Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

exerceō

  • 1 exerceō

        exerceō uī, itus, ēre    [ex + arceo], to drive, keep busy, keep at work, oversee, work, agitate: taures, V.: te exercebo hodie, keep agoing, T.: (Maeandros) Incertas exercet aquas, O.: vomere collīs, V.: rura bubus, H.: humum in messem, V.: agros, Ta.: telas (aranea), O.: arva exercenda, Ta.: undas Exercet Auster, H.: diem, i. e. employ in labor, V.—Fig., to engage busily, occupy, employ, exercise, train, discipline: quid te exercuit Pammenes? copias, Cs.: exercendae memoriae gratiā: in bello alqm: in gramineis membra palaestris, V.: vocem et virīs in hoc: Litibus linguas, O.: exerceri in venando: se in his dictionibus: se genere venationis, Cs.: cui (Iovi) se exercebit, in whose honor: ceteris in campo exercentibus: exercendi consuetudo, of exercising ourselves: pueros exercendi causā producere, L.— To practise, follow, exercise, employ oneself about, make use of, ply: medicinae exercendae causā: artem, H.: palaestras, V.: arma, V.: vanos in aëra morsūs, O.: acies pueriles, mock fights, Iu. — To follow up, follow out, prosecute, carry into effect, practise, administer: iudicium: latam legem, L.: imperia, V.: cum illo inimicitias, S.: odium in prole, O.: facilitatem animi: avaritiam in socios, L.: acerrume victoriam nobilitatis in plebem, S.: foede victoriam in captis, L.: odium, O.: pacem et hymenaeos, solemnize, V. — To disturb, disquiet, vex, plague: me vehementer: te exercent numinis irae, V.: animos hominum, S.: simultates et exercuerunt eum et ipse exercuit eas, L.: toto exerceor anno, O.: curis exercita corpora, O.
    * * *
    exercere, exercui, exercitus V
    exercise, train, drill, practice; enforce, administer; cultivate

    Latin-English dictionary > exerceō

  • 2 exerceo

    to train, cultivate, keep at work, exercise, practice.

    Latin-English dictionary of medieval > exerceo

  • 3 exerceo

    ex-ercĕo, ŭi, itum, 2, v. a. [arceo], to drive on, keep busy, keep at work; to oversee, superintend; with an inanimate object, to work, work at, employ one's self about a thing.
    I.
    Lit. (mostly poet. and in postAug. prose):

    quod in opere faciundo operae consumis tuae, Si sumas in illis (servis) exercendis, plus agas,

    Ter. Heaut. 1, 1, 22; cf.:

    homines qui agrum colunt, et qui eos exercent praepositive sunt his, quorum in numero sunt vilici et monitores,

    who oversee them, Dig. 33, 7, 8:

    exercete, viri, tauros,

    Verg. G. 1, 210:

    i sane, ego te exercebo hodie, ut dignus es,

    keep agoing, exercise, Ter. Ad. 4, 2, 48:

    corpora assiduo varioque exercita motu, etc.,

    driven, impelled, Lucr. 2, 97; cf. id. 4, 862; 2, 120; and:

    exercita cursu Flumina (with fontes liquidi),

    Verg. G. 3, 529 Wagn.:

    (Maeandros) Incertas exercet aquas,

    Ov. M. 8, 165:

    exercere feras,

    to drive, hunt, Dig. 7, 1, 62: Mi. Gestiunt pugni mihi. So. Si in me exercituru's, quaeso in parietem ut primum domes, to let loose, set them at me, Plaut. Am. 1, 1, 168:

    litus arant Rutulosque exercent vomere colles,

    work, till, Verg. A. 7, 798:

    solum presso sub vomere,

    id. G. 2, 356:

    rura bubus,

    Hor. Epod. 2, 3:

    humum in messem,

    Verg. G. 1, 219:

    vineas, arbusta, campos (with curare),

    Plin. Ep. 1, 20, 16:

    agrum multis arationibus,

    Pall. Jan. 13, 2:

    pinguia culta,

    Verg. A. 10, 142:

    ferrum vasto in antro (Cyclopes),

    id. ib. 8, 424:

    telas (aranea),

    Ov. M. 6, 145 al.; cf.: neque arva nobis aut metalla aut portus sunt, quibus exercendis reservemur, Tac. Agr. 31.— Poet.:

    ut possint (aratores), sole reducto, Exercere diem,

    i. e. employ the day in labor, perform their day's work, Verg. A. 10, 808.
    II.
    Trop. (freq. and class.).
    A.
    To engage busily, to occupy, employ, exercise a person or thing in some action.
    (α).
    Aliquem or aliquid ( in aliqua re, ad aliquid, aliqua re, etc.):

    me adolescentem multos annos in studio ejusdem laudis (Hortensius) exercuit,

    Cic. Brut. 64, 230:

    quod genus belli esse potest, in quo illum non exercuerit fortuna rei publicae,

    id. de Imp. Pomp. 10, 28:

    a Diodoto studiosissime in dialectica exercebar,

    id. Brut. 90, 309; cf. id. de Or. 1, 57, 244:

    hanc (animi vim) tu exerce in optimis rebus,

    id. Rep. 6, 26:

    haec aetas (juvenum) exercenda in labore patientiaque et animi et corporis,

    id. Off. 1, 34, 122:

    animos in armis,

    Ov. Am. 1, 8, 41:

    in gramineis exercent membra palaestris,

    Verg. A. 6, 642:

    vocem et vires in hoc,

    Cic. de Or. 1, 33, 149 et saep.:

    Aristoteles adolescentes... ad copiam rhetorum in utramque partem exercuit,

    id. Or. 14, 46:

    ad hanc te amentiam natura peperit, voluntas exercuit,

    id. Cat. 1, 10, 25:

    facultatem dicendi his exercuerunt,

    Quint. 2, 4, 41:

    ingenium multiplici variaque materia,

    id. 2, 4, 20:

    linguas litibus,

    Ov. M. 6, 375 et saep.—With simple acc.:

    quid te exercuit Pammenes?

    Cic. Brut. 97, 332:

    Induciomarus copias cogere, exercere coepit,

    to exercise, drill, Caes. B. G. 5, 55, 3:

    juventutis exercendae causa,

    id. ib. 6, 23, 6:

    ingenium nostrum,

    Auct. Her. 3, 21, 34:

    corpus,

    Cic. de Off. 1, 23, 79:

    exercendae memoriae gratia,

    id. de Sen. 11, 38:

    exercendi stili,

    Quint. 10, 5, 15:

    exercendus est spiritus,

    id. 11, 3, 54 et saep.—
    (β).
    With se, or pass. in mid. force; and in part. praes. and gerund., to exercise or train one's self, to practise:

    si ad hoc unum est natus aut in hoc solo se exercuit, etc.,

    Cic. Or. 28, 99:

    se vehementissime in his subitis dictionibus,

    id. de Or. 1, 33, 152:

    se in consultationibus,

    id. Att. 9, 4, 3:

    sese ad cursuram,

    Plaut. Most. 4, 1, 5:

    se ad velitationem,

    id. Rud. 2, 6, 41:

    sese quotidianis commentationibus,

    Cic. Brut. 71, 249:

    se genere pugnae,

    Caes. B. G. 1, 48, 4:

    se genere venationis,

    id. ib. 6, 28, 3:

    se saliendo,

    Plaut. Bacch. 3, 3, 25:

    cur non in utrumque protinus locum se exerceant?

    Quint. 4, 2, 29 Zumpt N. cr.:

    Jovem Olympium, eum ipsum, cui se exercebit, implorabit,

    Cic. Tusc. 2, 17, 40:

    cum athletas se exercentes in curriculo videret,

    id. de Sen. 9, 27; so,

    ad virtutem,

    Vulg. 1 Tim. 4, 7.—

    Mid.: ut exerceamur in venando,

    Cic. N. D. 2, 64, 161:

    ut in utrumque locum simul exerceamur,

    Quint. 5, 13, 50:

    faciunt idem, cum exercentur, athletae,

    Cic. Tusc. 2, 23, 56:

    Ciceronis pueri amant inter se, discunt, exercentur,

    id. Att. 6, 1, 12:

    ne aliter exerceri velint,

    Quint. 3, 8, 70:

    in mandatis tuis exercebor,

    Vulg. Psa. 118, 15.— Act. part. in mid. force:

    cum, ceteris in campo exercentibus, in herba ipse recubuisset,

    Cic. de Or. 2, 71, 287; so,

    ipsique dictata exercentibus darent,

    Suet. Caes. 26:

    spectavit assidue et exercentes ephebos,

    id. Aug. 98; cf.:

    si ludicra exercendi aut venandi consuetudine adamare solemus,

    of exercising ourselves, Cic. Fin. 1, 20, 69, v. Madv. ad h. l.—
    B.
    To practise, follow, exercise any employment; to employ one's self about, to make use of any thing:

    medicinae exercendae causa,

    Cic. Clu. 63, 178:

    hoc civile quod vocant eatenus exercuerunt, quoad populum praestare voluerunt,

    id. Leg. 1, 4, 14:

    rhetoricen,

    Quint. 2, 1, 3; 2, 15, 27:

    eloquentiam,

    id. 1, 4, 6:

    artem,

    id. 3, 6, 18; cf. Hor. Ep. 1, 14, 44:

    exercere atque exigere vectigalia,

    Cic. de Imp. Pomp. 6, 16:

    cauponam vel stabulum,

    Dig. 4, 9, 1, § 5:

    navem,

    ib. 14, 1, 1:

    auri, argenti, sulphuris, etc.... fodinas,

    ib. 7, 1, 13, § 5:

    negotiationem per libertos,

    ib. 26, 7, 58:

    commercium turis,

    Plin. 12, 14, 30, § 54:

    arma,

    Verg. A. 4, 87:

    arma contra patriam,

    Tac. A. 11, 16:

    gymnasia et otia et turpes amores,

    id. ib. 6, 1:

    acies pueriles,

    batiles in sport, Juv. 15, 60:

    pharetram et arcum,

    Val. Fl. 3, 161:

    vocem (with clamare),

    Plaut. Poen. prol. 13.—
    2.
    To follow up, follow out, prosecute, carry into effect, practise, administer:

    judicium,

    Cic. Arch. 12, 32:

    latam legem,

    Liv. 4, 51, 4:

    Tiberius exercendas leges esse respondit,

    Tac. A. 1, 72: [p. 684] legem praecipue sumptuariam, Suet. Caes. 43; id. Tib. 58:

    quaestionem inter sicarios,

    Cic. Fin. 2, 16, 54:

    regnum,

    Plin. 10, 21, 24, § 47; cf.

    imperia,

    Verg. G. 2, 370:

    crudelitatem non solum in vivo sed etiam in mortuo,

    Cic. Phil. 11, 3, 8:

    inimicitias,

    id. Div. in Caecil. 4, 13; cf.:

    graves inimicitias cum aliquo,

    Sall. C. 49, 2:

    gratiam aut inimicitias in tanta re,

    id. ib. 51, 16:

    jurgia, discordia, simultates cum hostibus,

    id. ib. 9, 2:

    cui exercita cum Pisone amicitia,

    Tac. A. 1, 14:

    licentiam,

    id. ib. 13, 47:

    amicitiam,

    id. ib. 15, 60:

    odium,

    id. ib. 13, 37:

    odium in aliquo,

    Ov. M. 9, 275 et saep.:

    facilitatem et lenitudinem animi,

    Cic. Off. 1, 25, 88:

    juris aequabilitatem,

    id. ib.; cf.

    justitiam,

    Plin. Ep. 1, 10, 10:

    scelus, libidinem, avaritiam in socios,

    Liv. 29, 17, 13; cf.:

    avaritiam (juvenes) exercere jubentur,

    Juv. 14, 108:

    foede victoriam in captis,

    Liv. 6, 22, 4:

    acerrume victoriam nobilitatis in plebem,

    Sall. J. 16, 2:

    foede et crudeliter victoriam,

    id. C. 38:

    amores ad aliquem,

    Cat. 68, 69:

    pacem et hymenaeos,

    to celebrate, solemnize, Verg. A. 4, 99:

    nomen patris,

    to bear his name, Plin. Pan. 21, 4 et saep.—
    C.
    Pregn., to disturb, disquiet, vex, plague (the figure being taken from the baiting of wild beasts):

    meos casus, in quibus me fortuna vehementer exercuit,

    Cic. Tusc. 5, 1, 3:

    nunc me reliquiae vestrae exercent,

    id. Fam. 12, 4, 1:

    non te nullius exercent numinis irae,

    Verg. G. 4, 453:

    aliquem odiis,

    id. A. 4, 622 et saep.:

    te de praedio Oviae exerceri, moleste fero,

    Cic. Att. 13, 22, 4:

    ergo exercentur poenis,

    Verg. A, 6, 739:

    hominum vitam curis,

    Lucr. 5, 1424:

    ambitio animos hominum exercet,

    Sall. C. 11, 1:

    simultates nimio plures et exercuerunt eum et ipse exercuit eas,

    Liv. 39, 40, 9.—In the part. perf.:

    nate, Iliacis exercite fatis,

    Verg. A. 3, 182:

    Venus exercita curis,

    id. ib. 5, 779; cf.:

    curis exercita corpora,

    Ov. M. 7, 634:

    adversis probitas exercita rebus,

    id. Tr. 5, 5, 49: habere aliquem exercitum, Plaut. Fragm. ap. Non. 6, 4.—Hence, exercĭ-tus, a, um, P. a. (acc. to II. C.).
    A.
    Vexed, harassed:

    scito nihil tam exercitum esse nunc Romae quam candidatos omnibus iniquitatibus,

    Cic. Att. 1, 11, 2:

    Tiberius tantis rebus,

    Tac. A. 4, 11.— Hence,
    B.
    Vexatious, severe:

    quid magis sollicitum, magis exercitum dici potest?

    Cic. Mil. 2, 5:

    finem tam exercitae militiae orabant,

    Tac. A. 1, 35:

    dura hiems, exercita aestas,

    id. ib. 1, 17:

    aestas (with inquieta),

    Plin. Ep. 7, 2, 2:

    infantiam pueritiamque habuit laboriosam et exercitam,

    Suet. Tib. 6 init.
    C.
    Disciplined:

    (miles) exercitatus et vetus ob eam rem fortior (opp. rudis et inexercitatus),

    Cic. Tusc. 2, 16, 38:

    mirum in modum juventus,

    Flor. 1, 3, 2:

    proprio in metu, qui exercitam quoque eloquentiam debilitat,

    Tac. A. 3, 67:

    militia,

    id. ib. 3, 20:

    ad omne flagitium,

    id. ib. 14, 2:

    ingenium adulatione,

    id. H. 4, 4:

    Graeca doctrina ore tenus,

    id. A. 15, 45.— Comp. and sup.: exercitiorem, exercitissimum (dicebant antiqui), Paul. ex Fest. p. 81, 8 Müll. — Adv.: exercĭtē, in a practised manner; in comp.:

    cogitare,

    App. M. 11, p. 272, 6.

    Lewis & Short latin dictionary > exerceo

  • 4 exercitus

    1.
    exercĭtus, a, um, Part. and P. a., from exerceo.
    2.
    exercĭtus, ūs ( gen. sing. exerciti, Naev. ap. Charis. p. 103 P.; Att. Trag. Fragm. 150, 311 (Rib. p. 155, 177); Varr. ap. Non. 485, 16 sq. EXERCITVIS, acc. to Non. ib. 11, without example. EXERCITVVS, Inscr. Orell. 4922.— Dat.:

    exercitu,

    Caes. B. C. 3, 96; Liv. 9, 5; 9, 41; 22, 1 al.), m. [exerceo].
    * I.
    Lit., exercise:

    pro exercitu gymnastico et palaestrico, etc.,

    Plaut. Rud. 2, 1, 7.—
    B.
    Transf., concr., in milit. lang., an exercised, disciplined body of men, an army (syn.:

    agmen, acies, phalanx, caterva, manus, legiones): exercitum non unam cohortem neque unam alam dicimus, sed numeros multos militum. Nam exercitui praeesse dicimus eum, qui legionem vel legiones administrat,

    Dig. 3, 2, 2: horrescit telis exercitus asper utrimque, Enn. ap. Macr. S. 6, 4 (Ann. v. 385, ed. Vahl.); Enn. Ann. 14, 13:

    exercitum comparare,

    Cic. Phil. 4, 3, 6:

    abire in exercitum,

    Plaut. Am. prol. 102; 125:

    venire ab exercitu,

    id. ib. 140:

    adesse ad exercitum,

    id. ib. 1, 3, 6:

    e castris educere exercitum,

    id. ib. 1, 1, 61 (cf.:

    ex oppido legiones educere,

    id. ib. v. 63); cf.:

    exercitum conscribere, comparare,

    id. ib. 5, 13, 36:

    parare,

    Sall. C. 29, 3:

    scribere,

    Liv. 2, 43, 5:

    conficere,

    Cic. Phil. 5, 16, 43; id. de Imp. Pomp. 21, 61:

    facere,

    id. Phil. 5, 8, 23:

    conflare,

    id. ib. 4, 6, 15:

    contrahere,

    Caes. B. G. 1, 34, 3:

    cogere,

    id. ib. 3, 17, 2; Sall. J. 10, 4:

    ducere,

    Cic. Mur. 9, 20:

    ductare,

    Sall. C. 11, 5; 17, 7:

    transducere,

    Caes. B. G. 1, 13, 1 et saep.—As a land army, in opposition to a naval army or fleet:

    eodem tempore et exercitus ostendebatur et classis intrabat portum,

    Liv. 26, 42, 2. As infantry, in opposition to cavalry:

    (Caesar) exercitum equitatumque castris continuit,

    Caes. B. G. 2, 11, 2; 7, 61, 2; 1, 48, 4; Liv. 30, 36, 8; 40, 52, 6; cf. Drak. id. 28, 1, 5.—
    2.
    Transf.
    (α).
    The assembly of the people in the Centuria Comitiata, as being a military organization, Varr. L. L. 6, 9, § 88; cf. Gell. 15, 27 fin.; Plaut. Capt. 1, 2, 50; 52.—
    (β).
    Poet., in gen., a multitude, host, swarm, flock:

    corvorum,

    Verg. G. 1, 382; id. A. 5, 824; Sil. 11, 413.—
    (γ).
    A troop, body of attendants, etc.:

    huic illut dolet, quia remissus est edundi exercitus,

    Plaut. Capt. 1, 2, 50:

    remissum imperare exercitum,

    id. ib. v. 52.—
    * II.
    (Acc. to exerceo, II. C.) Trouble, affliction:

    Noli, obsecro, lacrimis tuis mihi exercitum imperare,

    Plaut. Cist. 1, 1, 60.

    Lewis & Short latin dictionary > exercitus

  • 5 exercito

    exercĭto, āvi, ātum, 1, v. freq. a. [exerceo, II.], to exercise diligently or frequently, practise (in the verb. finit. rare, but very freq. and class. as P. a.):

    Achilles ibi se ac suos cursu exercitavisse memoratur,

    Mel. 2, 1, 5:

    corpus atque ingenium patriae,

    Sall. Or. de Rep. Ordin. 18:

    quamlibet per alia in scholis exercitati sumus,

    Quint. 2, 10, 9.—
    II.
    Pregn., to vex, agitate, disturb. disquiet.—Pass. in mid. force:

    exercitabar,

    Vulg. Psa. 76, 6; cf. v. 3.—Hence, exer-cĭtātus, a, um, P. a.
    A.
    Well exercised, practised, versed, trained:

    in aliqua re versatus exercitatusque,

    Cic. Ac. 2, 34, 110; cf.:

    homo et in aliis causis exercitatus et in hac multum et saepe versatus,

    id. Quint. 1, 3:

    homo in arithmeticis satis exercitatus,

    id. Att. 14, 12 fin.:

    homines in armis,

    Caes. B. C. 1, 57:

    in re militari,

    Cic. Font. 14, 31:

    in illo genere,

    id. Rep. 1, 6:

    in propagandis, in regendis finibus,

    id. Mur. 9, 22:

    in uxoribus necandis,

    id. Clu. 19, 52:

    curis agitatus et exercitatus animus,

    id. Rep. 6, 26:

    milites superioribus proeliis exercitati,

    Caes. B. G. 2, 20, 3:

    glaebis subigendis exercitati,

    Cic. Agr. 2, 31, 84:

    animi studio exercitata velocitas,

    Quint. 5, 10, 123.— Comp.:

    paratiores erunt et tamquam exercitatiores ad bene de multis promerendum,

    Cic. Off. 2, 15, 53:

    (an sum) rudis in re publica? quis exercitatior?

    id. Phil. 6, 6, 17.— Sup.:

    in maritimis rebus exercitatissimi paratissimique,

    Cic. de Imp. Pomp. 18, 55:

    in armis,

    Caes. B. G. 1, 36 fin.:

    ad aliquam rem,

    Cic. Verr. 2, 5, 54, § 142:

    Etrusci ostentorum exercitatissimi interpretes,

    id. Div. 1, 42, 93:

    scripturarum,

    Tert. adv. Haer. 17.—
    B.
    (Acc. to exerceo, II. C.) Greatly vexed, tossed, agitated (very rare):

    Syrtes exercitatae Noto,

    Hor. Epod. 9, 31:

    senex exercitati vultus,

    disquieted, troubled, Petr. 83; cf. Vulg. Psa. 76, 3.— Comp.:

    non sane alias exercitatior magisque in ambiguo Britannia fuit,

    Tac. Agr. 5.— Adv.: exercĭtāte (acc. to A.), with practice, in a practised manner:

    exercitatius,

    Sen. Ep. 90 med.:

    exercitatissime,

    Arn. 3, 113.

