ew+device

1) sudden or brisk movement; moment; bragðs, af bragði, at once; af (or á) skömmu bragði, shortly, quickly, in a short time;

2) fig., in many phrases, verða fyrri (skjótari) at bragði, to make the first move, to be beforehand with (þeir hafa orðit fyrri at bragði at stefna en vér); vera í bragði með em, skerast í bragð með em, to lend one a helping hand; taka et bragðs or til bragðs, to take some step (to get out of difficulties); úviturligt bragð, a foolish step; úheyriligt bragð, an unheard of proceeding; gerðist þar at sví mikit bragð, at, it went so far that; lítit bragð mun þá at (it must be very slight), ef þú finnr ekki;

3) trick, scheme, device, chiefly in pl.; beita en bröðum, hafa brögð við en, to deal cunninly with, impose upon; ferr at fornum brögðum, in the old way; búa yfir brögðum, to brood over wiles; leika em bragð, to play or serve one a trick hefir hann miklu bragði á oss komit, he has played a bad trick upon us;

4) countenance, look, expression þannig ertu í bragði sem, thou lookest as if; með betra bragði, in a better mood; bleyðimannligr í bragði, having the look of a coward; Sturla gerði þat bragð á (made as if), at hann hefði fundit Pál prest;

5) embroidered figure (hekla saumuð öll brögðum).

* * *

n. [cp. bregða].

I. the fundamental notion is that of a sudden motion:

1. temp. a while, moment, cp. auga-bragð; in adverb, phrases, af bragði, at once, Hrafn. 17, Gs. 18, Am. 2; af (á) skömmu bragði, shortly, Fms. vi. 272, viii. 236, 348; í fyrsta bragði, the first time (rare), Gþl. 532, Js. 129; skams bragðs, gen. used as adv. quickly, in a short time, Bs. i. 336, 337, Fms. viii. 348, v. l.; cp. ‘at a brayd,’ ‘in a brayd,’ Engl. Ballads.

2. loc. a quick movement; við-bragð (cp. bregða við), knífs-bragð (cp. bregða sverði), a slash with a knife.

3. metaph. in many phrases, verða fyrri (skjótari) at bragði, til bragðs, to make the first move; þeir hafa orðit fyrri at b. at stefna en vér, Nj. 241, Bs. ii. 106; svá at þú verðir skjótari at b. at veiða þenna níðing, Fms. i. 206, ix. 288; vera í bragði með e-m, to lend one a helping hand, mostly in something uncanny, Gísl. 5, Bs. i. 722; snarast í bragð með e-m, id., Ld. 254; taka e-t bragðs, til bragðs or bragð, to take some step to get clear out of difficulties, Nj. 263, 199, Fms. ix. 407, Grett. 75 new Ed.; þat var b. (step, issue) Atla, at hann hljóp …, Háv. 53; úvitrligt b., a foolish step, Nj. 78; karlmannligt b., a manly issue, 194; gott b., Fs. 39; úheyriligt b., an unheard-of thing, Finnb. 212.

II. [bregða A. III], a ‘braid,’ knot, stitch, chiefly in pl.; hekla saumuð öll brögðum, a cloak braided or stitched all over, Fms. ii. 70; fáguð brögðum, all broidered, v. 345, Bret. 34; rístu-bragð, a scratched character.

2. in wrestling, bragð or brögð is the technical phrase for wrestlers’ tricks or sleights; mjaðmar-bragð, leggjar-bragð, hæl-bragð, klof-bragð …, the ‘bragð’ of the hip, leg, heel …, Edda 33; [fang-bragð, wrestling], hence many wrestling terms, fella e-n á sjálfs síns bragði, to throw one on his own bragð.

3. gen. a trick, scheme, device, [A. S. brægð, bræd; Engl. braid = cunning, Shakesp.], chiefly in pl., með ymsum brögðum, margskyns brögð, Fas. i. 274, Fms. x. 237; brögð í tafli, a trick in the game, a proverb, when things go not by fair means, Bs. ii. 318; ferr at fornum brögðum, in the old way, Grett. 79 new Ed.: but also sing., sér konungr nú bragð hans allt, Fms. xi. 106; hafði hann svá sett bragðit, x. 305, Eg. 196 ( a trick); ek mun finna bragð þar til, at Kristni mun við gangast á Íslandi, Hkr. i. 290; bragð hitta þeir nú í, Lv. 82.

