Перевод: со всех языков на английский

с английского на все языки

fictĭlĭa

  • 1 fictilia

    fictĭlis, e, adj. [fictus, from fingo], made of clay, earthen, fictile.
    I.
    Adj.:

    si id in ceris fingeretur aut fictilibus figuris,

    Cic. N. D. 1, 26, 71:

    Summanus,

    id. Div. 1, 10, 16:

    vasa,

    id. Att. 6, 1, 13:

    pocula,

    Tib. 1, 1, 39:

    dolia,

    Plin. 35, 12, 46, § 158: olla rudis fictilis, Varr. ap. Non. p. 223.—Jestingly applied to labelled wine-bottles:

    ibi tu videas litteratas fictiles epistolas, Pice signatas,

    Plaut. Poen. 4, 2, 14.—
    II.
    Subst.: fic-tĭle, is, and more freq. in plur., fictĭlĭa, ĭum, n.
    A.
    An earthen vessel:

    balsamum novo fictili conditur,

    Plin. 12, 25, 54, § 116; 29, 6, 39, § 134:

    omnia fictilibus (ponuntur),

    Ov. M. 8, 670; Juv. 3, 168; 10, 26.—
    B.
    Earthen figures of deities:

    antefixa fictilia deorum Romanorum,

    Liv. 34, 4, 4; cf. Plin. 34, 7, 16, § 34; 35, 12, 45, § 157.

    Lewis & Short latin dictionary > fictilia

  • 2 fictile

    fictĭlis, e, adj. [fictus, from fingo], made of clay, earthen, fictile.
    I.
    Adj.:

    si id in ceris fingeretur aut fictilibus figuris,

    Cic. N. D. 1, 26, 71:

    Summanus,

    id. Div. 1, 10, 16:

    vasa,

    id. Att. 6, 1, 13:

    pocula,

    Tib. 1, 1, 39:

    dolia,

    Plin. 35, 12, 46, § 158: olla rudis fictilis, Varr. ap. Non. p. 223.—Jestingly applied to labelled wine-bottles:

    ibi tu videas litteratas fictiles epistolas, Pice signatas,

    Plaut. Poen. 4, 2, 14.—
    II.
    Subst.: fic-tĭle, is, and more freq. in plur., fictĭlĭa, ĭum, n.
    A.
    An earthen vessel:

    balsamum novo fictili conditur,

    Plin. 12, 25, 54, § 116; 29, 6, 39, § 134:

    omnia fictilibus (ponuntur),

    Ov. M. 8, 670; Juv. 3, 168; 10, 26.—
    B.
    Earthen figures of deities:

    antefixa fictilia deorum Romanorum,

    Liv. 34, 4, 4; cf. Plin. 34, 7, 16, § 34; 35, 12, 45, § 157.

    Lewis & Short latin dictionary > fictile

  • 3 fictilis

    fictĭlis, e, adj. [fictus, from fingo], made of clay, earthen, fictile.
    I.
    Adj.:

    si id in ceris fingeretur aut fictilibus figuris,

    Cic. N. D. 1, 26, 71:

    Summanus,

    id. Div. 1, 10, 16:

    vasa,

    id. Att. 6, 1, 13:

    pocula,

    Tib. 1, 1, 39:

    dolia,

    Plin. 35, 12, 46, § 158: olla rudis fictilis, Varr. ap. Non. p. 223.—Jestingly applied to labelled wine-bottles:

    ibi tu videas litteratas fictiles epistolas, Pice signatas,

    Plaut. Poen. 4, 2, 14.—
    II.
    Subst.: fic-tĭle, is, and more freq. in plur., fictĭlĭa, ĭum, n.
    A.
    An earthen vessel:

    balsamum novo fictili conditur,

    Plin. 12, 25, 54, § 116; 29, 6, 39, § 134:

    omnia fictilibus (ponuntur),

    Ov. M. 8, 670; Juv. 3, 168; 10, 26.—
    B.
    Earthen figures of deities:

    antefixa fictilia deorum Romanorum,

    Liv. 34, 4, 4; cf. Plin. 34, 7, 16, § 34; 35, 12, 45, § 157.

    Lewis & Short latin dictionary > fictilis

  • 4 agrestis

    ā̆grestis, e, adj. [id.].
    I.
    Lit., pertaining to land, fields, or the country, country, rural, rustic, wild, agrios:

    Musa,

    Lucr. 5, 1397:

    te in Arpinati videbimus et hospitio agresti accipiemus,

    Cic. Att. 2, 16 fin.:

    vestitus,

    Nep. Pel. 2, 5:

    falx,

    Tib. 2, 5, 28 al.:

    poma,

    Verg. A. 7, 111:

    cum lactucis agrestibus,

    Vulg. Exod. 12, 8:

    ligna non sunt pomifera, sed agrestia,

    ib. Deut. 20, 20:

    herbas agrestes,

    ib. 4 Reg. 4, 39.— Subst.: ā̆grestis, is ( gen. plur. agrestūm, Ov. M. 14, 635), a countryman, rustic, farmer, peasant, Lucr. 5, 1382:

    non est haec oratio habenda aut cum imperitā multitudine aut in aliquo conventu agrestium,

    Cic. Mur. 29:

    collectos armat agrestes,

    Verg. A. 9, 11:

    Fictilia antiquus primum sibi fecit agrestis Pocula,

    Tib. 1, 1, 39:

    facinus admissum a quodam agresti,

    Tac. A. 4, 45:

    inopes agrestes,

    id. H. 2, 13; 4, 50.—
    II.
    Transf., and in mal. part.
    A.
    Rustic, in opp. to the refined citizen ( urbanus, as agrios is opp. to asteios), boorish, clownish, rude, uncultivated, coarse, wild, savage, barbarous, of persons and things:

    sunt quidam vultu motuque corporis vasti atque agrestes,

    Cic. de Or. 1, 25, 115:

    O rem dignam, in quā non modo docti, verum etiam agrestes erubescant,

    id. Leg. 1, 14, 41:

    aborigines, genus hominum agreste,

    Sall. C. 6, 1:

    Ego ille agrestis, saevos, tristis, parcus, truculentus, tenax Duxi uxorem,

    Ter. Ad. 5, 4, 12:

    quis nostrūm tam animo agresti ac duro fuit, ut, etc.,

    Cic. Arch. 8:

    dominus agrestis et furiosus,

    id. Sen. 14:

    exculto animo nihil agreste, nihil inhumanum est,

    id. Att. 13, 45; so Ov. M. 11, 767:

    rustica vox et agrestis,

    Cic. de Or. 2, 11; 2, 3. —Hence, agrestiores Musae, ruder, of the language of the bar, in opp. to more refined and polished eloquence, Cic. Or. 3, 11.—
    B.
    Wild, brutish:

    vultus,

    Ov. M. 9, 96:

    agrestem detraxit ab ore figuram Juppiter (of Io),

    Prop. 3, 31, 13.— Comp., v. above.—
    * Sup. agrestissimus, Cassiod. Ep. 7, 4.—
    * Adv. comp. neutr. agrestius, Spart. Hadr. 3.

    Lewis & Short latin dictionary > agrestis

  • 5 antefixa

    antĕfixus, a, um, Part., qs. from antefigo, fixed or fastened before, nailed to (rare):

    truncis arborum antefixa ora,

    Tac. A. 1, 61.—Hence, antĕfixa, ōrum, n.; subst., the little ornaments, images, statues, etc., affixed to the roofs and gutters of houses or temples, Paul. ex Fest. p. 8 Müll.:

    antefixa fictilia deorum Romanorum,

    Liv. 34, 4; 26, 23; cf. Müll. Etrusc. 2, 247; and id. Archaeol. § 284.

