editt

некоторый шанс, очень небольшой, ничтожный шанс; см. тж. on the chance

ap-prīmus (better adp-), a, um, adj. (ad intens.), the very first; only once in Liv. Andron.:

Ibidemque vir summus adprimus Patroclus,

Gell. 6, 7, 11.—Hence, ap-prīmē ( adp-), adv., first of all, before all, especially, exceedingly, very (most freq. in ante- and post-class. per.; in the class. per. only in Nep. Att. 13, 4; for in Cic. Fin. 3, 9, 32, the reading should be a primo; v. Madv. ad h. l.; syn.: in primis, praecipue, ante omnia); with adjj. and verbs.

With adjj.:

adprime nobilis,

Plaut. Cist. 1, 2, 6; so Ter. Eun. 5, 4, 30:

adprime probus,

Plaut. Rud. 3, 4, 30:

adprime probo (genere),

id. Trin. 2, 2, 92:

utile,

Ter. And. 1, 1, 34:

obsequens,

id. Hec. 2, 2, 5 (vehementissime, Don.):

adprime doctus,

Varr. R. R. 3, 2, 17: adprime boni, * Nep. Att. 13, 3.—Once with the sup.: adprime summo genere gnatus, Quadrig. ap. Gell. 7, 11, 7.—

With verbs (post-class.): adprime potuit obtingere Socrati, App. de Deo Socr. fin.; so id. Flor. 3 (in Verg. G. 2, 134, the reading of Servius and Arus. Mess. p. 214 Lind. is: flos apprima tenax; apprima being here used as adv., like acerba, acuta al.; for which, however, the best MSS. and editt. have ad prima; v. Wagn. and Rib. ad h. l.).

ap-prīmus (better adp-), a, um, adj. (ad intens.), the very first; only once in Liv. Andron.:

Ibidemque vir summus adprimus Patroclus,

Gell. 6, 7, 11.—Hence, ap-prīmē ( adp-), adv., first of all, before all, especially, exceedingly, very (most freq. in ante- and post-class. per.; in the class. per. only in Nep. Att. 13, 4; for in Cic. Fin. 3, 9, 32, the reading should be a primo; v. Madv. ad h. l.; syn.: in primis, praecipue, ante omnia); with adjj. and verbs.

With adjj.:

adprime nobilis,

Plaut. Cist. 1, 2, 6; so Ter. Eun. 5, 4, 30:

adprime probus,

Plaut. Rud. 3, 4, 30:

adprime probo (genere),

id. Trin. 2, 2, 92:

utile,

Ter. And. 1, 1, 34:

obsequens,

id. Hec. 2, 2, 5 (vehementissime, Don.):

adprime doctus,

Varr. R. R. 3, 2, 17: adprime boni, * Nep. Att. 13, 3.—Once with the sup.: adprime summo genere gnatus, Quadrig. ap. Gell. 7, 11, 7.—

With verbs (post-class.): adprime potuit obtingere Socrati, App. de Deo Socr. fin.; so id. Flor. 3 (in Verg. G. 2, 134, the reading of Servius and Arus. Mess. p. 214 Lind. is: flos apprima tenax; apprima being here used as adv., like acerba, acuta al.; for which, however, the best MSS. and editt. have ad prima; v. Wagn. and Rib. ad h. l.).

ăpŭd ( apud down to the time of Caesar, Corp. Inscr. I. 30; I. 196; and after 45 B. C. both apud, Inscr. Orell. 206; 818, and aput, ib. 206; 15; 34; another form of apud was apor, Paul. ex Fest. p. 26 Mull. apud, Ritschl, Rib. in Trag. et Com. Rel., Mull. in Lucil., and Dietsch in Sall.; aput, Lachm., Fleck. in Plaut.; both apud and aput, Mull. in Cat. and Rib. in Verg.) [Corssen once regarded apud as connected with apisci, as juxta with jungo, Ausspr. I. p. 335, 1st ed., but afterwards, ib. 2d ed. I. p. 197, he adopted Pott's view, that it was comp. of Sanscr. api, = to, toward, near (Gr. epi), and ad, old form ar, which view the form apor favors, and thus its strict meaning would be on to, unto; v. infra, IV.]; prep. gov. acc., with, at, by, near (regularly with words denoting rest, and primarily of persons, while ad properly designates only direction, motion, extension, etc., and is chiefly used of places; the diff. between apud and penes is given in Paul. ex Fest. p. 22 Mull.: apud et penes in hoc differunt, quod alterum personam cum loco significat, alterum personam et dominium ac potestatem; v. penes, and cf. Nep. Them. 7, 2: ad ephoros Lacedaemoniorum accessit, penes quos summum imperium erat, atque apud eos (v. infra, I. B. 2. a.) contendit, etc.; and for the difference between ad and apud, cf. Lucil. 9, 58 sq. Mull.: apud se longe alid est, neque idem valet ad se: Intro nos vocat ad sese, tenet intus apud se; syn.: ad, prope, coram, inter, in with abl.; rare in early Lat.; very freq. in Plaut., less freq. in Ter., seven times in Verg., five times in Juv., three times in Catull., twice in Ov, and once in Hor. and Prop.; never in Tib. or Pers.; very freq. in Cic., the historians, and the Vulg.).

A.. In designating nearness in respect of persons, with, near: apud ipsum adstas, Att. ap. Non. p. 522, 25:

adsum apud te, genitor,

id. ib. p. 522, 32:

alteram (partem) apud me adponito,

Plaut. Trin. 4, 3, 60:

nunc hic apud te servio,

id. Capt. 2, 2, 62:

scriptorum non magnast copia apud me,

Cat. 68, 33 Mull.:

mane apud me,

Vulg. Gen. 29, 19:

Advocatum habemus apud Patrem,

ib. 1 Joan. 2, 1:

cum in lecto Crassus esset et apud eum Sulpicius sederet,

Cic. de Or. 2, 3, 12; so id. Pis. 26, and id. Rep. 3, 28.—

Esp.

a.. With a pron. or subst., apud me, te, se, aliquem, etc., with me, in my house, etc., in one's house, at the house of a person; Fr. chez moi, chez vous, chez soi, etc.:

Quis heri apud te? Naev., Com. Rel. p. 9 Rib.: dico eum esse apud me,

Plaut. Capt. 3, 2, 15; 4, 2, 73:

hic apud me hortum confodere jussi,

id. Aul. 2, 2, 66:

si commodumst, apud me, sis, volo,

Ter. Heaut. 1, 1, 110:

condixerant cenam apud me, Turp., Com. Rel. p. 108 Rib.: quid nunc virgo? Nempe apud test?

Plaut. Trin. 1, 2, 159:

Quid sibi volunt homines isti apud te?

