-
101 перебарщивать
несов.; сов. - переборщи́ть, разг.dozunu kaçırmak, fazla kaçırmak; aşırı gitmekпереба́рщивать в похвала́х — övgülerin dozunu kaçırmak
-
102 перебиться
-
103 перегибать
несов.; сов. - перегну́ть1) bükmek; katlamakперегну́ть лист бума́ги попола́м — kağıdı ikiye katlamak
2) перен., разг. ileri gitmek, dozunu kaçırmak, aşırılığa kaçmak -
104 перед
I п`еред( передо)1) önünde; karşısında ( напротив)перед до́мом сад — evin önü bahçe
он шёл передо мно́й — önüm sıra gidiyordu
предста́ть перед судо́м — mahkeme karşısına çıkmak
перед на́ми вста́ла еще одна́ пробле́ма — karşımıza bir sorun daha çıktı
перед на́ми стои́т не́сколько зада́ч — önümüzde birkaç görev duruyor
перед ним стоя́л о́чень серьёзный вопро́с — çok önemli bir sorunla karşı karşıyaydı
он задумчиво смотре́л перед собо́й — düşünceli düşünceli önüne bakıyordu
2) (по отношению к кому-чему-л.) karşı; karşısındaотве́тственность перед наро́дом — halka karşı sorumluluk
ра́венство перед зако́ном — kanun karşısında / önünde eşitlik
перед лицо́м опа́сности — tehlike karşısında
из стра́ха перед учи́телем — hoca korkusundan
страх перед боле́знью — hastalık korkusu
не отступа́ть перед тру́дностями — güçlüklerden yılmamak
3) önceперед тем как —...madan önce
перед са́мым ухо́дом / отъе́здом — gitmek üzere iken, giderayak
4) (по сравнению с кем-чем-л.) karşısında, kıyaslaII перёдчто он перед тобо́й? — senin karşında ne ki?
мön -
105 передвигаться
несов.; сов. - передви́нутьсяцикло́н передвига́ется на юг — siklon güneye doğru yer değiştiriyor
2) тк. несов. dolaşmak; yürümekпередвига́ться на маши́не — arabayla gitmek
передвига́ться ползко́м — sürünerek ilerlemek
свобо́дно передвига́ться по стране́ — ülkede serbest dolaşmak
больно́й е́ле передвига́лся — hasta zarzor yürüyebiliyordu
-
106 пересадка
aktarma* * *ж1) ( растений) (başka bir yere) dikme, aktarma; şaşırtma ( молодых деревьев)2) (ткани и т. п.) nakil (- kli), transplantasyonпереса́дка се́рдца — kalp nakli
3) ( на транспорте) aktarmaе́хать с переса́дкой — aktarmalı gitmek
без переса́дки — aktarma yapmadan, aktarmasız
мы три часа́ прожда́ли переса́дки на друго́й самолёт — uçak aktarması yapmak için üç saat bekledik
-
107 перечить
-
108 плавать
1) (передвигаться по воде на чем-л.) gitmekмы (обы́чно) пла́ваем туда́ на ка́тере — oraya motorla gideriz / gidip geliriz
2) yüzmekуме́ть пла́вать — yüzmesini bilmek
в бассе́йне пла́вали золоты́е ры́бки — havuzda kırmızı balıklar dolaşıyordu
доска́ пла́вает — tahta suda yüzer
3) разг. ( служить на судне)...lık yapmakпла́вать матро́сом на парохо́де — vapurda tayfalık yapmak
-
109 побывка
-
110 погибать
несов.; сов. - поги́бнутьölmek, can vermek, (ölüp) gitmek; kırılmak; mahvolmakпоги́бнуть на войне́ — savaşta ölmek / şehit düşmek
поги́бнуть в авиацио́нной катастро́фе — uçak kazasında ölmek / yaşamını yitirmek / can vermek
во вре́мя падежа́ поги́бло мно́го ове́ц — kıranda çok koyun gitti
-
111 подаваться
несов.; сов. - пода́тьсяон нажа́л плечо́м, но дверь не подала́сь — yüklendi, ama kapı yerinden oynamadı
2) çekilmekтолпа́ подала́сь в сто́рону — kalabalık yana çekildi
3) разг. ( отправляться) gitmek -
112 подбрасывать
несов.; сов. - подбро́ситьподбра́сывать мяч — topu havaya atıp atıp tutmak
