Перевод: с латинского на все языки

со всех языков на латинский

hastae+o

  • 1 hasta [1]

    1. hasta, ae, f. ( gotisch gazds, Stachel, ahd. gart, Gerte), die Stange, der Stab, Schaft, I) im allg.: hastae gramineae, s. grāmineus: hastae de vitibus, Thyrsusstäbe, Calp. – II) insbes., der Spieß, A) eig.: 1) zum Werfen, der Wurfspieß, der Speer, Plaut., Cic. u.a.: hastae cuspis, Iustin.: aeratae od. acutae od. praeacutae cuspidis hasta, Ov.: hasta amentata, Cic.: ferrata, Liv.: praelonga, Tac.: pura, s. pūrus: velitaris, Liv.: militaris, Suet.: hastā proiectā, Nep.: infestā hastā, Verg.: hastam lacĕre, Verg.: hastam eminus conicere, Verg.: inter bellatoris equi cava tempora conicere hastam, Verg.: eminus hastis aut comminus gladio uti, Cic.: hastam dextrā vibrare, Curt.: hastas vibrare ante pugnam, Cic.: hastam speciosissime contorquere, Quint.: hastam in latus contorquere, Verg.: amentatas hastas torquere oratoris lacertis viribusque (im Bilde), Cic.: praelongas hastas protendere, Tac.: hastam evellere, Cic., e corpore iacentis evellere, Curt.: extrahere e vulnere hastam, Curt.: alqm hastae cuspide in fronte vulnerare, Iustin.: caput alcis praefixum hastae circumferre, Suet.: hastae insistere, auf einem (liegenden) Speer stehen, Aur. Vict. – sprichw., hastas abicere, wie unser sprichw. »die Flinte ins Korn werfen« = den Mut verlieren, Cic. Mur. 45. – 2) zu anderem Gebrauche: a) bei öffentl. Versteigerungen u. Verpachtungen aufgesteckt, zur Bezeichnung des Orts u. der öffentlichen, obrigkeitlichen Gewalt, h. venditionis, Cic.: hasta infinita, endlose Versteigerung, Cic.: hastam pro aede Iovis Statoris ponere (ausstecken), Cic.: sub hasta vendere, Liv., od. hastae subicere, Suet., subhastieren, d.i. öffentlich versteigern: ad hastam publicam accedere, öffentliche Versteigerung von Staatsgefällen, Nep.: ebenso ad hastam suam (= censorum) accedere, Liv.: emere ab hasta, s. emo: emptio ab hasta, Cic.: ius hastae, Versteigerungsrecht, Tac. – b) beim Gericht der centumviri aufgesteckt, Mart. 7, 62, 7: dah. hastam centumviralem cogere, ein Zentumviralgericht einberufen, Suet. Aug. 36. – c) zur Schmückung der Haare der Bräute, indem man damit die Haare voneinander teilte, Ov. fast. 2, 560. – d) statt des Zepters, da die Könige ebenfalls Spieße statt der Zepter trugen, Iustin. 43, 3. § 3. – B) übtr. = das männliche Glied, Priap. 45, 1. – / Schreibung asta (wegen der Ableitung von asto), Varro LL. 5, 115. – Corp. inscr. Lat. 10, 135 ist. hastis puris duodus (st. duabus) Versehen des Steinmetzen.

    lateinisch-deutsches > hasta [1]

  • 2 hasta

    1. hasta, ae, f. ( gotisch gazds, Stachel, ahd. gart, Gerte), die Stange, der Stab, Schaft, I) im allg.: hastae gramineae, s. gramineus: hastae de vitibus, Thyrsusstäbe, Calp. – II) insbes., der Spieß, A) eig.: 1) zum Werfen, der Wurfspieß, der Speer, Plaut., Cic. u.a.: hastae cuspis, Iustin.: aeratae od. acutae od. praeacutae cuspidis hasta, Ov.: hasta amentata, Cic.: ferrata, Liv.: praelonga, Tac.: pura, s. purus: velitaris, Liv.: militaris, Suet.: hastā proiectā, Nep.: infestā hastā, Verg.: hastam lacĕre, Verg.: hastam eminus conicere, Verg.: inter bellatoris equi cava tempora conicere hastam, Verg.: eminus hastis aut comminus gladio uti, Cic.: hastam dextrā vibrare, Curt.: hastas vibrare ante pugnam, Cic.: hastam speciosissime contorquere, Quint.: hastam in latus contorquere, Verg.: amentatas hastas torquere oratoris lacertis viribusque (im Bilde), Cic.: praelongas hastas protendere, Tac.: hastam evellere, Cic., e corpore iacentis evellere, Curt.: extrahere e vulnere hastam, Curt.: alqm hastae cuspide in fronte vulnerare, Iustin.: caput alcis praefixum hastae circumferre, Suet.: hastae insistere, auf einem (liegenden) Speer stehen, Aur. Vict. – sprichw., hastas abicere, wie unser sprichw. »die Flinte ins Korn werfen« = den Mut verlieren, Cic. Mur. 45. – 2) zu anderem Gebrauche: a) bei öffentl. Versteigerungen u. Verpachtungen aufgesteckt, zur
    ————
    Bezeichnung des Orts u. der öffentlichen, obrigkeitlichen Gewalt, h. venditionis, Cic.: hasta infinita, endlose Versteigerung, Cic.: hastam pro aede Iovis Statoris ponere (ausstecken), Cic.: sub hasta vendere, Liv., od. hastae subicere, Suet., subhastieren, d.i. öffentlich versteigern: ad hastam publicam accedere, öffentliche Versteigerung von Staatsgefällen, Nep.: ebenso ad hastam suam (= censorum) accedere, Liv.: emere ab hasta, s. emo: emptio ab hasta, Cic.: ius hastae, Versteigerungsrecht, Tac. – b) beim Gericht der centumviri aufgesteckt, Mart. 7, 62, 7: dah. hastam centumviralem cogere, ein Zentumviralgericht einberufen, Suet. Aug. 36. – c) zur Schmückung der Haare der Bräute, indem man damit die Haare voneinander teilte, Ov. fast. 2, 560. – d) statt des Zepters, da die Könige ebenfalls Spieße statt der Zepter trugen, Iustin. 43, 3. § 3. – B) übtr. = das männliche Glied, Priap. 45, 1. – Schreibung asta (wegen der Ableitung von asto), Varro LL. 5, 115. – Corp. inscr. Lat. 10, 135 ist. hastis puris duodus (st. duabus) Versehen des Steinmetzen.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > hasta

