Перевод: с латинского на все языки

со всех языков на латинский

decretum

  • 101 repudio

    repudio, āvī, ātum, āre (repudium), zurückweisen, von sich weisen, von der Hand weisen, verwerfen, verschmähen (Ggstz. assumere, accipere, recipere), I) im allg.: consilium, Ter.: cuius vota et preces a vestris mentibus repudiare debetis, Cic.: pacem, Cic. u. Liv.: condicionem aequissimam, Cic.: decretum sibi (honorem triumphi) sprevit ac repudiavit, Val. Max.: officium, hintansetzen, Cic.: consilium senatus a re publica, entfernt halten, dem St entziehen, Cic. – II) insbes.: a) eine Erbschaft, ein Legat usw. zurückweisen, ablehnen, ICt. – b) v. Verlobten u. Ehegatten, den anderen Teil verstoßen, sich scheiden, sich trennen von usw., uxorem, Suet.: sponsum, sponsam, Suet.: repudiatus repetor, erst weist man mich ab, dann sucht man mich wieder, Ter.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > repudio

  • 102 scitum

    scītum, ī, n. (scisco), I) die Verordnung, der Beschluß, plebis scitum, populi scitum, Cic. u.a.: plebei u. plebi scitum, Inscr. u. Liv.: scitum plebis, populi, Liv.: scita patrum plebisque, Prud.: scita pontificis, Liv.: scita ac iussa nostra, Cic.: decemviralia scita, Arnob.: Ctesiphon scitum fecit, ut etc., Cic.: qui primum eius modi scita sanxerint, Cic. – II) übtr., der Lehrsatz eines Philosophen, der Grundsatz, klass. decretum od. dogma (δόγμα), Sen. ep. 95, 10: scita atque consulta (sapientium virorum), Fronto epist. ad M. Anton, de eloqu. 1. p. 144, 13 N.: Orphei et Pythagorae scita, Apul. apol. 56. p. 66, 6 Kr.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > scitum

  • 103 semel

    semel, Adv. numer. (zu indogerm. *sem-, eins, vgl. sem-per, sim-plex), I) einmal, ein einziges Mal, Cic., Nep. u.a.: semel atque iterum, semel iterumque, einmal und noch einmal, zweimal, Cic.: semel atque iterum ac saepius, Cic.: semel... iterum... tertio, Liv.: nec semel, sed iterum ac tertio, Val. Max.: plus quam semel, Cic., od. plus semel, Varro, mehr als einmal: non semel, Cic., od. haud semel, Plaut., nicht (etwa) einmal (sondern öfter). – semel et tricies... mille, einunddreißigmal, Vitr.: semel ac vicies, einundzwanzigmal, Plin. – II) übtr.: A) einmal, das erstemal, erstlich = primum, beim Zählen, m. folg. iterum, deinde, item etc.: semel... iterum, Cic.: semel... deinde, Cic.: semel... item, Suet. – B) das tonlose einmal, a) übh.: quod semel dixi, haud mutabo, Plaut.: ut semel (sobald einmal) e Pyraeo eloquentia evecta est, Cic.: s. ut emigravimus, Plaut.: quandoquidem coepisti s., Plaut.: cum s. coepisti, labitur, Cic.: quoniam semel ita vobis placuit, Cic. – b) einmal (es sei, wann es wolle), quando in apertum s. discrimen evasura esset res, weil doch einmal... kommen würde, Liv.: si s. animum tuum perspexerit, Ter. – c) einmal, bei Dingen, die nicht zu ändern sind (s. Fritzsche Hor. sat. 1, 4, 36), qui s. verecundiae fines transierit, eum bene et naviter oportet esse impudentem, Cic.: in tuendo, quod s. annuisset, tantā erat curā, ut etc.,
    ————
    Nep.: ub s. procubuissent, wo sie einmal usw., Liv.: animus ubi semel (wenn einmal) se devinxit cupiditate malā, Ter.: s. quoniam venerat, weil doch einmal usw., Ov.: possessum s. obtinerent imperium, das sie einmal (bereits) besäßen, Liv.: denique ut s. finiam, daß ich doch einmal usw., Quint. – C) prägn., wie ἅπαξ, auf einmal, mit einem Male, ein für allemal, a) übh.: s. exorari soles, Cic.: quibus s. ignotum a te esse oportet, Cic.: s. humum ore momordit, Verg.: vitam s. finirent, Liv.: omnes virtutes s. complectitur, Quint.: s. absorbere placentas, Hor.: verb. semel in perpetuum, semel et in perpetuum, Flor. Vgl. übh. Benecke Cic. Dei. 3, 9. p. 94. Heumann Cic. Dei. 39. Bentley Hor. sat. 2, 8, 24. Haverc. Tert. apol. 9. p. 95. – b) in der Rede, mit einem Male, ein für allemal, mit einem Worte, ut s. dicamus, Plin.: nec hoc s. decretum erat, Quint.: ut fundus s. indicaretur (der Preis gesagt werde), Cic.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > semel

