Перевод: с латинского на все языки

со всех языков на латинский

come+into

  • 61 ad-mittō

        ad-mittō mīsī, missus, ere    (admittier, old for admitti, V.), to send to, let go, let loose, let come, admit, give access: te ad meas capsas admisero: domum ad se filium, N.: Iovis arcanis Minos admissus, H. — Esp., to give access, grant an audience, admit, receive: domus in quam admittenda multitudo: admissus est nemo: spectatum admissi, H.: vetuit quemquam ad eum admitti, N.—Alqm ad consilium, to take into conference, consult: neque ad consilium casus admittitur. — In numerum alqm, to enroll among: horum in numerum nemo admittebatur nisi qui, etc., N.—Alqm ad officium, to admit to: nemo ad id officium admittitur, nisi, etc., N.—Of a horse, to let go, give reins: admisso equo inruere: equo admisso accurrit, at full speed, Cs.: per colla admissa volvitur, i. e. over the neck of the galloping steed, O.: admisso passu, with quickened pace, O.: ubi se admiserat unda, had gathered force, O.—Fig., of words or thoughts, to let come, grant admittance, receive: nec... ad animum admittebat (with acc. and inf.), did not entertain the notion, L.: animi nihil auribus (abl.) admittebant, L.: si placidi rationem admittitis, hear calmly, Iu.—Of an act or event, to let be done, allow, permit: sed tu quod cavere possis stultum admittere est, T.: non admittere litem.—Hence, of birds which give a favorable omen, to be propitious, favor: ubi aves non admisissent, L.—Of an unlawful act, to incur the blame of, become guilty of, perpetrate, commit: ea in te admisisti quae, etc.: Tu nihil admittes in te formidine poenae, H.: quantum in se facinus, Cs.: dedecus: flagitium: pessimum facinus peiore exemplo, L.

    Latin-English dictionary > ad-mittō

  • 62 subeo

    subire, subivi(ii), subitus V INTRANS
    go/move/pass/sink/extend underneath/into; climb/come/go up, ascend; steal in on; place/be placed under/in support; come up w/aid; assume a form; undergo, endure

    Latin-English dictionary > subeo

  • 63 convenio

    con-vĕnĭo, vēni, ventum, 4 ( fut. convenibo, Plaut. Cas. 3, 2, 18), v. n. and a.
    I.
    To come together, meet together, assemble (class. and freq.).
    A.
    In gen.:

    milites, qui ex provinciā convenerant,

    Caes. B. G. 1, 8:

    omnes... eo convenerant,

    id. ib. 3, 16:

    totius fere Galliae legati ad Caesarem gratulatum convenerunt,

    id. ib. 1, 30:

    quanto multitudo hominum ad hoc judicium,

    Cic. Rosc. Am. 5, 11:

    amici privatique hospites ad eum defendendum convenerunt,

    Nep. Timoth. 4, 2:

    ad clamorem hominum,

    Caes. B. G. 4, 37:

    ad delectationem,

    Quint. 3, 4, 6:

    Pericles, cum haberet collegam Sophoclem, iique de communi officio convenissent,

    id. Off. 1, 40, 144:

    nunc ita convenimus, ut possemus dicere, etc.,

    id. Phil. 3, 2, 5:

    quoniam convenimus ambo,

    Verg. E. 5, 1; id. A. 1, 361 al.—With the place to or at which, usu. designated by in and acc.:

    mei capitis servandi causā Romam Italia tota convenit,

    Cic. Pis. 15, 34; id. Div. 2, 23, 50:

    unum in locum omnes,

    Caes. B. G. 4, 19:

    in coetus scholarum,

    Quint. 2, 9, 2:

    in consilium frequentes,

    Cic. Verr. 2, 2, 29, § 71:

    reguli in unum convenere,

    Sall. J. 11, 2:

    tribuni plebis non desistebant clam inter se convenire,

    Cic. Agr. 2, 5, 12:

    et ex proximis hibernis et a Caesare conventura subsidia,

    Caes. B. G. 5, 28 fin.: convenientis manus dissipare, Auct. B. G. 8, 6.—Rarely with in and abl., or with advv. of place (mostly post-Aug.):

    uno in loco omnes adversariorum copiae convenissent,

    Cic. Div. 2, 24, 52 B. and K.; cf.: quanta illic multitudo convenisse dicebatur, id. Verr. 2, 2, 66, § 160 B. and K. (al. illuc):

    in coloniā Agrippiensi in domum privatam conveniunt,

    Tac. H. 4, 55.—
    2.
    Transf., of inanim. and abstr. subjects:

    munera multa huc ab amatoribus,

    Plaut. Ps. 1, 2, 44:

    huc convenit utrumque bivium,

    Plin. 6, 28, 32, § 144; cf.:

    oppi dum in quo omnis negotiatio ejus (Arabiae) convenit,

    id. 6, 28, 32, § 157:

    cum multae causae convenisse unum in locum atque inter se congruere videntur,

    Cic. Rosc. Am. 22, 62; so id. ad Q. Fr. 1, 4, 4.—
    B.
    In partic.
    1.
    Publicist. t. t. of civil communities which belong in jurisdiction to some chief city:

    ex his civitatibus, quae in id forum convenirent,

    Cic. Verr. 2, 2, 15, § 38:

    Carthaginem conveniunt populi LXV.,

    Plin. 3, 3, 4, § 25; cf.:

    ibi Aethiopicae convenere naves,

    id. 5, 28, 29, § 105.—
    2.
    Jurid. t. t.:

    in manum, of a woman who in marriage (by usus, confarreatio, or coëmptio, q. v.) comes into the hands (manus) of her husband,

    Cic. Fl. 34, 84; id. Top. 3, 14; Quint. 5, 10, 62; Gai Inst. 3, 84:

    viro in manum,

    Cic. Top. 4, 23:

    in manum flaminis,

    Tac. A. 4, 16 et saep.—

    In the same sense: in matrimonium alicujus,

    Dig. 45, 1, 121, § 1:

    in matrimonium cum viro,

    to marry, Gell. 18, 6, 8; or, in nuptias, Cod. Th. 3, 7, 11.—
    3.
    Act., to go to one to speak to him, make a request of him, etc., to address, accost, meet, visit:

    haut multos homines nunc videre et convenire quam te mavellem,

    Plaut. Mil. 2, 2, 16; id. Pers. 5, 2, 74 al.; Ter. And. 1, 3, 22:

    (Helvetii) cum eum (sc. Caesarem) in itinere convenissent,

    Caes. B. G. 1, 27:

    adversarios ejus,

    Nep. Dion, 8, 3:

    illum Atilium,

    Cic. Rosc. Am. 18, 50:

    neminem conveni—convenio autem cottidie plurimos—quin omnes, etc.,

    id. Fam. 9, 14, 1:

    Bruti pueri Laodiceae me convenerunt,

    id. ib. 3, 7, 1.— Pass.:

    Balbus tantis pedum doloribus afficitur, ut se conveniri nolit,

    Cic. Fam. 6, 19, 2:

    nec eum (Lentulum) a minore Balbo conventum,

    id. Att. 9, 6, 1:

    quod conveniundi patris me tempus capere jubebat,

    Ter. Phorm. 5, 4, 9; Cic. Fam. 1, 8, 7; Nep. Dion, 9, 3 al. — Absol.:

    aditum petentibus conveniendi non dabat,

    Nep. Paus. 3, 3.—
    b.
    Jurid. t. t., to meet one judicially, to sue, bring an action against, summon before a tribunal:

    ut heredes ex stipulatu conveniri possint,

    Dig. 10, 2, 20; 50, 1, 17:

    de peculio,

    Paul. Sent. 2, 31:

    pro parte dimidiā,

    Dig. 17, 1, 59 et saep.—Also with abstr. objects:

    dolum aut culpam eorum,

    Dig. 26, 7, 38:

    nomen,

    ib. 42, 1, 15.
    II.
    Pregn.
    A.
    To come together, to unite, join, combine, couple (cf. coëo, II.).
    1.
    Lit., so mostly of the coition of animals, Lucr. 2, 922; Plin. 11, 24, 29, § 85; App. M. 6, p. 177, 38 al.—Of the union of atoms:

    Tandem conveniant ea (primordia) quae convecta repente Magnarum rerum fiunt exordia,

    Lucr. 5, 429.—
    2.
    Trop.
    a.
    With personal subject, to agree with in wishes, decisions, etc., to accord, harmonize (rare;

    late Lat.),

    Hyg. Astr. 2, 4; Dig. 9, 2, 27, § 29; Paul. Sent. 1, 1, § 5 (but in Plaut. Ps. 1, 5, the v. 130 is spurious; v. Ritschl, prol. ad Trin. p. 131).—Far more freq.,
    b.
    Res convenit or impers. convenit, it is agreed upon, or there is unanimity in respect to something, the matter is decided.
    (α).
    Res convenit, constr. alicui cum aliquo, inter aliquos, or absol.:

    cum his mihi nec locus nec sermo convenit,

    Plaut. Ps. 4, 7, 10:

    haec fratri mecum non conveniunt neque placent,

    Ter. Ad. 1, 1, 34:

    de dote mecum conveniri nil potest,

    Plaut. Trin. 2, 4, 168:

    hoc mihi cum tuo fratre convenit,

    Cic. Fin. 5, 29, 87; Liv. 2, 39, 8; Quint. 3, 6, 91:

    pax, quae cum T. Quinctio convenisset,

    Liv. 34, 43, 2; cf.:

    pax convenit,

    Sall. J. 38 fin.; Liv. 1, 3, 5; 30, 43, 8:

    in eas condiciones cum pax conveniret,

    id. 29, 12, 14 al.; and:

    cum imperatoribus Romanis pacem conventam fuisse,

    Sall. J. 112, 2:

    ratio accepti atque expensi inter nos,

    Plaut. Most. 1, 3, 146:

    eo signo quod convenerat revocantur,

    Caes. B. C. 1, 28:

    quod tempus inter eos committendi proelii convenerat,

    id. B. G. 2, 19:

    neminem voluerunt majores nostri esse judicem, nisi qui inter adversarios convenisset,

    Cic. Clu. 43, 120; so,

    judex inter eos,

    Val. Max. 2, 8, 2:

    posse rem convenire... si posset inter eos aliquid convenire,

    Cic. Leg. 1, 20, 53:

    dum rem conventuram putamus,

    id. Att. 9, 6, 2:

    si in eo manerent, quod convenisset,

    Caes. B. G. 1, 36: [p. 463] in colloquium convenit;

    condiciones non convenerunt,

    Nep. Hann. 6, 2; cf. Liv. 30, 40, 14; 38, 11, 1 al.:

    postquam ardentia vidit castra magister equitum (id convenerat signum),

    id. 9, 23, 15:

    signum,

    Suet. Oth. 6:

    omnia conventura,

    Sall. J. 83, 2.— Pass.:

    pacem conventam frustra fuisse,

    Sall. J. 112, 2:

    quibus conventis,

    Liv. 30, 43, 7.—
    (β).
    Convenit, constr. alicui cum aliquo, inter aliquos, with ut, the acc. and inf., with de and abl., or absol.:

    mihi cum Deiotaro convenit, ut, etc.,

    Cic. Att. 6, 1, 14:

    idne agebas, ut tibi cum sceleratis, an ut cum bonis civibus conveniret?

