-
41 uczyć się (czego)
uqu rozk. uqı); uczy się uqıy -
42 umierać (z czego, na co)
ülü, wafat bulu -
43 używać (czego)
faydalanu -
44 według (czego)
tiyeşle, buyınça -
45 z (czego)
-dan, -dän, -tan, -tän, -nan, -nän; arqasında; buyınça -
46 zacząć (się) (od czego)
= zaczynać (się) -
47 zadowolony (z czego)
qanäğat’ bulğan -
48 zależeć (od czego, od kogo)
bäyle bulu -
49 zdolny (do czego)
sälätle -
50 żartować (z czego)
şayaru, şayartu -
51 żądać (czego)
taläp itü -
52 nieświadom
czego книжн. не отдающий в себе отчёта в чём, не сознающий чего;\nieświadom swych czynów не отдающий себе отчёта в своих поступках
+ nieświadomy* * *czego книжн.не отдаю́щий в себе́ отчёта в чём, не сознаю́щий чегоnieświadom swych czynów — не отдаю́щий себе́ отчёта в свои́х посту́пках
Syn: -
53 зачем
czego, czemu, po co -
54 чего
czego co -
55 ile dusza zapragnie
= czego dusza zapragnie -
56 co
Ⅰ pron. 1. (w pytaniach) what- co to (jest)? what’s this/that?- co jest na górze? what’s upstairs?- co robisz? what are you doing?- co mi kupiłaś? what did you buy for me?- co się dzieje? what’s going on a. happening?- co ci po tym? what do you need it for?- o co chodzi? what’s the problem a. matter?, what’s going on?- w co się ubierzesz? what are you going to wear?- czego szukasz? what are you looking for?- czego on chciał? what did he want?- czego a. copot. chcesz w zamian? what do you want in exchange?- do czego służy ten guzik? what is this button for?- z czego jest ta koszula? what is this shirt made of?- czemu się tak przyglądasz? what are you looking at?- czym mam otworzyć tę puszkę? what shall I open this tin with?- czym żywią się wieloryby? what do whales feed on?- czym to się skończy? how will it (all) end?- o czym oni mówią? what are they talking about?- co to za maszyna? what’s this/that machine?- co to za kamień? what kind of stone is this?- co ty na to? what do you say a. think?- co u ciebie? how are you?, what’s new?, how’s life (treating you)?- co z tobą? źle się czujesz? what’s wrong (with you)?, don’t you feel well?- psa zabierzemy ze sobą, ale co z kotem? we can take the dog with us, but what about the cat?- co z tego? a. no to co? what of a. about it? pot.- co z tego, że kocha? so he’s in love, so what? pot.- co on, oszalał, żeby tyle forsy przepuścić! pot. he must be mad blowing all that money pot.- czego tam nie ma na strychu! there are all sorts of things in the attic- czym to on w życiu nie był! he’s done all sorts of things in life- co ty mi tu przyniosłeś? what on earth have you brought me?- po co a. na co? what for?- po co jedziesz do Krakowa? what are you going to Cracow for?- na co ci ten scyzoryk? what do you need this penknife for?- i na co wam to było? what did you have to (go and) do that for?- czego tam poszłaś? pot. what did you go there for?- czemu płaczesz? what are you crying for?- czemu nie? why not?- „idziesz z nami?” – „czemu nie” ‘are you coming with us?’ – ‘why not?’2. (w mowie zależnej) what- powiedz, co chcesz na śniadanie tell me what you want for breakfast- zapytaj go, co zrobił z nożyczkami ask him what he’s done with the scissors- dobrze byłoby wiedzieć, o co właściwie mu chodzi it would be good to know what he really wants- przysłuchiwał się, o czym rozmawiają he was listening in on their conversation- nie wiem, co to była za ryba I don’t know what kind of fish it was- nie rozumiem, po co tu przyszedł I don’t understand why he came here a. what he came here for- powiem mu jutro, co i jak I’ll tell him tomorrow what’s what- wiesz co?