-
1 expleo
explĕo, ēre, explevi, expletum - tr. - - arch. explenunt = expient P. FEST. 80, 1 il inf. pr. pass. explerier LucR. 6, 21 --- formes contr. explerit, explesset, explesse dans Cic., Liv., etc. [st1]1 [-] remplir, combler. - rimas explere, Cic. Or. 231: boucher des fentes, remplir des vides. - fossas explere, Caes. BG. 7, 82, 3: remplir, combler des fossés. - ut milites omnem munitionem expleant, Caes. BC. 1, 21, 3: de manière que les soldats garnissent toutes les fortifications. - fossam aggere explent, Caes. BG. 7, 79, 4: ils comblent le fossé d'un amas de matériaux. [st1]2 [-] rendre complet, compléter; parfaire. - numerum nautarum explere, Cic. Verr. 5, 87: compléter l'équipage d'un navire. - cf. Caes. BC. 3, 4, 6. - dum justa muri altitudo expleatur, Caes. BG. 7, 23, 4: jusqu'à ce que la hauteur normale d'un mur soit atteinte. - his rebus id, quod Avarici deperierat, expletur, Caes. BG. 7, 31, 4: par ces mesures, les pertes faites à Avaricum sont comblées. - cf. Cic. Br. 154. - damna explere, Liv. 3, 68, 3: réparer des dommages. - centurias explere, Liv. 37, 47, 7: avoir dans les centuries le nombre complet de suffrages exigé. - vitam beatam explere, Cic. Fin. 2, 42: parfaire le bonheur. - damnationem explere, Cic. Caec. 29: parfaire une condamnation [compléter le nombre de voix nécessaire pour une condamnation]. - rhét. sententias explere, Cic. Or. 168: donner aux pensées une forme pleine. - cf. Cic. Or. 40 ; 230. [st1]3 [-] rassasier, assouvir, satisfaire, contenter. - explere sitim Cic. CM 26: étancher la soif. - cupiditates explere, Cic. Part. 96: satisfaire les passions. - exspectationem diuturni desiderii nostri, Cic. de Or. 1, 205: remplir l'attente d'un désir que nous avons depuis longtemps. - explere avaritiam pecuniā, Cic. Amer. 150: assouvir son avidité avec de l'argent. - aliquem aliqua re explere, Cic. Fam. 29 1, 1: rassasier qqn de qqch. - cf. Cic. Phil. 2, 50; Sall. J. 13, 6 ; 20, 1; [avec le gén.] Virg. En. 2, 586. - expleti atque saturati, Cic. Verr. 3, 100: rassasiés et assouvis. [st1]4 [-] remplir une obligation. - amicitiae munus explere, Cic. Lael. 67: remplir les devoirs de l'amitié. - cf. Cic. Prov. 35; Fam. 16, 25. [st1]5 [-] en parl. du temps remplir, terminer. - fatales annos explere, Tibul. 1, 3, 53: remplir le nombre d'années fixé par le destin. - unum et tricesimum aetatis annum, Tac. H. 1, 48: achever sa trente et unième année. - expletum annum habeto, Cic. Rep. 6, 24: regarde l'année comme terminée.* * *explĕo, ēre, explevi, expletum - tr. - - arch. explenunt = expient P. FEST. 80, 1 il inf. pr. pass. explerier LucR. 6, 21 --- formes contr. explerit, explesset, explesse dans Cic., Liv., etc. [st1]1 [-] remplir, combler. - rimas explere, Cic. Or. 231: boucher des fentes, remplir des vides. - fossas explere, Caes. BG. 7, 82, 3: remplir, combler des fossés. - ut milites omnem munitionem expleant, Caes. BC. 1, 21, 3: de manière que les soldats garnissent toutes les fortifications. - fossam aggere explent, Caes. BG. 7, 79, 4: ils comblent le fossé d'un amas de matériaux. [st1]2 [-] rendre complet, compléter; parfaire. - numerum nautarum explere, Cic. Verr. 