2) врз atmakподбро́сь дров в печь — sobaya / ocağa (birkaç) odun (daha) at
3) ( подкидывать) gizlice bırakmakподбро́сить письмо́ — gizlice bir mektup bırakmak
подбро́сить ребёнка — bebeğini / çocuğunu bir yere bırakarak gitmek
4) разг., в соч.подбро́сь нас на вокза́л — bizi gara atıver
-
113 подливать
несов.; сов. - подли́тьdaha koymak / dökmek••подлива́ть ма́сла в ого́нь — yangına körükle gitmek, ateşin üstüne benzin dökmek
-
114 подниматься
несов.; сов. - подня́ться1) ( перемещаться вверх) çıkmak; kalkmakподня́ться на аэроста́те на высоту́ пятна́дцати киломе́тров — balonla on beş kilometreye çıkmak
ме́дленно поднима́ться по ступе́нькам — basamakları ağır ağır çıkmak
поднима́ться по ле́стнице на пя́тый эта́ж — merdivenden beşinci kata çıkmak
поднима́ться на ли́фте — asansörle çıkmak
поднима́ться на́ гору — dağa çıkmak
подня́ться на борт (су́дна / корабля́) — gemiye çıkmak
подня́ться на трибу́ну / на ка́федру — kürsüye çıkmak
за́навес поднима́лся пять раз — perde beş kere inip kalktı
бро́ви у него́ подняли́сь — kaşları yukarı kalktı
2) ( вставать - об упавшем) (ayağa) kalkmakон упа́л, но тут же подня́лся́ — düştü ama derhal ayağa kalktı
больно́й ско́ро подни́мется — разг. hasta yakında kalkacak
3) перен. (восстанавливаться, возрождаться) kalkınmakсе́льское хозя́йство поднима́лось — tarım kalkınıyordu
разори́вшись, он так бо́льше и не подня́лся — battı, bir daha da kalkınamadı
подня́ться из руи́н — harabeler içinden kalkıp yükselmek
4) ( вставать с места) (ayağa) kalkmakподнима́ться с посте́ли — yataktan kalkmak
навстре́чу мне подняли́сь дво́е — iki adam ayağa kalkıp bana doğru yürüdü
5) (о птице, самолёте и т. п.) havalanmak, kalkmak6) (переходить к каким-л. действиям) kalkmakподня́ться в ата́ку — hücuma kalkmak
7) ( восставать) (ayağa) kalkmak, başkaldırmak8) (появляться, возникать, начинаться) çıkmak; kopmakподня́лся́ ве́тер — rüzgar çıktı / aldı
подняла́сь бу́ря — fırtına çıktı / koptu
подняла́сь пыль — toz kalktı
подня́лся́ шум — gürültü koptu
9) ( становиться более высоким) yükselmekстена́ подняла́сь ещё на метр — duvar bir metre daha yükseldi
подня́ться в обще́ственном мне́нии — перен. halkın / kamuoyunun gözünde itibarı artmak
э́тот спортсме́н не суме́л подня́ться вы́ше седьмо́го ме́ста — перен. bu atlet yedincilikten yukarı çıkamadı
10) ( о тесте) kabarmak11) (увеличиваться, повышаться) yükselmekу больно́го подняла́сь температу́ра — hastanın ateşi yükseldi
у неё подняло́сь давле́ние — kadının tansiyonu yükseldi / çıktı
це́ны поднима́ли́сь — fiyatlar yükseliyordu
12) тк. несов. (о дороге и т. п.) tırmanmak, yokuş yukarı gitmek13) тк. несов. (возвышаться над чем-л.) (üzerinde) yükselmek••у меня́ рука́ не поднима́ется уби́ть больно́е живо́тное — hasta hayvanı öldürmeye elim varmıyor
-
115 показывать
несов.; сов. - показа́ть1) врз göstermekпоказа́ть ребёнка врачу́ — çocuğu doktora muayene ettirmek
пока́зывать кому-л. го́род — birine şehri göstermek / gezdirmek
пока́зывать фильм — filim göstermek
пока́зывать кому-л. доро́гу — birine yolu göstermek
пока́зывать глаза́ми что-л. — gözleriyle bir şeyi göstermek / işaret etmek
2) ( изображать) göstermek, sergilemek, gözler önüne sermekа́втор пока́зывает жизнь дере́вни — yazar köyün hayatını sergiliyor / gözler önüne seriyor
