-
1 dominus
dŏmĭnus (in inscrr. sometimes written by syncop. DOMNVS), i, m. [Sanscr. damanas, he who subdues, root dam-; Gr. damaô, damnêmi, v. domo] Prop., one who has subdued or conquered; hence, a master, possessor, ruler, lord, proprietor, owner (cf. herus).I.Prop.: quam dispari Dominare domino! Poëta ap. Cic. Off. 1, 39, 139:II.nec domo dominus, sed domino domus honestanda est, etc.,
Cic. ib. 39, 139; cf. id. Fin. 1, 18, 58:(vilicus) consideret, quae dominus imperaverit, fiant, etc.,
Cato R. R. 5, 3 sq.;so opp. servus,
Plaut. Am. 2, 2, 227; id. Mil. 3, 1, 149; Ter. Ad. 5, 6, 6; id. Eun. 3, 2, 33; Varr. R. R. 1, 2, 17; id. ap. Non. 355, 19; Cic. Deiot. 11, 30; Sall. J. 31, 11 et saep.;opp. familia,
Ter. Ad. 1, 2, 9;opp. ancilla,
Cic. de Or. 2, 68, 276; and (with herus) Plaut. Capt. 2, 3, 3; cf. id. Ps. 4, 7, 90 sq.; Cic. N. D. 2, 63 et saep.—Also of the master's son, the young master, Plaut. Capt. prol. 18:siet in iis agris, qui non saepe dominos mutant... de domino bono colono melius emetur,
Cato R. R. 1, 4; cf. Cic. Att. 12, 19; id. de Sen. 16, 56; Hor. Ep. 2, 2, 174; so,rerum suarum,
Cic. Tusc. 3, 5, 11: auctionum, id. [p. 609] Quint. 5, 19:insularum,
Suet. Caes. 41:equi,
id. ib. 61 et saep.—In gen., a master, lord, ruler, commander, chief, proprietor, owner (in republican Rome of public men, usually with the accessory notion, unlawful, despotic):b.hujus principis populi et omnium gentium domini atque victoris,
Cic. Planc. 4 fin.; id. Off. 3, 21, 83; cf.:quippe qui (sc. populi) domini sint legum, judiciorum, belli, pacis, foederum, capitis, uniuscujusque, pecuniae,
id. Rep. 1, 32:di domini omnium rerum ac moderatores,
id. Leg. 2, 7; cf. id. Fin. 4, 5; id. Univ. 7:videsne, ut de rege (sc. Tarquinio) dominus exstiterit? hic est enim dominus populi, quem Graeci tyrannum vocant, etc.,
id. Rep. 2, 26; cf. id. 1, 45; Verg. A. 4, 214.— Trop.:liberatos se per eum dicunt gravissimis dominis, terrore sempiterno ac nocturno metu,
Cic. Tusc. 1, 21;of the judge: qui rei dominus futurus est,
id. de Or. 2, 17, 72; poët. of the possessor of an art, Ov. M. 1, 524; 13, 138.—Poet., sometimes as an adj.:B.dominae manus,
Ov. Am. 2, 5, 30:arae,
Stat. Th. 5, 578:praebere caput domina venale sub hasta,
the auction spear, Juv. 3, 33.—In partic.1.With or without convivii or epuli, the master of a feast, the entertainer, host, Cic. Vatin. 13; Lucil., Varr., and Sall. ap. Non. 281, 21 sq.; Varr. ap. Gell. 13, 11, 5; Liv. 23, 8 al.—2.The master of a play or of public games; the employer of players or gladiators:3.quae mihi atque vobis res vortat bene Gregique huic et dominis atque conductoribus,
Plaut. As. prol. 3; Cic. Att. 2, 19, 3.—In the period of the empire (Augustus and Tiberius declined it, Suet. Aug. 53; Tib. 27), a title of the emperors, Suet. Dom. 13; Mart. 5, 8; 10, 72; Phaedr. 2, 5, 14; Inscr. Orell. 1109; 1146 al.—4.A term of endearment in addressing a lover, Ov. Am. 3, 7, 11.—5.In respectful greeting, like our Sir, Sen. Ep. 3; Mart. 6, 88; Suet. Claud. 21.—6. 7.Of Christ, the Lord (eccl. Lat.):Augusti Caesaris temporibus natus est Dominus Christus,
