Перевод: со всех языков на все языки

со всех языков на все языки

hōrologium

  • 61 horologiarius

    hōrologiārius, a, um (horologium), mit einer Uhr versehen, templum, Corp. inscr. Lat. 3, 1070.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > horologiarius

  • 62 ordino

    ōrdino, āvī, ātum, āre (ordo), I) ordnen, in Reihen aufstellen, a) als t. t. des Landbaues: α) in Reihen anpflanzen, -anlegen, latius arbusta sulcis, Hor.: vineam paribus intervallis, Colum. – β) prägn., in Reihen bepflanzen, locum vitibus, Colum.: villa non otiosis ordinata myrtetis, Mart. – b) als milit. t. t.: α) in Reih u. Glied aufstellen, ordnen, aciem, Curt. u. Iustin.: copias, Nep.: agmina, Hor.: pugna non illa ordinata per (nach) principes hastatosque ac triarios, Liv.: bildl., cupiditates improbas, Sen. – β) in Reihen (Rotten) abteilen, -ordnen, -aufstellen, voluntarios milites ordinavit centuriavitque, Liv. 29, 1, 1. – II) übtr.: 1) im allg., ordnen = in einer gewissen Reihenfolge aufstellen, affluentes annos, die Reihe reicher Jahre zählen, Hor.: aliter apud alios ordinatis magistratibus, in anderer Reihenfolge aufgestellt, Liv. – 2) prägn.: a) ordnen = in Ordnung bringen, ordentlich einrichten, regeln, über od. in etw. Verfügung treffen, über etw. verfügen, α) übh.: bibliothecas, Suet.: horologium diligentius, Plin.: valetudinaria bene ordinata, Colum.: ord. publicas res, gehörig zusammenstellen (v. Geschichtschreiber), Hor.: suas res, sein Haus bestellen, Val. Max.: suo arbitrio res suas, Sen.: facultates proprias, über sein Vermögen verfügen, ICt: diem, gehörig einteilen, Sen.: vitam, Gell.: ceteras partes orationis, Cic.: ars
    ————
    perpetuis praeceptis ordinata, Liv.: tam ordinata disciplina, Liv.: ord. desideria militum, Suet.: opus in totum diem, Quint.: ita dii fata ordinaverunt, ut etc., Curt. – β) im Staatsleben, αα) Zustände u. Verhältnisse, res, Vell.: orientales res, Capit.: statum rei publicae, Suet.: statum liberarum civitatum, Plin. ep.: provincias, in den Pr. Anordnungen treffen, Vell.: proconsulares provincias ex senatus voluntate, Lampr.: omnium censum, Eutr.: pacem inter eos, Eutr.: equestrem militiam (die Dienstverhältnisse der Ritter) ita, ut etc., Suet.: gentem Euergetarum (die Angelegenheiten des Stammes der Eu.), Curt. – ββ) ein Amt vergeben, tribunatus, praefecturas, ducatus, Iustin.: magistratus in plures annos, Suet. – γγ) als jurist. t. t., einen Prozeß einleiten, litem, causam, ICt. – b) jmd. in ein Amt einsetzen, α) einen Beamten bestellen, dispensatorem, Suet.: procuratores, Lampr.: procuratorem, curatorem, tutorem, spät. ICt.: filium in successionem regni, Iustin.: consules in futurum annum, Eutr. – β) einen Priester ordinieren, sacerdotes, Lampr. Alex. Sev. 45, 7. Augustin. serm. 273, 3: u. so auch Cassiod. hist. eccl. 9, 36. – c) abfassen, edictum, ICt.: libellus inscriptionum legitime ordinatus, ICt. – bes. eine letzte Willensordnung errichten, testamentum, Sen. u. ICt.: iudicia suprema od. bl. suprema, Quint. u. ICt.: codicillos, ICt.: – d) verordnen, festsetzen, bestimmen, quod cum vestro
    ————
    consilio fuerit ordinatum, id etc., spät. ICt.: hoc etiam praesente sanctione credimus ordinandum, ut etc., spät. ICt. – e) jmd. beauftragen, a quibus ordinatus est, ut annales belli Troiani conscriberet, Dict. Cret. prol.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > ordino

  • 63 schola

    schola (scola), ae, f. (σχολή), die Muße, Feier, Ruhe von der Arbeit; dah. I) jede gelehrte Untersuchung, Abhandlung, Unterredung über einen gelehrten Gegenstand, Vorlesung und Erklärung gelehrter Werke, certae scholae sunt de exsilio, de interitu patriae etc., Cic.: vertes te ad alteram scholam, Materie, Cic.: quinque scholas in totidem libros contuli, Cic.: scholas Graecorum more habere, Cic.: scholam aliquam alci explicare, jmdm. einen schulgerechten Vortrag halten, Cic. – II) meton.: 1) der Ort, wo Lehrer u. Schüler zusammenkommen, um zu unterrichten u. unterrichtet zu werden, die Schule, a) eig., Cic. u. Quint.: scholam aperire, den Unterricht anfangen, Suet.: scholam dimittere, sein Lehramt niederlegen, Suet.: scholas frequentare, v. Knaben, Sen.: in scholas deduci, v. Knaben, Tac. dial. – b) übtr.: α) eine Galerie, wo Kunstwerke aufgestellt waren u. Gelehrte zusammenkamen, um sich zu unterhalten, Octaviae scholae, Plin. 36, 22; vgl. 35, 114. – β) eine Galerie, ein Gang mit Sitzen, der um die Badewanne herumging, wo die, die baden wollten, sich so lange ausruhten, bis sie ins Bad steigen konnten, schola labri et alvei, Vitr. 5, 10, 4: scola et horologium, Corp. inscr. Lat. 10, 831. – γ) ein Gebäude als Versammlungsort einer Korporation (s. no. 2), Amm. u. Inscr.: sch. Iudaeorum, die Synagoge, Augustin.
    ————
    serm. 137, 6: scholae bestiarum, der Kampfplatz der Tiere, das Amphitheater, Tert. apol. 35. – 2) die Schule, clamabunt omnes philosophorum scholae, Cic.: dissederunt hae scholae, Plin. – und wieder übtr., eine Körperschaft von Amtsgehilfen, ein Kollegium, sowohl im Zivil- als Militärdienste, Cod. Iust. u. Amm. – In Hdschrn. u. Inschrn. auch scola geschr., s. Roeper Varro Eumen. rell. I, 19. no. 3. Corp. inscr. Lat. 3, 371 u. 10, 831; u. escola (woraus franz. école), Inscr. bei Rossi Rom. sotterr. tom. 1. p. 320.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > schola

  • 64 solarius

    1. sōlārius, a, um (sol), zur Sonne gehörig, I) adi.: horologium, die Sonnenuhr, Plin. 7, 213. – II) subst., sōlārium, iī, n., A) die Sonnenuhr, Plaut. b. Gell. 3, 3, 5. Varro LL. 6, 4. Chalcid. Tim. 64: solarium vel descriptum (eigentl. Sonnenuhr) vel ex aqua (Wasseruhr), Cic. de nat. deor. 2, 87. – Ein solches solarium war auf dem Forum zu Rom, wo sich täglich gegen Mittag die Römer, sowohl um Geschäfte abzumachen, als um die Zeit unter Scherz und Witz hinzubringen, einfanden; dah. non ad solarium etc. versatus est, ist nicht auf dem Forum abgeschliffen, Cic. Quinct. 59: ita petulans est ac proterva, ut ne ad solarium quidem, ut mihi videtur, sed pone scaenam et in eiusmodi locis exercitata, Cornif. rhet. 4, 14. – B) jeder der Sonne ausgesetzte Ort, Erker, flaches Dach, Söller, Altan, Terrasse, Plaut. mil. 340. Suet. Ner. 16, 1. Ulp. dig. 8, 2, 17 pr. Corp. inscr. Lat. 6, 10223: auf Grabmonumenten, Corp. inscr. Lat. 14, 3323. Vgl. K. Sittl in Wölfflins Archiv 5, 290-293.
    ————————
    2. solārius, a, um (v. solum), zum Grund und Boden gehörig, subst., solārium, iī, n. (sc. vectigal), der Grundzins, Ulp. dig. 30, 1, 39. § 5 u. 43, 8, 2. § 17. Corp. inscr. Lat. 6, 1585.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > solarius