5, 87: compléter l'équipage d'un navire. - cf. Caes. BC. 3, 4, 6. - dum justa muri altitudo expleatur, Caes. BG. 7, 23, 4: jusqu'à ce que la hauteur normale d'un mur soit atteinte. - his rebus id, quod Avarici deperierat, expletur, Caes. BG. 7, 31, 4: par ces mesures, les pertes faites à Avaricum sont comblées. - cf. Cic. Br. 154. - damna explere, Liv. 3, 68, 3: réparer des dommages. - centurias explere, Liv. 37, 47, 7: avoir dans les centuries le nombre complet de suffrages exigé. - vitam beatam explere, Cic. Fin. 2, 42: parfaire le bonheur. - damnationem explere, Cic. Caec. 29: parfaire une condamnation [compléter le nombre de voix nécessaire pour une condamnation]. - rhét. sententias explere, Cic. Or. 168: donner aux pensées une forme pleine. - cf. Cic. Or. 40 ; 230. [st1]3 [-] rassasier, assouvir, satisfaire, contenter. - explere sitim Cic. CM 26: étancher la soif. - cupiditates explere, Cic. Part. 96: satisfaire les passions. - exspectationem diuturni desiderii nostri, Cic. de Or. 1, 205: remplir l'attente d'un désir que nous avons depuis longtemps. - explere avaritiam pecuniā, Cic. Amer. 150: assouvir son avidité avec de l'argent. - aliquem aliqua re explere, Cic. Fam. 29 1, 1: rassasier qqn de qqch. - cf. Cic. Phil. 2, 50; Sall. J. 13, 6 ; 20, 1; [avec le gén.] Virg. En. 2, 586. - expleti atque saturati, Cic. Verr. 3, 100: rassasiés et assouvis. [st1]4 [-] remplir une obligation. - amicitiae munus explere, Cic. Lael. 67: remplir les devoirs de l'amitié. - cf. Cic. Prov. 35; Fam. 16, 25. [st1]5 [-] en parl. du temps remplir, terminer. - fatales annos explere, Tibul. 1, 3, 53: remplir le nombre d'années fixé par le destin. - unum et tricesimum aetatis annum, Tac. H. 1, 48: achever sa trente et unième année. - expletum annum habeto, Cic. Rep. 6, 24: regarde l'année comme terminée.* * *Expleo, Exples, expleui, expletum, pen. prod. explere. Virg. Remplir, Combler.\Explere aliquem. Terent. Saouler, Assouvir, Contenter.\Explere aliquem scribendo. Cic. Luy satisfaire à escrire.\Explere animum alicui. Terent. Contenter aucun.\Explere animum suum. Terent. Faire à son plaisir, Contenter son desir.\Explere annos ducentos. Plin. Avoir deux cens ans accomplis.\Annos triginta explere imperio. Virg. Regner par l'espace de trente ans accomplis.\Explere auaritiam suam pecunia. Cic. Rassasier.\Cicatricem. Plin. Remplir.\Consilium. Caesar. Accomplir.\Ad explendam damnationem praesto fuisse. Cic. A ce qu'il y eust nombre de juges suffisant qui le condemnassent, Pour parfaire et fournir le nombre des juges qui le condemnoyent.\Desyderium alicuius explere. Liu. Accomplir.\Supremum diem expleuit. Tacit. Il mourut.\Famem. Cic. Estancher sa faim, Se saouler.\Libidinem suam. Cic. Faire et accomplir son plaisir.\Mortalitatem explere. Tacitus. Mourir.\Munus explere. Cic. Faire sa charge.\Numerum. Cic. Accomplir le nombre et fournir, Parfaire et parfournir le nombre.\Odium explere. Liu. Assouvir son mal talent et haine.\Explere se. Plaut. Se saouler.\Sitim diuturnam explere. Cic. Estancher la soif.\Vbi aurum ostenderent, quod summam talenti Attici expleret. Liu. Faisoit un talent, et valoit autant qu'un talent.\Explere, aliquando pro Minuere vsurpatur. nam EX praepositio nonnunquam priuatiua particula est. Vuider et desemplir. Virg. - explebo numerum, reddarque tenebris. J'appetisseray le nombre. -
