, 5, 14:

    plerumque casu, saepe naturā,

    id. Or. 51, 170; Plaut. Rud. 4, 7, 11:

    ridiculum acri Fortius et melius magnas plerumque secat res,

    Hor. S. 1, 10, 15:

    hi plerumque gradus,

    usually, Juv. 11, 46.—Post-Aug., in a less emphatic sense, often, frequently:

    plerumque permoveor, num ad ipsum referri verius sit,

    Tac. A. 4, 57; id. H. 5, 1; id. G. 13; 45; id. Or. 15; Dig. 2, 14, 25 and 26.

    Lewis & Short latin dictionary > pleraque

  • 115 plerusque

    plērusque, răque, rumque, adj. [a strengthened form from plerus], very many, a very great part, the most, most (rare in sing., and only in Sall. and post-class. writers; but in plur. freq. in all periods and styles).
    (α).
    Plur.:

    habent hunc morem plerique argentarii,

    Plaut. Curc. 3, 7:

    pleraeque hae (meretrices) sub vestimentis secum habebant retia,

    id. Ep. 2, 2, 32; Ter. Eun. 1, 2, 38:

    multi nihil prodesse philosophiam, plerique etiam obesse arbitrantur,

    Cic. Inv. 1, 36, 65:

    ut plerique meministis,

    id. Sest. 3, 6:

    plerique Belgae,

    Caes. B. G. 2, 4:

    pleraeque boves,

    Varr. R. R. 2, 5:

    pleraque tecta... alia, etc.,

    Liv. 27, 3.—With ex and abl.:

    plerique e Graecis,

    Plin. 5, 1, 1, § 8:

    plerisque ex factione ejus corruptis,

    Sall. J. 29, 2.—With omnes, almost all: plerique omnes subiguntur sub suum judicium, Naev. ap. Don. ad Ter. And. 1, 1, 28 (Naev. Klussmann, p. 80):

    plerique omnes adulescentuli,

    id. ib. 1, 1, 28; cf.:

    dixi pleraque omnia,

    id. Heaut. 4, 7, 2.—Less emphatically, a considerable part, very many:

    rapti e publico plerique, plures in tabernis intercepti,

    Tac. H. 1, 86; so,

    like plures: non dubito fore plerosque, qui hoc genus scripturae leve judicent, Nep. praef. 1: pleraque testimonia,

    id. Tim. 4, 2:

    deum ipsum multi Aesculapium, quidam Osirim, plerique Iovem, plurimi Ditem patrem conjectant,

    Tac. H 4, 84 fin. —With gen.:

    plerique nostrūm oratorum,

    Cic. Or. 42, 143:

    Poenorum,

    id. Verr. 2, 3, 6, § 12:

    vestrum,

    id. Clu. 42, 117:

    quorum plerique,

    id. Lael. 20, 71; Sall. J. 74, 1:

    urbium pleraeque,

    Liv. 5, 6, 9:

    eorum plerique,

    Cic. Top. 21, 80; id. Fam. 5, 21, 1:

    legentium, Liv. praef. 4: Graecorum,

    Plin. Ep. 5, 20, 4:

    militum,

    Tac. H. 1, 5.— Gen. plur. (rare and post-class.):

    scientia plerarumque litterarum,

    Vitr. 1, 1, 11.— Subst.: plērăque, n. plur., all, every thing:

    nec ratione animi quicquam, sed pleraque viribus corporis administrabant,

    Cic. Inv. 1, 2.—Also, the most, the greatest part.:

    pleraque ejus insulae,

    Curt. 4, 8, 15. — plērăque, adverb., mostly, for the most part (post-class.):

    is erit pleraque impeccabilis,

    Gell. 17, 19, 6.—
    (β).
    Sing.: juventus pleraque Catilinae favebat, the greatest or largest part, Sall. C. 17, 6:

    pleraque nobilitas,

    id. ib. 23, 6:

    quā tempestate Carthaginienses pleraeque Africae imperitabant,

    id. J. 79, 2:

    exercitum plerumque opperiri jubet,

    id. ib. 54, 9:

    Graecia,

    Gell. 17, 21:

    comae pleramque contegebant faciem,

    App. M. 9, p. 231, 5.— Neutr.: plērum-que, subst., with gen., the greatest part:

    ubi plerumque noctis processit,

    Sall. J. 21, 2:

    Europae,

    Liv. 45, 9; Just. 41, 1, 12; Mel. 1, 4, 2.—More freq.: plērumquē, adv., for the most part, mostly, commonly, very often, very frequently:

    haec ipsa fortuita sunt: plerumque enim non semper eveniunt,

    Cic. Div. 2, 5, 14:

    plerumque casu, saepe naturā,

    id. Or. 51, 170; Plaut. Rud. 4, 7, 11:

    ridiculum acri Fortius et melius magnas plerumque secat res,

    Hor. S. 1, 10, 15:

    hi plerumque gradus,

    usually, Juv. 11, 46.—Post-Aug., in a less emphatic sense, often, frequently:

    plerumque permoveor, num ad ipsum referri verius sit,

    Tac. A. 4, 57; id. H. 5, 1; id. G. 13; 45; id. Or. 15; Dig. 2, 14, 25 and 26.

    Lewis & Short latin dictionary > plerusque

  • 116 premo

    prĕmo, essi, essum, 3, v. a. [etym. dub.; cf. prelum], to press (class.).
    I.
    Lit.:

    pede pedem alicui premere,

    Plaut. As. 4, 1, 30:

    et trepidae matres pressere ad pectora natos,

    Verg. A. 7, 518:

    veluti qui sentibus anguem Pressit humi nitens,

    id. ib. 2, 379:

    novercae Monstra manu premens,

    id. ib. 8, 288:

    pressit et inductis membra paterna rotis,

    i. e. drove her chariot over her father's body, Ov. Ib. 366:

    trabes Hymettiae Premunt columnas,

    press, rest heavily upon them, Hor. C. 2, 18, 3:

    premere terga genu alicujus,

    Ov. Am. 3, 2, 24:

    ubera plena,

    i. e. to milk, id. F. 4, 769:

    vestigia alicujus,

    to tread in, to follow one's footsteps, Tac. A. 2, 14:

    nudis pressit qui calcibus anguem,

    Juv. 1, 43:

    dente frena,

    to bite, to champ, Ov. M. 10, 704:

    ore aliquid,

    to chew, eat, id. ib. 5, 538; cf.:

    aliquid morsu,

    Lucr. 3, 663:

    presso molari,

    with compressed teeth, Juv. 5, 160:

    pressum lac,

    i. e. cheese, Verg. E. 1, 82.—In mal. part.:

    Hister Peucen premerat Antro,

    forced, Val. Fl. 8, 256:

    uxorem,

    Suet. Calig. 25.—Of animals:

    feminas premunt galli,

    Mart. 3, 57, 17.—
    B.
    Transf.
    1.
    Poet., to bear down upon, to touch:

    premere litora,

    Ov. M. 14, 416:

    litus,

    to keep close to the shore, Hor. C. 2, 10, 3:

    aëra,

    i. e. to fly, Luc. 7, 835.—
    2.
    Poet., to hold fast, hold, firmly grasp:

    premere frena manu,

    Ov. M. 8, 37:

    ferrum,

    to grasp, Sil. 5, 670:

    capulum,

    id. 2, 615.—
    3.
    Poet., to press a place with one's body, i. e. to sit, stand, lie, fall, or seat one's self on any thing:

    toros,

    Ov. H. 12, 30:

    sedilia,

    id. M. 5, 317:

    hoc quod premis habeto,

    id. ib. 5, 135:

    et pictam positā pharetram cervice premebat,

    id. ib. 2, 421:

    humum,

    to lie on the ground, id. Am. 3, 5, 16; cf. id. F. 4, 844:

    frondes tuo premis ore caducas,

    id. M. 9, 650; Sen. Hippol. 510.—
    4.
    To cover, to conceal by covering (mostly poet.):

    aliquid terrā,

    to conceal, bury in the earth, Hor. Epod. 1, 33:

    nonumque prematur in annum,

    kept back, suppressed, id. A. P. 388:

    omne lucrum tenebris alta premebat humus,

    Ov. Am. 3, 8, 36:

    ossa male pressa,

    i. e. buried, id. Tr. 5, 3, 39; Plin. 2, 79, 81, § 191; hence, to crown, to cover or adorn with any thing:

    ut premerer sacrā lauro,

    Hor. C. 3, 4, 18:

    molli Fronde crinem,

    Verg. A. 4, 147:

    canitiem galeā,

    id. ib. 9, 612:

    mitrā capillos,

    Ov. F. 4, 517; cf. Verg. A. 5, 556.—
    5.
    To make, form, or shape any thing by pressing ( poet.):

    quod surgente die mulsere horisque diurnis, Nocte premunt,

    they make into cheese, Verg. G. 3, 400:

    os fingit premendo,

    id. A. 6, 80:

    caseos,

    id. E. 1, 35:

    mollem terram,

    Vulg. Sap. 15, 7; Calp. Ecl. 5, 34.—
    6.
    To press hard upon, bear down upon, to crowd, pursue closely:

    hostes de loco superiore,

    Caes. B. G. 7, 19:

    Pompeiani nostros premere et instare coeperunt,

    id. B. C. 3, 46:

    hac fugerent Graii, premeret Trojana juventus,

    Verg. A. 1, 467:

    Pergamenae naves cum adversarios premerent acrius,

    Nep. Hann. 11, 5:

    hinc Rutulus premit, et murum circumsonat armis,

    Verg. A. 8, 473:

    obsidione urbem,

    Caes. B. G. 7, 32.—Of the pursuit or chase of animals:

    ad retia cervum,

    Verg. G. 3, 413:

    spumantis apri cursum clamore,

    id. A. 1, 324:

    bestias venatione,

    Isid. 10, 282.—
    7.
    To press down, burden, load, freight:

    nescia quem premeret,

    on whose back she sat, Ov. M. 2, 869:

    tergum equi,

    id. ib. 8, 34;

    14, 343: et natat exuviis Graecia pressa suis,

    Prop. 4, 1, 114 (5, 1, 116):

    pressae carinae,

    Verg. G. 1, 303:

    pressus membra mero,

    Prop. 2, 12 (3, 7), 42:

    magno et gravi onere armorum pressi,

    Caes. B. G. 4, 24:

    auro phaleras,

    to adorn, Stat. Th. 8, 567.—
    8.
    To press into, force in, press upon:

    (caprum) dentes in vite prementem,

    Ov. F. 1, 355:

    presso sub vomere,

    Verg. G. 2, 356; cf.:

    presso aratro,

    Tib. 4, 1, 161:

    alte ensem in corpore,

    Stat. Th. 11, 542:

    et nitidas presso pollice finge comas,

    Prop. 3, 8 (4, 9), 14:

    et cubito remanete presso,

    leaning upon, Hor. C. 1, 27, 8. —
    b.
    To make with any thing ( poet.):

    aeternā notā,

    Ov. F. 6, 610:

    littera articulo pressa tremente,

    id. H. 10, 140:

    multā via pressa rotā,

    id. ib. 18, 134.—
    9.
    To press down, let down, cause to sink down, to lower:

    nec preme, nec summum molire per aethera currum,

    Ov. M. 2, 135:

    humanaeque memor sortis, quae tollit eosdem, Et premit,

    id. Tr. 3, 11, 67:

    mundus ut ad Scythiam Rhiphaeasque arduus arces Consurgit, premitur Libyae devexus in Austros,

    sinks down, Verg. G. 1, 240; Sen. Herc. Fur. 155. —
    b.
    In partic.
    (α).
    To set, plant:

    virgulta per agros,

    Verg. G. 2, 346; 26.—
    (β).
    To make or form by pressing down, to make any thing deep, to dig:

    vestigio leviter presso,

    Cic. Verr. 2, 4, 24, § 53; cf.

    (trop.): vestigia non pressa leviter, sed fixa,

    id. Sest. 5, 13:

    sulcum premere,

    to draw a furrow, Verg. A. 10, 296:

    fossam transversam, inter montes pressit (al. percussit),

    Front. Strat. 1, 5:

    fossa pressa,

    Plin. Ep. 10, 69, 4:

    cavernae in altitudinem pressae,

    Curt. 5, 1, 28.—
    (γ).
    To strike to the ground, to strike down:

    tres famulos,

    Verg. A. 9, 329:

    paucos,

    Tac. H. 4, 2.—
    10.
    To press closely, compress, press together, close:

    oculos,

    Verg. A. 9, 487:

    alicui fauces,

    Ov. M. 12, 509:

    laqueo collum,

    to strangle, Hor. Ep. 1, 16, 37:

    angebar ceu guttura forcipe pressus,

    Ov. M. 9, 78:

    presso gutture,

    compressed, Verg. G. 1, 410; cf.:

    siquidem unius praecordia pressit ille (boletus) senis,

    i. e. stopped his breath, Juv. 6, 621:

    quibus illa premetur Per somnum digitis,

    choked, id. 14, 221:

    amplexu presso,

    united, in close embrace, Sen. Oedip. 192:

    oscula jungere pressa,

    to exchange kisses, Ov. H. 2, 94; so,

    pressa basia,

    Mart. 6, 34, 1:

    presso gradu incedere,

    in close ranks, foot to foot, Liv. 28, 14:

    pede presso,

    id. 8, 8.—
    b.
    In partic.
    (α).
    To shorten, tighten, draw in:

    pressis habenis,

    Verg. A. 11, 600 (cf.:

    laxas dure habenas,

    id. ib. 1, 63).—
    (β).
    To keep short, prune:

    Calenā falce vitem,

    Hor. C. 1, 31, 9:

    luxuriem falce,

    Ov. M. 14, 628:

    falce premes umbras (i. e. arbores umbrantes),

    Verg. G. 1, 157; 4, 131:

    molle salictum,

    Calp. Ecl. 5, 110.—
    (γ).
    To check, arrest, stop:

    premere sanguinem,

    Tac. A. 15, 64:

    vestigia pressit,

    Verg. A. 6, 197:

    attoniti pressere gradum,

    Val. Fl. 2, 424 ' dixit, pressoque obmutuit ore, was silent, Verg. A. 6, 155.—
    11.
    To press out, bring out by pressure:

    tenerā sucos pressere medullā,

    Luc. 4, 318; cf.: (equus) collectumque fremens volvit sub naribus ignem, Verg. ap. Sen. Ep. 95, 68, and id. G. 3, 85 Rib.—
    12.
    To frequent: feci ut cotidie praesentem me viderent, habitavi in [p. 1441] oculis, pressi forum, Cic. Planc. 27, 66.—
    II.
    Trop.
    A.
    To press, press upon, oppress, overwhelm, weigh down; to urge, drive, importune, pursue, to press close or hard, etc. (class.):

    ego istum pro suis factis pessumis pessum premam,

    Plaut. Most. 5, 2, 49 Lorenz ad loc.:

    quae necessitas eum tanta premebat, ut, etc.,

    Cic. Rosc. Am. 34, 97:

    ea, quae premant, et ea, quae impendeant,

    id. Fam. 9, 1, 2:

    aerumnae, quae me premunt,

    Sall. J. 14, 22:

    pressus gravitate soporis,

    bound by heavy, deep sleep, Ov. M. 15, 21:

    cum aut aere alieno, aut magnitudine tributorum, aut injuriā potentium premuntur,

