-
1 servō
servō āvī, ātus, āre [3 SAL-], to make safe, save, keep unharmed, preserve, guard, keep, protect, deliver, rescue: ceteros servavi, ut nos periremus: pol me occidistis, Non servastis, H.: ita me servet Iuppiter, T.: Graeciae portūs per se servatos: impedimenta cohortīsque, Cs.: Rem tuam, H.: urbem et civīs integros incolumīsque: si res p. salva servata erit hisce duellis, L.: omnes Quattuor amissis servatae a peste carinae, V.: alquos ex eo periculo, Cs.: vita ex hostium telis servata. — To keep, lay up, preserve, reserve, retain, store: Caecuba centum clavibus, H.: ad quae (tempora) tu te ipse servaras: ad Herculeos servaberis arcūs, O.: esse quasdam res servatas iudicio multitudinis: in aliquod tempus quam integerrimas vires militi servare, L.: vosmet rebus servate secundis, V.—Of places, to keep, keep to, hold, remain in, dwell in, inhabit: Tu nidum servas, H.: nymphae sorores, Centum quae silvas servant, V.—Of abstract objects, to keep, keep to, preserve, maintain, observe: ordines, Cs.: ordinem laboris quietisque, L.: intervallum, Cs.: tenorem pugnae, L.: fidem, T.: de numero dierum fidem, Cs.: aequitatem: indutiarum iura, Cs.: legem: cum populus suum servaret, i. e. provided public rights were not violated: pretium servare, to maintain the price: Aequam mentem, H.: nati amorem, V.—Fig., to keep in view, give heed, pay attention, take care, watch, observe: solus Sannio servat domi, T.: Cetera (lumina) servabant, kept watch, O.: hic rupes maxima, serva! beware, H.: itinera nostra, Cs.: Palinurus dum sidera servat, V.: pomaria dederat servanda draconi, O.: Me infensus servat, ne quam faciam fallaciam, T.: cum ita decemviri servassent, ut unus fascīs haberet, L.—Of an omen, to observe: secundam avem, Enn. ap. C.: de caelo servare, to observe the lightning (as an omen).* * *Iservare, additional forms Vwatch over; protect, store, keep, guard, preserve, saveIIservare, servavi, servatus Vwatch over; protect, store, keep, guard, preserve, save -
2 servo
servo, āvi, ātum, 1 (old fut. perf. servasso, Plaut. Most. 1, 3, 71: servassis, an old formula in Cato, R. R. 141, 3:I.servassit,
Plaut. Cist. 4, 2, 76:servassint,
id. As. 3, 3, 64; id. Cas. 2, 5, 16; id. Ps. 1, 1, 35; id. Stich. 4, 1, 1; id. Trin. 2, 2, 103), v. a. [cf. salus].Lit.A.In gen., to save, deliver, keep unharmed, preserve, protect, etc. (very freq. and class.; syn. salvo): Ph. Perdis me tuis dictis. Cu. Immo servo et servatum volo, Plaut. Curc. 2, 3, 56; cf.:(β).qui ceteros servavi, ut nos periremus,
Cic. Fam. 14, 2, 2:pol me occidistis, amici, Non servastis,
Hor. Ep. 2, 2, 139:aliquem ex periculo,
Caes. B. C. 2, 41 fin.:aliquem ex judicio,
Cic. Verr. 2, 3, 57, § 131:vita ex hostium telis servata,
id. Rep. 1, 3, 5:urbs ex belli ore et faucibus erepta atque servata,
id. Arch. 9, 21.—With ab and abl. (mostly post - Aug. and rare):si tamen servari a furibus possunt,
Pall. 5, 8, 7 fin.:super omnia Capitolium summamque rem in eo solus a Gallis servaverat,