β. with a notion of deceit, a trick, crafty scheme; með brögðum, with tricks, Hkr. ii; búa yfir brögðum, to brood over wiles, Fas. i. 290; hafa brögð undir brúnum, to have craft under one’s eyebrows, look crafty, Band. 2; undir skauti, under one’s cloak, id., Bs. i. 730; beita e-n brögðum, metaphor from hunting, to deal craftily with one, Rm. 42, Ísl. ii. 164; hafa brögð við e-n, Njarð. 382, 378; vera forn í brögðum, old in craft, of witchcraft, Ísl. ii. 399: hence such phrases as, bragða-karl, a crafty fellow, Grett. 161; bragða-refr, a cunning fox; brögðóttr, crafty, etc. In Swed. ‘bragder’ means an exploit, action, whilst the Icel. implies some notion of subtlety or craft; yet cp. phrases as, stór brögð, great exploits, Fb. ii. 299; hreysti-brögð, hetju-brögð, great deeds, (above I. 3.)

III. [bregða C; cp. A. S. bræd, Engl. breath], countenance, look, expression; hón hefir hvíti ok b. várt Mýramanna, Ísl. ii. 201, v. l.; þannig er bragð á þér, at þú munir fás svífast, thou lookest as if …, cp. brögð undir brúnum above, Fms. ii. 51; heilagleiks b., to look like a saint, Bs. i. 152; þat b. hafði hann á sér sem, Ld. 24; ekki hefir þú b. á þér sem hérlenzkir menn, Fms. x. 227; þannig ertu í bragði sem …, thou lookest as if …, Ísl. ii. 149; með illu bragði, ill-looking, Sturl. i. 170; með hýru, glöðu b., Bs. ii. 505; með beztu bragði, stern, Pass. 21. 1; með hryggu bragði, with gloomy look; með betra bragði, in a better mood, Nj. 11; bleyði-mannligr í b., cowardly, Fms. ii. 69: metaph., Sturla görði þat bragð á, at hann hefði fundit …, S. put that face on a thing, Sturl. ii. 176.

IV. [bergja, gustare], taste; vatns-bragð, beisku-bragð, bitter taste, of water; ó-bragð, a bad flavour, etc.

2. [= bragr], mode, fashion; in vinnu-brögð, working; hand-bragð, handicraft; lát-bragð, manners; trúar-brögð, pl. religion, mode of faith; afla-brögð, mode of gaining one’s livelihood, etc.: very freq. in mod. usage, but in old writers no instance bearing clearly upon the subject is on record; cp. however the phrase, bragð er at e-u, a thing is palpable, tangible: lítið bragð mun þar at ( it must be very slight) ef þú finnr ekki, Ld. 136; ærit b. mun at því, Nj. 58; görðist þar at svá mikit b., it went so far that …, Fms. i. 187, Grett. 158 new Ed.

* * *

(-tta, -ttr), v.

1) to hit upon, meet with one;

hitta ráð, to hit upon a device;

hitta leiðina, to find one’s way;

absol., hitta inn í váginn, to find the way into the bay;

sjaldan hittir leiðr í lið, an unwelcome guest always misses the feast;

hitta í vandræði, to get into scrapes;

hitta á e-t, to hit upon (hitti hann þar á þórolf);

2) to hit, strike (spjótit hitti í brjóst hestsins);

3) to visit, call on, see (fóru þá margir menn at hitta Hákon konung);

4) refl., hittast, to meet one another;

hann bað þá vel fara ok heila hittast (meet again safe and sound).