  • 65 DAGR

    (gen. dags, dat. degi; pl. dagar), m.
    1) day;
    at kveldi skal dag leyfa, at eventide shall the day be praised;
    dagr kemr upp í austri, sezt í vestri, the day rises in the east, sets in the west;
    öndverðr dagr, the early day, forenoon;
    miðr dagr, midday;
    hallandi dagr, declining day;
    at kveldi dags, síð dags, late in the day;
    sannr sem dagr, true as day;
    í dag, today;
    á (or um) daginn, during the day;
    sama dags, the same day;
    annan dag, the next day;
    annars dag, another day;
    hindra dags, the day after, tomorrow;
    dag frá degi, hvern dag frá öðrum, from day to day;
    dag eptir dag, day after day;
    nótt ok dag, night and day;
    dögunum optar, more times than there are days, over and over again;
    á deyjanda degi, on one’s death-day;
    2) pl., days, times;
    ef aðrir dagar (better days) koma;
    góðir dagar, happy days;
    3) esp. pl., lifetime;
    á dögum e-s, um daga e-s, in the days of, during or in the reign of;
    eptir minn dag, when I am dead (gaf honum alla sína eign eptir sinn dag);
    mátti hann eigi lengr gefa en um sína dagi, than for his lifetime;
    ráða (taka) e-n af dögum, to put to death.
    * * *
    m., irreg. dat. degi, pl. dagar: [the kindred word dœgr with a vowel change from ó (dóg) indicates a lost root verb analogous to ala, ól, cp. dalr and dælir; this word is common to all Teutonic dialects; Goth. dags; A. S. dag; Engl. day; Swed.-Dan. dag; Germ. tag; the Lat. dies seems to be identical, although no interchange has taken place]
    I. a day; in different senses:
    1. the natural day:—sayings referring to the day, at kveldi skal dag leyfa, at eventide shall the day be praised, Hm. 80 ; allir dagar eiga kveld um síðir; mörg eru dags augu, vide auga; enginn dagr til enda tryggr, no day can be trusted till its end; allr dagr til stefnu, Grág. i. 395, 443, is a law phrase,—for summoning was lawful only if performed during the day; this phrase is also used metaph. = ‘plenty of time’ or the like: popular phrases as to the daylight are many—dagr rennr, or rennr upp, and kemr upp, the day rises, Bm. 1; dagr í austri, day in the east, where the daylight first appears; dagsbrún, ‘day’s brow,’ is the first streak of daylight, the metaphor taken from the human face; lysir af degi, it brightens from the day, i. e. daylight is appearing; dagr ljómar, the day gleams; fyrir dag, before day; móti degi, undir dag, about daybreak; komið at degi, id., Fms. viii. 398; dagr á lopti, day in the sky; árla, snemma dags, early in the morning, Pass. 15. 17; dagr um allt lopt, etc.; albjartr dagr, hábjartr d., full day, broad daylight; hæstr dagr, high day; önd-verðr d., the early day = forenoon, Am. 50; miðr dagr, midday, Grág. i. 413, 446, Sks. 217, 219; áliðinn dagr, late in the day, Fas. i. 313; hallandi dagr, declining day; at kveldi dags, síð dags, late in the day, Fms. i. 69. In the evening the day is said to set, hence dag-sett, dag-setr, and dagr setzt; in tales, ghosts and spirits come out with nightfall, but dare not face the day; singing merry songs after nightfall is not safe, það kallast ekki Kristnum leyft að kveða þegar dagsett er, a ditty; Syrpuvers er mestr galdr er í fólginn, ok eigi er lofat at kveða eptir dagsetr, Fas. iii. 206, Ísl. Þjóðs. ii. 7, 8: the daylight is symbolical of what is true or clear as day, hence the word dagsanna, or satt sem dagr, q. v.
    2. of different days; í dag, to-day, Grág. i. 16, 18, Nj. 36, Ld. 76, Fms. vi. 151; í gær-dag, yesterday; í fyrra dag, the day before yesterday, Háv. 50; í hinni-fyrra dag, the third day; annars dags, Vígl. 23, Pass. 50. I; hindra dags, the hinder day, the day after to-morrow, Hm. 109; dag eptir dag, day after day, Hkr. ii. 313; dag frá degi, from day to day, Fms. ii. 230; hvern dag frá öðrum, id., Fms. viii. 182; annan dag frá öðrum. id., Eg. 277; um daginn, during the day; á dögunum. the other day; nótt ok dag, night and day; liðlangan dag, the ‘life-long’ day; dögunum optar, more times than there are days, i. e. over and over again, Fms. x. 433; á deyjanda degi, on one’s day of death, Grág. i. 402.
    β. regu-dagr, a rainy day: sólskins-dagr, a sunny day; sumar-dagr, a summer day; vetrar-dagr, a winter day; hátíðis-dagr, a feast day; fegins-dagr, a day of joy; dóms-dagr, the day of doom, judgment day, Gl. 82, Fms. viii. 98; hamingju-dagr, heilla-dagr, a day of happiness; gleði-dagr, id.; brúðkaups-dagr, bridal-day; burðar-dagr, a birthday.
    3. in pl. days in the sense of times; aðrir dagar, Fms. i. 216; ek ætlaða ekki at þessir dagar mundu verða, sem nú eru orðnir, Nj. 171; góðir dagar, happy days, Fms. xi. 286, 270; sjá aldrei glaðan dag (sing.), never to see glad days.
    β. á e-s dögum, um e-s daga eptir e-s daga, esp. of the lifetime or reign of kings, Fms.; but in Icel. also used of the lögsögumaðr, Jb. repeatedly; vera á dögum, to be alive; eptir minn dag, ‘after my day,’ i. e. when I am dead.
    γ. calendar days, e. g. Hvíta-dagar, the White days, i. e. Whitsuntide; Hunda-dagar, the Dog days; Banda-dagr, Vincula Petri; Höfuð-dagr, Decap. Johannis; Geisla-dagr, Epiphany; Imbru-dagar, Ember days; Gang-dagar, ‘Ganging days,’ Rogation days; Dýri-dagr, Corpus Christi; etc.
    4. of the week-days; the old names being Sunnu-d. or Drottins-d., Mána-d., Týs-d., Öðins-d., Þórs-d., Frjá-d., Laugar-d. or Þvátt-d. It is hard to understand how the Icel. should be the one Teut. people that have disused the old names of the week-days; but so it was, vide Jóns S. ch. 24; fyrir bauð hann at eigna daga vitrum mönnum heiðnum, svá sem at kalla Týrsdag Óðinsdag, eðr Þórsdag, ok svá um alla vikudaga, etc., Bs. i. 237, cp. 165. Thus bishop John (died A. D. 1121) caused them to name the days as the church does (Feria sccunda, etc.); viz. Þriði-d. or Þriðju-d., Third-day = Tuesday, Rb. 44, K. Þ. K. 100, Ísl. ii. 345; Fimti-d., Fifth-dayThursday, Rb. 42, Grág. i. 146, 464, 372, ii. 248, Nj. 274; Föstu-d., Fast-day = Friday; Miðviku-d., Midweek-day = Wednesday, was borrowed from the Germ. Mittwoch; throughout the 12th and 13th centuries, however, the old and new names were used indiscriminately. The question arises whether even the old names were not imported from abroad (England); certainly the Icel. of heathen times did not reckon by weeks; even the word week (vika) is probably of eccl. Latin origin (vices, recurrences). It is curious that the Scandinavian form of Friday, old Icel. Frjádagr, mod. Swed.-Dan. Fredag, is A. S. in form; ‘Frjá-,’ ‘Fre-,’ can hardly be explained but from A. S. Freâ-, and would be an irregular transition from the Norse form Frey. The transition of ja into mod. Swed.-Dan. e is quite regular, whereas Icel. ey (in Frey) would require the mod. Swed.-Dan. ö or u sound. Names of weekdays are only mentioned in Icel. poems of the 11th century (Arnór, Sighvat); but at the time of bishop John the reckoning by weeks was probably not fully established, and the names of the days were still new to the people. 5. the day is in Icel. divided according to the position of the sun above the horizon; these fixed traditional marks are called dags-mörk, day-marks, and are substitutes for the hours of modern times, viz. ris-mál or miðr-morgun, dag-mál, há-degi, mið-degi or mið-mundi, nón, miðr-aptan, nátt-mál, vide these words. The middle point of two day-marks is called jafn-nærri-báðum, in modern pronunciation jöfnu-báðu, equally-near-both, the day-marks following in the genitive; thus in Icel. a man asks, hvað er fram orðið, what is the time? and the reply is, jöfnubáðu miðsmorguns og dagmála, half-way between mid-morning and day-meal, or stund til (to) dagmála; hallandi dagmál, or stund af ( past) dagmálum; jöfnu-báðu hádegis og dagmúla, about ten or half-past ten o’clock, etc. Those day-marks are traditional in every farm, and many of them no doubt date from the earliest settling of the country. Respecting the division of the day, vide Pál Vídal. s. v. Allr dagr til stefnu, Finnus Johann., Horologium Island., Eyktamörk Íslenzk (published at the end of the Rb.), and a recent essay of Finn Magnusson.
    II. denoting a term, but only in compounds, dagi, a, m., where the weak form is used, cp. ein-dagi, mál-dagi, bar-dagi, skil-dagi.
    III. jis a pr. name, Dagr, (freq.); in this sense the dat. is Dag, not Degi, cp. Óðinn léði Dag (dat.) geirs síns, Sæm. 114.
    COMPDS: dagatal, dagsbrun, dagshelgi, dagsljós, dagsmark, dagsmegin, dagsmunr.

