-
1 направление вращательного движения
devir yönü, devir istikametiТурецко-русский словарь и русско-турецкий словарь по строительству и архитектуре > направление вращательного движения
-
2 оборот
devir, dolanım, dönüş, dönüm, turТурецко-русский словарь и русско-турецкий словарь по строительству и архитектуре > оборот
-
3 сдача
Турецко-русский словарь и русско-турецкий словарь по строительству и архитектуре > сдача
-
4 счетчик оборотов
Турецко-русский словарь и русско-турецкий словарь по строительству и архитектуре > счетчик оборотов
-
5 цикл
Турецко-русский словарь и русско-турецкий словарь по строительству и архитектуре > цикл
-
6 частота вращения
devir sayısı, dönme sayısıТурецко-русский словарь и русско-турецкий словарь по строительству и архитектуре > частота вращения
-
7 оборот
мчисло́ оборо́тов — тех. devir sayısı
соверши́ть оборо́т вокру́г Земли́ — Yer çevresinde bir tur / devir yapmak
уско́рить оборо́т капита́ла — sermayenin rotasyonunu hızlandırmak; sermayenin devir hızını artırmak
3) фин. ( торговая операция) muameleнало́г с оборо́та — muamele vergisi
внешнеторго́вый оборо́т — dış ticaret hacmi
у него́ де́ньги в оборо́те — parasını işletiyor
4) (использование, употребление) kullanmaэ́то сло́во вы́шло из оборо́та — bu kelime kullanılmaz oldu
5) в соч.серьёзный / опа́сный оборо́т собы́тий — olayların vahim bir hal alması
де́ло при́няло плохо́й оборо́т — iş fenaya sardı
6) ( обратная сторона) arka; ters yüz / tarafсмотри́ на оборо́те — lütfen çeviriniz
••оборо́т ре́чи — deyim
-
8 век
yüzyıl; çağ,devir,zaman; ömür,uzun zaman* * *мка́менный век — taş çağı
идти́ в но́гу с веком — zamana ayak uydurmak
на своём веку́ — ömründe, hayatında
дожива́ть свой век — ömrünün son günlerini yaşamak
4) разг. ( длительное время) pek uzun zamanвека́ми, на протяже́нии мно́гих веков — yüzyıllar boyu
век бы его́ не ви́дел! — sittinsene yüzünü görmesem hiç aramam
••век живи́ - век учи́сь — погов. bir yaşıma daha bastım
в кои(-то) веки — kırk yılda bir, ayda yılda bir
до сконча́ния века — dünya durdukça, kıyamete kadar
-
9 оборачиваемость
жdevir sürati / hızıобора́чиваемость капита́ла — sermayenin devir sürati
-
10 передача
ж1) ( действие) verme; teslim (etme); aktarma, devretme, devir (- vri); nakletme, nakil (- kli); yayınlama; havale etme; transfer (etme)переда́ча вла́сти — iktidarın devri / devredilmesi
переда́ча зна́ний и на́выков — bilgi ve beceri aktarılması
переда́ча электроэне́ргии — elektrik nakli
повто́рная переда́ча програ́ммы (по радио и т. п.) — programın tekrar yayınlanmadı
переда́ча мяча́ — спорт. topu geçirme / aktarma
переда́ча дел / обя́занностей — görev devir ve teslimi
переда́ча техноло́гии — teknoloji transferi
переда́ча тепла́ — физ. ısının iletimi
2) yayınтелевизио́нная переда́ча — televizyon yayını
вести́ переда́чу — yayın yapmak
3) (в больницу и т. п.) (mahpusa, hastanede bulunana verilecek) yiyecek paketi4) тех. transmisyonзубча́тая переда́ча — dişli düzeni
-
11 эпоха
-
12 палеозойская эра
paleozoik devir, iptidai devirТурецко-русский словарь и русско-турецкий словарь по строительству и архитектуре > палеозойская эра
-
13 время
saat,süre,zaman* * *с1) zaman, vakit (- kti), sıra; süre; saatсо́лнечное вре́мя — güneş zamanı
ле́тнее вре́мя — yaz saati
ме́стное вре́мя — mahalli saat
по моско́вскому вре́мени — Moskova saat ayarıyla
во вре́мя войны́ — savaş süresince ( всю войну)
во вре́мя дождя́ — yağmur yağarken
в любо́е вре́мя — her zaman; her an
в любо́е вре́мя дня / су́ток — günün her saatinde
в э́то вре́мя позвони́ли — o sırada / derken zil çaldı
где он мог быть в э́то вре́мя? — o saatte nerede olabilirmiş?
