Перевод: со всех языков на все языки

со всех языков на все языки

dei+gratia

  • 81 campester

    campester ( campestris, Cato ap. Prisc. p. 696 P.; Col. 3, 13, 8; 7, 2, 3; 3, 14, 1, is suspicious; v. Schneid. ad h. l.), tris, tre, adj. [id.].
    I.
    Of or pertaining to a level field, even, flat, level, champaign, opp. montanus and collinus; cf. Liv. 10, 2, 5; 40, 38, 2;

    40, 53, 3 al.: tria genera simplicia agrorum campestre, collinum et montanum,

    Varr. R. R. 1, 6, 2:

    campester locus,

    id. ib. § 6; cf.:

    vineae collinae et campestres,

    Col. 12, 21, 1:

    resina,

    Plin. 24, 6, 22, § 34:

    acer,

    id. 16, 15, 26, § 67 al.:

    locus,

    Col. 3, 13, 8:

    pars,

    id. 1, 2, 3. situs, id. 7, 2, 3:

    sationes,

    id. 11, 3, 21:

    positio,

    id. 1, 2, 4:

    culta,

    Plin. 25, 5, 18, § 39:

    campestres ac demissi loci,

    Caes. B. G. 7, 72:

    iter,

    id. B. C. 1, 66; Liv. 21, 32, 6:

    vici,

    id. 40, 58, 2:

    urbs,

    id. 23, 45, 10. oppidum, id. 27, 39, 12:

    barbari,

    dwelling in plains, id. 39, 53, 13; cf.

    Scythae, Hor C. 3, 24, 9: hostis,

    fighting on a plain, Liv. 22, 18, 3 al. —
    B.
    Subst.: campe-strĭa, ĭum, n., a plain, flat land, level ground, Tac. G. 43:

    in campestribus,

    Plin. 6, 26, 30, § 118.—
    II.
    Relating to the Campus Martius.
    A.
    Of the athletic exercises held there:

    ludus,

    Cic. Cael. 5, 11:

    proelia,

    contests in the Campus, Hor. Ep. 1, 18, 54:

    exercitationes,

    Suet. Aug. 83; id. Ner. 10:

    decursio,

    id. Galb. 6 fin.:

    arma,

    used in the contests held there, Hor. A. P 379.— Hence,
    2.
    Subst.
    a.
    campestre, is, n. (sc. velamentum), a leather apron worn about the loins, a wrestling-apron (orig. of the combatants in the Field of Mars; hence the name): campestria Latinum verbum est, sed ex eo dictum, quod juvenes, qui exercebantur in Campo, pudenda operiebant;

    unde qui ita succincti sunt campestratos vulgus appellat, Aug. Civ Dei, 14, 17.—Also worn in hot weather under the toga, in place of the tunic,

    Hor. Ep. 1, 11, 18; Vulcat. Avid. Cass. 4 al.—
    b.
    campe-stres, ĭum, m., the deities who presided over contests, Inscr. Orell. 1358; 1794; 2101; Inscr. Don. 59, 5.—
    B.
    Pertaining to the comitia held in the Campus Martius:

    quaestus,

    Cic. Har. Resp. 20, 42: gratia. Liv. 7, 1, 2:

    res ex campestri certamine in senatum pervenit,

    id. 32, 7, 11:

    operae,

    Suet. Aug. 3:

    temeritas,

    Val. Max. 4, 1, n 14.

    Lewis & Short latin dictionary > campester

  • 82 campestre

    campester ( campestris, Cato ap. Prisc. p. 696 P.; Col. 3, 13, 8; 7, 2, 3; 3, 14, 1, is suspicious; v. Schneid. ad h. l.), tris, tre, adj. [id.].
    I.
    Of or pertaining to a level field, even, flat, level, champaign, opp. montanus and collinus; cf. Liv. 10, 2, 5; 40, 38, 2;

    40, 53, 3 al.: tria genera simplicia agrorum campestre, collinum et montanum,

    Varr. R. R. 1, 6, 2:

    campester locus,

    id. ib. § 6; cf.:

    vineae collinae et campestres,

    Col. 12, 21, 1:

    resina,

    Plin. 24, 6, 22, § 34:

    acer,

    id. 16, 15, 26, § 67 al.:

    locus,

    Col. 3, 13, 8:

    pars,

    id. 1, 2, 3. situs, id. 7, 2, 3:

    sationes,

    id. 11, 3, 21:

    positio,

    id. 1, 2, 4:

    culta,

    Plin. 25, 5, 18, § 39:

    campestres ac demissi loci,

    Caes. B. G. 7, 72:

    iter,

    id. B. C. 1, 66; Liv. 21, 32, 6:

    vici,

    id. 40, 58, 2:

    urbs,

    id. 23, 45, 10. oppidum, id. 27, 39, 12:

    barbari,

    dwelling in plains, id. 39, 53, 13; cf.

    Scythae, Hor C. 3, 24, 9: hostis,

    fighting on a plain, Liv. 22, 18, 3 al. —
    B.
    Subst.: campe-strĭa, ĭum, n., a plain, flat land, level ground, Tac. G. 43:

    in campestribus,

    Plin. 6, 26, 30, § 118.—
    II.
    Relating to the Campus Martius.
    A.
    Of the athletic exercises held there:

    ludus,

    Cic. Cael. 5, 11:

    proelia,

    contests in the Campus, Hor. Ep. 1, 18, 54:

    exercitationes,

    Suet. Aug. 83; id. Ner. 10:

    decursio,

    id. Galb. 6 fin.:

    arma,

    used in the contests held there, Hor. A. P 379.— Hence,
    2.
    Subst.
    a.
    campestre, is, n. (sc. velamentum), a leather apron worn about the loins, a wrestling-apron (orig. of the combatants in the Field of Mars; hence the name): campestria Latinum verbum est, sed ex eo dictum, quod juvenes, qui exercebantur in Campo, pudenda operiebant;

    unde qui ita succincti sunt campestratos vulgus appellat, Aug. Civ Dei, 14, 17.—Also worn in hot weather under the toga, in place of the tunic,

    Hor. Ep. 1, 11, 18; Vulcat. Avid. Cass. 4 al.—
    b.
    campe-stres, ĭum, m., the deities who presided over contests, Inscr. Orell. 1358; 1794; 2101; Inscr. Don. 59, 5.—
    B.
    Pertaining to the comitia held in the Campus Martius:

    quaestus,

    Cic. Har. Resp. 20, 42: gratia. Liv. 7, 1, 2:

    res ex campestri certamine in senatum pervenit,

    id. 32, 7, 11:

    operae,

    Suet. Aug. 3:

    temeritas,

    Val. Max. 4, 1, n 14.

    Lewis & Short latin dictionary > campestre

  • 83 campestres

    campester ( campestris, Cato ap. Prisc. p. 696 P.; Col. 3, 13, 8; 7, 2, 3; 3, 14, 1, is suspicious; v. Schneid. ad h. l.), tris, tre, adj. [id.].
    I.
    Of or pertaining to a level field, even, flat, level, champaign, opp. montanus and collinus; cf. Liv. 10, 2, 5; 40, 38, 2;

    40, 53, 3 al.: tria genera simplicia agrorum campestre, collinum et montanum,

    Varr. R. R. 1, 6, 2:

    campester locus,

    id. ib. § 6; cf.:

    vineae collinae et campestres,

    Col. 12, 21, 1:

    resina,

    Plin. 24, 6, 22, § 34:

    acer,

    id. 16, 15, 26, § 67 al.:

    locus,

    Col. 3, 13, 8:

    pars,

    id. 1, 2, 3. situs, id. 7, 2, 3:

    sationes,

    id. 11, 3, 21:

    positio,

    id. 1, 2, 4:

    culta,

    Plin. 25, 5, 18, § 39:

    campestres ac demissi loci,

    Caes. B. G. 7, 72:

    iter,

    id. B. C. 1, 66; Liv. 21, 32, 6:

    vici,

    id. 40, 58, 2:

    urbs,

    id. 23, 45, 10. oppidum, id. 27, 39, 12:

    barbari,

    dwelling in plains, id. 39, 53, 13; cf.

    Scythae, Hor C. 3, 24, 9: hostis,

    fighting on a plain, Liv. 22, 18, 3 al. —
    B.
    Subst.: campe-strĭa, ĭum, n., a plain, flat land, level ground, Tac. G. 43:

    in campestribus,

    Plin. 6, 26, 30, § 118.—
    II.
    Relating to the Campus Martius.
    A.
    Of the athletic exercises held there:

    ludus,

    Cic. Cael. 5, 11:

    proelia,

    contests in the Campus, Hor. Ep. 1, 18, 54:

    exercitationes,

    Suet. Aug. 83; id. Ner. 10:

    decursio,

    id. Galb. 6 fin.:

    arma,

    used in the contests held there, Hor. A. P 379.— Hence,
    2.
    Subst.
    a.
    campestre, is, n. (sc. velamentum), a leather apron worn about the loins, a wrestling-apron (orig. of the combatants in the Field of Mars; hence the name): campestria Latinum verbum est, sed ex eo dictum, quod juvenes, qui exercebantur in Campo, pudenda operiebant;

    unde qui ita succincti sunt campestratos vulgus appellat, Aug. Civ Dei, 14, 17.—Also worn in hot weather under the toga, in place of the tunic,

    Hor. Ep. 1, 11, 18; Vulcat. Avid. Cass. 4 al.—
    b.
    campe-stres, ĭum, m., the deities who presided over contests, Inscr. Orell. 1358; 1794; 2101; Inscr. Don. 59, 5.—
    B.
    Pertaining to the comitia held in the Campus Martius:

    quaestus,

    Cic. Har. Resp. 20, 42: gratia. Liv. 7, 1, 2:

    res ex campestri certamine in senatum pervenit,

    id. 32, 7, 11:

    operae,

    Suet. Aug. 3:

    temeritas,

    Val. Max. 4, 1, n 14.

    Lewis & Short latin dictionary > campestres

  • 84 campestria

    campester ( campestris, Cato ap. Prisc. p. 696 P.; Col. 3, 13, 8; 7, 2, 3; 3, 14, 1, is suspicious; v. Schneid. ad h. l.), tris, tre, adj. [id.].
    I.
    Of or pertaining to a level field, even, flat, level, champaign, opp. montanus and collinus; cf. Liv. 10, 2, 5; 40, 38, 2;

    40, 53, 3 al.: tria genera simplicia agrorum campestre, collinum et montanum,

    Varr. R. R. 1, 6, 2:

    campester locus,

    id. ib. § 6; cf.:

    vineae collinae et campestres,

    Col. 12, 21, 1:

    resina,

    Plin. 24, 6, 22, § 34:

    acer,

    id. 16, 15, 26, § 67 al.:

    locus,

    Col. 3, 13, 8:

    pars,

    id. 1, 2, 3. situs, id. 7, 2, 3:

    sationes,

    id. 11, 3, 21:

    positio,

    id. 1, 2, 4:

    culta,

    Plin. 25, 5, 18, § 39:

    campestres ac demissi loci,

    Caes. B. G. 7, 72:

    iter,

    id. B. C. 1, 66; Liv. 21, 32, 6:

    vici,

    id. 40, 58, 2:

    urbs,

    id. 23, 45, 10. oppidum, id. 27, 39, 12:

    barbari,

    dwelling in plains, id. 39, 53, 13; cf.