  • 3 hasta

    hasta, ae, f. [st2]1 [-] bois de lance, hampe de javelot. [st2]2 [-] lance, pique, javeline, javelot, trait, dard. [st2]3 [-] encan, vente publique (annoncée par une pique enfoncée en terre). [st2]4 [-] thyrse. [st2]5 [-] sceptre. [st2]6 [-] baguette (du centumvir). [st2]7 [-] sorte de comète.    - hastam ponere: planter la pique (pour annoncer une vente), annoncer une vente aux enchères.    - sub hasta vendere, Liv. 23, 38, 7: vendre aux enchères.    - ad hastam publicam numquam accessit, Nep. Att. 6, 3: jamais il ne vint à une vente aux enchères.    - abjecit hastas, Cic. Mur. 21.45: il a quitté la partie (il a perdu courage, il a jeté le manche après la cognée).    - pura hasta, Plin. 7, 28, 29, § 102: javelot sans fer (pour récompenser les soldats)    - hastae hujus generis assueverant, Liv. 24, 18, 10: ils prenaient part d'habitude à ce genre de vente.    - jus hastae adversus inopes inclementer agere, Tac. A. 13, 28: exercer durement le droit de saisie contre les pauvres.    - hasta (pampinea): thyrse.
    * * *
    hasta, ae, f. [st2]1 [-] bois de lance, hampe de javelot. [st2]2 [-] lance, pique, javeline, javelot, trait, dard. [st2]3 [-] encan, vente publique (annoncée par une pique enfoncée en terre). [st2]4 [-] thyrse. [st2]5 [-] sceptre. [st2]6 [-] baguette (du centumvir). [st2]7 [-] sorte de comète.    - hastam ponere: planter la pique (pour annoncer une vente), annoncer une vente aux enchères.    - sub hasta vendere, Liv. 23, 38, 7: vendre aux enchères.    - ad hastam publicam numquam accessit, Nep. Att. 6, 3: jamais il ne vint à une vente aux enchères.    - abjecit hastas, Cic. Mur. 21.45: il a quitté la partie (il a perdu courage, il a jeté le manche après la cognée).    - pura hasta, Plin. 7, 28, 29, § 102: javelot sans fer (pour récompenser les soldats)    - hastae hujus generis assueverant, Liv. 24, 18, 10: ils prenaient part d'habitude à ce genre de vente.    - jus hastae adversus inopes inclementer agere, Tac. A. 13, 28: exercer durement le droit de saisie contre les pauvres.    - hasta (pampinea): thyrse.
    * * *
        Hasta, huius hastae. Plaut. Lance, Picque, ou Javeline.
    \
        Hastam abiicere. Cic. Quicter la bataille.
    \
        Hastae ea quae publice venundabant, subiiciebant veteres. Cic. Une lance Romaine, laquelle estoit plantee et fichee en la place publique, quand on vendoit quelque chose par criees ou decret, ou que l'on faisoit quelque location publique.
    \
        Subire sub hasta. Plaut. Estre vendu au plus offrant et dernier encherisseur, ou par decret, Estre subhasté.
    \
        Hasta, pro ipsa venditione bonorum. Cic. Subhastation.
    \
        Hasta Pompeii. Cic. La subhastation ou vente publique des biens de Pompee.
    \
        Hasta Caesaris. Cic. La vente publique faicte par le commandement et decret de Cesar.
    \
        Summouere aliquem ab hasta. Liu. Ne le recevoir point à mettre à pris, ou à mettre enchere.

    Dictionarium latinogallicum > hasta

  • 4 hasta

    ae f.
    1) шест, жердь, кол, древко копья ( hastae duratae igne QC)
    h. graminea C — бамбук, бамбуковая палка
    2) преим. колющее или метательное копьё, дротик ( hastas jactare C)
    emĭnus hastis, commĭnus gladiis uti C — пользоваться для боя на расстоянии копьями, для ближнего боя — мечами
    hastam abjicere погов. C — бросить прочь копьё, т. е. пасть духом
    h. и h. pampinea V и h. de vitibus Calp — жезл Вакха, тирс
    5) (тж. h. venditionis C и h. publica Nep) публичные торги, аукцион
    vendere sub hastā L (hastae subjicere Su) — продавать с молотка (копьё, воткнутое в землю, служило знаком продажи с торгов)
    7) Priap = membrum virile

    Латинско-русский словарь > hasta

  • 5 hasta

        hasta ae, f    [1 HAS-], a staff, rod, pole: gramineae, reeds of bamboo: foliis intexere hastas, the thyrsus, V.: foliis praesuta, O.: pura, i. e. without a head, V.— A spear, lance, pike, javelin: eminus hastis uti: evelli iussit hastam: iactare: contendere, to hurl, V.: versā iuvencum Terga fatigamus hastā, i. e. use as a goad, V.: hastam in fines emittere (as a declaration of war), L.— A spear set up as the sign of a public auction (orig. of booty taken in war): praedae partem sub hastā vendidit, L.: hastā positā, cum bona venderet hastā positā pro aede: emptio ab hastā: comiti bus sub hastā venditis, L.: qui hastae huius gene ris adsueverant, i. e. to a public bidding for con tracts, L.: ius hastae, of auctions, Ta.— A littl spear (an ornament in the hair): recurva, O.— Fig., plur: abiecit hastas, i. e. lost courage.
    * * *
    spear/lance/javelin; spear stuck in ground for public auction/centumviral court

    Latin-English dictionary > hasta

  • 6 hasta

    hasta ( asta), ae, f. [Sanscr. hastas, hand; cf. Gr. root chad- in chandanô, pre-hendo], a spear (syn.: hastile, dolo, gaesum, sarisa, sparus, lancea, pilum, spiculum, telum, etc.).
    I.
    Lit.
    A.
    Most freq. as a military weapon, a lance, pike, javelin (cf. Becker's Antiq. III. 2, p. 242 sq.):

    nec eminus hastis aut comminus gladiis uteretur,

    Cic. de Sen. 6, 19: dum transit, striderat hasta, Enn. ap. Prisc. p. 817 P. (Ann. v. 365 Vahl.): Hastati spargunt hastas, id. ap. Macr. S. 6, 1 (Ann. v. 287 ib.):

    evelli jussit eam, qua erat transfixus, hastam,

    Cic. Fin. 2, 30, 97:

    amentatus hastas torquebit,

    id. de Or. 1, 57, 242; cf. id. Brut. 78, 271; id. Top. 17, 65:

    hastas vibrare,

    id. de Or. 2, 80, 325:

    jactare,

    id. ib. 2, 78, 316:

    dirigere in aliquem,

    Ov. M. 8, 66:

    contendere,

    to hurl, Verg. A. 10, 521:

    protendere aut colligere,

    Tac. A. 2, 21 al. —As a symbol of war, sent in making a declaration of the same, Gell. 10, 27, 3; Paul. ex Fest. p. 101 Müll., and thrown into the enemy's territory, Liv 1, 32 fin.; Varr. ap. Serv. Verg. A. 9, 53: pura, i. e. without iron, given to brave soldiers as a mark of distinction, Plin. 7, 28, 29, § 102; Suet. Claud. 28; Inscr. Orell. 3457; cf. Varr. ap. Serv. Verg. A. 6, 760, and Fest. l. l.— As the symbol of legal ownership: festuca uti quasi hastae loco, signo quodam justi dominii, Gai Inst. 4, 16.—
    2.
    Transf., beyond the milit. sphere:

    jacet, diffidit, abjecit hastas,

    i. e. has lost his courage, Cic. Mur. 21, 45.—
    B.
    A spear stuck in the ground at public auctions or where the tribunals of the cenlumviri were held (orig. as a sign of booty gained in battle or of magisterial authority):

    est enim ausus (Sulla) dicere, hasta posita, cum bona in foro venderet et bonorum virorum et locupletium et certe civium praedam se suam vendere,