    Caes. B. G. 6, 13:

    invidia et odio populi premi,

    Cic. de Or. 1, 53, 228:

    premi periculis,

    id. Rep. 1, 6, 10:

    cum a me premeretur,

    id. Verr. 2, 1, 53, § 139; cf.:

    aliquem verbo,

    id. Tusc. 1, 7, 13:

    criminibus veris premere aliquem,

    Ov. M. 14, 401:

    cum a plerisque ad exeundum premeretur, exire noluit,

    was pressed, urged, importuned, Nep. Ages. 6, 1:

    a Pompeii procuratoribus sescentis premi coeptus est,

    Cic. Att. 6, 1, 3: numina nulla premunt;

    mortali urgemur ab hoste,

    Verg. A. 10, 375:

    premere reum voce, vultu,

    Tac. A. 3, 67:

    crimen,

    to pursue obstinately, Quint. 7, 2, 12:

    confessionem,

    to force a confession from one, id. 7, 1, 29:

    argumentum etiam atque etiam,

    to pursue steadily, Cic. Tusc. 1, 36, 88:

    ancipiti mentem formidine pressus,

    Verg. A. 3, 47:

    maerore pressa,

    Sen. Oct. 103:

    veritate pressus negare non potuit,

    overcome, overpowered, Lact. 4, 13.—
    B.
    Transf.
    1.
    To repress, hide, conceal (mostly poet.):

    dum nocte premuntur,

    Verg. A. 6, 827:

    curam sub corde,

    id. ib. 4, 332:

    odium,

    Plin. Pan. 62:

    iram,

    Tac. A. 6, 50:

    pavorem et consternationem mentis vultu,

    id. ib. 13, 16:

    interius omne secretum,

    Sen. Ep. 3, 4:

    dolorem silentio,

    Val. Max. 3, 3, 1 ext.; cf. silentia, Sil. 12, 646:

    aliquid ore,

    Verg. A. 7, 103:

    jam te premet nox,

    Hor. C. 1, 4, 16.—
    2.
    To lower, diminish, undervalue, disparage, depreciate:

    premendorum superiorum arte sese extollebat,

    Liv. 22, 12:

    arma Latini,

    Verg. A. 11, 402:

    opuscula ( = deprimere atque elevare),

    Hor. Ep. 1, 19, 36:

    famam alicujus,

    Tac. A. 15, 49:

    premere ac despicere,

    Quint. 11, 1, 16:

    premere tumentia, humilia extollere,

    id. ib. 10, 4, 1.—
    b.
    To surpass, exceed:

    facta premant annos,

    Ov. M. 7, 449:

    ne prisca vetustas Laude pudicitiae saecula nostra premat,

    id. P. 3, 1, 116:

    quantum Latonia Nymphas Virgo premit,

    Stat. S. 1, 2, 115.—
    c.
    To rule ( poet.):

    dicione premere populos,

    Verg. A. 7, 737:

    imperio,

    id. ib. 1, 54:

    Mycenas Servitio premet,

    id. ib. 1, 285.—
    3.
    To suppress, pull down, humble, degrade:

    quae (vocabula) nunc situs premit,

    Hor. Ep. 2, 2, 118:

    nec premendo alium me extulisse velim,

    Liv. 22, 59, 10; cf. id. 39, 41, 1:

    premebat reum crimen,

    id. 3, 13, 1.—
    4.
    To compress, abridge, condense:

    haec enim, quae dilatantur a nobis, Zeno sic premebat,

    Cic. N. D. 2, 7, 20.—
    5.
    To check, arrest, repress, restrain:

    cursum ingenii tui, Brute, premit haec importuna clades civitatis,

    Cic. Brut. 97, 332:

    sub imo Corde gemitum,

    Verg. A. 10, 464:

    vocem,

    to be silent, id. ib. 9, 324:

    sermones vulgi,

    to restrain, Tac. A. 3, 6.—
    6.
    To store up, lay up in the mind, muse upon:

    (vocem) ab ore Eripuit pater ac stupefactus numine pressit,

    Verg. A. 7, 119.—Hence, pressus, a, um, P. a.
    I.
    Moderate, slow, suppressed, kept down.
    A.
    Lit.:

    presso pede eos retro cedentes principes recipiebant,

    Liv. 8, 8, 9:

    presso gradu,

    id. 28, 14, 14; cf.:

    pressoque legit vestigia gressu,

    Ov. M. 3, 17.—
    B.
    Trop.
    1.
    Of the voice or manner, subdued:

    haec cum pressis et flebilibus modis, qui totis theatris maestitiam inferant,

    Cic. Tusc. 1, 44, 106.—
    2.
    Of color, lowered, depressed; hence, dark, gloomy:

    color pressus,

    Pall. 4, 13, 4:

    color viridi pressior,

    Plin. 35, 6, 13, § 32:

    spadices pressi,

    Serv. Verg. G. 3, 82.—
    II.
    Esp., of an orator or of speech.
    A.
    Compressed, concise, plain, without ornament (class.):

    fiunt pro grandibus tumidi, pressis exiles, fortibus temerarii, etc.,

    Quint. 10, 2, 16:

    cum Attici pressi et integri, contra Asiani inflati et inanes haberentur,

    id. 12, 10, 18.—Of style:

    pressa et tenuia, et quae minimum ab usu cotidiano recedant,

    Quint. 10, 1, 102:

    pressus et demissus stilus,

    Plin. Ep. 1, 8, 5; Quint. 4, 2, 117.— Comp.: in concionibus pressior, et circumscriptior, et adductior, more moderate, keeping more within bounds, Plin. Ep. 1, 16, 4.—
    B.
    Close, exact, accurate:

    Thucydides ita verbis aptus et pressus, ut,

    Cic. de Or. 2, 13, 56: quis te fuit umquam in partiundis rebus pressior? more exact, more accurate, id. Fragm. ap. Non. 364, 24:

    sicuti taxare pressius crebriusque est, quam tangere,

    Gell. 2, 6, 5:

    quod (periculum) observandum pressiore cautelā censeo,

    stricter, greater, App. M. 5, p. 160, 36:

    cogitationes pressiores,

    id. ib. 5, p. 163, 32.—So of sounds, precise, intelligible:

    (lingua) vocem profusam fingit atque sonos vocis distinctos et pressos facit,

    Cic. N. D. 2, 59, 149.—Hence, adv.: pressē, with pressure, violently (class.): artius pressiusque conflictata, Atei. Capito ap. Gell. 10, 6, 2.—
    B.
    Closely, tightly.
    1.
    Lit.:

    vites pressius putare,

    Pall. 12, 9:

    pressius colla radere,

    Veg. Vet. 1, 56.—
    2.
    Trop.
    a.
    Of pronunciation, shortly, neatly, trimly:

    loqui non aspere, non vaste, non rustice, sed presse, et aequabiliter, et leniter,

    Cic. de Or. 3, 12, 45; id. Off. 1, 37, 133.—
    b.
    Of the mode of expression, etc., concisely, not diffusely:

    definire presse et anguste,

    Cic. Or. 33, 117:

    abundanter dicere, an presse,

    Quint. 8, 3, 40:

    pressius et astrictius scripsi,

    Plin. Ep. 3, 18, 10.—
    (β).
    Without ornament, simply:

    unum (genus oratorum) attenuate presseque, alterum sublate ampleque dicentium,

    Cic. Brut. 55, 202:

    aliquid describere modo pressius, modo elatius,

    Plin. Ep. 4, 14, 3.—
    (γ).
    Closely, exactly, correctly, accurately:

    mihi placet agi subtilius, et pressius,

    Cic. Fin. 4, 10, 24:

    definiunt pressius,

    id. Tusc. 4, 7, 14:

    anquisitius, et exactius pressiusque disserere,

    Gell. 1, 3, 21.