    Scythae, Hor C. 3, 24, 9: hostis,

    fighting on a plain, Liv. 22, 18, 3 al. —
    B.
    Subst.: campe-strĭa, ĭum, n., a plain, flat land, level ground, Tac. G. 43:

    in campestribus,

    Plin. 6, 26, 30, § 118.—
    II.
    Relating to the Campus Martius.
    A.
    Of the athletic exercises held there:

    ludus,

    Cic. Cael. 5, 11:

    proelia,

    contests in the Campus, Hor. Ep. 1, 18, 54:

    exercitationes,

    Suet. Aug. 83; id. Ner. 10:

    decursio,

    id. Galb. 6 fin.:

    arma,

    used in the contests held there, Hor. A. P 379.— Hence,
    2.
    Subst.
    a.
    campestre, is, n. (sc. velamentum), a leather apron worn about the loins, a wrestling-apron (orig. of the combatants in the Field of Mars; hence the name): campestria Latinum verbum est, sed ex eo dictum, quod juvenes, qui exercebantur in Campo, pudenda operiebant;

    unde qui ita succincti sunt campestratos vulgus appellat, Aug. Civ Dei, 14, 17.—Also worn in hot weather under the toga, in place of the tunic,

    Hor. Ep. 1, 11, 18; Vulcat. Avid. Cass. 4 al.—
    b.
    campe-stres, ĭum, m., the deities who presided over contests, Inscr. Orell. 1358; 1794; 2101; Inscr. Don. 59, 5.—
    B.
    Pertaining to the comitia held in the Campus Martius:

    quaestus,

    Cic. Har. Resp. 20, 42: gratia. Liv. 7, 1, 2:

    res ex campestri certamine in senatum pervenit,

    id. 32, 7, 11:

    operae,

    Suet. Aug. 3:

    temeritas,

    Val. Max. 4, 1, n 14.

    Lewis & Short latin dictionary > campestria

  • 85 campestris

    campester ( campestris, Cato ap. Prisc. p. 696 P.; Col. 3, 13, 8; 7, 2, 3; 3, 14, 1, is suspicious; v. Schneid. ad h. l.), tris, tre, adj. [id.].
    I.
    Of or pertaining to a level field, even, flat, level, champaign, opp. montanus and collinus; cf. Liv. 10, 2, 5; 40, 38, 2;

    40, 53, 3 al.: tria genera simplicia agrorum campestre, collinum et montanum,

    Varr. R. R. 1, 6, 2:

    campester locus,

    id. ib. § 6; cf.:

    vineae collinae et campestres,

    Col. 12, 21, 1:

    resina,

    Plin. 24, 6, 22, § 34:

    acer,

    id. 16, 15, 26, § 67 al.:

    locus,

    Col. 3, 13, 8:

    pars,

    id. 1, 2, 3. situs, id. 7, 2, 3:

    sationes,

    id. 11, 3, 21:

    positio,

    id. 1, 2, 4:

    culta,

    Plin. 25, 5, 18, § 39:

    campestres ac demissi loci,

    Caes. B. G. 7, 72:

    iter,

    id. B. C. 1, 66; Liv. 21, 32, 6:

    vici,

    id. 40, 58, 2:

    urbs,

    id. 23, 45, 10. oppidum, id. 27, 39, 12:

    barbari,

    dwelling in plains, id. 39, 53, 13; cf.

    Scythae, Hor C. 3, 24, 9: hostis,

    fighting on a plain, Liv. 22, 18, 3 al. —
    B.
    Subst.: campe-strĭa, ĭum, n., a plain, flat land, level ground, Tac. G. 43:

    in campestribus,

    Plin. 6, 26, 30, § 118.—
    II.
    Relating to the Campus Martius.
    A.
    Of the athletic exercises held there:

    ludus,

    Cic. Cael. 5, 11:

    proelia,

    contests in the Campus, Hor. Ep. 1, 18, 54:

    exercitationes,

    Suet. Aug. 83; id. Ner. 10:

    decursio,

    id. Galb. 6 fin.:

    arma,

    used in the contests held there, Hor. A. P 379.— Hence,
    2.
    Subst.
    a.
    campestre, is, n. (sc. velamentum), a leather apron worn about the loins, a wrestling-apron (orig. of the combatants in the Field of Mars; hence the name): campestria Latinum verbum est, sed ex eo dictum, quod juvenes, qui exercebantur in Campo, pudenda operiebant;

    unde qui ita succincti sunt campestratos vulgus appellat, Aug. Civ Dei, 14, 17.—Also worn in hot weather under the toga, in place of the tunic,

    Hor. Ep. 1, 11, 18; Vulcat. Avid. Cass. 4 al.—
    b.
    campe-stres, ĭum, m., the deities who presided over contests, Inscr. Orell. 1358; 1794; 2101; Inscr. Don. 59, 5.—
    B.
    Pertaining to the comitia held in the Campus Martius:

    quaestus,

    Cic. Har. Resp. 20, 42: gratia. Liv. 7, 1, 2:

    res ex campestri certamine in senatum pervenit,

    id. 32, 7, 11:

    operae,

    Suet. Aug. 3:

    temeritas,

    Val. Max. 4, 1, n 14.

    Lewis & Short latin dictionary > campestris

  • 86 coeo

    cŏ-ĕo, īvi or ii (e. g. coierunt, Caes. B. G. 6, 22:

    coiere,

    Lucr. 6, 452; Prop. 3 (4), 24, 18; Ov. M. 4, 83 al.:

    cŏĭisse,

    Verg. A. 12, 709:

    coisse,

    Prop. 3 (4), 15, 8; Ov. F. 6, 94; Quint. 5, 9, 5; 5, 11, 35;

    pedants preferred conire to coire,

    Quint. 1, 6, 17; cf. id. 1, 5, 69, and Lachm. ad Lucr. p. 137), ĭtum, īre, v. a. and n.
    I.
    To go or come together, to meet, assemble, collect together (so mostly poet. or in post-Aug. prose); constr. absol., with ad aliquem, ad or in locum, more rar. in loco:

    matronae ad Veturiam Volumniamque frequentes coëunt,

    Liv. 2, 40, 1:

    in porticum,

    Plin. Ep. 1, 5, 9:

    ad solitum locum,

    Ov. M. 4, 83:

    ad aliquem,

    Curt. 7, 2, 21: Pharsaliam, * Cat. 64, 37:

    quo (sc. in sedilia theatri) populus coibat,

    Hor. A. P. 207:

    in regiam,

    Curt. 6, 8, 17:

    in quem (locum) coibatur,

    Tac. A. 4, 69:

    apud aram ejus dei in cujus templo coiretur,

    Suet. Aug. 35:

    cum rege in insulā,

    Vell. 2, 101, 1:

    in foro,

    Just. 5, 7, 6:

    milia crabronum coeunt,

    Ov. F. 3, 753; id. H. 7, 123 Loers.:

    coivere amicis animis,

    Curt. 8, 12, 9; 10, 3, 6:

    agmina coibant,

    id. 10, 9, 15; Tac. A. 16, 5; id. H. 1, 27; 2, 52.—
    b.
    Poet.:

    vix memini nobis verba coisse decem,

    i. e. have passed between us, Prop. 3 (4), 15, 8.—
    B.
    Specif., to go or come together in a hostile manner, to encounter:

    inter se coiisse viros et cernere ferro,

    Verg. A. 12, 709; cf. id. G. 4, 73; Ov. M. 3, 236; Luc. 2, 225; Manil. 4, 83; Val. Fl. 5, 635; Stat. Th. 16, 408.—
    II.
    Pregn., to form a whole by coming together, to be united into a whole, to unite, combine (the usu. class. signif.); constr. absol., with cum, or dat.
    A.
    Lit.
    1.
    Of living beings:

    neque se conglobandi coëundique in unum datur spatium,

    Liv. 6, 3, 6; so Verg. A. 9, 801; 10, 410:

    ut vaga illa multitudo coiret in populos,

    Quint. 2, 16, 9:

    qui una coierunt,

    Caes. B. G. 6, 22:

    reliqui (milites) coëunt inter se,

    assemble, id. B. C. 1, 75; so Liv. 7, 37, 15:

    in formam justi exercitūs,

    Vell. 2, 61, 2:

    ut coëat par Jungaturque pari,

    Hor. Ep. 1, 5, 25.—
    b.
    Of the coition of the sexes (both of men and animals), to copulate, Lucr. 4, 1055; cf. Ov. M. 11, 744:

    cum alienā uxore,

    Quint. 7, 3, 10:

    coisse eam cum viro,

    id. 5, 9, 5:

    dominum cum ancillā,

    id. 5, 11, 35:

    cum hospitibus stupro,

    Curt. 5, 1, 37 al.:

    privigno,

    Ov. H. 4, 129:

    simul binis,

    Sen. Cons. ad Marc. 17, 5:

    sic et aves coëunt,

    Ov. M. 9, 733; 10, 324; id. A. A. 2, 615; Col. 6, 27, 3 sq.; Ov. F. 3, 193 al.; cf., of marriage, [p. 359]
    B.
    b.. infra.—
    2.
    Transf., of things: membra. Ov. M. 4, 377; cf. Quint. 11, 3, 96: ignes coire globum quasi in unum, roll together, as into a ball, etc., Lucr. 5, 665; cf. id. 2, 563:

    sanguenque creari Sanguinis inter se multis coëuntibu' guttis,

    out of many little drops running together, id. 1, 838; cf.:

    ut coëat lac,

    to curdle, Varr. R. R. 2, 11, 4; Col. 12, 20, 4:

    bitumen spissatur et in densitatem coit,

    thickens, Plin. 35, 15, 51, § 178; cf.:

    gelidus coit formidine sanguis,

    Verg. A. 3, 30:

    semina,

    Lucr. 3, 395; cf. id. 1, 770; 5, 190; 5, 425:

    tum digiti coëunt,

    Ov. M. 2, 670; Quint. 11, 3, 21:

    ut cornua tota coirent Efficerentque orbem,

    Ov. M. 7, 179; cf. Verg. A. 11, 860:

    palpebrae dormientis non coëunt,

    do not close, Cels. 2, 8:

    labris coëuntibus,

    Quint. 8, 3, 45 et saep.:

    perfectum quiddam fieri, cum omnia coierunt, necesse est,

    id. 11, 3, 9; 9, 1, 9; 2, 19, 2; cf. id. 1, 5, 67:

    quae littera cum quāque optime coëat,

    id. 9, 4, 91:

    ut placidis coëant immitia,

    Hor. A. P. 12.—Of wounds, to close:

    arteria incisa neque coit neque sanescit,

    Cels. 2, 10; cf.:

    potest os coire et vulnus sanescere,

    id. 8, 10; so Plin. 11, 39, 93, § 227; Prop. 3 (4), 24, 18; Ov. Tr. 4, 4, 41; 5, 2, 9; and poet.:

    an male sarta Gratia nequicquam coit et rescinditur?