    Íslensk-ensk orðabók > DAGR

  • 66 EYKT

    f.
    1) half-past three o’clock, p. m. (var þat nær e. dags);
    2) time of three hours (þá er þógn hafði verit nær hálfa e.).
    * * *
    eykð, f. three or half-past three o’clock P. M.; many commentaries have been written upon this word, as by Pal Vídalín Skýr., Finn Johnson in H. E. i. 153 sqq. note 6, and in Horologium, etc. The time of eykð is clearly defined in K. Þ. K. 92 as the time when the sun has past two parts of the ‘útsuðr’ (q. v.) and has one part left, that is to say, half-past three o’clock P. M.: it thus nearly coincides with the eccl. Lat. nona (three o’clock P. M.); and both eykt and nona are therefore used indiscriminately in some passages. Sunset at the time of ‘eykð’ is opposed to sunrise at the time of ‘dagmál,’ q. v. In Norway ‘ykt’ means a luncheon taken about half-past three o’clock. But the passage in Edda—that autumn ends and winter begins at sunset at the time of eykt—confounded the commentators, who believed it to refer to the conventional Icel. winter, which (in the old style) begins with the middle of October, and lasts six months. In the latitude of Reykholt—the residence of Snorri—the sun at this time sets about half-past four. Upon this statement the commentators have based their reasoning both in regard to dagmál and eykt, placing the eykt at half-past four P. M. and dagmál at half-past seven A. M., although this contradicts the definition of these terms in the law. The passage in Edda probably came from a foreign source, and refers not to the Icel. winter but to the astronomical winter, viz. the winter solstice or the shortest day; for sunset at half-past three is suited not to Icel., but to the latitude of Scotland and the southern parts of Scandinavia. The word is also curious from its bearing upon the discovery of America by the ancients, vide Fb. l. c. This sense ( half-past three) is now obsolete in Icel., but eykt is in freq. use in the sense of trihorium, a time of three hours; whereas in the oldest Sagas no passage has been found bearing this sense,—the Bs. i. 385, 446, and Hem. l. c. are of the 13th and 14th centuries. In Norway ykt is freq. used metaph. of all the four meal times in the day, morning-ykt, midday-ykt, afternoon-ykt (or ykt proper), and even-ykt. In old MSS. (Grág., K. Þ. K., Hem., Heið. S.) this word is always spelt eykð or eykþ, shewing the root to be ‘auk’ with the fem. inflex. added; it probably first meant the eke-meal, answering to Engl. lunch, and thence came to mean the time of day at which this meal was taken. The eccl. law dilates upon the word, as the Sabbath was to begin at ‘hora nona;’ hence the phrase, eykt-helgr dagr (vide below). The word can have no relation to átta, eight, or átt, plaga coeli. At present Icel. say, at eykta-mótum, adv. at great intervals, once an eykt, once in three hours.
    I. half-past three; þá er eykð er útsuðrs-átt er deild í þriðjunga, ok hefir sól gengna tvá hluti en einn ógenginn, K. Þ. K. 92; net skal öll upp taka fyrir eykð, 90; helgan dag eptir eykð, 88; ef þeir hafa unnit á eykð, 94; enda skal hann undan honum hafa boðit fyrir miðjan dag en hinn skal hafa kosit at eykþ, Grág. i. 198; ok á maðr kost at stefna fyrir eykþ ef vill, 395; í þat mund dags er tók út eyktina, Fms. xi. 136; eptir eykt dags, rendering of the Lat. ‘vix decima parte diei reliqua,’ Róm. 313; þeir gengu til eyktar, ok höfðu farit árla morguns, en er nón var dags, etc., Fs. 176; at eykð dags þá kómu heim húskarlar Barða. Ísl. ii. 329; nú vættir mik at þar komi þér nær eykð dags, 345; var þat nær eykð dags, 349; var hón at veraldligu verki þangat til er kom eykð, þá fór hón til bænar sinnar at nóni, Hom. (St.) 59.
    COMPDS: eykðarhelgr, eyktarstaðr, eykðartíð.
    II. trihorium; en er liðin var nær ein eykt dags, Bs. i. 446; at þat mundi verit hafa meir en hálf eykt, er hann vissi ekki til sín, 385; þessi flaug vanst um eina eykð dags, Hem. (Hb.)

    Íslensk-ensk orðabók > EYKT

  • 67 часы

    мн.
    clock ед. (настольные, стенные); watch ед. (карманные, ручные); wrist-watch ед. (ручные)
    * * *
    clock ед.; watch ед.; wrist-watch ед.
    * * *
    clock
    clocks
    horologe
    horologium
    timekeeper
    timepiece
    timepieces
    timer
    timers
    watch
    watches

    Новый русско-английский словарь > часы

  • 68 башня

    Русско-английский словарь религиозной лексики > башня

  • 69 часослов

    (церковно-богослужебная книга, содержащая псалмы, молитвы, песнопения и др. тексты суточного круга богослужения, а тж. тексты некоторых часто употребляемых молитвословий) the horologium, the Horologion, the hour book, the Book of Hours; лат. Horae, истор. ( в Англии) the Primer

    Русско-английский словарь религиозной лексики > часослов

  • 70 Башня

    turris, is, f;

    • башня с ярусами - turris contabulata;

    • строить башню - turrim excitare, educere;

    • быть укреплённым башнями - turribus munitum esse;

    • часы на башне - horologium in turri collocatum;

    • возводить башню до небес - turrim sub astra educere;

    Большой русско-латинский словарь Поляшева > Башня

  • 71 anaphoricus

    ănăphŏrĭcus, a, um, adj., = anaphorikos.
    I.
    In astronomy, adjusted according to the rising of the stars:

    horologium,

    Vitr. 9, 9.—
    II.
    In medicine, bringing up blood, spitting blood, Firm. Math. 3, 13.

    Lewis & Short latin dictionary > anaphoricus

  • 72 antiboreus

    antĭbŏrēus, a, um, adj., = antiboreios, turned toward the north:

    horologium,

    Vitr. 9, 9.

    Lewis & Short latin dictionary > antiboreus

  • 73 horologiaris

    hōrŏlŏgĭāris, e, adj. [horologium], of or belonging to a horologe or clock:

    TEMPLVM,

    i. e. provided with a clock, Inscr. Orell. 1276; cf.

    abbrev., HOROLOGIAR. TEMPLVM,

    id. 925.

    Lewis & Short latin dictionary > horologiaris

  • 74 solarium

    1.
    sōlārĭum, ii, n. [id.].
    I.
    (Sc. horologium, which is expressed in Plin. 7, 60, 60, § 213.) A sundial:

    solarium dictum id, in quo horae in sole inspiciebantur, etc.,

    Varr. L. L. 6, § 4 Müll.: ut illum Di perdant, primus qui horas repperit, Quique adeo primus statuit hic solarium, Plaut. Fragm. ap. Gell. 3, 3, 5; cf. Becker, Gallus, 2, p. 301 sq. (2d ed.): venter erat solarium, Aquil. ib. 3, 3, 4.—
    B.
    Transf.
    1.
    Ad solarium, a much-frequented place in the Forum where the sundial stood, Cic. Quint. 18, 59; Auct. Her. 4, 10, 14.—
    2.
    A clock in gen. (even a water-clock):

    cum solarium aut descriptum aut ex aquā contemplere,

    Cic. N. D. 2, 34, 87; cf. Censor. de Die Nat. 23 fin.
    II.
    A part of the house exposed to the sun, a flat house-top, a terrace, balcony, or the like, Plaut. Mil. 2, 3, 69; 2, 4, 25; Aug. ap. Macr. S. 2, 4; Suet. Ner. 16; id. Claud. 10; Pall. Mai, 11, 1; Vulg. 2 Reg. 16, 22; id. Jos. 2, 6; Dig. 8, 2, 17; Inscr. Orell. 3303; 4240; Isid. Orig. 15, 3 al.; cf.

    Becker, Gallus, 2, p. 200 sq. (2d ed.).—Also on sepulchral monuments,

    Inscr. Orell. 4536.
    2.
    sŏlārium, ii (sc. vectigal), n. [solum], a ground-rent, Dig. 43, 8, 2, § 17; 7, 1, 7, § 2; 13, 7, 17; 30, 1, 39, § 5; Inscr. Orell. 39; cf. Becker, Antiq. 3, 2, p. 121, n. 614.

    Lewis & Short latin dictionary > solarium

  • 75 statuo

    stătŭo, ui, utum, 3, v. a. [statum, sup. of sto], to cause to stand (cf.: colloco, pono).
    I.
    Corporeally.
    A.
    To cause to stand, set up, set, station, fix in an upright position.
    1.
    To set up, set in the ground, erect:

    ibi arbores pedicino in lapide statuito,

    Cato, R. R. 18:

    inter parietes arbores ubi statues,

    id. ib.:

    stipites statuito,

    id. ib.:

    palis statutis crebris,

    Varr. R. R. 1, 14 init.:

    pedamenta jacentia statuenda,

    are to be raised, Col. 4, 26:

    pedamentum inter duas vitis,

    Plin. 17, 22, 21, § 194:

    hic statui volo primum aquilam,

    the standard of the troops, Plaut. Pers. 5, 1, 7:

    signifer, statue signum,

    plant the ensign, Liv. 5, 55, 1; Val. Max. 1, 5, 1.—
    2.
    To plant (rare):

    eodem modo vineam statuito, alligato, flexatoque uti fuerit,

    Plin. 17, 22, 35, § 198:

    agro qui statuit meo Te, triste lignum (i. e. arborem),

    Hor. C. 2, 13, 10.—
    3.
    In gen., to place, set or fix, set up, set forth things or persons.
    a.
    Without specifying the place:

    ollam statuito cum aqua,

    let a jar stand with water, Cato, R. R. 156 (157):

    crateras magnos statuunt, i. e. on the table,

    Verg. A. 1, 724; so,

    crateras laeti statuunt,

    id. ib. 7, 147: haec carina satis probe fundata et bene statuta est, well placed, i. e. so that the hull stands perpendicularly (cf.:

    bene lineatam carinam collocavit, v. 42),

    Plaut. Mil. 3, 3, 44:

    nec quidquam explicare, nec statuere potuerant, nec quod statutum esset, manebat, omnia perscindente vento,