    Lewis & Short latin dictionary > premo

  • 117 prolabor

    prō-lābor, lapsus, 3, v. n., to glide forward, to slide or slip along, to fall down (class.; in Cic. most freq. in a trop. sense).
    I.
    Lit.: at Canis ad caudam serpens prolabitur Argo, Cic. poët. N. D. 2, 44, 114; Prop. 1, 20, 47: ruit prolapsa moles, of the sea, Att. ap. Cic. N. D. 2, 35, 89:

    collapsus pons, usque alterius initium pontis prolabi eum leniter cogebat: alii elephanti pedibus insistentes, alii clunibus subsidentes prolabebantur,

    to slide along... slide forward, Liv. 44, 5 sqq.: velut si prolapsus cecidisset, terram osculo contigit. id. 1, 56:

    equus prolapsum per caput regem effudit,

    falling down, id. 27, 32:

    ex equo,

    id. 27, 27:

    ex arbore altā prolapsus,

    Plin. 27, 8, 45, § 69; Ov. Ib. 223; cf.:

    prolapsus in cloacae foramen,

    Suet. Gram. 2:

    prolapsa Pergama,

    fallen down, fallen to ruin, Verg. A. 2, 555:

    Laodicea tremore terrae prolapsa,

    Tac. A. 14, 27.—
    II.
    Trop.
    A.
    To go forward, go on, to proceed or come to, fall into any thing: me longius prolapsum esse, quam ratio vestri judicii postularit, have gone farther, i. e. have said more, Cic. Caecin. 35, 101:

    libenter ad istam orationem tecum prolaberer,

    would go on, be led on, id. Leg. 1, 20, 52:

    in misericordiam prolapsus est animus,

    Liv. 30, 12:

    in rabiem,

    Tac. A. 1, 31:

    ad seditiones,

    id. ib. 4, 18:

    ad jurgia,

    id. ib. 2, 10:

    ad superbiam,

    id. ib. 11, 17 fin.; Amm. 23, 6, 1.—
    B.
    To slip out, escape:

    ne quod ab aliquā cupiditate prolapsum verbum videatur,

    Cic. Font. 13, 28 (9, 18).—
    C.
    To fall, fail, err:

    timore,

    Cic. Quint. 24, 77:

    cupiditate,

    id. Att. 1, 17, 19:

    cupiditate regni,

    Liv. 40, 23:

    nimio juvandi mortales studio,

    Plin. 28, 8, 29, § 118.—
    D.
    To fall to decay, to sink, decline, go to ruin:

    huc unius mulieris libido est prolapsa, ut, etc.,

    Cic. Cael. 20, 47; cf.:

    eo prolapsi sunt mores, ut, etc.,

    Sen. Contr. 15:

    ita prolapsa est (juventus), ut coërcenda sit,

    Cic. Div. 2, 2, 4:

    ad id prolapsae,

    Tac. A. 12, 53:

    in aliquod dedecus,

    Val. Max. 2, 1, 5:

    prolapsum clade Romanum imperium,

    Liv. 23, 5, 14:

    rem temeritate ejus prolapsam restituit,

    id. 6, 22; 45, 19:

    studio magnificentiae,

    Tac. A. 3, 55.—
    E.
    To fall away from grace (eccl. Lat.), Vulg. Heb. 6, 6.

    Lewis & Short latin dictionary > prolabor

  • 118 pugna

    pugna, ae, f. [root pug, in pugno and pungo; cf. pugil], prop. a fight fist to fist, man to man; hence, in gen., a fight between individuals or armies, a battle, combat, action, engagement (cf.: dimicatio, proelium).
    I.
    Lit.:

    dictator eam pugnam laudibus tulit (of the single combat of Torquatus),

    Liv. 7, 10 fin.:

    nonnumquam res ad manus atque ad pugnam veniebat,

    came to blows, Cic. Verr. 2, 5, 11, § 28; Liv. 2, 46:

    diuturnitate pugnae defessi proelio excedebant,

    Caes. B. G. 3, 4, 3:

    alii nuntiant dictatori omnes legiones Etruscorum capessisse pugnam,

    Liv. 10, 5, 41:

    ex omnibus pugnis (Pompeii), quae sunt innumerabiles,

    Cic. Mur. 16, 34:

    exitus pugnarum,

    id. Mil. 21, 56:

    equestris,

    a cavalry action, id. Verr. 2, 4, 55, § 122:

    magna,

    Liv. 22, 7:

    pedestris,

    Verg. A. 11, 707:

    Actia,

    Hor. Ep. 1, 18, 61:

    navalis,

    Nep. Arist. 2, 1:

    gladiatorum,

    Suet. Aug. 45:

    prospera,

    Suet. Calig. 35:

    mala,

    Sall. J. 56, 3; Cic. Div. 2, 25, 54:

    singularis,

    a duel, Macr. S. 5, 2.—
    II.
    Transf.
    A.
    Troops drawn up for battle, a line of battle (rare):

    ordinata per principes hastatosque ac triarios pugna,

    Liv. 22, 5:

    mediam pugnam tueri,

    the middle line, central division, id. 22, 45; cf.:

    segregat pugnam eorum,

    id. 1, 25:

    pugnam mutare,

    Curt. 3, 2, 14.—
    B.
    A battle, contest, dispute, quarrel, in gen. (rare but class.):

    dabo aliam pugnam magnam,

    Plaut. Ps. 1, 5, 110:

    pugnam conserui seni,

    id. Bacch. 4, 9, 43; Ter. Eun. 5, 2, 60:

    quanta pugna est doctissimorum hominum,

    Cic. Div. 2, 51, 105:

    initurus forensium certaminum pugnam,

    Quint. 5, 12, 22; 8, 6, 1; 5, 7, 35:

    pugna inter testem et patronum,

    id. 6, 4, 21:

    rerum naturae pugna secum,

    Plin. 2, 33, 38, § 102:

    audiet pugnas juventus,

    stories of battle, Hor. C. 1, 2, 23:

    pugnas bibit aure vulgus,

    id. ib. 2, 13, 31.—In mal. part., Mart. 10, 38, 6.

    Lewis & Short latin dictionary > pugna

  • 119 rapio

    răpĭo, pŭi, ptum, 3 (old perf. subj. rapsit, Cic. Leg. 2, 9, 22; part. perf. fem. ex raptabus, Gell. ap. Charis. p. 39 P.), v. a. [root harp; Gr. harpê, a bird of prey, harpagê, harpazô; Lat. rapidus, rapax, rapina, etc.; cf. Sanscr. lup-, lumpāmi, rumpo; Gr. lupê], to seize and carry off, to snatch, tear, drag, draw, or hurry away, = violenter sive celeriter capio (freq. and class.; in Cæs. not at all, and in Cic. mostly in the trop. signif.; cf.: ago, fero, traho, capio, sumo).
    I.
    Lit.
    A.
    In gen., Plaut. Rud. 3, 6, 15; 30; 31:

    quo rapitis me? quo fertis me?

    id. Men. 5, 7, 10; cf. Verg. A. 6, 845; Ov. M. 9, 121:

    quo me cunque rapit tempestas?

    Hor. Ep. 1, 1, 15; cf. id. C. 3, 25, 1:

    sumasne pudenter an rapias,

    snatch, id. Ep. 1, 17, 45; cf. id. S. 1, 5, 76:

    hostes vivos rapere soleo ex acie: ex hoc nomen mihi est (sc. Harpax),

    Plaut. Ps. 2, 2, 60:

    te ex lustris uxor,

    id. As. 5, 2, 84:

    volucri spe et cogitatione rapi a domo,

    Cic. Rep. 2, 4, 7:

    ab aede rapuit funale,

    Ov. M. 12, 247:

    torrem ab aris,

    id. ib. 12, 271:

    deque sinu matris ridentem... Learchum... rapit,

    id. ib. 4, 516 (for which, simply sinu, id. ib. 13, 450):

    hastam, de vulnere,

    id. ib. 5, 137:

    telum,

    Verg. A. 10, 486:

    repagula de posti,

    Ov. M. 5, 120:

    (frondes) altā rapit arbore ventus,

    id. ib. 3, 730:

    vi atque ingratis... rapiam te domum,

    Plaut. Mil. 2, 5, 40:

    aliquem sublimem domum,

    id. As. 5, 2, 18; cf.:

    sublimem,

    id. Mil. 5, 1; id. Men. 5, 7, 6; Ter. And. 5, 2, 20:

    commeatum in naves rapiunt,

    Liv. 41, 3:

    aliquem in jus,

    Plaut. Rud. 3, 6, 21; so,

    in jus,

    id. Poen. 5, 5, 56; Hor. S. 1, 9, 77; 2, 3, 72; cf.:

    in jus ad regem,

    Liv. 1, 26:

    in carcerem,

    Suet. Tib. 11; 61:

    aliquem ad cornuficem,

    Plaut. Poen. 1, 2, 156; id. Bacch. 4, 4, 37:

    ad praetorem,

    id. Aul. 4, 10, 30:

    ad supplicium ob facinus,

    Cic. de Or. 2, 59, 238:

    ad mortem,

    id. Verr. 2, 5, 52, § 138; id. Cat. 1, 10, 27:

    ad tortorem,

    id. Tusc. 5, 5, 13:

    ad poenam,

    Suet. Claud. 10; 37; id. Vit. 14:

    ad consulem,

    Liv. 10, 20:

    matres, virgines, pueros ad stuprum,

    id. 26, 13:

    teneram virginem ad virum,

    Cat. 61, 3 (cf.:

    rapi simulatur virgo ex gremio matris, aut, si ea non est, ex proximā necessitudine, cum ad virum traditur, quod videlicet ea res feliciter Romulo cessit,