    Cic. Off. 2, 8, 27; cf.:

    hastam in foro ponere et bona civium voci subicere praeconis,

    id. ib. 2, 23, 83:

    hasta posita pro aede Jovis Statoris, bona voci acerbissimae subjecta praeconis,

    id. Phil. 2, 26, 64:

    quos non illa inflnita hasta satiavit,

    id. ib. 4, 4, 9:

    emptio ab hasta,

    id. Att. 12, 3, 2:

    comitibus eorum sub hasta venditis,

    Liv. 23, 38, 7: municipia Italiae splendidissima sub hasta venierunt, [p. 842] Flor. 3, 21, 27:

    just hastae,

    Tac. A. 13, 28:

    cum censores se jam locationibus abstinerent, convenere ad eos, qui hastae hujus generis assueverant,

    Liv. 24, 18, 10; as a badge of dignity:

    hunc miratur adhuc centum gravis hasta virorum,

    Mart. 7, 63, 7.—Hence, transf., the centumviral court:

    ut centumviralem hastam, quam quaestura functi consuerant cogere, decemviri cogerent,

    Suet. Aug. 36 fin.
    C.
    A little spear with which a bride's hair was parted into locks, Ov. F. 2, 560.—
    D.
    A spear, as a gymnastic weapon, Plaut. Bacch. 1, 1, 38; 3, 3, 24; id. Most. 1, 2, 73.—
    II.
    Transf.
    A.
    Of the form of a comet: jubae effigies mutata in hasta est. Plin. 2, 25, 22, § 90.—
    B.
    I. q. membrum virile, Auct. Priap. 45, 1.

    Lewis & Short latin dictionary > hasta

  • 7 emineo

    ē-mineo, minuī, ēre, heraus-, hervorragen, I) eig.: 1) im allg.: a) vertikal heraus-, hervorragen, heraus-, hervorstehen, ne quid emineret, ubi ignis hostium adhaeresceret, Caes.: his quae eminebant paulatim in se residentibus, Sen.: et nihil emineant et sint sine sordibus ungues, Ov.: tumulis dumtaxat eminentibus, Curt.: eminentibus venis, Cels.: eminentibus oculis, Cic.: oculis foris eminentibus, Vopisc. – m. ex u. Abl., columella non multum e dumis eminens, Cic.: ex terra nihil eminet, quod etc., Cic.: globus terrae eminens e mari, Cic. – m. in u. Abl., machina, in qua undique praeacuti stimuli eminebant, Val. Max.: in medio fere nemore columnam eminere, Curt. – m. Abl. woraus? iam paulum moles aquā eminebat, Curt.: Dareus curru sublimis eminebat, Curt. – m. Abl. womit? ut capite paululum emineat (paxillus), Cels. – m. extra (über) u. Akk., ut (auris) extra tabulam non emineat, Cels. – m. super u. Akk., belua super ipsos fluctus dorso eminens, Curt.: super eum (ruborem) pustulae eminent, Cels. – mit Ang. wie weit? wie hoch? ut non amplius digitis quattuor ex terra eminerent (stipites), Caes.: altitudo muri L cubitorum eminet spatio, Curt.: petra in altitudinem XXX eminet stadia, Curt.: nostros montes (über unsere B.) per bis sex ulnas eminet locus, Lact. – b) horizontal hervorragen, -stehen, vorstehen, duobus eminentibus promunturiis, Caes.: sinus lunae maxime similis, cum eminent cornua, Curt. – m. Praepp., ex summo temone hastae praefixae ferro eminebant, Curt.: hastae multum ultra temonem eminentes, Curt.: dextra omnis acies extra proelium eminens, Liv.: ita ut per costas ferrum emineret, Liv.: inter radios rotarum plura spicula eminebant, Curt.: hasta in partes eminet ambas, Ov.: iugum directum eminens in mare, Caes.: pars eius ad Arctos eminet, ragt hinaus, Manil. – 2) insbes., a) als mediz. t. t., eminens caro, der fleischige Auswuchs, Scrib. Larg. 227. – b) als t. t. der Malerei, hervortreten, den Vordergrund bilden, ut quaedam eminere in opere, quaedam recessisse credamus, Quint. 2, 17, 21: nec pictura, in qua nihil circumlitum est, eminet, Quint. 8, 5, 26. – im Bilde, quo magis id, quod erit illuminatum, exstare atque eminere videatur, Cic. de or. 3, 101.

    II) übtr.: 1) deutlich hervortreten, -sich zeigen, -sichtbar werden od. sein, a) übh.: primum metus eius, mox gaudium eminuit, Plin. ep.: eminet ante oculos, quod petis, ecce tuos, Ov.: sententiae ipsae magis eminent, Quint.: quorum eminet audacia atque proiecta est, Cic. – m. Praepp., toto ex ore crudelitas eminebat, Cic.: cum pigritia et desperatio in omnium vultu emineret, deutlich zu lesen war, Liv. 21, 35, 7: in quorum ore amor eminebat, Sen.: in Poro eminebat auctoritas, Curt.: privata quoque inter publicos honores studia eminebant, Liv.: eminente animo patrio inter publicae poenae ministerium, Liv.: nihil excelsum, nihil quod supra cetera emineat, Liv.: m. Abl. wodurch? quae (altitudo animi) maxime eminet contemnendis et despiciendis doloribus, Cic. – b) dem Klange nach hervortreten, vorklingen, per confusa frementis verba tamen vulgi vox eminet una, Ov. met. 15, 607. – 2) gleichs. hervor-, auftauchen, vix ex gratulando miser iam eminebam, Plaut. capt. 504: si iam tum, cum erit (animus) inclusus in corpore, eminebit foras, wird hinausstreben, Cic. de rep. 6, 29. – 3) hinausragen = hinausstreben, animus in futura eminens, Sen. de tranqu. anim. 9, 2. – 4) hervorragen, hervorstechen, hervorstrahlen = sich auszeichnen, a) v. Pers.: legendus, qui eminebat, Vell.: quos eminere videant altius, Nep. – mit Praepp., eminere inter aequales, Quint.: in his omnibus eminuit Plato, Quint. 1, 12, 15: Demosthenes unus eminet inter omnes in omni genere dicendi, Cic.: supra eam (veritatem) eminere visus est, Sen.: magna quoque ingenia quando plus quam in uno eminuerunt opere? Sen. rhet. – m. Abl. wodurch? armis et robore corporis super ceteros eminens, Curt.: claritudine eminuit, Vell. 2, 130, 1: nihil excelsum, nihil quod supra cetera emineat, in civitatibus fore, Liv. – b) v. Lebl.: tantum eminebat peregrina virtus, Liv.: excellit atque eminet vis, potestas nomenque regium, Cic. – m. Praepp., quibus inter populares aut nobilitas aut opes eminent, Curt.: quae res in negotiis vel bellicis vel civilibus eminebant, Eutr.: sciebas animum eius liberalibus disciplinis... sic esse fundatum, ut supra omnes corporis dolores emineat (erhaben ist), Sen. – m. Abl. wodurch? Philippicas (orationes) Demosthenis isdem eminere virtutibus, Quint. – / Nbf. emino, wov. eminavit, Vulg. (Amiat.) act. apost. 18, 16.

