-
1 finitumus
fīnĭtĭmus or fīnĭtŭmus, a, um, adj. [finis; cf. maritimus], bordering upon, adjoining, neighboring (class.; syn.: vicinus, confinis, conterminus, contiguus, continens).I.Lit.A.Adj.(α).With dat.:(β).sumus enim finitimi Atinatibus,
Cic. Planc. 9, 22:Galli Belgis,
Caes. B. G. 2, 2, 3:homines bellicosi locis patentibus,
id. ib. 1, 10, 2: regnum Ariobarzanis vestris vectigalibus, Cic. de lmp. Pomp. 2, 5:aër mari,
id. N. D. 2, 39, 101:latus Boreae,
i. e. bordering upon the north, northern, Hor. C. 3, 24, 38.—Absol.:B.Romanos ea loca finitimae provinciae adjungere,
Caes. B. G. 3, 2 fin.:Marsi,
Hor. Epod. 16, 3:bellum,
Caes. B. C. 2, 38, 1; cf. Ov. Tr. 4, 10, 111:civitates,
Liv. 1, 32, 2.—Subst.: fīnĭtĭmi, ōrum, m., neighbors:II. (α).bella cum finitimis felicissime multa gessit,
Cic. Rep. 2, 9; cf.:finitimi ac vicini,
id. Sull. 20, 58; id. de Imp. Pomp. 4, 9; Caes. B. G. 1, 2, 4; 1, 5, 4; 2, 16, 2 et saep. —With dat.:(β).unicuique virtuti finitimum vitium reperietur, ut audacia, quae fidentiae finitima est,
Cic. Inv. 2, 54, 165; cf. id. de Or. 2, 44, 185:metus aegritudini,
id. Tusc. 4, 30, 64:falsa veris,
closely allied, id. Ac. 2, 21, 68:deterrimum genus optimo,
id. Rep. 1, 42:consensus principum administrationi,
id. ib. 1, 28:poëta oratori,
id. de Or. 1. 16, 70; cf.:historia huic generi,
id. Or. 20, 66:Autronii nomen finitimum maxime est hujus periculo et crimini,
is very closely connected with, id. Sull. 25, 71.—Absol.:illa, quae propinqua videntur et finitima esse,
Cic. Inv. 2, 54, 165:artium studiorumque quasi finitima vicinitas,
id. Brut. 42, 156:finitimum malum,
id. Rep. 1, 28. -
2 finitumus
finituma, finitumum ADJadjoining; neighbouring -
3 finitumus
neighboring, adjacent, related to, similar. -
4 fīnitimus or fīnitumus
fīnitimus or fīnitumus adj. [finis], bordering upon, adjoining, neighboring: Galli Belgis, Cs.: aër mari: latus Boreae, i. e. bordering upon the north, H.: provincia, Cs.: Marsi, H.: finitimis inperat, next neighbors, S.: finitimi ac vicini.— Fig., bordering upon, nearly related, like, kindred, associated, connected: virtuti vitium: falsa veris: poëta oratori: historia huic generi: artium quasi finitima vicinitas, closest: malum. -
5 aestimo
aestĭmo (arch. aestŭ-), āvi, ātum, 1, v. a. [from aes, with the termination -tumo, which also appears in autumo; cf.: legitumus, finitumus, maritumus; later, legitimus, finitimus, maritimus; compare the Goth. aistjan, to estimate].I.To determine or estimate the extrinsic ( money) value of a thing, to value, rate, appraise; constr. with gen. or abl. (v. of price, Zumpt. §§II.444 and 456): domum emit prope dimidio carius quam aestimabat,
Cic. Dom. 44:frumentum III denariis,
id. Verr. 2, 3, 92:aliquid tenuissime,
id. ib. 2, 4, 16:prata magno,
id. Par. 6, 3:perfecit (Aratus) aestimandis possessionibus, ut, etc.,
id. Off. 2, 23, 82; hence, litem alicui or alicujus, to estimate the value of an object in question, and thus determine how much the convicted person shall pay, to estimate or assess the damages; cf. Ascon. ad Cic. Verr. 1, 13, 38, and Beier ad Cic. Oratt. Fragm. Exc. IV. p. 265; Cic. Verr. l. l.—Trop., to estimate the intrinsic ( moral) worth of a thing, to weigh, value, hold, etc. (while existimare, as a consequence of aestimare, signifies to judge a thing in any way after estimating its value: ex pretio rei judicare; cf. Burm. ad Phaedr. 3, 4; Herz. ad Caes. B. G. 2, 17; Corte and Kritz ad Sall. C. 8, 2; Gronov. ad Liv. 4, 41; 34, 2; and aestimator).— Constr.(α).That which serves as a standard by which a thing is estimated with ex or the abl.:(β).vulgus ex veritate pauca, ex opinione multa aestimant,