… (do) you know what?… pot., (I’ll) tell you what… pot.3. (w zdaniu podrzędnym zawężającym) that- wszystko to, co chciał zrobić everything (that) he wanted to do- mam coś, co cię zainteresuje I’ve got something that’ll interest you- nie zrobiłam nic, czego musiałabym się wstydzić I did nothing (that) I ought to be ashamed of- rób, co chcesz do what you want- czym była kiedyś łacina, tym stał się dziś język angielski what Latin was once, English is today- co jest naprawdę nieznośne, to myśl, że… what is really maddening is the thought that…- z czego będziemy żyć, to mój kłopot what we’re going to live on is my problem- co się stało, to się nie odstanie what’s done is done4. (w zdaniu podrzędnym rozwijającym) which- powiedział, że pożyczył mi pieniądze, co nie było prawdą he said he had lent me some money, which wasn’t true- zdał ostatni egzamin, czym bardzo ucieszył rodziców he passed the last exam, which made his parents very happy5. (ile, jak, jaki) as- on ma tyle samo wrogów, co przyjaciół he has as many enemies as he has friends- zatrudniamy tyle samo pracowników, co rok temu we employ as many people as we did a year ago- mam dwa razy tyle pracy, co ty I have twice as much work as you (have)- kapelusz tego samego koloru, co płaszcz a hat the same colour as the coat- mieszkam w tym samym domu, co on I live in the same building as he does- rodzice tyle go widywali, co na obiedzie his parents only saw him at dinner time6. pot. (kto, który) who- ktoś, co nigdy nie był w wojsku someone who has never been in the army- znam kogoś, co to chętnie zrobi I know someone who’ll be glad to do it- gdzie się podział ten chłopak, co u was mieszkał? what happened to the boy who used to live with you?- wiesz, co ty dla niego jesteś? do you know what you are to him?- ten młyn, co to w nim teraz jest hotel that mill that’s a hotel now7. pot. (dlaczego, w jakim celu) why- co się tak kręcisz? why can’t you sit still?- co tak wcześnie wstałaś? why did you get up so early?- coś taki wesoły? why are you so cheerful?, what are you so cheerful about?8. (w wyrażeniach emfatycznych) what (a)- co to za dureń z niego! what a clown he is! pejor.- co za niespodzianka! what a surprise!- nie masz pojęcia, co to za rozkosz! you’ve no idea what a delight it isⅡ praep. every- co dzień/sobota every day/Saturday- co dziesięć minut/dwa tygodnie every ten minutes/two weeks- przystawał co krok he stopped with each a. every step- co jakiś czas tu zagląda, żeby sprawdzić, co robimy he looks in every now and then to check on us- opuszczał co drugą stronę he was skipping every other pageⅢ adv. (bardziej) co ciekawsze fragmenty/książki some of the more interesting sections/books- co wytrwalsi zostali do końca sztuki only the most persevering stayed till the end of the playⅣ conj. (jak) as- (ona) pracuje w tej samej firmie co ja she works for the same company as me- ten sam/to samo co zawsze the same as always- taki sam jadłospis co przed tygodniem the same menu as a week ago- to już nie ten człowiek, co dawniej he’s not the man he used to be- jest równie inteligentny, co przebiegły he’s as intelligent as he is crafty- mogła mieć równie dobrze trzydzieści co czterdzieści lat she could just as well have been thirty as forty- co ciekawe/dziwne… what’s interesting/strange…- co gorsza… what’s worse…- co więcej… what’s more…Ⅴ part. pot. (jako równoważnik zdania) boisz się, co? you’re afraid, eh? pot.