-
1 contrecto
contrecto, āvī, ātum, āre (con u. tracto), betasten, befühlen, betastend berühren, I) im allg.: α) eig.: c. vulnus, Ov.: non c. pocula vel cibos, Col.: contrectandae pecuniae libido, im Gelde zu wühlen, Suet. – liber contrectatus manibus vulgi, abgegriffen, Hor. – v. personif. lebl. Subjj., sol nudum contractans corpus aquaï, Lucr. 6, 854. – β) übtr., geistig sich mit etwas befassen, conspicere totāque mente c. varias voluptates, Cic.: qui, quae complecti tota nequeunt, haec facilius divulsa et quasi discerpta contrectant, handhaben, beherrschen, Cic.: c. studia et disciplinas philosophiae, Gell. – II) insbes.: a) streichend od. streichelnd betasten, streicheln, capillum (als Mittel gegen Kopfweh), Plin.: leonem (um ihn zu besänftigen), Sen. – b) prüfend, untersuchend betasten, befühlen, membra (matris mortuae), Suet.: omnes partes corporis (captivae venalis) et inspicere et c., Sen.: obscena, ventrem (vom Arzte), Sen. u. Cels. – u. durchsuchend, durchsuchen, visitieren, ne feminae praetextatique pueri puellaeque contrectarentur, Suet. Claud. 35, 2. – c) unzüchtig betasten (s. Benecke Iustin. 7, 3, 4. Hildebr. Arnob. 5, 26): α) eig.: alqam, Plaut.: multorum uxores, Suet.: petulantius alcis uxorem, Iustin.: sinus, Ov.: utrique sexui genitalia vultu, Aur. Vict.: contrectari manu, osculo, amplexu alcis (v. einem Weibe), Sen. rhet.: quod membra nullo contrectantur attactu, Augustin. de civ. dei 1, 18, 2. – β) übtr.: nudare corpus et oculis vulgi contrectandum permittere, zur Schau überlassen, Tac. ann. 3, 12: captiva contrectata oculis omnium, Sen. contr. 1, 2, 13 B. (Kießling gegen die Hdschrn. osculis). – prägn., contrectata filiarum pudicitia, durch Betasten ihrer Körper geschändete, Tac. ann. 14, 35. – d) widerrechtlich antasten zum Zweck des Diebstahls, entwenden, sich aneignen, ICt. – e) sich mit etw. im Verkehr befassen, etw. im Verkehr annehmen, pecunias vetitas, Cod. Theod. 9, 23, 1. § 2. – / Ohne Umlaut contracto, wov. contractare, Plaut. mil. 1052 cod. B; Poen. 1311 G.: contractans, Lucr. 2, 853: contractantes, Fronto b. Parth. p. 219, 15 N.: contractatus, Suet. Dom. 1, 3.
-
2 contrecto
contrecto, āvī, ātum, āre (con u. tracto), betasten, befühlen, betastend berühren, I) im allg.: α) eig.: c. vulnus, Ov.: non c. pocula vel cibos, Col.: contrectandae pecuniae libido, im Gelde zu wühlen, Suet. – liber contrectatus manibus vulgi, abgegriffen, Hor. – v. personif. lebl. Subjj., sol nudum contractans corpus aquaï, Lucr. 6, 854. – β) übtr., geistig sich mit etwas befassen, conspicere totāque mente c. varias voluptates, Cic.: qui, quae complecti tota nequeunt, haec facilius divulsa et quasi discerpta contrectant, handhaben, beherrschen, Cic.: c. studia et disciplinas philosophiae, Gell. – II) insbes.: a) streichend od. streichelnd betasten, streicheln, capillum (als Mittel gegen Kopfweh), Plin.: leonem (um ihn zu besänftigen), Sen. – b) prüfend, untersuchend betasten, befühlen, membra (matris mortuae), Suet.: omnes partes corporis (captivae venalis) et inspicere et c., Sen.: obscena, ventrem (vom Arzte), Sen. u. Cels. – u. durchsuchend, durchsuchen, visitieren, ne feminae praetextatique pueri puellaeque contrectarentur, Suet. Claud. 35, 2. – c) unzüchtig betasten (s. Benecke Iustin. 7, 3, 4. Hildebr. Arnob. 5, 26): α) eig.: alqam, Plaut.: multorum uxores, Suet.: petulantius alcis uxorem, Iustin.: sinus, Ov.: utrique sexui genitalia vultu, Aur. Vict.: contrectari manu, osculo, amplexu alcis (v. einem Weibe), Sen. rhet.:————quod membra nullo contrectantur attactu, Augustin. de civ. dei 1, 18, 2. – β) übtr.: nudare corpus et oculis vulgi contrectandum permittere, zur Schau überlassen, Tac. ann. 3, 12: captiva contrectata oculis omnium, Sen. contr. 1, 2, 13 B. (Kießling gegen die Hdschrn. osculis). – prägn., contrectata filiarum pudicitia, durch Betasten ihrer Körper geschändete, Tac. ann. 14, 35. – d) widerrechtlich antasten zum Zweck des Diebstahls, entwenden, sich aneignen, ICt. – e) sich mit etw. im Verkehr befassen, etw. im Verkehr annehmen, pecunias vetitas, Cod. Theod. 9, 23, 1. § 2. – ⇒ Ohne Umlaut contracto, wov. contractare, Plaut. mil. 1052 cod. B; Poen. 1311 G.: contractans, Lucr. 2, 853: contractantes, Fronto b. Parth. p. 219, 15 N.: contractatus, Suet. Dom. 1, 3.Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > contrecto
-
3 contracto
contracto, s. contrecto /.