    Hor. Ep. 1, 3, 32; Petr. 113, 8.—
    B.
    Trop., to unite for some object, in feeling, will, conclusions, etc., to join together, assimilate, combine, agree, ally one ' s self:

    Caesar cum eo coire per Arrium cogitat,

    Cic. Att. 1, 17, 11:

    cum hoc tu coire ausus es, ut... addiceres, etc.,

    id. Red. in Sen. 7, 16; id. Dom. 18, 47:

    principes, quitum unā coierunt, quantum visum est agri adtribuunt,

    Caes. B. G. 6, 22: heri aliquot adulescentuli coimus in Piraeo (Piraeum ap. Cic. Att. 7, 3, 10), Ter. Eun. 3, 4, 1 (consensimus ac pepigimus, Don.):

    duodecim adulescentuli coierunt ex his, qui exsilio erant multati, etc.,

    conspired together, Nep. Pelop. 2, 3; cf.:

    sed neque cum quoquam de eā re collocuturum neque coiturum: sic, ille consensionis globus hujus unius dissensione disjectus est,

    id. Att. 8, 4:

    patricii coiere et interregem creavere,

    Liv. 4, 7, 7:

    mos est regibus, quotiens in societatem coëant, implicare dextras, etc.,

    Tac. A. 12, 47; hence poet.:

    coëant in foedera dextrae,

    Verg. A. 11, 292; Tac. H. 3, 12:

    ad nullius non facinoris societatem coibant,

    Suet. Aug. 32; and, like this, with changed construction.—
    b.
    Esp. of the marriage contract ( poet. and in post-Aug. prose); cf.:

    taedae quoque jure coissent,

    Ov. M. 4, 60:

    conubio,

    Curt. 8, 1, 9:

    nuptiis,

    id. 9, 1, 26; Quint. 5, 11, 32:

    matrimonio,

    Dig. 24, 1, 27:

    in matrimonium,

    ib. 45, 1, 134; cf.:

    hac gener atque socer coëant mercede suorum,

    i. e. in the marriage of Æneas with Lavinia, Verg. A. 7, 317.—
    2.
    Act.: coire societatem ( cum aliquo or absol.), to enter into an alliance, to make a compact, form a league (with some one;

    several times in Cic.): utinam, Pompei, cum Caesare societatem aut numquam coisses aut numquam diremisses!

    Cic. Phil. 2, 10, 24; Nep. Con. 2, 2:

    societatem sceleris,

    Cic. Rosc. Am. 34, 96:

    de municipis fortunis,

    id. ib. 31, 87; Dig. 17, 2, 65, § 10:

    qui societatem in tempus coiit,

    ib. 17, 2, 65, § 6.—
    3.
    Pass.:

    ad eam rem societas coitur,

    Cic. Rosc. Am. 7, 20:

    ad coëundam societatem,

    id. Fam. 5, 19, 2; so Gell. 1, 9 fin.:

    si unius rei societas coita sit,

    Dig. 17, 2, 65 init.; cf. ib. 17, 2, 65, §§ 2, 9, 10, 15.

    Lewis & Short latin dictionary > coeo

  • 87 Fortunatae Insulae

    fortūno, āvi, ātum, 1 (archaic form of the perf. subj. fortunassint, Afran. ap. Non. 109, 18), v. a. [fortuna, II. A. 1.], to make prosperous or fortunate, to make happy, to prosper, bless: prosperare, omnibus bonis augere, Non. l. l. (class.; most freq. in the P. a.); constr. usually (alicui) aliquid: St. Di fortunabunt vostra consilia! Ph. Ita volo, Plaut. Trin. 2, 4, 175:

    tibi patrimonium dei fortunent,

    Cic. Fam. 2, 2:

    eumque honorem tibi deos fortunare volo,

    id. ib. 15, 7; Liv. 34, 4 fin.:

    quod faxitis, deos velim fortunare,

    id. 6, 41, 12: quamcumque deus tibi fortunaverit horam, whatever happy hour Providence has allotted you, Hor. Ep. 1, 11, 22.— Absol.: deos ego omnes, ut fortunassint, precor, Afran. ap. Non. 1. 1.—Hence, fortūnātus, a, um, P. a., prospered, prosperous, lucky, happy, fortunate (syn.: beatus, felix).
    A.
    In gen.:

    salvus atque fortunatus semper sies,

    Plaut. Aul. 2, 2, 5:

    et miser sum et fortunatus,

    id. Capt. 5, 3, 16:

    qui me in terra aeque Fortunatus erit, si illa ad me bitet?

    id. Curc. 1, 2, 52:

    quam est hic fortunatus putandus, cui, etc.,

    Cic. Rep. 1, 17:

    nec quicquam insipiente fortunato intolerabilius fieri potest,

    id. Lael. 15, 54:

    laudat senem et fortunatum esse dicit,

    id. Tusc. 3, 24, 57:

    mihi vero Cn. et P. Scipiones comitatu nobilium juvenum fortunati videbantur,

    id. de Sen. 9, 29:

    o hominem fortunatum!

    id. Quint. 25, 80:

    fortunate senex!

    Verg. E. 1, 47:

    fortunatus et ille deos qui novit agrestes,

    id. G. 2, 493:

    c fortunatam rem publicam!

    Cic. Cat. 2, 4, 7; cf.: o fortunatam natam me consule Romam, id. poët Fragm. ap. Quint. 9, 4, 41; 11, 1, 24; cf. also Juv. 10, 122:

    fortunatus illius exitus,

    Cic. Brut. 96, 329:

    vita,

    Hor. Ep. 1, 11, 14:

    ut nobis haec habitatio Bona, fausta, felix fortunataque eveniat,

    Plaut. Trin. 1, 2, 3 (v. felix).— Comp.:

    ecquis me hodie vivit fortunatior?

    Ter. Eun. 5, 8, 1:

    Carneades dicere solitus est, nusquam se fortunatiorem quam Praeneste vidisse Fortunam,

    Cic. Div. 2, 41 fin.; Hor. A. P. 295.— Sup.:

    Archelaüs, qui tum fortunatissimus haberetur,

    Cic. Tusc. 5, 12, 34:

    fortunatissimo proelio decertare,

    Vell. 2, 12, 5.—
    (β).
    Poet., with gen.:

    fortunatus laborum,

    happy in his sufferings, Verg. A. 11, 416:

    fortunate animi!

    Stat. Th. 1, 638. —
    B.
    In partic.
    1.
    (Acc. to fortuna, II. B. 2.) In good circumstances, well off, wealthy, rich:

    gratia fortunati et potentis,

    Cic. Off. 2, 20, 69:

    apud Scopam, fortunatum hominem et nobilem,

    id. de Or. 2, 86, 352:

    quid vos hanc miseram ac tenuem sectamini praedam, quibus licet jam esse fortunatissimis?

    Caes. B. G. 6, 35, 8.—
    2.
    Fortūnātae Insŭlae, Gr. tôn Makarôn niêsoi, the fabulous isles of the Western Ocean, the abodes of the blessed; acc. to some, the Canary Isles, Plin. 4, 22, 36, § 119; 6, 32, 37, § 202;

    also called Fortunatorum insulae,

    Plaut. Trin. 2, 4, 148;

    and transf.: amoena virecta fortunatorum nemorum,

    Verg. A. 6, 639.— Adv.: fortūnāte, fortunately, prosperously:

    nunc bene vivo et fortunate atque ut volo,

    Plaut. Mil. 3, 1, 112:

    facile et fortunate evenit,

    id. Ep. 2, 2, 61:

    feliciter, absolute, fortunate vivere,

    Cic. Fin. 3, 7, 26:

    scite aut fortunate gestum,

    Liv. 10, 18, 5.

    Lewis & Short latin dictionary > Fortunatae Insulae

  • 88 fortuno

    fortūno, āvi, ātum, 1 (archaic form of the perf. subj. fortunassint, Afran. ap. Non. 109, 18), v. a. [fortuna, II. A. 1.], to make prosperous or fortunate, to make happy, to prosper, bless: prosperare, omnibus bonis augere, Non. l. l. (class.; most freq. in the P. a.); constr. usually (alicui) aliquid: St. Di fortunabunt vostra consilia! Ph. Ita volo, Plaut. Trin. 2, 4, 175:

    tibi patrimonium dei fortunent,

    Cic. Fam. 2, 2:

    eumque honorem tibi deos fortunare volo,

    id. ib. 15, 7; Liv. 34, 4 fin.:

    quod faxitis, deos velim fortunare,

    id. 6, 41, 12: quamcumque deus tibi fortunaverit horam, whatever happy hour Providence has allotted you, Hor. Ep. 1, 11, 22.— Absol.: deos ego omnes, ut fortunassint, precor, Afran. ap. Non. 1. 1.—Hence, fortūnātus, a, um, P. a., prospered, prosperous, lucky, happy, fortunate (syn.: beatus, felix).
    A.
    In gen.:

    salvus atque fortunatus semper sies,

    Plaut. Aul. 2, 2, 5:

    et miser sum et fortunatus,

    id. Capt. 5, 3, 16:

    qui me in terra aeque Fortunatus erit, si illa ad me bitet?

    id. Curc. 1, 2, 52:

    quam est hic fortunatus putandus, cui, etc.,

    Cic. Rep. 1, 17:

    nec quicquam insipiente fortunato intolerabilius fieri potest,

    id. Lael. 15, 54:

    laudat senem et fortunatum esse dicit,

    id. Tusc. 3, 24, 57:

    mihi vero Cn. et P. Scipiones comitatu nobilium juvenum fortunati videbantur,

    id. de Sen. 9, 29:

    o hominem fortunatum!

    id. Quint. 25, 80:

    fortunate senex!

    Verg. E. 1, 47:

    fortunatus et ille deos qui novit agrestes,

    id. G. 2, 493:

    c fortunatam rem publicam!

    Cic. Cat. 2, 4, 7; cf.: o fortunatam natam me consule Romam, id. poët Fragm. ap. Quint. 9, 4, 41; 11, 1, 24; cf. also Juv. 10, 122:

    fortunatus illius exitus,

    Cic. Brut. 96, 329:

    vita,

    Hor. Ep. 1, 11, 14:

    ut nobis haec habitatio Bona, fausta, felix fortunataque eveniat,

    Plaut. Trin. 1, 2, 3 (v. felix).— Comp.:

    ecquis me hodie vivit fortunatior?