    Lewis & Short latin dictionary > antefixa

  • 6 antefixus

    antĕfixus, a, um, Part., qs. from antefigo, fixed or fastened before, nailed to (rare):

    truncis arborum antefixa ora,

    Tac. A. 1, 61.—Hence, antĕfixa, ōrum, n.; subst., the little ornaments, images, statues, etc., affixed to the roofs and gutters of houses or temples, Paul. ex Fest. p. 8 Müll.:

    antefixa fictilia deorum Romanorum,

    Liv. 34, 4; 26, 23; cf. Müll. Etrusc. 2, 247; and id. Archaeol. § 284.

    Lewis & Short latin dictionary > antefixus

  • 7 coicio

    cōnĭcĭo (also conjĭcio and cōicio; cf. Munro ad Lucr. 2, 1061; Laber. ap. Gell. 16, 7, 5), jēci, jectum, 3, v. a. (arch. temp. perf. conjexi, Plaut. Trin. 3, 2, 99) [jacio].
    I.
    To throw or bring together, to unite, = cogo, colligo.
    A.
    Lit. (very rare):

    cum semina rerum coaluerint quae, conjecta repente, etc.,

    Lucr. 2, 1061; cf. id. 2, 1073 sq.:

    palliolum in collum,

    Plaut. Ep. 2, 2, 10; id. Capt. 4, 1, 12 (cf. id. ib. 4, 2, 9:

    collecto pallio): sarcinas in medium,

    Liv. 10, 36, 1 Weissenb. (MSS. in medio); ib. § 13; 31, 27, 7: tecta, quae conjectis celeriter stramentis erant inaedificata, Auct. B. G. 8, 5. —
    B.
    Trop.
    1.
    To throw together in speaking, to dispute, contend, discuss, manage judicially (ante-class.): verba inter sese, to bandy words, Afran. ap. Non. p. 267, 28;

    so without verba: noli, mea mater, me praesente cum patre, conicere,

    id. ib. p. 267, 30;

    p. 268, 3: causam conicere hodie ad te volo (conicere, agere, Non.),

    id. ib. p. 267, 32; cf. the law formula: ante meridiem causam coiciunto, Fragm. XII. Tab. ap. Auct. Her. 2, 13, 20; and Gell. 17, 2, 10.—
    2.
    Like the Gr. sumballein (v. Lidd. and Scott in h. v. III. 2.), to put together logically, connect, unite; hence (causa pro effectu), to draw a conclusion from collected particulars, to conclude, infer, conjecture (not in Quint., who very freq. employed the synon. colligo):

    aliquid ex aliquā re,

    Lucr. 1, 751; 2, 121; Nep. Eum. 2, 2; id. Timoth. 4, 2:

    annos sexaginta natus es aut plus, ut conicio,

    Ter. Heaut. 1, 1, 11:

    quid illud mali est? nequeo satis mirari, neque conicere,

    id. Eun. 3, 4, 9:

    cito conjeci, Lanuvii te fuisse,

    Cic. Att. 14, 21, 1:

    de futuris,

    Nep. Them. 1, 4:

    quam multos esse oporteret, ex ipso navigio,

    Cic. Verr. 2, 5, 28, § 71:

    conicito, possisne necne, etc.,

    Plaut. Cas. 1, 1, 6:

    tu conicito cetera, Quid ego ex hac inopiā capiam,

    Ter. Phorm. 1, 3, 15.—
    b.
    In partic., t. t. of the lang. of augury, to prophesy, foretell, divine from omens, signs ( a dream, oracle, etc.); to interpret an omen, a dream, an oracle, etc.:

    somnium huic,

    Plaut. Curc. 2, 2, 3:

    qui de matre suaviandā ex oraculo Apollinis tam acute arguteque conjecerit,

    Cic. Brut. 14, 53:

    male conjecta maleque interpretata falsa sunt, etc.,

    id. Div. 1, 52, 119; cf. id. ib. 2, 31, 66:

    num igitur quae tempestas impendeat vatis melius coniciet quam gubernator? etc.,

    id. ib. 2, 5, 12:

    bene qui coniciet, vatem hunc perhibebo optumum (transl. of a Greek verse),

    id. ib. 2, 5, 12; cf. conjectura, II., conjector, and conjectrix.—
    II.
    To throw, cast, urge, drive, hurl, put, place, etc., a person or thing with force, quickly, etc., to or towards; and conicere se, to betake, cast, or throw one's self hastily or in flight somewhere (very freq. and class. in prose and poetry).
    A.
    Lit.
    (α).
    With in:

    tela in nostros,

    Caes. B. G. 1, 26; 1, 46; Nep. Dat. 9, 5:

    pila in hostes,

    Caes. B. G. 1, 52: aliquem in carcerem, Cic. Verr. 2, 5, 7, § 17; id. Tusc. 1, 40, 96; Suet. Caes. 17:

    in vincula,

    Caes. B. G. 4, 27; Sall. C. 42, 3; Nep. Milt. 7 fin.; id. Paus. 3, 5; id. Pelop. 5, 1; Liv. 29, 9, 8, and id. 19, 2, 4 et saep.:

    in catenas,

    Caes. B. G. 1, 47 fin.; Liv. 29, 21, 2:

    in compedes,

    Suet. Vit. 12:

    in custodiam,

    Nep. Phoc. 3, 4; Gai Inst. 1, 13; Suet. Aug. 27 al.: incolas vivos constrictosque in flammam, Auct. B. Afr. 87; cf.:

    te in ignem,

    Plaut. Rud. 3, 4, 64:

    in eculeum,

    Cic. Tusc. 5, 5, 13:

    hostem in fugam,

    Caes. B. G. 4, 12:

    exercitum in angustias,

    Curt. 5, 3, 21:

    navem in portum (vis tempestatis),

    Cic. Inv. 2, 32, 98:

    serpentes vivas in vasa fictilia,

    Nep. Hann. 10, 4:

    cultros in guttura velleris atri,

    to thrust into, Ov. M. 7, 245; cf.:

    ferrum in guttura,

    id. ib. 3, 90:

    se in signa manipulosque,

    Caes. B. G. 6, 40:

    se in paludem,

    Liv. 1, 12, 10:

    se in sacrarium,

    Nep. Them. 8, 4:

    se in ultimam provinciam Tarsum usque,

    Cic. Att. 5, 16, 4:

    se in fugam,

    id. Cael. 26, 63; so,

    se in pedes,

    to take to one's heels, Ter. Phorm. 1, 4, 13 (cf.: se conferre in pedes, Enn. ap. Non. p. 518, 20, and Plaut. Bacch. 3, 1, 7; and:

    quin, pedes, vos in curriculum conicitis?

