Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

constructĭo

  • 1 constructio

    constructĭo, ōnis, f. [construo], a putting or placing together, a joining together (in good prose; most freq. in Cic.; not in Quint.).
    I.
    Lit. (rare):

    lapidum,

    Sen. Cons. Polyb. 18 (37), 2.—
    II.
    Transf., an erecting, building, construction:

    hominis,

    Cic. Ac. 2, 27, 86: ejus (gymnasii), Traj. ap. Plin. Ep. 10, 40 (49), 2.—In plur., Pall. Nov. 22, 1. —
    III.
    Trop.
    A.
    Of discourse, a fit connection:

    verborum constructio et numerus,

    Cic. Or. 12, 37:

    oratio conformanda non solum electione, sed constructione verborum,

    id. de Or. 1, 5, 17; id. Brut. 78, 272; and absol.:

    nolo tam minuta haec constructio appareat,

    id. Or. 44, 150; Plin. Ep. 1, 16, 2.—
    B.
    In gram., grammatical connection, construction ( = conformatio verborum, Cic. de Or. 1, 33, 151), Prisc. p. 1061 sq. P. et saep.

    Lewis & Short latin dictionary > constructio

  • 2 cōnstrūctiō

        cōnstrūctiō ōnis, f    [construo], a putting together, building, construction: hominis.—Fig., in discourse, arrangement: verborum.
    * * *
    erection, putting/joining together; building, construction; arrangement (words)

    Latin-English dictionary > cōnstrūctiō

  • 3 re-laxō

        re-laxō āvī, ātus, āre,    to stretch out, widen again, make wider: fontibus ora, open, O.: vias et caeca Spiramenta, relax the ducts, V.—To unloose, loosen, open: alvus relaxatur: se intestinis relaxantibus: densa, rarefy, V.: tunicarum vincula, O.—Fig., to abate, remit, give respite: remittit aliquantum et relaxat.—To ease, relieve, cheer, relax, lighten: animos doctrinā: animus somno relaxatus: ut ex pristino sermone relaxarentur animi omnium: homines interdum animis relaxantur.—To make loose, relax, loosen: constructio verborum dissolutionibus relaxetur: pater indulgens, quicquid ego astrinxi, relaxat.—To alleviate, mitigate, assuage: tristitiam ac severitatem: quiete laborem, Cu.—To relieve, release, free, abate: (animi) cum se corporis vinculis relaxaverint: insani cum relaxentur, i. e. become lucid.

    Latin-English dictionary > re-laxō

  • 4 rotundus (rut-)

        rotundus (rut-) adj. with comp.    [roto], rolling, round, circular, spherical, rotund: stellae: mundum rotundum esse volunt: ut nihil efficere posset rotundius: bacae, H.—As subst n.: locus infimus in rutundo, a sphere.—Prov.: mutat quadrata rotundis, i. e. turns everything upside down, H.—Fig., round, rounded, perfect: sapiens in se ipso totus, teres atque rotundus, H.—Of speech, round, well turned, smooth, polished, elegant: verborum constructio: ore rotundo loqui, H.

    Latin-English dictionary > rotundus (rut-)

  • 5 adtenuo

    at-tĕnŭo ( adt-, Lachm., Merk., Weissenb.; att-, Kayser, K. and H., L. Müller), āvi, ātum, 1, v. a., to make thin or weak; to thin, attenuate; to weaken, enfeeble; to lessen, diminish.
    I.
    Lit.: aëna Signa manus dextras ostendunt adtenuari Saepe salutantūm tactu, * Lucr. 1, 317 (cf.:

    attritum mentum,

    Cic. Verr. 2, 4, 43):

    bellum (servile) exspectatione Pompeii attenuatum atque imminutum est, adventu sublatum ac sepultum,

    Cic. Imp. Pomp. 11, 30:

    legio proeliis attenuata,

    Caes. B. C. 3, 89:

    diutino morbo viribus admodum adtenuatis,

    Liv. 39, 49; 25, 11:

    fame attenuari,

    Vulg. Job, 18, 12; ib. Jer. 14, 18:

    macie attenuari,

    ib. 2 Reg. 13, 4:

    sortes adtenuatae,

    diminished, Liv. 21, 62:

    foliorum exilitate usque in fila attenuatā,

    Plin. 21, 6, 16, § 30:

    (lingua) attenuans lambendo cutem homines,

    id. 11, 37, 65, § 172 al.:

    Non falx attenuat frondatorum arboris umbram,

    Cat. 64, 41:

    adtenuant juvenum vigilatae corpora noctes,

    Ov. A. A. 1, 735 (cf. infra, P. a.):

    patrias opes,

    id. M. 8, 844; so id. P. 4, 5, 38.—
    II.
    Trop.:

    curas lyrā,

    Ov. Tr. 4, 1, 16; 4, 6, 18:

    luctus,

    Albin. ad Liv. 342:

    insignem attenuat deus,

    brings low, abases, Hor. C. 1, 34, 13:

    attenuabit omnes deos terrae,

    Vulg. Soph. 2, 11: hujusmodi partes sunt virtutis amplificandae, si suadebimus; attenuandae, si ab his dehortabimur, Auct. ad. Her. 3, 3, 6:

    attenuabitur gloria Jacob,

    Vulg. Isa. 17, 4.—Hence, attĕnŭātus ( adt-), a, um, P. a., enfeebled, weakened, reduced, weak.
    I.
    Lit.:

    adtenuatus amore,

    Ov. M. 3, 489: continuatione laborum, August. ap. Suet. Tib. 21: fortuna rei familiaris attenuatissima, Auct. ad Her. 4, 41:

    voce paululum attenuatā,

    with a voice a little suppressed, id. ib. 3, 14:

    acuta atque attenuata nimis acclamatio,

    id. ib. 12, 21.— Comp. not in use. — Sup.: fortunae familiares attenuatissimae, Auct. ad Her. 4, 41, 53.—
    II.
    Trop.
    A.
    Feeble, destitute, poor (eccl. Lat.):

    Siattenuatus frater tuus vendiderit etc.,

    Vulg. Lev. 25, 25; 25, 35; 25, 47; ib. 2 Esdr. 5, 18. —
    B.
    Esp., of discourse.
    1.
    Shortened, brief: ipsa illa [pro Roscio] juvenilis redundantia [p. 195] multa habet attenuata, Cic. Or. 30, 108.—
    2.
    Too much refined, affected:

    itaque ejus oratio nimiā religione attenuata doctis et attente audientibus erat illustris,

    hence his discourse was so delicately formed, through excessive scrupulousness, Cic. Brut. 82.—
    3.
    Meagre, dry, without ornament: attenuata (oratio) est, quae demissa est usque ad usitatissimam puri sermonis consuetudinem, Auct. ad Her. 4, 8:

    attenuata verborum constructio,

    id. ib. 4, 10, 15.—
    * Adv.: at-tenuātē, simply:

    attenuate presseque dicere,

    Cic. Brut. 55, 201.

    Lewis & Short latin dictionary > adtenuo

  • 6 attenuo

    at-tĕnŭo ( adt-, Lachm., Merk., Weissenb.; att-, Kayser, K. and H., L. Müller), āvi, ātum, 1, v. a., to make thin or weak; to thin, attenuate; to weaken, enfeeble; to lessen, diminish.
    I.
    Lit.: aëna Signa manus dextras ostendunt adtenuari Saepe salutantūm tactu, * Lucr. 1, 317 (cf.:

    attritum mentum,

    Cic. Verr. 2, 4, 43):

    bellum (servile) exspectatione Pompeii attenuatum atque imminutum est, adventu sublatum ac sepultum,

    Cic. Imp. Pomp. 11, 30:

    legio proeliis attenuata,

    Caes. B. C. 3, 89:

    diutino morbo viribus admodum adtenuatis,

    Liv. 39, 49; 25, 11:

    fame attenuari,

    Vulg. Job, 18, 12; ib. Jer. 14, 18:

    macie attenuari,

    ib. 2 Reg. 13, 4:

    sortes adtenuatae,

    diminished, Liv. 21, 62:

    foliorum exilitate usque in fila attenuatā,

    Plin. 21, 6, 16, § 30:

    (lingua) attenuans lambendo cutem homines,

    id. 11, 37, 65, § 172 al.:

    Non falx attenuat frondatorum arboris umbram,

    Cat. 64, 41:

    adtenuant juvenum vigilatae corpora noctes,

    Ov. A. A. 1, 735 (cf. infra, P. a.):

    patrias opes,

    id. M. 8, 844; so id. P. 4, 5, 38.—
    II.
    Trop.:

    curas lyrā,

    Ov. Tr. 4, 1, 16; 4, 6, 18:

    luctus,

    Albin. ad Liv. 342:

    insignem attenuat deus,

    brings low, abases, Hor. C. 1, 34, 13:

    attenuabit omnes deos terrae,

    Vulg. Soph. 2, 11: hujusmodi partes sunt virtutis amplificandae, si suadebimus; attenuandae, si ab his dehortabimur, Auct. ad. Her. 3, 3, 6:

    attenuabitur gloria Jacob,

    Vulg. Isa. 17, 4.—Hence, attĕnŭātus ( adt-), a, um, P. a., enfeebled, weakened, reduced, weak.
    I.
    Lit.:

    adtenuatus amore,

    Ov. M. 3, 489: continuatione laborum, August. ap. Suet. Tib. 21: fortuna rei familiaris attenuatissima, Auct. ad Her. 4, 41:

    voce paululum attenuatā,

    with a voice a little suppressed, id. ib. 3, 14:

    acuta atque attenuata nimis acclamatio,

    id. ib. 12, 21.— Comp. not in use. — Sup.: fortunae familiares attenuatissimae, Auct. ad Her. 4, 41, 53.—
    II.
    Trop.
    A.
    Feeble, destitute, poor (eccl. Lat.):

    Siattenuatus frater tuus vendiderit etc.,

    Vulg. Lev. 25, 25; 25, 35; 25, 47; ib. 2 Esdr. 5, 18. —
    B.
    Esp., of discourse.
    1.
    Shortened, brief: ipsa illa [pro Roscio] juvenilis redundantia [p. 195] multa habet attenuata, Cic. Or. 30, 108.—
    2.
    Too much refined, affected:

    itaque ejus oratio nimiā religione attenuata doctis et attente audientibus erat illustris,

    hence his discourse was so delicately formed, through excessive scrupulousness, Cic. Brut. 82.—
    3.
    Meagre, dry, without ornament: attenuata (oratio) est, quae demissa est usque ad usitatissimam puri sermonis consuetudinem, Auct. ad Her. 4, 8:

    attenuata verborum constructio,

    id. ib. 4, 10, 15.—
    * Adv.: at-tenuātē, simply:

    attenuate presseque dicere,

    Cic. Brut. 55, 201.

    Lewis & Short latin dictionary > attenuo

  • 7 copulatum

    cōpŭlo, āvi, ātum, 1 ( part. perf., contr. cōplata, Lucr. 6, 1088; dep. collat. form cō-pŭlor, āri, v. I. A. b. infra), v. a. [copula], to couple, bind, or tie together, to join, connect, unite (class.; most freq. in Cic.).
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.
    (α).
    With cum:

    hominem cum beluā,

    Cic. Ac. 2, 45, 139 fin.:

    caput et corpus cum aliquo,

    Plaut. Poen. 1, 2, 130. —
    (β).
    With inter se:

    inter se quaedam possint coplata teneri,

    Lucr. 6, 1088.—
    (γ).
    With dat.:

    aurum auro,

    Lucr. 6, 1078:

    utrimque Armeniae majori Sophene copulatur,

    Plin. 6, 13, 16, § 41.—
    (δ).
    With ad:

    caput animalis ad pedem,

    Veg. 3, 49, 2.—
    (ε).
    With simple acc.:

    diversae insociabilesque arborum naturae copulantur,

    Plin. 17, 19, 30, § 137; Mart. 12, 43, 8.—
    b.
    In dep. form:

    adeunt, consistunt, copulantur dexteras,

    Plaut. Aul. 1, 2, 38 Wagn. ad loc.; cf. Non. p. 476, 16; 479, 24, and Prisc. p. 797 P., and Ussing ad loc. (others explain dexteras as acc. of the part, or Gr. acc.).—
    B.
    Esp., to confront:

    copulati in jus pervenimus,

    Cic. Verr. 2, 4, 66, § 148.—
    2.
    Mid., to associate with:

    cave siris cum filiā meā copulari hanc,

    Plaut. Ep. 3, 3, 20.—
    II.
    Trop., to join, connect, unite.
    (α).
    With cum:

    sermonem cum aliquo,

    Plaut. Poen. 3, 3, 42:

    futura cum praesentibus,

    Cic. Fin. 2, 14, 45:

    honestatem cum voluptate,

    id. Ac. 2, 45, 139:

    equestrem ordinem cum senatu,

    id. Phil. 2, 8, 19:

    se cum inimico,

    id. Sest. 64, 133.—
    (β).
    With inter se:

    ah haec inter se jungi copularique possint?

    Cic. de Or. 1, 51. 222.—
    (γ).
    With dat.:

    quid naturae copulatum habuit Alcibiadis somnium?

    Cic. Div. 2, 69, 143.—
    (δ).
    With acc. only:

    libenter copulando verba jungebant, ut sodes pro si audes, etc.,

    Cic. Or. 45, 154; cf.:

    verba copulata (opp. simplicia),

    id. ib. 32, 115:

    constructio verborum tum conjunctionibus copuletur, tum dissolutionibus relaxetur,

    id. Part. Or. 6, 21; Quint. 2, 4, 30; cf.

    id. prooem. § 13: voluntates nostras,

    to unite, Cic. Fam. 3, 4, 2; cf.

    concordiam,

    Liv. 4, 43, 11:

    matrimonium,

    Just. 1, 10 pr.; Dig. 12, 4, 6 pr.; cf.:

    copulari matrimonio,

    ib. 24, 1, 32; cf. ib. 1, 9, 8;

    and, taedis,

    Sen. Herc. Fur. 493.—Hence,
    1.
    cōpŭlātus, a, um, P. a., joined together, united, connected:

    nihil est animis admixtum, nihil concretum, nihil copulatum, nihil coagmentatum, nihil duplex,

    Cic. Tusc. 1, 29, 71: verba, v. supra, II. d.—
    * Comp.:

    nihil amabilius nec copulatius quam morum similitudo bonorum,

    Cic. Off. 1, 17, 56.—‡ Sup., Inscr. de Lyon, p. 477, 3.— Adv.: cōpŭlātē, connectedly (late Lat.):

    copulate dictum est (diequinti),

    Gell. 10, 24, 1; 17, 7 fin.
    2.
    cōpŭlātum, i, n., a joint sentence, the Gr. sumpeplegmenon, called also conjunctum, Gell. 16, 8, 10.

    Lewis & Short latin dictionary > copulatum

  • 8 copulo

    cōpŭlo, āvi, ātum, 1 ( part. perf., contr. cōplata, Lucr. 6, 1088; dep. collat. form cō-pŭlor, āri, v. I. A. b. infra), v. a. [copula], to couple, bind, or tie together, to join, connect, unite (class.; most freq. in Cic.).
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.
    (α).
    With cum:

    hominem cum beluā,

    Cic. Ac. 2, 45, 139 fin.:

    caput et corpus cum aliquo,

    Plaut. Poen. 1, 2, 130. —
    (β).
    With inter se:

    inter se quaedam possint coplata teneri,

    Lucr. 6, 1088.—
    (γ).
    With dat.:

    aurum auro,

    Lucr. 6, 1078:

    utrimque Armeniae majori Sophene copulatur,

    Plin. 6, 13, 16, § 41.—
    (δ).
    With ad:

    caput animalis ad pedem,

    Veg. 3, 49, 2.—
    (ε).
    With simple acc.:

    diversae insociabilesque arborum naturae copulantur,

    Plin. 17, 19, 30, § 137; Mart. 12, 43, 8.—
    b.
    In dep. form:

    adeunt, consistunt, copulantur dexteras,

    Plaut. Aul. 1, 2, 38 Wagn. ad loc.; cf. Non. p. 476, 16; 479, 24, and Prisc. p. 797 P., and Ussing ad loc. (others explain dexteras as acc. of the part, or Gr. acc.).—
    B.
    Esp., to confront:

    copulati in jus pervenimus,

    Cic. Verr. 2, 4, 66, § 148.—
    2.
    Mid., to associate with:

    cave siris cum filiā meā copulari hanc,

    Plaut. Ep. 3, 3, 20.—
    II.
    Trop., to join, connect, unite.
    (α).
    With cum:

    sermonem cum aliquo,

    Plaut. Poen. 3, 3, 42:

    futura cum praesentibus,

    Cic. Fin. 2, 14, 45:

    honestatem cum voluptate,

    id. Ac. 2, 45, 139:

    equestrem ordinem cum senatu,

    id. Phil. 2, 8, 19:

    se cum inimico,

    id. Sest. 64, 133.—
    (β).
    With inter se:

    ah haec inter se jungi copularique possint?

    Cic. de Or. 1, 51. 222.—
    (γ).
    With dat.:

    quid naturae copulatum habuit Alcibiadis somnium?

    Cic. Div. 2, 69, 143.—
    (δ).
    With acc. only:

    libenter copulando verba jungebant, ut sodes pro si audes, etc.,

    Cic. Or. 45, 154; cf.:

    verba copulata (opp. simplicia),

    id. ib. 32, 115:

    constructio verborum tum conjunctionibus copuletur, tum dissolutionibus relaxetur,

    id. Part. Or. 6, 21; Quint. 2, 4, 30; cf.

    id. prooem. § 13: voluntates nostras,

    to unite, Cic. Fam. 3, 4, 2; cf.

    concordiam,

    Liv. 4, 43, 11:

    matrimonium,

    Just. 1, 10 pr.; Dig. 12, 4, 6 pr.; cf.:

    copulari matrimonio,

    ib. 24, 1, 32; cf. ib. 1, 9, 8;

    and, taedis,

    Sen. Herc. Fur. 493.—Hence,
    1.
    cōpŭlātus, a, um, P. a., joined together, united, connected:

    nihil est animis admixtum, nihil concretum, nihil copulatum, nihil coagmentatum, nihil duplex,

    Cic. Tusc. 1, 29, 71: verba, v. supra, II. d.—
    * Comp.:

    nihil amabilius nec copulatius quam morum similitudo bonorum,

    Cic. Off. 1, 17, 56.—‡ Sup., Inscr. de Lyon, p. 477, 3.— Adv.: cōpŭlātē, connectedly (late Lat.):

    copulate dictum est (diequinti),

    Gell. 10, 24, 1; 17, 7 fin.
    2.
    cōpŭlātum, i, n., a joint sentence, the Gr. sumpeplegmenon, called also conjunctum, Gell. 16, 8, 10.

    Lewis & Short latin dictionary > copulo

  • 9 dissolutio

    dissŏlūtĭo, ōnis, f. [dissolvo], a dissolving, destroying, breaking up, dissolution (good prose).
    I.
    Lit.:

    navigii,

    Tac. A. 14, 5:

    naturae (mors),

    Cic. Leg. 1, 11; id. Fin. 5, 11, 31; cf. id. ib. 2, 31:

    stomachi,

    i. e. looseness, Plin. 20, 22, 91, § 248.—
    II.
    Trop.
    A.
    In gen., an abolishing, a destruction:

    legum omnium,

    Cic. Phil. 1, 9:

    imperii,

    Tac. A. 13, 50.— Absol., ruin, Vulg. Isa. 8, 22.
    B.
    In partic.
    1.
    A reply, refutation:

    criminum,

    Cic. Clu. 1, 3; cf. Auct. Her. 1, 3, 4.—
    2.
    (Acc. to dissolutus, A.) As rhet. t. t., want of connection, interruption:

    constructio verborum tum conjunctionibus copuletur, tum dissolutionibus relaxetur,

    Cic. Part. 6, 21; cf. Quint. 9, 3, 50; Auct. Her. 4, 30.—
    3.
    (Acc. to dissolutus, B.) Of character, looseness, i. e. weakness, effeminacy, frivolity; dissoluteness:

    si humanitas appellanda est in acerbissima injuria (sc. vindicanda) remissio animi ac dissolutio,

    Cic. Fam. 5, 2, 9; so,

    judiciorum,

    id. Verr. 2, 4, 59 fin.; Treb. Pol. XXX. Tyr. 23:

    dissolutio et languor,

    Sen. Ep. 3 fin.; cf.

    animorum,

    id. Cons. Sap. 4.