    Liv. 21, 58, 7:

    eo die tabernacula statui passus non est,

    to pitch, Caes. B. C. 1, 81; so, aciem statuere, to draw up an army:

    aciem quam arte statuerat, latius porrigit,

    Sall. J. 52, 6.—
    b.
    With designation of the place by in and abl.; by adv. of place; by ante, apud, ad, circa, super, and acc.; by pro and abl.; by abl. alone (very rare), or by in and acc. (very rare): signa domi pro supellectile statuere, Cato ap. Prisc. 7, 19, 95 (p. 782 P.):

    statuite hic lectulos,

    Plaut. Pers. 5, 1, 7:

    etiamsi in caelo Capitolium statueretur,

    Cic. Or. 3, 46, 180:

    statuitur Sollius in illo gladiatorum convivio... atuitur, ut dico, eques Romanus in Apronii convivio,

    is taken to the banquet, id. Verr. 2, 3, 25, § 61 sq.:

    tabernacula in foro statuere,

    Liv. 39, 46, 3:

    in principiis statuit tabernaculum,

    Nep. Eum. 7, 1:

    in nostris castris tibi tabernaculum statue,

    Curt. 5, 11, 6; 8, 13, 20:

    statui in medium undique conspicuum tabernaculum jussit,

    id. 9, 6, 1:

    (sagittae) longae, nisi prius in terra statuerent arcum, haud satis apte imponuntur,

    id. 8, 14, 19:

    sedes curules sacerdotum Augustalium locis, superque eas querceae coronae statuerentur,

    Tac. A. 2, 83:

    donum deae apud Antium statuitur,

    id. ib. 3, 71:

    pro rigidis calamos columnis,

    Ov. F. 3, 529:

    jamque ratem Scythicis auster statuisset in oris,

    Val. Fl. 3, 653:

    statuere vas in loco frigido,

    Pall. Oct. 22.—Of living beings:

    capite in terram statuerem, Ut cerebro dispergat viam,

    Ter. Ad. 3, 2, 18:

    qui capite ipse sua in statuit vestigia sese (= qui sese ipse capite in sua vestigia statuit),

    i. e. stands on his head, Lucr. 4, 472:

    patrem ejus a mortuis excitasses, statuisses ante oculos,

    Cic. Or. 1, 57, 245:

    captivos vinctos in medio statuit,

    Liv. 21, 42, 1:

    ubi primum equus Curtium in vado statuit,

    id. 1, 13, 5:

    quattuor cohortes in fronte statuit,

    id. 28, 33, 12:

    ante se statuit funditores,

    id. 42, 58, 10:

    puerum ad canendum ante tibicinem cum statuisset,

    id. 7, 2, 9:

    procul in conspectu eum (Philopoemenem) statuerunt,

    id. 39, 49, 11:

    media porta robora legionum, duabus circa portis milites levemque armaturam statuit,

    id. 23, 16, 8:

    bovem ad fanum Dianae et ante aram statuit,

    id. 1, 45, 6:

    cum Calchanta circa aram statuisset,

    Val. Max. 8, 11, ext. 6:

    marium si qui eo loci statuisset,

    id. 3, 1, 2 fin.:

    adulescentes ante Caesarem statuunt,

    Tac. A. 4, 8:

    in fronte statuerat ferratos, in cornibus cohortes,

    id. ib. 3, 45:

    puer quis Ad cyathum statuetur?

    Hor. C. 1, 29, 8:

    tu cum pro vitula statuis dulcem Aulide natam Ante aras,

    id. S. 2, 3, 199:

    et statuam ante aras aurata fronte juvencum,

    Verg. A. 9, 627:

    clara regione profundi Aetheros innumeri statuerunt agmina cygni,

    Stat. Th. 3, 525.—
    4. a.
    Of statues, temples, columns, altars, trophies, etc.; constr. with acc. alone, or acc. of the structure and dat. of the person for whom or in whose honor it is erected:

    siquidem mihi aram et statuam statuis,

    Plaut. As. 3, 3, 122:

    huic statuam statui decet ex auro,

    id. Bacch. 4, 4, 1:

    ne ego aurea pro statua vineam tibi statuam,

    id. Curc. 1, 2, 52:

    eique statuam equestrem in rostris statui placere,

    Cic. Phil. 5, 15, 41; so id. ib. 9, 5, 10; 9, 7, 16; id. Verr. 2, 2, 62, § 151; 2, 2, 20, § 48; so,

    simulacrum alicui statuere,

    Val. Max. 1, 1, 8:

    effigiem,

    Verg. A. 2, 184:

    Mancinus eo habitu sibi statuit quo, etc. (effigiem),

    Plin. 34, 5, 10, § 18:

    simulacrum in curia,

    Tac. A. 14, 12:

    quanam in civitate tempium statueretur,

    id. ib. 4, 55:

    se primos templum urbis Romae statuisse,

    id. ib. 4, 56; so id. ib. 4, 15:

    nec tibi de Pario statuam, Germanice, templum,

    Ov. P. 4, 8, 31:

    templa tibi statuam, tribuam tibi turis honorem,

    id. M. 14, 128:

    super terrae tumulum noluit quid statui nisi columellam,

    Cic. Leg. 2, 26, 66:

    victimas atque aras diis Manibus statuentes,

    Tac. A. 3, 2:

    statuitque aras e cespite,

    Ov. M. 7, 240:

    statuantur arae,

    Sen. Med. 579:

    aeneum statuerunt tropaeum,

    Cic. Inv. 2, 23, 69:

    monumentum,

    id. ib. § 70; so,

    in alio orbe tropaea statuere,

    Curt. 7, 7, 14;

    so,

    Plin. 3, 3, 4, § 18: ut illum di perdant qui primus statuit hic solarium, Plaut. Fragm. ap. Gell. 3, 3, 5:

    princeps Romanis solarium horologium statuisse L. Papirius Cursor proditur,

    Plin. 7, 60, 60, § 213:

    a miliario in capite Romani fori statuto,

    id. 3, 5, 9, § 66:

    carceres eo anno in Circo primum statuti,

    Liv. 8, 20, 1:

    quo molem hanc immanis equi statuere?

    Verg. A. 2, 150:

    multo altiorem statui crucem jussit,

    Suet. Galb. 9:

    obeliscam,

    Plin. 36, 9, 14, § 71:

    at nunc disturba quas statuisti machinas,

    Plaut. Ps. 1, 5, 137:

    incensis operibus quae statuerat,

    Nep. Milt. 7, 4:

    si vallum statuitur procul urbis illecebris,

    Tac. A. 4, 2:

    castra in quinto lapide a Carthagine statuit,

    Just. 22, 6, 9.—
    b.
    Poet. and in post-class. prose (rare):

    aliquem statuere = alicui statuam statuere: inter et Aegidas media statuaris in urbe,

    Ov. H. 2, 67:

    statuarque tumulo hilaris et coronatus,

    my statue will be erected, Tac. Dial. 13; so with two acc.: custodem medio statuit quam vilicus horto, whose statue he placed as protectress, etc., Mart. 3, 68, 9; cf.

    in double sense: nudam te statuet, i. e. nudam faciet (= nudabit fortunis), and statuam tibi nu dam faciet,

    Mart. 4, 28, 8.—
    5.
    Of cities, etc., to establish, found, build (in class. prose usu. condo):

    Agamemnon tres ibi urbes statuit,

    Vell. 1, 1, 2:

    urbem quam statuo vestra est,

    Verg. A. 1, 573:

    urbom praeclaram,

    id. ib. 4, 655:

    Persarum statuit Babylona Semiramis urbem,

    Prop. 3, 11 (4, 10), 21:

    ibi civitatem statuerunt,

    Just. 23, 1; so,

    licentia et impunitas asyla statuendi (= aperiendi),

    Tac. A. 3, 60.—Hence, transf.: carmen statuere = carmen condere, to compose, devise a song:

    nunc volucrum... inexpertum carmen, quod tacita statuere bruma,

    Stat. S. 4, 5, 12.—
    B.
    To cause to stand still, to stop (rare; cf.

    sisto, III. B.): navem extemplo statuimus,

    Plaut. Bacch. 2, 3, 57:

    et statuit fessos, fessus et ipse, boves,

    Prop. 4 (5), 9, 4:

    famuli hoc modo statuerunt aquas,

    Arn. 1, p. 30: sanguinem, Oct. Hor. 4.—
    C.
    To cause to stand firm, strengthen, support (rare; = stabilire), only transf.: qui rem publicam certo animo adjuverit, statuerit, Att. ap. Cic. Sest. 56, 120 (Trag. Rel. v. 357 Rib.).
    II.
    Trop.
    A.
    To establish, constitute (= constituo).
    1.
    Esp.: exemplum or documentum (v. edo fin., and cf. Sen. Phoen. 320), to set forth an example or precedent for warning or imitation:

    statuite exemplum impudenti, date pudori praemium,

    Plaut. Rud. 3, 2, 6:

    exemplum statuite in me ut adulescentuli Vobis placere studeant potius quam sibi,

    Ter. Heaut. prol. 51; Auct. Her. 4, 35, 47:

    ut illi intellegere possint, in quo homine statueris exemplum hujus modi,

    Cic. Verr. 2, 2, 45, § 111:

    in quos aliquid exempli populus Romanus statui putat oportere,

    id. ib. 2, 3, 90, §

    210: statuam in te exemplum, ne quis posthac infelicibus miseriis patriae illudat,

    Just. 8, 7, 14:

    documentum autem statui oportere, si quis resipiscat et antiquam societatem respiciat,

    Liv. 24, 45, 5: statueretur immo [p. 1753] documentum, quo uxorem imperator acciperet, a precedent, Tac. A. 12, 6.—
    2.
    Jus statuere, to establish a principle or relation of law:

    ut (majores nostri) omnia omnium rerum jura statuerint,

    Cic. Caecin. 12, 34: qui magistratum potestatemve habebit, si quid in aliquem novi juris statuerit, ipse quoque, adversario postulante, eodem jure uti debebit, if he has established any new principle of law, Edict. Praet. in Dig. 2, 2, 1, § 1:

    si quid injungere inferiori velis, id prius in te ac tuos si ipse juris statueris, facilius omnes oboedientes habeas,

    if you first admit it against yourself, Liv. 26, 36, 3:

    si dicemus in omnibus aequabile jus statui convenire,

    equal principles of law should be applied to all, Auct. Her. 3, 3, 4. —
    3.
    In gen., to establish by authority (of relations, institutions, rights, duties, etc.):