2 expleo
expleo expleo, evi, etum, ere удовлетворять, утолять -
3 expleo
expleo expleo, evi, etum, ere наполнять, насыщать -
4 expleō
expleō ēvī (explēris, C., V.; explēssent, L.; explēsse, V.), ētus, ēre [PLE-], to fill up, fill full, fill, stuff: fossam aggere, Cs.: rimas: bovem frondibus, H.: locum (cohortes), Cs.—Of number or quantity, to fill, make up, complete: numerum, Cs.: ut numerus legionum expleretur, L.: centurias, have the full number of votes, L.: iustam muri altitudinem, Cs. — To supply, make good: His rebus id, quod Avarici deperierat, expletur, Cs.: cetera, quae fortuna minuerat, L.: quod utrique defuit.— To traverse, pass over, go through: orbīs cursu, V.: urbīs erroribus, Tb.—Fig., to fill up, complete, finish, perfect, accomplish: vitam beatam: annum: supremum diem, Ta.: sententias mollioribus numeris.— To supply, make good, make up for: partem relictam: damna, L. — To fill, satisfy, sate: me unum, T.: animum gaudio, T.: scribendo te: amicos muneribus, S.: ut expleti decederent: animum Ultricis flammae, V. — To appease, fill, satisfy, glut, sate: sitim: odium factis dictisque, L.: avaritiam pecuniā: expletur lacrimis dolor, O.: patrias sanguine poenas, V.— To fulfil, discharge, execute, perform, accomplish: amicitiae munus: meum opus, O.* * *explere, explevi, expletus Vfill out; fill, fill up, complete, finish; satisfy, satiate -
5 expleo
expleo, pletus, 2, fulfil, A. 7:30; [21:5 ff.]; 24:28. -
6 expleo
ex-pleo, ēvī, ētum, ēre1) наполнять, заполнять (rimas C; fossam aggere Cs)3) насыщать, (на)кормить досыта ( bovem frondibus H)e. sitim C — утолить жажду4) унимать ( expletur lacrimis dolor O); преисполнять ( animum gaudio Ter); исполнять ( spem L)5) насыщать, удовлетворять (aliquem Ter; cupiditatem, avaritiam C; odium L)6)а) пополнять, дополнять ( numerum C)б) укомплектовывать (legiones Sl; exercitum L)7) вознаграждать, исправлять, возмещать ( damna L)9) достигать, составлятьquinque orbes cursu e. V — пробежать пять раз по кругуmollioribus numeris e. sententias C — округлять фразы с помощью более гибких ритмов ( о прозе Исократа)aurum, quod summam talenti expleat L — золото стоимостью в 1 талантe. justam altitudinem muri C — довести стену до надлежащей вышины11) прожить ( vitam beatam C)e. fatales annos Tib — прожить положенное судьбой число летsuprēmum diem e. T — умеретьe. tribus (centurias) L — получить достаточное число голосовe. condemnationem C — большинством голосов высказаться за осуждение13) арх. разгружатьse e. — выгружаться, высаживаться ( navibus Enn — v. l.). — см. тж. expletus -
7 expleo