    Ter. Eun. 5, 8, 1:

    Carneades dicere solitus est, nusquam se fortunatiorem quam Praeneste vidisse Fortunam,

    Cic. Div. 2, 41 fin.; Hor. A. P. 295.— Sup.:

    Archelaüs, qui tum fortunatissimus haberetur,

    Cic. Tusc. 5, 12, 34:

    fortunatissimo proelio decertare,

    Vell. 2, 12, 5.—
    (β).
    Poet., with gen.:

    fortunatus laborum,

    happy in his sufferings, Verg. A. 11, 416:

    fortunate animi!

    Stat. Th. 1, 638. —
    B.
    In partic.
    1.
    (Acc. to fortuna, II. B. 2.) In good circumstances, well off, wealthy, rich:

    gratia fortunati et potentis,

    Cic. Off. 2, 20, 69:

    apud Scopam, fortunatum hominem et nobilem,

    id. de Or. 2, 86, 352:

    quid vos hanc miseram ac tenuem sectamini praedam, quibus licet jam esse fortunatissimis?

    Caes. B. G. 6, 35, 8.—
    2.
    Fortūnātae Insŭlae, Gr. tôn Makarôn niêsoi, the fabulous isles of the Western Ocean, the abodes of the blessed; acc. to some, the Canary Isles, Plin. 4, 22, 36, § 119; 6, 32, 37, § 202;

    also called Fortunatorum insulae,

    Plaut. Trin. 2, 4, 148;

    and transf.: amoena virecta fortunatorum nemorum,

    Verg. A. 6, 639.— Adv.: fortūnāte, fortunately, prosperously:

    nunc bene vivo et fortunate atque ut volo,

    Plaut. Mil. 3, 1, 112:

    facile et fortunate evenit,

    id. Ep. 2, 2, 61:

    feliciter, absolute, fortunate vivere,

    Cic. Fin. 3, 7, 26:

    scite aut fortunate gestum,

    Liv. 10, 18, 5.

    Lewis & Short latin dictionary > fortuno

  • 89 habeo

    hăbĕo, ui, itum, 2 (archaic perf. subj. habessit, Cic. Leg. 2, 8, 19; inf. haberier, Plaut. Mil. 2, 6, 111), v. a. and n. [etym. dub.; cf. Gr. kôpê, handle; Lat. capio; Germ. haben, Haft; Engl. have], to have, in the widest sense of the word, to hold, keep, possess, cherish, entertain, occupy, enclose, contain (cf.: teneo, possideo, etc.).
    I.
    In gen.
    A.
    Of personal subjects.
    1.
    With persons or things as objects: SI INTESTATO MORITVR, CVI SVVS HERES NEC SIT, AGNATVS PROXIMVS FAMILIAM HABETO, Fragm. XII. Tab. ap. Ulp. Fragm. 26, 1: ex tui animi sententia tu uxorem habes? Cato ap. Cic. de Or. 2, 64, 260; cf.:

    aliquam habere in matrimonio, Cic. Scaur. § 8: ipsum ex Helvetiis uxorem habere,

    Caes. B. G. 1, 18, 6:

    si et prudentes homines et non veteres reges habere voluerunt,

    Cic. Rep. 1, 37 fin.:

    quae cum patrem clarissimum, amplissimos patruos, ornatissimum fratrem haberet,

    id. Rosc. Am. 50, 147:

    cum ille haberet filium delicatiorem,

    id. de Or. 2, 64, 257:

    quod non ingenuous habeat clarosque parentes,

    Hor. S. 1, 6, 91:

    habebat saepe ducentos, saepe decem servos,

    id. ib. 1, 3, 11:

    fundum habere, Cic. Tull. § 14: cur pecuniam non habeat mulier?

    id. Rep. 3, 10:

    tantas divitias habet,

    Plaut. Bacch. 2, 3, 99; so,

    aurum,

    id. ib. 2, 3, 35; and:

    vectigalia magna Divitiasque,

    Hor. S. 2, 2, 101:

    tantum opum,

    Cic. Rep. 1, 48:

    classes,

    id. Phil. 9, 2, 4:

    naves,

    id. Verr. 2, 5, 40, § 104:

    denique sit finis quaerendi, cumque habeas plus, Pauperiem metuas minus,

    Hor. S. 1, 1, 92:

    tacitus pasci si posset corvus, haberet Plus dapis,

    id. Ep. 1, 17, 50:

    Dionysii equus quid attulit admirationis, quod habuit apes in juba?

    Cic. Div. 2, 31, 67: faenum habet in cornu;

    longe fuge,

    Hor. S. 1, 4, 34:

    leges in monumentis habere,

    Cic. Rep. 2, 14:

    hostis habet muros,

    Verg. A. 2, 290:

    hostis habet portus,

    Val. Fl. 3, 45 al.:

    quam vellem Panaetium nostrum nobiscum haberemus,

    Cic. Rep. 1, 10:

    Ciceronem secum,

    id. Att. 4, 9, 2; cf.:

    ea legione, quam secum habebat,

    Caes. B. G. 1, 8, 1:

    secum senatorem,

    Cic. Verr. 2, 2, 31, § 77; cf.

    also: magnum numerum equitatus circum se,

    Caes. B. G. 1, 18, 5:

    haec si habeat aurum, quod illi renumeret, faciat lubens,

    Plaut. Bacch. 1, 1, 12; cf.:

    quid non habuisti quod dares? Habuisse se dicet, Cic. Scaur. § 19: quod non desit, habentem,

    Hor. Ep. 2, 2, 52:

    qui in foro turbaque, quicum colloqui libeat, non habeant,

    Cic. Rep. 1, 17.—
    2.
    With abstr. objects: quid illos, bono genere gnatos, opinanimi animi habuisse atque habituros dum vivent? Cato ap. Gell. 10, 3, 17:

    quod uno et eodem temporis puncto nati dissimiles et naturas et vitas et casus habent,

    Cic. Div. 2, 45, 95:

    febrim,

    id. Fam. 7, 26, 1:

    instrumenta animi,

    id. Rep. 3, 3:

    nec vero habere virtutem satis est, quasi artem aliquam, nisi utare,

    id. ib. 1, 2:

    in populos perpetuam potestatem,

    id. ib. 2, 27; cf.:

    in populum vitae necisque potestatem,

    id. ib. 3, 14; so,

    potestatem,

    id. ib. 2, 29; 32;

    36: eo plus auctoritatis,

    id. ib. 3, 16:

    ornamenta dicendi,

    id. de Or. 2, 28, 122; cf.:

    summam prudentiam summamque vim dicendi,

    id. ib. 1, 20, 89:

    Q. Lucilius Balbus tantos progressus habebat in Stoicis, ut, etc.,

    id. N. D. 1, 6, 15:

    neque quem usum belli haberent aut quibus institutis uterentur, reperiri poterat,

    Caes. B. G. 4, 20 fin.:

    nonnullam invidiam ex eo, quod, etc.,

    Cic. de Or. 2, 70, 283: nimiam spem, Cato ap. Gell. 13, 17, 1:

    spem in fide alicujus,

    Cic. Inv. 1, 39, 71; cf.:

    tantum spei ad vivendum,

    id. Att. 15, 20, 2; id. N. D. 3, 6, 14; cf.

    also: summam spem de aliquo,

    id. Lael. 3, 11:

    odium in equestrem ordinem,

    id. Clu. 55, 151:

    metum,

    Prop. 3, 11 (4, 10), 6: consolationem [p. 834] semper in ore atque in animo, Cic. Fam. 5, 16, 2; cf. Varr. L. L. 6, § 56 Mull.:

    rogavi, ut diceret, quid haberet in animo,

    Cic. Att. 8, 10:

    neque modum neque modestiam victores habere,

    observe no bounds, Sall. C. 11, 4;

    v. modus: haec habebam fere, quae te scire vellem,

    Cic. Att. 1, 6; cf.:

    haec habui de amicitia quae dicerem,

    this is what I had to say, id. Lael. 27 fin.: fidem, gratiam, honorem, rationem; v. these nouns.—In a play on the word lumen: Arge, jaces; quodque in tot lumina lumen habebas Exstinctum est, the light for so many lights ( eyes), Ov. M. 1, 720.—
    (β).
    With inf. (analog. to the Gr. echô), to have something to do, be able to do something:

    habeo etiam dicere quem contra morem majorum dejecerit, etc.,

    Cic. Rosc. Am. 35, 100:

    de re publica nihil habeo ad te scribere,

    id. Att. 2, 22, 6.—So with inf. or with the part. fut. pass. (ante-class. and post-Aug.), to have or be obliged to do something, I must do something:

    rogas, ut id mihi habeam curare,

    Varr. R. R. 1, 1, 2:

    filius hominis, quod carne indui haberet in terra,

    Lact. 4, 12, 15:

    habemus humiliare eum in signo,

    id. 4, 18, 22:

    quod plurimae haereses haberent existere,

    id. 4, 30, 2:

    etiam Filius Dei mori habuit,

    Tert. Hab. Mul. 1:

    si inimicos jubemur diligere, quem habemus odisse?

    id. Apol. 37:

    de spatiis ordinum eatenus praecipiendum habemus, ut intelligant agricolae, etc.,

    Col. 5, 5, 3:

    praesertim cum enitendum haberemus, ut, etc.,

    Plin. Ep. 1, 8, 12:

    si nunc primum statuendum haberemus,

    Tac. A. 14, 44:

    cum respondendum haberent,

    id. Or. 36.—
    B.
    Of inanim. or abstr. subjects:

    prima classis LXXXVIII. centurias habeat,

    Cic. Rep. 2, 22:

    locus ille nihil habet religionis,

    id. Leg. 2, 22, 57:

    humani animi eam partem, quae sensum habeat,

    id. Div. 1, 32, 70:

    animus incorruptus agit atque habet cuncta, neque ipse habetur,

    Sall. J. 2, 3:

    divinus animus mortale nihil habuit, Cic. Scaur. § 50: habet statum res publica de tribus secundarium,

    id. Rep. 1, 42; cf.:

    nullum est genus illarum rerum publicarum, quod non habeat iter ad finitimum quoddam malum,

    id. ib. 1, 28:

    ipsa aequabilitas est iniqua, cum habeat nullos gradus dignitatis,

    id. ib. 1, 27:

    nulla alia in civitate...ullum domicilium libertas habet,

    id. ib. 1, 31:

    nostri casus plus honoris habuerunt quam laboris,

    id. ib. 1, 4; cf.:

    viri excellentis ancipites variique casus habent admirationem,

    id. Fam. 5, 12, 5:

    habet etiam amoenitas ipsa illecebras multas cupiditatum,

    id. Rep. 2, 4:

    quid habet illius carminis simile haec oratio?