    (Numa) omnis partis religionis statuit sanctissime,

    Cic. Rep. 2, 14, 26:

    hoc judicium sic exspectatur ut non unae rei statui, sed omnibus constitui putetur,

    id. Tull. 15, 36:

    ad formandos animos statuendasque vitae leges, Quint. prooem. 14: sic hujus (virtutis) ut caelestium statuta magnitudo est,

    Sen. Ep. 79, 10:

    vectigal etiam novum ex salaria annona statuerunt,

    Liv. 29, 37, 2:

    novos statuere fines,

    id. 42, 24, 8:

    neque eos quos statuit terminos observat,

    id. 21, 44, 5:

    quibus rebus cum pax statuta esset,

    Just. 5, 10, 8; so id. 25, 1, 1:

    sedesque ibi statuentibus,

    id. 18, 5, 11.—
    4.
    With double acc., to constitute, appoint, create:

    Hirtius arbitrum me statuebat non modo hujus rei, sed totius consulatus sui,

    Cic. Att. 14, 1, a, 2:

    telluris erum natura nec illum, nec quemquam constituit,

    Hor. S. 2, 2, 130:

    de principatu (vinorum) se quisque judicem statuet,

    Plin. 14, 6, 8, § 59:

    praefectus his statuitur Andragoras,

    Just. 21, 4, 5.—
    B.
    To determine, fix, etc. (of temporal or local relations); constr. usually with acc. and dat. or acc. and gen.
    1.
    Modum statuere alicui or alicujus rei, to determine the manner, mode, or measure of, assign limits, restrictions or restraints to a thing or person, to impose restraints upon.
    (α).
    With dat.:

    diuturnitati imperii modum statuendum putavistis,

    that a limit should be assigned to the duration of his power, Cic. Imp. Pomp. 9, 26:

    statui mihi tum modum et orationi meae,

    imposed restraints upon myself and my words, id. Verr. 2, 5, 63, § 163:

    non statuendo felicitati modum, nec cohibendo fortunam,

    by not assigning any limits to his success, Liv. 30, 30, 23 (Pompeium) affirmabant, libertati publicae statuturum modum, Vell. 2, 40:

    cupidinibus statuat natura modum,

    Hor. S. 1, 2, 111:

    quem modum sibi ipsa statuit (crudelitas)?

    Val. Max. 9, 2 pr.:

    modum ipsae res statuunt (i. e. sibi),

    Plin. 28, 15, 61, § 216:

    modum nuptiarum sumptibus statuerunt,

    Just. 21, 4, 5:

    timori quem meo statuam modum?

    Sen. Thyest. 483;

    and with finem: jam statui aerumnis modum et finem cladi,

    id. Herc. Fur. 206. —
    (β).
    With gen.:

    honestius te inimicitiarum modum statuere potuisse quam me humanitatis,

    Cic. Sull. 17, 48:

    ipse modum statuam carminis,

    Ov. Tr. 1, 11, 44:

    errorisque sui sic statuisse modum,

    Prop. 3, 12 (4, 11), 36:

    modum statuunt fellis pondere denarii,

    they limit the quantity of the gall to the weight of a denarius, Plin. 28, 19, 77, § 254.—
    2.
    Condicionem or legem alicui, to impose a condition or law upon one, to dictate, assign a condition to:

    hanc tu condicionem statuis Gaditanis,

    Cic. Balb. 10, 25:

    providete ne duriorem vobis condicionem statuatis ordinique vestro quam ferre possit,

    id. Rab. Post. 6, 15:

    alter eam sibi legem statuerat ut, etc.,

    id. Phil. 10, 6, 12: pretio statuta lege ne modum excederet, etc., the law being assigned to the price that not, etc., i. e. the price being limited by the law, etc., Plin. 33, 7, 40, § 118:

    pacis legem universae Graeciae statuit,

    Just. 9, 5, 2.—So with ellipsis of dat., to agree upon, stipulate:

    statutis condicionibus,

    Just. 6, 1, 3:

    omnibus consentientibus Carthago conditur, statuto annuo vectigali pro solo urbis,

    id. 18, 5, 14. —
    3.
    Finem, to assign or put an end to, make an end of:

    haud opinor commode Finem statuisse orationi militem,

    Ter. Hec. 1, 2, 21:

    et finem statuit cuppedinis atque timoris,

    Lucr. 6, 25:

    cum Fulvius Flaccus finem poenae eorum statuere cogeretur,

    Val. Max. 3, 2, ext. 1: majores vestri omnium magnarum rerum et principia exorsi ab diis sunt, et finem statuerunt, finished, Liv. 45, 39, 10; so,

    terminum: nam templis numquam statuetur terminus aevi,

    Stat. S. 3, 1, 180:

    cum consilii tui bene fortiterque suscepti eum tibi finem statueris, quem ipsa fortuna terminum nostrarum contentionum esse voluisset,

    since you have assigned that end, Cic. Fam. 6, 22, 2.—
    4.
    Pretium alicui rei, to assign a price to something; fix, determine the price of something:

    quae probast mers, pretium ei statuit,

    Plaut. Mil. 3, 1, 132:

    numquam avare pretium statui arti meae,

    Ter. Heaut. prol. 48:

    statuit frumento pretium,

    Tac. A. 2, 87; so with dat. understood:

    ut eos (obsides) pretio quantum ipsi statuissent patres redimi paterentur,

    Liv. 45, 42, 7:

    pretium statuit (i. e. vecturae et sali),

    id. 45, 29, 13; so with in and acc.: ut in singulas amphoras (vini) centeni nummi statuantur, that the price may be set down at 100 sesterces for an amphora, Plin. 14, 4, 6, § 56.—
    5.
    Statuere diem, horam, tempus, locum alicui rei, or alicui, or with dat. gerund., to assign or appoint a day, time, place, etc. (for the more usual diem dicere):

    statutus est comitiis dies,

    Liv. 24, 27, 1:

    diem patrando facinori statuerat,

    id. 35, 35, 15:

    multitudini diem statuit ante quam sine fraude liceret ab armis discedere,

    Sall. C. 36, 2:

    dies insidiis statuitur,

    id. J. 70, 3:

    ad tempus locumque colloquio statuendum,

    Liv. 28, 35, 4:

    subverti leges quae sua spatia (= tempora) quaerendis aut potiundis honoribus statuerint,

    Tac. A. 2, 36.—With ellipsis of dat.:

    observans quem statuere diem,

    Mart. 4, 54, 6:

    noctem unam poscit: statuitur nox,

    Tac. A. 13, 44.—Esp. in the part. statutus, fixed, appointed (in MSS. and edd. often confounded with status; v. sisto fin.):

    institum ut quotannis... libri diebus statutis (statis) recitarentur,

    Suet. Claud. 42:

    ut die statuta omnes equos ante regiam producerent,

    Just. 1, 10, 1:

    quaedam (genera) statutum tempus anni habent,

    Plin. 17, 18, 30, § 135:

    fruges quoque maturitatem statuto tempore expectant,

    Curt. 6, 3, 7:

    sacrificium non esse redditum statuto tempore,

    id. 8, 2, 6:

    statuto tempore quo urbem Mithridati traderet,

    Just. 16, 4, 9:

    cum ad statutam horam omnes convenissent,

    id. 1, 10, 8:

    intra tempus statutum,

    fixed by the law, Dig. 4, 4, 19 and 20.—
    6.
    To recount, count up, state (very rare): statue sex et quinquaginta annos, quibus mox divus Augustus rempublicam rexit: adice Tiberii tres et viginti... centum et viginti anni colliguntur, count, fix the number at, Tac. Or. 17:

    Cinyphiae segetis citius numerabis aristas... quam tibi nostrorum statuatur summa laborum,

    Ov. P. 2, 7, 29.—
    C.
    To decide, determine, with reference to a result, to settle, fix, bring about, choose, make a decision.
    1.
    Of disputes, differences, questions, etc., between others.
    (α).
    With interrog.-clause:

    ut statuatis hoc judicio utrum posthac amicitias clarorum virorum calamitati hominibus an ornamento esse malitis,

    Cic. Balb. 28, 65:

    eam potestatem habetis ut statuatis utrum nos... semper miseri lugeamus, an, etc.,

    id. Mil. 2, 4:

    in hoc homine statuatis, possitne senatoribus judicantibus homo nocentissim us pecuniosissimusque damnari,

    id. Verr. 1, 16, 47:

    vos statuite, recuperatores, utra (sententia) utilior esse videatur,

    id. Caecin. 27, 77:

    decidis tu statuisque quid iis ad denarium solveretur,

    id. Quint. 4, 17:

    magni esse judicis statuere quid quemque cuique praestare oporteret,

    id. Off. 3, 17, 70:

    mihi vero Pompeius statuisse videtur quid vos in judicando spectare oporteret,

    id. Mil. 6, 15:

    semel (senatus) statuerent quid donatum Masinissae vellent,

    Liv. 42, 23:

    nec quid faciendum modo sit statuunt, sed, etc.,

    decide, dictate, id. 44, 22:

    nondum statuerat conservaret eum necne,

    Nep. Eum. 11, 2:

    statutumque (est) quantum curules, quantum plebei pignoris caperent,

    Tac. A. 13, 28: semel nobis esse statuendum quod consilium in illo sequamur, August. ap. Suet. Claud. 4. —
    (β).
    With de:

    ut consules de Caesaris actis cognoscerent, statuerent, judicarent,

    Cic. Att. 16, 16, B, 8:

    et collegas suos de religione statuisse, in senatu de lege statuturos,

    id. ib. 4, 2, 4:

    ut de absente eo C. Licinius statueret ac judicaret,

    Liv. 42, 22:

    si de summa rerum liberum senatui permittat rex statuendi jus,

    id. 42, 62: qui ab exercitu ab imperatore eove cui de ea re statuendi potestas fuerit, dimissus erit, Edict. Praet. in Dig. 3, 2, 1.—Often with reference to punishment:

    cum de P. Lentulo ceterisque statuetis, pro certo habetote, vos simul de exercitu Catilinae decernere,

