-
1 σχέσις
σχέσις, ἡ, wie ἕξις, u. das lat. habitus von habere, Haltung, Zustand, Beschaffenheit; ὅπλων, Aesch. Spt. 489; ἡ τῆς ὁπλίσεως αὐτῶν σχέσις, Plat. Tim. 24 b; bes. Leibesbeschaffenheit, Befinden, wobei die Aerzte Krankheiten ἐν ἕξει, die schon habituell, zum gewohnten Zustande geworden, von denen ἐν σχέσει, die sich als vorübergehend leicht vertreiben lassen, unterscheiden; übh. Verfassung; Galen. Vgl. Luc. τί διαφέρει σχέσις ἕξεως, Conv. 23. – Das Zurückhalten, Festhalten, περὶ ῥοῆς τε καὶ σχέσεως Plat. Crat. 424 a; Hippocr.
-
2 σχῆμα
σχῆμα, τό, wie das lat. habitus, – a) Haltung, Stellung, Miene, Gestalt; Aesch. Spt. 479; ϑηρός, Eur. Rhes. 209; λεαίνης, Hel. 385; μορφῆς σχήματα, I. T. 292; τρίγωνον, Pol. 1, 42, 3; die Schlachtordnung, Xen. An. 1, 10, 10. – b) übh. die ganze Art zu sein, sich zu zeigen, der äußere Anstand, der Aufzug, σχῆμα μὲν γὰρ Ἑλλάδος στολῆς ὑπάρχει, Soph. Phil. 223; τύραννον σχῆμ' ἔχων, Ant. 1154; auch ὦ σχῆμα πέτρας δίπυλον, 940; ἐς ἄλλο σχῆμ' ἀποστάντες βίου, Eur. Med. 1039; Ar. u. in Prosa: σχῆμα πολιτείας, Plat. Polit. 291 d; τὸ τῆς ϑεοῦ σχῆμα καὶ ἄγαλμα, Critia. 110 b, u. öfter; ἄφοβον σχῆμα δεικνύναι, Xen. Cyr. 6, 4, 20; bes. auch vornehme, stolze Haltung, edler, würdevoller Anstand, Prunk, τῆς ἀρχῆς, Plat. Legg. III, 685 c; τὸ σὸν σχῆμα ὃ σὺ περιβέβλησαι, Xen. Oec. 2, 4; οὐ κατὰ σχῆμα φέρειν τι, nicht mit Anstand tragen, Pol. 3, 85, 9. – Dah. der äußere Schein, Vorwand, Thuc. 8, 89; σχήματι ξενίας, Plut. Dio 16; auch die Rolle, μεταβαλεῖν τὸ σχῆμα, Plat. Alc. I, 135 d; von Dingen, Zustand, πόλεως, Thuc. 6, 89. – Bei Thieren = Rüstung, Geschirr, Zeug, Xen. u. A. – Bei den Rhett. und Gramm. rhetorische u. grammatische Figur, Rede- und Wortfigur; auch die Darstellung einer Versart durch die Länge- und Kürzezeichen. – Uebh. Grundriß, Entwurf, Plat. Rep. II, 365 c.
-
3 σχέσις
σχέσις, ἡ, lat. habitus von habere, Haltung, Zustand, Beschaffenheit; bes. Leibesbeschaffenheit, Befinden, wobei die Ärzte Krankheiten ἐν ἕξει, die schon habituell, zum gewohnten Zustande geworden, von denen ἐν σχέσει, die sich als vorübergehend leicht vertreiben lassen, unterscheiden; übh. Verfassung. Das Zurückhalten, Festhalten -
4 σχῆμα
σχῆμα, τό, wie das lat. habitus; (a) Haltung, Stellung, Miene, Gestalt; die Schlachtordnung; (b) übh. die ganze Art zu sein, sich zu zeigen, der äußere Anstand, der Aufzug; bes. auch vornehme, stolze Haltung, edler, würdevoller Anstand, Prunk; οὐ κατὰ σχῆμα φέρειν τι, nicht mit Anstand tragen. Dah. der äußere Schein, Vorwand; auch die Rolle; von Dingen: Zustand. Bei Tieren = Rüstung, Geschirr, Zeug. Bei den Rhett. und Gramm. rhetorische u. grammatische Figur, Rede- und Wortfigur; auch die Darstellung einer Versart durch die Länge- und Kürzezeichen. Übh. Grundriß, Entwurf -
5 σχῆμα
σχῆμα, ατος, τό (fr. the same root as ἔχω, cp. 2 aor. inf. σχεῖν; Aeschyl., Thu.+; loanw. in rabb.; in various senses ‘bearing, manner, deportment’ cp. Lat. ‘habitus’)① the generally recognized state or form in which someth. appears, outward appearance, form, shape of pers. Hv 5:1 (Menyllus: 295 Fgm. 2 Jac. Ἄρης ἐν σχήματι ποιμένος). σχήματι εὑρεθεὶς ὡς ἄνθρωπος Phil 2:7 (Just., A I, 55, 4 ἀνθρώπειον σχῆμα; cp. Lucian, Somn. 13 ἀφεὶς … τιμὴν κ. δόξαν … κ. δύναμιν σχῆμα δουλοπρεπὲς ἀναλήψῃ; Jos., Ant. 10, 11 a king who exchanges his kingly robes for sackcloth and takes on a σχῆμα ταπεινόν; for the σχῆμα ταπεινόν cp. also Appian, Syr. 40 §206; for assoc. of σχῆμα and ὄνομα cp. Cass. Dio 42, 24).② the functional aspect of someth., way of life, of things (Just., D. 105, 2 al. τοῦ σταυροῦ) παράγει τὸ σχῆμα τοῦ κόσμου τούτου this world in its present form is passing away 1 Cor 7:31 (Eur., Bacch. 832 τὸ σχ. τοῦ κόσμου; Philostrat., Vi. Apoll. 8, 7 p. 312, 9 τὸ σχ. τοῦ κόσμου τοῦδε; PGM 4, 1139 σχῆμα κόσμου). S. μορφή.—B. 874. DELG s.v. ἔχω. M-M. TW.