    id. Lig. 6, 18:

    quicum optime convenisset,

    id. Verr. 2, 4, 66, § 147:

    nunc ita convenit inter me atque hunc, ut, etc.,

    Plaut. Capt. 2. 3, 19:

    non modo inter Patres, sed ne inter consules quidem ipsos satis conveniebat,

    Liv. 2, 23, 14:

    conveniat mihi tecum necesse est, ipsum fecisse, etc.,

    Cic. Rosc. Am. 29, 79; Sen. Ben. 7, 4, 5; id. Brev. Vit. 7, 3:

    inter omnis vero convenit, Sibyllam ad Tarquinium Superbum tris libros attulisse,

    Plin. 13, 13, 27, § 88; cf. Suet. Vesp. 25: convenit, jam inde per consules reliqua belli perfecta, it is generally asserted, homologeitai, Liv. 9, 16, 1; cf. Suet. Claud. 44 et saep.:

    cum de facto convenit, et quaeritur, etc.,

    Cic. Inv. 1, 8, 11; id. Fin. 4, 26, 72:

    de duobus minus convenit,

    Liv. 2, 33, 2; Quint. 1, 4, 17; Col. 2, 9 init.; Sen. Clem. 2, 7, 4; Gell. 2, 22, 2:

    quamquam de hoc parum convenit,

    Quint. 5, 10, 2:

    quaedam sunt, de quibus inter omnes convenit,

    id. 2, 12, 2; 4, 5, 28; Cic. N. D. 2, 4, 9; Liv. 42, 25, 11; Sen. Q. N. 2, 12, 2; Plin. Pan. 29, 5:

    ubi de pace non convenit, signa cecinere,

    Flor. 2, 6, 59 al.:

    convenit, victi utri sint eo proelio, Urbem, agrum, etc.... seque uti dederent,

    Plaut. Am. 1, 1, 70:

    convenerat, ne interloquereris,

    Sen. Clem. 1, 9, 9; cf.:

    quibus consulibus interierit non convenit,

    Nep. Hann. 13, 1:

    pacto convenit, etc.,

    Liv. 24, 6, 7; Plaut. Aul. 2, 2, 80:

    omnis exercitus, uti convenerat. Numidiā deductus, etc.,

    Sall. J. 39, 4:

    Patres igitur jurati (ita enim convenerat),

    Liv. 30, 40, 12:

    pro argento si aurum dare mallent, darent convenit,

    id. 38, 11, 8.—
    B.
    To fit with, in, or to something, to suit, be adapted to.
    1.
    Lit. (rare):

    quae (cupa) inter orbes conveniat... quae (fistula) in columellam conveniat,

    Cato, R. R. 21, 1:

    conveniebatne in vaginam tuam machaera militis?

    Plaut. Ps. 4, 7, 85:

    si cothurni laus illa esset, ad pedem apte convenire,

    Cic. Fin. 3, 14, 46.—More freq.,
    2.
    Transf.: res convenit, or impers. convenit, the thing (or it) is fit, becoming, seemly, suitable, appropriate, proper, serviceable for something, it becomes, = consentit, congruit.
    a.
    Res convenit, constr. with in or ad aliquid, cum aliquā re, the dat., acc., acc. and inf., or absol.
    (α).
    In or ad aliquid:

    ceterae vites in quemvis agrum conveniunt,

    Cato, R. R. 6 fin.; cf. Varr. R. R. 1, 19, 1:

    quid minus in hunc ordinem convenit? etc.,

    Cic. Phil. 9, 4, 8:

    convenire quae vitia in quemvis videntur potius, etc.,

    id. Verr. 2, 1, 49, § 128; id. Rosc. Am. 23, 65:

    hoc in te unum,

    id. N. D. 2, 29, 74 Orell. N. cr. nullam contumeliam jacere potueris, quae non ad maximam partem civium conveniret, id. Sull. 7, 23.—
    (β).
    Cum aliquā re:

    haec tua deliberatio non mihi convenire visa est cum oratione Largi,

    Cic. Fam. 6, 8, 2; so id. Fin. 3, 22, 73 al.—
    (γ).
    With dat.:

    num videntur convenire haec nuptiis?

    Ter. And. 2, 2, 29; so Cic. Prov. Cons. 17, 41; id. Fin. 3, 22, 74; Sall. J. 85, 40; Quint. 6, 3, 25; Suet. Galb. 14 et saep.—
    (δ).
    With acc.:

    itidem ut tempus anni, aetatem aliam aliud factum convenit,

    Plaut. Merc. 5, 4, 24 dub. (Lachm. ap. Lucr. p. 64, conj. condecet).—
    (ε).
    With acc. and inf.:

    hoc non convenit, me... agrum habere,

    Plaut. Trin. 3, 2, 55; so Prop. 2, 1, 41.—
    (ζ).
    With in and abl.:

    nihil autem minus in perfecto duce quam festinationem... convenire arbitrabatur,

    Suet. Aug. 25.—
    (η).
    Absol.: hanc mi expetivi, contigit;

    conveniunt mores, etc.,

    Ter. And. 4, 2, 13:

    nomen non convenit,

    id. ib. 5, 4, 39; id. Phorm. 1, 2, 3 (cf. impers.: rationes conferatis; adsidunt;

    subducunt: ad nummum convenit,

    Cic. Att. 5, 21, 12):

    non bene conveniunt, nec in unā sede morantur Majestas et amor,

    Ov. M. 2, 846:

    medius ille orationis modus maxime convenit,

    Quint. 6, 2, 19 et saep.—
    b.
    Convenit, impers., constr. with a clause as subject (so esp. freq. in Lucr. and the elder Pliny).
    (α).
    Haud convenit, unā ire cum amicā imperatorem in viā, Ter. Eun. 3, 2, 41:

    convenit illud in his rebus obsignatum habere, Lucr 2, 582: per se sibi vivere,

    id. 3, 685:

    dicere causas leti,

    id. 6, 708 et saep.:

    quo maxime contendi conveniat,

    Caes. B. G. 7, 85, 2:

    convenit Evandri victos discedere ad urbem,

    Verg. A. 12, 184; so Hor. A. P. 226; Vell. 1, 3, 2; Quint. 7, 3, 9; Plin. 18, 13, 33, § 126; cf. id. 33, 1, 5, § 15 Sillig.—
    (β).
    With ut:

    quī enim convenit, ut? etc.,

    Cic. Phil. 7, 2, 4 (al. evenit):

    si tibi curae Quantae conveniat Munatius,

    Hor. Ep. 1, 3, 31; cf. Quint. 8, 6, 63. —To express assent:

    convenit,

    well, it is agreed, Plaut. Cas. 2, 3, 54.—Hence,
    1.
    convĕnĭens, entis, P. a.
    A.
    (Acc. to II. A. 2.) Agreeing, consistent, accordant, harmonious (syn.:

    consentiens, concors, congruens): bene convenientes propinqui,

    Cic. Off. 1, 17, 58; cf.:

    convenientes optime propinqui cognatique,

    id. Rosc. Am. 34, 96; Suet. Tib. 7:

    recta et convenientia et constantia natura desiderat,

    Cic. Off. 3, 8, 35:

    conveniens et conjuncta constantia inter augures,

    id. Div. 2, 39, 82:

    motus,

    Lucr. 1, 1029; cf.:

    inter se motus,

    id. 2, 941.—More frequently,
    B.
    (Acc. to II. B. 2.) Fitting to something, appropriate to, meet, fit, suitable, = congruens; constr. with cum, the dat., ad aliquid, inter se, in and acc. or abl., or absol.
    (α).
    With cum (rare): motus oris conveniens cum ipsius verbi demonstratione, Nigid. ap. Gell. 10, 4, 4:

    dies conveniens cum populi vultu,

    Ov. P. 2, 1, 28.—
    (β).
    With dat. (very freq.):

    nihil in hac praeclarā epistulā scriptum ab Epicuro congruens et conveniens decretis ejus reperietis,

    Cic. Fin. 2, 31, 99; Quint. 3, 11, 20; 6, 3, 102 al.; Suet. Tib. 50; Hor. A. P. 316; Ov. P. 3, 9, 36 et saep.:

    aut sibi convenientia finge,

    Hor. A. P. 119; cf. Quint. 11, 1, 11:

    bono civi convenientissimum credidi amplecti, etc.,

    Plin. Ep. 3, 18, 1:

    disciplina convenientissima,

    Vell. 1, 6, 3.—
    (γ).
    Ad aliquid (rare):

    nihil est tam conveniens ad res vel secundas vel adversas,

    Cic. Lael. 5, 17:

    sonus ad formam tauri,

    Ov. Ib. 436.—
    (δ).
    In aliquid (very rare):

    forma in illam conveniens amplitudinem,

    Vell. 2, 29, 2.—
    (ε).
    In aliquā re:

    gratulatio conveniens in eā victoriā,

    Liv. 45, 19, 3.—
    (ζ).
    Inter se (rare):

    in vitā omnia sint apta inter se et convenientia,

    Cic. Off. 1, 40, 144:

    inter se motus,

    Lucr. 2, 941.—
    (η).
    Absol. (rare):

    quod sit aptum atque conveniens,

    Quint. 5, 10, 123:

    toga,

    fitting, fitting close, Ov. A. A. 1, 514:

    nihil convenientius ducens, quam, etc.,

    Suet. Aug. 10.—
    b.
    Conveniens est = convenit, consentaneum est, it is fit, proper, becoming, suitable (post-Aug. and rare; cf.

    congruens): convenientius est dici,

    Plin. 34, 7, 16, § 35.— Sup., Plin. Pan. 87, 1; id. Ep. 10, 3 (20), 2.— Adv.: convĕnĭen-ter, fitly, suitably, conformably, consistently (syn.. congruenter, constanter; class.;

    most freq. in Cic.): convenienter cum naturā vivere (with congruere),

    Cic. Tusc. 5, 28, 82:

    convenienter naturae vivere (with congruenter),

    id. Fin. 3, 7, 26; cf. id. Off. 3, 3, 13 al.; Hor. Ep. 1, 10, 12:

    convenienter sibi dicere (with constanter),

    Cic. Tusc. 5, 9, 26; Ov. A. A. 3, 546:

    convenienter ad praesentem fortunae statum loqui,

    Liv. 23, 5, 4.— Sup., Aug. Civ. Dei, 18, 44.—
    2.
    con-ventum, i, n. (acc. to II. A. 2.), an agreement, compact, covenant, convention, accord (in good prose):

    facere promissa, stare conventis, reddere deposita,

    Cic. Off. 3, 25, 95; 1, 10, 32; id. Part. Or. 37, 130; Liv. 29, 24, 3; Sil. 1, 10 al.—As a jurid. expression, very freq. in the connection pactum conventum (for which the MSS. sometimes, perh. through interpolation, give pactum et conventum), Cic. Part. Or. 37, 130; id. de Or. 2, 24, 100; id. Caecin. 18, 51; id. Att. 6, 3, 1; Juv. 6, 25; v. pactum.