Vulg. Num. 22, 9; ib. Matt. 26, 18:

cenabis bene apud me,

Cat. 13, 1:

apud me habitavit,

Cic. Clu. 33; id. Verr. 4, 111; 5, 77:

apud te cenavit,

id. Div. in Caecil. 58; id. Verr. 4, 49; id. Cael. 26; id. Deiot. 32:

in curia posita potius quam rure apud te, Titin., Com. Rel. p. 142 Rib.: mane apud me etiam hodie,

Vulg. Jud. 19, 9:

tenet intus apud se,

Lucil. 9, 59 Mull.:

Pompeius petiit, ut secum et apud se essem cotidie,

Cic. Att. 5, 6:

apud se fecit manere,

Vulg. Jud. 19, 7; ib. Luc. 11, 37:

de gladiis, quae apud ipsum erant deprehensa,

Cic. Cat. 3, 10:

Cum postridie apud eundem ventum exspectans manerem,

id. Phil. 1, 8:

mansit apud eum quattuor mensibus,

Vulg. Jud. 19, 2; ib. Act. 28, 14:

apud quem deversatus es,

Cic. Verr. 4, 37: apud nympham Calypsonem, Liv. And. ap. Prisc. p. 685 (cf. Hom. Od. 4, 557: Numphês en megaroisi Kalupsous):

habitasti apud Heium Messanae,

Cic. Verr. 4, 18; id. Cael. 51:

Fuisti apud Laecam illa nocte,

id. Cat. 1, 4, 9; id. de Or. 1, 22, 104; id. Att. 1, 8:

apud Ostorium Scapulam epulatur,

Tac. A. 14, 48:

apud Cornelium Primum juxta Velabrum delituit,

id. H. 3, 74; 1, 14:

Factum est, ut moraretur apud Simonem quendam,

Vulg. Act. 9, 43:

invenient hominem apud sororem tuam occultantem se,

Cic. Dom. 83:

qui apud te esset eductus,

id. Quinct. 69:

apud quem erat educatus,

id. Lael. 20, 75:

cum alter ejus filius apud matrem educaretur,

id. Clu. 27:

disciplina C. Cassii, apud quem educatus erat,

Tac. A. 15, 52:

se apud Q. Mucium jus civile didicisse,

id. Or. 30:

apud eosdem magistratus institutus,

Suet. Calig. 24:

servorum manus tamquam apud senem festinantes,

Tac. H. 1, 7:

in convivio apud regem,

id. A. 2, 57: Bene vale;

apud Orcum te videbo,

in the abode of Orcus, Plaut. As. 3, 3, 16:

sacrificasse apud deos, i. e. in templis deorum,

Tac. A. 11, 27:

frater apud Othonem militans,

in the army of Otho, id. H. 2, 26; so,

nec solum apud Caecinam (cognoscebatur id damnum composuisse),

id. ib. 2, 27:

quorum sint legati apud se,

in his camp, Caes. B. G. 4, 8; cf.:

Quos cum apud se in castris Ariovistus conspexisset,

id. ib. 1, 47:

dici hoc potest, Apud portitores eas (litteras) resignatas sibi,

at the custom-house, Plaut. Trin. 3, 3, 64; 3, 3, 80:

Quantillum argenti mihi apud trapezitam siet,

at the banker's, id. Capt. 1, 2, 90:

duo genera materiarum apud rhetoras tractantur, i. e. in scholis rhetorum, as he says just before,

Tac. Or. 35.—Apud me etc. is sometimes added to domi or in aedibus, or interchanges with domi: Me. Ubi namst, quaeso? Ch. Apud me domi, Ter. Heaut. 3, 1, 21:

a me insidias apud me domi positas esse dixerunt,

Cic. Sest. 41:

domi esse apud sese archipiratas dixit duos,

id. Verr. 5, 73; so Vulg. Gen. 27, 15:

quae (signa) cognovi apud istum in aedibus,

Cic. Verr. 1, 50:

esse illa signa domi suae, non esse apud Verrem,

id. ib. 4, 16:

nihil apud hanc lautum, pistor domi nullus,

id. Pis. 67; id. Clu. 165.—Hence,

Trop.: apud se esse, to be at home, i. e. to be in one's senses, be one's self, be sane (only in conversational lang.; most freq. in Ter.; cf. Gr. en heautôi einai, Ar. Vesp. 642; opp. vecors, amens esse, to be out of one's wits, beside one's self; so Gr. phrenôn exestanai, Eur. Or. 1021):

Sumne ego apud me?

Plaut. Mil. 4, 8, 36:

Non sum apud me,

Ter. Phorm. 1, 4, 26, and Afran., Com. Rel, p. 170 Rib.:

Prae iracundia, Menedeme, non sum apud me,

Ter. Heaut. 5, 1, 48:

Vix sum apud me: ita animus commotust metu, spe, gaudio,

id. And. 5, 4, 34:

Num tibi videtur esse apud sese?

id. Hec. 4, 4, 85 (quasi ob amorem meretricis insanus, Don.):

proin tu fac, apud te ut sies,

id. And. 2, 4, 5 (= ut praeparatus sis, Don.); Petr. 129.—

In respect of persons, in whose presence or before whom any thing is done or takes place, esp. of discussions or debates in which the persons have the right of decision (Web. Uebungsch. p. 33), before, in the presence of, = coram, ad.

Of civil or military affairs, before:

cum res agatur apud praetorem populi Romani et apud severissimos judices,

Cic. Arch. 3:

apud eosdem judices reus est factus,

id. Clu. 22, 59:

vis de his judicari apud me?

Vulg. Act. 25, 9:

accusavit fratres suos apud patrem,

ib. Gen. 37, 2; ib. 1 Macc. 7, 6; ib. Joan. 5, 45:

hoc, quod nunc apud pontifices agis,

Cic. Dom. 51; 117:

istud ne apud eum quidem dictatorem quisquam egit isto modo,

id. Lig. 12:

qui hanc causam aliquotiens apud te egit,

id. Quinct. 30; so id. Verr. 2, 100; 3, 114; id. Caecin. 69; id. Sest. 120:

(populus Romanus) mihi potestatem apud se agendi dedit,

id. Verr. 5, 173: Repulsior secunda collatione dixit Cato in ea, quae est contra Cornelium apud populum, Paul. ex Fest. p. 286 Mull.:

tutoresne defendent apud istius modi praetorem?

Cic. Verr. 1, 153; id. Clu. 126: apud te cum sim defensurus me, Vulg. Act. [p. 146] 26, 2:

omnia apud praetores gererentur,

Tac. Or. 38:

causam nescio quam apud judicem defendebat,

Cic. Clu. 74; so Tac. A. 3, 12; id. Or. 19:

apud te defendit alium in ea voluntate non fuisse, in qua te,

Cic. Lig. 6:

apud judicem causam dicere,

id. Quinct. 43; id. Verr. 1, 26; id. Sex. Rosc. 85:

apud aliquem dicere,

id. Lig. 6; id. Deiot. 4:

verba apud senatum fecit,

id. Verr. 2, 2, 20:

habita apud senatum oratione,

Tac. A. 12, 25; 6, 8:

haec apud patres disseruit,

id. ib. 2, 43; 4, 2;

4, 6: modeste apud vos socius populi Romani questus est,

Cic. Verr. 4, 18:

Quae est ergo apud Caesarem querella?

id. Lig. 25:

isne apud vos obtinebit causam, qui etc.,

id. Caecin. 38:

petita multa est apud eum praetorem,

id. Verr. 1, 155:

causam contra aliquem apud centumviros dicere,

id. de Or. 2, 23, 98; Tac. Or. 38:

numerus oratorum quot annis apud magistratus publice subscribitur,

Cic. Verr. 3, 120:

apud eorum quem qui manumitteretur,

Liv. 41, 9: apud proconsules aliquem manumittere, Marcian. ap. Dig. 1, 162.—

In extra judicial cases, before:

apud hunc confessus es et genus etc.,

Plaut. Capt. 2, 3, 52:

nullam causam dico, quin mihi Et parentum et libertatis apud te deliquio siet,

id. ib. 3, 4, 93:

apud erum qui (servos) vera loquitur,

id. Am. 2, 1, 43:

apud novercam querere,

id. Ps. 1, 3, 80:

ego apud parentem loquor,

Cic. Lig. 30:

plura fateri apud amicos,

Tac. A. 14, 62:

aliquid apud aliquem laudare,

Cic. Att. 2, 25; Tac. A. 13, 46; so Vulg. Gen. 12, 15:

aliquem apud aliquos vituperare,

Cic. Phil. 2, 11:

apud quem tu etiam nos criminari soles,

id. Vatin. 29.—

Of one's feelings, views, judgment, with, in the view or sight of, before.