  • 104 stabilis

    stabilis, e (sto), fest, feststehend, nicht wankend, I) eig.: via, Cic.: pes, Ov.: insuetus ad stabilem pugnam, ungewohnt, festen Fußes zu fechten, Liv.: equus vel per medios gurgites stabilis, das auch mitten im Strudel fest stand, Liv.: stab. domus, fest, wo man immer wohnt, Plaut. – II) übtr., feststehend, fest, unveränderlich, dauerhaft, standhaft (Ggstz. mobilis, incertus), amicus, Cic.: animus (Ggstz. animus mobilis), Cic.: decretum, Cic.: haec certa stabilisque sententia, Cic.: stabile et fixum bonum, Cic.: sedes, Cic.: aquae, immer fließend, Plin.: radices, Val. Max.: res (Ggstz. res incerta), Sen.: imperium stabilius, Tac.: quaestus stabilissimus, Cato r.r. praef. § 4. – voluptas stabilis, die Lust im Ruhestande = das feste sinnliche Wohlbehagen der Epikureer, das Freisein von allem Schmerz, Ggstz. voluptas, quae in motu est, Cic.: spondei stabiles, weil sich in ihnen Arsis u. Thesis der Form nach im Gleichgewicht halten, Hor.: so auch pedes, Quint. – mit ad u. Akk., nihil est enim tam insigne nec tam ad diuturnitatem memoriae stabile (so auf die Dauer im Gedächtnis festhaltend), quam id, in quo aliquid offenderis, Cic. de or. 1, 129: id stabile ad paenitentiam erit, wird der Reue sichere Stütze sein, Tac. ann. 1, 43 extr. – mit Genet., quod stabilem sui fecerit orbem, Boëth. cons. phil. 3. metr. 2, 38. – stabile est m. folg. Acc. u.
    ————
    Infin., es steht fest, ist fest beschlossen, Plaut. Bacch. 520. – subst., stabilia, ium, n., das Feststehende, Stetige, stabilia (meliora) incertis, Cic. top. 70: stabilia probant, clauda deprendunt, Quint. 9, 4, 116.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > stabilis

  • 105 subverto

    sub-verto (- vorto), vertī (vortī), versum (vorsum), ere, von unterst zu oberst kehren, umkehren, umstürzen, I) eig.: mensam, Suet.: montes, Sall.: absol., Hor. – II) übtr., umstürzen, stürzen, vernichten, decretum, Sall.: imperium, Iustin.: iura, Tac.: alqm, Ter.: subversa Crassorum domus, Tac.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > subverto

  • 106 carbonianum Edictum

    преторский эдикт, предоставляющий опекуну право требовать приостановлевия производства дела о наследстве впредь до достижения малолетним совершеннолетия, и временного ввода во владиние наследством (tit. D. 37, 10. C. 6, 17); отсюда bon. possessio Carbotiana (1. 3 § 4. 5. 13-16 D. cit.), тк. просто Garboniana (1. 2 § 12 D. 38, 17);

    bon. possessor Carb. (1. 3 § 13 cit.);

    decretum Carb. Декрет, дающий bon. poss. (1. 7 pr. § 4 - 7 eod.).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > carbonianum Edictum

  • 107 exposcere

    требовать: bon. posessio, quae decretum exposcit (1. 2 § 1 D. 38, 16. 1. 2 C. 12, 23).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > exposcere