Oros. 6, 17 fin.; Vulg. Johan. 13, 13 et saep. -
2 dominus
dŏmĭnus, i, m. [st2]1 [-] maître (de maison), possesseur, propriétaire. [st2]2 [-] chef, souverain, arbitre, maître (au pr. et au fig.). [st2]3 [-] le Seigneur, Dieu. [st2]4 [-] seigneur (titre donné aux empereurs après Auguste et Tibère). [st2]5 [-] ami, amant.* * *dŏmĭnus, i, m. [st2]1 [-] maître (de maison), possesseur, propriétaire. [st2]2 [-] chef, souverain, arbitre, maître (au pr. et au fig.). [st2]3 [-] le Seigneur, Dieu. [st2]4 [-] seigneur (titre donné aux empereurs après Auguste et Tibère). [st2]5 [-] ami, amant.* * *Dominus, domini, pen. corr. a domo fit, Seigneur, ou Maistre. Dom, comme quand nous disons Dom Ferrand, Dom Jehan, Dom Pierre. corrupte Dam Pierre.\Dominus epuli. Cic. Celuy qui fait et donne un banquet public, Le maistre du festin.\Breuis dominus. Horat. Qui ne regne pas long temps. -
3 dominus
dominus, ī, m. (v. domus), I) im engem Sinne, der Herr vom Hause, Hausherr, Gebieter (Ggstz. familia), Komik., Cic. u.a.; u.v. Sohn des Hauses, der junge Herr, Plaut.: Plur., domini, die Herrschaft (= der Herr u. die Herrin vom Hause), Cic. u.a. – II) im weitern Sinne, A) eig.: 1) der Herr als Eigentümer, Eigner, Besitzer, Inhaber, aedificii, navis, Cic.: insularum, Suet.: aedium, ICt. u. Symm.: possessionis, Inscr.: copiosae pecuniae, Apul.: equi, Suet.: dites domini (Grundbesitzer), Tac. (vgl. Heräus Tac. hist. 2, 12, 11). – 2) der Herr = Oberherr, Gebieter, Chef, in alqm, Cic.: gentium, Cic.: rei, v. Richter, Cic. – Insbes., a) Herr, als Ehrentitel, bes. der spätern Kaiser (den Augustus u. Tiberius sich verbaten, hingegen Domitian gern hörte), Suet. Dom. 13, 1. Mart. 5, 8. Phaedr. 2, 5, 14. Augustin. serm. 111 extr. – b) Gebieter, v. Gatten, Ov. met. 9, 466; v. Geliebten, Ov. am. 3, 7, 11. – c) als Begrüßungswort, wie unser mein Herr, s. Sen. ep. 3, 1. Mart. 6, 88, 2 (im Doppelsinn). Suet. Claud. 21, 5. – d) v. Christus, oft bei Eccl.: u. so Augusti Caesaris temporibus natus est dominus Christus, Oros. 6, 17, 10. – e) (poet.) v. Lebl., attribut., herrschaftlich, des Herrn, torus dominus, Ov.: mit Genet., terrarum dominum pone supercilium, entferne den Ernst, der der Welt gebietet, Mart. 1, 4, 2. – 3) der Veranstalter von etwas, a) = der Veran stalter der öffentl. Spiele, eines Schauspiels (Schauspieldirektor), Plaut. asin. prol. 3: eines Gladiatorenspiels, Cic. ad Att. 2, 19, 3. – b) der Veranstalter einer Auktion, Cic. Quinct. 50. – c) der Veranstalter eines Baus, der Bauherr (Ggstz. conductor, der Übernehmer des Baus), Cato u. Vitr. – d) (mit u. ohne convivii od. epuli) = der Veranstalter eines Gastmahls, der Gastgeber, Cic. u.a.; vgl. Gronov Gell. 13, 11, 5. – B) übtr., der Herr, Gewalthaber über usw., vitae necisque (über L.u.T.), Liv. u.a.: virtutum omnium, Arnob.: comitiorum dominum esse, Cic.: gravissimi domini, terror sempiternus et diurnus ac nocturnus metus, Cic. – / Synkop. domnus, Augustin. serm. 111 extr. Greg. Tur. hist. Franc. 9, 20. Not. Tir. 47, 63. Corp. inscr. Lat. 10, 3792: Genet. Plur. dominûm, Pacuv. tr. 75.