3) ( проявить) göstermek, ortaya koymakпока́зывать хра́брость — yiğitlik göstermek
показа́ть своё полити́ческое лицо́ — kendi siyasi kişiliğini ortaya koymak
4) (обнаружить, раскрыть) göstermek, sergilemek; ortaya koymakпока́зывать оши́бочность чего-л. — bir şeyin yanlışlığını sergilemek / gösterme
не пока́зывать свои́х чувств — duygularını belli etmemek / dışa vurmamak
вре́мя пока́жет — zaman gösterecek (bunu)
перегово́ры показа́ли, что... — görüşmeler... gösterdi / ortaya koydu
кома́нда показа́ла хоро́ший футбо́л — takım iyi bir futbol çıkardı / ortaya koydu
5) ( об измерительных приборах) göstermeчасы́ пока́зывали три — saat üçü gösteriyordu
6) ( давать результаты) derece yapmakпоказа́ть результа́т 18 ме́тров — спорт. 18 metrelik derece yapmak
что́бы показа́ть хоро́ший результа́т в кома́ндном зачёте... — takım tasnifinde iyi bir dereceye gitmek için...
пока́занная им сре́дняя ско́рость — kaydettiği vasati sürat
на стометро́вке он показа́л (результа́т) 11 секу́нд — yüz metrede 11 saniyelik derece yaptı
я тебе́ покажу́! — разг. gösteririm / öğretirim sana!
вре́мя пока́жет — zaman gösterecek (bunu)
7) ( давать показания) ifade vermek; tanıklık etmekкак показа́л свиде́тель,... — tanığın verdiği ifadeye göre
он показа́л на тебя́ — senin aleyhine tanıklık / şahadet etti
••показа́ть себя́ — kendini göstermek
показа́ть язы́к — dil çıkarmak
проти́вник показа́л спи́ну — düşman yüz geri etti
-
116 покатить
-
117 полететь
сов.1) см. лететь2) uçmak; gitmekполете́ть на Луну́ — Aya uçmak
он полети́т самолётом — uçakla gidecek
4) ( помчаться) çok hızlı gitmeye başlamakон стрело́й полете́л на вокза́л — yaydan çıkmış ok gibi gara koştu
5) ( о времени) birbirini kovalamak; su gibi akmak6) (о письмах, донесениях, пулях и т. п.) yağmakв него́ полетели ка́мни — üstüne taş(lar) yağdı
7) (об искрах, грязи и т. п.) sıçramak8) ( быстро распространиться) yayılıvermek9) перен., разг. (лишиться должности и т. п.) yuvarlanmakполетел ещё оди́н дикта́тор — bir diktatör daha yuvarlandı
10) перен., разг. (сломаться, нарушиться) kırılmak, bozulmakполете́ли все мои́ пла́ны — tüm planlarım altüst oldu
-
118 посещать
несов.; сов. - посети́тьziyaret etmek; görmeye gitmek / gelmek, yoklamak (навещать кого-л.); devam etmek (лекции и т. п.) -
119 почта
posta* * *ж1) врз posta; postaneу́тренняя по́чта — sabah postası
пойти́ на по́чту — postaneye gitmek
отпра́вить посы́лку по́чтой — koliyi postalamak
в сего́дняшней по́чте э́той газе́ты не оказа́лось — bugünkü postadan bu gazete çıkmadı
об э́том он был уведомлён по по́чте — bu, kendisine mektupla bildirildi
2) ( письма) mektuplar -
120 проваливаться
несов.; сов. - провали́ться1) ( падать) düşmek; batmakпровали́ться в я́му — çukura düşmek
провали́ться по по́яс в во́ду — yarı beline kadar suya batmak
мы шли, прова́ливаясь в снег — karlara bata çıka ilerliyorduk
2) çökmek, göçmekкры́ша провали́лась — dam göçtü / çöktü
у него́ щеки провали́лись — avurdu avurduna çöktü
3) (о плане и т. п.) suya düşmek4) ( на экзамене) çakmak, takmakпровали́ться по исто́рии — tarihten çakmak
5) ( исчезать) kaybolmak, sır olmak, sır olup gitmekне сквозь зе́млю же он провали́лся! — yer yarılıp da içine girmedi ya!