  • 108 inefficax

    (adi.) inefficaciter (adv.) недействительный, pactum ad actionem parandam ineff. (1. 27 § 2 D. 2, 4);

    ineff. legatum (1. 2 D. 34, 2);

    ademtio legati (1. 14 § 1 D. 34, 4);

    actio (1. 13 D. 23, 3. 1. 1 C. 7, 36);

    sententia, decretum (1. 11 § 5 D. 4, 8. 1. 3 D. 40, 16. 1. 2 D. 49, 8).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > inefficax

  • 109 pater

    1) отец, pater is est, quem nup tiae demonstrant (1. 5 D. 2, 4);

    patrem demonstrare non posse (1. 23 D. 1, 5);

    cp. L. XII. tab. IV. 2); тк. дед (1. 201 D. 50, 16);

    paterfamilias, отец семейства, homo sui iuris (1. 4 D. 1, 6. 1. 196 § 2 D. 50, 16); прот. filiusfam. s. qui in potestate patris est (1. 3 § 4. 1. 6. 20 D. 14, 6. 1. 15 D. 36, 2. 1. 1 § 8 D. 37, 11. 1. 2 D. 14, 6).

    2) предшественник в правлении (1. 1 C. 7, 12). 3) патриций (§ 4 I. 1, 12);

    patres, прот. plebei (1. 2 § 8. 12. 20. 25. 26 D. 1, 2);

    cp. L. XII tab. XII. 1: decretum patrum = Senatus consultum (1. 16 C. 9, 9);

    patres conscripti, о сенате (1. 22 D. 5, 3. 1. 3 C. 9, 44).

    4) епископ (1. 8 pr. C. 1, 5).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > pater

  • 110 planus

    1) ровный, напр. via pl. прот. clivosa (1. 2 § 32 D. 43, 8);

    de plano, на poвном месте, напр. de pl. (на земле) opus facere прот. in machina operari (1. 5 § 7 D. 13, 6. 1. 11 § 3 D. 14, 3); особ. обоз. de plano прот. pro tribunali, устное определение (interlocutio) или письменное решение (subscriptio) высшей власти (magistratus) без выслушания сторон, без формальной causae cognitio, напр. bon. possessio, quae de pl. peti potuit, прот. quae causae cognitionem pro tribun. desiderat, vel quae decretum exposcit (1. 2 § 1 D. 38, 15. cf. 1. 3 § 8 D. 37, 1. 1. 1 § 1 D. 1, 4. 1. 9 § 3 D. 1, 16. 1. 6 D. 48, 2);

    de pl. libellus dari potest (1. 11 § 6 D. 48, 5); отсюда planarius обоз. то, что постановляется без выслушания сторон, внесудебным порядком, non interpellatione plan., sed considente magis iudice colligi cognitionem causae (1. 4 C. 3, 11. 1. 5 C. 11, 5).

    2) ясный: plana sanctione revelare (1. 20 pr. C. 6, 20).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > planus

  • 111 post

    1) (praep.) a) после б) о времени, обстоятельстве, post decretum Praetoris ante diem exhibitions - post diem exhibitionis (1. 4 D. 2, 8. 1. 1 pr. D. 3, 6. 1. 37 § 2 D. 15, 1. 1. 31 D. 17, 1. 1. 87 § 1 D. 31);

    post tempus legitimum (1. 8 D. 3, 2. 1. 1. 40 D. 24, 3. 1. 27 eod. 1. 13. 64 D. 23, 3. 1. 3 § 1 D. 28, 3);

    post libertatem datam (1. 19 § 1 D. 14, 3. 1. 14 D. 3, 3. 1. 17 pr. eod.);

    post rem iudicatam (1. 7 pr. D. 2, 15);

    quo post funus faciat (L. XII. tab. X, 5);

    post deinde (tab. III. 2): post meridiem (tab. I. 8); в) о порядке (1. 34 pr. D. 28, 6. 1. 2 pr. D. 38, 16. 1. 1 pr. D. 1, 11. 1. 18 D. 1, 16); г) вследствие чего, post rescriptum divi Pii potest etc. (1. 3 § 4 D. 3, 5. 1. 3 D. 7, 5. 1. 6 pr. D. 48, 19);

    b) позади, за: post horrea habere insulam (1. 13 pr. D. 8, 2).