    id. Merc. 5, 2, 91):

    se intro,

    Lucil. 28, 47; Ter. Heaut. 2, 3, 36.—
    (β).
    With dat. (rare):

    alii spolia... Coniciunt igni,

    Verg. A. 11, 194:

    huic dea unum anguem Conicit,

    id. ib. 7, 347:

    facem juveni conjecit,

    id. ib. 7, 456:

    conjectaque vincula collo accipit,

    thrown about the neck, Ov. Tr. 4, 1, 83.—
    (γ).
    With ad:

    animus domicilia mutet ad alias animalium formas conjectus,

    removed, transposed, Sen. Ep. 88, 29.—
    (δ).
    With acc. alone (mostly poet.):

    magnus decursus aquaï Fragmina coniciens silvarum arbustaque tota,

    bearing down, prostrating, Lucr. 1, 284:

    jaculum,

    Verg. A. 9, 698:

    tela,

    Ov. M. 5, 42:

    cultros,

    id. ib. 15, 735:

    thyrsos,

    id. ib. 11, 28:

    venabula manibus,

    id. ib. 12, 454:

    domus inflammata conjectis ignibus,

    Cic. Att. 4, 3, 2:

    telum inbelle sine ictu,

    Verg. A. 2, 544.—
    (ε).
    With inter:

    jaculum inter ilia,

    Ov. M. 8, 412.—
    B.
    Trop., to bring, direct, turn, throw, urge, drive, force something eagerly, quickly to or towards, etc.
    (α).
    With in:

    aliquem in morbum ex aegritudine,

    Plaut. Poen. prol. 69:

    aliquem in laetitiam,

    Ter. Heaut. 2, 3, 51:

    (hostes) in terrorem ac tumultum,

    Liv. 34, 28, 3:

    in metum,

    id. 39, 25, 11:

    in periculum,

    Suet. Oth. 10:

    rem publicam in perturbationes,

    Cic. Fam. 12, 1, 1:

    aliquem in nuptias,

    Ter. And. 3, 4, 23; cf. id. ib. 3, 5, 14;

    4, 1, 43: (Catilinam) ex occultis insidiis in apertum latrocinium,

    Cic. Cat. 2, 1, 1:

    aliquem in tricas,

    Plaut. Pers. 5, 2, 18; Liv. 36, 12, 4:

    se in saginam ad regem aliquem,

    Plaut. Trin. 3, 2, 99: se mirificam in latebram, to fly to (in disputing), Cic. Div. 2, 20, 46:

    se in noctem,

    to commit one's self to the night, travel by night, id. Mil. 19, 49: se mente ac voluntate in versum, to devote or apply one's self with zeal to the art of poetry, id. de Or. 3, 50, 194:

    oculos in aliquem,

    id. Clu. 19, 54; id. Lael. 2, 9; Tac. H. 1, 17:

    orationem tam improbe in clarissimos viros,

    Cic. Sest. 18, 40:

    tantam pecuniam in propylaea,

    to throw away, squander, id. Off. 2, 17, 60; cf.:

    cum sestertium milies in culinam conjecisset (Apicius),

    Sen. Cons. Helv. 10, 9:

    culpam in unum vigilem,

    Liv. 5, 47, 10:

    crimina in tuam nimiam diligentiam,

    Cic. Mur. 35, 73:

    maledicta in ejus vitam,

    id. Planc. 12, 31: causas tenues simultatum in gregem locupletium, i. e. to cause, occasion, Auct. B. Alex. 49:

    crimen in quae tempora,

    Liv. 3, 24, 5:

    omen in illam provinciam,

    Cic. Verr. 2, 2, 6, § 18.—
    (β).
    Absol.:

    oculos,

    Cic. de Or. 2, 55, 225:

    petitiones ita conjectae (the fig. taken from aiming at a thing with weapons),

    id. Cat. 1, 6, 15: in disputando conjecit illam vocem Cn. Pompeius, omnes oportere senatui dicto audientes esse, threw out or let fall, etc., Cael. ap. Cic. Fam. 8, 4, 4.—
    * (γ).
    With sub:

    id vos sub legis superbissimae vincula conicitis,

    Liv. 4, 4, 10.—
    2.
    Of a verbal bringing forward, etc., to urge, press, treat, adduce: rem ubi paciscuntur, in comitio aut in foro causam coiciunto, XII. Tab. ap. Auct. Her. 2, 13, 20: causam coicere ad te volo, Afran. ap. Non. p. 267, 32 (Com. Rel. v. 216 Rib.):

    verba inter se acrius,

    id. ib. p. 267, 27 (Com. Rel. v. 309 ib.): is cum filio Cojecerat nescio quid de ratiunculā, id. ap. Suet. Vit. Ner. 11 (Com. Rel. v. 191 ib.).—
    3.
    To throw, place, put into, include in, etc.: eum fasciculum, quo illam (epistulam) conjeceram, Cic. Att. 2, 13, 1:

    ex illo libello, qui in epistulam conjectus est,

    id. ib. 9, 13, 7:

    conjeci id (prooemium) in eum librum, quem tibi misi,

    id. ib. 16, 6, 4:

    pluraque praeterea in eandem epistulam conjeci,

    id. ib. 7, 16, 1; cf.:

    quod multos dies epistulam in manibus habui... ideo multa conjecta sunt aliud alio tempore,

    id. Q. Fr. 3, 1, 7, § 23:

    legem in decimam tabulam,

    id. Leg. 2, 25, 64; id. Caecin. 22, 63.

    Lewis & Short latin dictionary > coicio

  • 8 conicio

    cōnĭcĭo (also conjĭcio and cōicio; cf. Munro ad Lucr. 2, 1061; Laber. ap. Gell. 16, 7, 5), jēci, jectum, 3, v. a. (arch. temp. perf. conjexi, Plaut. Trin. 3, 2, 99) [jacio].
    I.
    To throw or bring together, to unite, = cogo, colligo.
    A.
    Lit. (very rare):

    cum semina rerum coaluerint quae, conjecta repente, etc.,

    Lucr. 2, 1061; cf. id. 2, 1073 sq.:

    palliolum in collum,

    Plaut. Ep. 2, 2, 10; id. Capt. 4, 1, 12 (cf. id. ib. 4, 2, 9:

    collecto pallio): sarcinas in medium,

    Liv. 10, 36, 1 Weissenb. (MSS. in medio); ib. § 13; 31, 27, 7: tecta, quae conjectis celeriter stramentis erant inaedificata, Auct. B. G. 8, 5. —
    B.
    Trop.
    1.
    To throw together in speaking, to dispute, contend, discuss, manage judicially (ante-class.): verba inter sese, to bandy words, Afran. ap. Non. p. 267, 28;

    so without verba: noli, mea mater, me praesente cum patre, conicere,

    id. ib. p. 267, 30;

    p. 268, 3: causam conicere hodie ad te volo (conicere, agere, Non.),

    id. ib. p. 267, 32; cf. the law formula: ante meridiem causam coiciunto, Fragm. XII. Tab. ap. Auct. Her. 2, 13, 20; and Gell. 17, 2, 10.—
    2.
    Like the Gr. sumballein (v. Lidd. and Scott in h. v. III. 2.), to put together logically, connect, unite; hence (causa pro effectu), to draw a conclusion from collected particulars, to conclude, infer, conjecture (not in Quint., who very freq. employed the synon. colligo):

    aliquid ex aliquā re,

    Lucr. 1, 751; 2, 121; Nep. Eum. 2, 2; id. Timoth. 4, 2:

    annos sexaginta natus es aut plus, ut conicio,

    Ter. Heaut. 1, 1, 11:

    quid illud mali est? nequeo satis mirari, neque conicere,

    id. Eun. 3, 4, 9:

    cito conjeci, Lanuvii te fuisse,

    Cic. Att. 14, 21, 1:

    de futuris,

    Nep. Them. 1, 4:

    quam multos esse oporteret, ex ipso navigio,

    Cic. Verr. 2, 5, 28, § 71:

    conicito, possisne necne, etc.,

    Plaut. Cas. 1, 1, 6:

    tu conicito cetera, Quid ego ex hac inopiā capiam,

    Ter. Phorm. 1, 3, 15.—
    b.
    In partic., t. t. of the lang. of augury, to prophesy, foretell, divine from omens, signs ( a dream, oracle, etc.); to interpret an omen, a dream, an oracle, etc.:

    somnium huic,

    Plaut. Curc. 2, 2, 3:

    qui de matre suaviandā ex oraculo Apollinis tam acute arguteque conjecerit,

    Cic. Brut. 14, 53:

    male conjecta maleque interpretata falsa sunt, etc.,

    id. Div. 1, 52, 119; cf. id. ib. 2, 31, 66:

    num igitur quae tempestas impendeat vatis melius coniciet quam gubernator? etc.,

    id. ib. 2, 5, 12:

    bene qui coniciet, vatem hunc perhibebo optumum (transl. of a Greek verse),

    id. ib. 2, 5, 12; cf. conjectura, II., conjector, and conjectrix.—
    II.
    To throw, cast, urge, drive, hurl, put, place, etc., a person or thing with force, quickly, etc., to or towards; and conicere se, to betake, cast, or throw one's self hastily or in flight somewhere (very freq. and class. in prose and poetry).
    A.
    Lit.
    (α).
    With in:

    tela in nostros,

    Caes. B. G. 1, 26; 1, 46; Nep. Dat. 9, 5:

    pila in hostes,

    Caes. B. G. 1, 52: aliquem in carcerem, Cic. Verr. 2, 5, 7, § 17; id. Tusc. 1, 40, 96; Suet. Caes. 17:

    in vincula,

    Caes. B. G. 4, 27; Sall. C. 42, 3; Nep. Milt. 7 fin.; id. Paus. 3, 5; id. Pelop. 5, 1; Liv. 29, 9, 8, and id. 19, 2, 4 et saep.:

    in catenas,

    Caes. B. G. 1, 47 fin.; Liv. 29, 21, 2:

    in compedes,

    Suet. Vit. 12:

    in custodiam,

    Nep. Phoc. 3, 4; Gai Inst. 1, 13; Suet. Aug. 27 al.: incolas vivos constrictosque in flammam, Auct. B. Afr. 87; cf.:

    te in ignem,

    Plaut. Rud. 3, 4, 64:

    in eculeum,

    Cic. Tusc. 5, 5, 13:

    hostem in fugam,

    Caes. B. G. 4, 12:

    exercitum in angustias,

    Curt. 5, 3, 21:

    navem in portum (vis tempestatis),

    Cic. Inv. 2, 32, 98:

    serpentes vivas in vasa fictilia,

    Nep. Hann. 10, 4:

    cultros in guttura velleris atri,

    to thrust into, Ov. M. 7, 245; cf.:

    ferrum in guttura,

    id. ib. 3, 90:

    se in signa manipulosque,

    Caes. B. G. 6, 40:

    se in paludem,

    Liv. 1, 12, 10:

    se in sacrarium,

    Nep. Them. 8, 4:

    se in ultimam provinciam Tarsum usque,

    Cic. Att. 5, 16, 4:

    se in fugam,

    id. Cael. 26, 63; so,

    se in pedes,

    to take to one's heels, Ter. Phorm. 1, 4, 13 (cf.: se conferre in pedes, Enn. ap. Non. p. 518, 20, and Plaut. Bacch. 3, 1, 7; and:

    quin, pedes, vos in curriculum conicitis?

    id. Merc. 5, 2, 91):

    se intro,

    Lucil. 28, 47; Ter. Heaut. 2, 3, 36.—
    (β).
    With dat. (rare):

    alii spolia... Coniciunt igni,

    Verg. A. 11, 194:

    huic dea unum anguem Conicit,

    id. ib. 7, 347:

    facem juveni conjecit,

    id. ib. 7, 456:

    conjectaque vincula collo accipit,

    thrown about the neck, Ov. Tr. 4, 1, 83.—
    (γ).
    With ad:

    animus domicilia mutet ad alias animalium formas conjectus,

    removed, transposed, Sen. Ep. 88, 29.—
    (δ).
    With acc. alone (mostly poet.):

    magnus decursus aquaï Fragmina coniciens silvarum arbustaque tota,

    bearing down, prostrating, Lucr. 1, 284:

    jaculum,

    Verg. A. 9, 698:

    tela,

    Ov. M. 5, 42:

    cultros,

    id. ib. 15, 735:

    thyrsos,

    id. ib. 11, 28:

    venabula manibus,

    id. ib. 12, 454:

    domus inflammata conjectis ignibus,

    Cic. Att. 4, 3, 2:

    telum inbelle sine ictu,

    Verg. A. 2, 544.—
    (ε).
    With inter:

    jaculum inter ilia,

    Ov. M. 8, 412.—
    B.
    Trop., to bring, direct, turn, throw, urge, drive, force something eagerly, quickly to or towards, etc.
    (α).
    With in:

    aliquem in morbum ex aegritudine,

    Plaut. Poen. prol. 69:

    aliquem in laetitiam,

    Ter. Heaut. 2, 3, 51:

    (hostes) in terrorem ac tumultum,

    Liv. 34, 28, 3:

    in metum,

    id. 39, 25, 11:

    in periculum,

    Suet. Oth. 10:

    rem publicam in perturbationes,

    Cic. Fam. 12, 1, 1:

    aliquem in nuptias,

    Ter. And. 3, 4, 23; cf. id. ib. 3, 5, 14;

    4, 1, 43: (Catilinam) ex occultis insidiis in apertum latrocinium,

    Cic. Cat. 2, 1, 1:

    aliquem in tricas,

    Plaut. Pers. 5, 2, 18; Liv. 36, 12, 4:

    se in saginam ad regem aliquem,

    Plaut. Trin. 3, 2, 99: se mirificam in latebram, to fly to (in disputing), Cic. Div. 2, 20, 46:

    se in noctem,

    to commit one's self to the night, travel by night, id. Mil. 19, 49: se mente ac voluntate in versum, to devote or apply one's self with zeal to the art of poetry, id. de Or. 3, 50, 194:

    oculos in aliquem,

    id. Clu. 19, 54; id. Lael. 2, 9; Tac. H. 1, 17:

    orationem tam improbe in clarissimos viros,

    Cic. Sest. 18, 40:

    tantam pecuniam in propylaea,

    to throw away, squander, id. Off. 2, 17, 60; cf.:

    cum sestertium milies in culinam conjecisset (Apicius),

    Sen. Cons. Helv. 10, 9:

    culpam in unum vigilem,

    Liv. 5, 47, 10:

    crimina in tuam nimiam diligentiam,

    Cic. Mur. 35, 73:

    maledicta in ejus vitam,

    id. Planc. 12, 31: causas tenues simultatum in gregem locupletium, i. e. to cause, occasion, Auct. B. Alex. 49:

    crimen in quae tempora,

    Liv. 3, 24, 5:

    omen in illam provinciam,

    Cic. Verr. 2, 2, 6, § 18.—
    (β).
    Absol.:

    oculos,

    Cic. de Or. 2, 55, 225:

    petitiones ita conjectae (the fig. taken from aiming at a thing with weapons),

    id. Cat. 1, 6, 15: in disputando conjecit illam vocem Cn. Pompeius, omnes oportere senatui dicto audientes esse, threw out or let fall, etc., Cael. ap. Cic. Fam. 8, 4, 4.—
    * (γ).
    With sub:

    id vos sub legis superbissimae vincula conicitis,

    Liv. 4, 4, 10.—
    2.
    Of a verbal bringing forward, etc., to urge, press, treat, adduce: rem ubi paciscuntur, in comitio aut in foro causam coiciunto, XII. Tab. ap. Auct. Her. 2, 13, 20: causam coicere ad te volo, Afran. ap. Non. p. 267, 32 (Com. Rel. v. 216 Rib.):

    verba inter se acrius,

    id. ib. p. 267, 27 (Com. Rel. v. 309 ib.): is cum filio Cojecerat nescio quid de ratiunculā, id. ap. Suet. Vit. Ner. 11 (Com. Rel. v. 191 ib.).—
    3.
    To throw, place, put into, include in, etc.: eum fasciculum, quo illam (epistulam) conjeceram, Cic. Att. 2, 13, 1:

    ex illo libello, qui in epistulam conjectus est,

    id. ib. 9, 13, 7:

    conjeci id (prooemium) in eum librum, quem tibi misi,

    id. ib. 16, 6, 4:

    pluraque praeterea in eandem epistulam conjeci,

    id. ib. 7, 16, 1; cf.:

    quod multos dies epistulam in manibus habui... ideo multa conjecta sunt aliud alio tempore,

    id. Q. Fr. 3, 1, 7, § 23:

    legem in decimam tabulam,

    id. Leg. 2, 25, 64; id. Caecin. 22, 63.

    Lewis & Short latin dictionary > conicio

  • 9 defundo

    dē-fundo, fūdi, fūsum, 3, v. a., to pour [p. 533] down, pour out (in the ante-Aug. per. very rare; not in Cic. and Caes.).
    I.
    In gen.:

    aquam,

    Cato R. R. 156, 5:

    vinum (sc. ex dolio in amphoram),

    Hor. S. 2, 2, 58:

    late sanguinem,

    Sil. 5, 453 et saep.:

    ovi album in vas,

    Cels. 6, 6, 1; cf.:

    aliquid in fictilia labra,

    Col. 12, 50, 10 al. — Poet. transf.:

    fruges pleno cornu,

    pours forth, Hor. Ep. 1, 12, 29:

    verba pectore,

    Petr. 5, 22; cf.:

    voces pectore,

    id. 121, 102.—
    II.
    Esp., a religious t. t., to pour out, as a libation:

    te prosequitur mero Defuso pateris,

    Hor. Od. 4, 5, 34; so,

    libamenta Mercurio,

    Val. Max. 2, 6, 8.

    Lewis & Short latin dictionary > defundo

  • 10 Gelo

    1.
    gĕlo, āvi, ātum, 1, v. a. and n. [gelu].
    I.
    Act., to cause to freeze, to congeal.—Pass., to be frozen, to freeze.
    A.
    In gen.:

    si gelent frigora, quarto die premendam (olivam),

    Plin. 15, 6, 6, § 21:

    fluvius, qui ferrum gelat,

    Mart. 1, 50, 12.— Pass.:

    quae (alvearia fictilia) et accenduntur aestatis vaporibus et gelantur hiemis frigoribus (shortly before: nec hieme rigent, nec candent aestate),

    Col. 9, 6, 2.—Esp. freq. in the part. perf.:

    amnes gelati lacusque,

    Plin. 8, 28, 42, § 103:

    lac, Col. poët. 10, 397: caseus,

    id. 7, 8, 7:

    manus Aquilone,

    Mart. 5, 9, 3.—
    B.
    In partic., to freeze, chill, stiffen with fright, horror, etc.; in pass., to be frozen, chilled; to be numbed or stiff (cf.:

    gelu and gelidus): gelat ora pavor,

    Stat. Th. 4, 497:

    timent pavidoque gelantur Pectore,

    Juv. 6, 95:

    sic fata gelatis Vultibus,

    Stat. Th. 4, 404:

    gelato corde attonitus,

    Luc. 7, 339:

    gelati orbes (i. e. oculi emortui),

    id. 6, 541.—
    II.
    Neutr., to freeze:

    pruinae perniciosior natura, quoniam lapsa persidet gelatque,

    Plin. 17, 24, 37, § 222:

    venae,

    Stat. Th. 4, 727:

    vultus Perseos,

    i. e. to be petrified, Luc. 9, 681.— Impers.:

    non ante demetuntur quam gelaverit,

    Plin. 14, 3, 4, § 39; Vulg. Sir. 43, 21.
    2.
    Gĕlo or Gĕlon, ōnis, m., = Gelôn, king of Syracuse, son of Hiero II., Liv. 23, 30; 24, 5; Just. 23, 4; Plin. 8, 40, 61, § 144.

    Lewis & Short latin dictionary > Gelo

  • 11 gelo

    1.
    gĕlo, āvi, ātum, 1, v. a. and n. [gelu].
    I.
    Act., to cause to freeze, to congeal.—Pass., to be frozen, to freeze.
    A.
    In gen.:

    si gelent frigora, quarto die premendam (olivam),

    Plin. 15, 6, 6, § 21:

    fluvius, qui ferrum gelat,

    Mart. 1, 50, 12.— Pass.:

    quae (alvearia fictilia) et accenduntur aestatis vaporibus et gelantur hiemis frigoribus (shortly before: nec hieme rigent, nec candent aestate),

    Col. 9, 6, 2.—Esp. freq. in the part. perf.:

    amnes gelati lacusque,

    Plin. 8, 28, 42, § 103:

    lac, Col. poët. 10, 397: caseus,

    id. 7, 8, 7:

    manus Aquilone,

    Mart. 5, 9, 3.—
    B.
    In partic., to freeze, chill, stiffen with fright, horror, etc.; in pass., to be frozen, chilled; to be numbed or stiff (cf.:

    gelu and gelidus): gelat ora pavor,

    Stat. Th. 4, 497:

    timent pavidoque gelantur Pectore,

    Juv. 6, 95:

    sic fata gelatis Vultibus,

    Stat. Th. 4, 404:

    gelato corde attonitus,

    Luc. 7, 339:

    gelati orbes (i. e. oculi emortui),

    id. 6, 541.—
    II.
    Neutr., to freeze:

    pruinae perniciosior natura, quoniam lapsa persidet gelatque,

    Plin. 17, 24, 37, § 222:

    venae,

    Stat. Th. 4, 727:

    vultus Perseos,

    i. e. to be petrified, Luc. 9, 681.— Impers.:

    non ante demetuntur quam gelaverit,

    Plin. 14, 3, 4, § 39; Vulg. Sir. 43, 21.
    2.
    Gĕlo or Gĕlon, ōnis, m., = Gelôn, king of Syracuse, son of Hiero II., Liv. 23, 30; 24, 5; Just. 23, 4; Plin. 8, 40, 61, § 144.

    Lewis & Short latin dictionary > gelo

  • 12 lenticula

    lentĭcŭla, ae, f. dim. [2. lens], a lentil.
    I.
    Lit.:

    faba vel lenticula,

    Cels. 2, 18:

    hoc mense lenticulam seres,

    Pall. 3, 4.—
    II.
    Transf.
    A.
    The shape of a lentil, lentilshape, Plin. 37, 12, 75, § 196.—
    B.
    A vessel shaped like a lentil:

    vasa fictilia (quas a similitudine lenticulas vocant),

    Cels. 2, 17, § 25; cf. Isid. Orig. 20, 7, 4; Vulg. 1 Reg. 10, 1.—
    C.
    A freckly eruption, freckles, Plin. 26, 1, 5, § 7:

    lenticulam tollunt galbanum et nitrum,

    Cels. 6, 5; cf. lentigo.