* * *

tt, [akin to Goth. hinþan, Swed. hinna = to find; Engl. hit; Dan. hitte; Swed. hitta]:—to hit upon, meet with one, Fms. i. 129, xi. 124, v. l.; en er þeir hittu menn at máli, Eg. 405, Fs. 29: hitta ráð, to hit upon a device, Fms. vi. 152; h. á e-t, to hit or light upon, hitti hann þar á Þórólf, iv. 309: to find one’s way, time, opportunity, hann hitti ílla leiðir, Fs. 101; h. vel leiðina, 141; at eigi villumk ek ok hitti aptr til þeirra, 623. 62; þar til er þér hittið inn í váginn, Fms. xi. 124 (twice); eigi hittu þér nú í tíma til, ef þér komut svá at borðin vóru uppi, vii. 197; ok vita ef þú hittir í þann tíma, at vild þín megi fram ganga, hit upon the proper time, Sks. 294; sjaldan hittir leiðir í lið, Hm. 65:—also, h. til, to happen, Bs. ii. 129: h. í vandræði, etc., to get into scrapes; hér kom ek með son minn er hitt hefir í vandræði, Fms. vi. 107; þú hefir hitt í fjártjón, Fs. 100; h. í stórræði, Ísl. ii. 391.

2. to hit; hitta sjálfan sik fyrir, to hit oneself, make oneself smart, for a thing (metaph.), Þórð. 75; spjótið hitti (hit, struck) í brjóst hestsins, Flóv. 16; skýtr snæris-spjóti, ok hittir milli herða þeim er stýrði, Fagrsk. 50.

3. to visit, call on; fóru þá margir menn at hitta Hákon konung, Fms. i. 21; gakk ok hitt (imperat.) Magnús konung, vi. 198; gakk at hitta hana, Fas. i. 193; Auðr gékk út ok hittir Rannveigu, Gísl. 105, Fs. 51; hittú (imperat.) föður Magna, Hbl. 51; ok nú hittr (sic) konungr drottning, Fms. x. 292.

II. reflex.,

1. recipr. to hit on or meet one another, Vsp. 7, Fms. vi. 107, x. 292; hann bað þá vel fara ok heila hittask, Eg. 22; hittumk ( let us meet) í vík Varins, Hkv. Hjörv. 22; þeir hittusk þar sem heitir í Minni (of a battle), Fms. vii. 208; hittask á með vandræðum, Js. 40.

2. pass. to be found; hann hittisk við Sköfnungsey, Ld. 326.

* * *

1) well (taka v. við e-m); v. í vexti, well-grown, well-shapen; vera v. til e-s, to be kind to one; mér gefr vel at skilja, I understand quite well;

2) easily (þat mætti v. verða þinn bani);

3) fully, amply, largely (v. vegnar fimm merkr); faðir hennar hafði v. fé, plenty of money; intensive, with a.; v. flestir, the most part; v. mikill, rather great; v. tuttugu menn, twenty and upwards; hundrað manna eða v. svá, a hundred or fully that.

* * *

and véli, n. [Gr. οὐρά; Lat. ad-ūl-ari, Bugge], the tail of a bird; kom sverðit á vélit, Fas. i. 488, freq. in mod. usage.

and væl, f., both forms are used in vellums, but are difficult to distinguish, e and ę (e, æ) being often written alike; él vélum rhyme in a verse of Hallfred:—an artifice, craft, device; við vélar, with artifice, contrivance, Hým. 21; með list eðr vél, Sks. 82; með list ok væl, Edda i. 110; hann hafði vælar til allra hluta, 104; görva vélar til e-s, Hým. 6; hann vissi sér engrar vælar ván, Fms. ii. 202, v. l.; gefa svá sigr sem Óðinn gaf með vjælum (sic) en engu valdi, 154: hverja væl sem Þórir görir honum, i. 189; þeir skyldu freista nokkvorra væla, Edda i. 220.

2. an engine, machine; göra vél, Vkv. 20; væl til at taka fiska með, an engine to catch fish, i. e. a net, Edda i. 182; þeirri vél er menn kalla veðr. the engine that is called a battering-ram, Sks. 89 new Ed.; til þessar vélar, 88; víg-vél.

II. a wile, device, trick; draga vél at e-m, Skv. 1. 33, Nj. 17; beita e-n vélum, 40; allar þær vęlar, Og. 18; Kristr görir eigi vél, ok eigi verðr hann véltr er á hann trúir, Blas. 46; hefir hann á hverjum manni vélar lengi haft, Lv. 44; ef maðr feldr sér til vélar við konu eða ferr í kvenklæði, ok varðar þat fjörbaugs-garð, Grág. i. 338.