    Lewis & Short latin dictionary > convenio

  • 64 discedo

    dis-cēdo, cessi, cessum, 3 ( perf. sync. discesti, Plaut. As. 2, 1, 3), v. n.
    I.
    (With the notion of dis predominating.)
    A.
    To part asunder, divide, separate (rare but class.; cf.: linquo, relinquo, desero, desum, destituo, deficio).
    1.
    Lit.:

    cum terra discessisset magnis quibusdam imbribus,

    Cic. Off. 3, 9:

    caelum,

    opens, id. Div. 1, 43, 97; 1, 44, 99, i. e. clears off, Verg. A. 9, 20 (this last is quoted in Sen. Q. N. 7, 20):

    sulcus vomere,

    Luc. 6, 382: VT SODALITATES DECVRIATIQVE DISCEDERENT, SC. ap. Cic. Q. Fr. 2, 3, 5; cf.:

    cum discedere populum jussissent tribuni,

    Liv. 3, 11:

    populus ex contione,

    Sall. J. 34 fin.: armati in latitudinem, Sisenn. ap. Non. 99, 7:

    in duas partes,

    Sall. J. 13, 1:

    in partes,

    Tac. A. 1, 49; cf.:

    in manipulos,

    id. ib. 1, 34:

    fumus in auras,

    Lucr. 3, 436:

    ad semina rerum,

    id. 2, 833:

    palus multos discessit in amnes,

    Luc. 6, 360:

    citius paterer caput hoc discedere collo,

    Prop. 2, 6, 7.—
    2.
    Trop.:

    divisio in tres partes,

    Quint. 12, 10, 58:

    haec in duo genera,

    id. 3, 6, 86.—
    B.
    To part from one's connection with one, i. e. to leave, forsake, desert (rare but class.).—With a or ab: uxor a Dolabella discessit, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 6:

    ab amicis in re publica peccantibus,

    Cic. Lael. 12, 42:

    ab amicis,

    id. ib. 20, 75:

    a nobis,

    Caes. B. C. 3, 60, 3:

    milites in itinere ab eo discedunt,

    id. ib. 1, 12, 2:

    a Perseo,

    Liv. 43, 6.
    II.
    (With the notion of cedere predominating.) To depart from any place or person, to go away from, to leave (cf.: proficiscor, abeo; so most frequently in all periods and sorts of composition).
    A.
    Lit.
    1.
    In gen.: constr. with ab, ex, or absol., rarely with de —With ab: cum discesti ab [p. 586] hero, atque abisti ad forum, Plaut. As. 2, 1, 3;

    so with abire,

    id. ib. 3, 3, 13; Cic. Att. 7, 2 fin.:

    quod legati eorum paulo ante a Caesare discesserant,

    Caes. B. G. 4, 12, 1:

    ab suis,

    id. ib. 5, 3, 6:

    ab exercitu,

    id. ib. 7, 9, 1; id. B. C. 1, 9, 3 et saep.:

    a senis latere numquam,

    Cic. Lael. 1, 1:

    a vallo,

    Caes. B. C. 3, 37, 3:

    ab loco,

    id. ib. 5, 34, 1:

    a litore,

    id. ib. 5, 8 fin. et saep.—With ex:

    non modo illum e Gallia non discessisse, sed ne a Mutina quidem recessisse,

    Cic. Phil. 8, 7, 21:

    ex contione,

    Caes. B. C. 2, 33, 2:

    e medio,

    Suet. Caes. 1:

    e patria,

    Ov. Tr. 1, 3, 85 et saep.—With de:

    de foro,

    Cic. Verr. 2, 4, 65, § 147; 2, 4, 22, § 49; id. Rosc. Am. 29, 79:

    de colloquio,

    Liv. 32, 40.—With abl. without a prep.:

    templo,

    Ov. M. 1, 381:

    finibus Ausoniae,

    id. Tr. 1, 3, 5:

    lecto,

    id. H. 1, 81:

    Tarracone,

    Caes. B. C. 2, 21, 5:

    Capua,

    Cic. Att. 7, 21.— Absol.:

    ille discessit, ego somno solutus sum,

    Cic. Rep. 6, 26 fin.;

    so,

    Caes. B. G. 1, 39, 3; id. B. C. 1, 22 fin.; Hor. S. 1, 9, 8 et saep.— Pass. impers.:

    ne longius ab agmine discedi pateretur,

    Caes. B. G. 5, 19, 3:

    ab concilio disceditur,

    id. ib. 7, 2 fin.:

    de colloquio discessum,

    Liv. 32, 40; Caes. B. C. 3, 87 fin.; Tac. A. 6, 44 fin.
    b.
    Designating the term. ad quem, to go away to any place:

    in silvas,

    Caes. B. G. 5, 39, 2:

    ex fuga in civitates,

    id. ib. 7, 88 fin.:

    in castra,

    id. B. C. 1, 83, 3:

    in proximos colles,

    Sall. J. 54 fin.:

    in loca occulta,

    id. ib. 56, 3:

    ad urbem,

    Verg. A. 12, 184 et saep.:

    Capreas,

    Tac. A. 6, 20:

    ex castris domum,

    Caes. B. G. 5, 7, 5; cf.

    simply domum,

    id. B. C. 1, 13, 3; 3, 87, 3:

    domos suas,

    Nep. Them. 4, 2 al.:

    cubitum,

    Cic. Rep. 6, 10.—
    2.
    In partic.
    a.
    In milit. lang., to march off, march away, decamp:

    discessit a Brundisio obsessionemque nostrorum omisit,

    Caes. B. C. 3, 24 fin.:

    ab Gergovia,

    id. B. G. 7, 43 fin.:

    a mari Dyrrhachioque,

    id. B. C. 3, 44, 1:

    ab Zama,

    Sall. J. 61 al.:

    ex ea parte vici,

    Caes. B. G. 3, 2, 1:

    ex hibernis,

    id. ib. 5, 28, 3:

    ex eo loco,

    id. B. C. 3, 30, 7; cf.:

    ex iis locis cum classe,

    id. ib. 3, 101 fin.:

    Tarracone,

    id. ib. 2, 21, 5 et saep.:

    dispersi ac dissipati discedunt,

    Caes. B. G. 5, 58, 3; so absol., id. ib. 5, 53 fin.; 6, 33, 4 et saep.;

    so milit.: discedere ab signis,

    to quit the standard, leave the order of battle, Caes. B. G. 5, 16, 1; id. B. C. 1, 44, 4; Liv. 25, 20:

    qui discedere et abire cœptabant,

    i. e. to break ranks and go away, Suet. Oth. 11; cf.: ab ordinibus signisque Front. Strat. 1, 5, 3:

    ab armis,

    to lay down one's arms, Caes. B. G. 5, 41, 8; id. B. C. 1, 9, 5; Sall. C. 34, 1; Cic. Phil. 8, 11, 33; Liv. 9, 14 al.—
    b.
    Also in milit. lang., to get away, come away, come off in any manner from the battle (victorious, conquered, wounded, etc.); and sometimes to be translated simply to become, to be, etc.:

    superiores,

    Caes. B. C. 1, 47, 1; so,

    superior,

    Sall. C. 39, 4:

    victor,

    Caes. B. C. 3, 47, 6; cf.:

    victor ab hoste,

    Hor. Ep. 1, 10, 37:

    victus,

    to be conquered, Sall. C. 49, 2:

    graviter vulneratus,

    id. ib. 61, 7 et saep.:

    aequo proelio,

    Caes. B. C. 3, 112, 7; cf.:

    aequa manu,

    Sall. C. 39, 4:

    aequo Marte cum Volscis,

    Liv. 2, 40:

    sine detrimento,

    Caes. B. C. 3, 46, 6 et saep.— Pass. impers.:

    a proelio disceditur,

    Just. 6, 7, 12.—
    (β).
    Transf. beyond the milit. sphere (freq. into the judicial sphere, on account of its analogy to the former):

    ut spoliis Sexti Roscii hoc judicio ornati auctique discedant,

    Cic. Rosc. Am. 3 fin.:

    superiorem,

    id. Caecin. 1, 2; so,

    liberatus,

    Nep. Phoc. 2, 3:

    omnium judicio probatus,

    Cic. Brut. 64, 229:

    impunita (tanta injuria),

    id. Verr. 2, 4, 30 et saep.:

    discessisses non male,

    Plaut. Stich. 2, 2, 70; cf.:

    pulchre et probe et praeter spem,

    Ter. Phorm. 5, 8, 58:

    aut cum summa gloria aut sine molestia,

    Cic. Att. 2, 21 fin.; cf.:

    a judicio capitis maximā gloriā,

    Nep. Epam. 8 fin.:

    ita tum discedo ab illo, ut qui se filiam Neget daturum,

    Ter. And. 1, 1, 121; cf.:

    si possum discedere, ne causa optima in senatu pereat,

    Cic. Fam. 2, 16 fin.
    B.
    Trop.
    1.
    In gen., to depart, deviate, swerve from; to leave, forsake, give up:

    nihil a statu naturae, nihil a dignitate sapientis,

    Cic. Off. 1, 20, 67:

    a fide justitiaque,

    id. ib. 3, 20, 79:

    longe ab consuetudine mea et cautione ac diligentia,

    id. Font. 1, 2:

    a constantia atque a mente, atque a se ipse,

    id. Div. 2, 55, 114; cf.:

    a se,

    id. Brut. 79, 273; id. Fin. 5, 11, 33; 4, 5, 41; id. Tusc. 4, 6, 11: a recta conscientia, Att. ap. Cic. Att. 13, 20:

    a sua sententia,

    Caes. B. C. 1, 2, 5: ab officio, id. B. G. 1, 40, 3:

    ab oppugnatione castrorum,

    id. B. C. 2, 31, 3 et saep.:

    a judiciisque causisque,

    Cic. de Or. 2, 33, 144:

    a litteris,

    id. Fam. 9, 26:

    ab illa acerrima contentione,

    id. Or. 31:

    ab illa cavillatione,

    Quint. 12, 2, 14:

    a suscepta semel persuasione,

    id. 12, 2, 26 et saep.—
    2.
    In partic.
    a.
    Pregn., to pass away, to vanish, to cease (very rarely):

    modo audivi, quartanam a te discessisse,

    had left you, Cic. Att. 8, 6:

    ex animo memoria alicujus,

    id. Rep. 6, 9: hostibus spes potiundi oppidi discessit (opp. studium propugnandi accessit), Caes. B. G. 2, 7, 2:

    ubi hae sollicitudines discessere,

    Liv. 4, 52 fin.
    b.
    In alicujus sententiam, in polit. lang., to pass or go over to another's opinion, Sall. C. 55, 1; Liv. 3, 41; 28, 45; cf.

    the opp., in alia omnia,

    Cic. Fam. 10, 12, 3 (v. alius). In like manner:

    decurritur ad illud extremum atque ultimum SC., quo nisi paene in ipso urbis incendio... numquam ante discessum est,

    which had never before been resorted to, Caes. B. C. 1, 5, 3;

    so perh.: ex oratione Caesaris... hanc in opinionem discessi, ut, etc.,

    Cic. Fam. 6, 14 fin.
    c.
    Ab aliquo, in Cicero's letters in the sense of to leave out of consideration, i. e. to except:

    cum a vobis meae salutis auctoribus discesserim, neminem esse, cujus officiis me tam esse devinctum confitear,

    if I except you, you excepted, Cic. Fam. 1, 9, 18:

    ut cum ab illo discesserint, me habeant proximum,

    id. ib. 6, 12, 2:

    amoris erga me, cum a fraterno amore domesticoque discessi, tibi primas defero,

    id. Att. 1, 17, 5.
    Once in the part.
    perf.: custodibus discessis, Cael. ap. Prisc. p. 869 P.

