Перевод: с латинского на все языки

со всех языков на латинский

comm

  • 1 cōmissor (comm-)

        cōmissor (comm-) ātus, ārī, dep., κωμάζω, to revel, make merry, hold carnival: ad fratrem, L.: in domum alicuius, H.: comissantium curru, of revellers, L.—Supin. acc.: Phaedriam intromittamus comissatum, T.

    Latin-English dictionary > cōmissor (comm-)

  • 2 communis

    1) общий, то, что есть предметом общей собственности, общности имущественных прав, на основании договора товарищества или других соглашений, nihil interest, cum societate, an sine societ. res inter aliquos communis sit (1. 2 D. 10, 3);

    comm. pro diviso - pro indiviso (1. 5 § 16 D. 27, 9. l. 5 D. 45, 3);

    communi dividundo judicium s. actio (tit. D. 10, 3. C. 3, 37);

    in commune conferre, redigere, вносить, возвращать в состав общей наследственной массы, подлежащей разделу, все то, что было получено наследниками от умершего ранее (1. 1 § 11. 16 D. 37, 6);

    in commune (= communiter) rem emere (1. 33. 52 § 13 D. 17, 2);

    fundus mihi tecum comm. (1. 8 D. 6, 1);

    comm. ager meus et tuus (l. 6 § 4 B. 39, 3);

    comm. aedes (1. 11 D. 10, 3. 1. 18 § 5 D. 39, 2);

    c. hereditas (I. 35 D. 2, 14);

    c. servus (1. 5 D. 45, 3);

    c. servitus (1. 19 D. 8, 5);

    communi dividundo judicium s. actio (tit. D. 10, 3. C. 3, 37);

    communiter (adv.) обще, вместе, comm. rem agere, negotium gerere (l. 31. 32 D. 17, 2);

    comm. (прот. separatim) uti frui (1. 14 D. 33, 2);

    comm. sibi et Titio stipulari, comm. duobus legare (1. 56 pr. D. 45, 1);

    comm. rem habere (1. 84 § 13 D. 30);

    comm. deberi (1. 36 pr. D. 29, 1).

    2) в особ. общий, всеобщий, quaedam naturali jure communia sunt omnium (1. 2 D. 1, 8), comm. usus fluminum public., maris, aeris etc. (1. 24 pr. D. 39, 2. 1. 3 § 1 D. 43, 8);

    jus omnibus animalibus comm. - jus naturale;

    jus comm. omnium hominum-jus gentium (1. 1 § 4. 1. 9 D. 1, 1);

    jus comm. (civium Rom.), противоп. privilegium (I. 15 D. 28, 6. 1. 20 pr. D. 29, 1);

    jure comm. прот. jur. militari) testamentum facere, heredem scribere posse etc. (1. 11 pr. 1. 25. 34 § 1. 1. 36 § 4. 1. 38 § 1. eod. 1. 7 D. 28, 3. 1. 8 § 4 D. 29, 7);

    comm. jus universae cognationis, прот. proprium jus (1. 195 § 2 D. 50, 16);

    comm. nomen, прот. proprium n. (1. 233 § 2 eod. 1. 2 § 5 D. 1, 2);

    comm. delictum прот. militare d. (I. 1 D. 38, 12);

    c. consilium plurium, прот. proprium c. (1. 15 § 2 D. 43, 24);

    c. consensus (1. 7 § 19 D. 2, 14), opinio (1. 6 C. 7, 21), utilitas (1. 51 § 2 D. 9, 2), culpa (1. 9 § 1 D. 45, 2), periculum (1. 13 D. 50, 1);

    qui comm. causam omnis sui numeri persequitur, прот. procurator in rem suam datus (l. 8 § 2 D. 3, 3); (1. 10 § 4 D, 49, 1): (1. 7 D. 2, 11);

    comm. debitores (1. 14 D. 20, 5);

    c. pater (1. 9. 12. 13. C. 6, 20), frater (I. 34 § 2 D. 23, 2), filius (1. 25 pr. D. 35, 2);

    communiter (adv.) вообще (1. 33 pr. D. 9, 2);

    comm. accipiendum, dicendum esse (1. 1 § 5 D. 15, 1. 1. 12 § 1 D. 16, 3), comm. appellari (1. 163 D. 50, 16).

    3) иметь что с кем-нибудь общее, быть в связи, plures controversiae nihil sibi communes (I. 21 pr. D. 4, 8);

    nihil commune habet proprietas cum possessione (1. 12 § 1 D. 41, 2);

    communiter (adv.) вместе: una communiterve nati (1. 4 § 1 D. 38, 10).

    4) обыкновенные, comm. аuxilium, прот. extraordinarium aux. (1. 16 pr. D. 4, 4);

    comm. d ies, прот. fasti (1. 2 C. 1, 24);

    comm. usurae, прот. nauticum foenus (1. 1 C. 4, 33).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > communis