-
4 dominus
dominus, ī, m. (v. domus), I) im engem Sinne, der Herr vom Hause, Hausherr, Gebieter (Ggstz. familia), Komik., Cic. u.a.; u.v. Sohn des Hauses, der junge Herr, Plaut.: Plur., domini, die Herrschaft (= der Herr u. die Herrin vom Hause), Cic. u.a. – II) im weitern Sinne, A) eig.: 1) der Herr als Eigentümer, Eigner, Besitzer, Inhaber, aedificii, navis, Cic.: insularum, Suet.: aedium, ICt. u. Symm.: possessionis, Inscr.: copiosae pecuniae, Apul.: equi, Suet.: dites domini (Grundbesitzer), Tac. (vgl. Heräus Tac. hist. 2, 12, 11). – 2) der Herr = Oberherr, Gebieter, Chef, in alqm, Cic.: gentium, Cic.: rei, v. Richter, Cic. – Insbes., a) Herr, als Ehrentitel, bes. der spätern Kaiser (den Augustus u. Tiberius sich verbaten, hingegen Domitian gern hörte), Suet. Dom. 13, 1. Mart. 5, 8. Phaedr. 2, 5, 14. Augustin. serm. 111 extr. – b) Gebieter, v. Gatten, Ov. met. 9, 466; v. Geliebten, Ov. am. 3, 7, 11. – c) als Begrüßungswort, wie unser mein Herr, s. Sen. ep. 3, 1. Mart. 6, 88, 2 (im Doppelsinn). Suet. Claud. 21, 5. – d) v. Christus, oft bei Eccl.: u. so Augusti Caesaris temporibus natus est dominus Christus, Oros. 6, 17, 10. – e) (poet.) v. Lebl., attribut., herrschaftlich, des Herrn, torus dominus, Ov.: mit Genet., terrarum dominum pone supercilium, entferne den Ernst, der der Welt gebietet, Mart. 1, 4, 2. – 3) der Veranstalter von etwas, a) = der Veran-————stalter der öffentl. Spiele, eines Schauspiels (Schauspieldirektor), Plaut. asin. prol. 3: eines Gladiatorenspiels, Cic. ad Att. 2, 19, 3. – b) der Veranstalter einer Auktion, Cic. Quinct. 50. – c) der Veranstalter eines Baus, der Bauherr (Ggstz. conductor, der Übernehmer des Baus), Cato u. Vitr. – d) (mit u. ohne convivii od. epuli) = der Veranstalter eines Gastmahls, der Gastgeber, Cic. u.a.; vgl. Gronov Gell. 13, 11, 5. – B) übtr., der Herr, Gewalthaber über usw., vitae necisque (über L.u.T.), Liv. u.a.: virtutum omnium, Arnob.: comitiorum dominum esse, Cic.: gravissimi domini, terror sempiternus et diurnus ac nocturnus metus, Cic. – ⇒ Synkop. domnus, Augustin. serm. 111 extr. Greg. Tur. hist. Franc. 9, 20. Not. Tir. 47, 63. Corp. inscr. Lat. 10, 3792: Genet. Plur. dominûm, Pacuv. tr. 75. -
5 dominus
dominus dominus, i m господин, хозяин -
6 dominus
dominus dominus, i m повелитель -
7 dominus
dominus ī, m [2 DOM-], a master, possessor, ruler, lord, proprietor, owner: aedium, T.: servos, Quoi dominus curaest, T.: nec imperante domino: fugitivi ab dominis: Contemptae rei, H.: bonus adsiduusque, householder.—A master, lord, ruler, commander, chief, proprietor, owner, despot, tyrant: condicio omnium gentium domini: summi domini numen: populi, quem Graeci tyrannum vocant: dominum Aenean in regna recepit, V. — Fig.: gravissimi domini, terror ac metus: rei futurus, who must decide: nec prosunt domino artes, O.: Urget non lenis, i. e. passion, H.: vitae necisque, arbiter, L.— The master of a feast, entertainer, host, C.: dominorum invitatio, L.— The master of a public show, C.—A title of the emperor, master, Ph.* * *owner, lord, master; the Lord; title for ecclesiastics/gentlemen -
8 Dominus
-
9 dominus
dominus, i, m., lord. -
10 dominus
господин, 1) как титул, a) Иисуca X. (1. 2 § 1. 23 C. 1, 17. 1. 1 pr. C. 1, 27);dies natalis domini (1. 2 C. 3, 12);
b) имnepamopa (1. 3 D. 28, 4);
c) супруга (1. 57 D. 24, 1. 1. 88 § 2 D. 31);
2) лицо, доверяющее ведение юридических актов своему представителю, называемому procurator, defensor (1. 1 pr. D. 3, 3. 1. 10-12. 15. 16. 25. 26. 70. 76. eod.);d) других лиц (1. 26 D. 13, 5. 1. 22 pr. D. 35, 2).