-
4 contrectabilis
contrectābilis, e (contrecto), betastbar, Eccl.
-
5 contrectatio
contrectātio, ōnis, f. (contrecto), das Betasten, die Berührung, a) die unzüchtige, geschlechtliche, quod ni ita esset, cur non gestiret taurus equae contrectatione, equus vaccae, Cic. de nat. deor. 1, 77: Plur. absol., quam contrectationes et amores soluti et liberi! Cic. de rep. 4, 4. – b) die widerrechtliche Antastung, die Entwendung, ICt.
-
6 contrectator
contrectātor, ōris, m. (contrecto), der Antaster fremden Eigentums, der Entwender (Dieb), Ulp. dig. 47, 2, 36. § 2.
-
7 praecontrecto
prae-contrecto, āre, vorher betasten, videndo, Ov. met. 6, 478.
-
8 contracto
contracto, s. contrecto ⇒.Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > contracto
-
9 contrectabilis
contrectābilis, e (contrecto), betastbar, Eccl.Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > contrectabilis
-
10 contrectatio
contrectātio, ōnis, f. (contrecto), das Betasten, die Berührung, a) die unzüchtige, geschlechtliche, quod ni ita esset, cur non gestiret taurus equae contrectatione, equus vaccae, Cic. de nat. deor. 1, 77: Plur. absol., quam contrectationes et amores soluti et liberi! Cic. de rep. 4, 4. – b) die widerrechtliche Antastung, die Entwendung, ICt.Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > contrectatio
-
11 contrectator
contrectātor, ōris, m. (contrecto), der Antaster fremden Eigentums, der Entwender (Dieb), Ulp. dig. 47, 2, 36. § 2.Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > contrectator
-
12 praecontrecto
prae-contrecto, āre, vorher betasten, videndo, Ov. met. 6, 478.Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > praecontrecto
См. также в других словарях:
contrecto — contrecto, a (del lat. «contractus»; ant.) adj. *Paralítico. ≃ Contrecho … Enciclopedia Universal
contrecho — ► adjetivo Que está deforme o tullido: ■ volvió contrecho de la guerra. SINÓNIMO baldado * * * contrecho, a (del lat. «contractus») adj. *Paralítico. ⇒ Contrecto. * * * contrecho, cha. (Del lat. contractus, part. pas. de contrahĕre, contraer,… … Enciclopedia Universal
inválido — ► adjetivo/ sustantivo 1 Se aplica a la persona que por tener algunas deficiencias físicas o mentales no puede andar o moverse o realizar alguna actividad: ■ el accidente le dejó inválido. SINÓNIMO impedido ► adjetivo 2 Que no tiene valor por no… … Enciclopedia Universal
ԶՆՆԵՄ — (եցի, եա՛.) NBH 1 0740 Chronological Sequence: Early classical, 6c, 10c ն. ἑρευνάω, διερευνάω (լծ. հյ. որոնել). indago, investigo, perscrutor, inquiro, disquiro ψηλαφάω, ψηλαφέω tango, contrecto, palpo Ի զնին բերիլ ձեռօք կամ աչօք. քաջ քննել.… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԽԱՐԽԱՓԵՄ — (եցի.) NBH 1 0932 Chronological Sequence: Early classical, 5c, 11c, 12c, 14c չ. եւ ն. (լծ. խարխել. խարխուլ, եւ խաւար, Ափ, կամ շօշափ.) ψηλαφάω contrecto, palpo προσκόπτω offendo, impingo. Կուրօրէն շօշափելով եւ զննելով ʼի խաւարի շրջել, դանգաչել.… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՇՕՇԱՓԵՄ — ( ) NBH 2 0501 Chronological Sequence: Unknown date ἄπτομαι, ἄπτω tango. որք թարգմանի ի մեզ, Մերձենալշ մատչելշ եւն. ոսկ ուր ի մեզ դնի շօշափել, յն. լտ. ասի ψηλαφάω palpo, exploro, tracto, contrecto, pulsando tango. LACKING … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)