••от стыда́ я гото́в был сквозь зе́млю провали́ться — utancımdan yerin dibine / yere geçiyordum
См. также в других словарях:
gitmek — e, der 1) Bir yere doğru yönelmek 2) den Bir yerden veya bir işten ayrılmak 3) Çıkmak, ulaşmak Bu yol nereye gider? 4) Belli bir amaçla bir yere devam etmek veya bir işle uğraşmak Her gün çalışmaya gidiyor. 5) nsz Sürmek, devam etmek Ama böyle… … Çağatay Osmanlı Sözlük
kıçın kıçın gitmek — 1) geriye doğru gitmek, geri geri gitmek 2) henüz yürümeyen bebek kıçüstü gitmek … Çağatay Osmanlı Sözlük
sılaya gitmek — 1) bir süre ayrı kaldığı evini, yurdunu görmeye gitmek Ara sıra memlekete, sılaya gitmek lazım. R. H. Karay 2) anne, baba ve diğer akrabalarını görmek için memlekete gitmek … Çağatay Osmanlı Sözlük
ağır aksak yürümek (veya gitmek veya ilerlemek) — 1) yavaş olarak, istenilen hızda olmayarak yürümek (gitmek, ilerlemek) Hava ve su kirlenmesine karşı mücadele ağır aksak yürüdü. 2) düzensiz, aralıklı olarak yürümek (gitmek, ilerlemek) … Çağatay Osmanlı Sözlük
hacca gitmek — 1) Müslümanlıkta, hac amacıyla Mekke ye gitmek 2) Hristiyanlıkta, kutsal sayılan yerlere gitmek … Çağatay Osmanlı Sözlük
basıp gitmek — birdenbire gitmek, aklına koyduğu şeyi yapmak üzere bulunduğu yerden uzaklaşmak, çekip gitmek … Çağatay Osmanlı Sözlük
ipe gitmek — ölüme gitmek Menfaatine dokunan adam, ipe gitmek için lazım gelen hükümleri giyer. F. R. Atay … Çağatay Osmanlı Sözlük
acayibine gitmek — yadırgamak, tuhafına gitmek … Çağatay Osmanlı Sözlük
badi badi yürümek (veya gitmek veya koşmak) — ördek gibi iki yana sallanarak yürümek (gitmek, koşmak) Hani biz bir çayırda arabayla geçerken bir boğa çıkageldi, köylü korkudan nasıl badi badi koşmaya başlamıştı? A. Ş. Hisar … Çağatay Osmanlı Sözlük
deplasmana gitmek (veya çıkmak) — dış sahaya gitmek … Çağatay Osmanlı Sözlük
dere tepe düz gitmek — engelleri aşarak gitmek Geceleyin ay aydınlığında yola düzüldüler. Dere tepe düz gittiler. Dağlar aştılar. Ö. Seyfettin … Çağatay Osmanlı Sözlük