    2) (adv.) a) потом, post deinde (1. 2 § 17. 32 D. 1, 2);

    postquam, после того как (1. 41 § 1 D. 40, 4. 1. 2 § 1 D. 48, 19. 1. 217 pr. D. 50, 16): paulo post, немного спустя (§ 7 I. 2, 13);

    b) потом: primo - post (1. 5 D. 1, 5).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > post

  • 112 praeses

    председатель;

    a) военный начальник (1. 3 § 6. 1. 6 § 2 D. 49, 14);

    b) = Praetor (1. 15 D. 2, 1. 1. 23 § 3 D. 4, 2);

    c) особ. наместник провинции (tit. D. 1, 18. Gai. I. 6);

    praesidalis (adi.) наместнический, praesid. officium (1. 2 C. 6, 1);

    decretum (1. 2 C. 5, 72);

    indicium (1. 3 C. 3, 3. 1. 17 C. 9, 1. 1. 37 § 2 C. 1, 3);

    notio (1. 4 C. 4, 9. 1. 13 C. 7, 16. 1. 20 C. 8, 14. 1. 5 C. 9, 33);

    iussio (1. 11 C. 4, 24);

    praesid. acta (1. 6 C. 3, 31).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > praeses

  • 113 sententia

    1) мнение, мысль, in unam sent, decurrere (1. 1 § 3 D. 2, 14. 1. 115 § 2 D. 45, 1. 1. 64 eod. 1. 39 pr. 85 D. 32. 1. 44 § 9 D. 35, 1. I. 29 D. 1, 3. 1. 44 § 5. 1. 48 pr. 60 pr. § 1. 1. 64 § 1 D. 23, 2. 1. 32 § 16. 22 D. 24, 1). 2) opinio, мнение, напр. юриста (1. 7 § 1 D. 1, 9. 1. 16 D. 5, 1. 1. 3 § 4. 6 D. 28, 2. 1. 38 D. 41, 3. 1. 115 § 2 D. 45, 1); голос (1. 2 § 2 D. 1, 2. 1. 12 § 1 D. 1, 9). 3) выражение, определение (1. 1 D. 28, 1. 1. 4 § 14 D. 44, 4. 1. 6 C. 6, 21);

    Catoniana sent = regula (1. 86 D. 35, 1); особ. приговор, sent. arbitri (1. 21 § 1. 1. 27 § 2. 1. 32 § 14 D. 4, 8);

    iudicis (1. 19 pr. D. 2, 1. 1 97 D. 50, 17. 1. 1 § 3 D. 40, 15);

    sent. definitiva (см. definire s. 3);

    sententiam dicere (см. s. f.);

    dare (см. s. 1. a);

    ferre (см. s. 3.);

    proferre (см. s. 2,);

    exsequi (см. s. 1. c.);

    retractare (см. s. 1.); тк. = decretum (1. 1 C. 1, 21).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > sententia