2. plur. frauds, tricks; fullr lygi ok væla, 656 C. 14; skaltú neita Djöfli ok öllum hans verkum ok vælum, Fms. i. 300; Djöfulsins vælum, Post. (Uuger) 92.

COMPDS: vélaboð, vélakaup, vélalauss, vélasókn, vélaverk.

n. a device, stratagem, a wrestling term, Nj. 253, Lv. 92, Orkn. 50.

(gen. fjár), n.

1) cattle, esp. sheep;

þeir ráku féit (the sheep) upp á geilarnar;

gæta fjár, to herd or tend sheep;

ganganda fé, live stock, opp. to ‘dautt fé’, or ‘liggjanda fé,’ valuables, money;

2) property, money (hvárt sem fé þat er land eðr annat fé);

fyrirgøra fé ok fjörvi, to forfeit property and life;

fé er fjörvi firr, life is dearer than money;

fé veldr frænda rógi, money makes foes of kinsmen;

afla sér fjár ok frægðar (frama), to gain wealth and fame;

hér er fé þat (the money), er Gunnarr greiddi;

þiggit þat, herra, fé er í því, there is value in it;

pl. fé (dat. fjám), property, means.

* * *

n., irreg. gen. fjár, dat. fé; pl. gen. fjá, dat. fjám; with the article, féit, féinu, féin, mod. féð, fénu, fén: [Lat. pecu; Goth. faihu; A. S. feoh; Engl. fee; Hel. fehu; O. H. G. fehu; Germ. vieh; Dan. fæ; Swed. få]

I. cattle, in Icel. chiefly sheep; fé né menn, Grett. 101; fjölda fjár, Ld. 210; gæta fjár, to mind sheep, 232; en ef þeir brenna húsin þó at fé manna sé inni, Grág. ii. 164; þeir ráku féit ( the sheep) upp á geilarnar, Ni. 119; kvik-fé, live-stock, q. v.: ganganda fé, id., opp. to dautt fé, dead property, Grág. passim.

COMPDS: fjárbeit, fjárborg, fjárbreiða, fjárdauði, fjárfellir, fjárfóðr, fjárfæði, fjárfæling, fjárganga, fjárgeymsla, fjárgæzla, fjárhagi, fjárheimtur, fjárhirðir, fjárknappr, fjárhundr, fjárhús, fjárkaup, fjárkláði, fjárnyt, fjárpest, fjárrekstr, fjárréttr, fjársauðr.

II. property, money; hvárt sem fé þat er land eðr annat fé, Grág. ii. 237: the allit. phrase, fé ok fjörvi, Sl. 1; hafa fyrir gört fé ok fjörvi, to forfeit property and life, Nj. 191: the proverbs, fé er fjörvi firr, life is dearer than money, 124; fé veldr frænda rógi, money makes foes of kinsmen, Mkv. 1. Common sayings, hafa fullar hendr fjár; afla fjár ok frægðar, to gain wealth and fame, Fms. i. 23 (a standing phrase); afla fjár ok frama, Fs. 7, fjár ok virðingar, id.; seint munu þín augu fylld verða á fénu, Gullþ. 7; þú munt ærit mjök elska féit áðr lýkr, id.; lát mík sjá hvárt fé þetta er svá mikit ok frítt, Gísl. 62; at Þorgils tæki við fjám sínum, Fs. 154; fagrt fé, fine money; at þeir næði féinu, Fms. x. 23; þegn af fé, liberal, Ísl. ii. 344; Auðr tekr nú féit, A. took the money, Gísl. 62; hér er fé þat ( the money) er Gunnarr greiddi mér, Nj. 55; fé þat allt er hann átti, Eg. 98; alvæpni en ekki fé annat, Fms. i. 47: skemman var full af varningi, þetta fé …, v. 255; Höskuldr færði fé allt til skips, Nj. 4; hversu mikit fé er þetta, id.; heimta fé sín, Grág. i. 87; þiggit þat herra, fé er í því, there is value in it, Fms. vii. 197.