  • 3 mane

    māne, subst. indecl. neutr. (zu altlat. mānus, gut), der Morgen, die Frühzeit, die Frühe, novum, Verg.: proprium nobis mane fiat, Sen.: ad ipsum mane, Hor.: multo mane, sehr früh, Cic.: a mane, Varro: a mane usque ad vesperam, Suet.: a mane diei, Auct. b. Afr.: mane totum dormire, Mart.: primo mane, Colum.: aber primā mane, Gregor. Tur. hist. Franc. 10, 23.: sub obscuro mane (Ggstz. crepusculo), Colum.: de mane in mane, Augustin. conf. 11, 23: mane erat, Ov. – adv. früh, morgens, mane et vesperi, Varro: bene mane, am Morgen (od. früh) bei guter Zeit, Cic.: dass. mane sane, Plaut.: magis mane, maxime mane, Varro LL.: so auch plane mane, ganz früh, Plin. ep.: hodie mane, Cic.: cras mane, Cic. – / Archaist. Nbf. mānī, in der Verbindung usque a mani ad vesperum, Plaut. Amph. 253; most. 787: a mani ad noctem, Plaut. most. 534. Lucil. 1228; vgl. über die Nbf. mani auch Sisenn. bei Charis. 203, 29. Pompeii comm. 136, 25 K. Serv. comm. in Donat. (IV) 428, 30. – Kompar. manius u. Superl. manissime werden als ungebr. bezeichnet, s. Varro LL. 8, 76. Serv. comm. in Donat. (IV) 439, 18. Cledon. (V) 65, 21 u. 68, 18. Pompeii comm. (V) 255, 30 sqq.

    lateinisch-deutsches > mane

  • 4 mane

    māne, subst. indecl. neutr. (zu altlat. mānus, gut), der Morgen, die Frühzeit, die Frühe, novum, Verg.: proprium nobis mane fiat, Sen.: ad ipsum mane, Hor.: multo mane, sehr früh, Cic.: a mane, Varro: a mane usque ad vesperam, Suet.: a mane diei, Auct. b. Afr.: mane totum dormire, Mart.: primo mane, Colum.: aber primā mane, Gregor. Tur. hist. Franc. 10, 23.: sub obscuro mane (Ggstz. crepusculo), Colum.: de mane in mane, Augustin. conf. 11, 23: mane erat, Ov. – adv. früh, morgens, mane et vesperi, Varro: bene mane, am Morgen (od. früh) bei guter Zeit, Cic.: dass. mane sane, Plaut.: magis mane, maxime mane, Varro LL.: so auch plane mane, ganz früh, Plin. ep.: hodie mane, Cic.: cras mane, Cic. – Archaist. Nbf. mānī, in der Verbindung usque a mani ad vesperum, Plaut. Amph. 253; most. 787: a mani ad noctem, Plaut. most. 534. Lucil. 1228; vgl. über die Nbf. mani auch Sisenn. bei Charis. 203, 29. Pompeii comm. 136, 25 K. Serv. comm. in Donat. (IV) 428, 30. – Kompar. manius u. Superl. manissime werden als ungebr. bezeichnet, s. Varro LL. 8, 76. Serv. comm. in Donat. (IV) 439, 18. Cledon. (V) 65, 21 u. 68, 18. Pompeii comm. (V) 255, 30 sqq.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > mane

  • 5 commodum

    (subst.) l) выгода, польза (1. 10 D. 50, 17);

    commoda et incommoda hereditaria (1. 1 D. 37, 1);

    commodum compensare cum damno (1. 23 § 1 D 17, 2);

    commodo possessoris fungi прот. onera petitoris sustinere (1. 62 D. 5, 7. 1. 1 § 3 D. 43, 17); в особ. польза, возникающая из законного преимущества (privilegium, beneficium), comm. SCti (1. 5 § 15 D. 24, 1), Carboniani, Tertutliani (1. l § 2 D. 37, 10. 1. 2 pr. D. 38, 17);

    legis Falc. (1. 90 D. 35, 2), quartae (1. 4 D. 36, 1), bon. possessionis (1. 5 D. 37, 4), collationis (1. 1 § 2 D. 37, 6), separationis (1. 1 § 10 D. 42, 6), repraesentationis s. (medii) temporis (l. 24 § 2 D. 24, 3. 1. 82 pr. D. 31. 1. 1 § 12 1. 2 pr. D. 33, 4); (Gai. II. 255. III. 150. 206);

    commoda обознач. тк.: доходы, проценты, pecunia cum suis commodis (1. 22 D. 31), commodorum commoda (1. 2 § 5 D. 50, 8), comm. publica, populi (1. 10 C. 10, 16. 1. 9 C. 10, 52), comm. primipili s primipilatus (1. 23 D. 34, 4. 1. 1 C. 12, 63).

    2) удобство, выгода: ex commodo iter peragere posse (1. 4 D. 50, 5);

    ex comm. patroni operas edere (1. 24 D. 38, 1).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > commodum

  • 6 committere

    1) поручать, вверять: commit. alicui rem (I. 10 § 3 D. 13, 6. 1. 110 D. 50, 16), administrationem (1. 58 D. 3, 3. 1. 1 § 3. I). 4, 4), negotia (1. 33. eod.), causam suam (1. 31 I). 4, 8), rem quaerendam (1. 8 § 17 D. 2, 15), custodiam (1. 1 4 pr. D. 48, 3), honorem (1. 8 D. 50, 4) fidei heredis committ. (1. 13 D. 5, 2. 1. 95 pr. D. 35, 2);

    adulteris v. stupratoribus se comm. (1. 43 § 1 D. 23, 2).

    2) делать, совершать: committ. delictum (1. 24 § 1 D. 5, 1. 1. 7 D. 48, 9), dolum (1. 9 § 4 D. 4, 3), noxam (1. 18 § 1 D. 5, 1), damnum (1. 15 § 36 D. 39, 2), furtum (1. 25 § 1 D. 44, 7), adulterium, stuprum, incestum (1. 68 D. 23, 3. 1. 101 pr. D. 50, 16. 1. 6 § 7 D. 1, 18);

    commit. contra leges (1. 37 § 1 D. 4, 4), in legem (1. 8 D. 18, 3. 1. 56 § 3 D. 46, 1. 1. 6 D. 47, 15. 1. 10 pr. D. 48, 10);

    adversus testamentum (1. 8 § 2. 3 D. 34, 3);

    commissum (subst.) проступок, comm. plagii (1. 12 C. 7, 14), stellionatus (1. 4 C. 9, 34);

    magnitudo commissi (1. 22 C. 9, 22), commissi conscius (1. 3 C. 9, 8).

