Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

forwards

  • 61 praetorqueo

    prae-torquĕo, no perf., tum, 2, v. a., to twist forwards, twist round (ante-class. and post-Aug.).
    I.
    Lit.:

    praetorto capite et recurvato,

    Col. 3, 18.—
    II.
    Trop.:

    praetorquete injuriae collum,

    Plaut. Rud. 3, 2, 12.

    Lewis & Short latin dictionary > praetorqueo

  • 62 priorsum

    prĭorsum and prĭorsus, adv. [prisversus], forwards (post-class.):

    corpus aut accedit priorsum, aut retrorsum recedit (al. prorsum),

    Macr. S. 7, 9:

    pergere,

    id. ib. 7, 13:

    movetur corpus priorsus ac retrorsus,

    Claud. Mam. Stat. Anim. 1, 18.

    Lewis & Short latin dictionary > priorsum

  • 63 priorsus

    prĭorsum and prĭorsus, adv. [prisversus], forwards (post-class.):

    corpus aut accedit priorsum, aut retrorsum recedit (al. prorsum),

    Macr. S. 7, 9:

    pergere,

    id. ib. 7, 13:

    movetur corpus priorsus ac retrorsus,

    Claud. Mam. Stat. Anim. 1, 18.

    Lewis & Short latin dictionary > priorsus

  • 64 pro

    1.
    prō (archaic collat. form, posi in posimerium; cf. pono, from posino; cf. Gr. poti and pot with pros), adv. and prep. [root in Sanscr. prep. pra-, before, as in prathamas, first; Gr. pro; cf.: proteros, prôtos, etc.; Lat.: prae, prior, priscus, etc.; perh. old abl. form, of which prae is the loc. ], before, in front of; and, transf., for, with the idea of protection, substitution, or proportion.
    I.
    Adv., found only in the transf. comp. signif. (v. infra, II. B. 3.) in connection with quam and ut: pro quam and pro ut (the latter usually written in one word, prout), like prae quam and prae ut.
    * A.
    Pro quam, in proportion as, just as:

    nec satis est, pro quam largos exaestuat aestus,

    Lucr. 2, 1137. —
    B.
    Pro ut or prout, according as, in proportion, accordingly, proportionably as, just as, as (class.):

    compararat argenti bene facti, prout Thermitani hominis facultates ferebant, satis,

    Cic. Verr. 2, 2, 34, § 83:

    tuas litteras, prout res postulat, exspecto,

    id. Att. 11, 6 fin.:

    id, prout cujusque ingenium erat, interpretabantur,

    Liv. 38, 50:

    prout locus iniquus aequusve his aut illis, prout animus pugnantium est, prout numerus, varia pugnae fortuna est,

    id. 38, 40 fin. —With a corresp. ita:

    ejusque rationem ita haberi, prout haberi lege liceret,

    Cic. Phil. 5, 17, 46:

    prout sedes ipsa est, ita varia genera morborum sunt,

    Cels. 4, 4, 5:

    prout nives satiaverint, ita Nilum increscere,

    Plin. 5, 9, 10, § 51.—
    II.
    Prep. with abl. (late Lat. with acc.:

    PRO SALVTEM SVAM,

    Inscr. Grut. 4, 12; 46, 9; Inscr. Orell. 2360), before, in front of.
    A.
    Lit., of place:

    sedens pro aede Castoris,

    Cic. Phil. 3, 11, 27:

    praesidia, quae pro templis cernitis,

    id. Mil. 1, 2:

    ii qui pro portis castrorum in statione erant,

    Caes. B. G. 4, 32:

    pro castris copias habere,

    id. ib. 7, 66:

    pro castris dimicare,

    id. ib. 5, 16:

    pro oppido,

    id. ib. 7, 71:

    pro opere consistere,

    Sall. J. 92, 9:

    castra pro moenibus locata,

    Liv. 2, 53; 4, 17:

    pro muro,

    id. 30, 10:

    pro castris explicare aciem,

    id. 6, 23:

    pro vallo,

    Plin. 2, 37, 37, § 101; Vell. 2, 19, 1.—With verbs of motion:

    Caesar pro castris suas copias produxit,

    before the camp, Caes. B. G. 1, 48:

    hasce tabulas hic ibidem pro pedibus tuis obicito,

    before your feet, App. Mag. p. 337, 36; id. M. 4, p. 155, 2.—
    2.
    In partic., with the accessory idea of presence on the front part, on the edge or brink of a place, on or in the front of, often to be translated by a simple on or in:

    pro censu classis iuniorum, Serv. Tullius cum dixit, accipi debet in censu, ut ait M. Varro, sicuti pro aede Castoris, pro tribunali, pro testimonio,

    Fest. p. 246 Müll.; cf.: pro significat in, ut pro rostris, pro aede, pro tribunali, Paul. ex Fest. p. 228 Müll.; and:

    pro sententia ac si dicatur in sententiā, ut pro rostris id est in rostris,

    id. p. 226 Müll.: hac re pro suggestu pronunciata, qs. standing on the front part of the tribune, or, as we would say, on the tribune, Caes. B. G. 6, 3: pro tribunali cum aliquid ageretur, was transacted before or at my tribunal, Cic. Fam. 3, 8, 21; so,

    pro tribunali,

    id. Pis. 5, 11; id. Sest. 15, 34: pro contione, before the assembled army; and, in gen., before the assembly:

    laudatus pro contione Jugurtha,

    Sall. J. 8, 2; cf. Curt. 9, 1, 1:

    pro contione laudibus legati militumque tollere animos,

    Liv. 7, 7:

    fortes viros pro contione donantis,

    Curt. 10, 5, 10:

    pro contione litteras recitare,

    id. 4, 10, 16; Liv. 38, 23 fin.:

    pro contione palam utrumque temptavit,

    Suet. Vesp. 7; Tac. A. 3, 9; Front. Strat. 1, 11, 3: [p. 1448] 4, 5, 11; cf.:

    pro comitio,

    Suet. Aug. 43:

    uti pro consilio imperatum erat,

    in the council, Sall. J. 29, 6; cf.:

    supplicatio in triduum pro collegio decemvirūm imperata fuit,

    Liv. 38, 36:

    pontifices pro collegio decrevisse,

    Gell. 11, 3, 2:

    pro collegio pronuntiare,

    Liv. 4, 26, 9:

    suas simultates pro magistratu exercere,

    id. 39, 5:

    pro munimentis castelli manipulos explicat,

    before, on the fortifications, Tac. A. 2, 80; 12, 33: stabat pro litore diversa acies, in front of or upon the shore, id. ib. 14, 30:

    legionem pro ripā componere,

    id. ib. 12, 29:

    velamenta et infulas pro muris ostentant,

    in front of, from the walls, Tac. H. 3, 31; so,

    pro muris,

    id. A. 2, 81:

    ad hoc mulieres puerique pro tectis aedificiorum saxa et alia, quae locus praebebat, certatim mittere,

    standing on the edge of the roofs, from the roofs, Sall. J. 67, 1 Kritz.—
    B.
    Transf.
    1.
    To signify a standing before or in front of, for defence or protection; hence an acting for, in behalf of, in favor of, for the benefit of, on the side of (opp. contra, adversum):

    veri inveniendi causā contra omnia dici oportere et pro omnibus,

    Cic. Ac. 2, 18, 60; cf.:

    hoc non modo non pro me, sed contra me est potius,

    id. de Or. 3, 20, 75:

    partim nihil contra Habitum valere, partim etiam pro hoc esse,

    id. Clu. 32, 88:

    difficillimum videtur quod dixi, pro ipsis esse quibus eveniunt ista, quae horremus ac tremimus,

    Sen. Prov. 3, 2:

    haec cum contra legem proque lege dicta essent,

    Liv. 34, 8: pro Romano populo armis certare, Enn. ap. Non. 150, 6 (Ann. v. 215 Vahl.); cf.: pro vostrā vitā morti occumbant, id. ap. Serv. ad Verg. A. 2, 62 (Trag. v. 176 Vahl.): quae ego pro re publica fecissem, Cato ap. Front. p. 149:

    nihil ab eo praetermissum est, quod aut pro re publicā conquerendum fuit, aut pro eā disputandum,

    Cic. Sest. 2, 3:

    omnia me semper pro amicorum periculis, nihil umquam pro me ipso deprecatum,

    id. de Or. 2, 49, 201:

    convenit dimicare pro legibus, pro libertate, pro patriā,

    id. Tusc. 4, 19, 43:

    dulce et decorum est pro patriā mori,

    Hor. C. 3, 2, 13; cf. id. ib. 3, 19, 2:

    pro sollicitis non tacitus reis,

    id. ib. 4, 1, 14:

    spondere levi pro paupere,

    id. A. P. 423:

    urbes, quae viris aut loco pro hostibus et advorsum se opportunissumae erant,

    Sall. J. 88, 4:

    nec aliud adversus validissimas gentes pro nobis utilius, quam, etc.,

    Tac. Agr. 12:

    et locus pro vobis et nox erit, Liv 9, 24, 8: et loca sua et genus pugnae pro hoste fuere,

    id. 39, 30, 3:

    pro Corbulone aetas, patrius mos... erant: contra, etc.,

    Tac. A. 3, 31; id. H. 4, 78; Curt. 4, 14, 16.—
    2.
    With the notion of replacement or substitution, in the place of, instead of, for.
    a.
    In gen.: numquam ego argentum pro vino congiario... disdidi, Cato ap. Front. p. 149:

    ego ibo pro te, si tibi non libet,

    Plaut. Most. 5, 2, 10:

    ego pro te molam,

    Ter. And. 1, 2, 29; Cic. Leg. 2, 5, 13:

    mutata (ea dico), in quibus pro verbo proprio subicitur aliud... ut cum minutum dicimus animum pro parvo, etc.,

    id. Or. 27, 92 sq.; cf.:

    libenter etiam copulando verba jungebant, ut sodes pro si audes, sis pro si vis... ain' pro aisne, nequire pro non quire, malle pro magis velle, nolle pro non velle. Dein etiam saepe et exin pro deinde et exinde dicimus,

    id. ib. 45, 154:

    pro vitulā statuis dulcem Aulide natam, Hor S. 2, 3, 199: pro bene sano Ac non incauto fictum astutumque vocamus,

    id. ib. 1, 3, 61; cf. Suet. Caes. 70:

    pro ope ferendā sociis pergit ipse ire, etc.,

    Liv. 23, 28, 11 Weissenb. ad loc.; Zumpt, Gram. § 667; cf.:

    pro eo, ut ipsi ex alieno agro raperent, suas terras, etc.,

    Liv. 22, 1, 2.—
    b.
    Esp. freq. in connection with the title of any officer, to denote his substitute' pro consule, pro praetore, pro quaestore, pro magistro, etc. (afterwards joined into one word, as proconsul, propraetor, proquaestor, promagister, etc.), proconsul, proprœtor, proquœstor, vice-director:

    cum pro consule in Ciliciam proficiscens Athenas venissem,

    Cic. de Or. 1, 18, 82; cf.:

    cum L. Philippus pro consulibus eum se mittere dixit, non pro consule,

    instead of the consuls, not as proconsul, id. Phil. 11, 8, 18:

    nec pro praetore, Caesarem (vocat),

    id. ib. 13, 10, 22; Liv. 35, 1. cum Alexandriae pro quaestore essem, Cic. Ac. 2, 4, 11' cf.:

    litteris Q. Caepionis Bruti pro consule... Q. Hortensii pro consule opera, etc.,

    id. Phil. 10, 11, 26: P. Terentius operas in portu et scripturā Asiae pro magistro dedit, id. Att. 11, 10, 1; cf. id. Verr. 2, 2, 70, § 169; id. Fam. 13, 65, 1; see also the words proconsul, promagister, propraetor, proquaestor, etc.—
    c.
    So of price, penalty, etc., in exchange, in return for:

    tres minas pro istis duobus dedi,

    Plaut. Most. 3, 2, 138; id. Aul. 3, 3, 8:

    pro hujus peccatis ego supplicium sufferam,

    Ter. And. 5, 3, 17:

    dimidium ejus quod pactus esset, pro carmine daturum,

    Cic. de Or. 2, 86, 351:

    pro vitā hominis nisi hominis vita reddatur, non posse deorum inmortalium numen placari,

    Caes. B. G. 6, 16:

    id pro immolatis in foro Tarquiniensium Romanis poenae hostibus redditum,

    Liv. 7, 19, 3:

    vos, pro paternis sceleribus, poenas date,

    Sen. Med. 925; Lact. 2, 7, 21:

    pro crimine poenas,

    Ov. Ib. 621.—
    3.
    Pro is also frequently used to denote the viewing, judging, considering, representing of a thing as something, for, the same as, just as, as:

    pro sano loqueris, quom me appellas nomine,

    Plaut. Men. 2, 2, 24:

    sese ducit pro adulescentulo,

    id. Stich. 3, 1, 65; id. Cist. 1, 3, 24:

    hunc Eduxi a parvulo, habui, amavi pro meo,

    as my own, Ter. Ad. 1, 1, 23:

    Cato ille noster qui mihi unus est pro centum milibus,

    whose voice I regard as equal to that of thousands, Cic. Att. 2, 5, 1:

    Siciliam nobis non pro penariā cellā, sed pro aerario fuisse,

    id. Verr. 2, 2, 2, § 5:

    P. Sestio pro occiso relictus est,

    id. Sest. 38, 81; Caes. B. G. 3, 109:

    cum pro damnato mortuoque esset,

    as good as condemned and dead, Cic. Verr. 2, 4, 15, § 33:

    summa ratio, quae sapientibus pro necessitate est,

    Plin. Ep. 1, 12, 3:

    negotia pro solatiis accipiens,

    Tac. A. 4, 13:

    consuli pro hostibus esse,

    Liv. 43, 5, 4:

    adeo incredibilis visa res, ut non pro vano modo, sed vix pro sano nuncius audiretur,

    as a boaster, Liv. 39, 49: quoniam de adventu Caesaris pro certo habebamus, to consider as certain, Mat. ap. Cic. Att. 9, 15, 6 et saep.; v. certus.—
    4.
    Esp. in certain phrases: pro eo, for the same thing, as just the same:

    ut si a Caesare, quod speramus, impetrarimus, tuo beneficio nos id consecutos esse judicemus: sin minus, pro eo tantum id habeamus, cum a te data sit opera, ut impetraremus,

    Cic. Fam. 13, 7, 5.—With the particles of comparison: atque ( ac), ac si, quasi, just the same as, even as, as though: pro eo ac debui, just as was my duty, Sulp. ap. Cic. Fam. 4, 5, 1:

    pro eo ac si concessum sit,

    Cic. Inv. 1, 32, 54:

    pro eo est atque si adhibitus non esset,

    Dig. 28, 1, 22:

    pro eo erit quasi ne legatum quidem sit,

    ib. 30, 1, 38: pro eo quod, for the reason that, because:

    pro eo quod ejus nomen erat magnā apud omnes gloriā,

    Cic. de Or. 2, 18, 75: pro eo quod pluribus verbis vos quam volui fatigavi, veniam a vobis petitam velim, Liv 38, 49 fin.
    5.
    On account of, for the sake of:

    dolor pro patriā,

    Cic. Fin. 1, 7, 24:

    tumultus pro recuperandā re publicā,

    id. Brut. 90, 311 dub. (B. and K. omit pro):

    dedit pro corpore nummos, i. e. to rescue his person,

    Hor. S. 1, 2, 43:

    aliquem amare pro ejus eximiā suavitate,

    Cic. de Or 1, 55, 234:

    pro quibus meritis quanto opere dilectus sit,

    Suet. Aug. 57:

    cum pro incolumitate principis vota susceperunt,

    Tac. A. 4, 17:

    pro bono (= bene),

    Sall. J. 22, 4.—
    6.
    Pro is used in its most general sense in stating the relation between two objects or actions, in proportion, in comparison with, according to or as, conformably to, by virtue of, for, etc.:

    meus pater nunc pro hujus verbis recte et sapienter facit,

    according to his story, Plaut. Am. 1, 1, 133:

    tu pro oratione nec vir nec mulier mihi's,

    id. Rud. 4, 4, 71: pro viribus tacere ac fabulari, according to one's ability, Enn. ap. Non. 475, 4 (Trag. v. 181 Vahl.):

    facere certum'st pro copiā ac sapientiā,

    Plaut. Merc. 3, 1, 8:

    agere pro viribus,

    Cic. Sen. 9, 27:

    aliquem pro dignitate laudare,

    id. Rosc. Am. 12, 33:

    proelium atrocius quam pro numero pugnantium fuit,

    Liv. 21, 29: pro imperio, by virtue of his office or authority:

    quia pro imperio palam interfici non poterat,

    Liv. 1, 51, 2; hence, imperatively, dictatorially, summarily:

    nec illum ipsum submovere pro imperio posse more majorum,

    id. 2, 56, 12 ' hem! satis pro imperio, quisquis es, Ter. Phorm. 1, 4, 18:

    pro tuā prudentiā,

    Cic. Fam. 4, 10, 2; 11, 12, 2:

    cum in eam rationem pro suo quisque sensu ac dolore loqueretur,

    id. Verr. 2, 1, 27, § 69:

    quibus aliquid opis fortasse ego pro meā, tu pro tuā, pro suā quisque parte ferre potuisset,

    id. Fam. 15, 15, 3: pro virili parte, according to one's ability, id. Sest. 66, 138; Liv. praef. 2; Ov. Tr. 5, 11, 23. —Esp. freq.: pro ratā parte and pro ratā, in proportion, proportionably; v. ratus:

    pro se quisque,

    each according to his ability, each one for himself, Cic. Off. 3, 14, 58; Caes. B. G. 2, 25; Verg. A. 12, 552 et saep.:

    pro tempore et pro re,

    according to time and circumstances, Caes. B. G. 5, 8:

    pro facultatibus,

    Nep. Epam. 3, 5.—Pro eo, quantum, or ut, in proportion to, as, according to, according as:

    eāque pro eo, quantum in quoque sit ponderis, esse aestimanda,

    Cic. Fin. 4, 21, 58:

    equidem pro eo, quanti te facio, quicquid feceris, approbabo,

    id. Fam. 3, 3, 2: tamen pro eo ut temporis difficultas tulit, etc., L. Metell. ap. Cic. Verr. 2, 3, 54, § 126.
    In composition the o is long in some words, in others short (through the influence of the Gr.
    pro-): prōdeo, prŏfiteor; and even in words borrowed from the Greek, as prōlogus.—Its signification has reference either to place, before, forwards; or to protection, for; procedo, procurro, profanus; procuro, propugno, prosum, protego.
    2.
    prō (less correctly prōh), interj., an exclamation of wonder or lamentation, O! Ah! Alas! (class.).
    (α).
    With nom.:

    proh! bonae frugi hominem te jam pridem esse arbitror,

    Plaut. Cas. 2, 4, 4: pro Juppiter! Enn. ap. Varr L. L. 7, § 12 Müll. (Trag. v 225 Vahl.); Ter. And. 4, 3, 17; id. Eun. 3, 5, 2; id. Ad. 1, 2, 31; cf.:

    pro supreme Juppiter,

    id. ib. 2, 1, 42:

    pro Juppiter, Hominis stultitiam!

    id. ib. 3, 3, 12:

    pro di immortales,

    id. ib. 3, 4, 1; cf.: pro, dii immortales: Cic. Imp. Pomp. 12, 33:

    pro curia inversique mores!

    Hor. C. 3, 5, 7:

    pro scelus,

    Mart. 2, 46, 8.—
    (β).
    Parenthet.:

    pro, quanta potentia regni Est, Venus alma, tui,

    Ov. M. 13, 758:

    et mea, pro! nullo pondere verba cadunt,

    id. H. 3, 98:

    tantum, pro! degeneramus a patribus,

    Liv. 22, 14, 6; Curt. 4, 16, 10.—
    (γ).
    With acc.: pro divom fidem! Enn. ap. Don. ad. Ter. Phorm. 2, 2, 25 (Sat. v. 30 Vahl.); Ter. Ad. 4, 7, 28; cf.:

    pro deum atque hominum fidem!

    id. And. 1, 5, 2; 11; id. Heaut. 1, 1, 9; Cic. Tusc. 5, 16, 48;

    instead of which, ellipt.: pro deum immortalium!

    Ter. Phorm. 2, 3, 4:

    pro deum atque hominum,

    id. Hec. 2, 1, 1:

    pro fidem deum! facinus foedum,

    id. Eun. 5, 4, 21.—
    (δ).
    With gen.: pro malae tractationis! Tert. Poen. fin.

    Lewis & Short latin dictionary > pro

  • 65 processus

    1.
    prōcessus, a, um, Part., from procedo.
    2.
    prōcessus, ūs, m. [procedo], a going forwards, advance, course, progression, progress, process.
    I.
    In gen. (class.):

    processus dicendi,

    Cic. Brut. 65, 232:

    processum vult,

    the progress of the discourse, id. Or. 62, 210: in Graecis litteris magnum processum habere, Attei. Philol. ap. Suet. Gram. 10:

    sin in processu coepit crudescere morbus,

    in its course, Verg. G. 3, 504:

    amnis,

    Sen. Ben. 3, 29, 3:

    pelagi,

    Rutil. Nam. 1, 439. —In plur.:

    tantos processus efficiebat,

    Cic. Brut. 78, 272:

    sic tua processus habeat fortuna perennes,

    Ov. Tr. 4, 5, 25; cf. Juv. 1, 39:

    aversatio alienorum processuum,

    Sen. Tranq. 2, 11:

    inimica semper alienis processibus invidia,

    success, good fortune, id. Cons. ad Polyb. 9, 4, § 28:

    queruntur et de consiliis et de processibus suis,

    of their results, id. Ep. 115, 17:

    in malis,

    progress, Vulg. Ecclus. 20, 9.—
    B.
    In partic.
    (α). (β).
    The public appearance of the emperor (opp. to recensus), Treb. Pol. Gall. 17, 3.—
    (γ).
    An attack:

    rapidus turmarum,

    Amm. 19, 2, 6.—
    III.
    Transf.
    A.
    A projection, process, Cels. 8, 1.—
    B.
    Of time, a passing away, elapsing, lapse (post-class.):

    ternis dierum ac noctium processibus,

    Prud. Cath. 7, 121: temporis, Firm. 3, 4; Amm. 14, 1, 2; cf. id. 31, 16, 6; Cod. 31, 2, 3.