    Lewis & Short latin dictionary > lenticula

  • 13 purum

    pūrus, a, um, adj. [Sanscr. root pū, purificare, lustrare; cf.: pŭtus, pŭto; whence also poinê; Lat. poena], clean, pure, i. e. free from any foreign, esp. from any contaminating admixture (syn.: illimis, liquidus).
    I.
    Lit.
    1.
    Clean, free from dirt or filth, pure, unstained, undefiled:

    purae aedes,

    Plaut. Truc. 2, 7, 6:

    et manibus puris sumite fontis aquam,

    Tib. 2, 1, 14; Hor. Epod. 17, 49; id. S. 1, 4, 68:

    vestis,

    Verg. A. 12, 169:

    ut quicquid inde haurias, purum liquidumque te haurire sentias,

    Cic. Caecin. 27, 78:

    amnis,

    Hor. Ep. 2, 2, 120:

    aqua,

    id. C. 3, 16, 29; cf. id. Ep. 1, 10, 20:

    fons,

    Prop. 3 (4), 1, 3:

    lympha,

    Sil. 7, 170:

    amphorae,

    Hor. Epod. 2, 15:

    fictilia,

    Tib. 1, 1, 30:

    torus,

    id. 1, 3, 26:

    purissima mella,

    Verg. G. 4, 163:

    aëre purior ignis,

    Ov. M. 15, 243:

    hasta,

    unstained with blood, Stat. Th. 11, 450.—
    2.
    In gen., free or clear from any admixture or obstruction: terra, cleared (from stones, bushes, etc.), Cic. Sen. 17, 59:

    sol,

    clear, bright, Hor. C. 3, 29, 45:

    orbis,

    Ov. M. 4, 348:

    caelum,

    Tib. 4, 1, 10:

    luna,

    Hor. C. 2, 5, 19:

    vesper,

    id. ib. 3, 19, 26:

    dies,

    Claud. Rapt. Pros. 2, 2:

    aurum,

    refined, without dross, Plin. 33, 4, 25, § 84; 33, 6, 32, § 99:

    argentum,

    Cic. Verr. 2, 4, 23, § 52:

    gemma,

    Ov. M. 2, 856.— Absol.: pū-rum, i, n., a clear, bright, unclouded sky, Verg. G. 2, 364; Hor. C. 1, 34, 7.—
    B.
    Transf.
    1.
    In gen., plain, natural, naked, unadorned, unwrought, unmixed, unadulterated, unsophisticated: argentum, plain, i. e. unornamented, without figures chased upon it, Cic. Verr. 2, 4, 22, § 49; 2, 4, 23, § 52; Plin. Ep. 3, 1, 9; Juv. 9, 141; cf.:

    coronarum aliae sunt purae, aliae caelatae,

    Vitr. 7, 3; and:

    utrum lanx pura an caelata sit,

    Dig. 6, 1, 6:

    vasa,

    not pitched, Col. 12, 4, 4:

    locus,

    not built upon, vacant, Varr. L. L. 5, § 38 Müll.; Liv. 24, 14; Dig. 13, 7, 43:

    humus,

    Cic. Sen. 15, 59:

    solum,

    Liv. 1, 44 fin.:

    ager,

    Ov. F. 3, 582:

    campus,

    Verg. A. 12, 771:

    purus ab arboribus campus,

    Ov. M. 3, 709:

    hasta,

    without an iron head, Prop. 4 (5), 3, 68:

    toga,

    without purple stripes, Phaedr. 3, 10, 10:

    esse utramque sibi per se puramque necesse'st,

    unmixed, Lucr. 1, 506.—
    2.
    Cleansing, purifying:

    idem ter socios pura circumtulit undā,

    Verg. A. 6, 229:

    sulfur,

    Tib. 1, 5, 11.—
    II.
    Trop.
    A.
    Pure, unspotted, spotless, chaste, undefiled, unpolluted, faultless, etc.:

    animus omni admixtione corporis liberatus, purus et integer,

    Cic. Sen. 22, 80:

    castus animus purusque,

    id. Div. 1, 53, 121:

    estne quisquam qui tibi purior esse videatur?

    id. Rosc. Com. 6, 18:

    puriora et dilucidiora,

    id. Tusc. 1, 20, 46: vita et pectore puro, Hor.S. 1,6, 64; id. Ep. 1, 2, 67: pectus purum et firmum, stainless, faultless, Enn. ap. Gell. 7, 17 (Trag. v. 340 Vahl.):

    familia,

    that has solemnized the funeral rites, Cic. Leg. 2, 22, 57:

    gladium purum ab omni caede servare,

    Sen. Ep. 24, 7:

    purae a civili sanguine manus,

    id. Suas. 6, 2:

    purus sum a peccato,

    Vulg. Prov. 20, 9:

    pectus purum ab omni sceleris contagione,

    Lact. 5, 12, 2.—Of freedom from sensual passion:

    animam puram conservare,

    Cic. Verr. 2, 3, 58, § 134:

    noctes, opp. spurcae,

    Plaut. As. 4, 1, 62; id. Poen. 1, 2, 137; Tib. 1, 3, 26; Mart. 6, 66, 5; 9, 64:

    corpus,

    Plin. Ep. 4, 11, 9.—With gen.:

    integer vitae scelerisque purus,

    Hor. C. 1, 22, 1.—Of purity of style:

    oratio Catuli sic pura est, ut Latine loqui paene solus videatur,

    Cic. de Or. 3, 8, 29; cf.: purum et candidum genus dicendi, id. Or. 16, 53:

    sermone puro atque dilucido,

    Quint. 11, 1, 53:

    sermo quam purissimus,

    id. 4, 2, 118:

    multo est tersior ac magis purus (Horatius),

    id. 10, 1, 94:

    pura et illustris brevitas,

    Cic. Brut. 75, 262:

    pura et incorrupta consuetudo dicendi,

    id. ib. 75, 261:

    pressus sermo purusque,

    Plin. Ep. 7, 9, 8.—
    B.
    In partic., in jurid. lang., unconditional, without exception, absolute; entire, complete:

    judicium purum,

    Cic. Inv. 2, 20, 60:

    pura et directa libertas,

    Dig. 40, 4, 59:

    causa,

    ib. 46, 3, 5.—
    C.
    Clear, complete, over and above:

    quid possit ad dominos puri ac reliqui provenire,

    clear gain, Cic. Verr. 2, 3, 86, § 200.—
    D.
    Relig. t. t., free from religious claims or consecration:

    purus autem locus dicitur, qui neque sacer neque sanctus est neque religiosus, sed ab omnibus huiusmodi nominibus vacare videtur,

    Dig. 11, 7, 2, § 4; cf.

    ib. § 2: quae tandem est domus ab istā suspicione religionis tam vacua atque pura,