Cic. Rosc. Com. 10:aliquem ex artificio comico,
id. ib.:cum in Aquitaniam pervenisset, quae pars, ex tertiā parte Galliae est aestimanda, etc.,
i. e. is to be reckoned as a third part, Caes. B. G. 3, 20:amicitias inimicitiasque non ex re, sed ex commodo,
Sall. C. 10, 5.—With simple abl.:virtutem annis,
Hor. Ep. 2, 1, 48: aliquid vitā, to measure a thing by life, i. e. to hold it as dear as life, Curt. 5, 5:nec Macedonas veteri famā, sed praesentibus viribus aestimandos,
Just. 30, 4.—The value attached to a thing in estimating it, in the gen. or abl. pretii (cf. I.); poet. also with acc. nihil:(γ).auctoritatem alicujus magni,
Cic. Att. 7, 15: quod non minoris aestimamus quam quemlibet triumphum, Nep. Cat. 1:aliquid unius assis,
Cat. 5, 2:aliquid permagno,
Cic. Verr. 2, 4, 7, § 13:non magno,
id. Fin. 3, 3, 11; so id. Tusc. 3, 4, 8:non nihilo aestimandum,
id. Fin. 4, 23, 62:magno te aestimaturum,
Liv. 40, 55:magno aestimantibus se,
id. 40, 41. And with definite numerals which give the price-current for which a thing may be had; cf. Zumpt. § 456; Sall. Fragm. p. 974 Corte:denis in diem assibus animam et corpus aestimari,
Tac. A. 1, 17:emori nolo, sed me esse mortuum nihil aestimo,
Cic. Tusc. 1, 8, 15.—Among the histt. with a rel. clause.:aestimantibus, quanta futuri spe tam magna tacuisset,
Tac. Agr. 18 fin.:quantopere dilectus sit, facile est aestimare,
Suet. Aug. 57 (but in Sall. J. 31, 19, the correct read. is existumabitis, Dietsch). -
6 aestumo
aestĭmo (arch. aestŭ-), āvi, ātum, 1, v. a. [from aes, with the termination -tumo, which also appears in autumo; cf.: legitumus, finitumus, maritumus; later, legitimus, finitimus, maritimus; compare the Goth. aistjan, to estimate].I.To determine or estimate the extrinsic ( money) value of a thing, to value, rate, appraise; constr. with gen. or abl. (v. of price, Zumpt. §§II.444 and 456): domum emit prope dimidio carius quam aestimabat,
Cic. Dom. 44:frumentum III denariis,
id. Verr. 2, 3, 92:aliquid tenuissime,
id. ib. 2, 4, 16:prata magno,
id. Par. 6, 3:perfecit (Aratus) aestimandis possessionibus, ut, etc.,
id. Off. 2, 23, 82; hence, litem alicui or alicujus, to estimate the value of an object in question, and thus determine how much the convicted person shall pay, to estimate or assess the damages; cf. Ascon. ad Cic. Verr. 1, 13, 38, and Beier ad Cic. Oratt. Fragm. Exc. IV. p. 265; Cic. Verr. l. l.—Trop., to estimate the intrinsic ( moral) worth of a thing, to weigh, value, hold, etc. (while existimare, as a consequence of aestimare, signifies to judge a thing in any way after estimating its value: ex pretio rei judicare; cf. Burm. ad Phaedr. 3, 4; Herz. ad Caes. B. G. 2, 17; Corte and Kritz ad Sall. C. 8, 2; Gronov. ad Liv. 4, 41; 34, 2; and aestimator).— Constr.(α).That which serves as a standard by which a thing is estimated with ex or the abl.:(β).vulgus ex veritate pauca, ex opinione multa aestimant,
Cic. Rosc. Com. 10:aliquem ex artificio comico,
id. ib.:cum in Aquitaniam pervenisset, quae pars, ex tertiā parte Galliae est aestimanda, etc.,