    Lewis & Short latin dictionary > processus

  • 66 procidentia

    1.
    prōcĭdentĭa, ĭum, n., v. 1. procido fin.
    2.
    prōcĭdentĭa, ae, f. [1. procido], a falling down or forwards of a part of the body out of its place, a procidence, prolapse:

    ani,

    Cels. 6, 6, 8 fin.:

    vulvarum,

    Plin. 23, 9, 81, § 161:

    sedis,

    id. 26, 8, 58, § 90; cf. procido, P. a.—
    II.
    Gram. t. t. = antiptôsis, the substitution of one case for another, Prisc. 1099 P.

    Lewis & Short latin dictionary > procidentia

  • 67 prociduus

    prōcĭdŭus, a, um, adj. [1. procido].
    I.
    Fallen down, prostrate (post-Aug.):

    salix procidua,

    Plin. 16, 32, 57, § 133; Stat. Th. 3, 127; Sid. Carm. 23, 415.—
    II.
    Of parts of the body, falling down or forwards, prociduous:

    sedes,

    Plin. 21, 20, 87, § 151:

    umbilicus,

    id. 20, 20, 81, § 211.

    Lewis & Short latin dictionary > prociduus

  • 68 proclinatio

    prōclīnātĭo, ōnis, f. [proclino], a bending or inclining forwards: in concreto, a slope, declivity (Vitruvian), Vitr. 5, 12, 4.— In plur.:

    ne structurae habeant ullā in parte proclinationes,

    Vitr. 6, 11.

    Lewis & Short latin dictionary > proclinatio

  • 69 proclino

    prō-clīno, āvi, ātum, 1, v. a., to bend or incline forwards, to bend, incline (not in Cic.).
    I.
    Lit.:

    tum mare in haec magnus proclinet litora Nereus,

    Ov. Am. 2, 11, 39; Vitr. 2, 8, 20:

    curvatura montis proclinata ad mare,

    id. 2, 10, 1:

    proclinatum latus,

    id. 5, 12, 3.—
    II.
    Trop., in part. pass., inclining or verging to a consummation, tottering to its fall:

    adjuvat rem proclinatam Convictolitanis,

    Caes. B. G. 7, 42, 2: proclinatā jam re, id. ap. Cic. Att. 10, 8, B, § 1.

    Lewis & Short latin dictionary > proclino

  • 70 procurro

    prō-curro, cŭcurri and curri, cursum, 3, v. n., to run forth, rush forwards.
    I.
    Lit. (class.), freq. of armies:

    si Romani ferocius procucurrissent,

    Liv. 25, 11:

    infestis pilis,

    Caes. B. C. 3, 93:

    in proximum tumulum,

    id. B. G. 6 39:

    ad repellendum, et prosequendum hostem,

    id. B. C. 2, 8:

    longius,

    to rush farther on, Verg. A. 9, 690:

    adversos telum contorsit in hostes Procurrens,

    id. ib. 12, 267.—Of animals:

    qui et procurrentem (bovem) retrahat et cunctantem producat,

    Col. 6, 2, 9; 7, 3, 26.—
    B.
    Transf.
    1.
    Of locality, to run or jut out, to extend, project ( poet. and in post-Aug. prose):

    infelix saxis in procurrentibus haesit,

    Verg. A. 5, 204:

    terra procurrit in aequor,

    Ov. F. 4, 419:

    mons procurrit in occidentem,

    Col. 6, 27, 7:

    procurrens per medium Euxinum promontorium,

    Plin. 4, 12, 26, § 86:

    Clupea procurrit a Punico litore,

    Flor. 2, 2, 19; Curt. 5, 4, 5; Plin. Ep. 6, 20, 11.—
    2.
    Of plants, to extend:

    radix in longitudinem procurrens,

    Plin. 18, 13, 34, § 130.—
    3.
    Of money, to increase:

    in ipso procurrentis pecuniae impetu raptus,

    Sen. Ep. 101, 4.—
    * II.
    Trop., to go on, advance:

    ut productus studio, ultra facile procurras,

    that you may advance beyond it, Auct. Her. 4, 47, 60.

    Lewis & Short latin dictionary > procurro

  • 71 procursus

    prōcursus, ūs, m. [id.].
    I.
    Lit., a running forth or forwards; esp., in milit. lang., a sallying forth, charge, onset (not in Cic. or Cæs.):

    procursu militum,

    Liv. 22, 41:

    faciles sternit procursibus herbas,

    Stat. Th. 4, 787; Lucr. 2, 455.—
    B.
    Transf., a jutting out, projection (post-Aug.):

    angulosus,

    Plin. 5, 10, 11, § 62.—
    II.
    Trop. (postclass.):

    initia procursusque virtutis patefacere,

    the origin and first manifestations, Val. Max. 3, 2 init.:

    irae, qui acerrimus esse solet,

    the outbreak, id. 7, 3, ext. 6.

    Lewis & Short latin dictionary > procursus

  • 72 procurvo

    prō-curvo, āre, 1, v. a., to bend or curve forwards ( poet.):

    aliquem,

    Stat. Th. 6, 852: pomiferique simul procurvant bracchia rami, Auct. Carm. de Genesi, 14.

