-
21 fundo
I āvī, ātum, āre [ fundus ]1) снабжать основанием или дномrobora fundatura naves O — дубовый лес, который должен послужить основанием для судов2) основывать, закладывать (urbem, arcem V); класть основание (f. disciplinam C)4) обеспечивать ( opes suas QC); надёжно помещать ( pecuniam H)II fundo, fūdī, fūsum, ere1)а) лить, выливать (merum humi V; vinum de patĕrā H)in mare f. aquas погов. O — морю воды добавлять ( о бесполезном труде)б) проливать (lacrimas Sen, V); изливать, терять ( vitam cum sanguine V)2) pass. fundi течь, струиться, литься ( flumen late funditur PM)fundi или se f. — разрастаться (in omnes partes C; in latitudinem PM); расплываться, растекаться ( in chartā PM) или разбегаться ( homines fusi ac dispersi C)3) отливать ( glandes bAfr); плавить, лить (aes PM, Just)4) сыпать, высыпать, рассыпать ( nuces L); бросать ( segĕtem desectam in Tiberim L)5) метать (tela VF; перен. convicia in aliquem O)6) растрачивать, расточать (opes H; labores V)7) распространять (ignem, incendium late QC; f. famam Q; oratio funditur C)8) производить на свет, рожать (terra fruges fundit C; Mercurius, quem Maja fudit V)9) издавать, произносить (sonos inanes C; preces, voces V)10) слагать (carmen, versūs C)12) рассеивать, разбивать, обращать в бегство (f. copias hostium C; f. atque fugare L); прогонять ( hostes de jugis L)f. aliquem humi V — повалить кого-л. наземь. — см. тж. fusus I -
22 largitas
-
23 mando
I āvī, ātum, āre [ manus + do ]1) вручать, передавать (alicui aliquicl Pl, Cs etc.); вверять, доверять (alicui consulatum Sl, imperia C); поручать (alicui, ut faciat aliquid C, Cs etc.)m. corpus humo V — предать тело землеm. immortalitati C — увековечитьm. hordea sulcis V — бросать ячменные семена в борозды (сеять ячмень)m. aliquem vinculis C — надеть на кого-л. оковыfruges vetustati m. C — заготовлять плоды впрокm. se fugae Cs — обратиться в бегствоm. aliquid memoriae C (animo Sen; menti C) — запомнить (заучить) что-л.m. aliquid litteris C — письменно изложить что-л.m. aliquid ad aliquem Lcn — велеть сказать кому-л. что-л.2) заказывать ( vasa C)II mando, mandī, mānsum, ereomnia minima m. C — мелко разжевать что-л.2)а) кусать, грызть (lora L; frena spumantia V)m. cruentam humum V — умереть на поле сражения, пасть в боюб) растерзывать ( pecus V)III mando, ōnis m. [ mando II ]обжора, лакомка LM -
24 maturus
mātūrus, a, um (superl. maturissimus C, PJ и maturrimus T)1) зрелый, спелый (fruges V; seges L); созревший, взрослый (filia matura viro V; matura aetas H); назревший ( seditio L)m. aevi V — достигший зрелого возраста, пожилой2) в последней стадии беременности, близкий к родам ( venter O); беременная ( Roxane matura ex Alexandro Just)3) пригодный, годный (m. militiae L; scribendi tempus maturius C)4) выслуживший своё время, отслуживший свой срок ( centurio Su)5) ранний (satio Pall; hiems Cs)sum maturior illo O — я пришёл раньше, чем он6) преждевременный, (слишком) быстрый ( decessio C)7) скорый, быстрый (victoria Sl; judicium C)8) близкий к исполнению ( imperia Just); предстоящий ( missio QC); вошедший в силу ( causa belli L)9) полный, яркий ( lux V)10) своевременныйmaturum videtur T — кажется, пораmors matura C — смерть в глубокой старости, но тж. Tib безвременная11) старый, престарелый ( scnex H); глубокий (senecta O; vetuslas Lcr); преклонный (anni V etc.)12) достигший расцвета, находящийся в зените ( gloria L) -
25 medico
āvī, ātum, āre [ medicus I ]1)а) смешивать, приготовлять, приправлять (aquam thymo Col; vinum Col)б) смазывать ( oves unguine Pall)2) красить, окрашивать (aliquid aliquā re O etc.)4) размягчать (semina, sc. nitro V)5) наделять чудодейственной силой, зачаровывать6) лечить (vulneris aestūs Sil; rabidos furores Calp)7) отравлять ( medicata veneno tela Sil). — см. тж. medicatus I -
26 mitigo