Plin. 7, 28, 29, § 103.—Mars pater, te precor, pastores pecuaque salva servassis duisque bonam salutem mihi, etc., an old formula of prayer, Cato, R. R. 141, 3:di te servassint semper,
Plaut. As. 3, 3, 64:di te servassint mihi,
id. Cas. 2, 5, 16; id. Ps. 1, 1, 35; id. Stich. 4, 1, 1; id. Trin. 2, 2, 103:ita me servet Juppiter,
Ter. Phorm. 5, 3, 24:serva, quod in te est, filium et me et familiam,
id. Heaut. 4, 8, 4: tu me amoris magis quam honoris servavisti gratiā. Enn. ap. Cic. Tusc. 4, 32, 69 (Trag. v. 316 Vahl.):invitum qui servat idem facit occidenti,
Hor. A. P. 467:Graeciae portus per se (i. e. Themistoclem) servatos,
Cic. Rep. 1, 3, 5: [p. 1684] servare rem publicam, id. Sest. 22, 49:quoniam me unā vobiscum servare non possum, vestrae quidem certe vitae prospiciam, etc.,
Caes. B. G. 7, 50:impedimenta cohortesque,
id. B. C. 1, 70:urbem insulamque Caesari,
id. ib. 2, 20:sua,
Cato, R. R. 5, 1:rem suam,
Hor. A. P. 329:servabit odorem Testa,
id. Ep. 1, 2, 69:Sabinus Vitisator, curvam servans sub imagine falcem,
keeping, retaining, Verg. A. 7, 179 et saep.:urbem et cives integros incolumesque,
Cic. Cat. 3, 10, 25:pudicitiam liberorum ab eorum libidine tutam,
id. Verr. 2, 1, 27, § 68:se integros castosque,
id. Tusc. 1, 30, 72: omnia mihi integra, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 17, 1.— Poet. with inf.:infecta sanguine tela Conjugibus servant parvisque ostendere natis,
Stat. Th. 9, 188.— Absol.: So. Perii, pugnos ponderat. Me. Quid si ego illum tractim tangam ut dormiat? So. Servaveris:Nam continuas has tres noctes pervigilavi,
you would save me, Plaut. Am. 1, 1, 157.—With abl. or ab or ex and abl. of the danger or evil:b.si respublica populi Romani Quiritium ad quinquennium proximum salva servata erit hisce duellis, datum donum duit, etc., an ancient votive formula,
Liv. 22, 10, 2:Q. SERVILIVS VVLNERE SERVATVS,
Inscr. Grut. 48, 5:omnes quattuor amissis servatae a peste carinae,
Verg. A. 5, 699.—Usu. with ex:quo ex judicio te ulla salus servare posset,
Cic. Verr. 2, 3, 57, § 131:urbs ex omni impetu regio servata,
id. Arch. 9, 21:ex eo periculo,
Caes. B. C. 2, 41:navem ex hieme marique,
Nep. Att. 10, 6.—With abstract objects: navorum imperium servare est induperantum, Enn. ap. Fest. p. 169 Müll. (Trag. v. 413 Vahl.):B.imperium probe,
Plaut. Ps. 2, 4, 7:ordines,
Caes. B. G. 4, 26; id. B. C. 1, 44; 2, 41; cf. id. B. G. 7, 23:ordinem laboris quietisque,
Liv. 26, 51:praesidia indiligentius,
Caes. B. G. 2, 33:vigilias,
Liv. 34, 9:custodias neglegenter,
id. 33, 4:discrimina rerum,
id. 5, 46:concentum (fides),
Cic. Fin. 4, 27, 75:cursus,
id. Rep. 1, 14, 22; id. Tusc. 1, 28, 68:intervallum,
Caes. B. G. 7, 23:tenorem pugnae,
Liv. 30, 18:modum,
Plin. 7, 53, 54, § 180 et saep.:fidem,
Plaut. Rud. 5, 2, 63:fidem cum aliquo,
id. Curc. 1, 2, 49; id. Merc. 3, 1, 33; Ter. And. 1, 5, 45:fides juris jurandi saepe cum hoste servanda,
Cic. Off. 3, 29, 107; cf.:fidem de numero dierum,