ex-pleo, plēvī, plētum, ēre (ex u. *pleo), ausfüllen, erfüllen, voll füllen, I) eig.: fossam aggere, Caes.: rimas, Cic.: totas ceras quattuor, vier ganze Seiten füllen (voll schreiben), Plaut.: bovem frondibus, füttern, Hor.: locum, völlig besetzen, Caes.: sit numquam venter expletus, voll gefressen, von Speisen überfüllt, Hieron. epist. 22, 17. – II) übtr.: 1) im allg.: animum gaudio, Ter.: sententias mollioribus numeris, Cic.: loca (Stellen) trina, Liv. – 2) insbes.: a) ausfüllen, α) eine Summe, Zahl, vollständig betragen, sich vollständig-, in runder Zahl belaufen auf usw., aurum, quod summam talenti Attici expleret, Liv.: sicut multiplicati sunt, cum ad quattuor quinque adiecti novem numerum expleverunt, Liv. – als milit. t. t., v. Truppen, trium milium numerum, Liv.: quattuor milia, Curt.: v. der Zahl der Truppen, ducenta milia, Curt.: amplius octoginta milibus, Vell. – β) ein Maß erreichen, muri altitudinem, Caes. b. G. 7, 23, 4. – b) erfüllen, Genüge tun, genügen, officium, Cic. fil. in Cic. ep.: munus, Cic.: plurimo labore expleto, Vell.: condicionem, ICt.: mortalitatem, der St. seinen Tribut abtragen, Tac.: gratiarum actionem, gebührend seinen Dank ausdrücken, Val. Max. – c) befriedigen, sättigen, stillen, auch Genüge leisten, sitim, Cic.: odium, Liv.: iram, Liv.: parentium patriaeque desiderium, Liv.: cupiditatem (Habsucht, Raublust), Liv.: cupidines, Tac.: spem, erfüllen, Liv.: me, zufrieden stellen, Ter.: animum, sein Mütchen kühlen, Cic.: alqm divitiis, Sall.: vereor ne non scribendo te expleam, deine Wünsche unerfüllt zu lassen, Cic.: expletur lacrimis dolor, Ov. – m. Genet., animum ultricis flammae, mit brennender Rachgier sättigen = durch br. R. befriedigen, Verg. Aen. 2, 586 sq.: his artibus animi expletus, Apul. flor. 15. p. 18, 12 Kr. – d) wieder gutmachen, ersetzen, quid tandem est domi, unde ea (damna) expleatis? Liv. 3, 68, 3. – e) vollzählig machen, voll machen, α) (als milit. t. t.) in voller (runder) Zahl herstellen, -bilden, -stellen, exercitum, Liv.: sex milia (militum), Curt. – β) vervollständigen, ergänzen, ersetzen, deminutum patrum numerum ad trecentorum summam, Liv.: u. so explebo numerum, ich werde die Zahl der Schatten wieder ergänzen = zu ihnen zurückkehren, Verg.: centurias u. tribus, die gehörige Zahl der Stimmen bekommen, Liv.: quod utrique defuit, Cic. – als milit. t. t., legiones, Caes. u. Sall.: eum numerum, Caes.: quod deperierat, Caes. – f) vollständig-, vollkommen machen, zustande bringen, damnationem (dadurch, daß einer sich als Richter findet), Cic.: vitam beatam cumulate, vollkommen glücklich machen, Cic. – g) erfüllen = in allen seinen Teilen durch wandern (wie εκπληροῦν), trecentas urbes erroribus, Tibull.: quinque orbes cursu, durchlaufen, Verg. – h) eine Zeit erfüllen, vollenden, überstehen, Perf. explevisse auch = hinter sich haben, annos fatales, Tibull.: unum tricesimum aetatis annum, im fast vollendeten einunddreißigsten J. stehen, das 31. J. bald hinter sich haben, Tac.: septem et triginta annos vitae, duodecim potentiae, Tac.: supremum diem, Tac. – expletis diebus, Vulg.: biennio expleto, Vulg.: nondum expleto aetatis vicesimo anno, Quint.: expletis iam ad pariendum mensibus, Poëta bei Cic.: expletum annum habeto, ein volles J., Cic. – / Archaist. Präs. explenunt = explent, Paul. ex Fest. 80, 1. – Zsgzg. Perfektformen explerit, explesset, explesse, bei Cic., Liv. u.a.; s. Neue-Wagener Formenl.3 3, 481 f. u. Georges Lexik. d. lat. Wortf. S. 261. – Parag. Infin. explerier, Lucr. 6, 21. Ps. Prisc. de pond. 31.