    lateinisch-deutsches > emineo

  • 8 praefigo

    prae-fīgo, fīxī, fīxum, ere, vorn anheften, vorstecken, I) eig.: arma puppibus, Verg.: rostrum lupi villarum portis, Plin.: capita in hastis, Verg.: ripa praefixis sudibus munita, Cic.: caput praefixum hastae, Suet.: praefixa contis capita gestabantur, Tac. – poet., nigrum vitio theta (d.i. Θ [Abkürzung von ΘΑΝΑΤΟΣ] als Verdammungsurteil auf den Stimmtäfelchen in Gerichten über Leben und Tod), verurteilen, verwerfen, Pers. 4, 13. – II) übtr.: A) vorn mit etw. versehen, -beschlagen, loca sudibus, Salv.: ora capistris, Maulkörbe anlegen, Verg.: so auch praefixa cornua ferro, Ov.: spicula auro praefixa, Curt.: iacula praefixa ferro, Liv.: hastae ferro praefixae, Curt. – B) verschließen, versperren, prospectum, Plin.: praefixae fenestrae, ICt. – C) durchbohren, stat latus praefixa veru, Tibull. 1, 6, 49. – D) bezaubern, Ps. Quint. decl. 10, 8.

    lateinisch-deutsches > praefigo

  • 9 amentatus

    amentātus, a, um part. passé de amento; pourvu de courroies.    - au fig. amentatae hastae, Cic.: armes toutes prêtes.
    * * *
    amentātus, a, um part. passé de amento; pourvu de courroies.    - au fig. amentatae hastae, Cic.: armes toutes prêtes.
    * * *
        Amentatae soleae. Cic. Pantoufles bridees, attachees à courroyes et liens.
    \
        Hasta amentata. Ci. Javeline ou dard auquel lon a attaché un lien.

    Dictionarium latinogallicum > amentatus

  • 10 contiguus

    contiguus, a, um qui se touche, contigu, voisin, proche, attenant.    - contiguus alicui rei: proche de qqch.    - contiguus hastae, Virg. En. 10, 457: à portée du trait.    - quinquagesimo anno contiguus, Amm. 31, 14, 1: qui approche de la cinquantaine.
    * * *
    contiguus, a, um qui se touche, contigu, voisin, proche, attenant.    - contiguus alicui rei: proche de qqch.    - contiguus hastae, Virg. En. 10, 457: à portée du trait.    - quinquagesimo anno contiguus, Amm. 31, 14, 1: qui approche de la cinquantaine.
    * * *
        Contiguus, Adiectiuum. Plin. Joignant et touchant contre, Contigu.
    \
        Contiguae domus. Ouid. Qui s'entretouchent.
    \
        Contiguus loco mihi erat. Ouid. Il estoit aupres de moy.

    Dictionarium latinogallicum > contiguus

  • 11 innitor

    innītor, innīti, innixus (innīsus) sum    - dép. intr. [st2]1 [-] s'appuyer sur, être soutenu par, être fixé par. [st2]2 [-] reposer sur, dépendre de.    - inniti alicui, alicui rei: s'appuyer sur qqn, sur qqch.    - inniti patri: s'appuyer sur son père.    - inniti hastae: s'appuyer sur sa lance.    - inniti aliquo, aliqua re: s'appuyer sur qqn, sur qqch.    - inniti hastâ: s'appuyer sur sa lance.    - inniti in aliquem, in aliquam rem: s'appuyer sur qqn, sur qqch.    - inniti in cubitum: s'appuyer sur le coude.    - uni viro hostium fortuna innititur, Liv.: la fortune des ennemis repose sur un seul homme.    - salutem suam incolumitati Pisonis inniti, Tac. An. 15, 60: (il avait répondu) que sa vie reposait sur le salut de Pison.
    * * *
    innītor, innīti, innixus (innīsus) sum    - dép. intr. [st2]1 [-] s'appuyer sur, être soutenu par, être fixé par. [st2]2 [-] reposer sur, dépendre de.    - inniti alicui, alicui rei: s'appuyer sur qqn, sur qqch.    - inniti patri: s'appuyer sur son père.    - inniti hastae: s'appuyer sur sa lance.    - inniti aliquo, aliqua re: s'appuyer sur qqn, sur qqch.    - inniti hastâ: s'appuyer sur sa lance.    - inniti in aliquem, in aliquam rem: s'appuyer sur qqn, sur qqch.    - inniti in cubitum: s'appuyer sur le coude.    - uni viro hostium fortuna innititur, Liv.: la fortune des ennemis repose sur un seul homme.    - salutem suam incolumitati Pisonis inniti, Tac. An. 15, 60: (il avait répondu) que sa vie reposait sur le salut de Pison.
    * * *
        Innitor, pen. prod. inniteris, pen. cor. innixus vel innisus sum, inniti, datiuo, vel accusatiuo, aut ablatiuo varie construitur. S'appuyer et tenir ferme.
    \
        Baculo innitens. Ouid. S'appuyant à un baston.
    \
        Cubito innixa. Virgil. Appuyee sur son coulde, Accouldee.
    \
        Innixus in humeris. Cic. Appuyé sur les espaules.