- ale ona urosła, co? she’s really grown, hasn’t she?- będziemy w kontakcie, co? we’ll be in touch, right? pot.- miłe dzieciaki, co nie? nice kids, eh? pot.- nie poznajesz mnie, co? you don’t recognize me, do you?- wszyscy gdzieś jadą na wykacje, a my co? everyone’s going somewhere on holiday, and what about us?- kto cię tu wpuścił, co? who let you in, eh? pot.- i co, zdałeś egzamin? well, did you pass (the exam)?- co ty, chcesz oberwać od ojca? you don’t want to get it from your father, do you? pot.- a ty co? dzwonka nie słyszałeś? what are you doing? – didn’t you hear the bell?Ⅵ co do praep. 1. (jeśli chodzi o) as for, as far as [sb/sth] is concerned- co do mnie, nigdy w horoskopy nie wierzyłem as for me, I’ve never believed in horoscopes- co do pańskiego artykułu… as for your article…, as far as your article is concerned…2. (w sprawie) regarding, concerning- mamy zastrzeżenia co do ostatniej partii towaru we have some reservations regarding the last consignment- jego uwagi co do nowelizacji ustawy his remarks regarding a. concerning the amendment of the law3. (pod względem) regarding, concerning- ustalenia co do zakresu prac details regarding a. concerning the scope of the work- druga co do wielkości partia polityczna the second largest party- dziesiąte co do wielkości państwo świata the world’s tenth largest state4. (dokładnie) to- co do godziny/dnia to the hour/day- o siódmej co do minuty at seven o’clock sharp- przyszedł punktualnie co do minuty he came a. arrived right on the dot pot.- oddał mi wszystko co do grosza he gave me back every single penny- powtórzyła wszystko co do słowa she repeated everything word for word- zginęli wszyscy co do jednego not one of them survivedⅦ co…, (to) … conj. 1. (ile razy) each time- co wstawał, robiło mu się słabo each time he got up, he felt faint- co otworzył gazetę, wszędzie o Iraku every time he opened a newspaper, there was something about Iraq- co strzelił, to chybił every time he fired, he missed- co wspiął się wyżej, to zsuwał się each time he climbed up, he slipped down again- co premiera, to sukces each new production is/was a success2. (dla podkreślenia) co praca, to praca work is work (after all)- co chłop, to chłop you can’t beat a man (about the place)- co głowa, to głowa you can’t beat good brains- co prawda, to prawda I’ll second that- co dyrektor, to nie zwykły robotnik a director’s not just any workerⅧ czym…, tym… conj. kryt. czym starszy, tym głupszy the older he gets, the more foolish he becomes- czym większy przywódca, tym groźniejszy jego upadek the greater the leader, the further he has to fall■ a co tam what do I care?, what does it matter?- chciała pokazać, co to nie ona she wanted to show what she was made of- co jak co, ale ciasto robisz pyszne say what you like, but you make delicious cake- czego jak czego, ale pieniędzy im nie brakuje whatever they’re short of, it’s not money- co najmniej at least- co najwyżej at most- co to, to nie! pot. that’s out of the question!; no way! pot.- co (proszę)? pot. (w odpowiedzi) what?- „Adam!” – „co?” ‘Adam!’ – ‘what?’- „jesteś tam?” – „a co?” ‘are you there?’ – ‘what do you want?’- co (takiego)? (wyrażające zdziwienie) what?, really?- goście dopiero co wyjechali the guests have not long gone, the guests have only just left* * *1. pron( w pytaniach) whatto drzewo, co rośnie koło domu — the tree that grows by the house