    Lewis & Short latin dictionary > discedo

  • 65 exspiro

    ex-spīro ( expīro), āvi, ātum, 1, v. a. and n. (mostly poet. and in post-Aug. prose; not in Cic. and Caes.).
    I.
    Act., to breathe out, to emit, to blow out, to exhale, give out: animam pulmonibus, Lucil. ap. Non. 38, 27:

    animam medios in ignes,

    Ov. M. 5, 106:

    auras,

    id. ib. 3, 121:

    flumen sanguinis de pectore,

    Lucr. 2, 354; cf.:

    flammas pectore,

    Verg. A. 1, 44:

    odorem de corpore,

    Lucr. 4, 124:

    sonos per saxa (unda),

    Sil. 9, 285:

    colorem (uniones),

    Plin. 9, 35, 56, § 115.—
    B.
    Poet. transf.:

    cadavera vermes,

    i. e. send forth, produce, Lucr. 3, 720:

    silva comas tollit fructumque exspirat in umbras,

    i. e. spreads out into foliage, Stat. S. 5, 2, 70.—
    C.
    Exspirare animam, to expire, die, Gell. 3, 15 init.
    II.
    Neutr.
    A.
    To rush forth, come forth, be exhaled.
    1.
    Lit.:

    per fauces montis ut Aetnae Exspirent ignes,

    Lucr. 6, 640:

    ignis foras (with exire in auras),

    id. 6, 886:

    vis fera ventorum,

    Ov. M. 15, 300:

    halitus Averni,

    Val. Fl. 4, 493:

    unguenta,

    evaporate, Plin. 13, 3, 4, § 20: vis, Lucil. ap. Non. 38, 30.—
    * 2.
    Trop.:

    irae pectoris exspirantes,

    Cat. 64, 194.—
    B. I.
    Lit.:

    ut per singulos artus exspiraret,

    Sall. H. 1, 30 Dietsch.:

    atram tundit humum exspirans,

    Verg. A. 10, 731:

    ubi perire jussus exspiravero,

    Hor. Epod. 5, 91:

    inter primam curationem exspiravit,

    Liv. 2, 20, 9:

    inter verbera et vincula,

    id. 28, 19, 12:

    extremus exspirantis hiatus,

    Quint. 6, 2, 31; 9, 2, 73; Sen. Ep. 99, 27; Curt. 3, 5, 4; Suet. Tib. 21; id. Claud. 23; Val. Max. 4, 5, 6; Plin. 7, 36, 36, § 122.— Pass. impers.:

    quoniam membranā cerebri incisā statim exspiretur,

    Plin. 11, 37, 67, § 178:

    exspiravit aper dentibus apri,

    Juv. 15, 162.—
    2.
    Trop., to expire, perish, come to an end, cease:

    si ego morerer, mecum exspiratura res publica erat,

    Liv. 28, 28, 11:

    libertate jam exspirante,

    Plin. Pan. 57, 4:

    ne res publica exspiraret,

    Val. Max. 3, 2, 18:

    criminis causa exspirat,

    becomes extinct, ceases, Dig. 48, 17, 1 fin.; 24, 3, 19:

    prior obligatio,

    ib. 45, 1, 58.

    Lewis & Short latin dictionary > exspiro

  • 66 recido

    1.
    rĕcĭdo, reccidi (better than recidi; cf. Cic. Rep. 2, 8, 14), cāsum (recasurus, Cic. Att. 4, 16, 12; Suet. Aug. 96; Gai. Inst. 1, 127), 3 (with e long, Lucr. 1, 857; 1063; 5, 280; Prop. 4 (5), 8, 44; Ov. M. 6, 212; 10, 18; 180; id. R. Am. 611; Juv. 12, 54; Phaedr. 3, 18, 15 al.;

    prob., also,

    Plaut. Men. 3, 2, 54, and Ter. Hec. prol. alt. 39; v. the art. re), v. n., to fall back (class., and very freq., esp. in the trop. signif.; but not found in Virg. or Hor.).
    A.
    Lit.: neque posse e terris in loca caeli Recidere inferiora, Lucr. 1, 1063:

    quia et recidant omnia in terras et oriantur e terris,

    Cic. N. D. 2, 26, 66:

    ramulum adductum, ut remissus esset, in oculum suum reccidisse,

    had sprung back, recoiled, id. Div. 1, 54, 123:

    quem (discum) libratum in auras Misit... Recidit in solidam longo post tempore terram Pondus,

    Ov. M. 10, 180:

    etiam si recta recciderat (navis),

    Liv. 24, 34; Prop. 4 (5), 8, 44 et saep.:

    in collum Benjamin,

    Vulg. Gen. 45, 14.— Absol.:

    amictum recidentem,

    Quint. 11, 3, 162.—
    B.
    Trop., to fall back, return:

    in graviorem morbum recidere,

    to relapse, Liv. 24, 29;

    so alone: ab his me remediis noli in istam turbam vocare, ne recidam,

    Cic. Att. 12, 21, 5; cf.:

    (quartanae) ne recidant,

    Plin. 28, 16, 66, § 228:

    post interitum Tatii cum ad eum (sc. Romulum) potentatus omnis reccidisset,

    Cic. Rep. 2, 8, 14:

    praestat in eandem illam recidere fortunam,

    id. Sest. 69, 146; cf.:

    Syracusae in antiquam servitutem recciderunt,

    Liv. 24, 32 fin.:

    quippe celebratam Macedonum fortitudinem ad ludibrium reccidisse verebatur,

    Curt. 9, 7, 23:

    in invidiam,

    Nep. Alcib. 7, 1.—So freq. of an evil, to fall back, recoil upon any one, esp. upon the author of it: omnes in te istaec recident contumeliae, * Plaut. Men. 3, 2, 54:

    ut hujus amentiae poena in ipsum familiamque ejus recidat,

    Cic. Phil. 4, 4, 10:

    suspicionem in vosmet ipsos recidere,

    id. Rosc. Am. 29, 79: hunc casum ad ipsos recidere posse demonstrant, * Caes. B. G. 7, 1:

    quae in adversarios recidunt,

    Quint. 9, 2, 49:

    quod in ipsam recidat,

    Ov. M. 6, 212:

    consilia in ipsorum caput recidentia,

    Liv. 36, 29; cf. Curt. 9, 5, 25:

    periculosa et adversa cuncta in illos recasura,

    Suet. Aug. 96:

    in me haec omnia mala recciderunt,

    Vulg. Gen. 42, 36. —
    II.
    (With the idea of cadere predominating.) To fall somewhere, to light upon, happen, occur, = redigi; constr. with ad, in, or an adv. of direction.
    (α).
    With ad:

    ex laetitiā et voluptate ad ludum et lacrimas,

    Cic. Sull. 32, 91: ex liberatore patriae ad Aquilios se Vitelliosque reccidisse, had sunk to a level with the Aquilii and Vitellii, i. e. had come to be regarded as a traitor, Liv. 2, 7: sinere artem musicam Recidere ad paucos, to fall into the possession of a few, Ter. Hec. prol. alt. 39:

    tantum apparatum ad nihilum recidere,

    to come to naught, Cic. Phil. 7, 9, 27:

    ad nilum,

    Lucr. 1, 857; Cic. Or. 70, 233:

    ad nihil,

    id. Att. 4, 16, 12.—
    (β).
    With in, Lucr. 5, 280:

    quae (tela), si viginti quiessem dies, in aliorum vigiliam consulum reccidissent,

    Cic. Planc. 37, 90; cf. id. Att. 1, 1, 2; id. Phil. 13, 9, 19:

    rex ut in eam fortunam recideret,

    Liv. 44, 31 fin.:

    omnis impensa in cassum recidat,

    Col. 4, 3, 5:

    mundi, In quem reccidimus, quidquid mortale creamur,

    Ov. M. 10, 18.—
    (γ).
    With an adv. of direction:

    huccine tandem omnia recciderunt, ut civis Romanus... in foro virgis caederetur,

    Cic. Verr. 2, 5, 63, § 163:

    eo regiae majestatis imperium,

    Liv. 4, 2:

    eo res,

    Quint. 2, 10, 3:

    illuc, ut, etc.,

    Juv. 12, 54:

    ex quantis opibus quo reccidissent Carthaginiensium res,

    Liv. 30, 42:

    pleraque, quo debuerint, reccidisse,

    id. 25, 31; cf. id. 4, 2:

    quorsum responsum recidat,

    Cic. Rosc. Com. 15, 43.
    2.
    rĕ-cīdo, di, sum, 3, v. a. [caedo], to cut away, cut down, cut off (mostly poet. and in post-Aug. prose).
    I.
    Lit.:

    vepres,

    Cato, R. R. 2, 4; cf.:

    malleolos ad imum articulum,

    Plin. 17, 21, 35, § 160:

    sceptrum imo de stirpe,

    Verg. A. 12, 208;

    for which: laurum imā stirpe,

    Claud. Rapt. Pros. 3, 76 (cf. II.):

    ceras inanes,

    empty cells, Verg. G. 4, 241:

    hirsutam barbam falce,

    Ov. M. 13, 766:

    caput,

    id. ib. 9, 71:

    immedicabile vulnus Ense recidendum est,

    id. ib. 1, 191:

    pollicem alicui,

    Quint. 8, 5, 12:

    comas,

    Mart. 1, 32, 4; cf.

    capillos,

    Plin. Ep. 7, 27 fin.:

    ungues,

    Plin. 10, 35, 52, § 106:

    columnas,

    to hew out, Hor. C. 2, 18, 4:

    fustes,

    id. ib. 3, 6, 40:

    ancile ab omni parte recisum,

    Ov. F. 3, 377:

    mella,

    i. e. to take out, Pall. Jun. 7, 2.—

    Of persons: cuncti simul ense recisi,

    cut down, Luc. 2, 194.— Poet.:

    fulgorem sideribus,

    to rob the stars of their brightness, Stat. Th. 12, 310:

    gramina morsu,

    to devour, Calp. Ecl. 2, 45.—
    II.
    Trop. (borrowed from agriculture), to lop off, cut short, retrench, abridge, diminish:

    perquam multa recidam ex orationibus Ciceronis,

    Quint. 12, 10, 52; cf. id. 12, 10, 55:

    inanem loquacitatem,

    id. 10, 5, 22: ambitiosa [p. 1532] ornamenta, Hor. A. P. 447:

    omne quod ultra Perfectum traheretur,

    id. S. 1, 10, 69: nationes partim recisas, partim repressas, * Cic. Prov. Cons. 12, 31:

    mercedes scaenicorum,

    Suet. Tib. 34 init.:

    armaturas mirmillonum,

    to lessen, id. Calig. 55:

    ornandi potestatem,

    Quint. 2, 16, 4:

    facultatem aliter acquirendi,

    id. 12, 7, 10:

    impedimenta,

    to diminish, obviate, Front. Strat. 4, 1, 7; cf.

    occupationes,

    Sen. Q. N. 3 praef.:

    culpam supplicio,

    Hor. C. 3, 24, 34; cf.:

    cum magnis parva mineris Falce recisurum simili te,

    id. S. 1, 3, 123: vitia a stirpe, Claud. ap. Ruf. 1, 56; and:

    aliquid priscum ad morem,

    i. e. to reduce within the limits of ancient manners, Tac. A. 3, 53.—Hence, rĕcīsus, a, um, P.a., shortened, abridged; short, brief:

    opus,

    Vell. 2, 89, 1:

    ea recisa in unum librum coartasse,

    Plin. Ep. 1, 20, 8.— Comp.:

    tempus recisius (opp. longius),

    Dig. 47, 21, 2.— Sup. and adv. do not occur.