    id. ib. 1, 36:

    magnam habet vim disciplina verecundiae,

    id. ib. 4, 6 et saep.:

    quomodo habere dicimur febrem, cum illa nos habeat,

    Sen. Ep. 119 med.; cf.:

    animalia somnus habebat,

    Verg. A. 3, 147; Ov. M. 7, 329:

    me somno gravatum Infelix habuit thalamus,

    Verg. A. 6, 521; cf.:

    non me impia namque Tartara habent,

    id. ib. 5, 734:

    habentque Tartara Panthoiden,

    Hor. C. 1, 28, 9:

    qui (metus) major absentes habet,

    id. Epod. 1, 18; Sen. Const. Sap. 7:

    et habet mortalia casus,

    Luc. 2, 13:

    terror habet vates,

    Stat. Th. 3, 549.
    II.
    In partic.
    A.
    Pregn., to have or possess property (mostly absol.):

    miserum istuc verbum et pessumum'st, habuisse et nihil habere,

    Plaut. Rud. 5, 2, 34; cf. Ter. Ad. 4, 7, 10: qui habet, ultro appetitur: qui est pauper, aspernatur, Cic. Fragm. ap. Prisc. p. 792 P.:

    habet idem in nummis, habet idem in urbanis praediis,

    Cic. Verr. 2, 3, 86, § 199; so,

    in nummis,

    id. Att. 8, 10:

    in Salentinis aut in Brutiis,

    i. e. to have possessions, id. Rosc. Am. 46, 132; cf. id. Verr. 2, 5, 18, § 45: nos quod simus, quod habeamus, etc., Curius ap. Cic. Fam. 7, 29, 1:

    et belli rabies et amor successit habendi,

    Verg. A. 8, 327; cf.:

    amore senescit habendi,

    Hor. Ep. 1, 7, 85; Phaedr. 3 prol. 21; Juv. 14, 207: quid habentibus auri nunquam exstincta sitis? Sil. 5, 264; so, habentes = hoi echontes, the wealthy, Lact. 5, 8, 7. —
    2. (α).
    With an objectclause:

    de Alexandrina re tantum habeo polliceri, me tibi cumulate satisfacturum,

    Cic. Fam. 1, 5, 3:

    de re publica nihil habeo ad te scribere,

    id. Att. 2, 22, 6:

    haec fere dicere habui de natura deorum,

    this is the substance of what I had to say, id. N. D. 3, 39, 93; cf.:

    quid habes igitur dicere de Gaditano foedere?

    id. Balb. 14, 33:

    habeo etiam dicere, quem de ponte in Tiberim dejecerit,

    id. Rosc. Am. 35, 100:

    illud affirmare pro certo habeo, etc.,

    Liv. 44, 22, 4:

    sic placet, an melius quis habet suadere?

    Hor. Epod. 16, 23.—
    (β).
    With a relat.-clause (usually with a negative: non habeo, quid faciam;

    or: nihil habeo, quod faciam, dicam, etc.): de quibus habeo ipse, quid sentiam: non habeo autem, quid tibi assentiar,

    Cic. N. D. 3, 25, 64:

    de pueris quid agam, non habeo,

    id. Att. 7, 19:

    usque eo quid arguas non habes,

    id. Rosc. Am. 15, 45:

    quid huic responderet, non habebat,

    id. Mur. 12, 26:

    nec quid faceret habebat,

    id. Verr. 2, 4, 23, § 51; id. Off. 2, 2, 7:

    qui, quo se reciperent, non haberent,

    Caes. B. G. 4, 38, 2:

    nihil habeo, quod ad te scribam,

    Cic. Att. 7, 19:

    nil habeo, quod agam,

    Hor. S. 1, 9, 19; and:

    nihil habeo, quod cum amicitia Scipionis possim comparare,

    Cic. Lael. 27, 103.—
    B.
    To have in use, make use of, use (very rare, for the usual uti, opp. abuti):

    anulus in digito subter tenuatur habendo,

    i. e. by use, by wearing, Lucr. 1, 312; cf.:

    aera nitent usu: vestis bona quaerit haberi,

    Ov. Am. 1, 8, 51:

    quippe quas (divitias) honeste habere licebat, abuti per turpitudinem properabant,

    Sall. C. 13, 2 Kritz; cf.:

    magnae opes innocenter paratae et modeste habitae,

    Tac. A. 4, 44.—Hence,
    2.
    To hold, use, wield, handle, manage:

    nec inmensa barbarorum scuta, enormis hastas, inter truncos arborum perinde haberi quam pila,

    Tac. A. 2, 14.— Trop.:

    quo modo rem publicam habuerint (majores), disserere,

    Sall. C. 5, 9; cf.:

    reipublicae partes,

    Tac. A. 4, 6 init.
    C.
    To hold or keep a person or thing in any condition; to have, hold, or regard in any light:

    aliquem in obsidione,

    Caes. B. C. 3, 31, 3:

    aliquem in liberis custodiis,

    Sall. C. 47, 3; so,

    aliquem in custodiis,

    id. ib. 52, 14:

    aliquem in vinculis,

    id. ib. 51 fin.;

    for which also: in custodiam habitus,

    i. e. put into prison and kept there, Liv. 22, 25; Tac. H. 1, 87; cf.:

    quo facilius omne Hadriaticum mare in potestatem haberet,

    Caes. B. C. 1, 25 Oud. N. cr. (al. in potestate):

    cum talem virum in potestatem habuisset,

    Sall. J. 112 fin. Kritz N. cr.:

    quae res eos in magno diuturnoque bello inter se habuit,

    id. ib. 79, 3:

    alios in ea fortuna haberent, ut socii esse quam cives mallent,

    Liv. 26, 24:

    aegros in tenebris,

    Cels. 3, 18:

    aquam caelestem sub dio in sole,

    Col. 12, 12, 1:

    in otio militem,

    Liv. 39, 2, 6; cf.:

    legiones habebantur per otium,

    Tac. H. 1, 31:

    externa sine cura habebantur,

    id. A. 1, 79 init.:

    exercitus sine imperio et modestia habitus,

    Sall. J. 44, 1:

    quos ille postea magno in honore habuit,

    Caes. B. C. 1, 77, 2;

    for which: quos praecipuo semper honore Caesar habuit,

    id. B. G. 5, 54, 4:

    habeo Junium (mensem) et Quintilem in metu,

    i. e. I fear, Cic. Att. 6, 1, 14.— So with an adj. or a perf. part., to denote a lasting condition:

    ita me mea forma habet sollicitum,

    Plaut. Most. 4, 2, 95 Lorenz; id. Men. 4, 2, 12; 21:

    miserrimum ego hunc habebo amasium,

    id. Cas. 3, 3, 27 al.:

    laetum Germanicum,

    Tac. A. 2, 57; 65:

    sollicitum habebat cogitatio,

    Cic. Fam. 7, 3, 1; 2, 16, 2.—Hence,
    2.
    With a double object, esp. freq. with the part. perf. pass., to have, hold, or possess a person or thing in any quality or capacity, as any thing; to have, hold, or possess an action as completed, finished (a pregn. circumlocution for the perf.):

    cum haberet collegam in praetura Sophoclem,

    Cic. Off. 1, 40, 144; cf. Quint. 10, 1, 93:

    an heredem habuerit eum, a quo, etc.,

    id. 7, 2, 37:

    istaec illum perdidit assentatio, nam absque te esset, ego illum haberem rectum ad ingenium bonum,

    Plaut. Bacch. 3, 3, 8:

    cur ergo unus tu Apollonidenses miseriores habes quam pater tuus habuit umquam?

    Cic. Fl. 29, 71:

    obvium habuerunt patrem,

    Quint. 7, 1, 29:

    reliquas civitates stipendiarias,

    Caes. B. G. 1, 30, 3:

    quod (cognomen) habes hereditarium,

    Cic. Rep. 6, 11:

    quae habuit venalia,

    id. Verr. 2, 3, 62, § 144; Brut. ap. Cic. Fam. 11, 11, 1:

    qui auro habeat soccis suppactum solum,

    Plaut. Bacch. 2, 3, 98:

    me segregatum habuisse, uxorem ut duxit, a me Pamphilum,

    have kept him away, aloof, Ter. Hec. 5, 1, 25; cf.:

    inclusum in curia senatum habuerunt,

    Cic. Att. 6, 2, 8:

    (Romulus) habuit plebem in clientelas principum descriptam,

    id. Rep. 2, 9: satis mihi videbar habere cognitum Scaevolam ex iis rebus, quas, etc., id. Brut. 40, 147; cf.:

    si nondum eum satis habes cognitum,

    id. Fam. 13, 17, 3; ib. 15, 20 fin.: fidem spectatam jam et diu cognitam, id. Div. ap. Caecil. 4, 11:

    decumas ad aquam deportatas,

    id. Verr. 2, 3, 14, § 36:

    domitas habere libidines,

    id. de Or. 1, 43, 194:

    omnes philosophiae notos et tractatos locos,

    id. Or. 33, 118; id. Rep. 2, 6:

    innumerabilia, quae collecta habent Stoici,

    id. Div. 2, 70, 145: quantum in acie tironi sit committendum, nimium saepe expertum habemus, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 24, 3:

    quare velim ita statutum habeas, me, etc.,

    Cic. Fam. 6, 2, 1: habeo absolutum suave epos ad Caesarem, id. Q. Fr. 3, 9, 6:

    in adversariis scriptum habere (nomen),

    id. Rosc. Com. 3, 9:

    de Caesare satis dictum habebo,

    id. Phil. 5, 19, 52:

    bellum habere susceptum,

    id. Agr. 2, 6, 14:

    quam (domum) tu iam dimensam et exaedificatam animo habebas,

    id. Att. 1, 6, 1:

    ut omnes labores, pericula consueta habeam,

    Sall. J. 85, 7:

    compertum ego habeo,

    id. Cat. 58, 1; cf. Nep. Att. 17 fin.; 18, 1: neque ea res falsum ( part. perf. pass.) me habuit, Sall. J. 10, 1 al. From this use is derived the compound perf. of the Romance languages: ho veduto, j'ai vu, qs. habeo visum, I have seen).—
    3.
    Also, with a double object, to make, render:

    praecipit ut dent operam, uti eos quam maxime manifestos habeant,

    Sall. C. 41, 5:

    qui pascua publica infesta habuerant,

    Liv. 39, 29, 9; 34, 36, 3:

    necdum omnia edita facinora habent,

    id. 39, 16, 3; 31, 42, 1:

    anxium me et inquietum habet petitio Sexti,

    Plin. Ep. 2, 9, 1:

    sed Pompeium gratia impunitum habuit,

    kept, Vell. 2, 1, 5.—
    4.
    Hence:

    in aliquo (aliqua re), aliquem (aliquid) habere (rare): ea si fecissem, in vestra amicitia exercitum, divitias, munimenta regni me habiturum,