    3) связывать, соединять, приводить в исполнение, committit edictum (эдикт имеет место) (1. 8 § 11. 14. 1. 10 § 5. 1. 11 pr. D. 37, 4);

    committere stipulationem, когда прибавляется условие к стипуляции, от наступления которого зависит действие таковой (I. 63 D. 45, 1. 1. 14 § 1 D. 46, 2);

    committitur stipul., стипуляция получает силу (1. 35 § 3. 1. 45 § 2 D. 3, 3. 1. 24. 67 D. 35, 1. 1. 70 D. 35, 2. 1. 3 pr. § 9 1. 6 § 2. 3. 1. 7. 9. 17. 20 D. 46, 7); саutio committitur (1. 114 § 4 D. 30);

    lex commissa est (1. 4 § 2 D. 18, 3);

    dies committendi, срок платежа (1. 38. pr. D. 4, 4), indebiti condictio committitur, иск имеет место (1. 3 pr. D. 46, 8);

    commit. poenam, mulctam, заслуживать наказание (1. 23 § 1. 1. 32 § 11. 1. 37 D. 4, 8. 1. 6 pr. D. 35, 1);

    committere in poenam, подвергнуться наказанию (1. 4 D. 2, 2. 1. 47 D. 19, 1);

    committ. in actionem (1. 65 § 5 D. 17, 2);

    committi in publicum, ftsco, быть отобранным в казну, поступать в казну (1. 13 D. 3, 5. 17 § 2 D. 16, 1. 1. 2 C. 4, 55);

    commissum (subst.) переход в собственность казны, особ. в случае неуплаты пошлин: comm. vectigalium поmine (1. 14 D. 39, 4), vectigalis (1. 9 § 5 D. 4, 4);

    quaestio commissi (1. 1 C. 4, 61);

    poena commissi;

    in commissum, in causam commissi cadere (1. 16 D. 39, 4);

    commisso vindicari (1. 11 § 4. 1. 16 § 8 eod.), tolli (1. 61 § 1 D. 19, 2).

    4) сражаться (1. 1 § 11 D. 9, 1).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > committere

  • 7 infans

    īn-fāns, antis (in u. fari), I) der nicht reden kann, stumm, A) im allg., Cic. de div. 1, 121; vgl. Gell. 5, 9 in. – übtr., statua, Hor. sat. 2, 5, 40. – B) prägn., v. Kindern, die noch nicht recht sprechen können, adi. = noch sehr jung, noch klein, subst. comm. = ein kleines Kind, 1) eig. u. meton.: a) eig.: filius, Cic.: pueri, Cic.: puer infans semestris, ein kleiner Kn. von sechs Monaten, Val. Max.: infantes conditores urbis, v. Romulus u. Remus, Liv.: infantior quam meus est mulio, Varro sat. Men. 367. – subst. comm., Abl. immer infante, α) ein kleines Kind, ingenuus inf. semestris, Liv.: infantibus parcere, Caes.: infantem suam reportavit, Quint.: quartum intra mensem defunctā infante, Tac.: infantes parentibus orbatae, Plin. ep.: natus infans, ein neugeborenes K., Vitr. u.a.: dass. editus infans, Plin.: ab infante, Colum., u. (v. mehreren) ab infantibus, Cels., von Kindheit an. – β) ein Kind im Mutterleibe, Liv. u.a.; vgl. Ruhnken Suet. Aug. 63, 1. – b) meton.: α) (poet.) = kindlich, Kindes-, pectora infantia, Ov.: infanti vagiat ore puer, kindlich lallend, Ov.; vgl. Heinsius Ov. her. 9, 86. – β) kindisch, läppisch, omnia fuere infantia, Cic. ad Att. 10, 18, 1: velut infans effīcitur, er wird kindisch, Plin. Val. 1, 1. – 2) übtr., noch jung, catuli, Plin.: boletus, ein junger Pilz, Plin.: si infans fuerit aetas patientis, Cael. Aur. de morb. chron. 1, 4, 77. – II) der sich nicht zu reden getraut = ohne Gabe der Rede, ohne Rednergabe, nicht beredt, a) eig.: infantes et insipientes homines (Ggstz. magni ac diserti homines), Cic.: nihil accusatore Lentulo infantius, Cic.: ne infantissimus existimarer, Cic.: dum caute et expedite loqui volunt, infantissimi reperiuntur, Cornif. rhet.: largire comptum carmen infantissimo, Prud. perist. 10, 3: – poet. übtr., pudor, unberedte (verlegene Scham), Hor. sat. 1, 6, 57. – b) meton.: Fannii historia neque nimis est infans, neque perfecte diserta, zeigt zwar keinen auffallenden Mangel der Rede, aber auch keinen ganz beredten Ausdruck, Cic. Brut. 101. – III) passiv = infandus, unaussprechlich, unerhört, facinus, Acc. tr. 189. – / Nbf. īnfās, Corp. inscr. Lat. 6, 520. – Genet. Plur. gew. infantium (zB. Liv. 10, 23, 12); doch auch infantum, Plin. ep. 6, 20, 14 K.