wspominał tych, co odeszli — he remembered those who had left
zdałem egzamin, co wszystkich zaskoczyło — I passed the exam, which surprised everybody
co się stało, to się nie odstanie — what's done cannot be undone ( w równoważnikach zdań)
rób, co chcesz — do what you want
co niemiara — in abundance, (pot: cokolwiek) anything
2. partjeśli co, daj mi znać — get in touch at the slightest thing
co najwyżej — at (the) mostco gorsza — what's worse, worse still
co więcej — what's more, furthermore
co chwila/krok — every lub each minute/step
co drugi/trzeci — every second/third
co do (+gen) — ( odnośnie do) as to, as for
3. conjco do mnie — as far as I am concerned, ( dokładnie) (exact) to
4. advco strzelił, to chybił — every time he shot he missed
(pot: dlaczego) why* * *copron.1. ( zastępuje rzeczowniki) what; rób, co chcesz do what you want; czego (znowu) chcesz? what do you want (now)?; zwł. z irytacją what is it that you want (now)?; co to będzie? (= co chcesz zrobić?) what is it going to be?, what'll it be?; (= co się stanie?) what'll happen?; po co? what for?; byle co anything; Bóg wie co God knows what; diabli wiedzą co only the Devil knows; co to, to nie I won't have that; jeszcze czego! anything else?, what('s) next?; bądź co bądź anyway; w czym rzecz what's the matter; w razie czego (just) in case, if need(s) be; jak przyjdzie co do czego when the chips are down; nie ma co! there is no point; co komu do tego? it is none of anybody's business, why should it be anyone's business?, why should they care?; co mi tam! I don't care, I couldn't care less, who cares?; co będzie, to będzie happen what may; będzie co ma być what is to be, will be; what must be, must be; what will be, will be; co było, a nie jest, nie pisze się w rejestr let bygones be bygones; co z oczu, to z serca out of sight, out of mind; co się stało, to się nie odstanie what's been done cannot be undone, let bygones be bygones; co za dużo, to niezdrowo too much of a good thing, too much breaks the bag; co się odwlecze, to nie uciecze there is luck in leisure; co ma wisieć, nie utonie he that is born to be hanged shall never be drowned, if you're born to be hanged then you'll never be drowned; co nagle, to po diable haste makes waste; czym chata bogata, tym rada what's mine is yours; co ma piernik do wiatraka what do these two things have in common?, it is quite beside the point.2. (jako zaimek względny, głównie w pytaniach i zdaniach złożonych) co tchu at full l. top speed, in all haste; tyle, co kot napłakał next to nothing; co do grosza not a penny less, not a penny more; tyle pomoże, co umarłemu kadzidło it won't do any good, it won't help at all.conj.( rozpoczyna zdanie podrzędne) which.part.1. ( wyraża powtarzalność) every; co krok every step; co godzina/co chwila/co miesiąc/co roku every hour/every moment/every month/every year; co prawda admittedly; co prawda, to prawda you're right; co rusz every moment, every time; na co dzień every day; co i raz pot. every moment, every time; co kraj, to obyczaj every country has its customs; every land has its own law; so many countries, so many customs.2. ( wzmacnia przysłówki) what, still; co gorsza what's worse, worse still; co więcej what's more; co dwie głowy, to nie jedna two heads are better than one.3. (wyraża pytanie o przyczynę, cel) why; co się tak długo zastanawiasz? why have you been dwelling on it so long?The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > co
-