    Sall. J. 14, 1:

    in vobis liberos, parentes, consanguineos habeo,

    Curt. 6, 9, 12:

    majora in eo obsequia habiturus,

    Just. 8, 6, 6; cf. Cic. Fam. 2, 16, 5.—
    5.
    To have or hold a person in any manner, to treat, use:

    is, uti tu me hic habueris, proinde illum illic curaverit,

    Plaut. Capt. 2, 2, 64:

    equitatu agmen adversariorum male habere et carpere,

    Caes. B. C. 1, 63, 2; cf. Cels. 3, 20; 3, 21:

    exercitum luxuriose nimisque liberaliter habere,

    Sall. C. 11, 5 Kritz; cf.:

    eos ille non pro vanis hostibus, ut meriti erant, sed accurate et liberaliter habuit,

    id. J. 103, 5; 113, 2:

    Fabiis plurimi (saucii) dati, nec alibi majore cura habiti,

    Liv. 2, 47, 12; 29, 8, 6; 37, 34, 5:

    video quam molliter tuos habeas,

    Plin. Ep. 5, 19, 1:

    militant vobiscum, qui superbe habiti rebellassent,

    Curt. 8, 8, 11:

    virgines tam sancte habuit,

    id. 3, 12, 21; 4, 10, 33:

    male habere aliquem,

    Nep. Eum. 12, 1:

    neque conjugem et filium ejus hostiliter haberi,

    Tac. A. 2, 10.—
    6.
    With se, and sometimes mid. or neut., to hold or keep himself or itself in a certain manner, i. e. to be constituted or situated, to find one's self, to be, in any manner.
    (α).
    Habere se:

    Tironem Patris aegrum reliqui...et quamquam videbatur se non graviter habere, tamen sum sollicitus, etc.,

    Cic. Att. 7, 2, 3:

    praeclare te habes, cum, etc.,

    id. Verr. 2, 2, 61, § 149:

    ipsi se hoc melius habent quam nos, quod, etc.,

    id. Att. 11, 7, 4:

    Bene habemus nos,

    id. ib. 2, 8, 1:

    ego me bene habeo,

    am well, Tac. A. 14, 51: praeclare se res habeat ( is well), si, etc., Cic. de Or. 1, 25, 114:

    male se res habet, cum, quod virtute effici debet, id tentatur pecunia,

    id. Off. 2, 6, 22; cf. id. de Or. 2, 77, 313:

    quae cum ita se res haberet, tamen, etc.,

    id. Verr. 2, 2, 50, § 124; cf.:

    ita se res habet, ut ego, etc.,

    id. Quint. 1, 2:

    sic profecto res se habet,

    id. de Or. 2, 67, 271:

    scire aveo, quomodo res se habeat,

    id. Att. 13, 35, 2; cf. id. de Or. 2, 32, 140:

    ut se tota res habeat,

    id. Verr. 2, 2, 5, § 15; cf.:

    ut meae res sese habent,

    Ter. Phorm. 5, 4, 1.—
    (β).
    Mid.:

    virtus clara aeternaque habetur,

    exhibits itself, is, continues, Sall. C. 1, 4:

    sicuti pleraque mortalium habentur,

    as for the most part happens in human affairs, id. ib. 6, 3.—
    (γ).
    Neutr. (as also the Gr echô): Tullia nostra recte valet: Terentia minus belle habuit, Dolab. ap. Cic. Fam. 9, 9, 1:

    volui animum tandem confirmare hodie meum, Ut bene haberem filiae nuptiis,

    I might enjoy myself, Plaut. Aul. 2, 8, 2: qui bene habet suisque amicis est volup, id. [p. 835] Mil. 3, 1, 130:

    bene habent tibi principia,

    Ter. Phorm. 2, 3, 82:

    bene habet: jacta sunt fundamenta defensionis,

    it is well, Cic. Mur. 6, 14; Liv. 8, 6:

    magnum narras, vix credibile! atqui sic habet,

    so it is, it is even so, Hor. S. 1, 9, 53: illasce sues sanas esse habereque recte licere spondesne? Formula emendi, ap. Varr. R. R. 2, 4, 5; 2, 3, 5.—
    D.
    To hold, account, esteem, consider, regard a person or thing in any manner or as any thing; to think or believe a person or thing to be so or so:

    aliquem fidelem sibi habere,

    Plaut. Bacch. 3, 3, 87:

    deos aeternos et beatos,

    Cic. N. D. 1, 17, 45:

    id habent hodie vile et semper habuerunt,

    id. Balb. 22, 51:

    maximam illam voluptatem habemus, quae, etc.,

    id. Fin. 1, 11, 37:

    eum nos ut perveterem habemus... nec vero habeo quemquam antiquiorem,

    id. Brut. 15, 61:

    Ut et rex et pater habereter omnium,

    id. Rep. 1, 36; 2, 21:

    parentem Asiae et dici et haberi,

    id. Q. Fr. 1, 1, 10 fin.:

    eos dicit esse habitos deos, a quibus, etc.,

    id. N. D. 1, 15, 38:

    cum esset habendus rex, quicumque genere regio natus esset,

    id. Rep. 1, 33; cf. id. ib. 2, 12 fin.: non habeo nauci Marsum augurem, Poet. ap. Cic. Div. 1, 58, 132:

    cujus auctoritas in iis regionibus magni habebatur,

    Caes. B. G. 4, 21, 7:

    nihil pensi habere,

    Quint. 11, 1, 29; cf.

    also: an perinde habenda sit haec atque illa,

    id. 7, 3, 11:

    sese illum non pro amico, sed pro hoste habiturum,

    Caes. B. G. 1, 44, 19; so,

    aliquem pro hoste,

    Liv. 2, 20; Curt. 6, 2 al.:

    nisi in provincia relictas rationes pro relatis haberem,

    Cic. Fam. 5, 20, 2:

    licet omnia Italica pro Romanis habeam,

    Quint. 1, 5, 56; 12, 10, 73:

    istuc jam pro facto habeo,

    Cic. Att. 13, 1, 2:

    Pompeium pro certo habemus per Illyricum proficisci in Galliam,

    to consider as certain, id. ib. 10, 6 fin.:

    id obliviscendum, pro non dicto habendum,

    Liv. 23, 22, 9:

    hoc velim in maximis rebus et maxime necessariis habeas,

    Cic. Att. 5, 5 fin.:

    aliquem in deorum numero,

    id. N. D. 1, 14, 36:

    aliquem in hostium numero,

    Caes. B. G. 1, 28, 1:

    aliquem suorum In numero,

    Hor. S. 2, 6, 41;

    for which also: hostium numero haberi,

    Cic. Att. 11, 6, 6:

    numero impiorum ac sceleratorum haberi,

    Caes. B. G. 6, 13, 7; cf. also Quint. 3, 7, 2:

    quem Aegyptii nefas habent nominare,

    Cic. N. D. 3, 22, 56:

    mutare nefas habent,

    Quint. 12, 8, 6:

    nec tamen est habendum religioni, nocentem aliquando defendere,

    to scruple, make a conscience of, Cic. Off. 2, 14, 51; cf.:

    nec eam rem habuit religioni,

    id. Div. 1, 35, 77:

    quando tu me bene merentem tibi habes despicatui,

    you despise, Plaut. Men. 4, 3, 19:

    non sic ludibrio tuis factis habitus essem,

    Ter. Hec. 4, 1, 11.—Hence: sic habeto, or sic habeas aliquid, or with an object-clause, hold or judge thus, be convinced or persuaded, believe, know:

    sed hoc nihil ad te: illud velim sic habeas, uod intelliges, etc.,

    Cic. Fam. 3, 13, 2:

    unum hoc sic habeto: si, etc.,

    id. ib. 2, 6 fin.:

    sic habeto: omnibus, etc.,

    id. Rep. 6, 13:

    enitere et sic habeto, non esse te mortalem, sed corpus hoc,

    id. ib. 6, 24; so with an object-clause, id. Fam. 2, 10, 1; 16, 4, 4.—Without sic:

    id primum ergo habeto, non sine magna causa, etc.,

    Cic. Fam. 13, 29, 2:

    tantum habeto, civem egregium esse Pompeium, etc.,

    id. ib. 2, 8, 2.—
    2.
    To take, accept, bear, submit to, endure:

    neque cuiquam mortalium injuriae suae parvae videntur: multi eas gravius aequo habuere,

    Sall. C. 51, 11:

    egestas facile habetur sine damno,

    id. ib. 6, 37:

    quae in praesens Tiberius civiliter habuit, sed, etc.,

    Tac. A. 4, 21:

    neque tantum maleficium impune habendum,

    id. ib. 3, 70;

    12, 48: nec ita aegre habuit filium id pro parente ausum,

    Liv. 7, 5, 7 Weissenb.—
    E.
    To hold, have possession of, occupy, a place:

    urbem Romam condidere atque habuere initio Trojani,

    Sall. C. 6, 1:

    qui mortales initio Africam habuerint,

    id. J. 17, 7; 18, 1; cf.

    Siciliam et Sardiniam per legatos habuit,

    rule, administer, Flor. 4, 2, 22:

    urbem Romanam a principio reges habuere,

    Tac. A. 1, 1:

    Hispaniae tribus legionibus habebantur,

    id. ib. 4, 5; 12, 54.—
    2.
    More freq. neutr., to dwell, live anywhere (perh. only ante-class.; in good prose habito is used instead): quae Corinthum arcem altam habetis, Enn. ap. Cic. Fam. 7, 6, 1 (Trag. v. 294 Vahl.):

    ille geminus qui Syracusis habet,

    Plaut. Men. prol. 69: quis istic habet? id. Bacch. 1, 2, 6:

    ubi nunc adulescens habet?

    id. Trin. 1, 2, 156:

    apud aedem Junonis Lucinae, ubi aeditumus habere solet,

    Varr. L. L. 5, § 50 Mull.; cf.:

    situm formamque et universorum castrorum et partium, qua Poeni, qua Numidae haberent...specularentur,

    Liv. 30, 4, 2 (but v. Weissenb. ad loc.).—
    F.
    To spend, pass (time, etc.):

    aetatem procul a republica,

    Sall. C. 4, 1:

    vitam,

    id. ib. 51, 12 al.—
    G.
    To have in one's mind, to know, be acquainted with:

    siquidem istius regis (Anci) matrem habemus, ignoramus patrem,

    Cic. Rep. 2, 18 fin.: habes consilia nostra;

    nunc cognosce de Bruto,

    there you have, such are, id. Att. 5, 21, 10:

    habetis igitur primum ortum tyranni,

    id. Rep. 2, 27:

    habetis sermonem bene longum hominis,

    id. de Or. 2, 88, 361; cf.