    lateinisch-deutsches > infans

  • 8 Vulcanus

    Vulcānus (Volcānus), ī, m. (griech. Ἥφαιστος), Vulkan, der Gott der Feuerflamme, nach der Sage Sohn Jupiters und der Juno, Gemahl der Venus, der für die Götter und Heroen durch seine Zyklopen Waffen, Donnerkeile usw. schmieden ließ, Cic. de nat. deor. 3, 55. Hor. carm. 1, 4, 7 sq. Liv. 22, 10, 9. – Er hatte Tempel in Rom und außerhalb Roms, Liv. 24, 10, 9; 32, 29, 1: u. in Rom einen geweihten Platz (area), Liv. 9, 46, 6; 40, 19, 2. Iul. Obseq. 4 (59) sq., wo seine Statue aufgestellt war, caput Vulcani arsit, Liv. 34, 45, 6. – Man pflegte ihm die Waffen zu weihen, Liv. 8, 10, 13, u. vom Feinde erbeutete Waffen ihm zu Ehren öffentlich zu verbrennen, Liv. 1, 37, 5; 30, 6, 9; vgl. Serv. Verg. Aen. 8, 562. – insula Vulcani (Ἡφαίστου νησος), die Vulkaninsel, die südlichste, der sizilischen Küste zunächst gelegene von den liparischen Inseln, so benannt, weil sie am häufigsten vulkanische Erscheinungen zeigte u. daher als Hauptsitz Vulkans galt, j. Vulcanello, Liv. 21, 49, 2: Plur. insulae Vulcani, die liparischen Inseln, Liv. 21, 51, 3. – appell., die Flamme, das Feuer, Volcanum in cornu conclusum gerere, das Feuer in einer Hornlaterne eingeschlossen tragen, Plaut. Amph. 341: Volcano studeo, v. einem Koche, Plaut. aul. 359: totis Vulcanum spargere tectis, Verg. Aen. 7, 77: Vulcanum naribus efflant, Ov. met. 7, 104. – Dav.: A) Vulcānius (Volcānius), a, um, zu Vulkan gehörig, vulkanisch, vis, Lucil. fr.: acies, Feuermasse, Verg.: amnis, Lavastrom, Claud.: Lemnos, dem Vulkan geweiht, heilig, Ov.: Vulcaniis armis, mit unüberwindlichen Waffen, Cic. – B) Vulcānālis (Volcānālis), e, zu Vulkan gehörig, vulkanisch, flamen, Varro LL. 5, 84. Macr. sat. 1, 12, 18. – subst., a) Vulcānal, ālis, Abl. ālī, n., ein dem Vulkan geweihter Platz (area) über dem Komitium in Rom, Fest. 290 (b), 22. Plin. 16, 236. Aur. Vict. de vir. ill 11, 2. – b) Vulcānālia, iōrum, n., das jährlich am 23. Aug. begangene Fest des Vulkan, die Vulkanalien, Varro LL. 6, 20. Colum. 11, 3, 18 u. 47. Serv. comm. in Pompeii comm. (V) 196, 24. Donat. 434, 32: Genet. Volcanaliorum, Sall. hist. fr. 4, 68 (70 u. 71, wo Pompeii comment. 196, 21 K. Genet. Vulcanalium verlangt); vgl. Charis. 62, 19: Abl. Vulcanalibus, Plin. 17, 260. Plin. ep. 3, 5, 8.

    lateinisch-deutsches > Vulcanus

  • 9 tenebrae

    tĕnĕbrae, ārum, f. plur. [st2]1 [-] ténèbres, obscurité; obscurité de la nuit, nuit. [st2]2 [-] obscurcissement de la vue (passager ou définitif), perte de la vue, cécité, évanouissement (qui obscurcit la vue). [st2]3 [-] ténèbres de la mort; mort. [st2]4 [-] au fig. nuages, obscurité, ténèbres. [st2]5 [-] la nuit infernale, l'enfer. [st2]6 [-] lieu ténébreux, lieu obscur (prison, grotte, forêt, réduit, cachette, logement pauvre ou obscur...).    - sing. tenebra, Apul. M. 5, 20; Lampr. Comm. 16, 2.    - primis tenebris, Liv.: à la tombée de la nuit.    - tenebris obortis, Nep. Eum. 9, 5: la nuit étant survenue.    - juro, me tibi ad extremas mansuram, vita, tenebras, Prop. 2, 20: je jure, ô ma vie, de te demeurer fidèle jusqu'à la mort.    - certum'st mihi ante tenebras (= noctem) tenebras (= mortem) persequi, Plaut. Ps. 90: je suis bien décidé, avant la nuit, à chercher la nuit de la mort.    - clausi in tenebris, Sall. J. 14, 15: enfermés dans des cachots.    - demonstres, ubi sint tuae tenebrae, Catul. 55, 2: montre où est ta cachette.    - quae jacerent in tenebris omnia, nisi litterarum lumen accederet, Cic. Arch. 14: et tout cela resterait plongé dans les ténèbres de l'oubli, si la littérature n'offrait son flambeau.    - obducere tenebras rebus clarissimis, Cic.: obscurcir les choses les plus claires.    - tenebrae reipublicae, Cic.: troubles civils, jours sombres de la république.
    * * *
    tĕnĕbrae, ārum, f. plur. [st2]1 [-] ténèbres, obscurité; obscurité de la nuit, nuit. [st2]2 [-] obscurcissement de la vue (passager ou définitif), perte de la vue, cécité, évanouissement (qui obscurcit la vue). [st2]3 [-] ténèbres de la mort; mort. [st2]4 [-] au fig. nuages, obscurité, ténèbres. [st2]5 [-] la nuit infernale, l'enfer. [st2]6 [-] lieu ténébreux, lieu obscur (prison, grotte, forêt, réduit, cachette, logement pauvre ou obscur...).    - sing. tenebra, Apul. M. 5, 20; Lampr. Comm. 16, 2.    - primis tenebris, Liv.: à la tombée de la nuit.    - tenebris obortis, Nep. Eum. 9, 5: la nuit étant survenue.    - juro, me tibi ad extremas mansuram, vita, tenebras, Prop. 2, 20: je jure, ô ma vie, de te demeurer fidèle jusqu'à la mort.    - certum'st mihi ante tenebras (= noctem) tenebras (= mortem) persequi, Plaut. Ps. 90: je suis bien décidé, avant la nuit, à chercher la nuit de la mort.    - clausi in tenebris, Sall. J. 14, 15: enfermés dans des cachots.    - demonstres, ubi sint tuae tenebrae, Catul. 55, 2: montre où est ta cachette.    - quae jacerent in tenebris omnia, nisi litterarum lumen accederet, Cic. Arch. 14: et tout cela resterait plongé dans les ténèbres de l'oubli, si la littérature n'offrait son flambeau.    - obducere tenebras rebus clarissimis, Cic.: obscurcir les choses les plus claires.    - tenebrae reipublicae, Cic.: troubles civils, jours sombres de la république.
    * * *
        Tenebrae, pen. corr. tenebrarum, tantum pluraliter. Cic. Tenebres.
    \
        Humentes tenebrae. Stat. La nuict humide.
    \
        Immundae tenebrae. Propert. Lieux tenebreux, ords et sales.
    \
        Incautae. Lucan. Esquelles l'homme ne se peult donner garde.
    \
        Primis tenebris mouit. Liu. Dés le commencement de la nuict.
    \
        Offundere tenebras alicui rei. Cic. L'obscurcir.
    \
        Quaeso quid hoc est? aut quid agitur? mihi enim tenebrae sunt. Cic. Je n'y congnoy rien, Je n'y voy goutte.
    \
        Iacere in tenebris. Cic. Estre caché.