-
8 expleo
ex-pleo, plēvī, plētum, ēre (ex u. *pleo), ausfüllen, erfüllen, voll füllen, I) eig.: fossam aggere, Caes.: rimas, Cic.: totas ceras quattuor, vier ganze Seiten füllen (voll schreiben), Plaut.: bovem frondibus, füttern, Hor.: locum, völlig besetzen, Caes.: sit numquam venter expletus, voll gefressen, von Speisen überfüllt, Hieron. epist. 22, 17. – II) übtr.: 1) im allg.: animum gaudio, Ter.: sententias mollioribus numeris, Cic.: loca (Stellen) trina, Liv. – 2) insbes.: a) ausfüllen, α) eine Summe, Zahl, vollständig betragen, sich vollständig-, in runder Zahl belaufen auf usw., aurum, quod summam talenti Attici expleret, Liv.: sicut multiplicati sunt, cum ad quattuor quinque adiecti novem numerum expleverunt, Liv. – als milit. t. t., v. Truppen, trium milium numerum, Liv.: quattuor milia, Curt.: v. der Zahl der Truppen, ducenta milia, Curt.: amplius octoginta milibus, Vell. – β) ein Maß erreichen, muri altitudinem, Caes. b. G. 7, 23, 4. – b) erfüllen, Genüge tun, genügen, officium, Cic. fil. in Cic. ep.: munus, Cic.: plurimo labore expleto, Vell.: condicionem, ICt.: mortalitatem, der St. seinen Tribut abtragen, Tac.: gratiarum actionem, gebührend seinen Dank ausdrücken, Val. Max. – c) befriedigen, sättigen, stillen, auch Genüge leisten, sitim, Cic.: odium, Liv.: iram, Liv.: parentium patriaeque desiderium, Liv.: cupiditatem (Hab-————sucht, Raublust), Liv.: cupidines, Tac.: spem, erfüllen, Liv.: me, zufrieden stellen, Ter.: animum, sein Mütchen kühlen, Cic.: alqm divitiis, Sall.: vereor ne non scribendo te expleam, deine Wünsche unerfüllt zu lassen, Cic.: expletur lacrimis dolor, Ov. – m. Genet., animum ultricis flammae, mit brennender Rachgier sättigen = durch br. R. befriedigen, Verg. Aen. 2, 586 sq.: his artibus animi expletus, Apul. flor. 15. p. 18, 12 Kr. – d) wieder gutmachen, ersetzen, quid tandem est domi, unde ea (damna) expleatis? Liv. 3, 68, 3. – e) vollzählig machen, voll machen, α) (als milit. t. t.) in voller (runder) Zahl herstellen, -bilden, -stellen, exercitum, Liv.: sex milia (militum), Curt. – β) vervollständigen, ergänzen, ersetzen, deminutum patrum numerum ad trecentorum summam, Liv.: u. so explebo numerum, ich werde die Zahl der Schatten wieder ergänzen = zu ihnen zurückkehren, Verg.: centurias u. tribus, die gehörige Zahl der Stimmen bekommen, Liv.: quod utrique defuit, Cic. – als milit. t. t., legiones, Caes. u. Sall.: eum numerum, Caes.: quod deperierat, Caes. – f) vollständig-, vollkommen machen, zustande bringen, damnationem (dadurch, daß einer sich als Richter findet), Cic.: vitam beatam cumulate, vollkommen glücklich machen, Cic. – g) erfüllen = in allen seinen Teilen durch wandern (wie εκπληροῦν), trecentas urbes erroribus, Tibull.: quinque orbes cursu,————durchlaufen, Verg. – h) eine Zeit erfüllen, vollenden, überstehen, Perf. explevisse auch = hinter sich haben, annos fatales, Tibull.: unum tricesimum aetatis annum, im fast vollendeten einunddreißigsten J. stehen, das 31. J. bald hinter sich haben, Tac.: septem et triginta annos vitae, duodecim potentiae, Tac.: supremum diem, Tac. – expletis diebus, Vulg.: biennio expleto, Vulg.: nondum expleto aetatis vicesimo anno, Quint.: expletis iam ad pariendum mensibus, Poëta bei Cic.: expletum annum habeto, ein volles J., Cic. – ⇒ Archaist. Präs. explenunt = explent, Paul. ex Fest. 80, 1. – Zsgzg. Perfektformen explerit, explesset, explesse, bei Cic., Liv. u.a.; s. Neue-Wagener Formenl.3 3, 481 f. u. Georges Lexik. d. lat. Wortf. S. 261. – Parag. Infin. explerier, Lucr. 6, 21. Ps. Prisc. de pond. 31. -
