-
1 excusse
excusse, adv., v. excutio, P. a. fin. -
2 excutio
ex-cŭtĭo, cussi, cussum, 3 (archaic perf. subj. excussit, for excusserit, Plaut. Bacch. 4, 2, 16), v. a. [quatio], to shake out or off, to cast out, drive out, to send forth (class., esp. in the trop. sense).I.Lit.A.In gen.:B.posse ex his (litteris) in terram excussis annales Ennii, ut deinceps legi possint, effici,
shaken out, Cic. N. D. 2, 37, 94:equus excussit equitem,
threw off, Liv. 8, 7, 10:excussus equo,
Verg. A. 11, 640:excussus curru,
id. ib. 10, 590; Suet. Caes. 37; Curt. 3, 11; cf.:lectis excussit utrumque,
Hor. S. 2, 6, 112:gubernatorem in mare e puppi,
Curt. 4, 4 med.; cf.also: ancora ictu ipso excussa e nave sua,
Liv. 37, 30, 9:lapide clavum,
to knock off, Plaut. Men. 1, 1, 10:pulvis digitis excutiendus erit,
Ov. A. A. 1, 150:poculum e manibus,
Pers. 3, 101:ignem de crinibus,
to shake off, Ov. M. 12, 281:rem de manu alicujus,
to strike out, Dig. 47, 2, 53, § 13:Pelion subjectā Ossā (Juppiter),
Ov. M. 1, 155:poma venti,
to cast down, shake down, id. ib. 14, 764 et saep.:ne nucifrangibula (i. e. dentes) excussit ex malis meis,
to knock out, Plaut. Bacch. 4, 2, 16; cf.:cerebrum alicui,
id. Capt. 3, 4, 69; id. Aul. 2, 1, 29:oculum alicui cyatho, verberibus,
id. Pers. 5, 2, 16; Suet. Tib. 53; cf.:oculo excusso,
id. Caes. 68: ipso cum domino calce omnes excutiamus, to drive out or forth, Lucil. ap. Non. 298, 33:Teucros vallo,
Verg. A. 9, 68:hostem oppidis et regionibus,
Flor. 2, 6, 42:ab obsidione Nolae urbis (with pellere a Campania),
id. ib. 29:feras cubilibus,
to scare, rouse up, Plin. Pan. 81, 1:si flava excutitur Chloë,
be shaken off, cast off, Hor. C. 3, 9, 19:(viros) excussos patriā infesta sequi,
Verg. A. 7, 299:ut me excutiam atque egrediar domo,
take myself off, decamp, Ter. Ph. 4, 1, 20:quartanas,
to drive away, Plin. 20, 6, 23, § 56 et saep.:(leo) gaudet comantes Excutiens cervice toros,
shaking about, shaking, Verg. A. 12, 7; cf. Quint. 11, 3, 71:caesariem,
Ov. M. 4, 492:pennas,
id. ib. 6, 703:habenas,
id. ib. 5, 404; cf.:nares inflare et movere... et pulso subito spiritu excutere, etc.,
to blow up, dilate, Quint. 11, 3, 80:se (gallinae edito ovo),
Plin. 10, 41, 57, § 116:tela,
to hurl, discharge, Tac. A. 2, 20; cf. Curt. 8, 13:fulmen in Thebas,
Stat. Th. 10, 69:excussaque brachia jacto,
tossed, Ov. M. 5, 596; id. H. 18, 189:(aër) Excussit calidum flammis velocibus ignem,
sends out, produces, Lucr. 6, 688; cf. id. 6, 161: largum imbrem (procellae), Curt. 4, 7:lacrimas alicui,
Plaut. Capt. 2, 3, 59; Ter. Heaut. 1, 1, 15:vomitum alicui,
Plaut. Merc. 3, 3, 15:sudorem,
Nep. Eum. 5 et saep.— Transf.:excutior somno,
I am roused from sleep, Verg. A. 2, 302; Ov. H. 13, 111; Hor. S. 2, 6, 112.—In partic., to shake out, shake.1.Esp. a garment, to free it from dust:2.vexatam solo vestem,
Petr. 128, 4; Vulg. Act. 18, 6; cf.:excutere de pulvere,
shake yourself, Vulg. Isa. 52, 2; and:pulverem de pedibus,
id. Matt. 10, 14.—To stir, move any thing to see under it; and hence, to search, examine a person: St. Di me perdant, si ego tui quicquam abstuli. Eu. Agedum, excutedum pallium, Plaut. Aul. 4, 4, 19; so,II.culcitisque et stragulis praetentatis et excussis,
Suet. Claud. 35.—With personal objects: excutiuntur tabellarii, Asin. Poll. ap. Cic. Fam. 10, 31, 4; cf.:verum (porcellum) ut subesse pallio contenderent Et excuti juberent,
Phaedr. 5, 5, 19:non excutio te, si quid forte ferri habuisti: non scrutor,
Cic. Rosc. Am. 34, 97.Trop.A.In gen., to shake out or off, force away, etc.:B.omnes istorum delicias, omnes ineptias,
to shake off, discard, Cic. Cael. 28, 67:noli aculeos orationis meae, qui reconditi sunt, excussos arbitrari,
plucked out, removed, id. Sull. 16, 47:omnia ista nobis studia de manibus excutiuntur,
are torn, wrested from our hands, id. Mur. 14, 30; cf.:hanc excutere opinionem mihimet volui radicitus,
id. Tusc. 1, 46, 111:severitatem veterem,
id. Fam. 9, 10, 2; cf.also: excutient tibi istam verborum jactationem,
id. Sull. 8, 24:excute corde metum,
remove, banish, Ov. M. 3, 689:diros amores,
id. ib. 10, 426:orbem paci excutere,
to banish peace from the world, Luc. 1, 69:omnis quae erat conceptae mentis intentio mora et interdum iracundia excutitur,
Quint. 10, 3, 20:quem (Senecam) non equidem omnino conabar excutere,
id. 10, 1, 126:aliena negotia curo, excussus propriis,
Hor. S. 2, 3, 20:dummodo risum excutiat sibi,
can raise, produce, id. ib. 1, 4, 35. —In partic. (acc. to I. B.), to search, examine, inspect, investigate:explicando excutiendoque verbo,
Cic. Part. Or. 36, 134; cf.: pervulgata atque in manibus jactata et excussa, qs. shaken out, i. e. examined, id. Mur. 12. 26:illud excutiendum est, ut sciatur quid sit carere,
id. Tusc. 1, 36, 88:quae fere omnia Cicero in crimine veneficii excutit,
Quint. 5, 7, 37; 12, 8, 13:totum locum,
id. 5, 7, 6:aut conjecturā excutiuntur, an vera sint, etc.,
id. 5, 13, 19 et saep.— Hence, excussus, a, um, P. a., stretched out, extended, stiff (post-Aug. and rare):interest, utrum tela excusso lacerto torqueantur, an remissa manu effluant,
Sen. Ben. 2, 6; so,lacerto,
Ov. H. 4, 43:palma excussissima,
Petr. 95.— Adv.: excussē, strongly, violently:mittere pilam (with rigide, opp. languidius),
Sen. Ben. 2, 17, 4.
См. также в других словарях:
Richard Beeby — infobox football official name = Richard Beeby fullname = Richard J Beeby dateofbirth = birth date and age|1962|01|11 cityofbirth = Northampton, Northants countryofbirth = England dateofdeath = cityofdeath = countryofdeath = otheroccupation =… … Wikipedia