With verbs:

apud Tenedios sanctissimus deus habetur,

Cic. Fl. 61; id. Verr. 1, 49:

quod apud illos amplissimum sacerdotium putatur,

id. ib. 2, 126;

1, 69: si tutoris auctoritas apud te ponderis nihil habebat,

id. ib. 2, 55; id. Planc. 4:

apud judicem grave et sanctum esse ducetur,

id. Q. Rosc. 6:

Quae omnia apud nos partim infamia... ponuntur, Nep. praef. 5: justificatur apud Deum,

Vulg. Gal. 3, 11:

haec apud illos barbatos ridicula videbantur,

Cic. Mur. 26; id. Dom. 101:

unus dies apud Dominum (est) sicut mille anni, et mille anni sicut dies unus,

Vulg. 2 Pet. 3, 8.—

With adjj.:

fuisti apud pontifices superior,

Cic. Dom. 4:

qui honos est apud Syracusanos amplissimus,

id. Verr. 4, 137; id. Font. 36:

quam clara (expugnatio) apud omnes,

id. Verr. 1, 50; 2, 50:

Satis clarus est apud timentem quisquis timetur,

Tac. H. 2, 76; id. Or. 7:

hoc est apud Graecos prope gloriosius quam Romae triumphasse,

Cic. Fl. 31; Tac. H. 5, 17:

quod aeque apud bonos miserum est,

id. ib. 1, 29:

quae justa sunt apud nos,

Vulg. 1 Macc. 11, 33; ib. Rom. 2, 13:

tunc eritis inculpabiles apud Dominum,

ib. Num. 32, 22:

si is pretio apud istum idoneus esset,

Cic. Verr. 2, 121.—

With substt.:

est tanta apud eos ejus fani religio atque antiquitas, ut etc.,

Cic. Verr. 1, 46:

tanta nominis Romani dignitas est apud omnes nationes, ut etc.,

id. ib. 5, 150:

qua (hic) apud omnes Siculos dignitate atque existimatione sit,

id. ib. 2, 111:

Dymnus modicae apud regem auctoritatis et gratiae,

Curt. 6, 72:

abominatio est uterque apud Deum,

Vulg. Prov. 17, 15.—Apud animum, apud animum meum, etc. sometimes stand for mihi, mecum, etc., or simply animo: Ea tute tibi subice et apud animum propone, before your mind, before you, Sulp. ap. Cic. Fam. 4, 5:

ipsi primum statuerint apud animos, quid vellent,

Liv. 6, 39, 11:

Sic apud animum meum statuo,

Sall. de Ord. Rep. 2:

sic statuere apud animum meum possum,

Liv. 34, 2, 4.—So with pers. pron. in Vulg. after the Greek: haec apud se (pros heauton) oravit, within himself, to himself, Luc. 18, 11: Sciens apud semet ipsum (en heautôi), in himself, Joan. 6, 62: statui hoc ipsum apud me (emautôi), ne etc., with myself, 2 Cor. 2, 1; so, hoc cogitet apud se (eph heautou), ib. 10, 7.—

And simply before, in the presence of:

id apud vos proloquar,

Plaut. Capt. prol. 6:

nemo est meorum amicorum, apud quem expromere omnia mea occulta audeam,

Ter. Heaut. 3, 3, 14:

se jactant apud eos, quos inviti vident,

Cic. Fl. 61:

licet mihi, Marce fili, apud te gloriari, ad quem etc.,

id. Off. 1, 22, 78: de vobis glorior apud Macedones, Vulg. 2 Cor. 9, 2:

plus quam apud vos commemorari velitis,

Cic. Caecin. 77:

non apud indoctos loquor,

id. Pis. 68:

ostendit, quae quisque de eo apud se dixerit,

Caes. B. G. 1, 19:

quid apud magnum loquerentur Achillem,

Ov. M. 12, 163:

neque raro neque apud paucos talia jaciebat,

Tac. A. 4, 7:

loqui de se apud aliquem,

Cic. Att. 1, 3:

mentiri apud aliquem,

Plaut. Poen. 1, 1, 24:

apud aliquem profiteri,

Curt. 7, 7, 24:

Non est nobis haec oratio habenda apud imperitam multitudinem,

Cic. Mur. 61:

Caesar apud milites contionatur,

Caes. B. C. 1, 7:

gratias agere alicui apud aliquem,

Cic. Sest. 4; so Tac. A. 15, 22:

si quid (in me) auctoritatis est, apud eos utar, qui etc.,

Cic. Imp. Pomp. 2; so id. Lig. 16, and id. Red. in Sen. 24:

Quae fundebat apud Samson lacrimas,

Vulg. Jud. 14, 16.—

Of a person with whom, in whose case something is, exists, is done, with, in the case of, often = in with abl.:

quom apud te parum stet fides,

Plaut. Ps. 1, 5, 62:

Et bene apud memores veteris stat gratia facti,

Verg. A. 4, 539:

At fides mihi apud hunc est,

Ter. Heaut. 3, 3, 10: De. Quid est? Ch. Itan parvam mihi fidem esse apud te? id. Phorm. 5, 3, 27:

ut apud me praemium esse positum pietati scias,

id. Hec. 4, 2, 8:

alioqui mercedem non habebitis apud Patrem vestrum,

Vulg. Matt. 6, 1:

illa res quantam declarat ejusdem hominis apud hostes populi Romani auctoritatem,

Cic. Imp. Pomp. 46:

(eum) Aeduorum auctoritatem apud omnes Belgas amplificaturum,

Caes. B. G. 2, 14:

si M. Petrei non summa auctoritas apud milites exstitisset,

Cic. Sest. 12:

Pompei auctoritas apud omnes tanta est. quanta etc.,

id. Fl. 14; id. Phil. 13, 7:

ecquid auctoritatis apud vos socii populi Romani habere debeant,

id. Div. in Caecil. 17; so id. Verr. 2, 14; id. Mur 38:

(servi) apud eum sunt in honore et pretio,

id. Sex. Rosc. 77; id. Verr. 5, 157; id. Cat. 3, 2:

videmus quanta sit in invidia quantoque in odio apud quosdam virtus et industria,

id. Verr. 5, 181:

quo majore apud vos odio esse debet quam etc.,

id. ib. 1, 42:

domi splendor, apud exteras nationes nomen et gratia,

id. Clu. 154; id. Mur. 38:

Dumnorigem, magna apud plebem gratia,

Caes. B. G. 1, 18:

tanti ejus apud se gratiam esse ostendit, uti etc.,

id. ib. 1, 20:

certe apud te et hos, qui tibi adsunt, veritas valebit,

Cic. Quinct. 5; id. Div. in Caecil. 17; id. Lig. 30; id. Marcell. 14; id. Mil. 34:

utrum apud eos pudor atque officium aut timor valeret,

Caes. B. G. 1, 40:

apud quem ut multum gratia valeret,

Nep. Con. 2, 1:

video apud te causas valere plus quam preces,

Cic. Lig. 31; so id. Lael. 4, 13, and Tac. H. 3, 36:

quod apud vos plurimum debebit valere,

Cic. Div. in Caecil. 11; so Caes. B. G. 1, 17, and Tac. H. 4, 73:

qui tantum auctoritate apud suos cives potuit, ut etc.,

Cic. Verr. 2, 113:

speravit sese apud tales viros aliquid posse ad etc.,

id. Sex. Rosc. 141:

(eum) apud finitimas civitates largiter posse,

Caes. B. G. 1, 18:

quae (pecunia) apud me contra fidem meam nihil potuisset,

Cic. Verr. 1, 19:

quae (memoria) plus apud eum possit quam salus civitatis,

id. Phil. 5, 51; id. Verr. 3, 131:

qui apud eum plurimum poterat,

id. ib. 3, 130:

qui apud me et amicitia et beneficiis et dignitate plurimum possunt,

id. Sex. Rosc. 4; so Caes. B. G. 1, 9.—So very rarely with adjj.:

faciles sunt preces apud eos, qui etc.,

Cic. Har. Resp. 63:

nihil me turpius apud homines fuisset,

id. Att. 2, 19:

apud quos miserum auxilium tolerabile miserius malum fecit,

Cels. 3, 23.—

Of persons, of inhabitants of cities or countries, among whom one is, or something is, is done or happens, among = inter:

CONSOL. QVEI. FVIT. APVD. VOS., Epit. Scip. ap. Grotef. Gr. II. p. 296: homines apud nos noti, inter suos nobiles,

Cic. Fl. 52:

Ut vos hic, itidem ille apud vos meus servatur filius,

Plaut. Capt. 2, 2, 11; 2, 2, 62:

qui (colonus) perigrinatur apud vos,

Vulg. Exod. 12, 49:

qui regnabat apud vos,

ib. 1 Macc. 12, 7; ib. Matt. 13, 56; ib. Luc. 9, 41:

si iste apud eos quaestor non fuisset,

Cic. Div. in Caecil. 4; 65:

Apud eos fuisse regem Divitiacum,

Caes. B. G. 2, 4; 2, 2:

qui (praetores) apud illos a populo creantur,

Cic. Fl. 44:

apud quos consul fuerat,

id. Div. in Caecil. 66; id. Verr. 2, 5; 4, 108:

apud inferos illi antiqui supplicia impiis constituta esse voluerunt,

id. Cat. 4, 8; id. Tusc. 1, 5, 10; so Vulg. Eccli. 14, 17: Sunt apud infernos tot milia formosarum, Prop. 3, 2, 63:

fateri quae quis apud superos distulit in seram commissa piacula mortem,

Verg. A. 6, 568;

Vel. 2, 48, 2: studiis militaribus apud juventutem obsoletis,

Cic. Font. 42:

qui apud socios nominis Latini censi essent,

Liv. 41, 9:

qui apud gentes solus praestat, Naev., Com. Rel. p. 25 Rib.: quae sacra apud omnes gentes nationesque fiunt,

Cic. Verr. 4, 109:

id (simulacrum) apud Segestanos positum fuisse,

id. ib. 4, 80:

si apud Athenienses non deerant qui rem publicam defenderent,

id. Sest. 141, and Nep. Milt. 6, 2:

ille est magistratus apud Siculos, qui etc.,

Cic. Verr. 2, 131:

si tu apud Persas deprehensus etc.,

id. ib. 5, 166:

Apud Helvetios longe nobilissimus fuit Orgetorix,

Caes. B. G. 1, 2:

apud omnes Graecos hic mos est, ut etc.,

Cic. Verr. 2, 158, and id. Fragm. B. 7, 18 B. and K.:

quod apud Germanos ea consuetudo esset, ut etc.,

Caes. B. G. 1, 50:

aliis Germanorum populis usurpatum raro apud Chattos in consensum vertit,

Tac. G. 31:

Cui (mihi) neque apud Danaos usquam locus (est),

Verg. A. 2, 71:

apud Nahanarvalos antiquae religionis lucus ostenditur,

Tac. G. 43; 32; 38; 44; id. H. 4, 56; 4, 61; id. A. 2, 1; 2, 45: apud Graecos magis quam in ceteris nationibus exculta est medicina, Cels. praef. 3, 9.—So of an army, in, with, where in with abl. is commonly used:

qui apud exercitum cum Lucio Lucullo est,

in the army under L. Lucullus, Cic. Verr. 4, 49; so id. Arch. 11:

apud exercitum mihi fueris tot annos,

id. Mur. 45:

quod Hannibalem etiam nunc cum imperio apud exercitum haberent,

in the army with a command, Nep. Hann. 7, 3:

simul manere apud exercitus Titum utile videbatur,

Tac. H. 5, 10:

quod XII. pondo argenti habuisset apud exercitum,

with his troops, Plin. 33, 4, 50, § 143.—

In designating the author of a work or of an assertion, apud aliquem, in, by, in the writings of, any one (the work itself being designated by in with abl.; as, de qua in Catone majore satis multa diximus, Cic. Off. 1, 42, 151:

Socraiem illum, qui est in Phaedro Platonis,

id. de Or. 1, 7, 28:

quo in libro,

id. ib. 1, 11, 47):

ut scriptum apud eundem Caelium est,

Cic. Div. 1, 26, 55:

apud Xenophontem autem moriens Cyrus major haec dicit,

id. Sen. 22, 79:

quod apud Platonem est in philosophos dictum, quod etc.,

id. Off. 1, 9, 28:

apud Agathoclem scriptum in historia est,

id. Div. 1, 24, 50:

ut est apud poetam nescio quem,

id. Phil. 2, 65:

Quod enim est apud Ennium, etc.,

id. Off. 1, 8, 26:

de qua (ambitione) praeclare apud eundem est Platonem, simile etc.,

id. ib. 1, 25, 87:

Apud Varronem ita est, etc.,

Plin. 18, 35, 79, § 348:

ut video scriptum apud Graecos,

Cic. Scaur. 4:

invenio apud quosdam auctores,

Tac. H. 2, 37; so id. A. 1, 81; 3, 3:

reperio apud scriptores,

id. ib. 2, 88:

apud Solonem,

i. e. in his laws, Cic. Leg. 2, 26, 64:

cui bono est, si apud te Agamemnon diserte loquitur, i. e. in tragoediis tuis,

Tac. Or. 9. —Also of speakers:

apud quosdam acerbior in conviciis narrabatur,

Tac. Agr. 22.—

a.. Est aliquid apud aliquem = est alicui aliquid, apud aliquem being equivalent to dat. of possessor:

quae (scientia auguralis) mihi videtur apud majores fuisse dupliciter, ut etc.,

Cic. Leg. 2, 13, 33:

juris civilis magnum usum apud multos fuisse,

id. Brut. 41, 152:

cum apud eum summum esset imperium populi,

Nep. Phoc. 2, 4:

omnis gratia, potentia, honos, divitiae apud illos sunt,

Sall. C. 20, 8:

par gloria apud Hannibalem hostesque Poenos erat,

Liv. 22, 30, 8:

apud quos nulla loricarum galearumve tegmina (erant),

Tac. A. 12, 35:

pecuniam ac dona majora apud Romanos (esse),

id. H. 4, 76:

minorem esse apud victos animum,

id. ib. 3, 1;

2, 75: quando quidem est apud te virtuti honos,

Liv. 2, 1, 15: Phoebo sua semper apud me Munera sunt, Phoebus has his gifts with me, i. e. I have his gifts for Phoebus, Verg. E. 3, 62; so Hor. C. 3, 29, 5:

apud te est fons vitae,

Vulg. Psa. 35, 10:

apud Dominum (est) misericordia,

ib. ib. 129, 7.—

Est aliquid apud aliquem also simply denotes that something is in one's hands, in his power, at his disposal:

erat ei apud me pauxillulum Nummorum,

Ter. Phorm. 1, 1, 3:

negasse habere se (phaleras): apud alium quoque eas habuisse depositas,

Cic. Verr. 4, 29:

multa (signa) deposita apud amicos,

id. ib. 4, 36:

apud quem inventus est scyphus,

Vulg. Gen. 44, 16; ib. [p. 147] Exod. 22, 4; ib. Deut. 24, 12.—So also of persons:

te pix atra agitet apud carnuficem,

in the hands of, Plaut. Capt. 3, 4, 65:

qui (obsides) apud eum sint,

Caes. B. G. 1, 31; 1, 33.—

Apud aliquem = alicui, the dat. of indir. obj.:

remanet gloria apud me, Att., Trag. Rel. p. 194 Rib.: nihil apud Siculum, nihil apud civem Romanum tota in Sicilia reliquisse,

Cic. Verr. 4, 2:

si (cura rei publicae) apud Othonem relinqueretur,

Tac. H. 1, 13; 1, 20:

qui judicia manere apud ordinem Senatorium volunt,

Cic. Div. in Caecil. 8:

neque praemia caedis apud interfectorem mansura,

Tac. H. 2, 70; id. A. 15, 7:

fidens apud aliquem obligare,

Dig. 16, 1, 27.—So rarely with adjj.:

Essetne apud te is servos acceptissimus?

