-
1 рулевой
1) dümen °; direksiyon °рулевое колесо́ — dümen dolabı
2) → сущ., м dümenci, serdümenчетвёрка па́рная с рулевы́м — спорт. dümencili dört çifte
-
2 руль
м1) dümen ( судна); direksiyon (автомашины, трактора); gidon ( велосипеда)руль поворо́та — ав. yön dümeni
руль высоты́ — ав. derinlik / irtifa dümeni
сесть за руль — direksiyona geçmek; dümene geçmek ( лодки)
2) перен. dümenруль госуда́рственного управле́ния — devlet dümeni
-
3 вертикальный
dikey,düşey* * *düşey, dikeyвертика́льный руль (подводной лодки) — dikey dümen
самолёт с вертика́льным взлётом — dikine (iner) kalkar uçak
-
4 кильватер
м, мор. -
5 кормило
с, в соч.стоя́ть у корми́ла вла́сти — dümen / iktidar başında bulunmak
-
6 править
I1) ( руководить) yönetmek; hükumet etmek; hüküm / saltanat sürmek ( о монархе)2) ( автомашиной) yönetmek, direksiyon başında olmak, kullanmakIIпра́вить рулём — мор. dümen tutmak
1) ( исправлять ошибки) düzeltmek, tashih etmekпра́вить корректу́ру — tashih okumak
2) ( выпрямлять) düzletmek, düzleştirmek -
7 рубка
I ж1) ( на мелкие куски) kıyma, doğrama2) ( деревьев) kesim, kesmeII ж, мор.незако́нная ру́бка дере́вьев — baltalayıcılık
рулева́я ру́бка — dümen kamarası / köşkü
-
8 слушаться
несов.; сов. - послу́шатьсяслу́шаться ста́рших — büyük sözü dinlemek
он меня́ не слу́шается — ona söz geçiremiyorum, sözümü dinlemiyor
он никого́ не слу́шается — kafasının dikine gidiyor, kimseyi dinlemiyor
он не послу́шался моего́ сове́та — öğüdümü tutmadı
••слу́шаться руля́ — мор. dümen dinlemek
э́то (суде́бное) де́ло слу́шается за́втра — bu davanın duruşması yarın yapılacak
слу́шаюсь! (будет исполнено) — emredersiniz!
-
9 у
1) (около, возле) yanında; başındaдом стои́т у реки́ — ev nehir kıyısındadır
шкаф стои́т у окна́ — dolap pencere yanındadır
не стой у окна́ — pencere önünde durma
у са́мой стены́ — duvarın dibinde
сиде́ть у самова́ра — semaver başında oturmak
стоя́ть у руля́ — dümen başında olmak
у подно́жия горы́ — dağın eteğinde
проти́вник был остано́влен у са́мого го́рода — düşman şehrin kapısı önünde durduruldu
2) в соч. (при обозначении обладателя, а также принадлежности)у него́ есть де́ти? — çocuğu var mı?
у него́ была́ я́зва — ülserdi, ülseri vardı
что у тебя́ с гла́зом? — gözüne ne oldu?
у сту́ла сло́мана но́жка — sandalyenin bir ayağı kırık(tır)
3) ...da;...danу кого́ ты шил э́то пальто́? — bu paltoyu kime diktirdin?
он одева́лся у лу́чших портны́х — en iyi terzilerden giyinirdi
у нас на заво́де — bizim fabrikada, fabrikamızda
они́ весь день бы́ли у нас в гостя́х — bütün gün bizde misafir idiler
у меня́ к тебе́ вопро́с — sana bir sualim var
у него́ в ко́мнате поря́док — onun odası derlitopludur
приёмник стои́т у него́ в ко́мнате — radyo onun odasındadır
4) (при указании на источник получения чего-л.)...danу кого́ он берёт уро́ки? — kimden ders alıyor?
букини́ст, у кото́рого ку́плена э́та кни́га — bu kitabın alındığı sahaf
спроси́ у кого́ хо́чешь — istediğine sor
найти́ подде́ржку у кого-л. — birinden destek bulmak
-
10 управление
yönetim* * *с1) ( действие) yönetme, yönetim; kullanma; sürmeуправле́ние наро́дным хозя́йством — ulusal ekonominin yönetimi
уча́стие в управле́нии произво́дством — üretimin yönetimine katılma
управле́ние самолётом — uçak kullanma; uçak yönetme
центр управле́ния полётом — косм. (uçuş) yönetim merkezi
управле́ние на расстоя́нии — тех. uzaktan kumanda
2) yönetimо́рганы госуда́рственного управле́ния — devlet yönetim organları
3) yönetimорке́стр под управле́нием Ивано́ва — İvanov'un yönetimindeki orkestra
4) tertibatрулево́е управле́ние — direksiyon tertibatı ( автомобиля), dümen tertibatı ( судна)
пульт управле́ния — kumanda tablosu
рычаги́ управле́ния — kumanda kolları
5) daire, genel müdürlükуправле́ние ка́дров — personel dairesi
статисти́ческое управле́ние (в Турции) — İstatistik Genel Müdürlüğü
••су́дно потеря́ло управле́ние — gemi manevradan aciz duruma düştü
-
11 фарватер
-
12 штурвал
kumanda kolu,levye* * *мdümen dolabı; kumanda kolu, levye ав. -
13 штурвальный
1) dümen °2) → сущ., м dümenci, serdümen -
14 руль
direksyon, dümenТурецко-русский словарь и русско-турецкий словарь по строительству и архитектуре > руль
См. также в других словарях:
dumen — dùmēn m <G duména> DEFINICIJA reg. 1. kormilo 2. krma ETIMOLOGIJA tur. dümen … Hrvatski jezični portal
dümen — is., İt. timon 1) Hava ve deniz taşıtlarında, taşıta istenilen yönü vermeye ve belirli bir doğrultuda götürmeye yarayan hareketli parça 2) mec. Yönetim, idare 3) argo Dalavere, hile Hani öldürseler yaşayamazdı bensiz? Yalan mıydı? Dümen miydi? O … Çağatay Osmanlı Sözlük
Dumen — Sp Dumènas Ap Думен/Dumen L k. PV Ukrainoje (Karpatuose) … Pasaulio vietovardžiai. Internetinė duomenų bazė
dümen bedeni — is., den. Dümen boğazını oluşturmak için boydan boya konulan tek parça … Çağatay Osmanlı Sözlük
dümen boğazı — is., den. Dümenin, dümen yelpazesinden yukarı kalan bölümü … Çağatay Osmanlı Sözlük
dümen suyu — is. Gemi giderken arkasında bıraktığı köpüklü iz Atasözü, Deyim ve Birleşik Fiiller dümen suyunda gitmek … Çağatay Osmanlı Sözlük
dümen yelpazesi — is., den. Geminin ileri veya geri hareketinden meydana gelen su akıntısının baskı yaptığı dümen yüzeyi … Çağatay Osmanlı Sözlük
dümen kırmak — yön değiştirmek Herhâlde kaçmayı düşünüyor olmalıydı. Yolun kenarındaki tek tük ağaçlara doğru dümen kırdı. R. N. Güntekin … Çağatay Osmanlı Sözlük
dümen tutmak — den. teknenin gideceği yolu gözleyerek dümeni yönetmek Kimimiz dümen tutar mavnalarda / Kimimiz çımacıdır halat başında. O. V. Kanık … Çağatay Osmanlı Sözlük
Dumen — Du|men: Pl. von 2↑Duma … Universal-Lexikon
Dumen — Du|men: Plur. von 2↑Duma … Das große Fremdwörterbuch