i. e. is to be reckoned as a third part, Caes. B. G. 3, 20:amicitias inimicitiasque non ex re, sed ex commodo,
Sall. C. 10, 5.—With simple abl.:virtutem annis,
Hor. Ep. 2, 1, 48: aliquid vitā, to measure a thing by life, i. e. to hold it as dear as life, Curt. 5, 5:nec Macedonas veteri famā, sed praesentibus viribus aestimandos,
Just. 30, 4.—The value attached to a thing in estimating it, in the gen. or abl. pretii (cf. I.); poet. also with acc. nihil:(γ).auctoritatem alicujus magni,
Cic. Att. 7, 15: quod non minoris aestimamus quam quemlibet triumphum, Nep. Cat. 1:aliquid unius assis,
Cat. 5, 2:aliquid permagno,
Cic. Verr. 2, 4, 7, § 13:non magno,
id. Fin. 3, 3, 11; so id. Tusc. 3, 4, 8:non nihilo aestimandum,
id. Fin. 4, 23, 62:magno te aestimaturum,
Liv. 40, 55:magno aestimantibus se,
id. 40, 41. And with definite numerals which give the price-current for which a thing may be had; cf. Zumpt. § 456; Sall. Fragm. p. 974 Corte:denis in diem assibus animam et corpus aestimari,
Tac. A. 1, 17:emori nolo, sed me esse mortuum nihil aestimo,
Cic. Tusc. 1, 8, 15.—Among the histt. with a rel. clause.:aestimantibus, quanta futuri spe tam magna tacuisset,
Tac. Agr. 18 fin.:quantopere dilectus sit, facile est aestimare,
Suet. Aug. 57 (but in Sall. J. 31, 19, the correct read. is existumabitis, Dietsch). -
7 autumo
autŭmo, āvi, ātum, 1, v. n. [for aitumo, as a lengthened form of aio; cf. negumo for nego; for the termination -tumo, cf. aes, aestimo, q. v., aeditumus, finitumus, and maritumus].I.Lit., to say aye, to affirm (mostly of questionable assertions, Ellis ad Cat. 44, 2; opp. nego, to say nay); hence, to assert, aver, say, name (chiefly anteclass.; esp. freq. in Plaut.; syn.: dico, affirmo, confirmo;II.used only once by Ter. and Hor., and never by Cic., Lucr., or Verg.): Ipsus sese ut neget esse eum qui siet, Meque ut esse autumet qui ipsus est,
Plaut. Ps. 4, 1, 21: factum id esse hic non negat... et deinde facturum autumat, * Ter. Heaut. prol. 19: flexa non falsa autumare dictio Delphis solet, Pac. ap. Non. p. 237, 3;so Lucil. ib.: aut hic est aut hic affore actutum autumo,
id. ib.:quas (res) si autumem omnis, nimis longus sermost,
Plaut. Men. 5, 2, 8; id. Am. 1, 1, 150; 1, 1, 260; id. Capt. 4, 2, 105; 4, 2, 117; 5, 2, 2; 5, 2, 8; id. Ep. 5, 1, 37; id. Bacch. 4, 7, 24; id. Men. prol. 8; id. Merc. 5, 2, 103; id. Pers. 1, 3, 71; 2, 2, 32; id. Ps. 4, 2, 28; id. Rud. 3, 3, 42; id. Trin. 2, 2, 48; 3, 2, 77; 3, 3, 15: te esse Tiburtem autumant, * Cat. 44, 2; Hor. S. 2, 3, 45:ab Elissā Tyriā, quam quidam Dido autumant, Carthago conditur,
Vell. 1, 6, 4 Halm.—In pass.:quasi salsa muriatica esse autumantur,
Plaut. Poen. 1, 2, 32.— -
8 finitimi
fīnĭtĭmus or fīnĭtŭmus, a, um, adj. [finis; cf. maritimus], bordering upon, adjoining, neighboring (class.; syn.: vicinus, confinis, conterminus, contiguus, continens).I.Lit.A.Adj.(α).With dat.:(β).sumus enim finitimi Atinatibus,
Cic. Planc. 9, 22:Galli Belgis,
Caes. B. G. 2, 2, 3:homines bellicosi locis patentibus,
id. ib. 1, 10, 2: regnum Ariobarzanis vestris vectigalibus, Cic. de lmp. Pomp. 2, 5:aër mari,
id. N. D. 2, 39, 101:latus Boreae,
i. e. bordering upon the north, northern, Hor. C. 3, 24, 38.—Absol.:B.Romanos ea loca finitimae provinciae adjungere,
Caes. B. G. 3, 2 fin.:Marsi,
Hor. Epod. 16, 3:bellum,