9 expleo
I.to make losses good/ fulfil, discharge (duties).II., explevi, expletumto fill, fill up, complete, finish. -
10 expleo
ex-plĕo, ēvi, ētum, 2 (archaic form explenunt, for explent, acc. to Fest. p. 80; cf.: solinunt, nequinunt, danunt, for solent, nequeunt, dant; v. do, redeo and soleo init.; inf. praes. explerier, Lucr. 6, 21.—I. A.Contracted form expleris,
Cic. de Or. 1, 47, 205; Verg. A. 7, 766. explessent, Liv. 23, 22, 1; 37, 47, 7; inf. explesse, Verg. A. 2, 586 al.), v. a. [PLEO, whence plenus, compleo, suppleo].Lit.:B.fossam aggere,
Caes. B. G. 7, 79 fin.:fossas,
id. ib. 82, 3; Dig. 39, 3, 24; cf.:paludem cratibus atque aggere,
Caes. B. G. 7, 58, 1:neque inferciens verba, quasi rimas expleat,
Cic. Or. 69, 231:vulnera,
Plin. 35, 6, 21, § 38:cicatrices,
id. 36, 21, 42, § 156:alopecias,
id. 34, 18, 55, § 177:bovem strictis frondibus,
i. e. to give him his fill, Hor. Ep. 1, 14, 28:se,
to fill, cram one's self, Plaut. Curc. 3, 16; Cels. 1, 2 fin.; cf.:edim atque ambabus malis expletis vorem,
Plaut. Trin. 2, 4, 74:ut milites contingant inter se atque omnem munitionem expleant,
Caes. B. C. 1, 21, 3:locum (cohortes),
i. e. to occupy completely, id. ib. 1, 45, 4:explevi totas ceras quattuor,
have filled, written full, Plaut. Curc. 3, 40:deum bonis omnibus explere mundum,
Cic. Univ. 3:expleti (voce) oris janua raditur,
filled up, Lucr. 4, 532, v. Lachm. ad h. l.:aliquem numerum,
Caes. B. C. 3, 4 fin.:numerum,
Liv. 5, 10, 10; 24, 11, 4; Verg. A. 6, 545:centurias,
to have the full number of votes, Liv. 37, 47, 7:tribus,
id. 3, 64, 8:justam muri altitudinem,
Caes. B. G. 7, 23, 4:His rebus celeriter id, quod Avarici deperierat, expletur,
is filled up, made good, id. ib. 7, 31, 4; Liv. 23, 22, 1:sic explevit, quod utrique defuit,
Cic. Brut. 42, 154.—Trop.1.In gen., to fill up, complete, finish:2.id autem ejusmodi est, ut additum ad virtutem auctoritatem videatur habiturum et expleturum cumulate vitam beatam,
make quite complete, Cic. Fin. 2, 13, 42; cf.damnationem,
id. Caecin. 10, 29:partem relictam,
id. Off. 3, 7, 34: damna, Liv. 3, 68, 3; cf. id. 30, 5, 5:explet concluditque sententias,
Cic. Or. 69, 230; cf.:sententias mollioribus numeris,
id. ib. 13, 40:animum gaudio,
Ter. And. 2, 2, 2.—In partic.a.To satisfy, sate, glut, appease a longing, or one who longs (the fig. being that of filling or stuffing with food):b.quas (litteras Graecas) sic avide arripui quasi diuturnam sitim explere cupiens,
Cic. de Sen. 8, 26:famem,
Phaedr. 4, 18, 5; cf.:jejunam cupidinem,
Lucr. 4, 876: libidines (with satiare), Cic. Fragm. ap. Non. 424, 30 (Rep. 6, 1); cf.:explere cupiditates, satiare odium,
id. Part. Or. 27, 96:libidinem,
id. Cael. 20, 49:odium factis dictisque,
Liv. 4, 32, 12; Tac. A. 15, 52:desiderium,
Liv. 1, 9, 15:iram,
id. 7, 30, 15; cf.:omnem exspectationem diuturni desiderii nostri,
Cic. de Or. 1, 47, 205:avaritiam pecuniā,
id. Rosc. Am. 52, 150; Tac. H. 2, 13:spem omnium,
Just. 22, 8; Liv. 35, 44, 4; Suet. Aug. 75 fin. et saep.:me,
Ter. Heaut. 1, 1, 67; cf.:non enim vereor, ne non scribendo te expleam,