mītigo, āvī, ātum, āre [ mitis + ago ]1) размягчать, делать мягким, т. е. доводить до зрелости ( fruges C); разваривать ( cibum C); взрыхлять, разрыхлять ( agros C)2) смягчать ( legis acerbitatem C); облегчать, умерять (odium precibus C; dolorem imminutae libertatis C; iram QC, O); успокаивать (aliquem, animum alicujus C); ослаблять ( amaritudinem frugum PM)3) укрощать, приручать ( animal Sen); приучать ( aures elephantorum ad sonum QC) -
27 morigerus
mōrigerus, a, um [ mos + gero ]1) послушный, покорный (alicui Pl, in aliquā re Ter, ad aliquam rem Ap)morigeri modi Lcr — послушание, услужливость -
28 ne
I -ne энклит. вопр. частица1) разве, неужели, что лиităne? C — так ли?, в самом деле?, разве?2) ли3) -ne... an или -ne... -ne ли... или ( feraene an homines C)audentes forsne deusne juvet O — (посмотрим), кто помогает храбрым: случай или бог. — В разговорной речи конечное e частицы ne и конечное s основного слова часто выпадаютII nē adv.2) при запрещении с imper. ( ne metue Sen) или conjct. (hoc ne fecĕris C; ne quaesiĕris H; senatus hoc ne concedat C)3) допустим (исходя из того, предположив), что не (ne sit sol, ne luna, ne stellae C)4) да (пусть) не (ne id Juppiter sirit = sivĕrit L; ne vivam, si scio C)5)а) ne... quidem даже не ( mendāci homini ne vera quidem dicenti credimus C)б) тем более не, тем менее (nullum est fatum: ita ne divinatio quidem C); нисколько не, не только не (ne connivente quidem, sed etiam hilarioribus oculis intuente C)III nē (intens. ut ne) conj.1) чтобы не (hoc te rogo, ne demittas animum C; pullos fovēre, ne frigore laedantur C)2) как бы не, чтоverĭtus, ne hostium impĕtum sustinēre non posset Cs — опасаясь, что ему не устоять против натиска неприятеляIV nē (иногда nae) adv.конечно, (вот) именно, право, ну даegonĕ?—Tu nē Pl — я, что ли?— Ну да, тыedĕpol nē Pl — клянусь Поллуксом, конечно; у C — впереди местоимений личн. и указат. (nē ego, nē tu, nē ille)nē illi vehementer errant, si illam meam pristĭnam lenitatem perpetuam sperant futuram C — право же, они сильно ошибаются, если надеются, что моя прежняя снисходительность будет длиться вечно, -
29 pario
I peperī, par(i)tum, ere (редко Enn īre) (part. fut. părĭtūrus)1)а) рожать ( sine doloribus Pl)p. quintum C — родить в пятый разб) о животных рожать, метать, высиживать Cato, C etc.p. ova C — класть яйца2) производить ( fruges C); создавать, основывать, строить ( urbes C); выдумывать ( verba C)3)а) добывать, достигать (consulatum C; paritur pax bello Nep); снискать, стяжать, заслужить (sibi laudem C; gratiam apud aliquem L); одерживать ( victoriam ex hoste L); наживать ( parta bona C)non minor est virtus, quam quaerere, parta tueri O — в умении сберегать приобретённое не меньшая заслуга, чем в самом приобретенииб) завоёвывать ( aliquid armis Sl)4) причинять ( alicui dolorem C); навлекать, порождать ( verilas odium parit Ter)letum sibi manu p. V — покончить с собойII pario, āvī, ātum, āre [ par ]1) делать равным, med.-pass. быть равным ( pariari deo Tert)2) производить взаимные расчёты (p. alicui Dig)3) совершать куплю-продажу, торговать Lampr -
30 pellicio
lēxī, lectum, ere [ per + lacio ]привлекать, заманивать, соблазнять, склонять (aliquem ad se C; aliquem donis T); притягивать ( vim ferri Lcr); чарами переносить на своё поле ( fruges alienas PM) -
31 perdo
per-do, didī, ditum, ere1)а) губитьб) уничтожать, убивать ( serpentera O)2) расстраивать, разрушать (civitatem, valetudinem, fruges C); портить ( oculos assiduis lucubrationibus C); обездоливать, разорять ( cives C); помрачать ( aethĕra umbrā VF)3) тратить, мотать ( fortunas suas Ter)4) проигрывать (litem C; causam C; multum in aleā C)ne perdiderit, non cessat p. lusor O — (зарвавшийся) игрок не перестаёт проигрывать в надежде, что проигрывать не будет5) терять (tempus C; spem Pl, L; liberes C); напрасно расточать ( blanditias O)scapulas perdidisse ирон. Ter — поплатиться спиной, т. е. быть избитымp. oleum et operam погов. C — трудиться без пользыp. mortem Sen, Sil, St или letum Lcn — погибнуть бесполезной смертью -
32 torreo