Plaut. Capt. 3, 5, 56:

non dicam amicum tuum, quod apud homines carissimum est,

Cic. Verr. 2, 110:

apud publicanos gratiosus fuisti,

id. ib. 2, 169; 4, 38; id. Fl. 76; id. Lig. 31: Apud homines hoc impossibile est;

apud Deum autem omnia possibilia sunt,

Vulg. Matt. 19, 26; ib. Marc. 10, 27.

Transf. In designations of place,

At, near, about, around, before (esp. freq. in the post-Aug. histt.) = ad, prope, circum, ante: tibi servi multi apud mensam adstant, Naev. ap. Prisc. p. 893 P. (Com. Rel. p. 10 Rib.):

verecundari neminem apud mensam decet,

Plaut. Trin. 2, 4, 77:

Quid apud hasce aedis negotii est tibi?

id. Am. 1, 1, 194:

Quid illisce homines quaerunt apud aedis meas?

id. Most. 4, 2, 26; id. Trin. 4, 2, 25: apud ignem adsidere, Turp. ap. Non. p. 522, 26 (Com. Rel. p. 100 Rib.); Sisenn. ap. Non. p. 86, 16:

navem is fregit apud Andrum insulam,

Ter. And. 1, 3, 17:

apud Tenedum pugna illa navalis,

Cic. Arch. 21:

ut apud Salamina classem suam constituerent,

Nep. Them. 3, 4:

apud oppidum morati,

Caes. B. G. 2, 7:

agri in Hispania apud Karthaginem Novam,

Cic. Agr. 1, 5:

bellatum apud Actium,

Tac. H. 1, 1; 1, 72; 3, 76:

Pugnabant alii tardis apud Ilion armis,

Ov. R. Am. 163:

morabatur in castris apud Galgalam,

Vulg. Jos. 10, 6:

quidquid apud durae cessatum est moenia Trojae,

Verg. A. 11, 288:

apud vetustam turrem, Att., Trag. Rel. p. 189 Rib.: apud castellum consedisse,

Tac. A. 4, 25:

Vitellianos, sua quemque apud signa, componunt,

id. H. 3, 35:

apud vexillum tendentes,

id. A. 1, 17:

trepidatur apud naves,

id. H. 2, 15:

hostis est non apud Anienem, sed in urbe,

Cic. Mur. 84; id. Fam. 2, 10, 5:

quam detraxerat apud rapidum Simoenta sub Ilio alto,

Verg. A. 5, 261:

apud abunaantem amnem et rapidas undas Inachi, Att., Trag. Rel. p. 175 Rib.: apud gelidi flumina Hebri,

Verg. A. 12, 331:

octo apud Rhenum legiones,

Tac. A. 1, 3:

apud ripam Rheni,

id. ib. 2, 83:

probavi te apud Aquam Contradictionis,

Vulg. Psa. 80, 8:

repertus apud fretum Siciliae,

Tac. A. 6, 14:

propitiata Juno apud proximum mare,

id. ib. 15, 44:

apud promunturium Miseni consedit in villa,

id. ib. 6, 50:

Ut aput nivem et ferarum gelida stabula forem, for in nive etc.,

Cat. 63, 53 Mull.:

apud altaria deum pepigere,

before, Tac. A. 11, 9:

decernuntur supplicationes apud omnia pulvinaria,

id. ib. 14, 12 (cf.:

unum diem circa omnia pulvinaria supplicatio fuit,

Liv. 41, 9):

apud Caesaris effigiem procubuit,

Tac. A. 12, 17; 13, 23:

quartum apud lapidem substiterat,

id. ib. 15, 60:

laudavit ipse apud rostra (for pro rostris),

Tac. A. 16, 6; so, apud forum (cf.: ad forum under ad, I. A. 3., and in Gr. Sophocl. Trach. 371, pros mesêi agorai;

on the other hand,

id. ib. 423, en mesêi agorai; id. ib. 524, têlaugei par ochthôi): Quidam apud forum mihi vendidit, Pomp., Com. Rel. p. 250 Rib.: Ch. Qui scis? By. Apud forum modo e Davo audivi, Ter. And. 2, 1, 2; 1, 5, 18:

Capuae multa apud forum aedificia de caelo tacta,

Liv. 41, 9 (Weissenb., in foro):

quod (templum) apud forum holitorium C. Duilius struxerat,

Tac. A. 2, 49.—

At, in = in with abl. or gen. or abl. of place: CONSVLES SENATVM CONSOLVERVNT N. OCTOB. APVD AEDEM DVELONAI, S. C. de Bacch. I.; so,

ejus statuam majores apud aedem matris deum consecravisse,

Tac. A. 4, 64:

apud villam est,

Ter. Ad. 4, 1, 1; so Cic. Verr. 4, 22, 48:

Eum argentum sumpsisse apud Thebas ab danista fenore,

Plaut. Ep. 2, 2, 67:

deponere apud Solos in delubro pecuniam,

Cic. Leg. 2, 16, 40:

ut rationes apud duas civitates possim relinquere,

id. Att. 6, 7, 2: qui mense Aprili apud Baias essent, id. Fragm. B. 13, 4, 1 B. and K.;

13, 4, 4 iid.: seditio militum coepta apud Sucronem,

Liv. 28, 29:

donum apud Antium statuitur,

Tac. A. 3, 71:

bellis civilibus Maecenatem equestris ordinis cunctis apud Romam atque Italiam praeposuit,

id. ib. 6, 11:

Titus in consecrando apud Memphim bove Apide diadema gestavit,

Suet. Tit. 5:

quod Judaeam praeterveniens apud Hierosolymam non supplicasset,

id. Aug. 93:

apud Mediolanum,

Lact. Mort. Persec. 48:

eum pugionem apud Capitolium consecravit,

Tac. A. 15, 74:

Equitum Romanorum locos sedilibus plebis anteposuit apud Circum,

id. ib. 15, 32:

quae (effigies) apud theatrum Pompei locaretur,

id. ib. 3, 72:

qui (rei) apud aerarium pependissent,

Suet. Dom. 9 Roth:

cujus (scientiae) apiscendae otium apud Rhodum magistrum Thrasullum habuit,

Tac. A. 6, 20; 4, 14; so Suet. Aug. 92; Eutr. 7, 13:

ut civitati Cibyraticae apud Asiam subveniretur,

Tac. A. 4, 13; 4, 18; 16, 15:

apud Pharsaliam,

Liv. Epit. 111:

apud Palaestinam,

Eutr. 7, 13:

qui erant apud Helladam,

Vulg. 1 Macc. 8, 9. —

Of time.

With words denoting time or occasion, in, at (rare):

apud saeclum prius,

Ter. Eun. 2, 2, 15:

aliquem apud judicium persequi,

at the trial, Cic. Verr. 4, 104.—

With words designating persons, with, among, in the time of:

hostis apud majores nostros is dicebatur, quem nunc etc.,

Cic. Off. 1, 12, 36:

fecerunt hoc multi apud majores nostros,

id. Verr. 2, 118; 5, 148:

Fuit eodem ex studio vir eruditus apud patres nostros,

id. Mur. 36; id. Off. 2, 24, 85; id. Lael. 2, 6:

Apud antiquos fuit Petron quidam, Cels. praef. 3, 9: aliam apud Fabricios, aliam apud Scipiones pecuniam (fuisse),

Tac. A. 2, 33.—

For ad with words implying motion (very rare):

APVT EVM PERVENIRE,

Inscr. Grut. 786, 5:

atque apud hunc eo vicinum,

Plaut. Mil. 2, 5, 70:

Bito apud aurificem,

Lucil. 30, 66 Mull.: apud legiones venit, Sall. Fragm. ap. Pomp. Commod. Don. p. 395 Lind.:

(naves) apud insulas longius sitas ejectae,

Tac. A. 2, 24:

qui apud Romanos de societate functus est legatione,

Vulg. 2 Macc. 4, 11.