    also: habes nostras sententias,

    Suet. Claud. 4:

    habes, quae fortissime de beata vita dici putem,

    Cic. Tusc. 5, 28 fin.; cf. id. de Or. 2, 71, 291. —
    H.
    To have as a habit, peculiarity, or characteristic:

    habebat hoc omnino Caesar: quem plane perditum aere alieno egentemque cognorat, hunc in familiaritatem libentissime recipiebat,

    Cic. Phil. 2, 32, 78; id. Pis. 32, 81.—
    K.
    To hold, to make, do, perform, prepare, utter, pronounce, produce, cause:

    alium quaerebam, iter hac habui,

    made, directed, Ter. Eun. 5, 9, 35; cf.:

    ex urbe profectus iter ad legiones habebat,

    Caes. B. C. 1, 14, 3; so,

    iter,

    id. ib. 1, 51, 1; 3, 11, 2; 3, 106, 1; Cic. Q. Fr. 2, 6, 2:

    vias,

    Luc. 2, 439:

    C. Cato contionatus est, comitia haberi non siturum, si, etc.,

    to be held, Cic. Q. Fr. 2, 6, 6:

    senatum,

    id. ib. 2, 13, 3; id. Fam. 1, 4, 1; Caes. B. C. 1, 2, 1:

    concilia,

    id. B. G. 5, 53, 4:

    contionem,

    Cic. Att. 4, 1, 6:

    censum,

    id. Verr. 2, 2, 55, § 138:

    delectum (militum),

    id. Phil. 5, 12, 31; id. Fam. 15, 1 fin.; Caes. B. G. 6, 1;

    v. delectus: ludos,

    Suet. Rhet. 1:

    sermonem,

    Cic. Tusc. 1, 24, 57; cf.:

    orationem,

    to deliver, id. Rep. 1, 46:

    multis verbis ultro citroque habitis,

    id. ib. 6, 9 fin.:

    disputationem,

    id. ib. 1, 7; Caes. B. G. 5, 30, 1:

    dialogum,

    Cic. Att. 2, 9, 1:

    verba,

    id. de Or. 2, 47, 190:

    querelam de aliquo apud aliquem,

    id. Q. Fr. 1, 2, 1, § 2:

    controversiam de fundo cum aliquo,

    id. Fam. 13, 69, 2 et saep.:

    deinde adventus in Syriam primus equitatus habuit interitum,

    caused, occasioned, Cic. Prov. Cons. 4, 9; cf. id. Div. 2, 46, 96:

    latrocinia nullam habent infamiam, quae extra fines cujusque civitatis fiunt,

    Caes. B. G. 6, 23, 6.—
    L.
    Habere in animo (or simply animo), with an objectclause, to have in mind, to intend, to be disposed, inclined to do any thing (=propositum habere, constituisse, decrevisse):

    istum exheredare in animo habebat,

    Cic. Rosc. Am. 18, 52; id. Att. 1, 17, 11:

    hoc (flumen) neque ipse transire in animo habebat neque hostes transituros existimabat,

    Caes. B. G. 6, 7, 5:

    neque bello eum invadere animo habuit,

    Liv. 44, 25, 1 dub (al. in animo), v. Drak. ad h. l.—
    M.
    Habere sibi or secum aliquid, to keep to one's self (lit. and trop.):

    clamare coeperunt, sibi ut haberet hereditatem,

    Cic. Verr. 2, 2, 19, § 47:

    per vindicationem his verbis legamus: DO LEGO, CAPITO, SUMITO, SIBI HABETO,

    Ulp. Fragm. 24, 3; cf. ib. § 5; Gai. Inst. 2, 209.—So the formula used in divorces:

    res tuas tibi habeas or habe,

    Plaut. Am. 3, 2, 47; Sen. Suas. 1, § 7:

    illam suam suas res sibi habere jussit ex duodecim tabulis,

    Cic. Phil. 2, 28, 69. —Comic. transf.:

    apage sis amor: tuas tibi res habeto,

    Plaut. Trin. 2, 1, 32.— Trop.:

    secreto hoc audi, tecum habeto, ne Apellae quidem liberto tuo dixeris,

    Cic. Fam. 7, 25, 2:

    verum haec tu tecum habeto,

    id. Att. 4, 15, 6.—
    N.
    Of a sweetheart, to have, to possess, enjoy:

    postquam nos Amaryllis habet, Galatea reliquit,

    Verg. E. 1, 31; Tib. 1, 2, 65; Prop. 3, 8 (4, 7), 22:

    duxi, habui scortum,

    Plaut. Bacch. 4, 10, 6; Ter. And. 1, 1, 58: cum esset objectum, habere eum Laida;

    habeo, inquit, non habeor a Laide,

    Cic. Fam. 9, 26, 2.—
    O.
    Gladiatorial t. t., of a wounded combatant: hoc habet or habet, he has that (i. e. that stroke), he is hit:

    desuper altus equo graviter ferit atque ita fatur: Hoc habet,

    Verg. A. 12, 296; Prud. Psych. 53.—
    2.
    Transf.:

    hoc habet: reperi, qui senem ducerem,

    Plaut. Most. 3, 2, 26; id. Rud. 4, 4, 99: egomet continuo mecum;

    Certe captus est! Habet!

    Ter. And. 1, 1, 56 (id est vulneratus est. Habet enim qui percussus est: et proprie de gladiatoribus dicitur, Don.).—Hence: hăbĭtus, a, um, P. a., held or kept in a certain condition, state, humor (ante-class.).
    A.
    In gen.
    1.
    Lit.: equus nimis strigosus et male habitus, Massur. Sabin. ap. Gell. 4, 20, 11; v. in the foll.—
    2.
    Trop.:

    ut patrem tuum vidi esse habitum, diu etiam duras (lites) dabit,

    Ter. Heaut. 2, 4, 22.—
    B.
    In partic., physically, well kept, well conditioned, fleshy, corpulent:

    corpulentior videre atque habitior,

    Plaut. Ep. 1, 1, 8:

    si qua (virgo) est habitior paulo, pugilem esse aiunt, deducunt cibum,

    Ter. Eun. 2, 3, 23: (censores) equum nimis strigosum et male habitum, sed equitem ejus uberrimum et habitissimum viderunt, etc., Massur. Sabin. ap. Gell. 4, 20, 11.

    Lewis & Short latin dictionary > habeo

  • 90 Nenia

    nēnĭa ( naenĭa), ae (abl. neniā, dissyl., Ov. F. 6, 142), f., a funeral song, song of lamentation, dirge: naenia est carmen quod in funere laudandi gratiā cantatur ad tibiam, Paul. ex Fest. p. 161 Müll.; cf. Macr. Somn. Scip. 2, 3; Diom. p. 482 P.:

    honoratorum virorum laudes cantu ad tibicinem prosequantur, cui nomen nenia,

    Cic. Leg. 2, 24, 62:

    absint inani funere neniae,

    Hor. C. 2, 20, 21; Suet. Aug. 100.—
    II.
    Transf.
    1.
    A mournful song or ditty of any kind:

    Ceae retractes munera neniae,

    Hor. C. 2, 1, 38: huic homini amanti mea era dixit neniam de bonis, has sung the death-dirge over his property, i. e. has buried, has consumed it, Plaut. Truc. 2, 1, 3.—Prov.:

    nenia ludo id fuit,

    my joy was turned to grief, Plaut. Ps. 5, 1, 32.—
    2.
    A magic song, incantation:

    Marsa,

    Hor. Epod. 17, 29.—
    3.
    A common, trifling song, popular song; a nursery song, lullaby; a song in gen.:

    puerorum Nenia, quae regnum recte facientibus offert,

    Hor. Ep. 1, 1, 62:

    dicetur meritā Nox quoque neniā,

    id. C. 3, 28, 16:

    legesne potius viles nenias?

    mere songs, Phaedr. 3 prol. 10:

    lenes neniae,

    lullabies, Arn. 7, 237:

    histrionis,

    id. 6, 197.—
    4.
    Nenia soricina, the cry of the shrewmouse when caught and pierced through, Plaut. Bacch. 4, 8, 48.—
    5.
    Personified: Nēnia, the goddess of funeral songs, the dirge-goddess, to whom a chapel was dedicated before the Viminal gate, Arn. 4, 131; Aug. Civ. Dei, 6, 9.

    Lewis & Short latin dictionary > Nenia

  • 91 nenia

    nēnĭa ( naenĭa), ae (abl. neniā, dissyl., Ov. F. 6, 142), f., a funeral song, song of lamentation, dirge: naenia est carmen quod in funere laudandi gratiā cantatur ad tibiam, Paul. ex Fest. p. 161 Müll.; cf. Macr. Somn. Scip. 2, 3; Diom. p. 482 P.:

    honoratorum virorum laudes cantu ad tibicinem prosequantur, cui nomen nenia,

    Cic. Leg. 2, 24, 62:

    absint inani funere neniae,

    Hor. C. 2, 20, 21; Suet. Aug. 100.—
    II.
    Transf.
    1.
    A mournful song or ditty of any kind:

    Ceae retractes munera neniae,

    Hor. C. 2, 1, 38: huic homini amanti mea era dixit neniam de bonis, has sung the death-dirge over his property, i. e. has buried, has consumed it, Plaut. Truc. 2, 1, 3.—Prov.:

    nenia ludo id fuit,

    my joy was turned to grief, Plaut. Ps. 5, 1, 32.—
    2.
    A magic song, incantation:

    Marsa,

    Hor. Epod. 17, 29.—
    3.
    A common, trifling song, popular song; a nursery song, lullaby; a song in gen.:

    puerorum Nenia, quae regnum recte facientibus offert,

    Hor. Ep. 1, 1, 62:

    dicetur meritā Nox quoque neniā,

    id. C. 3, 28, 16:

    legesne potius viles nenias?

    mere songs, Phaedr. 3 prol. 10:

    lenes neniae,

    lullabies, Arn. 7, 237:

    histrionis,

    id. 6, 197.—
    4.
    Nenia soricina, the cry of the shrewmouse when caught and pierced through, Plaut. Bacch. 4, 8, 48.—
    5.
    Personified: Nēnia, the goddess of funeral songs, the dirge-goddess, to whom a chapel was dedicated before the Viminal gate, Arn. 4, 131; Aug. Civ. Dei, 6, 9.