COMPDS: fjárafhlutr, fjáraflan, fjárafli, fjárauðn, fjáragirnd, fjárbón, fjárburðr, fjárdráttr, fjárefni, fjáreigandi, fjáreign, fjáreyðsla, fjáreyðslumaðr, fjárfang, fjárfar, fjárforráð, fjárframlag, fjárfundr, fjárgjald, fjárgjöf, fjárgróði, fjárgæzla, fjárgæzlumaðr, fjárhagr, fjárhagamaðr, fjárhald, fjárhaldsmaðr, fjárheimt, fjárhirðsla, fjárhlutr, fjárkaup, fjárkostnaðr, fjárkostr, fjárkrafa, fjárlag, fjárlán, fjárlát, fjárleiga, fjármegin, fjármet, fjármissa, fjármunir, fjárnám, fjárorkumaðr, fjárpína, fjárrán, fjárreiða, fjárreita, fjársaknaðr, fjársekt, fjársjóðr, fjárskaði, fjárskakki, fjárskilorð, fjárskipti, fjárskuld, fjársóan, fjársókn, fjárstaðr, fjártak, fjártal, fjártapan, fjártilkall, fjártillag, fjártjón, fjárupptak, fjárútlát, fjárvarðveizla, fjárvarðveizlumaðr, fjárván, fjárverðr, fjárviðtaka, fjárvöxtr, fjárþarfnaðr, fjárþurð, fjárþurfi.