    Lewis & Short latin dictionary > procurvo

  • 73 procurvus

    prō-curvus, a, um, adj., curred forwards, crooked, winding ( poet.):

    falx,

    Verg. G. 2, 421:

    litora,

    id. A. 5, 765.

    Lewis & Short latin dictionary > procurvus

  • 74 prodeo

    prōdĕo, ĭi, ĭtum, īre (lengthened anteclass. form, prodinunt, for prodeunt, Enn. ap. Fest. p. 229 Müll.;

    post-class., prodient, for prodibunt,

    Lact. 7, 16 fin.), v. n. [pro-eo], to go or come forth (class.; cf.: proficiscor, progredior).
    I.
    Lit.:

    prodinunt famuli, Enn. l. l.: prodi atque ostium aperi,

    Plaut. Aul. 2, 6, 1:

    foras,

    to come out of doors, id. Poen. 5, 2, 158; Cic. de Or. 2, 86, 353; Phaedr. 2, 4, 22:

    nemon' huc prodit?

    Ter. Phorm. 1, 2, 102:

    in conspectum,

    Plaut. Bacch. 4, 9, 84:

    ex portu,

    Caes. B. C. 3, 7:

    in aciem,

    Cic. Fam. 6, 1, 5:

    ad colloquium,

    Caes. B. G. 5, 26:

    in publicum,

    Cic. Att. 8, 11, 7:

    obviam alicui,

    to go to meet one, id. Mur. 33, 68:

    in contionem,

    Nep. Them. 1, 3:

    in scenam,

    to come upon the stage, make one's appearance, id. ib. praef.; Cic. Off. 1, 35, 129; Suet. Ner. 20.—Of soldiers in battle:

    in proelium,

    Caes. B. C. 3, 86:

    in aciem,

    Hirt. B. G. 8, 8:

    in hostem,

    Luc. 7, 231.—With simple abl.:

    utero matris prodire,

    Ov. F. 1, 33:

    foribus,

    id. Am. 3, 11, 13:

    tumulo,

    id. R. Am. 253.—
    B.
    Transf.
    1.
    Of plants, to come forth, spring or grow up, appear:

    ea seges serius prodit,

    Varr. R. R. 1, 45:

    prodeuntia semina,

    Col. 11, 3, 9; Pall. 1, 6, 18:

    herba,

    Ov. F. 1, 154.—
    2.
    Of elevations, to stand out, project:

    et immodico prodibant tubere tali,

    Ov. M. 8, 808; Plin. 9, 25, 41, § 80.—
    II.
    Trop.
    A.
    To come forth, show itself, appear (class.):

    novae quae prodeunt comoediae,

    Plaut. Cas. prol. 9:

    Juppiter certo prodit in tragoedia,

    id. Am. prol. 93:

    quae si prodierit, atque cum prodierit— scio enim proditurum esse—audiet,

    Cic. Rosc. Am. 35, 100:

    si haec consuetudo prodire coeperit,

    id. Div. in Caecil. 21, 68:

    cum tot prodierint colores,

    have come up, become the fashion, Ov. A. A. 3, 171:

    cultus et ornatus variis prodisse capillis Obfuit,

    id. F. 4, 309:

    tu cum, projectis insignibus, prodis ex judice Dama Turpis, etc.,

    become manifest, turn out to be, Hor. S. 2, 7, 54:

    juvenum prodit Publica cura,

    id. C. 2, 8, 7.—
    B.
    To go forwards, advance, proceed (class.):

    est quadam prodire tenus,

    Hor. Ep. 1, 1, 32:

    prodire sumptu extra modum,

    Cic. Off. 1, 39, 140:

    prodeuntibus annis,

    with advancing years, in the course of time, Petr. 25.— Impers. pass.:

    ne ad extremum prodeatur,

    Cic. Inv. 1, 20, 29.

    Lewis & Short latin dictionary > prodeo

  • 75 prorepo

    prō-rēpo, psi, ptum, 3, v. n., to creep forth, crawl out, come out in a gradual or unobserved manner ( poet. and in post-Aug. prose).
    I.
    Lit.:

    (formica) non usquam prorepit,

    Hor. S. 1, 1, 37:

    cum prorepserunt primis animalia terris,

    id. ib. 1, 3, 99:

    cochleae prorepunt e cavis terrae,

    Plin. 8, 39, 59, § 140:

    aegri quoque ad conspectum tui prorepere,

    Plin. Pan. 22, 3.—
    II.
    Transf.
    A.
    To creep along, crawl forwards to a place:

    rumore caedis exterritus prorepsit ad solarium proximum,

    Suet. Claud. 10.—
    B.
    Of inanimate subjects, to come forth gradually, to put forth, to ooze out, exude, of the vine:

    prorepentes oculi,

    Col. 11, 2, 38; 3, 10, 3:

    pampinus e duro prorepsit,

    id. 4, 22, 4:

    tardaque sudanti prorepunt balsama ligno, Claud. Nupt. Honor. et Mar. 96: ne palmites libero excursu in luxuriam prorepant,

    Col. 5, 5, 13:

    umor lente prorepit,

    gradually flows off, id. 2, 16, 5:

    nervus prorepit usque ad ultimam partem caudae,

    extends, id. 7, 12, 14.