Caes. B. C. 2, 38, 1; cf. Ov. Tr. 4, 10, 111:civitates,
Liv. 1, 32, 2.—Subst.: fīnĭtĭmi, ōrum, m., neighbors:II. (α).bella cum finitimis felicissime multa gessit,
Cic. Rep. 2, 9; cf.:finitimi ac vicini,
id. Sull. 20, 58; id. de Imp. Pomp. 4, 9; Caes. B. G. 1, 2, 4; 1, 5, 4; 2, 16, 2 et saep. —With dat.:(β).unicuique virtuti finitimum vitium reperietur, ut audacia, quae fidentiae finitima est,
Cic. Inv. 2, 54, 165; cf. id. de Or. 2, 44, 185:metus aegritudini,
id. Tusc. 4, 30, 64:falsa veris,
closely allied, id. Ac. 2, 21, 68:deterrimum genus optimo,
id. Rep. 1, 42:consensus principum administrationi,
id. ib. 1, 28:poëta oratori,
id. de Or. 1. 16, 70; cf.:historia huic generi,
id. Or. 20, 66:Autronii nomen finitimum maxime est hujus periculo et crimini,
is very closely connected with, id. Sull. 25, 71.—Absol.:illa, quae propinqua videntur et finitima esse,
Cic. Inv. 2, 54, 165:artium studiorumque quasi finitima vicinitas,
id. Brut. 42, 156:finitimum malum,
id. Rep. 1, 28. -
9 finitimus
fīnĭtĭmus or fīnĭtŭmus, a, um, adj. [finis; cf. maritimus], bordering upon, adjoining, neighboring (class.; syn.: vicinus, confinis, conterminus, contiguus, continens).I.Lit.A.Adj.(α).With dat.:(β).sumus enim finitimi Atinatibus,
Cic. Planc. 9, 22:Galli Belgis,
Caes. B. G. 2, 2, 3:homines bellicosi locis patentibus,
id. ib. 1, 10, 2: regnum Ariobarzanis vestris vectigalibus, Cic. de lmp. Pomp. 2, 5:aër mari,
id. N. D. 2, 39, 101:latus Boreae,
i. e. bordering upon the north, northern, Hor. C. 3, 24, 38.—Absol.:B.Romanos ea loca finitimae provinciae adjungere,
Caes. B. G. 3, 2 fin.:Marsi,
Hor. Epod. 16, 3:bellum,
Caes. B. C. 2, 38, 1; cf. Ov. Tr. 4, 10, 111:civitates,
Liv. 1, 32, 2.—Subst.: fīnĭtĭmi, ōrum, m., neighbors:II. (α).bella cum finitimis felicissime multa gessit,
Cic. Rep. 2, 9; cf.:finitimi ac vicini,
id. Sull. 20, 58; id. de Imp. Pomp. 4, 9; Caes. B. G. 1, 2, 4; 1, 5, 4; 2, 16, 2 et saep. —With dat.:(β).unicuique virtuti finitimum vitium reperietur, ut audacia, quae fidentiae finitima est,
Cic. Inv. 2, 54, 165; cf. id. de Or. 2, 44, 185:metus aegritudini,
id. Tusc. 4, 30, 64:falsa veris,
closely allied, id. Ac. 2, 21, 68:deterrimum genus optimo,
id. Rep. 1, 42:consensus principum administrationi,
id. ib. 1, 28:poëta oratori,
id. de Or. 1. 16, 70; cf.:historia huic generi,
id. Or. 20, 66:Autronii nomen finitimum maxime est hujus periculo et crimini,
is very closely connected with, id. Sull. 25, 71.—Absol.:illa, quae propinqua videntur et finitima esse,
Cic. Inv. 2, 54, 165:artium studiorumque quasi finitima vicinitas,
id. Brut. 42, 156:finitimum malum,
id. Rep. 1, 28. -
10 I
I, i, the ninth letter of the Latin alphabet, a vowel; for even the old grammarians distinguished it from the consonant written with the same character; see the letter J. The short i is, next to ë, the least emphatic of the Latin vowels, and serves, corresp. to the Gr. o, as a connecting sound in forming compounds: aerĭfodina, aerĭpes, altitudo, altĭsonus, arcitenens, homĭcida, etc. It is often inserted in Latin words derived from Greek: mina, techina, cucinus, lucinus (for mna, techna, cycnus, lychnus, etc.); cf. Ritschl, Rhein. Mus. 8, p. 475 sq.; 9, p. 480; 10, p. 447 sq. And in similar manner inserted in arguiturus, abnuiturus, etc. The vowel i is most closely related to u, and hence the transition of the latter