    Lewis & Short latin dictionary > recido

  • 67 intrō

        intrō āvi, ātus, āre    [* interus; ANA-], to go into, enter: limen: olearum ordinem: domum, N.: portas, L.: id (flumen), S.: fluminis ripas, to come between, V.: ut domus est intrata, O.: ante quam (animus) in corpus intravisset: in portūs, O.: in Capitolium: intra praesidia, Cs.: protinus ad Alexandrum, Cu.—To penetrate, pierce, enter, force a way in: alquo, Cs.: alqm locum, Cs.: ad munimenta, L.—Fig., to penetrate, pierce, enter, reach, attain: Si intravit dolor, intrude, H.: propius accedo... intrabo etiam magis: quam (domum), L.: intravit animos pavor, Cu.: in possessionem bonorum: in tuam familiaritatem penitus, become your intimate friend.
    * * *
    I
    within, in; to the inside, indoors
    II
    intrare, intravi, intratus V
    enter; go into, penetrate; reach

    Latin-English dictionary > intrō

  • 68 prōmō

        prōmō prōmpsī, prōmptus, ere    [pro+emo], to take out, give out, bring forth, produce: iubeo promi utrosque (scyphos): signa ex aerario prompta, L.: medicamenta de narthecio: vina dolio, H.: pugionem vaginā, Ta.: Sol, diem qui Promis et celas, H.: laetique cavo se robore promunt, come forth, V.—Fig., to bring forth, produce, bring forward, express: loci, e quibus argumenta promuntur: quae acta essent promendo, L.: Digna geri in scaenam, H.: nunc illas promite vires, V.: sententiam, Ta.: odium, let loose, Ta.: plura adversus alqm, Ta.— To bring to light, exalt: insignem attenuat deus, Obscura promens, H.
    * * *
    I
    promere, prompsi, promptus V
    take/bring out/forth; bring into view; bring out/display on the stage
    II
    promere, promsi, promptus V
    take/bring out/forth; bring into view; bring out/display on the stage

    Latin-English dictionary > prōmō

  • 69 incurro

    to run into, assail, attack, raid into, come upon.

    Latin-English dictionary of medieval > incurro

  • 70 collido

    col-līdo ( conl-), līsi, līsum, 3, v. a. [laedo], to clash, strike, dash, beat, or press together, etc. (rare; mostly post-Aug.; most freq. in Quint.).
    I.
    Prop.:

    umor ita mollis est, ut facile premi collidique possit,

    Cic. N. D. 3, 12, 31; Lucr. 1, 532:

    collidere manus,

    to clap, Quint. 2, 12, 10:

    dentes colliduntur,

    chatter, Sen. Ep. 11, 2:

    anulus ut fiat, primo colliditur aurum,

    Ov. A. A. 3, 221:

    mare inter se navigia collidit,

    Curt. 4, 3, 17; 9, 9, 16:

    amnis uterque colliditur,

    id. 8, 9, 8:

    silvam sibi,

    Manil. 1, 855:

    argentum factum, si fractum vel collisum est, etc.,

    bruised, Dig. 34, 2, 28; cf. ib. 50, 16, 14; freq. in part. perf., battered, beaten, bruised:

    argentea vasa collisa,

    Cic. Phil. 2, 29, 73:

    corpus,

    Cels. 5, 26, 23:

    nasus,

    Sen. Ira, 3, 22, 4: os, Gai Inst. 3, 223; and absol.:

    collisa,

    bruised limbs, Plin. 29, 2, 9, § 33; cf. Gai Inst. 3, 217. —
    II.
    Trop., to bring into collision or into hostile contact, to set at variance; in pass., to become hostile, to be at variance, contend (not ante-Aug.):

    ambitiosa pios collidit gloria fratres,

    Stat. Th. 6, 435; Sil. 11, 45: Graecia barbariae lento collisa duello, * Hor. Ep. 1, 2, 7:

    collisa inter se duo rei publicae capita,

    Vell. 2, 52, 3:

    si binae (consonantes) collidantur,

    come in contact, Quint. 9, 4, 37:

    colliduntur aut pares (leges) inter se aut secum ipsae,

    conflict with one another, id. 7, 7, 2 sq.; so id. 7, 2, 11; 5, 7, 32; cf. id. 7, 10, 17.

    Lewis & Short latin dictionary > collido

  • 71 conlido

    col-līdo ( conl-), līsi, līsum, 3, v. a. [laedo], to clash, strike, dash, beat, or press together, etc. (rare; mostly post-Aug.; most freq. in Quint.).
    I.
    Prop.:

    umor ita mollis est, ut facile premi collidique possit,

    Cic. N. D. 3, 12, 31; Lucr. 1, 532:

    collidere manus,

    to clap, Quint. 2, 12, 10:

    dentes colliduntur,

    chatter, Sen. Ep. 11, 2:

    anulus ut fiat, primo colliditur aurum,

    Ov. A. A. 3, 221:

    mare inter se navigia collidit,

    Curt. 4, 3, 17; 9, 9, 16:

    amnis uterque colliditur,

    id. 8, 9, 8:

    silvam sibi,

    Manil. 1, 855:

    argentum factum, si fractum vel collisum est, etc.,

    bruised, Dig. 34, 2, 28; cf. ib. 50, 16, 14; freq. in part. perf., battered, beaten, bruised:

    argentea vasa collisa,

    Cic. Phil. 2, 29, 73:

    corpus,

    Cels. 5, 26, 23:

    nasus,

    Sen. Ira, 3, 22, 4: os, Gai Inst. 3, 223; and absol.:

    collisa,

    bruised limbs, Plin. 29, 2, 9, § 33; cf. Gai Inst. 3, 217. —
    II.
    Trop., to bring into collision or into hostile contact, to set at variance; in pass., to become hostile, to be at variance, contend (not ante-Aug.):

    ambitiosa pios collidit gloria fratres,

    Stat. Th. 6, 435; Sil. 11, 45: Graecia barbariae lento collisa duello, * Hor. Ep. 1, 2, 7:

    collisa inter se duo rei publicae capita,

    Vell. 2, 52, 3:

    si binae (consonantes) collidantur,

    come in contact, Quint. 9, 4, 37:

    colliduntur aut pares (leges) inter se aut secum ipsae,

    conflict with one another, id. 7, 7, 2 sq.; so id. 7, 2, 11; 5, 7, 32; cf. id. 7, 10, 17.

    Lewis & Short latin dictionary > conlido

  • 72 deprehendo

    dē-prĕhendo or dēprendo (v. prehendo; cf. Quint. 9, 4, 59), di, sum, 3, v. a.
    I.
    To take or snatch away, esp. any thing which is in motion; to seize upon, catch (freq. and class.—For syn. cf.: invenio, reperio, nanciscor; offendo, aperio, patefacio, detego; incido, consequor, assequor, etc.).
    A.
    Lit.:

    deprehensus ex itinere Cn. Magius,

    Caes. B. C. 1, 24, 4:

    in ipso fluminis vado deprehensus,

    id. B. G. 5, 58, 6:

    in agris,

    id. ib. 6, 30:

    in ponte,

    Sall. C. 45:

    nuntiorum pars deprehensa,

    Caes. B. G. 5, 45; cf.:

    deprehensis internuntiis,

    id. B. C. 3, 112 fin.: tabellarios deprendere litterasque intercipere, Cassius ap. Cic. Fam. 12, 12; and:

    litterae deprehensae,

    intercepted, Liv. 2, 4:

    onerarias naves,

    to seize, take possession of, Caes. B. C. 1, 36, 2; so id. B. G. 7, 58, 4; id. B. C. 1, 26 al.:

    volucres jaculis,

    Sil. 16, 566:

    cursu deprendere telum,

    Stat. Th. 6, 568:

    subito deprehensus locutus est,

    taken by surprise, Sen. Ep. 11, 1.—
    B.
    Transf. of inanimate subjects. So, esp. freq. of storms:

    deprensa navigia,

    caught, overtaken by, Lucr. 6, 429; cf. Catull. 25, 13; Verg. A. 5, 52; id. G. 4, 421; Ov. M. 11, 663; Curt. 7, 4 et saep.—
    II.
    In a wider sense, to catch, overtake, surprise, apprehend, detect, find out, discover any one, esp. in doing any thing wrong.
    A.
    Lit.:

    deprehendi in aliquo manifesto scelere,

    Cic. Verr. 2, 5, 43; so,

    in maximo scelere,

    Sall. C. 46, 2; 50, 4:

    in facinore manifesto,

    Cic. Brut. 68 fin.:

    in alio maleficio,

    id. Inv. 2, 4, 14:

    in adulterio,

    id. de Or. 2, 68, 275; Vulg. Johan. 8, 3 et saep.:

    dolis deprehensus,

    Plaut. Bac. 4, 9, 26:

    nocte ferro deprehensus,

    Quint. 7, 6, 8:

    sine duce et sine equitatu deprehensis hostibus,

    Caes. B. G. 7, 52, 2:

    (mulier) deprensa,

    caught in the act, Hor. S. 1, 2, 131; 134; 1, 4, 114:

    in mendacio,

    Quint. 5, 7, 30:

    aliquos flentes,

    id. ib. 7, 9, 11: agendi subita necessitate deprehensi, id. 1, 12, 4; 1, 8, 21:

    aliquem occisum, Suet,

    Caes. 35 et saep.—
    b.
    Of inanimate objects:

    venenum,

    Cic. Clu. 7, 20; cf. id. ib. 16, 47 sq.; Liv. 42, 17:

    res furtiva in domo deprehensa,

    Quint. 5, 13, 49; cf.

    sacrilegium,

    id. 8, 6, 26.—
    B.
    Trop.
    1. (α).
    To comprehend, perceive, understand, detect, discover, discern, observe (chiefly post-Aug. in prose, esp. in Quint.):

    cujus ego facinora oculis prius quam opinione, manibus ante quam suspicione deprehendi,

    Cic. Cael. 6 fin.:

    quid si me stultior ipso deprenderis?