    Lewis & Short latin dictionary > nenia

  • 92 novitas

    nŏvĭtas, ātis, f. [novus], a being new, newness, novelty.
    I.
    In gen.:

    rei novitas,

    Cic. Div. 2, 28, 60:

    gratiam novitati similem parant,

    Quint. 1, 6, 39:

    novitatis gratiā,

    id. 9, 3, 58:

    plus novitatis,

    id. 8, 3, 74:

    (figura) ipsā novitate ac varietate magis delectat,

    id. 9, 2. 66.—In plur., new acquaintances, friendships:

    novitates, si spem afferunt, non sunt illae quidem repudiandae, vetustas tamen loco suo conservanda,

    Cic. Lael. 19, 68.— Poet.:

    anni,

    i. e. the spring, Ov. F. 1, 160.—Adverb.:

    AD NOVITATEM,

    anew, newly, Inscr. Orell. 3278.—
    II.
    In partic.
    A.
    Rareness, strangeness, unusualness:

    sceleris atque periculi novitas,

    Sall. C. 4, 4:

    perturbatis nostris novitate pugnae,

    Caes. B. G. 4, 34: rerum, [p. 1220] Ov. M. 2, 31:

    adjuta est novitas numine nostra dei,

    this novel attempt, id. P. 4, 13, 24; so in plur., Inscr. Grut. 337.—
    B.
    The condition of a homo novus, newness of rank:

    novitas mea,

    Cic. Fam. 1, 7, 8:

    contemnunt novitatem meam, ego illorum ignaviam,

    Sall. J. 85, 14 (shortly before:

    comparate hunc cum illorum superbiā me hominem novum): quibus novitas familiae haud obstitit,

    Vell. 2, 127, 1.—
    III.
    Trop., newness, reformation. In eccl. Lat.:

    in novitate vitae,

    Vulg. Rom. 6, 4.

    Lewis & Short latin dictionary > novitas

  • 93 permaneo

    per-mănĕo, mansi, mansum, 2, v. n., to stay to the end; to hold out, last, continue, endure, remain; to persist, persevere (class.; syn.: persto, persevero).
    (α).
    Absol.:

    ut quam maxime permaneant diuturna corpora,

    Cic. Tusc. 1, 45, 108; id. Fin. 2, 27, 87:

    ira tam permansit diu,

    Ter. Hec. 3, 1, 25; Sall. J. 5, 5:

    Athenis jam ille mos a Cecrope permansit,

    Cic. Leg. 2, 25, 63.—With ad:

    verris octo mensium incipit salire: permanet, ut id recte facere possit, ad trimum,

    Varr. R. R. 2, 4, 8:

    perdiuturna, permanens ad longinquum et immensum paene tempus,

    Cic. N. D. 2, 33, 85; so,

    ad posteros nostros, Decret. Tergest. 2, 26: solus ad extremos permanet ille rogos,

    Ov. A. A. 2, 120:

    ad numerum,

    Cic. N. D. 1, 37, 105.— With in and acc.:

    ultima quae mecum seros permansit in annos,

    Ov. Tr. 4, 10, 73.— With adv. quo:

    quo neque permaneant animae neque corpora nostra,

    Lucr. 1, 122; v. Lachm. ad h. l.—
    (β).
    With in and abl.:

    Seleucus in maritimā orā permanens,

    Liv. 37, 21:

    in voluntate,

    Cic. Fam. 5, 2, 10:

    in pristinā sententiā,

    id. Att. 1, 20, 3:

    in proposito susceptoque consilio,

    id. Off. 1, 31, 112:

    in officio,

    Caes. B. G. 5, 4.—
    * (γ).
    With gen.:

    virtus sola permanet tenoris sui,

    Sen. Ep. 76, 19.—
    II.
    To abide in a way, rule, or mode of life, to live by, to devote one's life to (eccl. Lat.):

    in proposito cordis,

    Vulg. Act. 11, 23:

    in gratiā Dei,

    id. ib. 13, 43:

    in fide,

    id. ib. 14, 21:

    in peccato,

    id. Rom. 6, 1:

    in carne,

    id. Phil. 1, 24:

    in eādem regulā,

    id. ib. 3, 16.

    Lewis & Short latin dictionary > permaneo

  • 94 rescindo

    rē-scindo, scĭdi, scissum, 3, v. a., to cut off, cut loose, cut or break down; to cut or tear open (freq. and class.).
    I.
    Lit.:

    pontem,

    i. e. to break down, Caes. B. G. 1, 7; 4, 19 fin.; 6, 29; 7, 35; 7, 58 fin.; Nep. Milt. 3, 4; Liv. 2, 10; Flor. 3, 10, 3:

    vallum ac loricam falcibus,

    Caes. B. G. 7, 86 fin.: pluteos, Sall. Fragm. ap. Non. 95, 22:

    cameras tectorum,

    Front. Strat. 3, 4, 6:

    tecta domusque in usum novae classis,

    Flor. 2, 15, 10:

    caelum,

    Verg. G. 1, 280; id. A. 6, 583:

    tenuem vestem e membris,

    Tib. 1, 10, 61:

    vestes,

    Claud. B. Gild. 136:

    decreta,

    Suet. Calig. 3:

    ense teli latebram penitus,

    to cut open, Verg. A. 12, 390:

    vulnera,

    Ov. Tr. 3, 11, 63; Flor. 3, 23, 4; Plin. Ep. 7, 19, 9:

    pectora ferro,

    Stat. Th. 11, 507:

    rescisso palato,

    Luc. 4, 328:

    plagam,

    Flor. 4, 2, 72:

    venam,

    to open, Col. 6, 30, 5; 7, 10, 2; and poet.:

    obductos annis luctus,

    Ov. M. 12, 543:

    an male sarta Gratia nequidquam coit et rescinditur?

    Hor. Ep. 1, 3, 32;

    imitated by Petronius: ne inter initia coëuntis gratiae recentem cicatricem rescinderet,

    Petr. 113, 8.—
    B.
    Meton., to open:

    vias,

    Lucr. 2,406:

    locum praesidiis firmatum atque omni ratione obvallatum,

    Cic. Agr. 2, 1, 3:

    ferro summum Ulceris os,

    Verg. G. 3, 453; Col. 7, 5, 10; cf.:

    latentia vitia (corresp. to aperire),

    Quint. 9, 2, 93.—
    II.
    Trop., to annul, abolish, abrogate, repeal, rescind a law, decree, agreement, etc.:

    mihi non videtur, quod sit factum legibus, Rescindi posse,

    Ter. Phorm. 2, 4, 16:

    acta M. Antonii rescidistis, leges refixistis,

    Cic. Phil. 13, 3, 5; so,

    acta,

    id. ib. 2, 42, 109; 13, 3, 5; Liv. 26, 31; Suet. Caes. 82; id. Claud. 11; Flor. 3, 23, 2:

    acta deūm,

    Ov. M. 14, 784:

    jussa Jovis,

    id. ib. 2, 678:

    constitutiones senatūs,

    Suet. Tib. 33:

    concilia habita,

    Cic. Leg. 2, 12, 31:

    totam triennii praeturam,

    id. Verr. 2, 2, 57, § 140:

    rescindere et irritas facere omnes istius injurias,

    id. ib. 2, 2, 26, §

    63: res judicatas,

    id. Sull. 22, 63; cf.

    judicium,

    id. Planc. 4, 10:

    judicia,

    Suet. Claud. 29:

    ambitiosas Centumvir. sententias,

    id. Dom. 8:

    pactiones,

    Cic. Prov. Cons. 5, 10:

    testamenta mortuorum,

    id. Verr. 2, 1, 43, § 111; Quint. 5, 2, 1; Suet. Calig. 38:

    foedus turpe,

    Vell. 2, 90, 3.— Poet.:

    aevi leges validas,

    Lucr. 5, 58:

    beneficium suum insequenti injuriā,

    Sen. Ben. 3, 13:

    verbum Dei,

    Vulg. Marc. 7, 13.

    Lewis & Short latin dictionary > rescindo

См. также в других словарях:

  • Dei gratia — Dei gra|tia 〈[de:i] Abk.: D.G.〉 von Gottes Gnaden (beim Titel von geistlichen u. weltlichen Würdenträgern) [lat.] * * * Dei Gra|tia [lat., zu: deus = Gott u. gratia = Dank]: von Gottes Gnaden (Zusatz zum Titel von Bischöfen, früher auch von… …   Universal-Lexikon

  • Dei gratĭa — (lat., Von Gottes Gnaden), Formel, dem Titel der Monarchen vorgesetzt; kommt zuerst beim Concil von Ephesos (431), bei den Bischöfen u. dann auch bei Äbten in Briefen u. Urkunden als Zeichen der Abhängigkeit von Gott vor; bei den Päpsten in… …   Pierer's Universal-Lexikon

  • Deï gratia — (lat., »von Gottes Gnaden«), Formel, welche die regierenden Herren ihren Titeln vorsetzen. Sie war anfangs bloß ein demütiges Bekenntnis der Abhängigkeit von Gott. So fügten sie zuerst die Bischöfe auf dem Konzil zu Ephesos bei der Verurteilung… …   Meyers Großes Konversations-Lexikon

  • Dei gratia — Dei gratia, lat., von Gottes Gnaden, manchmal auch Dei misericordia, durch Gottes Erbarmung, juvante Deo, mit Gottes Beistand, ein Titel, welcher einer Stelle des Apostels Paulus entlehnt und von geistlichen u. weltlichen Machthabern ursprünglich …   Herders Conversations-Lexikon

  • Deï gratia — Deï gratĭa (lat.), von Gottes Gnaden, ein Zusatz, den kirchliche Würdenträger seit 431 ihrem Titel beifügten; seit den Karolingern bedienen sich auch weltliche Fürsten dieses Zusatzes zur Bezeichnung einer von aller irdischen Macht unabhängigen… …   Kleines Konversations-Lexikon

  • Dei gratia — Das Gottesgnadentum ist eine Begründung für monarchische Herrschaftsansprüche. Der Begriff entwickelte sich aus dem Titelzusatz Dei Gratia („von Gottes Gnaden“). Es findet seinen Ausgangspunkt bei den Karolingern, speziell bei Pippin dem Jüngeren …   Deutsch Wikipedia

  • Dei gratia — adv. by the grace of God. Etymology: L * * * ‖ Dei gratia [L.] By the grace of God: see grace …   Useful english dictionary

  • Dei Gratia; Dei Et Apostolicae Sedis Gratia —     Dei gratia; Dei et Apostolicæ Sedis gratia     † Catholic Encyclopedia ► Dei gratia; Dei et Apostolicæ Sedis gratia     (By the grace of God; By the grace of God and the Apostolic See)     A formulæ added to the titles of ecclesiastical… …   Catholic encyclopedia

  • Dei gratia; Dei et Apostolicæ Sedis gratia — • A formulæ added to the titles of ecclesiastical dignitaries Catholic Encyclopedia. Kevin Knight. 2006 …   Catholic encyclopedia

  • DEI-GRATIA titulus — quo olim usi sunt, non solum Archiepiscopi, Episcopi, Duces: sed etiam Abbates, Priores, Comites, minimi interdum Magistratus et Legati. Comites praesertim, iura Regia obtinentes, et Abbates mitrati, vulgo Angl. Abbots Souverains, Indignantibus… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • Dei gratia — Dei gra|tia 〈[de:i ] Abk.: D. G. 〉 von Gottes Gnaden (beim Titel von geistl. u. weltl. Würdenträgern) [Etym.: lat.] …   Lexikalische Deutsches Wörterbuch

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»