    Lewis & Short latin dictionary > exercito

  • 6 exercitātus

        exercitātus adj. with comp. and sup.    [exercito; freq. of exerceo], well exercised, practised, versed, trained, experienced, disciplined: ad hanc rem, T.: in re militari: superioribus proeliis, Cs.: exercitatiores ad bene promerendum: in re p. quis exercitatior?: in maritimis rebus exercitatissimi. — Troubled, disturbed, worried: curis animus: Syrtes noto, H.
    * * *
    exercitata -um, exercitatior -or -us, exercitatissimus -a -um ADJ
    trained, practiced, skilled; disciplined; troubled

    Latin-English dictionary > exercitātus

  • 7 exercitium

        exercitium ī, n    [exerceo], training, exercise: equitum, Ta.
    * * *
    exercise; training; practice; proficiency/skill; written exercises (pl.)

    Latin-English dictionary > exercitium

  • 8 exercitus

        exercitus adj.    [P. of exerceo], disciplined, experienced, versed: miles: ad omne flagitium, Ta.: consuetudine velare odium, Ta.: militiā, Ta.: eloquentia, of a practised speaker, Ta. — Vexed, harassed: omnibus iniquitatibus. — Vexatious, severe: quid magis exercitum.
    * * *
    army, infantry; swarm, flock

    Latin-English dictionary > exercitus

  • 9 exercitus

        exercitus ūs (dat. ū, Cs., L.; gen plur. tūm, L.)    [exerceo], a disciplined body of men, army: terrestris, L.: tiro, L.: pedester, N.: exercitum dimittere, T.: comparare: parare, S.: scribere, L.: contrahere, Cs.: ducere: cum exercitu venit: exercitum equitatumque castris continuit, infantry, Cs.: exercitūs conveniunt, S.— A multitude, host, swarm, flock: corvorum, V.
    * * *
    army, infantry; swarm, flock

    Latin-English dictionary > exercitus

  • 10 ager

    ăger, gri, m. [agros; Germ. Acker, Eng. acre, Sanscr. agras = surface, floor; Grimm conjectured that it was connected with ago, agô, a pecore agendo, and this was the ancient view; cf. Varr. L. L. 5, § 34 Müll., and Don. ad Ter. Ad. 3, 3, 47; so the Germ. Trift = pasture, from treiben, to drive].
    I.
    In an extended sense, territory, district, domain, the whole of the soil belonging to a community (syn.: terra, tellus, arvum, solum, rus, humus; opp. terra, which includes [p. 70] many such possessions taken together; cf.

    Nieb. Röm. Gesch. 2, 694 sq.): Ager Tusculanus,... non terra,

    Varr. L. L. 7, 2, 84:

    praedā atque agro adfecit familiares suos,

    Plaut. Am. 1, 1, 38:

    abituros agro Achivos,

    id. ib. 1, 53, 71:

    ut melior fundus Hirpinus sit, sive ager Hirpinus (totum enim possidet), quam, etc.,

    Cic. Agr. 3, 2: fundum habet in agro Thurino, id. Fragm. ap. Quint. 4, 2, 131 (pro Tull. 14):

    Rhenus, qui agrum Helvetium a Germanis dividit,

    Caes. B. G. 1, 2 Herz.:

    ager Noricus,

    id. ib. 1, 5:

    in agro Troade,

    Nep. Paus. 3:

    in agro Aretino,

    Sall. C. 36, 1:

    his civitas data agerque,

    Liv. 2, 16:

    in agro urbis Jericho,

    Vulg. Josue, 5, 13.—In the Roman polity: ager Romanus, the Roman possessions in land (distinguished from ager peregrinus, foreign territory) was divided into ager publicus, public property, domains, and ager privatus, private estates; v. Smith's Dict. Antiq., and Nieb. Röm. Gesch. 2, 695 and 696; cf. with 153 sq.—
    II.
    In a more restricted sense.
    A.
    Improdued or productive land, a field, whether pasture, arable, nursery ground, or any thing of the kind; cf. Doed. Syn. 3, 7 sq.; 1, 71; Hab. Syn. 68, and Herz. ad Caes. B. G. 7, 13:

    agrum hunc mercatus sum: hic me exerceo,

    Ter. Heaut. 1, 1, 94:

    agrum de nostro patre colendum habebat,

    id. Phorm. 2, 3, 17:

    ut ager quamvis fertilis, sine culturā fructuosus esse non potest,

    Cic. Tusc. 2, 5; id. Fl. 29:

    agrum colere,

    id. Rosc. Am. 18:

    conserere,

    Verg. E. 1, 73:

    agrum tuum non seres,

    Vulg. Lev. 19, 19:

    (homo) seminavit bonum semen in agro suo,

    ib. Matt. 13, 24; ib. Luc. 12, 16. —
    * Of a piece of ground where vines or trees are planted, a nursery:

    ut ager mundus purusque flat, ejus arbor atque vitis fecundior,

    Gell.
    19, 12, 8.—Of a place of habitation in the country, estate, villa:

    in tuosne agros confugiam,

    Cic. Att. 3, 15 (so agros, Hom. Od. 24, 205).—
    B.
    The fields, the open country, the country (as in Gr. agros or agroi), like rus, in opp. to the town, urbs (in prose writers generally only in the plur.), Ter. Eun. 5, 5, 2:

    homines ex agris concurrunt,

    Cic. Verr. 2, 4, 44:

    non solum ex urbe, sed etiam ex agris,

    id. Cat. 2, 4, 8:

    annus pestilens urbi agrisque,

    Liv. 3, 6; id. 3, 32:

    in civitatem et in agros,

    Vulg. Marc. 5, 14.—And even in opp. to a village or hamlet, the open field:

    sanum hominem modo ruri esse oportet, modo in urbe, saepiusque in agro,

    Cels. 1, 1.—
    C.
    Poet., in opp. to mountains, plain, valley, champaign:

    ignotos montes agrosque salutat,

    Ov. M. 3, 25.—
    D.
    As a measure of length (opp. frons, breadth):

    mille pedes in fronte, trecentos cippus in agrum Hic dabat,

    in depth, Hor. S. 1, 8, 12.

    Lewis & Short latin dictionary > ager

  • 11 exercibilis

    exercĭbĭlis, e, adj. [exerceo], practicable:

    regula,

    Cael. Aur. Tard. 5, 1, 3, 8, 151.

    Lewis & Short latin dictionary > exercibilis

  • 12 exercite

    exercĭte, adv., v. exerceo, P. a. fin.

    Lewis & Short latin dictionary > exercite

  • 13 exercitio

    exercĭtĭo, ōnis, f. [exerceo], practice, exercise, management, administration (anteand post-class., for the class. exercitatio): inertia plus detrimenti facit quam exercitio, Cato ap. Gell. 11, 2, 6:

    navium,

    Dig. 14, 1, 1, § 20:

    publici judicii exercitio,

    ib. 1, 21, 1 (al. exercitatio):

    publica,

    ib. 50, 16, 200 (al. exsecutio).

    Lewis & Short latin dictionary > exercitio

  • 14 exercitor

    exercĭtor, ōris, m. [exerceo, II.], an exerciser, trainer (ante- and post-class.)
    I.
    Prop.:

    huic Gurgulio'st exercitor, is hunc hominem cursuram docet,

    Plaut. Trin. 4, 3, 9; 2, 1, 4, Macr. Somn. Scip. 2, 14 med.
    II.
    Transf., one who exercises or practises any profession, business, calling:

    cauponae aut stabuli,

    an innkeeper, Dig. 44, 7, 4 fin.:

    navis, ratium,

    a ship-master, captain, ib. 14, 1, 1; 4, 9, 1; Inscr. Grut. 492, 5.

    Lewis & Short latin dictionary > exercitor

  • 15 velitatio

    vēlĭtātĭo, ōnis, f. [velitor], a skirmishing with words, a bickering, wrangling, dispute (Plautin.):

    velitatio dicta est ultro citroque probrorum objectatio, ab exemplo velitaris pugnae,

    Fest. p. 369 Müll.:

    velitatio dicitur levis contentio, dicta ex congressione militum (i.e. velitum),

    Non. p. 3:

    verbis velitationem fieri,

    Plaut. As. 2, 2, 41 (al. as one word, verbivelitationem; cf. Ussing ad loc.): me ad velitationem exerceo. id. Rud. 2, 6, 41.