за э́то вре́мя — bu süre içinde
до настоя́щего вре́мени — bugüne dek
до после́днего вре́мени — son zamana dek
с того́ вре́мени — o zamandan bu yana
в свобо́дное вре́мя — boş vakitlerinde
у неё нет вре́мени чита́ть — okumaya vakti yok
сейча́с не вре́мя — şimdi bunun sırası / vakti değil
2) ( пора) zaman; mevsimвре́мя жа́твы — hasat zamanı / mevsimi
послеобе́денное вре́мя — öğle sonrası
ночно́е вре́мя — gece saatleri
в ночно́е вре́мя — gece vakti
в ле́тнее вре́мя — yaz zamanında
но́вое вре́мя, но́вые вре́мена́ — yeni zamanlar
вели́кий учёный своего́ вре́мени — çağının / devrinin büyük bilgini
4) филос. zamanпростра́нство и вре́мя — zaman ve mekan
5) грам. zaman••вре́мя от вре́мени — zaman zaman; ara sıra
на вре́мя — bir süre için
взять что-л. на вре́мя — eğreti almak
дать вре́мя на что-л. — mühlet vermek
со вре́менем — zamanla
всё вре́мя — ( постоянно) her zaman; ( непрерывно) durmadan, aralıksız
одно́ вре́мя — bir vakitler / aralık
в пе́рвое вре́мя — önceleri, ilkin
в после́днее вре́мя — son zaman(larda)
в своё вре́мя — ( когда-то) vaktiyle; ( своевременно) vaktinde
в своё вре́мя узна́ешь — zamanı gelir öğrenirsin
в ско́ром вре́мени — yakında
вре́мя - де́ньги — погов. vakit nakittir
всему́ своё вре́мя — herşeyin vakti sırası var
-
14 мах
-
15 мезолит
м, геол. -
16 период
м1) dönem, süreв тече́ние дли́тельного пери́ода — uzun bir süre içinde
пе́рвый пери́од игры́ — birinci devre
2) врз devir (süresi), dönemчетверти́чный пери́од — геол. dördüncü zaman
3) грам. periyod -
17 расцвет
м1) ( цветение) çiçek açma, çiçeklenme2) перен. serpilip gelişme; parlak devir, altın devriрасцве́т промы́шленности — endüstrinin serpilip gelişmesi
в про́шлом ве́ке го́род пережива́л пери́од наибо́льшего расцве́та — geçen yüzyılda şehir en parlak devrini yaşıyordu
учёный у́мер в расцве́те тво́рческих сил — bilgin en verimli çağında hayata gözlerini kapamıştı
бы́ли пери́оды расцве́та и в э́том жа́нре литерату́ры — bu yazın türünde de çiçeklenmeler olmuştur
-
18 сдача
ж1) devretme, devir (- vri); teslim (etme)сда́ча дежу́рства — nöbet teslimi
2) ( внаём) kiralama, kiraya / icara verme, icar3) ( капитуляция) teslimсда́чи не на́до — üstü kalsın
дать сда́чу с рубля́ — bir rublenin üstünü vermek
5) карт. verme, dağıtmaнепра́вильная сда́ча — maldon
-
19 целый
bütün; sağlam* * *1) (bir) bütün; bütün / tüm bir; koca:... dolusuце́лая карто́фелина — bir bütün patates
он съел це́лый арбу́з — bütün bir karpuzu yedi
це́лый ваго́н дров — bir vagon dolusu odun
це́лое ведро́ молока́ — bir kova dolusu süt
вы́тесать что-л. из це́лого куска́ де́рева — yekpare ağaçtan yontarak yapmak
2) bütün, bütün birза це́лый год — bütün bir yılda
це́лую зи́му — bütün bir kış
це́лыми дня́ми / по це́лым дням — günlerce
це́лыми неде́лями / по це́лым неде́лям — haftalarca
це́лых три го́да — tam üç yıl
ра́ди э́того он труди́лся це́лую жизнь — bunun için o bir ömür boyu çalıştı
он проспа́л це́лый день — bütün bir gün uyumuştu
они руга́лись це́лых три часа́! — üç koca saat ağız kavgası ettiler!