    Dictionarium latinogallicum > tenebrae

  • 10 infans

    īn-fāns, antis (in u. fari), I) der nicht reden kann, stumm, A) im allg., Cic. de div. 1, 121; vgl. Gell. 5, 9 in. – übtr., statua, Hor. sat. 2, 5, 40. – B) prägn., v. Kindern, die noch nicht recht sprechen können, adi. = noch sehr jung, noch klein, subst. comm. = ein kleines Kind, 1) eig. u. meton.: a) eig.: filius, Cic.: pueri, Cic.: puer infans semestris, ein kleiner Kn. von sechs Monaten, Val. Max.: infantes conditores urbis, v. Romulus u. Remus, Liv.: infantior quam meus est mulio, Varro sat. Men. 367. – subst. comm., Abl. immer infante, α) ein kleines Kind, ingenuus inf. semestris, Liv.: infantibus parcere, Caes.: infantem suam reportavit, Quint.: quartum intra mensem defunctā infante, Tac.: infantes parentibus orbatae, Plin. ep.: natus infans, ein neugeborenes K., Vitr. u.a.: dass. editus infans, Plin.: ab infante, Colum., u. (v. mehreren) ab infantibus, Cels., von Kindheit an. – β) ein Kind im Mutterleibe, Liv. u.a.; vgl. Ruhnken Suet. Aug. 63, 1. – b) meton.: α) (poet.) = kindlich, Kindes-, pectora infantia, Ov.: infanti vagiat ore puer, kindlich lallend, Ov.; vgl. Heinsius Ov. her. 9, 86. – β) kindisch, läppisch, omnia fuere infantia, Cic. ad Att. 10, 18, 1: velut infans effīcitur, er wird kindisch, Plin. Val. 1, 1. – 2) übtr., noch jung, catuli, Plin.: boletus, ein junger Pilz, Plin.: si infans fuerit aetas patientis, Cael. Aur. de morb. chron. 1, 4, 77. – II)
    ————
    der sich nicht zu reden getraut = ohne Gabe der Rede, ohne Rednergabe, nicht beredt, a) eig.: infantes et insipientes homines (Ggstz. magni ac diserti homines), Cic.: nihil accusatore Lentulo infantius, Cic.: ne infantissimus existimarer, Cic.: dum caute et expedite loqui volunt, infantissimi reperiuntur, Cornif. rhet.: largire comptum carmen infantissimo, Prud. perist. 10, 3: – poet. übtr., pudor, unberedte (verlegene Scham), Hor. sat. 1, 6, 57. – b) meton.: Fannii historia neque nimis est infans, neque perfecte diserta, zeigt zwar keinen auffallenden Mangel der Rede, aber auch keinen ganz beredten Ausdruck, Cic. Brut. 101. – III) passiv = infandus, unaussprechlich, unerhört, facinus, Acc. tr. 189. – Nbf. īnfās, Corp. inscr. Lat. 6, 520. – Genet. Plur. gew. infantium (zB. Liv. 10, 23, 12); doch auch infantum, Plin. ep. 6, 20, 14 K.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > infans