57 dostać
глаг.• добывать• добыть• доставать• достать• заполучить• наживать• получать• получить• раздобывать• раздобыть* * *1) (np. głosy) набрать (напр. голоса)2) (otrzymać) получить3) (dosięgnąć) достать (дотянуться)4) (zdobyć) достать (раздобыть)wyciągnąć, wyjąć достать (извлечь)sprzykrzyć się, znudzić się, mieć dość разг. достать (надоесть)* * *dosta|ć%1, \dostaćnę, \dostaćnie, \dostaćną, \dostaćń, \dostaćł сов. 1. co, czego получить что;2. czego схватить что, заболеть чем; получить что pot.;\dostać
kataru получить (схватить) насморк; \dostaćł kaszlu он стал кашлять; \dostaćł ataku serca с ним (у него) случился сердечный приступ; \dostaćł gorączk|y него поднялась температура; dziecko \dostaćło zębów у ребёнка прорезались зубы; \dostać wypieków покрыться красными пятнами, покраснеть;3. kogo-co уст. взять, захватить кого-что, овладеть чем;\dostać żywcem взять живьём;
4. (do) czego достать, дотянуться до чего;● \dostać bzika (fioła) na czymś,
na punkcie czegoś разг. помешаться на чём-л.;\dostać kosza получить отказ (при сватовстве); \dostać za swoje получить по заслугам;
\dostać w skórę (po skórze) получить трёпку+1. otrzymać 2. nabawić się 3. zdobyć 4. dosięgnąć
* * *1. dostanę, dostanie, dostaną, dostań, dostał сов.1) co, czego получи́ть чтоdostać kataru — получи́ть (схвати́ть) на́сморк
dostał kaszlu — он стал ка́шлять
dostał ataku serca — с ним (у него́) случи́лся серде́чный при́ступ
dostał gorączki — у него́ подняла́сь температу́ра
dziecko dostało zębów — у ребёнка проре́зались зу́бы
dostać wypieków — покры́ться кра́сными пя́тнами, покрасне́ть
4) ( do) czego доста́ть, дотяну́ться до чего•- dostać fioła na czymś
- dostać bzika na punkcie czegoś
- dostać kosza
- dostać za swoje
- dostać w skórę
- dostać po skórzeSyn:2. dostoję, dostoi, dostoją, dostój, dostał сов.достоя́ть, вы́стоятьSyn: -
58 dostawać
глаг.• добыть• доставать• достать• достигать• достичь• получать• получить• принимать• раздобыть* * *1) (otrzymać) получать2) (sięgać) доставать (дотягиваться)3) (zdobywać) доставать (добывать)wyciągać доставать (извлекать)naprzykrzać się, nudzić się разг. доставать (надоедать)wystarczać, starczać разг. доставать (быть в достаточном количестве)* * *dosta|wać\dostawaćje, \dostawaćwaj несов. 1. co, czego получать что;2. czego заболевать чем; получать что pot.; 3. kogo-co уст. брать, захватывать кого-что, овладевать чем; 4. (do) czego доставать, дотягиваться до чего; ср. dostać+1. otrzymywać 2. nabawiać się 3. zdobywać 4. dosięgać
* * *dostaje, dostawaj несов.1) co, czego получа́ть чтоSyn: -
59 należeć
глаг.• болеть• быть• наступить• принадлежать• славиться• слыть• существовать* * *należ|ećнесов. 1. do kogo-czego принадлежать кому-чему, быть чьей собственностью;2. do kogo-czego принадлежать к кому-чему; относиться к кому-чему; входить в состав чего, состоять в чём;\należeć
do partii состоять в партии, быть членом партии; zadanie nie \należećało do łatwych задача была не из лёгких;3. do czego участвовать в чём;\należeć do spisku участвовать в заговоре;
rób со do ciebie \należećy делай своё дело;
5. \należećу безл. следует, надлежит, нужно;\należećу zastanowić się следует подумать; \należećу poczekać нужно подождать;
● (tak) jak \należećy как следует, (так) как полагается+3. brać (mieć) udział 5. trzeba, powinno się
* * *несов.2) do kogo-czego принадлежа́ть к кому-чему; относи́ться к кому-чему; входи́ть в соста́в чего, состоя́ть в чёмnależeć do partii — состоя́ть в па́ртии, быть чле́ном па́ртии