Caes. B. G. 6, 36:promissum,
Plaut. Am. 5, 3, 1:promissa,
Cic. Off. 1, 10, 23:officia,
id. ib. 1, 11, 33:justitiam,
id. ib. 1, 13, 41; cf.:aequabilitatem juris,
id. Rep. 1, 34, 53:aequitatem,
id. Off. 1, 19, 64:jura induciarum,
Caes. B. C. 1, 85:institutum militare,
id. ib. 3, 75; cf. id. ib. 3, 84;3, 89: rectum animi, Hor S. 2, 3, 201: consulta patrum, leges juraque,
id. Ep. 1, 16, 41;legem,
Cic. Fam. 2, 17, 2:consuetudinem,
id. Clu. 32, 89:illud quod deceat,
id. Off. 1, 28, 97:dignitatem,
id. de Or. 2, 54, 221:fidem cum aliquo,
id. Phil. 7, 8, 22:amicitiam summā fide,
id. Lael. 7, 25:Platonis verecundiam,
id. Fam. 9, 22, 5:aequam mentem,
Hor. C. 2, 3, 2:nati amorem,
Verg. A. 2, 789:conubia alicujus,
id. ib. 3, 319:foedera,
Ov. F. 2, 159.—In partic., to keep, lay up, preserve, reserve for the future or for some purpose (syn. reservare):II.si voles servare (vinum) in vetustatem, ad alvum movendam servato,
Cato, R. R. 114, 2; Col. 12, 28, 4:lectum Massicum,
Hor. C. 3, 21, 6; Col. 12, 28, 4; cf.:Caecuba centum clavibus,
Hor. C. 2, 14, 26:lapis chernites mitior est servandis corporibus nec absumendis,
Plin. 36, 17, 28, § 132:vermes in melle,
id. 30, 13, 39, § 115:se temporibus aliis,
Cic. Planc. 5, 13:eo me servavi,
id. Att. 5, 17, 1:Valerius, in parvis rebus neglegens ultor gravem se ad majora vindicem servabat,
Liv. 2, 11, 4; 10, 28, 5.—With dat.:placet esse quasdam res servatas judicio voluntatique multitudinis,
Cic. Rep. 1, 45, 69:in aliquod tempus quam integerrimas vires militi servare,
Liv. 10, 28:Jovis auribus ista (carmina) Servas,
Hor. Ep. 1, 19, 44:causa integra Caesari servaretur, Auct. B. Alex. 35, 1: durate et vosmet rebus servate secundis,
Verg. A. 1, 207.— Poet. with ad:ad Herculeos servaberis arcus,
Ov. M. 12, 309.—Transf. (from the idea of the attention being turned to any thing).A. 1.In gen.(α).With acc.: uxor scelesta me omnibus servat modis, Ne, etc., Plaut. Rud. 4, 1, 5:(β).vestimenta sua,
id. ib. 2, 3, 52:iter alicujus,
Caes. B. G. 5, 19:Palinurus dum sidera servat,
Verg. A. 6, 338:nubem locumque,
Ov. M. 5, 631:nutricis limen servantis alumnae,
keeping watch over, guarding, id. ib. 10, 383:pascentes haedos,
Verg. E. 5, 12:vestibulum,
id. A. 6, 556:servaturis vigili Capitolia voce Cederet anseribus,
Ov. M. 2, 538; cf.:pomaria dederat servanda draconi,
id. ib. 4, 646.—With rel.-clause or final: quid servas, quo eam, quid agam? Lucil. ap. Non. 387, 26:(γ).tuus servus servet, Venerine eas (coronas) det, an viro,
Plaut. As. 4, 1, 60:cum decemviri servassent, ut unus fasces haberet,
Liv. 3, 36, 3:servandum in eo ante omnia, ut, etc.,
Plin. 17, 17, 28, § 124:ut (triumviri) servarent, ne qui nocturni coetus fierent,
Liv. 39, 14 fin.; Col. 8, 5, 13.—Absol., to stay, keep watch, or guard: Eu. Intus serva. Sl. Quippini Ego intus servem? an, ne quis aedes auferat? Plaut. Aul. 1, 2, 3 sq.; cf.:2.nemo in aedibus Servat,
id. Most. 2, 2, 22:solus Sannio servat domi,
Ter. Eun. 4, 7, 10; Ov. M. 1, 627.— Imper.:serva!