  • 114 cēnseō

        cēnseō cēnsuī, cēnsus, ēre,    to tax, assess, rate, estimate: censores populi aevitates: censento: ne absens censeare: milia octoginta civium censa dicuntur, L.: quid se vivere, quid in parte civium censeri, si, etc., L.: census equestrem Summam nummorum, assessed with a knight's estate, H.: milites scribere, capite censos, assessed for their persons, i. e. paying only a poll-tax, S.: frequentia convenit censendi causā, to attend the census: arbitrium formulae censendi, the scheme for taking the census, L.: sintne illa praedia censui censendo, subject to the census.—Of a province: quinto quoque anno Sicilia tota censetur.—With the person assessed as subject, to value, make a return: in quā tribu ista praedia censuisti?: Est inter comites Marcia censa suas, is assessed for, i. e. counts as one, O. — In gen., to value, estimate, weigh: si censenda nobis res sit: auxilio vos dignos censet senatus, L.—To esteem, appreciate, value: ut maneat, de quo censeris, amicus, for whose sake, O.: unā adhuc victoriā Metius censebatur, Ta. — Of senators, to be of opinion, propose, vote, move, give judgment, argue, insist, urge: Dic, inquit ei (rex), quid censes? tum ille... censeo, etc., I move, L.: ita censeo decernendum: Appius imperio consulari rem agendam censebat, L.: eas leges omnīs censeo per vim latas: qui censet eos... morte esse multandos: sententia quae censebat reddenda bona, L.: de eā re ita censeo, uti consules dent operam uti, etc.: censeo ut iis... ne sit ea res fraudi, si, etc.: qui censebat ut Pompeius proficisceretur, Cs.: Fabius censuit... occuparent patres suum munus facere, L. — Ironic.: vereamini censeo ne... nimis aliquid severe statuisse videamini, i. e. of course, you will not be afraid, etc.: misereamini censeo, I advise you to be merciful, S. — Ellipt.: dic quid censes (i. e. decernendum), L.: senati decretum fit, sicut ille censuerat, S.— Of the Senate, to resolve, decree: cuius supplicio senatus sollemnīs religiones expiandas saepe censuit: senatus Caelium ab re p. removendum censuit, Cs.: quae bona reddi antea censuerant (i. e. reddenda), L.: nuntient, velle et censere eos ab armis discedere, etc., S.: ita censuerunt uti consui rem p. defenderet: cum vero id senatus frequens censuisset (sc. faciendum): bellum Samnitibus et patres censuerunt et populus iussit, against the Samnites, L.—To resolve, be of opinion, determine, decide, vote, propose, suggest, advise: erant qui censerent in castra Cornelia recedendum, Cs.: nunc surgendum censeo, I move we adjourn: ego ita censeo, legatos Romam mittendos, L.: neque eum locum quem ceperant, dimitti censuerant oportere, Cs.: Hasdrubal ultimam Hispaniae oram ignaram esse... censebat, believed, L.: censeo ut satis diu te putes requiesse: plerique censebant ut noctu iter facerent, Cs. — Ellipt.: sententiis quarum pars deditionem, pars eruptionem censebat (i. e. faciendam), Cs.: ita uti censuerant Italici, deditionem facit, S. — Of commands: non tam imperavi quam censui sumptūs decernendos, etc., said, not as an order, but as an opinion that, etc.: ita id (foedus) ratum fore si populus censuisset, L.—Of advice: idem tibi censeo faciendum: si videbitur, ita censeo facias ut, etc.: Quam scit uterque libens censebo exerceat artem, H.: ibi quaeratis socios censeo, ubi Saguntina clades ignota est, L.: ita faciam ut frater censuit, T.: Disce, docendus adhuc, quae censet amiculus, H.—Ironic.: si qua putes... magnopere censeo desistas, I strongly advise you to give up that idea.—Of opinions and views, to be of opinion, think, believe, hold: Plato mundum esse factum censet a deo sempiternum: nemini censebat fore dubium quin, etc.: sunt qui nullum censeant fieri discessum: oportere delubra esse in urbibus censeo.—Ellipt.: si, Mimnermus uti censet, sine amore iocisque Nil est iucundum, H.—In gen., to judge, think, believe, suppose, imagine, expect: Quid te futurum censes? T.: neque vendundam censeo Quae libera est, T.: eo omnem belli molem inclinaturam censebant, L.: Caesar maturandum sibi censuit, thought he ought (i. e. resolved) to hasten, Cs.: impudens postulatio visa est, censere... ipsos id (bellum) advertere in se, to imagine, L.: Qui aequom esse censeant, nos a pueris ilico nasci senes, imagine that we ought to be, T.: civīs civibus parcere aequum censebat, N. —In questions, censes? Do you think, do you suppose? continuo dari Tibi verba censes? T.: adeone me delirare censes ut ista esse credam?: quid censes munera terrae?... Quo spectanda modo? H.: An censemus? Are we to suppose?—Ellipt.: quid illum censes? (sc. facere?) T.—Absol., as an approving answer: Ph. ego rus ibo... Pa. Censeo, T.: recte dicit, censeo, T.
    * * *
    I
    censere, censui, censitus V TRANS
    think/suppose, judge; recommend; decree, vote, determine; count/reckon; assess
    II
    censere, censui, census V TRANS
    think/suppose, judge; recommend; decree, vote, determine; count/reckon; assess