    Fest. p. 289 Müll.):

    illum (sc. lembum) in praeceps prono rapit alveus amni,

    Verg. G. 1, 203:

    nec variis obsita frondibus Sub divum rapiam,

    drag into open day, Hor. C. 1, 18, 13. — Poet.:

    Nasonis carmina rapti,

    i. e. torn from his home, borne far away, Ov. P. 4, 16, 1; cf. id. H. 13, 9; Stat. S. 3, 5, 6. —
    B.
    With the idea of swiftness predominating:

    Turnus rapit Totam aciem in Teucros,

    Verg. A. 10, 308:

    rapit agmina ductor,

    Luc. 1, 228:

    agmina cursu,

    Sil. 7, 116:

    legiones,

    Plin. Pan. 14:

    curru rapi,

    Sil. 1, 134:

    quattuor hinc rapimur raedis,

    Hor. S. 1, 5, 86:

    Notus rapit biremes,

    Sil. 17, 276:

    carinas venti rapuere,

    Luc. 3, 46:

    rapit per aequora navem,

    hurries it away, Verg. A. 10, 660; cf.:

    ventis per aequora,

    Ov. M. 14, 470:

    missos currus,

    Hor. S. 1, 1, 114:

    pedes quo te rapiunt,

    id. C. 3, 11, 49:

    arma rapiat juventus,

    snatch up, Verg. A. 7, 340; so,

    arma,

    Ov. M. 2, 603:

    arma manu,

    Verg. A. 8, 220:

    bipennem dextrā,

    id. ib. 11, 651:

    cingula,

    id. ib. 9, 364.—
    2.
    With reflex. pron., to hasten, hurry, tear one ' s self, etc.:

    ocius hinc te Ni rapis,

    Hor. S. 2, 7, 118; cf. Ov. Am. 3, 5, 29:

    se ad caedem optimi cujusque,

    Cic. Phil. 13, 8, 18.—
    C.
    In partic.
    1.
    To carry off by force; to seize, rob, ravish; to plunder, ravage, lay waste, take by assault, carry by force, etc. (very freq.; cf.

    praedor),

    Plaut. Men. 1, 3, 11:

    erat ei vivendum latronum ritu, ut tantum haberet, quantum rapere potuisset,

    Cic. Phil. 2, 25, 62:

    tamquam pilam rapiunt inter se rei publicae statum tyranm ab regibus,

    id. Rep. 1, 44, 68:

    virgines rapi jussit... quae raptae erant, etc.,

    id. ib. 2, 7, 12; 2, 8, 14; so,

    virgines,

    to carry off, abduct, Sall. C. 51, 9; Liv. 1, 9; Quint. 7, 7, 3; 9, 2, 70; Hor. C. 2, 4, 8; Ov. M. 12, 225; id. A. A. 1, 680:

    raptus a dis Ganymedes,

    Cic. Tusc. 1, 26, 65:

    ab Idā,

    Hor. C. 3, 20, 16:

    omne sacrum rapiente dextrā,

    id. ib. 3, 3, 52:

    alii rapiunt incensa feruntque Pergama,

    pillage and plunder, Verg. A. 2, 374 (the Homeric agousi kai pherousi; for which, in prose, ferre et agere; v. ago); cf.:

    rapturus moenia Romae,

    Luc. 3, 99:

    Theumeson,

    to seize by force, Stat. Th. 4, 370:

    Armeniam,

    to plunder, lay waste, Tac. A. 13, 6:

    Karthaginem,

    Sil. 15, 401:

    urbem,

    Stat. Th. 7, 599:

    raptas ad litora vertere praedas,

    Verg. A. 1, 528.— Absol.:

    rapio propalam,

    Plaut. Ep. 1, 1, 10:

    ut Spartae, rapere ubi pueri et clepere discunt,

    Cic. Rep. 4, 5, 11 (Non. 20, 14):

    agunt, rapiunt, tenent,

    id. Rep. 3, 33, 45 Mos.; cf.

    along with trahere,

    Sall. C. 11, 4; id. J. 41, 5;

    with congerere, auferre,

    Mart. 8, 44, 9.— With the idea of rapidity predominating: castra urbesque primo impetu rapere, to conquer rapidly (= raptim capere), Liv. 6, 23, 5 Drak.; so,

    castra,

    Flor. 3, 20, 4; 4, 12, 34:

    Bithyniam,

    id. 3, 5, 6:

    Hispaniam,

    id. 2, 17, 6:

    arces,

    Luc. 6, 14.— Part. perf. subst.
    (α).
    rapta, ae, f., the ravished one, the seduced:

    gratus raptae raptor fuit,

    Ov. A. A. 1, 680; id. H. 5, 97; 13, 55; 16, 339; id. F. 4, 607.—
    (β).
    raptum, i, n., the plunder, that which is stolen:

    rapto vivere,

    to live by robbery, Liv. 7, 25 fin.; 22, 39; 28, 24: Quint. 3, 7, 24; Sen. Ep. 70 fin.; Curt. 3, 10 fin.; Just. 41, 4, 7; Verg. A. 7, 749; Ov. M. 11, 291; id. Tr. 5, 10, 16;

    for which: ex rapto vivere,

    id. M. 1, 144; so,

    rapto gaudere,

    Liv. 29, 6, 3 Drak.:

    rapto potiri,

    Verg. A. 4, 217:

    rapto uti,

    Vell. 2, 73, 3:

    sine rapto vivere,

    id. 2, 32 fin.
    2.
    To cut off, mutilate ( poet.):

    caput,

    Sil. 15, 807:

    ora gladio,

    id. 7, 704:

    rapuit non dente ferarum,

    Luc. 10, 517.—
    3.
    To carry off suddenly or prematurely by death, to snatch away ( poet. and in post-Aug. prose):

    improvisa leti Vis rapuit rapietque gentes,

    Hor. C. 2, 13, 20; so id. ib. 2, 17, 5; 4, 2, 21; id. Ep. 1, 14, 7; Verg. A. 6, 428; Ov. P. 4, 11, 5; Stat. S. 2, 1, 208; 5, 3, 16; Plin. 7, 8, 6, § 46; Suet. Calig. 7; Just. 2, 2, 13 (but Liv. 3, 50, 8: fato erepta, v. Drak.)— Absol.:

    et labor et durae rapit inclementia mortis,

    i. e. hurries on, Verg. G. 3, 68:

    RAPTA EST = obiit,

    Inscr. Orell. 4475.
    II.
    Transf. ( poet.), of any action or motion which resembles seizing, snatching, etc.:

    flammanm,

    to catch quickly, Verg. A. 1, 176; Ov. M. 3, 374; cf.:

    incendia,

    id. ib. 15, 350: nigrum colorem, to take or assume quickly, id. ib. 7, 289; cf.:

    vim monstri,

    id. ib. 4, 744;

    and v. III.: Halesus Turno feroces Mille rapit populos,

    leads hastily on, Verg. A. 7, 725; cf. id. ib. 10, 178: rapiuntque ruuntque; Litora deseruere, take hold, seize in haste (the cables, etc.), id. ib. 4, 581; cf.:

    scalas, Auct. B. Alex. 20, 4.—Of the gliding movement of a serpent nec rapit immensos orbes per humum,

    sweeps along, Verg. G. 2, 153:

    pars densa ferarum Tecta rapit,

    i. e. range quickly through, Verg. A. 6, 8 Heyne; cf.:

    acrior et campum sonipes rapit,

    Stat. Th. 5, 3.
    III.
    Trop.
    A.
    In gen., to snatch, force, or hurry away:

    fertur quasi torrens oratio, quamvis multa cujusquemodi rapiat,

    Cic. Fin. 2, 1, 3:

    ipsae res verba rapiunt,

    carry along with them, id. ib. 3, 5, 19: aspice me quanto rapiat Fortuna periclo, carries away (the figure taken from a storm at sea), Prop. 1, 15, 3:

    aliquem in deteriorem viam,

    Plaut. Trin. 3, 2, 54; cf.:

    (comoediam) in pejorem partem,

    i. e. to put a bad construction upon, to misconstrue, misrepresent, Ter. Ad. prol. 3: consilium meum in contrariam partem, Pollio ap. Cic. Fam. 10, 33, 2:

    aliquem in invidiam,

    Cic. Agr. 3, 2, 7:

    opinionibus vulgi rapimur in errorem,

    id. Leg. 2, 17, 43:

    si quis in adversum rapiat casusve deusve,

    Verg. A. 9, 211; Cic. Tusc. 5, 5, 13:

    cum aliqua his ampla et honesta res objecta est, totos ad se convertit et rapit,

    seizes upon, appropriates, id. Off. 2, 10, 37; cf.:

    commoda ad se,

    id. ib. 3, 5, 22:

    victoriae gloriam in se,

    Liv. 33, 11 fin.:

    almum Quae rapit hora diem,

    snatches away, Hor. C. 4, 7, 8; cf.:

    simul tecum solatia rapta,

    Verg. E. 9, 18:

    impetus rapit huc, rapit illuc,

    Stat. Th. 12, 794.—
    B.
    In partic.
    1.
    To carry along or away with passion, to transport, ravish, captivate; and with a designation of the limit, to carry or hurry away, to attract strongly to any thing (usually in a bad sense):

    impetu raptus,

    Quint. 7, 2, 44:

    judicem rapere,

    id. 6, 2, 3; cf. id. 10, 1, 110; 12, 10, 61:

    praedae ac rapinarum cupiditas caeca te rapiebat,

    Cic. Pis. 24, 57:

    amentiā rapi,

    id. Fam. 16, 12, 2:

    furorne caecus, an rapit vis acrior, An culpa?

    Hor. Epod. 7, 13; cf.:

    in medias res auditorem,

    id. A. P. 149:

    utraque forma rapit,

    Prop. 2, 25 (3, 20), 44:

    quem (sc. leonem) cruenta Per medias rapit ira caedes,

    Hor. C. 3, 2, 12:

    rapit omnes ira,

    Sil. 14, 299: hormê, quae hominem huc et illuc rapit, Cic. Off. 1, 28 fin.; cf. Verg. A. 4, 286; 8, 21:

    ad quas (res) plerique inflammati aviditate rapiuntur,

    Cic. Off. 2, 11, 38:

    animus cupidine caecus ad inceptum scelus rapiebat,

    Sall. J. 25, 7:

    ea (cupiditas) ad oppugnandam Capuam rapit,

    Liv. 7, 30 et saep.—In a good sense:

    qui ad divinarum rerum cognitionem curā omni studioque rapiantur,

    Cic. Div. 1, 49, 111:

    rapi ad opes augendas generis humani,

    id. Rep. 1, 2, 3. — Poet., with inf. (for ad aliquid):

    (mundus) rapit aetherios per carmina pandere census,

    Manil. 1, 12.—
    2.
    To seize by violence, to snatch, steal ( poet.): Hippodameam raptis nactu'st nuptiis, Enn. ap. Cic. Tusc. 3, 12, 26 (Trag. v. 398 Vahl.):

    oscula,

    Hor. C. 2, 12, 28; Tib. 1, 4, 53; 55; [p. 1524] 1, 8, 58; cf.:

    Venerem incertam,

    Hor. S. 1, 3, 109; cf.:

    sed rapiat sitiens Venerem,

    but may eagerly seize upon, Verg. G. 3, 137:

    illicitas voluptates,

    Tac. H. 3, 41:

    spem adoptionis acrius in dies,

    id. ib. 1, 13 fin.:

    quo facinore dominationem raptum ierit expediam,

    id. A. 4, 1; cf. id. H. 2, 6.—
    3.
    With the idea of rapidity or haste predominating, to snatch, seize, or lay hold of quickly, to hasten, precipitate ( poet.; in prose only since the Aug. per.): vive, Ulixes, dum licet: Oculis postremum lumen radiatum rape: non dixit cape, non pete; haberet enim moram sperantis diutius sese victurum;

    sed rape,

    Cic. de Or. 3, 40, 162 (from an old poet.):

    rapiamus, amici, Occasionem de die,

    Hor. Epod. 13, 3; so,

    occasionem,

    Juv. 15, 39:

    viam,

    to hasten, Ov. H. 19, 74 Loers; cf.

    iter,

    Sil. 12, 471:

    gressus,

    Luc. 3, 116:

    cursus,

    id. 5, 403:

    letum,

    id. 4, 345:

    bellum,

    to wage suddenly, id. 5, 403:

    nefas,

    to hasten, precipitate, id. 10, 428:

    ut limis rapias, quid prima secundo Cera velit versu,

    may hastily note, Hor. S. 2, 5, 53 al. —In prose:

    raptae prope inter arma nuptiae,

    Liv. 30, 14, 2 Drak.:

    repente impetu facto transitum rapuit,

    Front. Strat. 1, 4, 8:

    inter rapienda momenta periculorum communium,

    Amm. 18, 7, 7 et saep.—
    4.
    In late Lat., to strive for in purchasing:

    exemplaria litterarum certatim,

    Hier. Ep. 57, 2:

    librum totā certatim urbe,

    Sulp. Sev. Dial. 1, 23.

    Lewis & Short latin dictionary > rapio

  • 120 rapta

    răpĭo, pŭi, ptum, 3 (old perf. subj. rapsit, Cic. Leg. 2, 9, 22; part. perf. fem. ex raptabus, Gell. ap. Charis. p. 39 P.), v. a. [root harp; Gr. harpê, a bird of prey, harpagê, harpazô; Lat. rapidus, rapax, rapina, etc.; cf. Sanscr. lup-, lumpāmi, rumpo; Gr. lupê], to seize and carry off, to snatch, tear, drag, draw, or hurry away, = violenter sive celeriter capio (freq. and class.; in Cæs. not at all, and in Cic. mostly in the trop. signif.; cf.: ago, fero, traho, capio, sumo).
    I.
    Lit.
    A.
    In gen., Plaut. Rud. 3, 6, 15; 30; 31:

    quo rapitis me? quo fertis me?

    id. Men. 5, 7, 10; cf. Verg. A. 6, 845; Ov. M. 9, 121:

    quo me cunque rapit tempestas?

    Hor. Ep. 1, 1, 15; cf. id. C. 3, 25, 1:

    sumasne pudenter an rapias,

    snatch, id. Ep. 1, 17, 45; cf. id. S. 1, 5, 76:

    hostes vivos rapere soleo ex acie: ex hoc nomen mihi est (sc. Harpax),

    Plaut. Ps. 2, 2, 60:

    te ex lustris uxor,

    id. As. 5, 2, 84:

    volucri spe et cogitatione rapi a domo,

    Cic. Rep. 2, 4, 7:

    ab aede rapuit funale,

    Ov. M. 12, 247:

    torrem ab aris,

    id. ib. 12, 271:

    deque sinu matris ridentem... Learchum... rapit,

    id. ib. 4, 516 (for which, simply sinu, id. ib. 13, 450):

    hastam, de vulnere,

    id. ib. 5, 137:

    telum,

    Verg. A. 10, 486:

    repagula de posti,

    Ov. M. 5, 120:

    (frondes) altā rapit arbore ventus,

    id. ib. 3, 730:

    vi atque ingratis... rapiam te domum,

    Plaut. Mil. 2, 5, 40:

    aliquem sublimem domum,

    id. As. 5, 2, 18; cf.:

    sublimem,

    id. Mil. 5, 1; id. Men. 5, 7, 6; Ter. And. 5, 2, 20:

    commeatum in naves rapiunt,

    Liv. 41, 3:

    aliquem in jus,

    Plaut. Rud. 3, 6, 21; so,

    in jus,

    id. Poen. 5, 5, 56; Hor. S. 1, 9, 77; 2, 3, 72; cf.:

    in jus ad regem,

    Liv. 1, 26:

    in carcerem,

    Suet. Tib. 11; 61:

    aliquem ad cornuficem,

    Plaut. Poen. 1, 2, 156; id. Bacch. 4, 4, 37:

    ad praetorem,

    id. Aul. 4, 10, 30:

    ad supplicium ob facinus,

    Cic. de Or. 2, 59, 238:

    ad mortem,

    id. Verr. 2, 5, 52, § 138; id. Cat. 1, 10, 27:

    ad tortorem,

    id. Tusc. 5, 5, 13:

    ad poenam,

    Suet. Claud. 10; 37; id. Vit. 14:

    ad consulem,

    Liv. 10, 20:

    matres, virgines, pueros ad stuprum,

    id. 26, 13:

    teneram virginem ad virum,

    Cat. 61, 3 (cf.:

    rapi simulatur virgo ex gremio matris, aut, si ea non est, ex proximā necessitudine, cum ad virum traditur, quod videlicet ea res feliciter Romulo cessit,

    Fest. p. 289 Müll.):

    illum (sc. lembum) in praeceps prono rapit alveus amni,

    Verg. G. 1, 203:

    nec variis obsita frondibus Sub divum rapiam,

    drag into open day, Hor. C. 1, 18, 13. — Poet.:

    Nasonis carmina rapti,

    i. e. torn from his home, borne far away, Ov. P. 4, 16, 1; cf. id. H. 13, 9; Stat. S. 3, 5, 6. —
    B.
    With the idea of swiftness predominating:

    Turnus rapit Totam aciem in Teucros,

    Verg. A. 10, 308:

    rapit agmina ductor,

    Luc. 1, 228:

    agmina cursu,

    Sil. 7, 116:

    legiones,

    Plin. Pan. 14:

    curru rapi,

    Sil. 1, 134:

    quattuor hinc rapimur raedis,

    Hor. S. 1, 5, 86:

    Notus rapit biremes,

    Sil. 17, 276:

    carinas venti rapuere,

    Luc. 3, 46:

    rapit per aequora navem,

    hurries it away, Verg. A. 10, 660; cf.:

    ventis per aequora,

    Ov. M. 14, 470:

    missos currus,

    Hor. S. 1, 1, 114:

    pedes quo te rapiunt,

    id. C. 3, 11, 49:

    arma rapiat juventus,

    snatch up, Verg. A. 7, 340; so,

    arma,

    Ov. M. 2, 603:

    arma manu,

    Verg. A. 8, 220:

    bipennem dextrā,

    id. ib. 11, 651:

    cingula,

    id. ib. 9, 364.—
    2.
    With reflex. pron., to hasten, hurry, tear one ' s self, etc.:

    ocius hinc te Ni rapis,

    Hor. S. 2, 7, 118; cf. Ov. Am. 3, 5, 29:

    se ad caedem optimi cujusque,

    Cic. Phil. 13, 8, 18.—
    C.
    In partic.
    1.
    To carry off by force; to seize, rob, ravish; to plunder, ravage, lay waste, take by assault, carry by force, etc. (very freq.; cf.

    praedor),

    Plaut. Men. 1, 3, 11:

    erat ei vivendum latronum ritu, ut tantum haberet, quantum rapere potuisset,

    Cic. Phil. 2, 25, 62:

    tamquam pilam rapiunt inter se rei publicae statum tyranm ab regibus,

    id. Rep. 1, 44, 68:

    virgines rapi jussit... quae raptae erant, etc.,

    id. ib. 2, 7, 12; 2, 8, 14; so,

    virgines,

    to carry off, abduct, Sall. C. 51, 9; Liv. 1, 9; Quint. 7, 7, 3; 9, 2, 70; Hor. C. 2, 4, 8; Ov. M. 12, 225; id. A. A. 1, 680:

    raptus a dis Ganymedes,

    Cic. Tusc. 1, 26, 65:

    ab Idā,

    Hor. C. 3, 20, 16:

    omne sacrum rapiente dextrā,

    id. ib. 3, 3, 52:

    alii rapiunt incensa feruntque Pergama,

    pillage and plunder, Verg. A. 2, 374 (the Homeric agousi kai pherousi; for which, in prose, ferre et agere; v. ago); cf.:

    rapturus moenia Romae,

    Luc. 3, 99:

    Theumeson,

    to seize by force, Stat. Th. 4, 370:

    Armeniam,

    to plunder, lay waste, Tac. A. 13, 6:

    Karthaginem,

    Sil. 15, 401:

    urbem,

    Stat. Th. 7, 599:

    raptas ad litora vertere praedas,

    Verg. A. 1, 528.— Absol.:

    rapio propalam,

    Plaut. Ep. 1, 1, 10:

    ut Spartae, rapere ubi pueri et clepere discunt,

    Cic. Rep. 4, 5, 11 (Non. 20, 14):

    agunt, rapiunt, tenent,

    id. Rep. 3, 33, 45 Mos.; cf.

    along with trahere,

    Sall. C. 11, 4; id. J. 41, 5;

    with congerere, auferre,

    Mart. 8, 44, 9.— With the idea of rapidity predominating: castra urbesque primo impetu rapere, to conquer rapidly (= raptim capere), Liv. 6, 23, 5 Drak.; so,

    castra,

    Flor. 3, 20, 4; 4, 12, 34:

    Bithyniam,

    id. 3, 5, 6:

    Hispaniam,

    id. 2, 17, 6:

    arces,

    Luc. 6, 14.— Part. perf. subst.
    (α).
    rapta, ae, f., the ravished one, the seduced:

    gratus raptae raptor fuit,

    Ov. A. A. 1, 680; id. H. 5, 97; 13, 55; 16, 339; id. F. 4, 607.—
    (β).
    raptum, i, n., the plunder, that which is stolen:

    rapto vivere,

    to live by robbery, Liv. 7, 25 fin.; 22, 39; 28, 24: Quint. 3, 7, 24; Sen. Ep. 70 fin.; Curt. 3, 10 fin.; Just. 41, 4, 7; Verg. A. 7, 749; Ov. M. 11, 291; id. Tr. 5, 10, 16;

    for which: ex rapto vivere,

    id. M. 1, 144; so,

    rapto gaudere,

    Liv. 29, 6, 3 Drak.:

    rapto potiri,

    Verg. A. 4, 217:

    rapto uti,

    Vell. 2, 73, 3:

    sine rapto vivere,

    id. 2, 32 fin.
    2.
    To cut off, mutilate ( poet.):

    caput,

    Sil. 15, 807:

    ora gladio,

    id. 7, 704:

    rapuit non dente ferarum,

    Luc. 10, 517.—
    3.
    To carry off suddenly or prematurely by death, to snatch away ( poet. and in post-Aug. prose):

    improvisa leti Vis rapuit rapietque gentes,

    Hor. C. 2, 13, 20; so id. ib. 2, 17, 5; 4, 2, 21; id. Ep. 1, 14, 7; Verg. A. 6, 428; Ov. P. 4, 11, 5; Stat. S. 2, 1, 208; 5, 3, 16; Plin. 7, 8, 6, § 46; Suet. Calig. 7; Just. 2, 2, 13 (but Liv. 3, 50, 8: fato erepta, v. Drak.)— Absol.:

    et labor et durae rapit inclementia mortis,

    i. e. hurries on, Verg. G. 3, 68:

    RAPTA EST = obiit,

    Inscr. Orell. 4475.
    II.
    Transf. ( poet.), of any action or motion which resembles seizing, snatching, etc.:

    flammanm,

    to catch quickly, Verg. A. 1, 176; Ov. M. 3, 374; cf.:

    incendia,

    id. ib. 15, 350: nigrum colorem, to take or assume quickly, id. ib. 7, 289; cf.:

    vim monstri,

    id. ib. 4, 744;

    and v. III.: Halesus Turno feroces Mille rapit populos,

    leads hastily on, Verg. A. 7, 725; cf. id. ib. 10, 178: rapiuntque ruuntque; Litora deseruere, take hold, seize in haste (the cables, etc.), id. ib. 4, 581; cf.:

    scalas, Auct. B. Alex. 20, 4.—Of the gliding movement of a serpent nec rapit immensos orbes per humum,

    sweeps along, Verg. G. 2, 153:

    pars densa ferarum Tecta rapit,

    i. e. range quickly through, Verg. A. 6, 8 Heyne; cf.:

    acrior et campum sonipes rapit,

    Stat. Th. 5, 3.
    III.
    Trop.
    A.
    In gen., to snatch, force, or hurry away:

    fertur quasi torrens oratio, quamvis multa cujusquemodi rapiat,

    Cic. Fin. 2, 1, 3:

    ipsae res verba rapiunt,

    carry along with them, id. ib. 3, 5, 19: aspice me quanto rapiat Fortuna periclo, carries away (the figure taken from a storm at sea), Prop. 1, 15, 3:

    aliquem in deteriorem viam,

    Plaut. Trin. 3, 2, 54; cf.:

    (comoediam) in pejorem partem,

    i. e. to put a bad construction upon, to misconstrue, misrepresent, Ter. Ad. prol. 3: consilium meum in contrariam partem, Pollio ap. Cic. Fam. 10, 33, 2:

    aliquem in invidiam,

    Cic. Agr. 3, 2, 7:

    opinionibus vulgi rapimur in errorem,

    id. Leg. 2, 17, 43:

    si quis in adversum rapiat casusve deusve,

    Verg. A. 9, 211; Cic. Tusc. 5, 5, 13:

    cum aliqua his ampla et honesta res objecta est, totos ad se convertit et rapit,

    seizes upon, appropriates, id. Off. 2, 10, 37; cf.:

    commoda ad se,

    id. ib. 3, 5, 22:

    victoriae gloriam in se,

    Liv. 33, 11 fin.:

    almum Quae rapit hora diem,

    snatches away, Hor. C. 4, 7, 8; cf.:

    simul tecum solatia rapta,

    Verg. E. 9, 18:

    impetus rapit huc, rapit illuc,

    Stat. Th. 12, 794.—
    B.
    In partic.
    1.
    To carry along or away with passion, to transport, ravish, captivate; and with a designation of the limit, to carry or hurry away, to attract strongly to any thing (usually in a bad sense):

    impetu raptus,

    Quint. 7, 2, 44:

    judicem rapere,

    id. 6, 2, 3; cf. id. 10, 1, 110; 12, 10, 61:

    praedae ac rapinarum cupiditas caeca te rapiebat,

    Cic. Pis. 24, 57:

    amentiā rapi,

    id. Fam. 16, 12, 2:

    furorne caecus, an rapit vis acrior, An culpa?

    Hor. Epod. 7, 13; cf.:

    in medias res auditorem,

    id. A. P. 149:

    utraque forma rapit,

    Prop. 2, 25 (3, 20), 44:

    quem (sc. leonem) cruenta Per medias rapit ira caedes,

    Hor. C. 3, 2, 12:

    rapit omnes ira,

    Sil. 14, 299: hormê, quae hominem huc et illuc rapit, Cic. Off. 1, 28 fin.; cf. Verg. A. 4, 286; 8, 21:

    ad quas (res) plerique inflammati aviditate rapiuntur,

    Cic. Off. 2, 11, 38:

    animus cupidine caecus ad inceptum scelus rapiebat,

    Sall. J. 25, 7:

    ea (cupiditas) ad oppugnandam Capuam rapit,

    Liv. 7, 30 et saep.—In a good sense:

    qui ad divinarum rerum cognitionem curā omni studioque rapiantur,

    Cic. Div. 1, 49, 111:

    rapi ad opes augendas generis humani,

    id. Rep. 1, 2, 3. — Poet., with inf. (for ad aliquid):

    (mundus) rapit aetherios per carmina pandere census,

    Manil. 1, 12.—
    2.
    To seize by violence, to snatch, steal ( poet.): Hippodameam raptis nactu'st nuptiis, Enn. ap. Cic. Tusc. 3, 12, 26 (Trag. v. 398 Vahl.):

    oscula,

    Hor. C. 2, 12, 28; Tib. 1, 4, 53; 55; [p. 1524] 1, 8, 58; cf.:

    Venerem incertam,

    Hor. S. 1, 3, 109; cf.:

    sed rapiat sitiens Venerem,

    but may eagerly seize upon, Verg. G. 3, 137:

    illicitas voluptates,

    Tac. H. 3, 41:

    spem adoptionis acrius in dies,

    id. ib. 1, 13 fin.:

    quo facinore dominationem raptum ierit expediam,

    id. A. 4, 1; cf. id. H. 2, 6.—
    3.
    With the idea of rapidity or haste predominating, to snatch, seize, or lay hold of quickly, to hasten, precipitate ( poet.; in prose only since the Aug. per.): vive, Ulixes, dum licet: Oculis postremum lumen radiatum rape: non dixit cape, non pete; haberet enim moram sperantis diutius sese victurum;

    sed rape,

    Cic. de Or. 3, 40, 162 (from an old poet.):

    rapiamus, amici, Occasionem de die,

    Hor. Epod. 13, 3; so,

    occasionem,

    Juv. 15, 39:

    viam,

    to hasten, Ov. H. 19, 74 Loers; cf.

    iter,

    Sil. 12, 471:

    gressus,

    Luc. 3, 116:

    cursus,

    id. 5, 403:

    letum,

    id. 4, 345:

    bellum,

    to wage suddenly, id. 5, 403:

    nefas,

    to hasten, precipitate, id. 10, 428:

    ut limis rapias, quid prima secundo Cera velit versu,

    may hastily note, Hor. S. 2, 5, 53 al. —In prose:

    raptae prope inter arma nuptiae,

    Liv. 30, 14, 2 Drak.:

    repente impetu facto transitum rapuit,

    Front. Strat. 1, 4, 8:

    inter rapienda momenta periculorum communium,

    Amm. 18, 7, 7 et saep.—
    4.
    In late Lat., to strive for in purchasing:

    exemplaria litterarum certatim,

    Hier. Ep. 57, 2:

    librum totā certatim urbe,

    Sulp. Sev. Dial. 1, 23.

    Lewis & Short latin dictionary > rapta

См. также в других словарях:

  • Juventus — Turin Voller Name Juventus Football Club S.p.A. Ort Turin Gegründet …   Deutsch Wikipedia

  • Juventus F.C. — Juventus Turin Voller Name Juventus Football Club S.p.A. Ort Turin Gegründet …   Deutsch Wikipedia

  • Juventus FC — Juventus Turin Voller Name Juventus Football Club S.p.A. Ort Turin Gegründet …   Deutsch Wikipedia

  • Juventus — Football Club « Juventus » redirige ici. Pour les autres significations, voir Juventus (homonymie). Juventus FC …   Wikipédia en Français

  • Juventus FC — Juventus Football Club « Juventus » redirige ici. Pour les autres significations, voir Juventus (homonymie). Juventus FC …   Wikipédia en Français

  • JUVENTUS — inter Gentilium σεβάσματα, vide supra Dii …   Hofmann J. Lexicon universale

  • Juventus — Roman god of youth, personification of iuventas youth, from iuvenis a young person (see YOUNG (Cf. young)) …   Etymology dictionary

  • Juventus F.C. — Infobox Football club clubname = Juventus F.C. current =Juventus F.C. season 2008 09 fullname = Juventus Football Club S.p.A. nickname = La Vecchia Signora Also Madama in Piedmontese dialect.] (The Old Lady) La Fidanzata d Italia (The fiance of… …   Wikipedia

  • Juventus — La Juventus es un club de fútbol italiano, de la ciudad de Turín en la región del Piamonte. Fue fundado en 1897 y juega en la Serie A (primera división) de la liga italiana de fútbol. Es considerado como uno de los mejores equipos del mundo …   Enciclopedia Universal

  • Juventus — fiziologinis subrendimas statusas T sritis gyvūnų raida, augimas, ontogenezė, embriologija atitikmenys: lot. Juventus ryšiai: platesnis terminas – organizmo formavimasis po atsivedimo …   Veterinarinės anatomijos, histologijos ir embriologijos terminai

  • Juventus — jaunystė statusas T sritis embriologija atitikmenys: lot. Juventus ryšiai: platesnis terminas – laikotarpis po gimdymo …   Medicininės histologijos ir embriologijos vardynas

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»