    Hor. S. 2, 7, 43:

    hominum erga se mentes,

    Suet. Calig. 60:

    falsas gemmas,

    Plin. 37, 13, 76, § 198:

    quam naturam ejus Pythagoras Samius primus deprehendit,

    id. 2, 8, 6, § 37; 2, 9, 6, § 43; 9, 28, 44, § 86; Cels. 3, 18; 7 praef.; Plin. Ep. 4, 20, 3:

    falsa facilius deprehendere et refellere,

    Quint. 12, 1, 34:

    quod vix a lectore deprehenditur,

    id. 4, 2, 59:

    in Livio Patavinitatem,

    id. 1, 5, 56; cf. id. 3, 8, 69; 5, 13, 23 et saep.—
    (β).
    With acc. et inf.:

    species diversas esse facile est deprehendere,

    Quint. 9, 2, 44:

    quosdam mitti,

    Suet. Aug. 44:

    deprehenditur vitiose loqui,

    Quint. 1, 6, 7.—
    2.
    To overtake, equal, imitate:

    juvenemque puer deprehende parentem,

    Stat. S. 4, 4, 74.—
    3.
    To find, discover, come upon (always implying mental action, post-Aug.):

    extra carmen non deprendas,

    Quint. 1, 5, 18:

    quod in epistolis Augusti deprehenditur,

    id. 1, 7, 22; 8, 6, 71:

    apud Ciceronem mira figurarum mixtura deprehenditur,

    id. 9, 3, 40.—
    III.
    With the predominant idea of restricting the free movement of an object, to impede, to check, to bring into a strait.
    A.
    Lit.:

    inter quas (latebras) deprehensus hostis,

    Curt. 7, 4, 4:

    in fovea,

    id. 5, 3, 19:

    flamina deprensa silvis,

    i. e. impeded, confined, Verg. A. 10, 98:

    viae deprensus in aggere serpens,

    id. ib. 5, 273; cf. id. ib. 8, 247; Quint. 12, 2, 14. —
    B.
    Trop., to bring into a strait, to embarrass:

    deprehensum me plane video atque sentio,

    Cic. de Or. 1, 48; id. Verr. 2, 4, 12 fin.:

    deprensi pudorem explicant,

    Quint. 6, 3, 100:

    (testes) plus deprehensi nocent, quam firmi et interriti profuissent,

    id. 5, 7, 11 al.

    Lewis & Short latin dictionary > deprehendo

  • 73 deprendo

    dē-prĕhendo or dēprendo (v. prehendo; cf. Quint. 9, 4, 59), di, sum, 3, v. a.
    I.
    To take or snatch away, esp. any thing which is in motion; to seize upon, catch (freq. and class.—For syn. cf.: invenio, reperio, nanciscor; offendo, aperio, patefacio, detego; incido, consequor, assequor, etc.).
    A.
    Lit.:

    deprehensus ex itinere Cn. Magius,

    Caes. B. C. 1, 24, 4:

    in ipso fluminis vado deprehensus,

    id. B. G. 5, 58, 6:

    in agris,

    id. ib. 6, 30:

    in ponte,

    Sall. C. 45:

    nuntiorum pars deprehensa,

    Caes. B. G. 5, 45; cf.:

    deprehensis internuntiis,

    id. B. C. 3, 112 fin.: tabellarios deprendere litterasque intercipere, Cassius ap. Cic. Fam. 12, 12; and:

    litterae deprehensae,

    intercepted, Liv. 2, 4:

    onerarias naves,

    to seize, take possession of, Caes. B. C. 1, 36, 2; so id. B. G. 7, 58, 4; id. B. C. 1, 26 al.:

    volucres jaculis,

    Sil. 16, 566:

    cursu deprendere telum,

    Stat. Th. 6, 568:

    subito deprehensus locutus est,

    taken by surprise, Sen. Ep. 11, 1.—
    B.
    Transf. of inanimate subjects. So, esp. freq. of storms:

    deprensa navigia,

    caught, overtaken by, Lucr. 6, 429; cf. Catull. 25, 13; Verg. A. 5, 52; id. G. 4, 421; Ov. M. 11, 663; Curt. 7, 4 et saep.—
    II.
    In a wider sense, to catch, overtake, surprise, apprehend, detect, find out, discover any one, esp. in doing any thing wrong.
    A.
    Lit.:

    deprehendi in aliquo manifesto scelere,

    Cic. Verr. 2, 5, 43; so,

    in maximo scelere,

    Sall. C. 46, 2; 50, 4:

    in facinore manifesto,

    Cic. Brut. 68 fin.:

    in alio maleficio,

    id. Inv. 2, 4, 14:

    in adulterio,

    id. de Or. 2, 68, 275; Vulg. Johan. 8, 3 et saep.:

    dolis deprehensus,

    Plaut. Bac. 4, 9, 26:

    nocte ferro deprehensus,

    Quint. 7, 6, 8:

    sine duce et sine equitatu deprehensis hostibus,

    Caes. B. G. 7, 52, 2:

    (mulier) deprensa,

    caught in the act, Hor. S. 1, 2, 131; 134; 1, 4, 114:

    in mendacio,

    Quint. 5, 7, 30:

    aliquos flentes,

    id. ib. 7, 9, 11: agendi subita necessitate deprehensi, id. 1, 12, 4; 1, 8, 21:

    aliquem occisum, Suet,

    Caes. 35 et saep.—
    b.
    Of inanimate objects:

    venenum,

    Cic. Clu. 7, 20; cf. id. ib. 16, 47 sq.; Liv. 42, 17:

    res furtiva in domo deprehensa,

    Quint. 5, 13, 49; cf.

    sacrilegium,

    id. 8, 6, 26.—
    B.
    Trop.
    1. (α).
    To comprehend, perceive, understand, detect, discover, discern, observe (chiefly post-Aug. in prose, esp. in Quint.):

    cujus ego facinora oculis prius quam opinione, manibus ante quam suspicione deprehendi,

    Cic. Cael. 6 fin.:

    quid si me stultior ipso deprenderis?

    Hor. S. 2, 7, 43:

    hominum erga se mentes,

    Suet. Calig. 60:

    falsas gemmas,

    Plin. 37, 13, 76, § 198:

    quam naturam ejus Pythagoras Samius primus deprehendit,

    id. 2, 8, 6, § 37; 2, 9, 6, § 43; 9, 28, 44, § 86; Cels. 3, 18; 7 praef.; Plin. Ep. 4, 20, 3:

    falsa facilius deprehendere et refellere,

    Quint. 12, 1, 34:

    quod vix a lectore deprehenditur,

    id. 4, 2, 59:

    in Livio Patavinitatem,

    id. 1, 5, 56; cf. id. 3, 8, 69; 5, 13, 23 et saep.—
    (β).
    With acc. et inf.:

    species diversas esse facile est deprehendere,

    Quint. 9, 2, 44:

    quosdam mitti,

    Suet. Aug. 44:

    deprehenditur vitiose loqui,

    Quint. 1, 6, 7.—
    2.
    To overtake, equal, imitate:

    juvenemque puer deprehende parentem,

    Stat. S. 4, 4, 74.—
    3.
    To find, discover, come upon (always implying mental action, post-Aug.):

    extra carmen non deprendas,

    Quint. 1, 5, 18:

    quod in epistolis Augusti deprehenditur,

    id. 1, 7, 22; 8, 6, 71:

    apud Ciceronem mira figurarum mixtura deprehenditur,

    id. 9, 3, 40.—
    III.
    With the predominant idea of restricting the free movement of an object, to impede, to check, to bring into a strait.
    A.
    Lit.:

    inter quas (latebras) deprehensus hostis,

    Curt. 7, 4, 4:

    in fovea,

    id. 5, 3, 19:

    flamina deprensa silvis,

    i. e. impeded, confined, Verg. A. 10, 98:

    viae deprensus in aggere serpens,

    id. ib. 5, 273; cf. id. ib. 8, 247; Quint. 12, 2, 14. —
    B.
    Trop., to bring into a strait, to embarrass:

    deprehensum me plane video atque sentio,

    Cic. de Or. 1, 48; id. Verr. 2, 4, 12 fin.:

    deprensi pudorem explicant,

    Quint. 6, 3, 100:

    (testes) plus deprehensi nocent, quam firmi et interriti profuissent,

    id. 5, 7, 11 al.

    Lewis & Short latin dictionary > deprendo

  • 74 inrepo

    irrēpo ( inr-), repsi, reptum, 3, v. n. [1. in-repo], to creep in, into, upon, or to a place.
    I.
    Lit., with ad:

    draconem repente irrepsisse ad eam,

    Suet. Aug. 94.— With dat.:

    (salamandra) si arbori irrepsit,

    Plin. 29, 4, 23, § 74.— Absol.:

    irrepsi tamen,

    Petr. 87.—With acc. of place:

    cubiculum,

    App. M. 3, p. 139; 8, p. 206:

    caveam,

    id. ib. 4, p. 149:

    hospitium,

    id. ib. 9, p. 219:

    Mogontiacum,

    Amm. 27, 10, 1.—
    II.
    Transf., of things:

    haec lues... inrepsit in Italiam,

    Plin. 26, 1, 3, § 3; cf. id. 26, 1, 3, § 9:

    inrepsisse medicinam,

    to be gradually introduced, id. 30, 1, 1, § 2:

    irrepentes radiculae,

    Col. 4, 1, 2:

    irrepentibus aquis,

    id. 3, 18, 5 Schneid. —
    III.
    Trop., to come or get into in an imperceptible manner, to steal in, insinuate one ' s self: laetitia in sinum, Pompon. ap. Non. 500, 26 (Com. Rel. v. 141 Rib.):

    eloquentia irrepit in sensus,

    Cic. Or. 28, 97:

    in mentes hominum,

    id. de Or. 3, 53, 203:

    in tabulas municipiorum,

    id. Arch. 5, 10:

    in testamenta locupletium,

    id. Off. 3, 19, 75.—
    (β).
    With acc.:

    inrepere paulatim militares animos,

    Tac. A. 4, 2.—
    (γ).
    With dat.:

    dolor animo irrepet,

    Sen. Cons. ad Polyb. 26: irrepsit subito canities seni, Prud. prooem. 23.—
    (δ).
    Absol.:

    lentoque irrepunt agmine poenae,

    Stat. Th. 5, 60:

    penitus irrepere per luxum,

    Tac. A. 13, 12; cf. id. H. 2, 63.