    Sall. C. 52, 17:

    satis visum de Vestilia statuere,

    to pass sentence against, Tac. A. 2, 85:

    jus statuendi de procuratoribus,

    id. ib. 12, 54:

    facta patribus potestate statuendi de Caeciliano,

    id. ib. 6, 7; so id. ib. 13, 28; cf. id. ib. 15, 14; 2, 85; Suet. Tib. 61 fin. —In partic.: de se statuere, to decide on, or dispose of one's self, i. e. of one's life, = to commit suicide:

    eorum qui de se statuebant humabantur corpora,

    Tac. A. 6, 29.—
    (γ).
    With de and abl. and interrog.-clause:

    si quibusdam populis permittendum esse videatur ut statuant ipsi de suis rebus quo jure uti velint,

    Cic. Balb. 8, 22.—
    (δ).
    With contra:

    consequeris tamen ut eos ipsos quos contra statuas aequos placatosque dimittas,

    Cic. Or. 10, 34. —
    (ε).
    With indef. obj., usu. a neutr. pron.:

    utrum igitur hoc Graeci statuent... an nostri praetores?

    Cic. Fl. 12, 27:

    dixisti quippiam: fixum (i. e. id) et statutum est,

    id. Mur. 30, 62:

    eoque utrique quod statuit contenti sunt,

    Caes. B. C. 1, 87:

    senatus, ne quid absente rege statueret,

    Liv. 39, 24, 13:

    maturato opus est, quidquid statuere placet (senatui),

    id. 8, 13, 17:

    id ubi in P. Licinio ita statutum est,

    id. 41, 15, 10:

    interrogatus quid ipse victorem statuere debere censeret,

    Curt. 8, 14, 43:

    quid in futurum statuerim, aperiam,

    Tac. A. 4, 37:

    utque rata essent quae procuratores sui in judicando statuerent,

    Suet. Claud. 12;

    qul statuit aliquid parte inaudita altera, aequum licet statuerit, haud aequus fuit,

    Sen. Med. 2, 199:

    non ergo quod libet statuere arbiter potest,

    Dig. 4, 8, 32, § 15; cf.:

    earum rerum quas Caesar statuisset, decrevisset, egisset,

    Cic. Att. 16, 16, C, 11.—
    (ζ).
    With de or super and abl.:

    vos de crudelissimis parricidis quid statuatis cunctamini?

    Sall. C. 52, 31:

    nihil super ea re nisi ex voluntate filii statuere,

    Suet. Tib. 13:

    ne quid super tanta re absente principe statueretur,

    Tac. H. 4, 9.—
    (η).
    Absol., mostly pass. impers.:

    ita expediri posse consilium ut pro merito cujusque statueretur,

    Liv. 8, 14, 1:

    tunc ut quaeque causa erit statuetis,

    id. 3, 53, 10:

    non ex rumore statuendum,

    decisions should not be founded on rumors, Tac. A. 3, 69.—
    (θ).
    With cognoscere, to examine ( officially) and decide:

    petit ut vel ipse de eo causa cognita statuat, vel civitatem statuere jubeat,

    Caes. B. G. 1, 19:

    consuli ut cognosceret statueretque senatus permiserat,

    Liv. 39, 3, 2:

    missuros qui de eorum controversiis cognoscerent statuerentque,

    id. 40, 20, 1; 45, 13, 11:

    quod causa cognita erit statuendum,

    Dig. 2, 11, 2, § 8.—
    2.
    With reference to the mind of the subject, to decide, to make up one's mind, conclude, determine, be convinced, usu. with interrog.clause:

    numquam intellegis, statuendum tibi esse, utrum illi homicidae sint an vindices libertatis,

    Cic. Phil. 2, 12, 30:

    illud mirum videri solet, tot homines... statuere non potuisse, utrum judicem an arbitrum, rem an litem dici oporteret,

    id. Mur. 12, 27:

    neque tamen possum statuere, utrum magis mirer, etc.,

    id. de Or. 3, 22, 82:

    ipsi statuerent, quo tempore possent suo jure arma capere,

    id. Tull. 5, 12:

    ut statuerem quid esset faciendum,

    id. Att. 7, 26, 3:

    statuere enim qui sit sapiens, vel maxime videtur esse sapientis,

    id. Ac. 2, 3, 9:

    si habes jam statutum quid tibi agendum putes,

    id. Fam. 4, 2, 4:

    tu quantum tribuendum nobis putes statuas ipse, et, ut spero, statues ex nostra dignitate,

    id. ib. 5, 8, 4:

    vix statui posse utrum quae pro se, an quae contra fratrem petiturus esset ab senatu magis impetrabilia forent,

    Liv. 45, 19, 6:

    quam satis statuerat, utram foveret partem,

    id. 42, 29, 11:

    posse ipsam Liviam statuere, nubendum post Drusum, an, etc.,

    Tac. A. 4, 40:

    statue quem poenae extrahas,

    Sen. Troad. 661.—So with apud animum, to make up one's mind:

    vix statuere apud animum meum possum atrum pejor ipsa res an pejore exemplo agatur,

    Liv. 34, 2, 4:

    proinde ipsi primum statuerent apud animos quid vellent,

    id. 6, 39, 11.—Rarely with neutr, pron. as object:

    quidquid nos de communi sententia statuerimus,

    Cic. Fam. 4, 1, 2:

    sic statue, quidquid statuis, ut causam famamque tuam in arto stare scias,

    Sen. Herc. Fur. 1306.—
    D.
    To decree, order, prescribe.
    1.
    With ut or ne: statuunt ut decem milia hominum in oppidum submittantur, [p. 1754] Caes. B. G. 7, 21:

    eos (Siculos) statuisse ut hoc quod dico postularet,

    Cic. Verr. 2, 2, 42, § 103:

    statuunt illi atque decernunt ut eae litterae... removerentur,

    id. ib. 2, 2, 71, §

    173: statuit iste ut arator... vadimonium promitteret,

    id. ib. 2, 3, 15, §

    38: orare patres ut statuerent ne absentium nomina reciperentur,

    id. ib. 2, 2, 42, §

    103: statuitur ne post M. Brutum proconsulem sit Creta provincia,

    id. Phil. 2, 38, 97:

    (Tiberius) auxit patrum honorem statuendo ut qui ad senatum provocavissent, etc.,

    Tac. A. 14, 28:

    statuiturque (a senatu) ut... in servitute haberentur,

    id. ib. 12, 53.—So of a decree, determination, or agreement by several persons or parties to be carried out by each of them:

    statutum esse (inter plebem et Poenos) ut... impedimenta diriperent,

    Liv. 23, 16, 6:

    Athenienses cum statuerent, ut urbe relicta naves conscenderent,

    Cic. Off. 3, 11, 48:

    statuunt ut fallere custodes tentent,

    Ov. M. 4, 84.—
    2.
    With acc. (post-Aug.):

    remedium statuere,

    to prescribe a remedy against public abuses, Tac. A. 3, 28; 6, 4:

    Caesar ducentesimam (vectigalis) in posterum statuit,

    decreed that one half of one per cent. be the tax, id. ib. 2, 42.—So with sic (= hoc):

    sic, di, statuistis,

    Ov. M. 4, 661.—
    3.
    With dat. and acc. (not ante-Aug.):

    eis (Vestalibus) stipendium de publico statuit,

    decreed, allowed a salary, Liv. 1, 20, 3:

    Aurelio quoque annuam pecuniam statuit princeps,

    decreed, granted, Tac. A. 13, 34:

    biduum criminibus obiciendis statuitur,

    are allowed, id. ib. 3, 13:

    itaque et alimenta pueris statuta... et patribus praemia statuta,

    Just. 12, 4, 8:

    ceu Aeolus insanis statuat certamina ventis,

    Stat. Th. 6, 300:

    non hoc statui sub tempore rebus occasum Aeoniis,

    id. ib. 7, 219:

    statuere alicui munera,

    Val. Fl. 2, 566.—
    4.
    With dat. and interrog.-clause:

    cur his quoque statuisti quantum ex hoc genere frumenti darent,

    Cic. Verr. 2, 5, 21, § 53:

    ordo iis quo quisque die supplicarent, statutus,

    Liv. 7, 28, 8.—
    5.
    In partic., of punishment, etc., to decree, measure out, inflict.
    (α).
    With poenam, etc., with or without in and acc. pers. (mostly post-Aug.):

    considerando... in utra (lege) major poena statuatur,

    Cic. Inv. 2, 49, 145:

    poenam statui par fuisse,

    Tac. A. 14, 49:

    qui non judicium, sed poenam statui videbant,

    id. ib. 11, 6:

    eadem poena in Catum Firmium statuitur,

    id. ib. 6, 31:

    senatu universo in socios facinoris ultimam statuente poenam,

    Suet. Caes. 14;

    so with mercedem (= poenam): debuisse gravissimam temeritatis mercedem statui,

    Liv. 39, 55, 3; cf.