См. также в других словарях:
habitus — [ abitys ] n. m. • 1586; mot lat. « manière d être » 1 ♦ Méd. Apparence générale du corps, en tant qu indication de l état général de santé ou de maladie. ⇒ habitude (I). Habitus physiologique. Des habitus morbides. Bot. Aspect d un végétal qui… … Encyclopédie Universelle
habitus — HÁBITUS s.n. 1. Aspect fizic exterior al unui individ, capabil să prezinte indicaţii asupra stării de sănătate a individului respectiv. 2. Aspect exterior specific pe care îl capătă cristalele prin dezvoltarea diferită a feţelor. – cuv. lat.… … Dicționar Român
Habitus — (von lat. Stellung, Verhalten) steht für: Habitus (Biologie), das äußere Wesen eines Organismus Kristallhabitus, Größenverhältnis der einzelnen Flächen eines Kristalls zueinander Habitus (Soziologie), Ausdruck für ein besonderes Auftreten oder… … Deutsch Wikipedia
HABITUS — corporis tegumentum est; hoc autem duplex, aut cum ornatu, ut spinther, armilla, annulus, mitella, stalagmus, strophium, capitium, zona, baltheus, pinnulae, aut simplex, quales bardocuculli, chlamydes, pallia, pilei etc. Apud Arnob. adv. Gentes l … Hofmann J. Lexicon universale
Habitus — Sm Verhalten, Erscheinungsbild per. Wortschatz fremd. Erkennbar fremd (18. Jh.) Entlehnung. Entlehnt aus l. habitus, zu l. habēre haben, an sich tragen . Aus der Verwendung des lateinischen Wortes für Ordenstracht ist heutiges Habit entnommen.… … Etymologisches Wörterbuch der deutschen sprache
Habitus — is spelled the same as and has meanings derived from the Latin word habitus , also defined at Wiktionary.It is sometimes used in academic and technical fields to select one specific sense of the word habit or to designate a meaning distinct from… … Wikipedia
habitus — hàbitus m DEFINICIJA 1. držanje tijela, izgled osobe, vanjske oznake; vanjština 2. bot. vanjski izgled nekog organizma (ob. u biljaka žile, stabljika, krošnja) 3. fil. skup etičkih svojstava nekog čovjeka [njegov je moralni habitus neupitan] 4.… … Hrvatski jezični portal
HABITUS — (лат.) состояние, положение, свойство; внешний облик; обыкновение. Философский энциклопедический словарь. М.: Советская энциклопедия. Гл. редакция: Л. Ф. Ильичёв, П. Н. Федосеев, С. М. Ковалёв, В. Г. Панов. 1983 … Философская энциклопедия
Habitus — »Aussehen, Erscheinungsbild; Anlage; Körperbau«: Das seit dem 18. Jh. gebräuchliche Fremdwort ist aus lat. habitus »Gehabe; Haltung, Verhalten; Erscheinungsbild; Beschaffenheit« entlehnt, das zum Verb habere (habitum) »haben, halten« (mit… … Das Herkunftswörterbuch
Habitus — Habitus,der:1.⇨Aussehen(1)–2.⇨Haltung(1) Habitus 1.(äußere)Erscheinung,Aussehen,Gestalt,Äußeres,Anblick 2.Haltung,Auftreten,Gebaren,Benehmen … Das Wörterbuch der Synonyme
habitus — [hab′i təs] n. pl. habitus [hab′ətəs] [ModL < L, HABIT] 1. HABIT (n. 5 & 7) 2. general physical appearance and body build, sometimes related to a predisposition to certain diseases … English World dictionary