B. Fé- in COMPDS, usually in sense II, sometimes in sense I: fé-auðna, u, f. money luck. féauðnu-maðr, m. a man lucky in making money, Band. 4. fé-boð, n. an offer of money, Lv. 62, Fms. v. 26, 369, 656 A. 17; a bribe, Grág. i. 72. fébóta-laust, n. adj. without compensation, Glúm. 358. fé-brögð, n. pl. devices for making money, Fms. xi. 423, 623. 21. fé-bætr, f. pl. payments in compensation, esp. of weregild, opp. to mann-hefndir, Nj. 165, Eg. 106, Fs. 53, 74, Ísl. ii. 386. fé-bættr, part. paid for weregild, Gullþ. 12. fé-drengr, m. an open-handed man, Nj. 177. fé-drjúgr, adj. having a deep purse, Ld. 46. fé-fastr, adj. close-fisted, Ísl. ii. 392, Bs. i. 74. fé-fátt, n. adj. in want of money, Eg. 394, Fms. iii. 180, Hkr. iii. 422. fé-fellir, m. losing one’s sheep, Lv. 91. fé-festi, f. close-fistedness, Grett. 155 C. fé-fletta, tt, to strip one of money, cheat one, Fas. iii. 103, v. l. fé-frekr, adj. greedy for money, Rd. 314. fé-föng, n. pl. booty, plunder, spoil, Fms. iii. 18, vii. 78, Eg. 57, 236, Gullþ. 5, Sks. 183 B. fé-gefinn, part. given for (and to) gain, Band. 4, Valla L. 201. fé-girnd, f. avarice, Hom. 86, Al. 4, Pass. 16. 7, 10. fé-girni, f. = fégirnd, Sks. 358, Band. 11, Sturl. i. 47 C. fégjafa-guð, m. the god of wealth, Edda 55. fé-gjald, n. a payment, fine, Nj. 111, 120, Band. 11, Fms. vii. 248. fé-gjarn, adj. greedy, avaricious, Eg. 336, Fs. 133, Nj. 102, Fms. i. 52, vii. 238. fé-gjöf, f. a gift of money, Fs. 11, 21, Fms. i. 53, xi. 325, Ld. 52. fé-glöggr, f. close-handed, Eb. 158. fé-góðr, adj. good, i. e. current, money, D. N. fé-grið, n. pl. security for property, Grág. ii. 21. fé-gyrðill, m. [early Dan. fägürthil], a money bag, purse, worn on the belt, Gísl. 20, Fbr. 66, Þiðr. 35. fé-gætni, f. saving habits, Glúm. 358. fé-göfugr, adj. blessed with wealth, Ísl. ii. 322. fé-hirðir, m. a shepherd, Fas. i. 518, Fms. viii. 342, Gþl. 501: a treasurer, Hkr. i. 36, Eg. 202, Fms. x. 157, vi. 372, viii. 372. fé-hirzla, u, f. a treasury, Fms. vi. 171, vii. 174, Eg. 237, Hom. 9. féhirzlu-hús, n. a treasure-house, Stj. 154. féhirzlu-maðr, m. a treasurer, Karl. 498. fé-hús, n. = fjós, a stall, D. N. (Fr.): a treasury, Róm. 299. fé-kaup, n. a bargain, N. G. L. i. 9. fé-kátliga, adv., Thom. 403. fé-kátr, adj. proud of one’s wealth, Róm. 126. fé-kostnaðr, m. expenditure, expense, Stj. 512, Fms. iv. 215, xi. 202, Hkr. i. 148. fé-kostr, m. = fékostnaðr, Orkn. 40. fé-krókar, m. pl. money-angles, wrinkles about the eyes marking a greedy man (vide auga), Fms. ii. 84. fé-kvörn, f. a small gland in the maw of sheep, in popular superstition regarded, when found, as a talisman of wealth, vide Eggert Itin. ch. 323. fé-lag, n. fellowship, and fé-lagi, a, m. a fellow, vide p. 151. fé-lauss, adj. penniless, Fms. vi. 272, Fs. 79, Gullþ. 5, Landn. 324 (Mant.) fé-lát, n. loss of money, Landn. 195. fé-leysi, n. want of money, Fms. viii. 20. fé-ligr, adj. valuable, handsome, Fms. viii. 206. fé-lítill, adj. short of money, Eg. 691, Sturl. i. 127 C, Fms. v. 182, vi. 271: of little value, Vm. 74, Jm. 13; fé-minstr, yielding the least income, Bs. i. 432. fé-maðr, m. a monied man, Sturl. i. 171, iii. 97, Dropl. 3. fé-mál, n. money affairs, Nj. 5; a suit for money, Fms. viii. 130, Nj. 15, Grág. i. 83. fé-mikill, adj. rich, monied, Sks. 252, Sturl. i. 171 C: costly, Fms. v. 257, xi. 85, Bs. i. 295, Hkr. iii. 247, Eb. 256: expensive, Korm. 224 (in a verse). fé-mildr, adj. open-handed, Nj. 30. fé-missa, u, f. and fé-missir, m. loss of cattle, Jb. 362: loss of money, Grett. 150 C. fé-munir, m. pl. valuables, Hkr. i. 312, Grág. i. 172, Hrafn. 19, 21, Fms. vi. 298, viii. 342. fé-múta, u, f. a bribe in money, Nj. 215, 251, Gullþ. 