    Lewis & Short latin dictionary > velitatio

См. также в других словарях:

  • ἐναφροδισιάσαι — ἐναφροδισιά̱σᾱͅ , ἐναφροδισιάζω venerem exerceo in fut part act fem dat sg (doric) ἐναφροδισιάζω venerem exerceo in aor inf act ἐναφροδισιάσαῑ , ἐναφροδισιάζω venerem exerceo in aor opt act 3rd sg …   Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)

  • ἐναφροδισιάσας — ἐναφροδισιά̱σᾱς , ἐναφροδισιάζω venerem exerceo in fut part act fem acc pl (doric) ἐναφροδισιά̱σᾱς , ἐναφροδισιάζω venerem exerceo in fut part act fem gen sg (doric) ἐναφροδισιάσᾱς , ἐναφροδισιάζω venerem exerceo in aor part act masc nom/voc… …   Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)

  • Arbeiten — Árbeiten, verb. reg. I. Neutrum, mit haben, seine Kräfte anstrengen, lebhaften Gebrauch von seinen Kräften machen. 1. In eigentlicher Bedeutung, die Kräfte seines Körpers zur Erwerbung zeitlichen Vermögens anstrengen. Fleißig, nachlässig faul… …   Grammatisch-kritisches Wörterbuch der Hochdeutschen Mundart

  • Exercitus — Lit. an army, infantry . The Latin word used of a military expedition, also the army involved in such an expedition. In the 13c, the word was used in conflicts with Scotland; in the 14c, it was used for the expeditions sent against France. From… …   Dictionary of Medieval Terms and Phrases

  • ԲՌՆԱԿԱԼ — (ի, աց.) NBH 1 515 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 10c, 13c ա.գ. τύραννος, τυραννικός tyrannus, tyrannicus Բռնաւոր, կամ գոռոզ, որ բռնութեամբ կամ ʼի բռին կալեալ ունի զայլս՝ նուաճելով եւ հարստահարելով. եւ Բռնաւորական. ...… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ԲՌՆԱԿԱԼԵՄ — (եցի.) NBH 1 516 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 10c, 13c ԲՌՆԱԿԱԼ ԼԻՆԵԼ. ԲՌՆԱԿԱԼԵՄ. τυραννεύω, δυναστεύω tyrannidem exerceo, impero, regno Բռնանալ. իշխել. տիրել. տիրաբար կամ բռնութեամբ առնուլ, ունել. նուաճել՝ որպէս հզօր,… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ԲՌՆԱՆԱՄ — (ացայ.) NBH 1 516 Chronological Sequence: Early classical, 6c, 8c, 10c, 12c չ. Բուռն լինել եւ բուռն առնել այլոց. ըմբռնել եւ պինդ ունել. ընդ բռամբ առնուլ. բռնաբար կամ բուռն զօրութեամբ իշխել. զօրանալ ʼի վերայ այլոց. զօրաւոր գտանիլ, եւ բռնակալել.… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ԵՐԿՐԱՉԱՓԵՄ — ( ) NBH 1 0701 Chronological Sequence: 6c, 8c ն. ԵՐԿՐԱՉԱՓԵԼ. γεωμετρέω terram metior, exerceo geometriam Երկրաչափութիւն առնել. երկրաչափ լինել. *Մարդում (յատուկ է) բժշկելն, կամ երկրաչափելն. Պորփ.: *Երկրաչափողքն վերագրեն. Նիւս. բն. ՟Է …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ԸՆԴԵԼԱՆԻՄ — (ելայ կամ եցայ) NBH 1 0770 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 5c, 6c, 8c ԸՆԴԵԼԱՆԻՄ ԸՆԴԵԼՆՈՒՄ. ἑθίζομαι, νομίζω adsuefio πειράζω, μελετάω tendo, curo, exerceo me Կրթիլ, եւ ընդել լինել. սովորիլ, վարժիլ, ընտանենալ, բերիլ, յարիլ,… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ԸՆԴԵԼՈՒՑԱՆԵՄ — (ուցի, ուցեալ.) NBH 1 0770 Chronological Sequence: Early classical, 6c, 11c ն. ἑθίζω assuefacio γυμνάζω exerceo πείθω adstringo, concilio Նոյն ընդ Ընդելացուցանել. սովորեցուցանել, մարզել, կրթել. ... *Ընդելուցանելով զմիտս իմ մարդկակիր լինել. Փիլ.… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ԹԵՒԱԿՈԽԵՄ — (եցի.) NBH 1 0808 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 6c, 8c, 10c, 11c, 12c չ. ԹԵՒԱԿՈԽԵՄ ԹԵՒԱԿՈԽԻՄ. πτερύσσομαι, πτερύομαι alis latera ferio, gestio πειράζω tento μελετάω exerceo me, curo, sollicitor ἑπιτηδεύω, ομαι studeo,… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»