    Dictionarium latinogallicum > innitor

  • 12 opus

    [st1]1 [-] ŏpus, indécl. n.: chose nécessaire, ce dont on a besoin, besoin.    - opus est = il faut, on a besoin [] necesse est: il faut, c'est une nécessité.    - opus est (qqf.), Cic.: il est bon, il est utile.    - alicui opus est aliquo: qqn a besoin de qqn.    - mihi opus est amico: [besoin est à moi d’un ami] = j’ai besoin d’un ami.    - nihil opus est nobis simulatione: nous n’avons nul besoin de dissimuler.    - mihi nihil opus est verbis: je n'ai pas besoin de paroles.    - stulto (dat.) nulla re opus est: le sot n’éprouve le besoin de rien.    - mihi opus est dux viae: j'ai besoin d'un guide.    - mihi opus est laborare: j'ai besoin de travailler.    - opus est + prop. inf. (opus est ut + subj.): il faut que, il est nécessaire que.    - opus est te laborare: tu as besoin de travailler.    - quid opus est plura (s.-ent. dicere)? Cic.: à quoi bon en dire plus?    - nunc opus est te animo valere: maintenant il faut que tu sois moralement fort.    - dux nobis et auctor opus est, Cic. Fam. 2, 6, 1: il nous faut un chef et un guide.    - mature facto opus est (facto: part. n. au lieu de l’inf.): il faut agir à temps.    - facto magis quam consulto opus est: on a plus besoin d'agir que de consulter.    - opus est properato (abl. n. sing. du part. passé): il faut se presser.    - opus quod facto est, Cic.: ce qu'il faut faire.    - opus est scito, Ter.: il faut le savoir.    - opus consulto est, Sall.: il faut consulter.    - avec abl. du supin - opus est dictu, Ter.: il faut dire.    - quod scitu opus est, Cic. Inv. 1, 20, 28: ce qu'il faut savoir.    - quanti argenti opus fuit, Liv. 23, 31: ce qu'il fallait d'argent.    - quae (nom. n. plur.) opus erant, Nep.: ce qu'il fallait.    - opus sunt milites, Plaut.: il faut des soldats.    - puero opus est cibum (acc.), Plaut. Truc.: il faut de la nourriture à l'enfant.    - sic opus est, Ov. M. 1: voilà ce qu'il faut. [st1]2 [-] ŏpus, ĕris, n.: a - travail, occupation, besogne, tâche, affaire; ouvrage, œuvre, exploit, acte, rôle, fonction.    - in opus publicum damnatus, Dig.: condamné aux travaux forcés.    - lex operi faciundo, Cic.: cahier des charges.    - menses octo continuos his opus non defuit, Cic. Verr. 2, 4: durant huit mois de suite, le travail ne leur a pas manqué.    - opera magna, Curt.: de grandes actions.    - (bona) opera, um: Eccl. les bonnes oeuvres, les oeuvres de charité.    - opus hoc censorium est, Cic.: cela est du ressort du censeur. b - effort, soin, peine, fatigue.    - magno opere = magnopere: avec beaucoup d’effort, avec beaucoup de soin, avec beaucoup de peine; beaucoup, grandement.    - Thais maxumo te orabat opere ut cras redires, Ter.: Thaïs voulait te demander avec la plus grande insistance de venir demain.    - ratio magno opere est laudanda, Nep.: l'idée doit être vivement louée.    - summo opere celare, Lucr. 4: mettre le plus grand soin à cacher.    - nimio opere, Cic.: trop difficilement. c - travail des champs, agriculture; exploitation (des mines); travail (des abeilles), miel.    - apes foris pascuntur, intus opus faciunt, Varr.: les abeilles butinent à l'extérieur et font du miel à l'intérieur (dans la ruche).    - opus faciam, ut defetiger usque ingratiis ut dormiam, Ter.: je travaillerai (la terre) pour me fatiguer jusqu'à dormir malgré moi.    - in opus metallicum dari, Plin.: être condamné aux mines. d - édifice, bâtiment.    - curator operum, Inscr.: intendant des bâtiments.    - publica opera: bâtiments publics. e - ouvrage militaire, ouvrage d'art, digue, jetée; au plur. travaux de fortification, travaux de retranchement, travaux pour le siège.    - opus castrorum: édification d'un camp.    - opus hibernorum, Caes.: retranchements du camp d'hiver.    - urbem operibus claudere, Nep.: enfermer la ville dans des lignes d'attaque.    - operibus Toletum cepit, Liv. 35: il prit la ville de Tolède au moyen de travaux d'approche.    - operibus flumen obstruere, Caes.: barrer le fleuve au moyen de digues.    - locum reperit natura atque opere munitum, Caes.: il trouve une position protégée par la nature et par la main de l'homme.    - absolutis operibus pro vallo legiones instructas collocat, Caes. BG. 8: les travaux terminés, il range les légions devant le retranchement.    - urbem operibus saepire, Cic.: entourer la ville d'ouvrages de siège. f - œuvre d'art, travail d'esprit, livre, écrit, poème.    - Corinthia opera, Cic.: les oeuvres de Corinthe (les bronzes de Corinthe).    - hydria Boethi manu facta praeclaro opere, Cic.: une aiguière, faite de la main de Boëthus, un chef-d'oeuvre. g - travail, main-d'oeuvre, art, façon. h - effet, action (d'une chose).    - opus efficere, Cic.: produire de l'effet.    - opus meae bis sensit Telephus hastae, Ov. M. 12: Télèphe a senti deux fois l'effet de ma lance. [st1]3 [-] Ŏpūs, untis, f. (acc. -untem ou -unta): Oponte (ville de Locride).    - [gr]gr. Ὀποῦς, οῦντος.    - Ŏpuntĭus, a, um: d'Oponte.    - [gr]gr. Ὀπούντιος.    - Opuntii, ōrum, m.: les habitants d'Oponte (en Locride).
    * * *
    [st1]1 [-] ŏpus, indécl. n.: chose nécessaire, ce dont on a besoin, besoin.    - opus est = il faut, on a besoin [] necesse est: il faut, c'est une nécessité.    - opus est (qqf.), Cic.: il est bon, il est utile.    - alicui opus est aliquo: qqn a besoin de qqn.    - mihi opus est amico: [besoin est à moi d’un ami] = j’ai besoin d’un ami.    - nihil opus est nobis simulatione: nous n’avons nul besoin de dissimuler.    - mihi nihil opus est verbis: je n'ai pas besoin de paroles.    - stulto (dat.) nulla re opus est: le sot n’éprouve le besoin de rien.    - mihi opus est dux viae: j'ai besoin d'un guide.    - mihi opus est laborare: j'ai besoin de travailler.    - opus est + prop. inf. (opus est ut + subj.): il faut que, il est nécessaire que.    - opus est te laborare: tu as besoin de travailler.    - quid opus est plura (s.-ent. dicere)? Cic.: à quoi bon en dire plus?    - nunc opus est te animo valere: maintenant il faut que tu sois moralement fort.    - dux nobis et auctor opus est, Cic. Fam. 2, 6, 1: il nous faut un chef et un guide.    - mature facto opus est (facto: part. n. au lieu de l’inf.): il faut agir à temps.    - facto magis quam consulto opus est: on a plus besoin d'agir que de consulter.    - opus est properato (abl. n. sing. du part. passé): il faut se presser.    - opus quod facto est, Cic.: ce qu'il faut faire.    - opus est scito, Ter.: il faut le savoir.    - opus consulto est, Sall.: il faut consulter.    - avec abl. du supin - opus est dictu, Ter.: il faut dire.    - quod scitu opus est, Cic. Inv. 1, 20, 28: ce qu'il faut savoir.    - quanti argenti opus fuit, Liv. 23, 31: ce qu'il fallait d'argent.    - quae (nom. n. plur.) opus erant, Nep.: ce qu'il fallait.    - opus sunt milites, Plaut.: il faut des soldats.    - puero opus est cibum (acc.), Plaut. Truc.: il faut de la nourriture à l'enfant.    - sic opus est, Ov. M. 1: voilà ce qu'il faut. [st1]2 [-] ŏpus, ĕris, n.: a - travail, occupation, besogne, tâche, affaire; ouvrage, œuvre, exploit, acte, rôle, fonction.    - in opus publicum damnatus, Dig.: condamné aux travaux forcés.    - lex operi faciundo, Cic.: cahier des charges.    - menses octo continuos his opus non defuit, Cic. Verr. 2, 4: durant huit mois de suite, le travail ne leur a pas manqué.    - opera magna, Curt.: de grandes actions.    - (bona) opera, um: Eccl. les bonnes oeuvres, les oeuvres de charité.    - opus hoc censorium est, Cic.: cela est du ressort du censeur. b - effort, soin, peine, fatigue.    - magno opere = magnopere: avec beaucoup d’effort, avec beaucoup de soin, avec beaucoup de peine; beaucoup, grandement.    - Thais maxumo te orabat opere ut cras redires, Ter.: Thaïs voulait te demander avec la plus grande insistance de venir demain.    - ratio magno opere est laudanda, Nep.: l'idée doit être vivement louée.    - summo opere celare, Lucr. 4: mettre le plus grand soin à cacher.    - nimio opere, Cic.: trop difficilement. c - travail des champs, agriculture; exploitation (des mines); travail (des abeilles), miel.    - apes foris pascuntur, intus opus faciunt, Varr.: les abeilles butinent à l'extérieur et font du miel à l'intérieur (dans la ruche).    - opus faciam, ut defetiger usque ingratiis ut dormiam, Ter.: je travaillerai (la terre) pour me fatiguer jusqu'à dormir malgré moi.    - in opus metallicum dari, Plin.: être condamné aux mines. d - édifice, bâtiment.    - curator operum, Inscr.: intendant des bâtiments.    - publica opera: bâtiments publics. e - ouvrage militaire, ouvrage d'art, digue, jetée; au plur. travaux de fortification, travaux de retranchement, travaux pour le siège.    - opus castrorum: édification d'un camp.    - opus hibernorum, Caes.: retranchements du camp d'hiver.    - urbem operibus claudere, Nep.: enfermer la ville dans des lignes d'attaque.    - operibus Toletum cepit, Liv. 35: il prit la ville de Tolède au moyen de travaux d'approche.    - operibus flumen obstruere, Caes.: barrer le fleuve au moyen de digues.    - locum reperit natura atque opere munitum, Caes.: il trouve une position protégée par la nature et par la main de l'homme.    - absolutis operibus pro vallo legiones instructas collocat, Caes. BG. 8: les travaux terminés, il range les légions devant le retranchement.    - urbem operibus saepire, Cic.: entourer la ville d'ouvrages de siège. f - œuvre d'art, travail d'esprit, livre, écrit, poème.    - Corinthia opera, Cic.: les oeuvres de Corinthe (les bronzes de Corinthe).    - hydria Boethi manu facta praeclaro opere, Cic.: une aiguière, faite de la main de Boëthus, un chef-d'oeuvre. g - travail, main-d'oeuvre, art, façon. h - effet, action (d'une chose).    - opus efficere, Cic.: produire de l'effet.    - opus meae bis sensit Telephus hastae, Ov. M. 12: Télèphe a senti deux fois l'effet de ma lance. [st1]3 [-] Ŏpūs, untis, f. (acc. -untem ou -unta): Oponte (ville de Locride).    - [gr]gr. Ὀποῦς, οῦντος.    - Ŏpuntĭus, a, um: d'Oponte.    - [gr]gr. Ὀπούντιος.    - Opuntii, ōrum, m.: les habitants d'Oponte (en Locride).
    * * *
        Opus, operis, pen. corr. neut. gen. Ouvrage, Besongne, OEuvre.
    \
        Graue Martis opus. Virg. Le labeur et travail de la guerre.
    \
        - famam extendere factis, Hoc virtutis opus. Virgil. C'est à faire à vertu.
    \
        Caeterorum casus, conatusque in contextu operis dicemus. Tacit. En la suite de nostre livre, En poursuivant nostre histoire.
    \
        Opus otii. Cic. OEuvre faict quand on estoit de loisir.
    \
        Acutum opus. Claud. Ingenieux.
    \
        Numerosius. Quintil. Chose de grand devis, longue à descrire. B.
    \
        Adest opus. Plaut. Il y a besongne taillee, preste et appareillee.
    \
        Omni opere anniti. Plin. S'efforcer de tout son povoir.
    \
        Exigere. Ouid. Parfaire et achever.
    \
        Opus facere. Columel. Faire sa besongne. Besongner.
    \
        Opus faciam vt defatiger vsque. Terent. Je besongneray.
    \
        Propositum repetemus opus. Ouid. Nous recommencerons, etc.
    \
        Operibus et munitionibus vrbem aliquam sepire. Cic. Environner de rempars.
    \
        Sistere opus. Ouid. Laisser.
    \
        Noctes vigiles transmittere operi. Stat. Besongner toute nuict, Passer les nuicts à besongner.
    \
        Opus, Artifice. Cicero, Loricas caelatas opere Corinthio, hydriasque grandes eadem arte perfectas.
    \
        Opere antiquo et summa arte perfectae. Cicero. D'ouvrage à l'antique.
    \
        Mineruae operum haud ignara. Virgil. Qui est scavante en laine faicture.
    \
        Opus, Indeclinabile adiectiuum, etiam pro Necesse, siue Necessario accipitur: vt Opus est fessum quiescere. Il est besoing que celuy qui est las, se repose.
    \
        Vt cautus est, vbi nihil opus est! Terent. Où il n'est nul besoing.
    \
        Dux nobis et author opus est. Cic. Nous est necessaire, Nous fait besoing.
    \
        Opus est lectionis. Quintil. Il est besoing de lire. Castigatiores codices habent LECTIONE.
    \
        Celeriter mihi hoc homine conuento est opus. Plaut. Il est besoing que hastivement je parle à cest homme ci.
    \
        Opus est maturato. Liu. Il est besoing de se haster.
    \
        Is omnia pollicitus est, quae tibi essent opus: facturum puto. Cic. Il a promis de faire tout ce qui te sera besoing: et croy qu'il le fera.
    \
        Vt graminibus, ita frugibus roburneis opus habent. Columel. Ils ont besoing de, etc.
    \
        Opere magno orare. Plaut. Prier fort.
    \
        Tabulae pictae Graecos homines nimio opere delectant. Cic. Trop.
    \
        Opere tanto, pro Tantopere. Plaut. Tant.