take care! look out! beware! Plaut. Pers. 5, 2, 29; Ter. And. 2, 5, 5; id. Ad. 2, 1, 18; Hor. S. 2, 3, 59.—In partic., in relig. lang., to observe an omen: secundam avem servat... servat genus altivolantum, Enn. ap. Cic. Div. 1, 48, 107 (Ann. v. 83 and 84 Vahl.):B.de caelo servare,
Cic. Phil. 2, 32, 81; id. Div. 2, 35, 74;so of the augurs: de caelo,
id. Vatin. 6, 15; id. Sest. 61, 129; id. Prov. Cons. 19, 45; id. Att. 2, 16, 2; 4, 3, 3:caelum servare,
Lucr. 5, 395:fulgura caeli,
id. 6, 429.—To keep to, remain in a place (i. e. to keep watch there); to dwell in, inhabit (ante-class. and poet.):C.nunc te amabo, ut hanc hoc triduum solum sinas Esse hic et servare apud me,
Plaut. Cist. 1, 1, 107:tu nidum servas,
Hor. Ep. 1, 10, 6:atria servantem postico falle clientem,
id. ib. 1, 5, 31:nymphae sorores, Centum quae silvas, centum quae flumina servant,
Verg. G. 4, 383:immanem hydrum Servantem ripas,
id. ib. 4, 459:sola domum et tantas servabat filia sedes,
id. A. 7, 52:DOMVM SERVAVIT, LANAM FECIT,
Inscr. Orell. 3848.—
См. также в других словарях:
Endymion (Simmons novel) — For the novel by Benjamin Disraeli, see Endymion (Disraeli). Endymion … Wikipedia
Endymion (Hyperion Cantos) — infobox Book | name = Endymion title orig = translator = image caption = author = Dan Simmons illustrator = cover artist = country = United States language = English series = Hyperion Cantos genre = Science fiction novel publisher = Headline Book … Wikipedia
Personnages secondaires d'Hyperion — Personnages secondaires d Hypérion Les Cantos d Hypérion (titre original : The Hyperion Cantos) sont un cycle de science fiction, écrit par Dan Simmons, qui s inscrit dans la catégorie du space opera. Ce cycle regroupe quatre romans :… … Wikipédia en Français
Personnages secondaires d'Hypérion — Les Cantos d Hypérion (titre original : The Hyperion Cantos) sont un cycle de science fiction, écrit par Dan Simmons, qui s inscrit dans la catégorie du space opera. Ce cycle regroupe quatre romans : Hypérion (Hyperion, 1989), La Chute… … Wikipédia en Français
Personnages secondaires d'hypérion — Les Cantos d Hypérion (titre original : The Hyperion Cantos) sont un cycle de science fiction, écrit par Dan Simmons, qui s inscrit dans la catégorie du space opera. Ce cycle regroupe quatre romans : Hypérion (Hyperion, 1989), La Chute… … Wikipédia en Français
Personnages secondaires des Cantos d'Hypérion — Personnages secondaires d Hypérion Les Cantos d Hypérion (titre original : The Hyperion Cantos) sont un cycle de science fiction, écrit par Dan Simmons, qui s inscrit dans la catégorie du space opera. Ce cycle regroupe quatre romans :… … Wikipédia en Français
Ultima Online — Infobox VG title=Ultima Online caption= developer = Origin Systems, Electronic Arts publisher = Electronic Arts released = September 25 1997cite web url = http://www.uoherald.com/tenth/ title = Official Electronic Arts UO 10th Anniversary… … Wikipedia
Wraith — A wraith is an apparition of a person, living or dead, that may appear shortly before or after death. The appearance of a wraith is often considered to be an omen. History The word wraith is first attested in 1513, with the meaning of ghost or… … Wikipedia
List of fictional planets by medium — This is a list of fictional planets organized by the medium in which they primarily appear.Novels and short stories =Adams, Douglas= *Brontitall The Hitchhiker s Guide to the Galaxy (radio series); planet of bird people who live in the ear of a… … Wikipedia
Farcaster — In the Hyperion universe, a farcaster is an instantaneous transportation device. Farcasters allow two points separated by a vast distance to be brought together at a Farcaster Portal. The Farcaster network connects hundreds of planets of the… … Wikipedia
Phoma draconis — Taxobox name = Phoma draconis regnum = Fungi phylum = Ascomycota classis = Dothideomycetes subclassis = Pleosporomycetidae ordo = Pleosporales familia = Incertae sedis genus = Phoma species = P. draconis binomial = Phoma draconis binomial… … Wikipedia