torruī, tostum, torrēre1) сушить, подсушивать, поджаривать ( fruges flammis V)2) жарить, печь ( exta in verubus V)tosta liba O — пироги3) жечь, сжигать ( carmina flammā Tib)4) томить, мучить ( amor pectora torret O) -
33 Triptolemus
ī m.Триптолем, родом из Элевсина, любимец Цереры, создатель земледелия, впоследствии — судья в подземном царстве Vr, rhH., C, StTriptolĕmo fruges dare погов. O — морю воды прибавлять -
34 Púlvis et úmbra sumús
Гораций, "Оды", IV, 7, 13-16:Frígora mítescúnt Zephyrís, ver próterit áestasDámna tamén celerés reparánt caeléstia lúnae:Quó pater Áeneás, quo díves Túllus et Áncus,Púlvis et úmbra sumús.Стужу растопит Зефир, весну поглотившее летоТоже погибнет, когдаЩедрая осень придет, рассыпая дары, а за неюСнова нахлынет зима.Но в небесах за луною луна обновляется вечно, -Мы же в закатном краю,Там, где родитель Эней, где Тулл велелепный и Марций,Будем лишь тени и прах.(Перевод А. Семенова-Тян-Шанского)Если кто-нибудь спросит теперь в Забубеньеве об Адаме Адамыче, то там скажут: "что-то не помнится, чтобы был здесь когда-нибудь такой человек. Может был, а может и не было никогда такого". Pulvis et umbra sumus. (M. Л. Михайлов, Адам Адамыч.)Латинско-русский словарь крылатых слов и выражений > Púlvis et úmbra sumús
-
35 arens
сухой: fruges arentes прот. humidae (1. 1 C. Th. 2, 33).Латинско-русский словарь к источникам римского права > arens
-
36 frux
1) полевой плод, особ. стручковый, противоп. frumentum; доходы с земли (1. 77 D. 50, 16);2) приобретенное имущество (1. 2 pr. C. 2, 45). 3) честность, годность ad melioris vitae frugem se reformare (1. 19 C. 2, 12); особ. frugi, bonae frugi, честный, бережливый, frugi vitae esse (1. 8 § 11 D. 2, 15. 1. 3 § 3 D. 26, 7. 1. 11 D. 18, 6);quif fruges excantassit (L. XII. tab. VIII. 7).
servus bonae fruqi (1. 23 § 5 D. 9, 2. 1. 1 § 4 D. 11, 3. 1. 13 § 3 D. 19, 1).
- 1
- 2
См. также в других словарях:
FRUGES — proprie frumenta et legumina dicta sunt Vett. οῖτοι Graecis et ςιτηροὶ καρπόι. Accius in Troadibus, Nocturna saxo fruges frendes torridas Virg. Aen. l. 1. v. 182. frugesqueve receptas Et torrere parant flammis et frangere saxo. de quo torrendi… … Hofmann J. Lexicon universale
Fruges — Fruges … Deutsch Wikipedia
Fruges — País … Wikipedia Español
Fruges [1] — Fruges (lat.), 1) Früchte, bes. 2) Feldfrüchte u. zwar hauptsächlich 3) Hülsenfrüchte … Pierer's Universal-Lexikon
Fruges [2] — Fruges (spr. Frühsch), Marktflecken im Arrondissement Montreuil des französischen Departements Pas de Calais; Tuchmanufacturen, Lederhandel; 3000 Ew. u. Mineralquelle … Pierer's Universal-Lexikon
Fruges — (lat., Mehrzahl zu frux), Früchte, besonders Feldfrüchte. F. consumĕre nati, Zitat aus Horaz »Episteln« (Buch I, 2,27): »Geboren, die Früchte (des Landes) zu verzehren«, als Bezeichnung der nur zum Verzehren oder Genießen gebornen Müßiggänger … Meyers Großes Konversations-Lexikon
Fruges — 50° 30′ 55″ N 2° 08′ 04″ E / 50.5152777778, 2.13444444444 … Wikipédia en Français
Fruges — French commune name= Fruges region= departement= arrondissement= canton= Fruges insee=62364 cp=62310 maire=Jean Jacques Hilmoine mandat=2001 2008 intercomm=Communauté de communes du Canton de Fruges et environs longitude=2.13444444444 latitude=50 … Wikipedia
Fruges — Original name in latin Fruges Name in other language Fruges State code FR Continent/City Europe/Paris longitude 50.51501 latitude 2.13292 altitude 101 Population 2862 Date 2012 01 18 … Cities with a population over 1000 database
fruges — /frujiyz/ In the civil law, anything produced from vines, underwood, chalk pits, stone quarries. Grains and leguminous vegetables. In a more restricted sense, any esculent growing in pods … Black's law dictionary
fruges — /frujiyz/ In the civil law, anything produced from vines, underwood, chalk pits, stone quarries. Grains and leguminous vegetables. In a more restricted sense, any esculent growing in pods … Black's law dictionary