  • 11 Vulcanus

    Vulcānus (Volcānus), ī, m. (griech. Ἥφαιστος), Vulkan, der Gott der Feuerflamme, nach der Sage Sohn Jupiters und der Juno, Gemahl der Venus, der für die Götter und Heroen durch seine Zyklopen Waffen, Donnerkeile usw. schmieden ließ, Cic. de nat. deor. 3, 55. Hor. carm. 1, 4, 7 sq. Liv. 22, 10, 9. – Er hatte Tempel in Rom und außerhalb Roms, Liv. 24, 10, 9; 32, 29, 1: u. in Rom einen geweihten Platz (area), Liv. 9, 46, 6; 40, 19, 2. Iul. Obseq. 4 (59) sq., wo seine Statue aufgestellt war, caput Vulcani arsit, Liv. 34, 45, 6. – Man pflegte ihm die Waffen zu weihen, Liv. 8, 10, 13, u. vom Feinde erbeutete Waffen ihm zu Ehren öffentlich zu verbrennen, Liv. 1, 37, 5; 30, 6, 9; vgl. Serv. Verg. Aen. 8, 562. – insula Vulcani (Ἡφαίστου νησος), die Vulkaninsel, die südlichste, der sizilischen Küste zunächst gelegene von den liparischen Inseln, so benannt, weil sie am häufigsten vulkanische Erscheinungen zeigte u. daher als Hauptsitz Vulkans galt, j. Vulcanello, Liv. 21, 49, 2: Plur. insulae Vulcani, die liparischen Inseln, Liv. 21, 51, 3. – appell., die Flamme, das Feuer, Volcanum in cornu conclusum gerere, das Feuer in einer Hornlaterne eingeschlossen tragen, Plaut. Amph. 341: Volcano studeo, v. einem Koche, Plaut. aul. 359: totis Vulcanum spargere tectis, Verg. Aen. 7, 77: Vulcanum naribus efflant, Ov. met. 7,
    ————
    104. – Dav.: A) Vulcānius (Volcānius), a, um, zu Vulkan gehörig, vulkanisch, vis, Lucil. fr.: acies, Feuermasse, Verg.: amnis, Lavastrom, Claud.: Lemnos, dem Vulkan geweiht, heilig, Ov.: Vulcaniis armis, mit unüberwindlichen Waffen, Cic. – B) Vulcānālis (Volcānālis), e, zu Vulkan gehörig, vulkanisch, flamen, Varro LL. 5, 84. Macr. sat. 1, 12, 18. – subst., a) Vulcānal, ālis, Abl. ālī, n., ein dem Vulkan geweihter Platz (area) über dem Komitium in Rom, Fest. 290 (b), 22. Plin. 16, 236. Aur. Vict. de vir. ill 11, 2. – b) Vulcānālia, iōrum, n., das jährlich am 23. Aug. begangene Fest des Vulkan, die Vulkanalien, Varro LL. 6, 20. Colum. 11, 3, 18 u. 47. Serv. comm. in Pompeii comm. (V) 196, 24. Donat. 434, 32: Genet. Volcanaliorum, Sall. hist. fr. 4, 68 (70 u. 71, wo Pompeii comment. 196, 21 K. Genet. Vulcanalium verlangt); vgl. Charis. 62, 19: Abl. Vulcanalibus, Plin. 17, 260. Plin. ep. 3, 5, 8.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > Vulcanus

  • 12 comminisci

    выдумывать, вымышлаять, comm. fraudem (1. 1 § 5 I). 42, 6), injuriam (1. 1 § 2 D. 43, 24); выд. что-нб. ложное: si maritus idcirco venditionem commentus sit, ut donaret (1. 5 § 5 D. 24, 1);

    commentum (subst.), ложь, обман, мнимая сделка, comm. adoptionis (1. 76. D. 35, 1); притворство, хитрость, уловка (1. 20 D. 3, 2. 1. 9 D. 27, 9. 1. 22 § 2 D. 49, 14).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > comminisci

  • 13 communicare

    1) делать общим, разделять, участвовать в чем: communicari, давать кому участие в чем, societatis judicio cogi, rem communicare (1. 74 D. 17, 2), (1. 20 D. 32);

    comm. cum aliquo emtionem (1. 41 pr. eod.), administrationem (1. 19 D. 26, 7);

    communicatur periculum (1. 9 § 9 eod.);

    ususfructus (1. 6 § 2 D. 7, 2 1. 16 § 1 D. 1 0, 2);

    praedia inter eosdem communicata (1. 34 D. 8, 3).

    2) сравнить, rem ob compensationem mutui criminis inter utrosque comm. (1. 13 § 5 D. 48, 5). 3) пользоваться (1. 1 C. 2, 26).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > communicare

  • 14 communio

    1) общность имущественная, не основывающаяся на договоре товарищества прот. societas (1. 31 D. 17, 2); (1. 78 § 8 D. 36, 1);

    societas et rerum comm. (1. 23 D. 50, 17);

    comm. juris (1. 19 § 2 D. 10, 3), pro indiviso (1. 94 § 1 D. 46, 3).

    2) участие, juris civilis communionem non habere (l. 20 § 7 D. 28, 1). 3) соучастие,согласие (1. 1 pr. C. 5, 13).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > communio

  • 15 convena

    convĕna, ae, adj. comm. [convenio], coming together, meeting:

    ego, qui amantis unā inter se facerem convenas,

    Plaut. Mil. 2, 1, 61:

    aquae,

    Amm. 23, 3, 8; 23, 6, 57; Sol. 37:

    serpentes,

    id. 47:

    convenā undique multitudine,

    Amm. 15, 5, 25.—Hence, subst. plur.: convĕnae, ārum, comm., a multitude collected together, assembled strangers, refugees, tramps, etc.: eodem convenae complures ex agro accessitavere, Cato ap. Gell. 18, 12, 7:

    Romulus pastores et convenas congregasse videtur,

    Cic. de Or. 1, 9, 37; Sall. H. 4, 61, 17 Dietsch; Plin. 5, 17, 15, § 73; Aur. Vict. Vir. Ill. 2:

    (Dionysius) quibusdam convenis et feris barbaris corporis custodiam committebat,

    Cic. Tusc. 5, 20, 58.—
    II.
    As nom. prop.: Convĕnae, ārum, m., the mixed people, the Refugees, a community gathered by Pompey at the foot of the Pyrenees, on the Garumna, now St. Bertrand des Comminges, Plin. 4, 19, 33, § 108; cf. Hier. adv. Vigil. IV. p. 282.