Cic. Fam. 2, 1, 1:se caede diu optata,
Liv. 31, 24, 11:tantum regem (divitiis),
Just. 9, 2:aliquem muneribus,
Sall. J. 13, 6; 20, 1; Cic. Phil. 2, 20, 50:omnis suos divitiis,
Sall. C. 51, 34:animum suum (amore),
Ter. And. 1, 2, 17:animum gaudio,
id. ib. 2, 2, 2; cf. id. Hec. 5, 1, 28; 5, 2, 19:corda tuendo,
Verg. A. 8, 265; cf.:expleri mentem nequit ardescitque tuendo Phoenissa,
id. ib. 1, 713:expletur lacrimis dolor,
Ov. Tr. 4, 3, 38: alicujus crudelitatem sanguine, Crassus ap. Cic. de Or. 1, 52, 225.— And reflex.:ut eorum agris expleti atque saturati cum hoc cumulo quaestus decederent,
Cic. Verr. 2, 3, 42 fin. — Poet.:aliquem alicujus rei (cf. Zumpt, Gram. § 463, and v. impleo): animumque explesse juvabit ultricis flammae,
to have sated the mind with the fire of revenge, Verg. A. 2, 586.—To fulfil, discharge, execute, perform a duty:c.amicitiae munus,
Cic. Lael. 19, 67:susceptum rei publicae munus,
Cic. Prov. Cons. 14, 35:excusatione officium scribendi,
id. Fam. 16, 25:mandatum,
Dig. 17, 1, 27.—Of time, to complete, finish, bring to a close:* II.tum signis omnibus ad idem principium stellisque revocatis, expletum annum habeto,
Cic. Rep. 6, 22 fin.:fatales annos,
Tib. 1, 3, 53:quosdam in Aetolia ducentos annos explere,
Plin. 7, 48, 49, § 154:explebat annum trigesimum,
Tac. H. 1, 48.( Ex in privative signif.; v. ex, III. A.). To unload: navibus explebant sese terrasque replebant, i. e. disembarked, exonerabant se, Enn. ap. Serv. ad Verg. A. 6, 545 (Ann. v. 310 ed. Vahl.).—Hence, ex-plētus, a, um, P. a., full, complete, perfect:quod undique perfectum expletumque sit omnibus suis numeris ac partibus,
Cic. N. D. 2, 13, 37:undique expleta et perfecta forma honestatis,
id. Fin. 2, 15, 48:ea, quae natura desiderat, expleta cumulataque habere,
id. Off. 2, 5, 18:expletum omnibus suis partibus,
id. Fin. 3, 9, 32:vita animi corporisque expleta virtutibus,
id. ib. 5, 13, 37:expleta rerum comprehensio,
id. Ac. 2, 7, 21.— Absol.:parum expleta desiderant,
Quint. 9, 4, 116. -
11 expleo
, explevi, expletum, explere 21) наполнять; -
12 explementum
explementum, i, n. [expleo] [st2]1 [-] Plaut. ce qui sert à remplir (le ventre). [st2]2 [-] Sen. remplissage (en parl. du style). - au fig. ad explementum desiderii tui, Ps. LACT. PLAC. Fab. 2, 5: pour satisfaire ton désir.* * *explementum, i, n. [expleo] [st2]1 [-] Plaut. ce qui sert à remplir (le ventre). [st2]2 [-] Sen. remplissage (en parl. du style). - au fig. ad explementum desiderii tui, Ps. LACT. PLAC. Fab. 2, 5: pour satisfaire ton désir.* * *Explementum, explementi. Seneca. Remplissement, Remplage. -
13 expletus
explētus, a, um part. passé de expleo. [st2]1 [-] rempli, comblé. [st2]2 [-] assouvi, rassasié, plein. [st2]3 [-] accompli, terminé, effectué. [st2]4 [-] adj. parfait, accompli.* * *explētus, a, um part. passé de expleo. [st2]1 [-] rempli, comblé. [st2]2 [-] assouvi, rassasié, plein. [st2]3 [-] accompli, terminé, effectué. [st2]4 [-] adj. parfait, accompli.* * *Expletus, pen. prod. Participium: vt Expletum omnibus suis partibus, siue omnibus suis numeris. Cic. Parfaict et accompli.\Spectando expletus. Catull. Assouvi, Contenté.\Dapibus expletus. Virg. Rempli.\Fines expleti humani aeui. Stat. Accompliz, Achevez, Finiz. -
14 explementum