3) birна це́лый класс был оди́н еди́нственный буква́рь — koskoca bir sınıfa tek bir alfabe düşüyordu
он на́нял це́лую колле́гию адвока́тов — bir baro dolusu avukat tuttu
тако́го в це́лом ми́ре не найдёшь — böylesini tüm dünyada bulamazsın
4) разг.откры́ть це́лую эпо́ху в... —...da başlı-başına bir devir açmak
э́то це́лая пробле́ма — bu, başlı başına bir sorundur
5) sağlamстекло́ оста́лось це́лым — cam sağlam kaldı
он (оста́лся) цел (не погиб) — sağ kaldı
он верну́лся цел и невреди́м — sağ salim döndü
де́ньги оста́лись це́лыми (не израсходованы) — para elde kaldı
у тебя́ (ещё) це́ла́ э́та кни́га? — o kitabın duruyor mu?
э́то зда́ние це́ло и поны́не — o bina halâ ayakta duruyor
••це́лое число́ — мат. tam sayı
в це́лом — genellikle
рассмотре́ть пробле́му в це́лом — sorunu tümü ile ele almak
-
20 число
с1) врз sayıдро́бное число́ — kesirli sayı
число́ уча́стников ко́нкурса — yarışmaya katılanların sayısı
большо́е число́ люде́й — çok sayıda insan
увели́чить число́ ко́ек в больни́цах — hastanelerin yatak kapasitesini artırmak
сокраще́ние числа́ несча́стных слу́чаев на произво́дстве — iş kazalarının azalması
о́бщее число́ голосо́в — oyların toplamı
усоверше́нствованные маши́ны тре́буют ме́ньшего числа́ рабо́чих — yetkinleşen makineler daha az işçi gerektirir
в числе́ прису́тствующих / прису́тствовавших — hazır bulunanlar arasında
число́ оборо́тов — тех. devir sayısı
я принадлежу́ к числу́ тех, кто счита́ет, что... —...i düşünenlerdenim
2) ( дата) tarihкако́е сего́дня число́? — bugün ayın kaçı?
наступи́ло пе́рвое число́ (ме́сяца) — ayın biri oldu
он при́был второ́го числа́ — ayın ikisinde geldi
в пе́рвых чи́слах ма́рта — martın başlarında
в после́дних чи́слах ма́я — mayısın sonlarında
приме́рно в э́тих чи́слах — aşağı yukarı o tarihlerde
••в том числе́ — da içinde, dahil (olmak üzere)
им нет / несть числа́ — haddi hesabı yoktur, hadsiz hesapsızdır
второ́е лицо́ мно́жественного числа́ — ikinci çoğul kişi
- 1
- 2
См. также в других словарях:
devir — de devém dos nossos avós … Dicionario dos verbos portugueses
devir — s. m. 1. [Filosofia] Movimento pelo qual as coisas se transformam. • v. intr. 2. Dar se, suceder, acontecer, acabar por vir. ‣ Etimologia: latim devenio, ire … Dicionário da Língua Portuguesa
devir — dèvir m DEFINICIJA jud. najskrovitija i najsvetija odaja u židovskom hramu ETIMOLOGIJA hebr. dëbhīr … Hrvatski jezični portal
devir — 1. is., vri, Ar. devr Kendine özgü bir özellik taşıyan zaman parçası, dönem, periyot Bana sorarsanız devrimiz nasihat devri olmaktan çıktı. B. Felek Birleşik Sözler devrihindi devrisaadet Cilalı Taş Devri kuluçka devri Maden Devri … Çağatay Osmanlı Sözlük
DEVİR — (Devr) (C: Edvâr) Nakil. Birisinin uhdesinden diğerinin uhdesine geçirmek. * Bir şeyi sonuna kadar okuyup bitirmek. Geçmiş dersleri hatırlama. * Bir şeyin çevresinde dolaşmak. Dönme. * Seyahat. Bir memleketi dolaşmak. * Bir şeyin kendi mihveri… … Yeni Lügat Türkçe Sözlük
devir açmak — tarihte özellik taşıyan yeni bir çağ başlatmak … Çağatay Osmanlı Sözlük
DEVİR DAİRESİ — Denizde geminin çeşitli hızla ve muhtelif dümen açısı ile çizdiği dâire … Yeni Lügat Türkçe Sözlük
DEVİR VE TESELSÜL — Davanın delile ve delilin davaya taalluk etmesiyle kaziyenin dönüp dolaşıp yine eski hâline gelerek hallolunamaması … Yeni Lügat Türkçe Sözlük
sitteisevir her saati bir devir — fırtına günlerinde hava her saat değişikliğe uğrar anlamında kullanılan bir söz … Çağatay Osmanlı Sözlük
eski çamlar bardak oldu — devir değişti, eski tutumların değeri kalmadı anlamında kullanılan bir söz … Çağatay Osmanlı Sözlük
DEVRAN — Devir, felek, zaman, deveran, dünya … Yeni Lügat Türkçe Sözlük