7, Fms. v. 312, Bs. i. 839, Thom. 72. fé-mætr, adj. ‘money-worth,’ valuable, Fms. i. 105, Ísl. ii. 154, Orkn. 386. fé-neytr ( fé-nýtr), adj. money-worth, Fms. iv. 340, cp. Hkr. ii. 253. fé-nýta, tt, to turn to account, make use of, Bs. i. 760, Grág. ii. 155. fé-penningr, m. a penny-worth, Bs. i. 757. fé-pína, u, f. a fine, H. E. i. 511. fé-prettr, m. a money trick, N. G. L. i. 123. fé-pynd, f. extortion, Bs. i. 757. fé-ráð, n. pl. advice in money-matters, 656 C. 16. fé-rán, n. plunder, Fs. 9, Fms. vi. 263, Fb. i. 215 (in a verse):—execution, confiscation, in the law phrase, féráns-dómr, m. a court of execution or confiscation to be held within a fortnight after the sentence at the house of a person convicted in one of the two degrees of outlawry, vide Grág. Þ. Þ. ch. 29–33, and the Sagas passim, esp. Hrafn. 21, Sturl. i. 135; cp. also Dasent, Introd. to Burnt Njal. fé-ríkr, adj. rich, wealthy, Fms. ix. 272, Gullþ. 7, Ld. 102, Skálda 203. fé-samr, adj. lucrative, Sturl. i. 68 C. fé-sátt ( fé-sætt), f. an agreement as to payment, of weregild or the like, Grág. i. 136, Nj. 189, Ld. 308. fé-sekr, adj. fined, sentenced to a fine, Grág. i. 393. fé-sekt, f. a fine, Nj. 189, Finnb. 276. fé-sinki, f. niggardliness, Sks. 421, 699. fé-sinkr, adj. niggardly, Sturl. i. 162. fé-sjóðr, m., prop. a bag of money, Band. 6, Fbr. 35 new Ed., Nj. 55, Fas. iii. 194: mod. esp. in pl. a treasury, treasure, in Matth. vi. 20, Col. ii. 3, Heb. xi. 26. fé-skaði, a, m. loss in money, Bs. i, Fs. 4, Fms. iv. 327. fé-skipti, n. a sharing or division of property, Nj. 118, Ld. 134. fé-skjálgr, adj., féskjálg augu, eyes squinting for money, Band. 6. fé-skortr, m. shortness of money, Rd. 284. fé-skuld, f. a money debt, Finnb. 350. fé-skurðr, m. detriment, Ld. 44. fé-skygn, adj. covetous, Fms. v. 263. fé-skylft ( fé-skylmt), n. adj., in the phrase, e-n er f., one has many expenses to defray, Grett. 89, 159, Eb. 98. fé-snauðr, adj. poor in money, penniless, Bs. i. 335. fé-sníkja, u, f. ( fé-sníkni), begging, intruding as a parasite, Sks. 669, 451, 585. fé-snúðr, m. lucre, Band. 5, 655 xi. 4. fé-sparr, adj. sparing, close-handed, Band. 6, Fms. iii. 190. fé-spjöll, n. pl. an απ. λεγ. in Vsp. 23, fee-spells, i. e. spells wherewith to conjure hidden treasures out of the earth, where we propose to read,—valði hón (MS. henne, dat.) Herföðr (dat.) … f. spakleg, she (the Vala) endowed the father of hosts (Odin) with wise fee-spells; the passage in Yngl. S. ch. 7—Óðinn vissi of allt jarðfé hvar fólgit var—refers to this very word; Odin is truly represented as a pupil of the old Vala, receiving from her his supernatural gifts. fé-sterkr, adj. wealthy, Fms. iv. 231, Sks. 274. fé-stofn, m. stock. fé-sæla, u, f. wealth, Hkr. i. 15, Edda 16. fé-sæll, adj. wealthy, Edda 15. fé-sök, f. a suit, action for money, Nj. 15, Grág. i. 138. fé-útlega, u, f. a fine, outlay, N. G. L. i. 85. fé-vani, adj. short of money, Fms. iv. 27. fé-ván, f. expectancy of money, Gullþ. 7, Eg. 241, Fms. iv. 27, Orkn. 208. fé-veizla, u, f. contributions, help, Sks. 261, v. l. fé-vél, n. a trick, device against one’s property, N. G. L. i. 34. fé-víti, n. mulct, Grág. fé-vænliga, adv. in a manner promising profit, Fms. v. 257. fé-vænligr, adj. promising profit, profitable, Sturl. i. 138, Fms. v. 257. fé-vænn, adj. = févænligr, Sturl. i. 138. fé-vöxtr, m. increase in property, gain, Eg. 730. fé-þurfi, adj. in need of money, Eb. 164, Fms. ii. 80, Lv. 108, Fas. i. 392. fé-þúfa, u, f. a ‘money-mound,’ used in the Tales like Fortunatus’ purse; in the phrase, hafa e-n fyrir féþúfu, to use one as a milch cow, to squeeze money out of one. fé-þyrfi and fé-þörf, f. need of money, poverty, Rd. 236. fé-örk, f. a money-chest, 224.