explēmentum, ī n. [ expleo ]1) наполнение (inanimentis e. Pl)2) корм, пища ( ventris Sen)3) дополнение, прибавление Sen4) исполнение ( desiderii Lact) -
15 expletio
explētio, ōnis f. [ expleo ]1) наполнение, перен. насыщение, удовлетворение (cupiditatis, indigentiarum Aug)2) исполнение, осуществление ( spei usque ad finem Vlg)3) восполнение, завершение, доведение до полноты ( naturae C)altera dies expletionis hebdomădae septimae Vlg — следующий за окончанием седьмой недели (т. е. 50-ый) день -
16 expletivus
explētīvus, a, um [ expleo ] грам.восполняющий, дополнительный (conjunctio, syllaba) -
17 expletus
1. explētus, a, umpart., pf. к expleo2. adj.1) полный ( vita expleta virtutibus C); совершенный, законченный ( perfectus expletusque C)2) сытый, пресыщенный (e. atque saturatus C) -
18 pleo
*., —, —, ēreнаполнять (тк. в приставочных глаголах compleo, expleo etc.) -
19 explementum
explēmentum, ī, n. (expleo), das Ausfüllungsmittel, die Ausfüllung, I) im allg., Sen. suas. 2. § 20. – II) insbes.: 1) das Ausfüllungsmittel = das Sättigungsmittel, Plaut. Stich. 173. Sen. ep. 110, 12: übtr., desiderii sui od. tui, Lact. Placid. fab. 2, 5. Cassian. coenob. inst. praef. p. 53 M. – 2) das Auskunftsmittel, die Aushilfe, Frontin. aqu. 91.
-
20 expletio
explētio, ōnis, f. (expleo), I) die Sättigung, nimia, Chalcid. Tim. 253. p. 286, 11 Wr. – II) übtr.: a) die Erfüllung = Befriedigung, indigentiarum, Augustin. serm. 345, 4: spei, Vulg. Hebr. 6, 11: cupiditatis, Augustin. de immort. animi 13, 21 extr. – b) die Vervollständigung, naturae, Cic. de fin. 5, 40. – c) die Erfüllung = Vollendung, Ggstz. inchoatio, Rufin. interpr. Orig. in ep. ad Rom. 5. p. 383 L.: bes. einer Zeit, hebdomadae septimae, Vulg. levit. 23, 16: dierum purificationis, Vulg. act. apost. 21, 26.
См. также в других словарях:
Expletivum — Ein Expletivum (auch Expletiv, abgeleitet von lat. expleo, d.h. ergänzen, vervollständigen) ist ein Pronomen − im Deutschen das Pronomen es −, das ausschließlich aus Gründen des korrekten Satzbaus verwendet wird, jedoch keinen inhaltlichen Bezug… … Deutsch Wikipedia
Эксплеренты — (от лат. expleo наполняю, заполняю), растения низкой ценотической мощности, но способные быстро захватывать свободные пространства (например, сорные однолетние растения). Выполняют роль видов пионерных . Эксплерентов образно называют “шакалами… … Экологический словарь
ԱՌԼՆՈՒՄ — (լցի. կր. լցայ, լցեալ.) NBH 1 0306 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 6c, 8c, 10c, 12c ὐποπλήρω, ὐποπλήθω, ἑπιπίμπλημι impleo, suppleo, expleo Տիրապէս լնուլ. լցուցանել ամենայնիւ. զեղուլ. պատարուն գործել. պարարել. յագեցուցանել … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԼՐԱՑՈՒՑԱՆԵՄ — (ցուցի.) NBH 1 0907 Chronological Sequence: Early classical, 7c, 10c ն. πληρόω, συμπληρόω compleo, expleo. Տալ լրանալ. լցուցանել. լիացուցանել. լնուլ. ... *Ծովածին կենասէրք լրացուցանեն զհովիտս. Սհկ. կթ. արմաւ.: *Արեգակն իւրով լուսովնլրացուցանէ… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԽՃՈՂԵՄ — (եցի.) NBH 1 0948 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 5c, 12c, 13c ն. ԽՃՈՂԵՄ πληρόω, ἑμπληρόω, ἑκπληρόω , ὐπερεμπίπλω impleo, expleo, supra modum impleo. որ եւ ԽՃԵԼ (ըստ ՟բ. նշ.) Խիծ եւ հոծ լնուլ, մանաւանդզորովայն անչափութեամբ… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)