(cf. ad, I. fin. b.)

It is sometimes placed after its subst.:

quae fiunt apud fabros, fictores, item alios apud,

Varr. L. L. 6, 78, p. 104 Mull.:

Is locus est Cumas aput,

Lucr. 6, 747 Lachm.:

montem apud Erycum,

Tac. A. 4, 43:

ripam apud Euphratis,

id. ib. 6, 31:

Misenum apud et Ravennam,

id. ib. 4, 5 (in Suet. Dom. 9 the editt. vary between aerarium apud and apud aerarium; the latter seems preferable, and is adopted by Oudend., Bremi, Baumg.-Crus., and Roth).—

It is sometimes placed between the subst. and adj.:

barbaras apud gentes,

Tac. A. 2, 88, 3, 26; 15, 60:

non modo Graecis in urbibus, sed Romana apud templa,

id. ib. 14, 14.—

Twice in Verg. it stands before the secondary adjunct of its subst.:

apud durae moenia Trojae, A. 11, 288: apud gelidi flumina Hebri,

ib. 12, 331. Apud is never found in compound words. V. more on this word in Hand, Turs. I. pp. 405-416.

arcesso (and accerso), īvi, ītum, 3, v. a. ( inf. arcessire and arcessiri, like lacessiri instead of lacessi, freq. and in the best class. writers, though the MSS. and editt. vary very much; cf. Struve, p. 198.—The form accerso, used freq. by Sall., has been unjustly repudiated; cf. Doed. Syn. III. p. 281 sq.; Kritz ad Sall. C. 40, 6, and the grammarians cited by both;

Dietsch,

Sall. II. p. 145; Rib. prol. in Verg. p. 388) [causat. from accedo; cf. incesso from incedo; ar = ad].

Lit., to cause any one to come, to call, send for, invite, summon, fetch (while accio designates merely the calling, without indicating the coming of the person called, Doed. Syn. III. p. 283).

In gen.:

aliquem ad aliquem,

Plaut. Cas. 3, 2, 1:

Blepharonem arcessat, qui nobiscum prandeat,

id. Am. 3, 2, 70:

quaeso, hominem ut jubeas arcessi,

id. Capt. 5, 1, 29; so id. Bacch. 2, 3, 120; 4, 6, 26; id. Truc. 1, 2, 28; so,

arcessiturus,

id. Cas. 3, 2, 23; 3, 4, 11:

arcessitum,

id. Rud. 4, 4, 12:

jussit me ad se accersier,

Ter. Eun. 3, 3, 4 Bentl., where Fleck. reads arcessier:

obstetricem arcesse,

id. Ad. 3, 2, 56; so id. ib. 5, 7, 6; and id. Eun. 3, 5, 44 al.:

cum ab aratro arcessebantur, qui consules fierent,

Cic. Rosc. Am. 18:

sacra ab exteris nationibus ascita atque arcessita,

id. Verr. 2, 4, 51 fin.; so id. ib. 5, 18:

ejus librum arcessivi,

id. Att. 16, 11:

ex continenti alios (fabros) accersi jubet,

Caes. B. G. 5, 11 Dinter:

Gabinium accersit,

Sall. C. 40, 6; so id. ib. 52, 24;

60, 4: cunctos senatorii ordinis accersiri jubet,

id. J. 62, 4; so id. ib. 113, 4:

Agrippam ad se arcessi jussit,

Nep. Att. 21, 4:

Pisonem arcessi jubet,

Tac. H. 1, 14 al.:

placere patrem arcessiri,

Liv. 3, 45:

aliquem ab Epidauro Romam arcessendum,

id. 10, 47:

Ityn huc arcessite,

Ov. M. 6, 652; so id. ib. 15, 640; Hor. S. 2, 3, 261:

sin melius quid (sc. vini) habes, arcesse,

order it, let it be brought, id. Ep. 1, 5, 6 al. — Trop.:

Illic homo a me sibi malam rem arcessit jumento suo, prov.,

this man brings misfortunes upon his own head, Plaut. Am. 1, 1, 171:

quies molli strato arcessita,

Liv. 21, 4; so,

somnum medicamentis,

Cels. 3, 18:

gloriam ex periculo,

Curt. 8, 13 fin. al.—

Esp. in judic. lang., to summon, arraign one, before a court of justice; hence, in gen., to accuse, inform against; constr. aliquem alicujus rei:

ut hunc hoc judicio arcesseret,

Cic. Fl. 6; so id. Rab. Perd. 9:

ne quem umquam innocentem judicio capitis arcessas,

to accuse of a capital crime, id. Off. 2, 14, 51:

aliquem capitis,

id. Deiot. 11:

pecuniae captae,

Sall. J. 32, 1:

majestatis,

Tac. A. 2, 50:

tumultus hostilis,

id. ib. 4, 29:

veneni crimine,

Suet. Tib. 53; also absol.:

arcessiri statim ac mori jussus est,

id. Claud. 37.— Trop.: inscitiae, Nigid. ap Gell. 19, 14. —

Transf. to mental objects, to bring, fetch, seek, or derive a subject, thought, quality, etc.:

a capite quod velimus,

Cic. de Or. 2, 27, 117; so id. Top. 9:

translationes orationi splendoris aliquid arcessunt,

id. de Or. 3, 38, 156:

ex medio res arcessere,

Hor. Ep. 2, 1, 168:

longe arcessere fabulas coepi,

to fetch from far, Petr. 37.—Hence, arcessitus (in opp. to that which comes of itself, and is therefore natural), far-fetched, forced, unnatural (syn. durus):

cavendum est, ne arcessitum dictum putetur,

that an expression may not appear forced, far-fetched, Cic. de Or. 2, 63, 256:

frigidi et arcessiti joci,

Suet. Claud. 21:

in Lysiā nihil est inane, nihil arcessitum,

Quint. 10, 1, 78; cf. id. 2, 4, 3; 9, 3, 74; 12, 10, 40 al.

ătŏmus, a, um, adj., = atomos.

Uncut, not to be cut, indivisible:

Graeci (tus) stagonian et atomum tali modo appellant,

Plin. 12, 14, 32, § 62.—Far more freq.,

Subst.: ătŏmus ( - ŏs), i, f., = hê atomos, an indivisible element.

Of matter, an atom, of which particles, acc. to the doctrine of Democritus, all things are composed (the distinction between an atom, an ultimate particle of matter, and a molecule, the ultimate combination of matter, was of course unknown to the ancients;

syn.: corpora, corpora parva, corpora minuta, corpuscula, Lucr., Cic.): atomi, id est corpora individua propter soliditatem,

Cic. Fin. 1, 6, 17; id. Tusc. 1, 18, 42; id. N. D. 1, 20, 54; id. Fat. 11, 24; id. N. D. 1, 24, 66; id. Ac. 1, 2, 6 al.; Vitr. 2, 2; Lact. de Ira Dei, 10 (where, as in Vitr. 2, 2, acc. to several editt., it stands as masc.); Isid. Orig. 13, 2, 1 sqq.—

Of time: in atomo, after the Gr. en atomôi, in a moment, in the twinkling of an eye, Tert. Res. Carn. 42 and 51; id. adv. Marc. 3, 24; so in the Gr. Test. 1 Cor. 15, 52, but rendered in momento by the Vulg.

ătŏmus, a, um, adj., = atomos.