    Dictionarium latinogallicum > opus

  • 13 emineo

    ē-mineo, minuī, ēre, heraus-, hervorragen, I) eig.: 1) im allg.: a) vertikal heraus-, hervorragen, heraus-, hervorstehen, ne quid emineret, ubi ignis hostium adhaeresceret, Caes.: his quae eminebant paulatim in se residentibus, Sen.: et nihil emineant et sint sine sordibus ungues, Ov.: tumulis dumtaxat eminentibus, Curt.: eminentibus venis, Cels.: eminentibus oculis, Cic.: oculis foris eminentibus, Vopisc. – m. ex u. Abl., columella non multum e dumis eminens, Cic.: ex terra nihil eminet, quod etc., Cic.: globus terrae eminens e mari, Cic. – m. in u. Abl., machina, in qua undique praeacuti stimuli eminebant, Val. Max.: in medio fere nemore columnam eminere, Curt. – m. Abl. woraus? iam paulum moles aquā eminebat, Curt.: Dareus curru sublimis eminebat, Curt. – m. Abl. womit? ut capite paululum emineat (paxillus), Cels. – m. extra (über) u. Akk., ut (auris) extra tabulam non emineat, Cels. – m. super u. Akk., belua super ipsos fluctus dorso eminens, Curt.: super eum (ruborem) pustulae eminent, Cels. – mit Ang. wie weit? wie hoch? ut non amplius digitis quattuor ex terra eminerent (stipites), Caes.: altitudo muri L cubitorum eminet spatio, Curt.: petra in altitudinem XXX eminet stadia, Curt.: nostros montes (über unsere B.) per bis sex ulnas eminet locus, Lact. – b) horizontal hervorragen, -stehen, vorstehen, duobus eminenti-
    ————
    bus promunturiis, Caes.: sinus lunae maxime similis, cum eminent cornua, Curt. – m. Praepp., ex summo temone hastae praefixae ferro eminebant, Curt.: hastae multum ultra temonem eminentes, Curt.: dextra omnis acies extra proelium eminens, Liv.: ita ut per costas ferrum emineret, Liv.: inter radios rotarum plura spicula eminebant, Curt.: hasta in partes eminet ambas, Ov.: iugum directum eminens in mare, Caes.: pars eius ad Arctos eminet, ragt hinaus, Manil. – 2) insbes., a) als mediz. t. t., eminens caro, der fleischige Auswuchs, Scrib. Larg. 227. – b) als t. t. der Malerei, hervortreten, den Vordergrund bilden, ut quaedam eminere in opere, quaedam recessisse credamus, Quint. 2, 17, 21: nec pictura, in qua nihil circumlitum est, eminet, Quint. 8, 5, 26. – im Bilde, quo magis id, quod erit illuminatum, exstare atque eminere videatur, Cic. de or. 3, 101.
    II) übtr.: 1) deutlich hervortreten, -sich zeigen, - sichtbar werden od. sein, a) übh.: primum metus eius, mox gaudium eminuit, Plin. ep.: eminet ante oculos, quod petis, ecce tuos, Ov.: sententiae ipsae magis eminent, Quint.: quorum eminet audacia atque proiecta est, Cic. – m. Praepp., toto ex ore crudelitas eminebat, Cic.: cum pigritia et desperatio in omnium vultu emineret, deutlich zu lesen war, Liv. 21, 35, 7: in quorum ore amor eminebat, Sen.: in Poro eminebat auctoritas, Curt.: privata quoque inter publicos hono-
    ————
    res studia eminebant, Liv.: eminente animo patrio inter publicae poenae ministerium, Liv.: nihil excelsum, nihil quod supra cetera emineat, Liv.: m. Abl. wodurch? quae (altitudo animi) maxime eminet contemnendis et despiciendis doloribus, Cic. – b) dem Klange nach hervortreten, vorklingen, per confusa frementis verba tamen vulgi vox eminet una, Ov. met. 15, 607. – 2) gleichs. hervor-, auftauchen, vix ex gratulando miser iam eminebam, Plaut. capt. 504: si iam tum, cum erit (animus) inclusus in corpore, eminebit foras, wird hinausstreben, Cic. de rep. 6, 29. – 3) hinausragen = hinausstreben, animus in futura eminens, Sen. de tranqu. anim. 9, 2. – 4) hervorragen, hervorstechen, hervorstrahlen = sich auszeichnen, a) v. Pers.: legendus, qui eminebat, Vell.: quos eminere videant altius, Nep. – mit Praepp., eminere inter aequales, Quint.: in his omnibus eminuit Plato, Quint. 1, 12, 15: Demosthenes unus eminet inter omnes in omni genere dicendi, Cic.: supra eam (veritatem) eminere visus est, Sen.: magna quoque ingenia quando plus quam in uno eminuerunt opere? Sen. rhet. – m. Abl. wodurch? armis et robore corporis super ceteros eminens, Curt.: claritudine eminuit, Vell. 2, 130, 1: nihil excelsum, nihil quod supra cetera emineat, in civitatibus fore, Liv. – b) v. Lebl.: tantum eminebat peregrina virtus, Liv.: excellit atque eminet vis, potestas nomenque regium, Cic. – m.
    ————
    Praepp., quibus inter populares aut nobilitas aut opes eminent, Curt.: quae res in negotiis vel bellicis vel civilibus eminebant, Eutr.: sciebas animum eius liberalibus disciplinis... sic esse fundatum, ut supra omnes corporis dolores emineat (erhaben ist), Sen. – m. Abl. wodurch? Philippicas (orationes) Demosthenis isdem eminere virtutibus, Quint. – Nbf. emino, wov. eminavit, Vulg. (Amiat.) act. apost. 18, 16.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > emineo

  • 14 praefigo

    prae-fīgo, fīxī, fīxum, ere, vorn anheften, vorstecken, I) eig.: arma puppibus, Verg.: rostrum lupi villarum portis, Plin.: capita in hastis, Verg.: ripa praefixis sudibus munita, Cic.: caput praefixum hastae, Suet.: praefixa contis capita gestabantur, Tac. – poet., nigrum vitio theta (d.i. Θ [Abkürzung von ΘΑΝΑΤΟΣ] als Verdammungsurteil auf den Stimmtäfelchen in Gerichten über Leben und Tod), verurteilen, verwerfen, Pers. 4, 13. – II) übtr.: A) vorn mit etw. versehen, -beschlagen, loca sudibus, Salv.: ora capistris, Maulkörbe anlegen, Verg.: so auch praefixa cornua ferro, Ov.: spicula auro praefixa, Curt.: iacula praefixa ferro, Liv.: hastae ferro praefixae, Curt. – B) verschließen, versperren, prospectum, Plin.: praefixae fenestrae, ICt. – C) durchbohren, stat latus praefixa veru, Tibull. 1, 6, 49. – D) bezaubern, Ps. Quint. decl. 10, 8.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > praefigo

  • 15 amento

    āmento, āvi, ātum, 1, v. a. [amentum].
    I.
    Lit., to furnish with a strap or thong; esp. of the javelin, to the middle of which a strap was fastened, so that it might be thrown with greater force (very rare;

    only twice in Cic.): hastae amentatae,

    Cic. Brut. 78, 271.— Trop., of discourse:

    amentatae hastae (i. e. apta et parata argumenta),

    Cic. de Or. 1, 57, 242 (so Juv. sagittae and jaculator, q. v.).—Hence,
    II.
    Transf., poet., to hurl or dart the javelin by means of a thong: cum jaculum parvā Libysamentavit habenā, * Luc. 6, 221.—And of the wind, which gives an impetus to motion, as a thong to the dart:

    amentante Noto,

    Sil. 14, 422.