    Lewis & Short latin dictionary > dissolutio

  • 10 pronominalis

    prōnōmĭnālis, e, adj. [pronomen], of or belonging to a pronoun, pronominal:

    constructio,

    Prisc. p. 1069 P.

    Lewis & Short latin dictionary > pronominalis

  • 11 relaxo

    rĕ-laxo, āvi, ātum, 1, v. a., to stretch out or widen again; to unloose, loosen, open (class.; cf.: solvo, libero).
    I.
    Lit.:

    alvus tum astringitur, tum relaxatur,

    Cic. N. D. 2, 54, 136; cf.:

    tum astringentibus se intestinis tum relaxantibus,

    id. ib. 2, 55, 138:

    densa relaxare (opp. rara densare),

    Verg. G. 1, 419:

    dissolvunt nodos omnes et vincla relaxant,

    Lucr. 6, 356: tunicarum vincula, Ov. F. 2, 321; cf.

    nodos (sc. aquaï),

    Lucr. 6, 878 (with exsolvere glaciem); cf.:

    fontibus ora,

    Ov. M. 1, 281:

    caecos fontes,

    Sil. 3, 51:

    glaebas,

    to loosen, Varr. R. R. 1, 27, 2:

    humum,

    Col. 11, 3, 46 Schneid. N. cr.; Pall. 2, 13, 3:

    vias et caeca Spiramenta,

    Verg. G. 1, 89:

    claustra,

    Ov. Am. 1, 6, 17; cf.

    flores,

    Sen. Thyest. 903:

    diversa bracchia,

    to spread out, Sil. 14, 399:

    arcum,

    to unbend, Sen. Agam. 322:

    ut, quae (aedificia) sunt vetustate sublapsa, relaxentur in melius,

    restored, Plin. Ep. 10, 70 (75), 1 Keil (al. reparentur).—
    II.
    Trop., to slacken, ease, lighten, alleviate, mitigate, soften, assuage; to cheer up, enliven, relax (a favorite word of Cic.; cf.:

    relevo, recreo, mitigo): animos doctrinā,

    Cic. Arch. 6, 12; cf.:

    tu a contentionibus cottidie relaxes aliquid,

    id. Leg. 1, 4, 11: quaero enim non quibus intendam rebus animam, sed quibus relaxem, ac remittam, id. Fragm. ap. Non. 329, 7, and 383, 23:

    constructio verborum tum conjunctionibus copuletur, tum dissolutionibus relaxetur,

    id. Part. 6, 21:

    pater nimis indulgens, quicquid ego astrinxi, relaxat,

    id. Att. 10, 6, 2:

    animus somno relaxatus,

    id. Div. 2, 48, 100:

    animum,

    id. Brut. 5, 21; id. Rep. 1, 9, 14; cf.:

    relaxare animos et dare se jucunditati,

    id. Off. 1, 34, 122:

    ut ex pristino sermone relaxarentur animi omnium,

    id. de Or. 1, 8, 29:

    anxiferas curas requiete, id. poët. Div. 1, 13, 22: (risus) tristitiam ac severitatem mitigat et relaxat,

    id. de Or. 2, 58, 236; cf.:

    tristem vultum relaxare,

    Sen. Cons. ad Helv. 15;

    and, with this, cf.: relaxato in hilaritatem vultu,

    Petr. 49, 8:

    ne nocturna quidem quiete diurnum laborem relaxante,

    Curt. 5, 13, 5: mores aetas lasciva relaxat, i. e. makes dissolute, Claud. Prob. et Olybr. 153:

    (animi) cum se plane corporis vinculis relaxaverint,

    Cic. Sen. 22, 81; Claud. Rapt. Pros. 2, 330:

    se occupationibus,

    Cic. Fam. 7, 1, 5; id. Att. 16, 16, 2:

    se a nimiā necessitate,

    id. Or. 52, 176. —

    Mid.: homines quamvis in turbidis rebus sint, tamen interdum animis relaxantur,

    Cic. Phil. 2, 16, 39:

    insani cum relaxentur,

    when they come to themselves, when the attack abates, id. Ac. 2, 17, 52.— Absol.: (dolor) si longus, levis;

    dat enim intervalla et relaxat,

    Cic. Fin. 2, 29, 94.

    Lewis & Short latin dictionary > relaxo

  • 12 rotundus

    rŏtundus ( rŭt-), a, um, adj. [rota], wheel-shaped, i. e. round, circular, spherical, rotund (very freq. and class.; cf. teres).
    I.
    Lit.:

    cur ea, quae fuerint juxtim quadrata, procul sint Visa rotunda,

    Lucr. 4, 502; cf. Cic. Fin. 2, 12, 36:

    stellae globosae et rotundae,

    id. Rep. 6, 15, 15:

    mundum rotundum esse volunt,

    id. N. D. 1, 10, 24.— Comp.:

    mundum ita tornavit, ut nihil effici possit rotundius,

    Cic. Univ. 6; so,

    bacae,

    Hor. Epod. 8, 13; cf.:

    capita rotundiora... rotundissima,

    Cels. 8, 1 fin.:

    locus infimus in rotundo,

    Cic. Tusc. 5, 24, 69:

    togae,

    hanging evenly all round, Quint. 11, 3, 139.—

    Prov.: diruit, aedificat, mutat quadrata rotundis,

    i. e. turns every thing upside down, Hor. Ep. 1, 1, 100.—
    II.
    Trop., round, rounded.
    A.
    In gen.:

    sapiens Fortis et in se ipse totus, teres atque rotundus,

    Hor. S. 2, 7, 86:

    illa rotunda et undique circumcisa,

    Quint. 8, 5, 27.—
    B.
    In partic., of speech (opp. rough, unpolished), round, well turned, smooth, polished, elegant (in Cic. with quasi or ut ita dicam added; but v. infra, adv. b.):

    erat verborum et delectus elegans et apta et quasi rotunda constructio,

    Cic. Brut. 78, 272; cf.:

    Thucydides praefractior nec satis, ut ita dicam, rotundus,

    id. Or. 13, 40:

    Graiis dedit ore rotundo Musa loqui,

    Hor. A. P. 323;

    celeris ac rotunda distributio,

    Quint. 3, 4, 16:

    rotunda volubilisque sententia,

    Gell. 11, 13, 4:

    rotundi numeri (with brevis),

    id. 17, 20, 4:

    verba,

    id. 16, 1, 1.—Hence, adv.: rŏtun-dē.
    * a.
    (Acc. to I.) Roundly:

    ut in orbem quam rotundissime formetur,

    Col. Arb. 5, 2.—
    * b.
    (Acc. to II.) Roundly, smoothly, elegantly:

    a te quidem apte ac rotunde,

    Cic. Fin. 4, 3, 7.

    Lewis & Short latin dictionary > rotundus

  • 13 rutundus

    rŏtundus ( rŭt-), a, um, adj. [rota], wheel-shaped, i. e. round, circular, spherical, rotund (very freq. and class.; cf. teres).
    I.
    Lit.:

    cur ea, quae fuerint juxtim quadrata, procul sint Visa rotunda,

    Lucr. 4, 502; cf. Cic. Fin. 2, 12, 36:

    stellae globosae et rotundae,

    id. Rep. 6, 15, 15:

    mundum rotundum esse volunt,

    id. N. D. 1, 10, 24.— Comp.:

    mundum ita tornavit, ut nihil effici possit rotundius,

    Cic. Univ. 6; so,

    bacae,

    Hor. Epod. 8, 13; cf.:

    capita rotundiora... rotundissima,

    Cels. 8, 1 fin.:

    locus infimus in rotundo,

    Cic. Tusc. 5, 24, 69:

    togae,

    hanging evenly all round, Quint. 11, 3, 139.—

    Prov.: diruit, aedificat, mutat quadrata rotundis,

    i. e. turns every thing upside down, Hor. Ep. 1, 1, 100.—
    II.
    Trop., round, rounded.
    A.
    In gen.:

    sapiens Fortis et in se ipse totus, teres atque rotundus,

    Hor. S. 2, 7, 86:

    illa rotunda et undique circumcisa,

    Quint. 8, 5, 27.—
    B.
    In partic., of speech (opp. rough, unpolished), round, well turned, smooth, polished, elegant (in Cic. with quasi or ut ita dicam added; but v. infra, adv. b.):

    erat verborum et delectus elegans et apta et quasi rotunda constructio,

    Cic. Brut. 78, 272; cf.:

    Thucydides praefractior nec satis, ut ita dicam, rotundus,

    id. Or. 13, 40:

    Graiis dedit ore rotundo Musa loqui,

    Hor. A. P. 323;

    celeris ac rotunda distributio,

    Quint. 3, 4, 16:

    rotunda volubilisque sententia,

    Gell. 11, 13, 4:

    rotundi numeri (with brevis),

    id. 17, 20, 4:

    verba,

    id. 16, 1, 1.—Hence, adv.: rŏtun-dē.
    * a.
    (Acc. to I.) Roundly:

    ut in orbem quam rotundissime formetur,

    Col. Arb. 5, 2.—
    * b.
    (Acc. to II.) Roundly, smoothly, elegantly:

    a te quidem apte ac rotunde,

    Cic. Fin. 4, 3, 7.

    Lewis & Short latin dictionary > rutundus

См. также в других словарях:

  • Constructio ad sensum — (lat. „Konstruktion nach dem Sinn“, auch Constructio kata synesin, Synesis oder Synese) ist die Bezeichnung für eine syntaktische Konstruktion, die formal gegen die Regeln der grammatischen Kongruenz verstößt, aber sinngemäß korrekt ist.… …   Deutsch Wikipedia

  • Constructio ad sensum (synesim) — s. Sensus …   Meyers Großes Konversations-Lexikon

  • Constructio ad sensum — Syllepse Pour les articles homonymes, voir Syllepse (homonymie). La syllepse, du grec ancien σύλληψις, súllêpsis, littéralement « action de prendre ensemble, d’embrasser, de comprendre » est une figure de style par laquelle le discours… …   Wikipédia en Français

  • Constructio kata Synesin — Con|strục|tio ka|tạ Sy|ne|sin, die; [griech. katà sýnesin = nach dem Verstand] (Sprachw.): Constructio ad Sensum; Synesis …   Universal-Lexikon

  • Constructio ad Sensum — Con|struc|tio* ad Sen|sum [kɔn struktsi̯o ] die; <aus lat. constructio ad sensum »Verbindung nach dem Sinn«> Satzkonstruktion, bei der sich das Prädikat od. Attribut nicht nach der grammatischen Form des Subjekts, sondern nach dessen Sinn… …   Das große Fremdwörterbuch

  • constructio arcium — See arcium constructio …   Ballentine's law dictionary

  • constructio — (лат.) строение, устройство …   Словарь ботанических терминов

  • constructio ad sensum — См. costruzione a senso …   Пятиязычный словарь лингвистических терминов

  • Constructio ad Sensum — Con|strục|tio ad Sẹn|sum, die; [lat. = Verbindung nach dem Sinn] (Sprachw.): Satzkonstruktion, bei der sich das Prädikat od. Attribut nicht nach der grammatischen Form des Subjekts, sondern nach dessen Sinn richtet (z. B. eine Menge Äpfel… …   Universal-Lexikon

  • Constructio apo Koinu — Con|strục|tio apo Koi|nu [ kɛy...], die; (Sprachw.): Apokoinu …   Universal-Lexikon

  • Constructio apo Koinu — Con|struc|tio apo Koi|nu [ kɔy...] die; <zu gr. apò koinoũ »vom Gemeinsamen«> svw. ↑Apokoinu …   Das große Fremdwörterbuch

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»