3) собственник а) всего имущества, напр. hereditatis dominus (1. 20 pr. D. 29, 2); (1. 61 D. 41, 1. 1. 13. § 5 D. 43, 24);dom. litis (1. 30. 31 eod. 1. 14 D. 2, 11. 1. 4 § 5 D. 49, 1. 1. 23. 24 C. 2, 13); (1. 27 D. 13, 5).
b) относительно прав на физическую вещь а) вообще, напр. appellatione domini fructuarius quoque continetur (1. 8 pr. D. 42, 5);
dom. proprietatis (1. 15 § 6. 1. 72 D 7, 1. 1. 16 § 1 D. 7, 8. 1. 9 pr. D. 7, 9. 1. 17 § 1. 1. 19 § 1 D. 9, 4. 1. 4 § 9 D. 10, 1. Gai. II. 30,91);
b) особ. собственник в тесном смысле, противоп. тому, qui habet usumfr. vel aliquam servitutem (I. 8 § 4 D. 11, 7);
sive corporis dominus, sive is, qui ius habet, utputa servitutem (1. 13 § 1 D. 39, 2); (1. 13 § 1 D. 6, 2 1, 22 § 1 D. 9, 4).
Латинско-русский словарь к источникам римского права > dominus
-
11 Dominus
-
12 dominus
I a, umгосподский, хозяйский (manus, torus O; hasta J)II dominus, ī m. [ domus ]1) господин, хозяин, владелец (alicujus rei Pl, C etc.); устроитель, распорядитель (ludorum, rei C)2) повелитель (in aliquem C; gentium C)aliquem dominum in regna recipere V — принять кого-л. в качестве своего соправителя, т. е. разделить с кем-л. царскую власть3) государь (эпитет императоров после Августа и Тиберия) Su4) возлюбленный V, O5) поздн. (как вежливое обращение) сударь, милостивый государь Sen, Su6) господь Eccl -
13 dominus
subst. Dominus -
14 dominus
-
15 Dominus
-
16 Dominus
нареч.лат. Господь -
17 Dominus
◙ n. אלוהים (בלטינית)* * *◙ (תיניטלב) םיהולא◄ -
18 dominus
,i mгосподин, владелец -
19 Dominus
n. God (in latijns) -
20 Dominus
n. Бог (латынь)
См. также в других словарях:
Dominus — may refer to: Christus Dominus, the Second Vatican Council s Decree on the Pastoral Office of Bishops . Dominus Flevit Church, on the Mount of Olives in Jerusalem Dominus (title), a title of sovereignty, clergy and other uses Dominus (band), a… … Wikipedia
Dominus — (ж.р. domina; мн.ч. domini) господин, хозяин, владелец; повелитель, распорядитель по латински; многозначный термин: Dominus litis распорядитель судебного процесса. Dominus directus верховный или основной обладатель. Dominus… … Википедия
dominus — (izg. dȍminus) m DEFINICIJA 1. pov. pravn. u rimskom pravu otac obitelji 2. pov. a. od cara Dioklecijana carski epitet, (apsolutni) gospodar (neovisan o senatu) b. u srednjem vijeku titula koja se pridodavala vladaru i državnim… … Hrvatski jezični portal
Dominus — (lat. für Herr) bezeichnet: Gott Sado (BDSM), männliches Gegenstück zu einer Domina Dominus (Band), eine Death Metal Band Siehe auch: Wiktionary: dominus – Bedeutungserklärungen, Wortherkunft, Synonyme, Übersetzungen … Deutsch Wikipedia
Dominus — Saltar a navegación, búsqueda Dominus es un personaje de ficción perteneciente al universo de Star Wars. Fue un Maestro Jedi que vivió varios miles de años antes de la Batalla de Yavin. Entre sus aprendices, la más tristemente conocida es Zona… … Wikipedia Español
Dominus — Dom i*nus, n.; pl. {Domini}. [L., master. See {Dame}.] Master; sir; a title of respect formerly applied to a knight or a clergyman, and sometimes to the lord of a manor. Cowell. [1913 Webster] … The Collaborative International Dictionary of English
Domĭnus — (lat.), 1) Herr, Gebieter; 2) Ehrenname hoher Götter u. in der christlichen Zeit Gottes u. Jesu (vgl. Domnus); bei den Römern des Hausherrn (D. major) u. dessen Sohnes (D. minor); so auch Domina major, die Hausfrau, u. Domina minor. die Tochter… … Pierer's Universal-Lexikon
Domĭnus — (lat., »Herr, Gebieter«), Ehrenname heidnischer Gottheiten, in der christlichen Zeit Gottes und Jesu, bei den alten Römern des Hausherrn; dann soviel wie Eigentümer. D. directus, Obereigentümer … Meyers Großes Konversations-Lexikon
Dominus — Domĭnus (lat.), Hausherr, Herr, Gebieter … Kleines Konversations-Lexikon
dominus — index proprietor Burton s Legal Thesaurus. William C. Burton. 2006 … Law dictionary
Dominus — [dō′mē noos] n. [L] the Lord; God … English World dictionary