    Lewis & Short latin dictionary > amento

  • 16 innitor

    in-nītor, nixus or nīsus, 3, v. dep., to lean or rest upon, to support one ' s self by any thing.
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.:

    vineis breves ad innitendum cannas circumdare,

    Plin. 17, 22, 35, § 185.
    (α).
    With dat. and abl.:

    innititur hastae,

    Ov. M. 14, 655:

    fractae hastae,

    Stat. Th. 12, 144:

    scutis innixi,

    Caes. B. G. 2, 27:

    templa vastis innixa columnis,

    Ov. P. 3, 2, 49:

    arbores radicibus innixae,

    Plin. 16, 31, 56, § 127:

    hasta innixus,

    Liv. 4, 19, 4:

    moderamine navis,

    Ov. M. 15, 726.—
    (β).
    With in and acc.:

    in Pansam fratrem innixus,

    Plin. 7, 53, 54, § 182.—
    B.
    In partic., to lean upon in order to press down, to press or bear upon:

    elephantus lixam genu innixus,

    Hirt. B. Afr. 84.—
    II.
    Trop.
    A.
    In gen.:

    praecipuus, cui secreta imperatorum inniterentur,

    Tac. A. 3, 30:

    salutem suam incolumitati Pisonis,

    id. ib. 15, 60:

    omnia curae tutelaeque unius innixa,

    Quint. 6, 1, 35:

    tuis promissis freti et innixi,

    Plin. Pan. 66, 5.—
    B.
    In partic., to end, terminate: syllabae nostrae in b litteram et d innituntur, Quint. 12, 10, 32.—
    C.
    Innixum sidus, i. q. En gonasi, Avien. Arat. 205.

    Lewis & Short latin dictionary > innitor

  • 17 praefigo

    prae-fīgo, xi, xum, 3, v. a., to fix or fasten before, to set up in front, to fix on the end or extremity of.
    I.
    Lit. (class., but not in Cic.):

    ripa erat acutis sudibus praefixis munita,

    Caes. B. G. 5, 18; so,

    praefigere aëneos cancellos foraminibus,

    Col. 8, 17, 6:

    arma puppibus,

    Verg. A. 10, 80:

    in hastis Praefigunt capita,

    id. ib. 9, 466; cf.:

    vexillum in biremis puppe,

    Suet. Calig. 15:

    rostrum lupi villarum portis,

    Plin. 28, 10, 44, § 157:

    caput hastae,

    Suet. Caes. 85.— Poet.: nigrum theta (i. e. Th, as a sign of death on Roman inscriptions) vitio, to mark crime with the black theta, i. e. to condemn it, Pers. 4, 13.—
    II.
    Transf., aliquid aliquā re.
    A.
    To tip, head, point, etc.:

    asseres cuspidibus praefixi,

    Caes. B. C. 2, 2: jacula praefixa ferro, Liv. 26, 4, 4:

    aere aut ferro praefixae hastae,

    Curt. 3, 2, 7:

    ferro praefixum robur acuto,

    Verg. A. 10, 479:

    ora capistris,

    to muzzle, id. G. 3, 399.—
    B.
    To close, block up (post-Aug.):

    prospectus om nes,

    to wall up, build up, Plin. 19, 4, 19, § 59:

    fenestrae praefixae,

    Dig. 8, 2, 5.—
    * C.
    To pierce, transfix with something:

    latus praefixa veru,

    Tib. 1, 7, 55 (6, 49).—
    * D.
    To enchant, bewitch, Quint. Decl. 10, 8.

    Lewis & Short latin dictionary > praefigo

  • 18 amento

    āmento (ammento), āvī, (ātum), āre
    2) метать, швырять ( с помощью amentum) (jaculum Lcn; перен. sententiam Tert)

    Латинско-русский словарь > amento

  • 19 considero

    cōnsīdero, āvī, ātum, āre
    [ одного корня с sidus ; дословно «наблюдать звезды»\]
    1) осматривать, разглядывать (opus pictoris C; lucentia sidera AG); видеть ( folia decĭdere Col)
    num tamen excīderit ferrum, considerat, hastae O — (Ахилл) смотрит, не отломился ли железный наконечник копья
    2) обдумывать, соображать, рассматривать (secum in animo Ter; cum aliquo de re aliqua C)
    consideres, quid agas C — ты бы взвесил (обдумал), что делаешь

    Латинско-русский словарь > considero

  • 20 contiguus

    a, um [ contingo I \]
    1) смежный, соседний, примыкающий (domus O; pars circi, quae Aventino contigua T)
    litoribus Cypriis c. navigare Ammплыть вблизи берегов Кипра
    veritati c. Amm — близкий к истине, правдоподобный
    3) непрерывный, следующий друг за другом ( ictus AG)
    4) находящийся в пределах досягаемости, достижимый

    Латинско-русский словарь > contiguus

См. также в других словарях:

  • HASTE — Hastae …   Abbreviations in Latin Inscriptions

  • HASTECOS — Hastae consularis …   Abbreviations in Latin Inscriptions

  • HASTA — I. HASTA Regiae olim dignitatis insigne, Iustin. l. 43. c. 3. cuius traditione quoque feuda collata sunt, sicut posteri virga, festuca baculo prioris vice uti coepêre. Hinc et ferula camboca, pedum, baculus pastoralis, muneris insigne, quod non… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • CUSPIS — proprie hastae ferrum, Graece αἰχμὴ, item ςτυράκιον, in una parte acutum, cui hastile vel hastae lignum immissum erat. Hant in occludendis foribus βαλάνου vicem aliquando usumque praebuisse, scribit alicubi Thucydides laudatus Polluci. Ο῾ δὲ… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • SARISSA — Festo Pompeio l. 17. hasta fuit Macedonica. Liv. Dec. 4. l. 7. Ibi simul perturbati ordines et imperditus incursus suorum usus praelongarum hastarum (Sarissas vocant Macedones) intuleree signa Romanae legiones, et pila inter turbatos coniecere.… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • Jelita coat of arms — Jelita Battle cry: Jelita, Nagody Details Alternative names Hastae, Jelito, Koźlarogi, Koźle Rogi, Tres Hastae …   Wikipedia

  • Roman military personal equipment — was produced in large numbers to established patterns and used in an established way. These standard patterns and uses were called the res militaris or disciplina . Its regular practice during the Roman Republic and Roman Empire led to military… …   Wikipedia

  • Hasta — Hasta …   Deutsch Wikipedia

  • Equipo personal en el ejército romano — Saltar a navegación, búsqueda El equipo personal en el ejército romano se caracterizó por haber sido producido en grandes cantidades y en serie, conforme a diseños ya establecidos y para que fuese utilizado de una forma concreta. Estos diseños y… …   Wikipedia Español

  • Hasta (lanza) — Hasta (en plural hastae) es el término utilizado en latín para hacer referencia a una lanza utilizada para ensartar. Los primeros legionarios estaban equipados con hastae, y era esta arma el que daba el nombre a los soldados conocidos como… …   Wikipedia Español

  • Roman army of the mid-Republic — Contemporary portrait of Scipio Africanus, engraved on a gold signet ring manufactured in Capua, S. Italy, Considered the greatest Roman military leader of the Second Punic War, Scipio permanently drove the Carthaginians out of Spain in a series… …   Wikipedia

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»