    Latin-English dictionary > cēnseō

  • 115 cōn-fīrmō

        cōn-fīrmō āvī, ātus, āre,    to make firm, make strong, establish, strengthen: vires nervosque, Cs.: confirmandi causā, Cs.—Fig., to strengthen, establish, reinforce, confirm: se, to recover: valetudinem: cum civitatibus pacem, Cs.: societatem, S.: suam manum: sese auxiliis, Cs.: Galliam praesidiis: regnum Persarum, N.: decretum, to ratify: acta Caesaris.—To confirm, animate, inspirit, cheer, encourage, make bold: animos verbis, Cs.: confirmato animo, iubet, etc., S.: timentes, Cs.: diffidentem rebus suis: territos, S.: sese, Cs.: eos multa pollicendo, uti pergerent, to persuade, S.: gladiatores spe libertatis, Cs.: confirmant ipsi se, one another. — To confirm, strengthen (in purpose or fidelity): Oppianicum accusatorem filio: confirmandorum hominum causā, Cs. — To corroborate, prove, demonstrate, support, establish: nostra argumentis: hoc visum (esse), Cs.: hoc de omnibus: crimen commenticium: his confirmatis rebus, Cs. —To assert, affirm, protest, give assurance, assure solemnly: ut possum confirmare: hoc, quod intellego: de re tantā nihil frustra, Cs.: illud iure iurando daturum, etc., Cs.: fidem inviolatam fore, S.: hoc, vitam mihi prius defuturam, etc.: inter se, Cs.: iure iurando confirmari oportere, ne, etc., Cs.

    Latin-English dictionary > cōn-fīrmō

  • 116 decuriō

        decuriō ōnis, m    [decuria], the chief of a decuria, commander of a decuria of cavalry, Cs.— A member of a municipal senate: decurionum decretum, Cs.
    * * *
    I
    decuriare, decuriavi, decuriatus V TRANS
    make (cavlary) squads of ten; organize in military fashion; enrol in decuria
    II
    decurion, officer commanding a decuria (calvary squad); (also naval); foreman; member of municipal senate/governing committee of decuria; councillor

    Latin-English dictionary > decuriō

  • 117 ē-nītor

        ē-nītor -nīxus or -nīsus, ī, dep.,    to force a way out, struggle upwards, mount, climb, ascend: pede aut manu, L.: in ascensu non facile, Cs.: in altiora, Ta.: impetu capto enituntur, scale the height, L.: Enisus arces attigit igneas, H.: Viribus eniti quarum, by whose support mounting up, V.: aggerem, to mount, Ta.—To bring forth, bear: plurīs enisa partūs decessit, L.: fetūs enixa, V.: quem Pleïas enixa est, O. — To exert oneself, make an effort, struggle, strive: tantum celeritate navis enisus est, ut, etc., Cs.: eniti, ut amici animum excitat: ab eisdem summā ope enisum, ne tale decretum fieret, S.: gnatum mihi corrigere, T.: usui esse populo R., S.: in utroque: ad dicendum.

    Latin-English dictionary > ē-nītor

  • 118 honōrātus

        honōrātus adj. with comp. and sup.    [P. of honoro], honored, respected, honorable, respectable, distinguished: imago, L.: viri: Achilles, H.: praefectura: rus, granted as a mark of honor, O.: apud me honoratior: spes honoratioris militiae, L.: honoratissimae imaginis vir, L.: honoratissimum adsensūs genus, Ta.— Honored by a public office, filling a post of honor, honorable, respectable: praetor, O.: consul honoratus vir, O.: comae, i. e. of a high magistrate, O.: senes, Ta.— Conferring honor: honoratissimum decretum, L.
    * * *
    honorata -um, honoratior -or -us, honoratissimus -a -um ADJ
    honored/respected/esteemed/distinguished; honorable; conferring honor

    Latin-English dictionary > honōrātus

  • 119 prō-dō

        prō-dō didī, ditus, ere,    to put forth, exhibit, reveal: Medusae squalentia ora, O.—To bring forth, produce, propagate: genus alto a sanguine Teucri, V.: Quae dies ut cesset prodere furem, Iu.—To put forth, relate, report, record, hand down, transmit: ea, quae scriptores prodiderunt: Thucydides ossa eius esse sepulta memoriae prodidit, has recorded, N.: quos natos in insulā ipsā memoriā proditum dicunt, that there is a tradition, Cs.: ius imaginis ad memoriam posteritatemque prodendae.—To proclaim, appoint, elect, create: quem produnt patres consulum rogandorum ergo: flaminem.—To reveal, make known, disclose, discover, betray: cum decretum proditur, lex veri rectique proditur: is me deseruit ac prodidit: classem praedonibus: hosti rem p., S.: crimen voltu, O.: arcanum, Iu.: Gaudia prodentem voltum celare, H.— To give up, surrender, abandon: anui prodita abs te filiast, T.: suam vitam, T.: ad improvidam pugnam legiones, expose, L.—Fig., to set forth, give display: perniciosum exemplum: prodendi exempli causā, of setting an example, L.—To extend, protract: aliquot nuptiis dies, i. e. delay the wedding a few days, T.