    also: Thrasea, non quidquid nocens reus pati mereretur, id egregio sub principe statuendum disseruit,

    Tac. A. 14, 48.— Absol.:

    non debere eripi patribus vim statuendi (sc. poenas),

    Tac. A. 3, 70.—
    (β).
    With indef. obj., generally with in and acc.: aliquid gravius in aliquem, to proceed severely against:

    obsecrare coepit, ne quid gravius in fratrem statueret,

    Caes. B. G. 1, 20:

    fac aliquid gravius in Hejum statuisse Mamertinos,

    Cic. Verr. 2, 4, 9, § 19:

    res monet cavere ab illis magis quam quid in illos statuamus consultare,

    Sall. C. 52, 3:

    qui cum triste aliquid statuit, fit tristis et ipse,

    Ov. P. 2, 2, 119:

    si quid ob eam rem de se crudelius statuerent,

    Just. 2, 15, 10.—
    (γ).
    With a word expressing the kind of punishment (post-Aug.):

    in Pompeiam Sabinam exilium statuitur,

    Tac. A. 6, 24 (18).—
    (δ).
    De capite, to pass sentence of death:

    legem illam praeclaram quae de capite civis Romani nisi comitiis centuriatis statui vetaret,

    Cic. Rep. 2, 36, 61.—
    E.
    Referring to one's own acts, to resolve, determine, purpose, to propose, with inf. (first in Cic.;

    freq. and class.): statuit ab initio et in eo perseveravit, jus publicano non dicere,

    Cic. Prov. Cons. 5, 10:

    P. Clodius cum statuisset omni scelere in praetura vexare rem publicam,

    id. Mil. 9, 24:

    statuerat excusare,

    to decline the office, id. Lig. 7, 21:

    cum statuissem scribere ad te aliquid,

    id. Off. 1, 2, 4:

    quod iste certe statuerat et deliberaverat non adesse,

    id. Verr. 2, 1, 1, § 1:

    se statuisse animum advertere in omnes nauarchos,

    id. ib. 2, 5, 40, §

    105: nam statueram in perpetuum tacere,

    id. Fam. 4, 4, 4:

    statueram... nihil de illo dicere,

    id. Fragm. Clod. 1, 1:

    statueram recta Appia Romam (i. e. venire),

    id. Att. 16, 10, 1:

    Pompeius statuerat bello decertare,

    Caes. B. C. 3, 86: si cedere hinc statuisset, Liv. 44, 39, 7:

    triumphare mense Januario statuerat,

    id. 39, 15:

    immemor sim propositi quo statui non ultra attingere externa nisi qua Romanis cohaererent rebus,

    id. 39, 48:

    rex quamquam dissimulare statuerat,

    id. 42, 21:

    opperiri ibi hostium adventum statuit,

    id. 42, 54, 9:

    ut statuisse non pugnare consules cognitum est,

    id. 2, 45, 9:

    exaugurare fana statuit,

    id. 1, 55, 2:

    Delphos mittere statuit,

    id. 1, 56, 5:

    eos deducere in agros statuerunt,

    id. 40, 38, 2:

    tradere se, ait, moenia statuisse,

    id. 8, 25, 10:

    Samnitium exercitus certamine ultimo fortunam experiri statuit,

    id. 7, 37, 4:

    statuit sic adfectos hosti non obicere,

    id. 44, 36, 2:

    sub idem tempus statuit senatus Carthaginem excidere,

    Vell. 1, 12, 2:

    statui pauca disserere,

    Tac. H. 4, 73:

    amoliri juvenem specie honoris statuit,

    id. A. 2, 42:

    statuerat urbem novam condere,

    Curt. 4, 8, 1:

    statuerat parcere urbi conditae a Cyro,

    id. 7, 6, 20:

    rex statuerat inde abire,

    id. 7, 11, 4:

    Alexander statuerat ex Syria petere Africam,

    id. 10, 1, 17; 10, 5, 24; 5, 27 (9), 13; so,

    statutum habere cum animo ac deliberatum,

    to have firmly and deliberately resolved, Cic. Verr. 2, 3, 41, § 95.—With sic:

    caedis initium fecisset a me, sic enim statuerat,

    id. Phil. 3, 7, 29.—
    F.
    To judge, declare as a judgment, be of opinion, hold (especially of legal opinions), think, consider (always implying the establishment of a principle, or a decided conviction; cf.: existimo, puto, etc.).
    1.
    With acc. and inf.
    a.
    In gen.:

    senatus consulta falsa delata ab eo judicavimus... leges statuimus per vim et contra auspicia latas,

    Cic. Phil. 12, 5, 12:

    statuit senatus hoc ne illi quidem esse licitum cui concesserat omnia,

    id. Verr. 2, 3, 35, § 81:

    quin is tamen (judex) statuat fieri non posse ut de isto non severissime judicetur,

    id. ib. 2, 3, 62, §

    144: hujusce rei vos (recuperatores) statuetis nullam esse actionem qui obstiterit armatis hominibus?

    id. Caecin. 13, 39, ut quisquam juris numeretur peritus, qui id statuit esse jus quod non oporteat judicari, who holds that to be the law, id. ib. 24, 68:

    is (Pompeius) se in publico statuit esse non posse,

    id. Pis. 13, 29:

    tu unquam tantam plagam tacitus accipere potuisses, nisi hoc ita statuisses, quidquid dixisses te deterius esse facturum?

    id. Verr. 2, 3, 58, § 133:

    si causa cum causa contenderet, nos nostram perfacile cuivis probaturos statuebamus,

    we were sure, id. Quint. 30, 92:

    non statuit sibi quidquam licere quod non patrem suum facere vidisset,

    id. Verr. 2, 3, 90, § 211:

    hi sibi nullam societatem communis utilitatis causa statuunt esse cum civibus,

    assume, id. Off. 3, 6, 28:

    cum igitur statuisset opus esse ad eam rem constituendam pecunia,

    had become convinced, id. ib. 2, 23, 82:

    quo cive neminem ego statuo in hac re publica esse fortiorem,

    id. Planc. 21, 51:

    quam quidem laudem sapientiae statuo esse maximam,

    id. Fam. 5, 13, 1:

    hoc anno statuit temporis esse satis,

    Ov. F. 1, 34:

    nolim statuas me mente maligna id facere,

    Cat. 67, 37.— So with sic:

    velim sic statuas tuas mihi litteras longissimas quasque gratissimas fore,

    Cic. Fam. 7, 33 fin.:

    ego sic statuo a me in hac causa pietatis potius quam defensionis partes esse susceptas,

    I hold, lay down as the principle of my defence, id. Sest. 2, 3:

    quod sic statuit omnino consularem legem nullam putare,

    id. ib. 64, 135:

    sic statuo et judico, neminem tot et tanta habuisse ornamenta dicendi,

    id. Or. 2, 28, 122. —Hence, statui, I have judged, i. e. I know, and statueram, I had judged, i. e. I knew:

    ut ego qui in te satis consilii statuerim esse, mallem Peducaeum tibi consilium dare quam me, ironically,

    Cic. Att. 1, 5, 4:

    qui saepe audissent, nihil esse pulchrius quam Syracusarum moenia, statuerant se, si ea Verre praetore non vidissent, numquam esse visuros,

    id. Verr. 2, 5, 36, § 95.—With neutr. pron.:

    si dicam non recte aliquid statuere eos qui consulantur,

    that they hold an erroneous opinion, Cic. Caecin. 24, 68; cf.:

    quis hoc statuit umquam, aut cui concedi potest, ut eum jure potuerit occidere a quo, etc.,

    id. Tull. 24, 56; Quint. 5, 13, 21.—
    b.
    Particularly of a conclusion drawn from circumstances, to judge, infer, conclude; declare (as an inference):

    cum tuto senatum haberi non posse judicavistis, tum statuiistis, etiam intra muros Antonii scelus versari,

    Cic. Phil. 3, 5, 13: quod si aliter statuetis, videte ne hoc vos statuatis, qui vivus decesserit, ei vim non esse factam, id. Caecin. 16, 46:

    quid? si tu ipse statuisti, bona P. Quinctii ex edicto possessa non esse?

    id. Quint. 24, 76:

    ergo ad fidem bonam statuit pertinere notum esse emptori vitium quod nosset venditor,

    id. Off. 3, 16, 67:

    Juppiter esse pium statuit quodcumque juvaret,

    Ov. H. 4, 133.—With neutr. pron.:

    hoc (i. e. litteris Gabinii credendum non esse) statuit senatus cum frequens supplicationem Gabinio denegavit,

    Cic. Prov. Cons. 6, 14:

    quod si tum statuit opus esse, quid cum ille decessisset, Flacco existimatis statuendum et faciendum fuisse?

    id. Fl. 12, 29; cf. id. Caecin. 16, 46, supra; so,

    hoc si ita statuetis,

    id. ib. 16, 47.—
    c.
    Esp. with gerund.-clause.
    (α).
    To hold, judge, think, consider, acknowledge, that something must be done, or should have been done:

    tu cum tuos amicos in provinciam quasi in praedam invitabas... non statuebas tibi de illorum factis rationem esse reddendam?

    did you not consider, did it not strike you? Cic. Verr. 2, 2, 11, § 29: statuit, si hoc crimen extenuari vellet, nauarchos omnes vita esse privandos, he thought it necessary to deprive, etc., id. ib. 2, 5, 40, §

    103: ut statuas mihi non modo non cedendum, sed etiam tuo auxilio utendum fuisse,

    id. Fam. 5, 2, 10:

    statuebam sic, boni nihil ab illis nugis expectandum,

    id. Sest. 10, 24:

    Antigonus statuit aliquid sibi consilii novi esse capiendum,

    Nep. Eum. 8, 4. —So with opus fuisse:

    ut hoc statuatis oratione longa nihil opus fuisse,

    acknowledge, Cic. Verr. 1, 18, 56: causam sibi dicendam esse statuerat jam ante quam hoc usu venit, knew (cf. a. supra), id. ib. 2, 5, 39, § 101. —
    (β).
    To think that one must do something, to resolve, propose, usu. with dat. pers.:

    manendum mihi statuebam quasi in vigilia quadam consulari ac senatoria,

    Cic. Phil. 1, 1, 1: quae vobis fit injuria si statuimus, vestro nobis judicio standum esse, if we conclude, purpose, to abide, etc., id. Fl. 27, 65:

    ut ea quae statuisses tibi in senatu dicenda, reticeres,

    id. Fam. 5, 2, 1:

    statuit tamen nihil sibi in tantis injuriis gravius faciendum,

    id. Clu. 6, 16:

    Caesar statuit exspectandam classem,

    Caes. B. G. 3, 14:

    non expectandum sibi statuit dum, etc.,

    id. ib. 1, 11:

    quod eo tempore statuerat non esse faciendum,

    id. B. C. 3, 44:

    statuit sibi nihil agitandum,

    Sall. J. 39, 5:

    Metellus statuit alio more bellum gerendum,

    id. ib. 54, 5:

    Laco statuit accuratius sibi agendum cum Pharnabazo,

    Nep. Alcib. 10, 2:

    sororis filios tollendos statuit,

    Just. 38, 1.—
    2.
    With ut:

    si, ut Manilius statuebat, sic est judicatum (= ut judicandum esse statuebat),

    Cic. Caecin. 24, 69:

    ut veteres statuerunt poetae (ut = quod ita esse),

    id. Arat. 267 (33): quae majora auribus accepta sunt quam oculis noscuntur, ut statuit, as he thought, i. e. that those things were greater, etc., Liv. 45, 27:

    cum esset, ut ego mihi statuo, talis qualem te esse video,

    Cic. Mur. 14, 32.—
    3.
    With two acc. (= duco, existimo):

    omnes qui libere de re publica sensimus, statuit ille quidem non inimicos, sed hostes,

    regarded not as adversaries, but as foes, Cic. Phil. 11, 1, 3:

    Anaximenes aera deum statuit,

    id. N. D. 10, 26:

    voluptatem summum bonum statuens,

    id. Off. 1, 2, 5:

    video Lentulum cujus ego parentem deum ac patronum statuo fortunae ac nominis mei,

    id. Sest. 69, 144:

    si rectum statuerimus concedere amicis quidquid velint,

    id. Lael. 11, 38:

    Hieronymus summum bonum statuit non dolere,

    id. Fin. 2, 6, 19:

    noster vero Plato Titanum e genere statuit eos qui... adversentur magistratibus,

    id. Leg. 3, 2, 5:

    decretum postulat, quo justae inter patruos fratrumque filias nuptiae statuerentur,

    Tac. A. 12, 7:

    optimum in praesentia statuit reponere odium,

    id. Agr. 39.— P. a.: stătūtus, a, um, i. e. baculo, propped, leaning on a stick (dub. v. I. C. supra):

    vidistis senem... statutum, ventriosum?

    Plaut. Rud. 2, 2, 11.—Hence, subst.: stătūtum, i, n., a law, decision, determination, statute (late Lat.):

    Dei,

    Lact. 2, 16, 14:

    Parcarum leges ac statuta,

    id. 1, 11, 14:

    statuta Dei et placita,

    id. 7, 25, 8.

    Lewis & Short latin dictionary > statuo

  • 76 sudum

    sūdus, a, um, adj. [se-udus; cf.: sudum siccum quasi seudum id est sine udo, Fest. pp. 294 and 295 Müll.], without moisture, dry; and of the weather, cloudless, bright, clear (class.; cf. serenus).
    I.
    Adj.: ventorum flamina suda, Lucil. ap. Non. 31, 19:

    flamen venti,

    Varr. ib. 234, 7:

    ver,

    Verg. G. 4, 77:

    tempestas,

    App. de Deo Socr. p. 42, 27:

    splendor luminis,

    id. M. 11, p. 260, 30:

    cuncta specula vel uda vel suda videre,

    id. Mag. p. 283, 37.—Adverb.:

    sudum,

    brightly, Prud. Cath. 7, 79.—
    B.
    Subst.: sūdum, i, n., bright, clear weather:

    cum sudum est,

    Plaut. Mil. 1, 1, 2:

    horologium mittam et libros, si erit sudum,

    Cic. Fam. 16, 18, 3:

    dum sudum est,

    Plaut. Rud. 1, 2, 35:

    arma Per sudum rutilare vident,

    Verg. A. 8, 529; Val. Fl. 2, 115.—
    II.
    Somewhat moist = subudus;

    ardentia viscera adhuc suda de sanguine,

    Arn. 7, 3.

    Lewis & Short latin dictionary > sudum

  • 77 sudus

    sūdus, a, um, adj. [se-udus; cf.: sudum siccum quasi seudum id est sine udo, Fest. pp. 294 and 295 Müll.], without moisture, dry; and of the weather, cloudless, bright, clear (class.; cf. serenus).
    I.
    Adj.: ventorum flamina suda, Lucil. ap. Non. 31, 19:

    flamen venti,

    Varr. ib. 234, 7:

    ver,

    Verg. G. 4, 77:

    tempestas,

    App. de Deo Socr. p. 42, 27:

    splendor luminis,

    id. M. 11, p. 260, 30:

    cuncta specula vel uda vel suda videre,

    id. Mag. p. 283, 37.—Adverb.:

    sudum,

    brightly, Prud. Cath. 7, 79.—
    B.
    Subst.: sūdum, i, n., bright, clear weather:

    cum sudum est,

    Plaut. Mil. 1, 1, 2:

    horologium mittam et libros, si erit sudum,

    Cic. Fam. 16, 18, 3:

    dum sudum est,

    Plaut. Rud. 1, 2, 35:

    arma Per sudum rutilare vident,

    Verg. A. 8, 529; Val. Fl. 2, 115.—
    II.
    Somewhat moist = subudus;

    ardentia viscera adhuc suda de sanguine,

    Arn. 7, 3.

    Lewis & Short latin dictionary > sudus

  • 78 CLOCK

    [N]
    HOROLOGIUM (-I) (N)
    HORAE (-ARUM) (PL)
    [V]
    INCUBITO (-ARE -AVI)

    English-Latin dictionary > CLOCK

  • 79 HOROLOGE

    [N]
    HOROLOGIUM (-I) (N)
    HORAE (-ARUM) (PL)

    English-Latin dictionary > HOROLOGE

  • 80 SUNDIAL

    [N]
    SOLARIUM (-I) (N)
    HOROLOGIUM (-I) (N)

    English-Latin dictionary > SUNDIAL

См. также в других словарях:

  • Horologium — Constellation List of stars in Horologium Abbreviation Hor Genitive Horologii …   Wikipedia

  • Horologium — Nombre Latino Horologium Abreviatura Hor …   Wikipedia Español

  • Horologĭum — (v. gr.), 1) jede Vorkehrung od. Maschine, Stunden zu messen; bes. Sonnen u. Wanduhr, s.u. Uhr; daher Horologiogrăphie (Horographie), Anweisung, Uhren der älteren Arten (Wasser u. Sonnenuhren) richtig zu verfertigen u. anzubringen; 2) in der… …   Pierer's Universal-Lexikon

  • Horologium — Horologĭum (grch.), Stundenzeiger, Uhr; in der griech. Kirche das Ritualbuch, das die Horen (Stundengebete) enthält, 1535 erstmals gedruckt …   Kleines Konversations-Lexikon

  • Horologium — Horologium, lat. Stundenmesser, Uhr …   Herders Conversations-Lexikon

  • Horologium — Horolȏgium m DEFINICIJA astron. zviježđe na J nebeskoj sferi …   Hrvatski jezični portal

  • Horologium — [hôr΄ə lō′jē əm] n. a S constellation near Eridanus: essentially a large area with few bright objects …   English World dictionary

  • HOROLOGIUM — I. HOROLOGIUM, Varroni de Re Rust. l. 3. c. 5. turris dicitur, vento, undecumque flaret, indicando exstincto. vide infra Turris it. supra Aurologium. II. HOROLOGIUM antiquitus venter fuit, ut Parasitus ille Plautinus apud A. gell. l. 3. c. 4 ait …   Hofmann J. Lexicon universale

  • Horologium — Cette page d’homonymie répertorie les différents sujets et articles partageant un même nom. Horologium, mot latin qui signifie horloge, peut désigner : en architecture : l Horologium d’Auguste ; en astronomie : la… …   Wikipédia en Français

  • Horologium — Der Begriff Horologion (griechisch ὡρολόγιον) bezeichnet: Uhren in der Antike, vor allem Sonnenuhren und Wasseruhren, siehe Antike Uhren das Stundengebet in der orthodoxen Kirche Die latinisierte Form Horologium bezeichnet: ebenfalls eine antike… …   Deutsch Wikipedia

  • Horologium — Ho|ro|lo|gi|um 〈n.; s, gi|en; veraltet〉 = Horolog * * * Horologium   [griechisch lateinisch], Abkürzung Hor, lateinischer Name des Sternbildes Pendeluhr am südlichen Himmel.   * * * Ho|ro|lo|gi|um, das; s, ...ien …   Universal-Lexikon

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»