    Lewis & Short latin dictionary > inrepo

  • 75 irrepo

    irrēpo ( inr-), repsi, reptum, 3, v. n. [1. in-repo], to creep in, into, upon, or to a place.
    I.
    Lit., with ad:

    draconem repente irrepsisse ad eam,

    Suet. Aug. 94.— With dat.:

    (salamandra) si arbori irrepsit,

    Plin. 29, 4, 23, § 74.— Absol.:

    irrepsi tamen,

    Petr. 87.—With acc. of place:

    cubiculum,

    App. M. 3, p. 139; 8, p. 206:

    caveam,

    id. ib. 4, p. 149:

    hospitium,

    id. ib. 9, p. 219:

    Mogontiacum,

    Amm. 27, 10, 1.—
    II.
    Transf., of things:

    haec lues... inrepsit in Italiam,

    Plin. 26, 1, 3, § 3; cf. id. 26, 1, 3, § 9:

    inrepsisse medicinam,

    to be gradually introduced, id. 30, 1, 1, § 2:

    irrepentes radiculae,

    Col. 4, 1, 2:

    irrepentibus aquis,

    id. 3, 18, 5 Schneid. —
    III.
    Trop., to come or get into in an imperceptible manner, to steal in, insinuate one ' s self: laetitia in sinum, Pompon. ap. Non. 500, 26 (Com. Rel. v. 141 Rib.):

    eloquentia irrepit in sensus,

    Cic. Or. 28, 97:

    in mentes hominum,

    id. de Or. 3, 53, 203:

    in tabulas municipiorum,

    id. Arch. 5, 10:

    in testamenta locupletium,

    id. Off. 3, 19, 75.—
    (β).
    With acc.:

    inrepere paulatim militares animos,

    Tac. A. 4, 2.—
    (γ).
    With dat.:

    dolor animo irrepet,

    Sen. Cons. ad Polyb. 26: irrepsit subito canities seni, Prud. prooem. 23.—
    (δ).
    Absol.:

    lentoque irrepunt agmine poenae,

    Stat. Th. 5, 60:

    penitus irrepere per luxum,

    Tac. A. 13, 12; cf. id. H. 2, 63.

    Lewis & Short latin dictionary > irrepo

  • 76 sol

    sōl, sōlis, m. [Sanscr. svar, shine; cf. Gr. Seirios, seir, selas, Helenê; and Lat. serenus].
    I.
    Sing., the sun, as a heavenly body.
    A.
    In gen.:

    tempora duorum generum sunt, unum annale, quod sol circuitu suo finit,

    Varr. R. R. 1, 27:

    solis cursus lunaeque meatus,

    Lucr. 5, 77:

    annum ad cursum solis accommodavit,

    Suet. Caes. 40:

    liquidi fons luminis aetherius sol,

    Lucr. 5, 282:

    quid potest esse sole majus?

    Cic. Ac. 2, 26, 82:

    illud dubium esse nulli potest quin arcus imago solis sit,

    Sen. Q. N. 1, 3, 11.—
    B.
    Esp.
    1.
    Sol oriens or solis ortus, the east, as a quarter of the heavens:

    spectant in septemtrionem et orientem solem,

    Caes. B. G. 1, 1; 5, 13; 7, 69; cf.:

    a sole exoriente supra Maeotis paludes, Cic. poët. Tusc. 5, 17, 49: si illud signum solis ortum conspiceret,

    id. Cat. 3, 8, 20:

    facem stellae ab ortu solis ad occidentem porrigi visam,

    Liv. 29, 14, 3:

    ab ortu solis flare venti,

    id. 25, 27, 6.—
    2.
    Sol occidens or solis occasus, the west:

    alterum (litus) vergit ad solem occidentem,

    Caes. B. G. 5, 13:

    laborant ut spectent sua triclinaria ad solem occidentem,

    Varr. R. R. 1, 13 fin.:

    spectat inter occasum solis et septemtriones,

    north-west, Caes. B. G. 1, 1:

    quae (pars insulae) est propius solis occasum,

    id. ib. 4, 28.—Cf. poet.:

    sub sole cadente,

    Manil. 4, 791.—In phrases, sol is often omitted by ellipsis: unde sol oritur oriens nuncupatur aut ortus;

    quo demergitur occidens vel occasus,

    Mel. 1, 1 init.; v. orior, ortus, occĭdo.—
    3.
    Sol oriens or sol (solis) ortus= sunrise; sol occidens or solis (sol) occasus = sunset:

    qui solem nec occidentem umquam viderint, nec orientem,

    Cic. Fin. 2, 8, 23:

    sole orto Gracchus copias educit,

    Liv. 24, 15, 1:

    prius orto Sole,

    Hor. Ep. 2, 1, 113:

    certi solis lunaeque et ortus et occasus sunt,

    Liv. 44, 37, 7:

    numquam ab orto sole ad occidentem... a curiā abscessit,

    id. 27, 50, 4:

    ut, equis insidentes, solis ortu cursum in quemdam locum dirigerent,

    Val. Max. 7, 3, 2 ext.:

    solis occasu,

    Caes. B. G. 1, 50; Liv. 24, 17, 7:

    ad (sub) solis occasum,

    towards sunset, Caes. B. G. 5, 8; 2, 11:

    in occasum declivi sole,

    Plin. 8, 50, 76, § 203.— Poet.:

    surgente a sole,

    Hor. S. 1, 4, 29.—For sol occasus, v. occidere, and Plaut. Men. 2, 3, 87 (ante solem occasum); id. ib. 5, 7, 35 (ad solem occasum); cf.:

    ab exortu ad occasum perstare contuentis solem,

    Plin. 7, 2, 2, § 22.—
    4.
    To designate a clime, country, etc., as eastern or southern (post-Aug.):

    ille Liberi currus triumphantem usque ad Thebas a solis ortu vehat,

    Sen. Vit. Beat. 25, 4:

    terminos civitatis nostrae cum sole metimur,

    id. Ot. Sap. 4 (31), 1. it tamen ultra oceanum solemque, id. Ep. 94, 63:

    sub alio sole,

    in another clime, Manil. 4, 171; cf.:

    ut sua orientis occidentisque terminis finiat (sc. solis),

    Sen. Ep. 92, 32.—
    5.
    Trop., of a great good or a great man:

    sol excidisse mihi e mundo videtur,

    Cic. Att. 9, 10, 3:

    solem e mundo tollere videntur qui, etc.,

    id. Lael. 13, 47:

    P. Africanus, sol alter (with sole geminato),

    id. N. D. 2, 5, 14; cf. Hor. S. 1, 7, 24:

    neque mundum posse duobus solibus regi, neque orbem, etc.,

    Just. 11, 12.—
    6.
    Prov.:

    et sceleratis sol oritur,

    Sen. Ben. 4, 26, 1; cf.:

    qui solem suum oriri facit super bonos et malos,

    Vulg. Matt. 5, 45: nondum omnium dierum sol occidit (Germ. Es ist noch nicht aller Tage Abend) = there are more days yet to come, sc. when the tables may be turned, Liv. 39, 26, 9.—
    C.
    The poets reckon time in many ways by the movement, etc., of the sun:

    bis me sol adiit gelidae post frigora brumae,

    two years, Ov. Tr. 4, 7, 1:

    donec sol annuus omnes conficeret metas,

    within a year, Stat. Achill. 1, 455; cf. Nemes. Cyn. 122:

    octavo lumine solis,

    on the eighth day, Lucr. 6, 1195:

    sol septimus,

    Juv. 15, 44:

    cum sol Herculei terga leonis adit,

    in midsummer, Ov. A. A. 1, 68: O sol Pulcher, O laudande (= dies;

    sc. Augusti reditus),

    Hor. C. 4, 2, 46; cf. id. S. 1, 9, 72:

    supremo sole,

    at noon, id. Ep. 1, 5, 3:

    sub medium solem,

    Manil. 4, 651; cf. id. 4, 593:

    sol abit,

    it is growing late, Plaut. Merc. 5, 2, 32; cf.:

    a primo ad ultimum solem,

    all day long, Amm. 14, 6, 10.—
    D.
    Transf., the sun, sunlight, sunshine, heat of the sun:

    ager soli ostentus,

    exposed to the sun, Cato, R. R. 6:

    sarmenta imponito quae frigus defendant et solem,

    id. ib. 48 (49):

    uvas ponite in sole biduum,

    id. ib. 112 (113):

    sol semper hic est a mani ad vesperum,

    Plaut. Most. 3, 2, 80:

    quin exta inspicere in sole etiam vivo licet,

    id. Aul. 3, 6, 29:

    nec res posse in sole videri, ni, etc.,

    Lucr. 5, 292:

    nunc quidem paululum a sole,

    out of the sun, Cic. Tusc. 5, 32, 92:

    cum in sole ambulem,

    id. de Or. 2, 14, 60:

    apricatio in illo Lucretino tuo sole,

    id. Att. 7, 11, 1; cf. id. ib. 12, 6, 1:

    iter in calescente sole factum erat,

    Liv. 44, 36 init.:

    torrente meridiano sole,

    id. 44, 38:

    ex vehementi sole,

    id. 28, 15, 11:

    urente assiduo sole,

    id. 44, 33 fin.:

    ut veniens dextrum latus aspiciat sol,

    light of the morning sun, Hor. Ep. 1, 16, 6:

    reformidant insuetum lumina solem,

    Ov. P. 3, 4, 49; cf.:

    nam et solem lumina aegra formidant,

    Sen. Vit. Beat. 20, 6:

    adversi solis ab ictu,

    sunstroke, Ov. M. 3, 183:

    altera (spelunca) solem non recipit,

    Sen. Ep. 55, 6:

    sole correptis,

    Plin. 29, 6, 38, § 119:

    pisces, quos sole torreant,

    id. 7, 2, 2, § 30:

    siccatur in sole,

    id. 19, 1, 3, § 16:

    in agmine (Caesar) anteibat capite detecto, seu sol seu imber esset,

    Suet. Caes. 57:

    patiens pulveris atque solis,

    Hor. C. 1, 8, 4.— And trop.: in solem ac pulverem procedere, or producere, into heat and dust, i. e. into practical life (opp. umbra eruditorum), Cic. Brut. 9, 37; id. Leg. 3, 6, 14.—In a similar sense:

    cedat stilus gladio, umbra soli,

    Cic. Mur. 14, 30.—Prov.:

    clarior quam solis radii,

    Plaut. Mil. 1, 1, 2:

    sole ipso est clarius,

    Arn. 1, n. 47; cf.

    the class. luce clarius, and: cum id solis luce videatur clarius,

    Cic. Div. 1, 3, 6.
    II.
    Plur.
    A.
    Suns, images of the sun (class.):

    neque pauci neque leves sunt qui se duo soles vidisse dicant,

    Cic. Rep. 1, 10, 15:

    Albae duos soles visos ferebant,

    Liv. 28, 11, 3:

    et rursus plures soles simul cernuntur,

    Plin. 2, 31, 31, § 99:

    quid eas vocem? imagines solis? Historici soles vocant, et binos ternosque adparuisse memoriae tradunt,

    Sen. Q. N. 1, 11, 2.—
    B.
    Poet. = days (v. I. C.):

    nec tamen illis solibus ulla comparebat avis,

    Lucr. 6, 1219:

    saepe ego longos Cantando puerum memini me condere soles,

    to spend the long summer days in singing, Verg. E. 9, 52:

    tres soles... Erramus,

    id. A. 3, 203; cf. Sil. 3, 554:

    Bajani soles,

    the sunny days of Bajœ, Mart. 6, 43, 5:

    O soles!

    id. 10, 51, 6: soles fulsere quondam tibi candidi, Cat. 8, 3, 8:

    soles occidere et redire possunt,

    id. 5, 4:

    longis solibus,

    Stat. Th. 5, 460:

    solibus arctis,

    short winter days, id. S. 1, 3, 88.—So, to describe certain seasons:

    solibus hibernis... gratior,

    than the sun in winter, Ov. M. 13, 793:

    si numeres anno soles et nubila toto,

    the sunny and cloudy days, id. Tr. 5, 8, 31.—
    C.
    Light or heat of the sun ( poet. and in postAug. prose; cf.