into the former took place not only by assimilation into a following i, as similis, together with simul and simultas; facilis, together with facul and facultas; familia, together with famul and famulus; but also simply for greater ease of utterance; so that, from the class. per. onward, we find i written in the place of the older u: optimus, maximus, finitimus, satira, lacrima, libet, libido, etc., instead of the earlier optumus, maxumus, finitumus, satura, lacruma, lubet, lubido, etc.; cf. also the archaic genitives cererus, venerus, honorus, nominus, etc., for the later Cereris, Veneris, honoris, nominis, etc., the archaic orthography caputalis for capitalis, etc. For the relation of i to a and e, see those letters. Examples of commutation between i and o are rare: -agnitus, cognitus, together with notus, ilico from in loco, the archaic forms ollus, ollic for ille, illic, and inversely, sispes and sispita for sospes and sospita. As an abbreviation, I (as the sign of the vowel i) denotes in, infra, ipse, Isis, etc.: IDQ iidemque, I. H. F. C. ipsius heres faciendum curavit, IM. immunis, IMP. imperium, imperator, etc. The capital letter I is often confounded with the numeral I. (unus, primus). -
11 i
I, i, the ninth letter of the Latin alphabet, a vowel; for even the old grammarians distinguished it from the consonant written with the same character; see the letter J. The short i is, next to ë, the least emphatic of the Latin vowels, and serves, corresp. to the Gr. o, as a connecting sound in forming compounds: aerĭfodina, aerĭpes, altitudo, altĭsonus, arcitenens, homĭcida, etc. It is often inserted in Latin words derived from Greek: mina, techina, cucinus, lucinus (for mna, techna, cycnus, lychnus, etc.); cf. Ritschl, Rhein. Mus. 8, p. 475 sq.; 9, p. 480; 10, p. 447 sq. And in similar manner inserted in arguiturus, abnuiturus, etc. The vowel i is most closely related to u, and hence the transition of the latter into the former took place not only by assimilation into a following i, as similis, together with simul and simultas; facilis, together with facul and facultas; familia, together with famul and famulus; but also simply for greater ease of utterance; so that, from the class. per. onward, we find i written in the place of the older u: optimus, maximus, finitimus, satira, lacrima, libet, libido, etc., instead of the earlier optumus, maxumus, finitumus, satura, lacruma, lubet, lubido, etc.; cf. also the archaic genitives cererus, venerus, honorus, nominus, etc., for the later Cereris, Veneris, honoris, nominis, etc., the archaic orthography caputalis for capitalis, etc. For the relation of i to a and e, see those letters. Examples of commutation between i and o are rare: -agnitus, cognitus, together with notus, ilico from in loco, the archaic forms ollus, ollic for ille, illic, and inversely, sispes and sispita for sospes and sospita. As an abbreviation, I (as the sign of the vowel i) denotes in, infra, ipse, Isis, etc.: IDQ iidemque, I. H. F. C. ipsius heres faciendum curavit, IM. immunis, IMP. imperium, imperator, etc. The capital letter I is often confounded with the numeral I. (unus, primus).
Перевод: с латинского на английский
с английского на латинский- С английского на:
- Латинский
- С латинского на:
- Все языки
- Английский
- Немецкий
- Русский
- Французский