zadanie nie należało do łatwych — зада́ча была́ не из лёгких
3) do czego уча́ствовать в чёмnależeć do spisku — уча́ствовать в за́говоре
rób co do ciebie należy — де́лай своё де́ло
5) należy безл. сле́дует, надлежи́т, ну́жноnależy zastanowić się — сле́дует поду́мать
należy poczekać — ну́жно подожда́ть
•Syn: -
60 sięgać
глаг.• доставать• достигать• достичь• подавать* * *несов. 1. ро со тянуться за чем, доставать что;2. do czego обращаться к чему; черпать из чего; 3. ро со добиваться чего; покушаться на что; 4. do czego, po со доходить до чего; достигать чего; 5. czego (datować się) вести начало от чего; восходить к чему;● wysoko (daleko) \sięgać высоко метить;
nie trzeba daleko \sięgać за примером дело не станет (недалеко ходить); ср. sięgnąć* * *несов.•- daleko sięgać
- nie trzeba daleko sięgać
См. также в других словарях:
czego — {{/stl 13}}{{stl 8}}przysł., pot. {{/stl 8}}{{stl 7}} dlaczego, po co : {{/stl 7}}{{stl 10}}No i czego się denerwujesz? Czego tak narzekasz? {{/stl 10}} … Langenscheidt Polski wyjaśnień
czego — → co … Słownik języka polskiego
jak przyjdzie co do czego — {{/stl 13}}{{stl 8}}mod. {{/stl 8}}{{stl 7}} wyraża zastrzeżenia mówiącego: gdyby się stało coś wiadomego, w określonej sytuacji : {{/stl 7}}{{stl 10}}Jak przyjdzie co do czego, to spróbuję ci pomóc. Jak przyjdzie co do czego, po prostu powiem:… … Langenscheidt Polski wyjaśnień
w razie czego — {{/stl 13}}{{stl 8}}mod. {{/stl 8}}{{stl 7}} wyraża zastrzeżenie mówiącego: jeśli coś się stanie zwykle nieprzewidzianego, niepomyślnego : {{/stl 7}}{{stl 10}}Matka czuje się już lepiej, w razie czego wezwij jednak lekarza. W razie czego możesz… … Langenscheidt Polski wyjaśnień
do czego to podobne — {{/stl 13}}{{stl 8}}wykrz. {{/stl 8}}{{stl 7}} zwrot wyrażający oburzenie, sprzeciw wobec czegoś; kto to widział : {{/stl 7}}{{stl 10}}Do czego to podobne, abyś okłamywał rodzoną matkę! {{/stl 10}} … Langenscheidt Polski wyjaśnień
jeszcze czego! — {{/stl 13}}{{stl 8}}wykrz. {{/stl 8}}{{stl 7}} wyraża oburzenie połączone z protestem, odmową : {{/stl 7}}{{stl 10}}Chcę pieniędzy. – Jeszcze czego! Nic nie dostaniesz! {{/stl 10}} … Langenscheidt Polski wyjaśnień
szukać, czego się nie zgubiło — {{/stl 13}}{{stl 7}}to samo co szukać wczorajszego dnia. {{/stl 7}} … Langenscheidt Polski wyjaśnień
co — D. czego, C. czemu, NMs. czym, blm 1. «zaimek zastępujący rzeczownik, najczęściej nieosobowy, używany w pytaniach, w zdaniach pytających lub ich równoważnikach, a także występujący często jako wyraz uzupełniający, wiążący lub przyłączający zdania … Słownik języka polskiego
dać — dk I dam, dasz, dadzą, daj, dał, dany dawać ndk IX, daję, dajesz, dają, dawaj, dawał, dawany 1. «przekazać komuś rzecz, którą się posiada lub rozporządza; obdarzyć czym; podarować, ofiarować, oddać; poświęcić co» Dawać pieniądze na utrzymanie.… … Słownik języka polskiego
brać — I ndk IX, biorę, bierzesz, bierz, brał, brany 1. «ujmować, chwytać, obejmować ręką, oburącz (także narządem chwytnym, np. u zwierząt, albo narzędziem); przystosowywać do niesienia, trzymania» Brać co palcami, ręką, zębami, łyżką, widelcem, łopatą … Słownik języka polskiego
co — I {{/stl 13}}{{stl 8}}zaim. D. czego, C. czemu, B. co, NMc. czym, blm {{/stl 8}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1. {{/stl 12}}{{stl 7}} używany w pytaniach o dowolny obiekt, zawiera skierowaną do słuchacza prośbę o wskazanie tego obiektu lub o… … Langenscheidt Polski wyjaśnień