    Lewis & Short latin dictionary > prorepo

  • 76 proripio

    prō-rĭpĭo, pŭi, reptum, 3, v. a.
    I.
    To drag or snatch forth (class.).
    A.
    Lit.:

    hominem proripi jubet,

    Cic. Verr. 2, 5, 62, § 161:

    nudos pedes,

    i. e. spring forth, Ov. Am. 3, 7, 82.—With se, to rush out, to hasten or hurry forth or away:

    quo illum hunc hominem proripuisse foras se dicam ex aedibus?

    Plaut. Capt. 3, 4, 1:

    se ex curiā repente proripuit,

    Cic. Har. Resp. 1, 2:

    se ex curiā domum,

    Sall. C. 32, 1:

    se porta foras,

    Caes. B. C. 2, 11 fin. (12 init.);

    1, 80: se domo,

    Liv. 29, 9; 8, 30:

    ex totā urbe,

    id. 2, 24.—
    B.
    Trop.:

    quae libido non se proripiet ac proiciet occultatione propositā?

    Cic. Fin. 2, 22, 73.—
    II.
    To snatch or hurry on, forwards, or away.
    A.
    Lit.:

    se in publicum,

    to rush into the street, Liv. 8, 28; 2, 23:

    se in silvam,

    to take refuge, Suet. Oth. 6:

    se custodibus,

    Tac. A. 4, 45:

    se cursu,

    to run away, App. M. 7, p. 196, 15.—Without se ( poet.):

    quo deinde ruis? quo proripis?

    Verg. A. 5, 741.—
    B.
    Trop. ( poet.):

    ne virilis Cultus in caedem, et Lycias proriperet catervas?

    Hor. C. 1, 8, 16.

    Lewis & Short latin dictionary > proripio

  • 77 prorsum

    prorsum (collat. form prōsum, like prosus=prorsus, Plaut. Trin. 5, 2, 6 Ritschl), adv. [pro-versum].
    I.
    Forwards ( poet.):

    neque prorsum iniit,

    Plaut. Cist. 4, 2, 32:

    cursari rursum prorsum,

    to and fro, Ter. Hec. 3, 1, 35.—
    II.
    Straight on, right onwards, directly (ante-class.):

    simulato, quasi eas prorsum in navem,

    Plaut. Pers. 4, 5, 5; id. Mil. 4, 4, 56 Ritschl.—
    B.
    Trop., straightforwards, without ceremony, i. e. wholly, absolutely, at all (ante- and post-class.):

    prorsum perit,

    Plaut. Curc. 5, 3, 3: prorsum quodcumque videbat fecisse, Cato ap. Charis. p. 189 P.:

    praedones prorsum parcunt nemini, Plaut. ib.: prorsum credebam nemini,

    id. Pers. 4, 3, 8:

    prorsum nihil intellego,

    Ter. Heaut. 4, 5, 28; cf. id. Eun. 2, 3, 41:

    irritatus,

    Gell. 17, 3, 3.

    Lewis & Short latin dictionary > prorsum

  • 78 prorsus

    1.
    prorsus (collat. form prōsus, Plaut. Trin. 3, 3, 2; Enn. ap. Non. 165, 11; Trag. Rel. p. 28 Rib.; but p. 107 Vahl. reads prorsus), adv. [for pro-versus].
    I.
    Forwards (ante-class.):

    non prorsus, verum transvorsus cedit, quasi cancer solet,

    Plaut. Ps. 4, 1, 45.—
    II.
    Straight on, right onwards, directly (ante- and post-class.), Cato ap. Fest. p. 234 Müll.:

    tunc Arionem prorsus ex eo loco Corinthum petivisse,

    Gell. 16, 19, 17.—
    B.
    Trop.
    1.
    Straightway, by all means, certainly, truly, precisely, utterly, absolutely (class.):

    prorsus perii,

    Plaut. Aul. 2, 8, 27:

    vide ne ille huc prorsus se inruat,

    Ter. Ad. 4, 2, 11; 3, 2, 26:

    prorsus tacere nequeo,

    id. Hec. 4, 4, 51: ita [p. 1474] prorsus existimo, Cic. Tusc. 2, 5, 14:

    nullo modo potest fleri prosus,

    Plaut. Trin. 3, 3, 2:

    nullo modo prorsus assentior,

    Cic. N. D. 3, 8, 21; id. Att. 13, 45, 1:

    verbum prorsus nullum intellego,

    not a single word, id. de Or. 2, 14, 61:

    venies exspectatus non solum nobis, sed prorsus omnibus,

    id. Fam. 4, 10, 1:

    affatim prorsus,

    id. Att. 16, 1, 5:

    prorsus vehementer et severe,

    id. ib. 16, 15, 2:

    hoc mihi prorsus valde placet,

    id. Fam. 6, 20, 2; Plin. 14, 5, 7, § 58.—Ironically:

    grati prorsus conjugibus revertemur,

    Curt. 5, 5, 13.—
    2.
    Exactly, just, precisely:

    set ea prorsus opportuna Catilinae,

    Sall. C. 16, 5; Varr. L. L. 6, § 16 dub.;

    v. Müll. ad h. l.: prorsus quasi,

    precisely as if, Just. 1, 7, 16.—
    3.
    After an enumeration of particulars, in short, in fine, in a word: igitur colos exsanguis, foedi oculi: citus modo, modo tardus incessus;

    prorsus in facie vultuque vecordia inerat,

    Sall. C. 15, 5; 25, 5; id. J. 23, 1; 30, 3 al.
    2.
    prorsus (collat. form prōsus; v. II.), a, um, adj. [for pro-versus].
    I.
    Straightforwards, right onwards, straight, direct (post-Aug.):

    prorso tramite siste gradus (al. proso),

    Avien. 3:

    prorsi limites appellantur in agrorum mensuris, qui ad orientem directi sunt,

    Fest. p. 234, and Paul. ex Fest. p. 235 Müll.—
    II.
    Trop., of style, straightforwards, i. e. prosaic, in prose, opp. to verse (post-class.): prorsum est porro versum, id est ante versum. Hinc et prorsa oratio, quam non inflexit cantilena, Don. Ter. Eun. 2, 3, 14:

    et prorsa et vorsa facundia veneratus sum,

    in prose and verse, App. Flor. 4, p. 361, 36.—In this sense predominant (but not found in Cic.) in the form prosa oratio, prose, =soluta oratio, Quint. 1, 5, 18; 11, 2, 39:

    prosa eloquentia,

    Vell. 1, 17, 3; Sen. ap. Gell. 12, 2, 6; Col. 11, 1, 1; Plin. 5, 29, 31, § 112.— Subst.: prōsa, ae, f., prose, Quint. 1, 8, 2; 8, 6, 17; 20; 9, 4, 52 et saep.

    Lewis & Short latin dictionary > prorsus

  • 79 proserpo

    prō-serpo, ĕre, v. n., to creep forwards or forth, to creep or crawl along (ante- and post-class.).
    I.
    Lit.:

    proserpens bestia,

    Plaut. Poen. 5, 2, 74; cf. id. As. 3, 3, 105; id. Pers. 4, 28; Varr. L. L. 5, § 68 Müll.:

    servulus proserpit leniter,

    App. M. 4, p. 151, 13:

    de specu funesta proserpit ursa,

    id. ib. 7, p. 198, 25.— Transf., of plants, to come forth imperceptibly:

    sata in lucem proserpunt,

    Arn. 3, 119.—
    II.
    Trop., to move on imperceptibly, to glide or steal along (postclass.):

    proserpit ad intima vulnus,

    Ser. Samm. 14, 251:

    malo proserpenti occurrere,

    Amm. 15, 8, 7.

    Lewis & Short latin dictionary > proserpo

  • 80 protelo

    prō-tēlo, āvi, ātum, 1, v. a. [telum], to drive forth or forwards, to drive away, put to flight, repulse, remove (only ante- and post-class.).
    I.
    Lit.: protelare longe propellere, ex Graeco videlicet têle, quod significat longe, Paul. ex Fest. p. 235 Müll.: equites, Sisenn. ap. Non. 363, 18:

    Romanos impetu suo protelant,

    id. ib. 363, 4:

    aliquem patriā,

    Turp. ib. 363, 16 (Com. Rel. p. 83 Rib.):

    aliquem saevidicis dictis,

    Ter. Phorm. 1, 4, 36:

    hanc cladem de vestris manibus,

    App. M. 8, p. 209, 36; p. 178 Bip. —
    II.
    Transf.
    A.
    To prolong, put off, protract, delay, defer:

    diem cautionis,

    Dig. 39, 2, 4:

    admonitionem,

    ib. 5, 1, 2 fin.:

    litem invito judice,

    Cod. Just. 3, 1, 13: annis quadraginta sexcenta milia hominum protelavit, prolonged, i. e. preserved their lives, Tert. adv. Marc. 4, 21:

    protelentur dies in terrā possessionis vestrae,

    Vulg. Deut. 5, 33. —
    B.
    To lead or bring anywhere:

    aliquem in portum divinae clementiae,

    Tert. Poen. 4:

    ignorantiam in occasionem,

    id. Spect. 1.

    Lewis & Short latin dictionary > protelo

См. также в других словарях:

  • forwards — M.E., from FORWARD (Cf. forward) + adverbial genitive s. British English until mid 20c. preserved the distinction between forward and forwards, the latter expressing a definite direction viewed in contrast with other directions. In Amer.Eng.,… …   Etymology dictionary

  • Forwards — For wards, adv. Same as {Forward}. [1913 Webster] …   The Collaborative International Dictionary of English

  • forwards — [fôr′wərdz] adv. [ME forewardes < foreward + adv. gen. es, akin to Ger vorwärts] FORWARD …   English World dictionary

  • forwards — forward, forwards 1. For the adjective, the correct form in standard English is forward: • It has four forward gears and reverse controlled by a speed sensing governor Daily Telegraph, 1971 • Already clouds of steam were rising, obscuring the… …   Modern English usage

  • forwards — Contracts for the sale/purchase of a specified quantity of a financial instrument, currency, or commodity at an agreed upon price on a given future date. Unlike an option, a forward contract obligates both parties to consummate the transaction.… …   Financial and business terms

  • forwards — /ˈfɔwədz/ (say fawwuhdz) adverb 1. towards or at a place, point, or time in advance; onwards; ahead: to move forwards; from this day forwards; to look forwards. 2. towards the front. 3. out; forth; into view or consideration. Also, forward.… …  

  • Forwards — Forward For ward, Forwards For wards, adv. [AS. forweard, foreweard; for, fore + weardes; akin to G. vorw[ a]rts. The s is properly a genitive ending. See {For}, {Fore}, and { ward}, { wards}.] Toward a part or place before or in front; onward;… …   The Collaborative International Dictionary of English

  • forwards — See forward, forwards …   Dictionary of problem words and expressions

  • Forwards Backwards — is the 68th episode of the series Malcolm in the Middle. It initially aired on FOX on 2002 12 01. It is unique in that while revolving around the central plots flashbacks are intermittently mixed in reverse order to provide a back story for the… …   Wikipedia

  • forwards — adverb Date: 15th century forward …   New Collegiate Dictionary

  • forwards — /fawr weuhrdz/, adv. forward. [1350 1400; FORWARD + S1] * * * …   Universalium

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»