    Latin-English dictionary > prō-dō

  • 120 prō-nūntiō

        prō-nūntiō āvī, ātus, āre,    to make publicly known, publish, proclaim, announce: decretum: leges: in vendundo eam rem, disclose: amplius de consili sententiā: palam de sellā, sese eius nomen recepturum.—To utter, render, pronounce, decide: sententiam, deliver judgment: graviore sententiā pronuntiatā, Cs.: iudex ita pronuntiavit, decided.—To proclaim, give word, announce, fix, order: proelio in posterum diem pronuntiato, L.: iusserunt pronuntiare, ut impedimenta relinquerent, Cs.: ne quis ab loco discederet, Cs.: pronuntiatur, primā luce ituros, Cs.—In the senate, to formulate, announce, put to vote: Sententiam Calidi, Cs.—To hold out, promise, proclaim, offer: Plancium pronuntiasse, divisisse: praemia militi, L.: pecuniam.—To proclaim, choose by acclamation: eos praetores, L.—To recite, rehearse, declaim, deliver, pronounce: versūs multos uno spiritu: memoriter multa.—To tell, announce, relate, narrate, report, assert: mercatores quibus ex regionibus veniant, pronuntiare cogunt, Cs.: iam capta castra, Cs.

    Latin-English dictionary > prō-nūntiō

См. также в других словарях:

  • Decretum — may refer to: The Decretum Gratiani is a collection of Canon law compiled in the twelfth century by a jurist named Gratian. Decretum Gelasianum, traditionally attributed to Pope Gelasius I, contains a list of works adjudged apocryphal. Decretum… …   Wikipedia

  • Decretum —   [lateinisch] das, s/...ta, Dekret; Decretum Gratiani (um 1140), Gratian. (Corpus Iuris Canonici)   …   Universal-Lexikon

  • Decretum — (lat.), s. Decret; D. Gratiani, s. u. Corpus juris II. a) …   Pierer's Universal-Lexikon

  • Decrētum — (lat.), s. Dekret. D. absolutum, s. Absolutisten …   Meyers Großes Konversations-Lexikon

  • Decretum — Decrētum (lat.), s. Dekret. D. Gratiāni, eine vom Mönch Gratianus um 1150 veranstaltete Sammlung aller bis dahin vorhandenen Kirchenrechtsquellen; bildet den ersten Teil des Corpus juris canonici …   Kleines Konversations-Lexikon

  • decretum — index decree, edict, holding (ruling of a court), ordinance, principle (axiom), resolution (decision), sen …   Law dictionary

  • Decretum de Judaeis — is the name given to the series of draft documents of the Second Vatican Council which led to ground breaking progress in the Church s relations with Jews. Because they are not featured prominently within Nostra Aetate itself, with only 25 % …   Wikipedia

  • Decrētum Divi Marci — (lat., »das Dekret des göttlichen Marcus«), eine Verordnung des römischen Kaisers Mark Aurel, das die eigenmächtige Inbesitznahme von Sachen des Schuldners seitens eines Gläubigers zum Zweck seiner Befriedigung bei Strafe des Verlustes des… …   Meyers Großes Konversations-Lexikon

  • Decretum Gratiani — Decretum Gratiani, s. Corpus juris (canonici) …   Meyers Großes Konversations-Lexikon

  • Decretum Gratiani — This article is part of a series on the Law of the Catholic Church Codes of Canon Law 1983 Code of Canon Law Code of Canons of the Eastern Churches 1917 Code of Canon Law …   Wikipedia

  • Decretum Gratiani — Kopie des Manuskripts Das Decretum Gratiani (um 1140) war das Hauptwerk des in Bologna lebenden und als Vater der Kanonistik geltenden Kamaldulensermönchs Gratian. Es bildet den ersten Teil einer Sammlung von sechs Rechtsbüchern, die im Corpus… …   Deutsch Wikipedia

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»