Uncut, not to be cut, indivisible:

Graeci (tus) stagonian et atomum tali modo appellant,

Plin. 12, 14, 32, § 62.—Far more freq.,

Subst.: ătŏmus ( - ŏs), i, f., = hê atomos, an indivisible element.

Of matter, an atom, of which particles, acc. to the doctrine of Democritus, all things are composed (the distinction between an atom, an ultimate particle of matter, and a molecule, the ultimate combination of matter, was of course unknown to the ancients;

syn.: corpora, corpora parva, corpora minuta, corpuscula, Lucr., Cic.): atomi, id est corpora individua propter soliditatem,

Cic. Fin. 1, 6, 17; id. Tusc. 1, 18, 42; id. N. D. 1, 20, 54; id. Fat. 11, 24; id. N. D. 1, 24, 66; id. Ac. 1, 2, 6 al.; Vitr. 2, 2; Lact. de Ira Dei, 10 (where, as in Vitr. 2, 2, acc. to several editt., it stands as masc.); Isid. Orig. 13, 2, 1 sqq.—

Of time: in atomo, after the Gr. en atomôi, in a moment, in the twinkling of an eye, Tert. Res. Carn. 42 and 51; id. adv. Marc. 3, 24; so in the Gr. Test. 1 Cor. 15, 52, but rendered in momento by the Vulg.

cămĕra (in MSS. and editt. also că-măra; cf. Charis. p 43 P.), ae, f., = kamara [cf. kamptô = to bend, curve; Ital. camera; Germ. Kammer; Fr. chambre;

Engl. chamber],

a vault, an arched roof, an arch, Varr. R. R. 3, 7, 3; 3, 8, 1; Lucr. Fragm. ap. Charis. l. l.; Cic. Q. Fr. 3, 1, 1, § 1; Sall. C. 55, 4; Prop. 3 (4), 2, 10; Varr. R. R. 1, 59, 2; 3, 7, 3; Col. 4, 17, 8; 11, 3, 60:

camera vitrea,

covered with glass, Plin. 36, 25, 64, § 189.—In ships, Suet. Ner. 34; cf.

upon the manner of building them,

Vitr. 7, 3: camerae caelum, the interior of a vault or arch, id. ib.—

Transf., a flat ship with an arched covering, used by those dwelling on the Black Sea, Tac. H. 3, 47; Gell. 10, 25, 5.

circum-ĭcĭo or circum-jĭcĭo (access. form circum-jăcĭo, Liv 33, 18, 17, where more recent editt. read circumagere), jēci, jectum, 3, v. a.

To cast, throw, or place around (in good class. prose)' amic tum, Varr. L. L. 5, § 132:

vallum, Liv 35, 4, 6: fossam quoque et alia munimenta verticibus iis... circumjecere,

id. 38, 19, 5:

pars urbis, cui brevior orbis munitionis circumjectus erat,

id. 36, 9, 12 miles moenibus Cremonensium castra sua, castris vallum circumjecerat, Tac H. 3, 26 vehicula, id. A. 14, 37' multitudinem hominum totis moenibus, Caes. B. G. 2, 6 equites levisque armaturae quod erat cornibus circumjectum, Liv. 33, 18, 11 custodes, Tac. A. 6, 19 al.—In pass. with acc. (depending on circum):

quod anguis vectem circumjectus fuisset,

had wound itself around, Cic. Div. 2, 28, 62.—Hence, circumjec-tus, a, um, of localities, lying around, surrounding ' aedificia muris, Liv. 9, 28, 5:

silvae itineri,

id. 35, 30, 6:

moenia regiae,

Tac. H. 5, 11 fin. — Absol.:

lucus, Liv 31, 24, 17: silvae,

Suet. Aug. 100:

campi,

Curt. 3, 1, 3:

nemora,

id. 3, 10, 2 oppida, Tac. A. 4, 27:

nationes,

id. ib. 6, 31;

12, 31: civitates,

id. H. 3, 43 fin.. tecta, id A 15, 37.— Subst.' circumjecta, ōrum, n. (sc. loca), the neighborhood:

vagi circumjecta populabantur,

Tac. A. 1, 21.— Trop., of discourse (cf. circumjaceo, II.): circumjectae orationis copia, standing by, * Quint. 4, 2, 117.—

Aliquid aliquā re, to encompass or environ, to surround: extremitatem caeli rotundo ambitu, Cic. Univ. 8, 23:

planities saltibus circumjecta,

surrounded, Tac. A. 2, 11.

circum-ĭcĭo or circum-jĭcĭo (access. form circum-jăcĭo, Liv 33, 18, 17, where more recent editt. read circumagere), jēci, jectum, 3, v. a.

To cast, throw, or place around (in good class. prose)' amic tum, Varr. L. L. 5, § 132:

vallum, Liv 35, 4, 6: fossam quoque et alia munimenta verticibus iis... circumjecere,

id. 38, 19, 5:

pars urbis, cui brevior orbis munitionis circumjectus erat,

id. 36, 9, 12 miles moenibus Cremonensium castra sua, castris vallum circumjecerat, Tac H. 3, 26 vehicula, id. A. 14, 37' multitudinem hominum totis moenibus, Caes. B. G. 2, 6 equites levisque armaturae quod erat cornibus circumjectum, Liv. 33, 18, 11 custodes, Tac. A. 6, 19 al.—In pass. with acc. (depending on circum):

quod anguis vectem circumjectus fuisset,

had wound itself around, Cic. Div. 2, 28, 62.—Hence, circumjec-tus, a, um, of localities, lying around, surrounding ' aedificia muris, Liv. 9, 28, 5:

silvae itineri,

id. 35, 30, 6:

moenia regiae,

Tac. H. 5, 11 fin. — Absol.:

lucus, Liv 31, 24, 17: silvae,

Suet. Aug. 100:

campi,

Curt. 3, 1, 3:

nemora,

id. 3, 10, 2 oppida, Tac. A. 4, 27:

nationes,

id. ib. 6, 31;

12, 31: civitates,

id. H. 3, 43 fin.. tecta, id A 15, 37.— Subst.' circumjecta, ōrum, n. (sc. loca), the neighborhood:

vagi circumjecta populabantur,

Tac. A. 1, 21.— Trop., of discourse (cf. circumjaceo, II.): circumjectae orationis copia, standing by, * Quint. 4, 2, 117.—

Aliquid aliquā re, to encompass or environ, to surround: extremitatem caeli rotundo ambitu, Cic. Univ. 8, 23:

planities saltibus circumjecta,

surrounded, Tac. A. 2, 11.

circum-ĭcĭo or circum-jĭcĭo (access. form circum-jăcĭo, Liv 33, 18, 17, where more recent editt. read circumagere), jēci, jectum, 3, v. a.

To cast, throw, or place around (in good class. prose)' amic tum, Varr. L. L. 5, § 132:

vallum, Liv 35, 4, 6: fossam quoque et alia munimenta verticibus iis... circumjecere,

id. 38, 19, 5:

pars urbis, cui brevior orbis munitionis circumjectus erat,

id. 36, 9, 12 miles moenibus Cremonensium castra sua, castris vallum circumjecerat, Tac H. 3, 26 vehicula, id. A. 14, 37' multitudinem hominum totis moenibus, Caes. B. G. 2, 6 equites levisque armaturae quod erat cornibus circumjectum, Liv. 33, 18, 11 custodes, Tac. A. 6, 19 al.—In pass. with acc. (depending on circum):

quod anguis vectem circumjectus fuisset,

had wound itself around, Cic. Div. 2, 28, 62.—Hence, circumjec-tus, a, um, of localities, lying around, surrounding ' aedificia muris, Liv. 9, 28, 5:

silvae itineri,

id. 35, 30, 6:

moenia regiae,

Tac. H. 5, 11 fin. — Absol.:

lucus, Liv 31, 24, 17: silvae,

Suet. Aug. 100:

campi,

Curt. 3, 1, 3:

nemora,

id. 3, 10, 2 oppida, Tac. A. 4, 27:

nationes,

id. ib. 6, 31;

12, 31: civitates,

id. H. 3, 43 fin.. tecta, id A 15, 37.— Subst.' circumjecta, ōrum, n. (sc. loca), the neighborhood:

vagi circumjecta populabantur,

Tac. A. 1, 21.— Trop., of discourse (cf. circumjaceo, II.): circumjectae orationis copia, standing by, * Quint. 4, 2, 117.—

Aliquid aliquā re, to encompass or environ, to surround: extremitatem caeli rotundo ambitu, Cic. Univ. 8, 23:

planities saltibus circumjecta,

surrounded, Tac. A. 2, 11.