    Cic. Har. Resp. 6, 11.—
    E.
    Not desecrated, undefiled.
    1.
    Untrodden, fresh:

    locus,

    Liv. 25, 17, 3.—
    2.
    Not defiled by a funeral or burial:

    familia,

    Cic. Leg. 2, 22, 57.—
    3.
    Free from mourning:

    dies,

    Ov. F. 2, 558.— Adv., in two forms, pūrē and (ante-class. and poet.) pūrĭ-ter ( sup. ‡ purime, acc. to Paul. ex Fest. p. 252 Müll.), purely, clearly, without spot or mixture.
    A.
    Lit.
    (α).
    Form pure:

    pure eluere vasa,

    Plaut. Aul. 2, 3, 3; cf.: pure lautum=aquā purā lavatum, Paul. ex Fest. p. 248 Müll.:

    lavare,

    Liv. 5, 22.—
    (β).
    Form puriter:

    puriter transfundere aquam in alterum dolium,

    Cato, R. R. 112:

    puriter lavit dentes,

    Cat. 39, 14.—
    b.
    Comp., brightly, clearly:

    splendens Pario marmore purius,

    Hor. C. 1, 19, 5:

    purius osculari,

    Sen. Ben. 2, 12, 2.—
    c.
    Sup.:

    quam mundissime purissimeque fiat,

    Cato, R. R. 66.—
    B.
    Trop., purely, chastely; plainly, clearly, simply.
    (α).
    Form pure:

    si forte pure velle habere dixerit,

    Plaut. As. 4, 1, 61:

    quiete et pure et eleganter acta aetas,

    Cic. Sen. 5, 13:

    pure et caste deos venerari,

    id. N. D. 1, 2, 3; Liv. 27, 37; cf.:

    radix caste pureque collecta,

    Plin. 22, 10, 12, § 27.—Of style:

    pure et emendate loqui,

    Cic. Opt. Gen. 2, 4:

    pure apparere,

    clearly, obviously, Hor. S. 1, 2, 100:

    quid pure tranquillet,

    perfectly, fully, id. Ep. 1, 18, 102.—
    (β).
    Form puriter:

    si vitam puriter egi,

    Cat. 76, 19.—
    b.
    Sup.:

    Scipio omnium aetatis suae purissime locutus,

    Gell. 2, 20, 5:

    purissime atque illustrissime aliquid describere,

    very distinctly, very clearly, id. 9, 13, 4.—
    2.
    In partic., jurid., unconditionally, simply, absolutely:

    aliquid legare,

    Dig. 8, 2, 35:

    contrahi,

    ib. 18, 2, 4; 39, 2, 22 fin.; 26, 2, 11; Gai. Inst. 1, 186.

    Lewis & Short latin dictionary > purum

  • 14 purus

    pūrus, a, um, adj. [Sanscr. root pū, purificare, lustrare; cf.: pŭtus, pŭto; whence also poinê; Lat. poena], clean, pure, i. e. free from any foreign, esp. from any contaminating admixture (syn.: illimis, liquidus).
    I.
    Lit.
    1.
    Clean, free from dirt or filth, pure, unstained, undefiled:

    purae aedes,

    Plaut. Truc. 2, 7, 6:

    et manibus puris sumite fontis aquam,

    Tib. 2, 1, 14; Hor. Epod. 17, 49; id. S. 1, 4, 68:

    vestis,

    Verg. A. 12, 169:

    ut quicquid inde haurias, purum liquidumque te haurire sentias,

    Cic. Caecin. 27, 78:

    amnis,

    Hor. Ep. 2, 2, 120:

    aqua,

    id. C. 3, 16, 29; cf. id. Ep. 1, 10, 20:

    fons,

    Prop. 3 (4), 1, 3:

    lympha,

    Sil. 7, 170:

    amphorae,

    Hor. Epod. 2, 15:

    fictilia,

    Tib. 1, 1, 30:

    torus,

    id. 1, 3, 26:

    purissima mella,

    Verg. G. 4, 163:

    aëre purior ignis,

    Ov. M. 15, 243:

    hasta,

    unstained with blood, Stat. Th. 11, 450.—
    2.
    In gen., free or clear from any admixture or obstruction: terra, cleared (from stones, bushes, etc.), Cic. Sen. 17, 59:

    sol,

    clear, bright, Hor. C. 3, 29, 45:

    orbis,

    Ov. M. 4, 348:

    caelum,

    Tib. 4, 1, 10:

    luna,

    Hor. C. 2, 5, 19:

    vesper,

    id. ib. 3, 19, 26:

    dies,

    Claud. Rapt. Pros. 2, 2:

    aurum,

    refined, without dross, Plin. 33, 4, 25, § 84; 33, 6, 32, § 99:

    argentum,

    Cic. Verr. 2, 4, 23, § 52:

    gemma,

    Ov. M. 2, 856.— Absol.: pū-rum, i, n., a clear, bright, unclouded sky, Verg. G. 2, 364; Hor. C. 1, 34, 7.—
    B.
    Transf.
    1.
    In gen., plain, natural, naked, unadorned, unwrought, unmixed, unadulterated, unsophisticated: argentum, plain, i. e. unornamented, without figures chased upon it, Cic. Verr. 2, 4, 22, § 49; 2, 4, 23, § 52; Plin. Ep. 3, 1, 9; Juv. 9, 141; cf.:

    coronarum aliae sunt purae, aliae caelatae,

    Vitr. 7, 3; and:

    utrum lanx pura an caelata sit,

    Dig. 6, 1, 6:

    vasa,

    not pitched, Col. 12, 4, 4:

    locus,

    not built upon, vacant, Varr. L. L. 5, § 38 Müll.; Liv. 24, 14; Dig. 13, 7, 43:

    humus,

    Cic. Sen. 15, 59:

    solum,

    Liv. 1, 44 fin.:

    ager,

    Ov. F. 3, 582:

    campus,

    Verg. A. 12, 771:

    purus ab arboribus campus,

    Ov. M. 3, 709:

    hasta,

    without an iron head, Prop. 4 (5), 3, 68:

    toga,

    without purple stripes, Phaedr. 3, 10, 10:

    esse utramque sibi per se puramque necesse'st,

    unmixed, Lucr. 1, 506.—
    2.
    Cleansing, purifying:

    idem ter socios pura circumtulit undā,

    Verg. A. 6, 229:

    sulfur,

    Tib. 1, 5, 11.—
    II.
    Trop.
    A.
    Pure, unspotted, spotless, chaste, undefiled, unpolluted, faultless, etc.:

    animus omni admixtione corporis liberatus, purus et integer,

    Cic. Sen. 22, 80:

    castus animus purusque,

    id. Div. 1, 53, 121:

    estne quisquam qui tibi purior esse videatur?

    id. Rosc. Com. 6, 18:

    puriora et dilucidiora,

    id. Tusc. 1, 20, 46: vita et pectore puro, Hor.S. 1,6, 64; id. Ep. 1, 2, 67: pectus purum et firmum, stainless, faultless, Enn. ap. Gell. 7, 17 (Trag. v. 340 Vahl.):

    familia,

    that has solemnized the funeral rites, Cic. Leg. 2, 22, 57:

    gladium purum ab omni caede servare,

    Sen. Ep. 24, 7:

    purae a civili sanguine manus,

    id. Suas. 6, 2:

    purus sum a peccato,

    Vulg. Prov. 20, 9:

    pectus purum ab omni sceleris contagione,

    Lact. 5, 12, 2.—Of freedom from sensual passion:

    animam puram conservare,

    Cic. Verr. 2, 3, 58, § 134:

    noctes, opp. spurcae,

    Plaut. As. 4, 1, 62; id. Poen. 1, 2, 137; Tib. 1, 3, 26; Mart. 6, 66, 5; 9, 64:

    corpus,

    Plin. Ep. 4, 11, 9.—With gen.:

    integer vitae scelerisque purus,

    Hor. C. 1, 22, 1.—Of purity of style:

    oratio Catuli sic pura est, ut Latine loqui paene solus videatur,

    Cic. de Or. 3, 8, 29; cf.: purum et candidum genus dicendi, id. Or. 16, 53:

    sermone puro atque dilucido,

    Quint. 11, 1, 53:

    sermo quam purissimus,

    id. 4, 2, 118:

    multo est tersior ac magis purus (Horatius),

    id. 10, 1, 94:

    pura et illustris brevitas,

    Cic. Brut. 75, 262:

    pura et incorrupta consuetudo dicendi,

    id. ib. 75, 261:

    pressus sermo purusque,

    Plin. Ep. 7, 9, 8.—
    B.
    In partic., in jurid. lang., unconditional, without exception, absolute; entire, complete:

    judicium purum,

    Cic. Inv. 2, 20, 60:

    pura et directa libertas,

    Dig. 40, 4, 59:

    causa,

    ib. 46, 3, 5.—
    C.
    Clear, complete, over and above:

    quid possit ad dominos puri ac reliqui provenire,

    clear gain, Cic. Verr. 2, 3, 86, § 200.—
    D.
    Relig. t. t., free from religious claims or consecration:

    purus autem locus dicitur, qui neque sacer neque sanctus est neque religiosus, sed ab omnibus huiusmodi nominibus vacare videtur,