    Lewis & Short latin dictionary > convena

  • 16 Convenae

    convĕna, ae, adj. comm. [convenio], coming together, meeting:

    ego, qui amantis unā inter se facerem convenas,

    Plaut. Mil. 2, 1, 61:

    aquae,

    Amm. 23, 3, 8; 23, 6, 57; Sol. 37:

    serpentes,

    id. 47:

    convenā undique multitudine,

    Amm. 15, 5, 25.—Hence, subst. plur.: convĕnae, ārum, comm., a multitude collected together, assembled strangers, refugees, tramps, etc.: eodem convenae complures ex agro accessitavere, Cato ap. Gell. 18, 12, 7:

    Romulus pastores et convenas congregasse videtur,

    Cic. de Or. 1, 9, 37; Sall. H. 4, 61, 17 Dietsch; Plin. 5, 17, 15, § 73; Aur. Vict. Vir. Ill. 2:

    (Dionysius) quibusdam convenis et feris barbaris corporis custodiam committebat,

    Cic. Tusc. 5, 20, 58.—
    II.
    As nom. prop.: Convĕnae, ārum, m., the mixed people, the Refugees, a community gathered by Pompey at the foot of the Pyrenees, on the Garumna, now St. Bertrand des Comminges, Plin. 4, 19, 33, § 108; cf. Hier. adv. Vigil. IV. p. 282.

    Lewis & Short latin dictionary > Convenae

  • 17 convenae

    convĕna, ae, adj. comm. [convenio], coming together, meeting:

    ego, qui amantis unā inter se facerem convenas,

    Plaut. Mil. 2, 1, 61:

    aquae,

    Amm. 23, 3, 8; 23, 6, 57; Sol. 37:

    serpentes,

    id. 47:

    convenā undique multitudine,

    Amm. 15, 5, 25.—Hence, subst. plur.: convĕnae, ārum, comm., a multitude collected together, assembled strangers, refugees, tramps, etc.: eodem convenae complures ex agro accessitavere, Cato ap. Gell. 18, 12, 7:

    Romulus pastores et convenas congregasse videtur,

    Cic. de Or. 1, 9, 37; Sall. H. 4, 61, 17 Dietsch; Plin. 5, 17, 15, § 73; Aur. Vict. Vir. Ill. 2:

    (Dionysius) quibusdam convenis et feris barbaris corporis custodiam committebat,

    Cic. Tusc. 5, 20, 58.—
    II.
    As nom. prop.: Convĕnae, ārum, m., the mixed people, the Refugees, a community gathered by Pompey at the foot of the Pyrenees, on the Garumna, now St. Bertrand des Comminges, Plin. 4, 19, 33, § 108; cf. Hier. adv. Vigil. IV. p. 282.

    Lewis & Short latin dictionary > convenae

  • 18 conm-

    v. l. = comm-

    Латинско-русский словарь > conm-

  • 19 abinde

    ab-inde, Adv., a) im Raume, von da, von dort, quasi sumat abinde (de cruce), Comm. apol. 330. – b) in der Zeit, von da an, von der Zeit an, iam abinde... ex quo te cognovimus, Paul. Nol. ep. 6, 2.