f. a fishing device, D. N.

f. a magical device, Post. 80.

m. a wrestler’s term, a certain bragð in the Icel. glíma; hence metaph. device.

f. a chief device, Sks. 528, 633.

m. archness, Stj. 75, 91, 178, Bs. i. 767: wiliness, Stj. 37, 416, Fms. xi. 445, Grett. 162 A; klókskapar list, -vél, a device, Stj. 177, 178, 247.

n., Germ. kunst, a device, Fas. iii. 293, 308.

(-s, -ar), m.

1) hook (nef hans var mikit ok krókr á);

2) barb, on a spear or arrow-head (cf. krókaspjót, krókör);

3) peg (þeir tóku reip ofan ór krókum);

4) a fire-hook;

5) curve, bend, winding;

rista krók, not to go straight;

gøra sér króka, to make a detour;

6) corner (nú gangit þér í krókinn hjá húsinu).

* * *

m., krákr, Am. 45, Pm. 76; [Engl. crook; Dan. krog; Swed. krok]:—a hook, anything crooked; krókr þrí-angaðr, a three-pronged hook, a trident, Bret. 6: a barb on a spear or arrow head, Grett. 45, 109 new Ed.: of a fishing-hook, Lil. 60, 78, 82; tveggja króka hald í vatnit, Pm. 41; nú er úlfs-hali einn á króki, a saying, Band, (in a verse): a peg, þeir tóku reip ofan ór krókum, Hrafn. 20; brjóta spjót ór krókum, Sturl. iii. 188: a kind of crooked-formed box to carry peat in, torf-krókar: the coils like a dragon’s tail on a ship’s stern, opp. to the ‘head’ (höfuð) on the ship’s stem, fram var á dreka-höfuð, en aptr krókr ok fram af sem sporðr, Hkr. i. 284; þat var dreki, var bæði höfuðin ok krókar aptr mjök gullbúit, Orkn. 332; höfuðit ok krókrinn var allt gullbúið, Fb. i. 435: a kind of boat-hook, a brand-hook, Ísl. ii. 411 (v. l.), N. G. L. ii. 448: of a wrestling trick, see hæl-krókr; the phrase, láta koma krók á móti bragði: a game, trying the strength by hooking one another’s fingers, fara í krók: the phrase, leggja sig í framkróka, to exert oneself, plan and devise; stýris-krókar, a rudder’s hook, Fas. iii. 204; hence prob. the phrase, þar reis at undir króki, there rose ( a wave) under the rudder, Sturl. i. 47: an anchor fluke, Fms. vi. (in a verse).

2. a winding; Máriu-súðin (a ship) reist langan krók er þeir skyldu snúa henni, Fms. viii. 222; svá var skipat mönnum með fé þessu at þar skyldi engan krók rísta, i. e. to go straight, Ld. 96; göra sér krók, to make a circuit, Fas. iii. 197.

3. a device; ok hefir hann þat í hug sér at rétta þenna krók, Ld. 40, 260, Stj. 515; Króka-Refr, Ref the Wily, Krók.

II. a nook; í krókinn hjá húsinu, Fs. 42, (krók-pallr); aka e-m í öngan krók, to put one into a corner, to entrap, a saying, Fms. vi. 132 (in a verse).

III. a nickname, Landn.; whence Króks-fjörðr, a local name, Landn. króka-spjót, n. a barbed spear, Ld. 78, Eg. 726, Fbr. 11, and see Worsaae, No. 350.

n. a secret device, Edda 21.

n. a device, subterfuge, Fms. i. 137, v. 286, x. 240, Lv. 65, Fs. 5, 97.

m. a way out, device, expedient; atdrættir ok útvegar, Fms. xi. 423; eiga öngan útveg, útveg til undan-kvámu, i. 136, vii. 261, ix. 478; leita allra útvega, vii. 140; at ek göra fyrir þín orð nökkurn útveg þann er þér líkar, Finnb. 272; segir hann konungi allan útveg þann sem á var, state of affairs, id.; þegar Einarr hafði innt ok mælt allan þenna útveg, Fms. iv. 283.

2. = útröst, D. N. passim.

u, f. a trap, hunting device.

n. (vælræði, Fms. i. 189: veilræði, Sks. 544 B; veilræðum, Fms. i. 57):—a device, contrivance, trick; til allra vélráða, Fms. ii. 91; vélráðum, Eg. 49, v. l.; fremja þetta vélræði, Hkr. iii. 324; setja vélræði fyrir e-n, Fms. vii. 154.

n. device, expedient; góðr, fljótr fangaráðs, ready, quick at expedients.