Dārēus (so the best editt. of Cicero and Curtius; cf. Zumpt, Gramm. § 2) or Dā-rīus (Dărĭī, Sid. Carm. 9, 51:

Dărīos,

Aus. Ep. 5, 23, v. no. II.), ii, m., Dareios [a Persian word, from R. dar-, to hold:

"the sustainer of the empire," Max. Müller, Science of Lang. 2, 220],

the name of several Persian Kings, Cic. Fin. 5, 30 fin.; Plin. 6, 13, 16, § 41; Curt. and Just. passim; Ov. lb. 317; Claud. Epist. 1, 17.—

Meton. for the gold coin stamped under Darius, a daric, Aus. l. l.—Hence, Darīus, a, um, adj. (late Lat.), of Darius, opes, Mart. Cap. 6, § 578.

Dārēus (so the best editt. of Cicero and Curtius; cf. Zumpt, Gramm. § 2) or Dā-rīus (Dărĭī, Sid. Carm. 9, 51:

Dărīos,

Aus. Ep. 5, 23, v. no. II.), ii, m., Dareios [a Persian word, from R. dar-, to hold:

"the sustainer of the empire," Max. Müller, Science of Lang. 2, 220],

the name of several Persian Kings, Cic. Fin. 5, 30 fin.; Plin. 6, 13, 16, § 41; Curt. and Just. passim; Ov. lb. 317; Claud. Epist. 1, 17.—

Meton. for the gold coin stamped under Darius, a daric, Aus. l. l.—Hence, Darīus, a, um, adj. (late Lat.), of Darius, opes, Mart. Cap. 6, § 578.

dĕcem (DEKEM, Corp. Inscr. Lat. 1, 844 al.—The best MSS. and editt. vacillate often between the word and its sign X), num. [Sanscr. and Zend, daçan, Gr. deka, Old H. Germ. zëhan, Germ. zehn, Eng. ten], ten.

Prop.:

decem minae,

Ter. Ph. 4, 3, 57 and 58:

hominum milia decem,

Caes. B. G. 1, 4; 7, 21:

fundi decem et tres,

Cic. Rose. Am. 7, 20; cf. id. ib. 35, 99:

milia passuum decem novem,

Caes. B. G. 1, 8; Tac. H. 2, 58.—

Decem primi (separated thus in the inscrr.), or in one word, Dĕcemprīmi, ōrum, m., the heads or presidents of the ten decuriae which usually formed the senate in an Italian city or Roman colony (afterwards called decaproti, v. h. v.):

magistratus et decem primi,

Cic. Verr. 2, 2, 67; id. Rosc. Am. 9, 25; Inscr. Orell. 642 and 1848. Their dignity was termed dĕcem-prīmātus, ūs, m. (also decaprotia, v. h. v.), Dig. 50, 4, 1.—

Meton., for an indefinite, round number:

si decem habeas linguas, mutum esse addecet,

Plaut. Bac. 1, 2, 20; id. Merc. 2, 3, 11; Hor. Ep. 1, 18, 25:

habebat saepe ducentos, Saepe decem servos, etc.,

id. S. 1, 3, 12: cf.: decies.

dĕcem (DEKEM, Corp. Inscr. Lat. 1, 844 al.—The best MSS. and editt. vacillate often between the word and its sign X), num. [Sanscr. and Zend, daçan, Gr. deka, Old H. Germ. zëhan, Germ. zehn, Eng. ten], ten.

Prop.:

decem minae,

Ter. Ph. 4, 3, 57 and 58:

hominum milia decem,

Caes. B. G. 1, 4; 7, 21:

fundi decem et tres,

Cic. Rose. Am. 7, 20; cf. id. ib. 35, 99:

milia passuum decem novem,

Caes. B. G. 1, 8; Tac. H. 2, 58.—

Decem primi (separated thus in the inscrr.), or in one word, Dĕcemprīmi, ōrum, m., the heads or presidents of the ten decuriae which usually formed the senate in an Italian city or Roman colony (afterwards called decaproti, v. h. v.):

magistratus et decem primi,

Cic. Verr. 2, 2, 67; id. Rosc. Am. 9, 25; Inscr. Orell. 642 and 1848. Their dignity was termed dĕcem-prīmātus, ūs, m. (also decaprotia, v. h. v.), Dig. 50, 4, 1.—

Meton., for an indefinite, round number:

si decem habeas linguas, mutum esse addecet,

Plaut. Bac. 1, 2, 20; id. Merc. 2, 3, 11; Hor. Ep. 1, 18, 25:

habebat saepe ducentos, Saepe decem servos, etc.,

id. S. 1, 3, 12: cf.: decies.

dĕcem (DEKEM, Corp. Inscr. Lat. 1, 844 al.—The best MSS. and editt. vacillate often between the word and its sign X), num. [Sanscr. and Zend, daçan, Gr. deka, Old H. Germ. zëhan, Germ. zehn, Eng. ten], ten.

Prop.:

decem minae,

Ter. Ph. 4, 3, 57 and 58:

hominum milia decem,

Caes. B. G. 1, 4; 7, 21:

fundi decem et tres,

Cic. Rose. Am. 7, 20; cf. id. ib. 35, 99:

milia passuum decem novem,

Caes. B. G. 1, 8; Tac. H. 2, 58.—

Decem primi (separated thus in the inscrr.), or in one word, Dĕcemprīmi, ōrum, m., the heads or presidents of the ten decuriae which usually formed the senate in an Italian city or Roman colony (afterwards called decaproti, v. h. v.):

magistratus et decem primi,

Cic. Verr. 2, 2, 67; id. Rosc. Am. 9, 25; Inscr. Orell. 642 and 1848. Their dignity was termed dĕcem-prīmātus, ūs, m. (also decaprotia, v. h. v.), Dig. 50, 4, 1.—

Meton., for an indefinite, round number:

si decem habeas linguas, mutum esse addecet,

Plaut. Bac. 1, 2, 20; id. Merc. 2, 3, 11; Hor. Ep. 1, 18, 25:

habebat saepe ducentos, Saepe decem servos, etc.,

id. S. 1, 3, 12: cf.: decies.

Grynīa, ae, f., and Grynĭum (also Grūnium in some editt. of Nep.), ii, n., = Gruneia and Grunion, a small town in Æolis, with a temple of Apollo, Plin. 5, 30, 32, § 121; 32, 6, 21, § 59; Nep. Alc. 9, 3.—

Deriv. Grynēus, a, um, adj., = Gruneios, of or belonging to Grynia, Grynian:

Apollo,

Verg. A. 4, 345:

nemus,

id. E. 6, 72.

Grynīa, ae, f., and Grynĭum (also Grūnium in some editt. of Nep.), ii, n., = Gruneia and Grunion, a small town in Æolis, with a temple of Apollo, Plin. 5, 30, 32, § 121; 32, 6, 21, § 59; Nep. Alc. 9, 3.—

Deriv. Grynēus, a, um, adj., = Gruneios, of or belonging to Grynia, Grynian:

Apollo,

Verg. A. 4, 345:

nemus,

id. E. 6, 72.