    lateinisch-deutsches > abinde

  • 20 adiuvo

    ad-iuvo, iūvī, iūtum, iuvāre, unterstützen, fördern, I) im engern Sinne: a) übh.: α) m. pers. Objj.: alqm, Cic. u.a. (Synon. opitulari alci, jmdm. helfen): seu manibus in assurgendo seu genu se adiuvissent, Liv.: adi. alqm auxilio, operā, Plaut. u. Ter.: alqm adiutum proficisci, Nep.: alqm in alqa re, Ter. u. Cic.: alqm ad bellum, Liv.: ad verum probandum, Liv.: consulem ad traiciendas in Asiam legiones, Liv.: ab alqo adiuvari de (in betreff) alqa re, Cic. – m. Acc. pers. u. Acc. pron. neutr; neque me quicquam consilio adiuvas? Ter. heaut. 982: m. ut u. Konj., Cic. ep. 5, 2, 9; ad Q. fr. 1, 1, 15. § 43: m. ne u. Konj., Catull. 32, 4: m. Infin., adiuvat enim (pater phalangiae) incubare, Plin. 11, 85: m. Acc. rei u. Dat. comm., messim hanc nobis adiuvent, Gell. 2, 29, 7: m. bl. allg. Acc., si quid ego adiuero, Enn. fr.: si quid tu adiuvas, Plaut.: quorum alteri, quod nullo studio agebant, non multum adiuvabant, keine besonderen Dienste leisteten, Caes.: absol., et adiuvēre captivi, halfen mit, Liv. 24, 16, 3. – Sprichw., fortis (=fortes) fortuna adiuvat, wer wagt, gewinnt, Ter. Phorm. 203 u. daraus Cic. Tusc. 2, 11 u. Liv. 34, 37, 4; vgl. fortes adiuvat ipsa Venus, Tibull. 1, 2, 16. – β) mit sächl (materiellen od. abstr.) Objj. = etw. unterstützen, fördern, befördern, ihm nachhelfen, etw. nähren, erhalten, salices aquationibus, Pallad.: ignem (Ggstz. exstinguere), Liv.; u. ignes (übtr. = Liebesflamme), begünstigen, Ov.: ictum hostis, Curt.: nec arte nec viribus ictum, Liv.: staturam mendacio, Sen.: formam curā, heben, Ov.: preces alcis, Suet.: facultates Pallantis publicarum opum egestione, Plin. ep.: Capuam venire et adiuvare delectum, Cic.: maerorem orationis lacrimis suis, Cic. – als mediz. t.t., alqm temerariā etiam ratione, Cels.: adiuvari debent ex vino mero atque plurimo, Scrib.: adi. concoctionem, Plin. – γ) absol. (wobei das Objekt aus dem Zusammenhang zu ergänzen): se adiuvante, Nep.: si di adiuvabunt, Cic.: quibus rebus indiguerunt, adiuvit, er half bei ihren Bedürfnissen aus, Nep.: remis adiuva, hilf mit den R. nach, Ps. Quint. decl. – b) für einen Mimen einen Gehilfen auf der Bühne abgeben, mimographos, Suet. gr. 18. – c) moralisch aufrichten, erbauen, ermutigen, alqm, Cic. or. 12; Tusc. 2, 10: clamore militem suum, Liv. 1, 25, 9. – II) im weitern Sinne: förderlich-, nützlich-, zuträglich sein, helfen, gute Dienste leisten, frommen, beitragen, mitwirken, α) persönl., m. Acc., iam nihil te Neronis iudicium adiuvat, Cic.: multum eorum opinionem adiuvabat, quod (der Umstand, daß usw.), Caes. – m. ad u. Akk., quam ad rem multum humilitas navium adiuvat, Caes.: non ad obtinendum mendacium, sed ad verum probandum auctoritas adiuvat, Cic. – absol., adiuvat hoc quoque, Hor.: solitudo aliquid adiuvat, Cic.: ante omnia adiuvit memoria damnationis Sergii ac Verginii, Liv. – v. Heilmitteln, adiuvat et nitrum aceto dilutum et datum, Scrib. 198: adiuvat bene et ius pingue agninum, Scrib. 189: u.v. Nahrungsmitteln, vinum pemma lucuns nihil adiuvat, Varr. sat. Men. 508. – u. als philos. t.t., causae adiuvantes, mittelbare (Ggstz. proximae, unmittelbare), Cic.: non haec esse adiuvantia, causarum, sed etc., mitwirkende Ursachen, Mitursachen, Cic. – β) unpers., m. folg. Infin., nihil igitur adiuvat procedere et progredi in virtute, Cic. de fin. 4, 64. – m. folg. si u. Konj., in re mala animo si bono utare, adiuvat, Plaut, capt. 202. – m. folg. quod (daß), adiuvat etiam, quod (der Umstand, daß) auditor gaudet intellegere, Quint. 9, 2, 78. – / a) adiuero = adiuvero, Enn. ann. 339 (bei Cic. de sen. 1 M.); u. so adiuerit, Ter. Phorm. 537. – b) Das Perf. adiuvavi erst Paul. dig. 34, 9, 5. § 10 u. 40, 2, 15. § 1. Itala Luc. 1, 54; 2; Cor. 6, 12. Cassiod. compl. 9. in 2. Corinth. (auch Val. Max. 8, 2, 3 cod. Bern. pr. m.). – das Partiz. Fut. Akt. adiuvaturus bei Petr. 18, 3. Dar. Phryg. 16 (dagegen adiuturus bei Ter. Andr. 522. Liv. 34, 37, 5). – vulg. nach der 3. Konj. adiuvis = adiuvas, Itala 2 paral. 19, 2 (bei Lucifer Calat. de non conv. 4. p. 9, 27).

    lateinisch-deutsches > adiuvo

См. также в других словарях:

  • Comm — утилита unix, читает файл1 и файл2, которые должны быть предварительно лексически отсортированы, и генерирует вывод, состоящий из трёх колонок текста: строки, найденные только в файле файл1; строки, найденные только в файле файл2; и строки, общие …   Википедия

  • comm — утилита unix, читает файл1 и файл2, которые должны быть предварительно лексически отсортированы, и генерирует вывод, состоящий из трёх колонок текста: строки, найденные только в файле файл1; строки, найденные только в файле файл2; и строки, общие …   Википедия

  • comm. — comm. comm. (fork. for communicationis); cand.comm.; stud.comm …   Dansk ordbog

  • Comm. — Comm., bei Pflanzennamen Abkürzung für Ph. Commerson (s.d.) …   Meyers Großes Konversations-Lexikon

  • comm — abbrev. 1. commander 2. commentary 3. commerce 4. commission 5. committee 6. commonwealth 7. communication * * * …   Universalium

  • comm. — comm. abbr. commendatore …   Dizionario italiano

  • comm — abbrev. 1. commander 2. commentary 3. commerce 4. commission 5. committee 6. commonwealth 7. communication …   English World dictionary

  • comm — The comm command in the Unix family of computer operating systems is a utility that is used to compare two files for common and distinct lines. comm is specified in the POSIX standard. It has been widely available on Unix like operating systems… …   Wikipedia

  • Comm — The comm command in Unix is a utility that is used to compare two files for common and distinct lines. Comm is specified in the POSIX standard. It has been widely available on Unix like systems since the mid to late 1980s. Usagecomm reads two… …   Wikipedia

  • comm. — 1. commander. 2. commerce. 3. commission. 4. committee. 5. commonwealth. * * * abbrev 1. Commander 2. Commentary 3. Communication * * * comm., 1. commentary …   Useful english dictionary

  • Comm. — Philibert Commerson Philibert Commerson (prononcer le on de Commerson comme dans cresson ) Philibert Commerson (18 novembre 1727, Châtillon les Dombes[ …   Wikipédia en Français

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»