    Dig. 11, 7, 2, § 4; cf.

    ib. § 2: quae tandem est domus ab istā suspicione religionis tam vacua atque pura,

    Cic. Har. Resp. 6, 11.—
    E.
    Not desecrated, undefiled.
    1.
    Untrodden, fresh:

    locus,

    Liv. 25, 17, 3.—
    2.
    Not defiled by a funeral or burial:

    familia,

    Cic. Leg. 2, 22, 57.—
    3.
    Free from mourning:

    dies,

    Ov. F. 2, 558.— Adv., in two forms, pūrē and (ante-class. and poet.) pūrĭ-ter ( sup. ‡ purime, acc. to Paul. ex Fest. p. 252 Müll.), purely, clearly, without spot or mixture.
    A.
    Lit.
    (α).
    Form pure:

    pure eluere vasa,

    Plaut. Aul. 2, 3, 3; cf.: pure lautum=aquā purā lavatum, Paul. ex Fest. p. 248 Müll.:

    lavare,

    Liv. 5, 22.—
    (β).
    Form puriter:

    puriter transfundere aquam in alterum dolium,

    Cato, R. R. 112:

    puriter lavit dentes,

    Cat. 39, 14.—
    b.
    Comp., brightly, clearly:

    splendens Pario marmore purius,

    Hor. C. 1, 19, 5:

    purius osculari,

    Sen. Ben. 2, 12, 2.—
    c.
    Sup.:

    quam mundissime purissimeque fiat,

    Cato, R. R. 66.—
    B.
    Trop., purely, chastely; plainly, clearly, simply.
    (α).
    Form pure:

    si forte pure velle habere dixerit,

    Plaut. As. 4, 1, 61:

    quiete et pure et eleganter acta aetas,

    Cic. Sen. 5, 13:

    pure et caste deos venerari,

    id. N. D. 1, 2, 3; Liv. 27, 37; cf.:

    radix caste pureque collecta,

    Plin. 22, 10, 12, § 27.—Of style:

    pure et emendate loqui,

    Cic. Opt. Gen. 2, 4:

    pure apparere,

    clearly, obviously, Hor. S. 1, 2, 100:

    quid pure tranquillet,

    perfectly, fully, id. Ep. 1, 18, 102.—
    (β).
    Form puriter:

    si vitam puriter egi,

    Cat. 76, 19.—
    b.
    Sup.:

    Scipio omnium aetatis suae purissime locutus,

    Gell. 2, 20, 5:

    purissime atque illustrissime aliquid describere,

    very distinctly, very clearly, id. 9, 13, 4.—
    2.
    In partic., jurid., unconditionally, simply, absolutely:

    aliquid legare,

    Dig. 8, 2, 35:

    contrahi,

    ib. 18, 2, 4; 39, 2, 22 fin.; 26, 2, 11; Gai. Inst. 1, 186.

    Lewis & Short latin dictionary > purus

См. также в других словарях:

  • ФИКТИЛИЯ —    • Fictilĭa,          см. Vasa, Ваза, 1 …   Реальный словарь классических древностей

  • FICTILE — apud Iuv. l. 4. Sat. XI. v. 19. condire gulosum Fictile: absolute de vase fictili. Et quidem Fictilia, ex terra Samia, primum omnium pocula fuêre, neque in pauperiorum tantum aedibus, sed et in opulentiorum conviviis, adeoque etiam Deorum fanis… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • VAS, ASIS — a vescendo, quod in eo vescae ponantur, Eruditis dictum est. Iis fictilibus antiqua simplicitas usa est, neque in pauperioribus tantum aedibus, sed et in opulentiorum conviviis, imo et in Deorum fanis ac sacrificiis sollemnibus, quemadmodum et… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • POCULUM — I. POCULUM primo vola fuit, quod Diogenes non erubuit didicisse, a quodam, quem cavâ manu exceptam auqam oriadmovere vidit, abiectô hinc vasculo suô potoriô, tamquam supellectile non necessariâ, eius simplicitatem in posterum imitaturus. Verum… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • TOREUMA — apud Martialem, l. 4. Epigr. 39. v. 4. Solus Phidiaci toreuma caeli, Solus Mentoreos habes labores: Latinis vox usitata, de vasculo argenteo caelato, proprie sumitur. Est enim τορἐυειν caelare: quod male quidam confundunt cum τορνἐυειν, tornare… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • кандия — кандея медная чаша, служившая в монастырях колокольчиком (Мельников и др.), цслав. кандиɪа саmраnа (Мi. LР 282), укр. кандiйка, кондiйка деревянный сосуд для освящения воды в церкви , др. русск. кандиɪа, Проск. Арсен. Сухан. 279, 280. Вероятно,… …   Этимологический словарь русского языка Макса Фасмера

  • БОКАЛ —    • Pocŭlum,          Сосуды для питья у римлян в древнейшие времена были деревянные и глиняные (lignea и fictilia), a во время все более усиливавшейся роскоши металлические, стеклянные и из драгоценных камней или, по крайней мере, были выложены …   Реальный словарь классических древностей

  • frivole — (fri vo l ) adj. 1°   Léger et de peu d importance. Amusements frivoles. •   Il [Dieu] entend vos paroles, Et ce n est pas un dieu comme vos dieux frivoles, Insensibles et sourds..., CORN. Poly. IV, 3. •   N espère point de joie, ô mon coeur, que …   Dictionnaire de la Langue Française d'Émile Littré

  • ANAX — I. ANAX Caeli et Terrae fil. a qo Miletus olim dicta fuit Anactoria. Indidem id esse factum putaverim, quod, apud Poetarum antiquissimos, nomen Anax in honore fuit, tamquam sacrum et augustum, Regibusque, et Heroibus peculiare. Etiam Dioscuros… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • CERA — alter Apum labor, quem ex floribus, sicut ex rore mel, illas conficere, tradit Aristoteles Histor. l. 5. c. 22. Vide quoque Senecam, Ep. 85. Corn. Celsum apud Philargyrum, Alios. Eam colligendi modum hunc refert Plin. Histor. l. 21. c. 14. Cera… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • COTYS — I. COTYS Armeniae minoris Rex, sub Claudio, Mithridati bel lum movit, Tacit. l. 11. et 12. Annal. II. COTYS Latinâ terminatione Cotus, Thraciae Regum nomen. Nepos in Iphicrate, c. 3. Mnesthea filium reliquit, ex Thressa natum, Coti Regis filia.… …   Hofmann J. Lexicon universale

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»