    D. supra): pars terrai perusta solibus assiduis,

    Lucr. 5, 253; cf. Ov. H. 5, 112:

    pluviis et solibus icta,

    Lucr. 6, 1101:

    quae carent ventis et solibus,

    i. e. are buried, Hor. Epod. 16, 13; 2, 41:

    et soles melius nitent,

    id. C. 4, 5, 8; cf. id. Ep. 1, 10, 17:

    ex imbri soles Prospicere... poteris,

    Verg. G. 1, 393:

    inque novos soles audent se gramina tuto Credere,

    id. ib. 2, 332;

    similarly,

    Ov. F. 4, 404; Stat. Th. 1, 363; 4, 421; 4, 831:

    tum blandi soles,

    Ov. F. 1, 157:

    frigore soles juvant,

    id. R. Am. 405; so Mart. 10, 42:

    Romulus et frater... Solibus et campo corpora nuda dabant,

    Ov. F. 2, 366:

    aequora semper solibus orba tument,

    id. P. 1, 3, 54:

    solibus rupta glacies,

    Juv. 4, 43:

    geminā pereunt caligine soles,

    Stat. Th. 5, 154:

    aestivos quo decipis aere soles?

    id. S. 4, 4, 19:

    tacent exhausti solibus amnes,

    id. Th. 3, 2, 59; 4, 56; Mart. 10, 12, 7; 8, 14, 4; 14, 28; Ov. M. 1, 435:

    cura soles assiduo quaerendi,

    Plin. 26, 3, 8, § 16:

    perpeti soles,

    id. 36, 22, 45, § 162:

    evitatis solibus,

    id. 28, 12, 50, § 186:

    (sal) siccatur aestivis solibus,

    id. 31, 7, 39, § 73:

    merguntur in aquam solibus tepefactam,

    id. 19, 1, 3, § 17:

    nec campi minus soles accipiunt,

    id. 17, 4, 3, § 29:

    sarculatio novos soles admittit,

    id. 18, 21, 50, § 184; cf. id. 12, 5, 11, § 23; 12, 7, 14, § 26:

    aurea pellebant tepidos umbracula soles,

    Ov. F. 2, 311:

    dum patula defendimus arbore soles,

    Stat. S. 3, 1, 70.—Very rarely of the sun's revolution, without reference to light or heat:

    quae via soles praecipitet,

    Stat. Th. 6, 362.—In class. prose sometimes solis ardores, with the force of the poet. soles:

    et nimios solis defendit ardores,

    Cic. Sen. 15, 53; cf.:

    propter nimios solis ardores,

    Sen. Ep. 90, 17.
    III.
    Sol, the Sun-god.
    A.
    Lit.
    a.
    The ancient Italian deity Sol, represented as driving the four-horse sun-chariot from east to west; later identified with the Greek Helios, and hence often called Titan or Phœbus by the poets:

    signi dic quid est? Cum quadrigis Sol exoriens,

    Plaut. Am. 1, 1, 269:

    Sol... aeternam suscepit lampada mundi,

    Lucr. 5, 402:

    rapax vis Solis equorum,

    id. 5, 402:

    quod magni filia Solis eram,

    Ov. R. Am. 276; id. M. 14, 346:

    Solis currus,

    id. P. 4, 6, 48:

    secundum (invocabis) Solem et Lunam,

    Varr. R. R. 1, 1 med.:

    grates tibi ago, summe Sol,

    Cic. Rep. 6, 9, 9:

    Sol Phaëthonti filio facturum se esse dixit quidquid optasset,

    id. Off. 3, 25, 94:

    Quid? illum filium Solis nonne patris ipsius luce indignum putas?

    id. Tusc. 3, 12, 26:

    qui Solem aurigando aequiperare existimaretur,

    Suet. Ner. 53:

    Solis colossus Rhodi,

    Plin. 34, 7, 18, § 41; 34, 8, 19, § 63.—Comic.:

    credo edepol equidem dormire Solem atque adpotum probe,

    Plaut. Am. 1, 1, 129.—
    b.
    The Phœnician sun-god Heliogabalus (Elagabal), whose worship was introduced by the later emperors (Aurelianus, Heliogabalus):

    ad templum Heliogabali tetendit... et Romae Soli templum posuit,

    Vop. Aur. 25; cf. id. ib. 4; 14; 35; 39; Lampr. Heliog. 1; 3; afterwards called Sol Invictus, whose birthday, acc. to the Calendar. Const., was celebrated December 25th; cf. Julian. Or. 4, p. 156.—
    c.
    Of the sun-worship of other nations:

    (Germani) deorum numero ducunt Solem et Vulcanum et Lunam,

    Caes. B. G. 6, 21; cf.:

    rex regum, frater Solis et Lunae,

    of the king of Persia, Amm. 17, 5, 3.—
    B.
    The sun-god as emblem of omniscience:

    non potuit reperire, si ipsi Soli quaerundas dares, lepidiores ad hanc rem quam ego dabo,

    Plaut. Mil. 3, 1, 206:

    meliorem neque tu reperis, neque Sol videt,

    id. Stich. 1, 2, 53:

    at vigiles mundi... Sol et Luna,

    Lucr. 5, 1435:

    si hoc uno quicquam Sol vidisset iniquius,

    Cic. Off. 2, 8, 28:

    O Solem ipsum beatissimum, qui antequam se abderet fugientem vidit Antonium,

    id. Phil. 14, 10, 27:

    Solem consule, qui late facta diurna videt,

    Ov. F. 4, 582:

    quis Solem fallere possit?

    id. A. A. 2, 573; cf. Plaut. Bacch. 2, 3, 21; Sen. Herc. Fur. 595.—Hence represented as betrayer of conspiracies: propiusque honos [p. 1718] Boli, qui occulta conjurationis retexisset, Tac. A. 15, 74;

    to him was commended the detection of murderers, in inscriptions over the slain: SOL, TIBI COMMENDO QVI MANVS INTVLIT EI,

    Inscr. Orell. 4791:

    SOL, TV INDICES EIVS MORTEM,

    ib. 4792.—
    C.
    Poet., to describe the times of the day: solverat flagrantes Sol pronus equos, = it was night, Stat. Th. 3, 408: Sol operum medius summo librabat Olympo Lucentes, ceu staret, equos, = it was mid-day, id. ib. 5, 85.
    IV.
    In gen., solis as an appellation.
    A.
    DIES SOLIS, Sunday (late Lat.), Inscr. Orell. 508.—
    B.
    Solis gemma, a precious stone, Plin. 37, 10, 67, § 181.—
    C.
    Solis insula, off the coast of Gedrosia, Plin. 6, 22, 24, § 86; 6, 23, 26, § 97.—
    D.
    Solis fons, in Marmorica, Curt. 4, 7, 22; Mela, 1, 8, 1; Plin. 5, 5, 5, § 31.—
    E.
    Solis promunturium, in Africa, Plin. 5, 1, 1, § 9.—
    F.
    Solis oppidum, a town in Ægina, Plin. 5, 9, 11, § 61.

    Lewis & Short latin dictionary > sol

  • 77 accrēscō (ad-c-)

        accrēscō (ad-c-) crēvī, crētus, ere,    to grow progressively, increase, become greater: flumen subito: amicitia cum aetate adcrevit, T.: invidia, H. — Meton., to come gradually into being, arise, grow up: dictis factisque vana fides, L. — To be attached to, bestowed on: unde etiam trimetris accrescere iussit (iambus) Nomen iambeis, cum senos redderit ictūs, i. e. (the quickness of) the iambus caused the verse of six feet to be named trimeter, H.

    Latin-English dictionary > accrēscō (ad-c-)

  • 78 adigō

        adigō ēgī, āctus, ere    [ad + ago], to drive, urge, bring by force, take (to a place): pecore ex longinquioribus vicis adacto, Cs.—Of persons: te adiget horsum insomnia, T.: aliquem fulmine ad umbras, V.: Italiam vos? V.: arbitrum illum adegit, compelled to come before an arbiter.—Of things: tigna fistucis, to ram in, Cs.—Esp. of weapons, to drive home, plunge, thrust: ut telum adigi non posset, reach its mark, Cs.: viribus ensis adactus, V.— Poet.: alte volnus adactum, inflicted, V.—Fig., to drive, urge, force, compel, bring (to a condition or act): me ad insaniam, T.: vertere morsūs Exiguam in Cererem penuria adegit edendi, V.: adactis per vim gubernatoribus, pressed, Ta.—Poet.: In faciem prorae pinus adacta novae, brought into the form of a ship, Pr.—Adigere aliquem ius iurandum, or ad ius iurandum, or iure iurando, or sacramento (abl.), to put on oath, bind by oath, cause to take an oath, swear: omnibus ius iurandum adactis, Cs.: ad ius iurandum populares, S.: provinciam in sua verba ius iurandum, Cs.: populum iure iurando, L.: adiurat in quae adactus est verba, i. e. takes the oath under compulsion, L.
    * * *
    adigere, adegi, adactus V TRANS
    drive in/to (cattle), force, impel; cast, hurl; consign (curse); bind (oath)

    Latin-English dictionary > adigō

  • 79 agō

        agō ēgī, āctus (old inf pass. agier), ere    [1 AG-], to put in motion, move, lead, drive, tend, conduct: bos Romam acta, L.: capellas, V.: pecus visere montīs, H.: ante se Thyum, N.: in exsilium, L.: Iris nubibus acta, borne on, V.: alqm in crucem, to crucify: Illum aget Fama, will carry, H.: quo hinc te agis? whither are you going? T.: se primus agebat, strode in front, V.: capellas potum, V.—Prov.: agas asellum, i. e. if you can't afford an ox, drive an ass. — Pass., to go, march: quo multitudo agebatur, L.: citius agi vellet agmen, march on quicker, L.: raptim agmine acto, L.— Esp., to drive away, carry off, steal, rob, plunder: pecoris praedas, S.; freq. with ferre, to rob, plunder: ferre agere plebem plebisque res, L.: res sociorum ferri agique vidit, L.—To chase, pursue, hunt: apros, V.: cervum, V. — Fig.: dum haec crimina agam ostiatim, track out from house to house: ceteros ruerem, agerem, T.: palantīs Troas, V.—To move, press, push forward, advance, bring up: multa undique portari atque agi, Cs.: vineis ad oppidum actis, pushed forward, Cs.: moles, Cu.: cloaca maxima sub terram agenda, to be carried under ground, L.: cuniculos ad aerarium, drive: per glaebas radicibus actis, O.: pluma in cutem radices egerit, struck deep root, O.: vera gloria radices agit: tellus Fissa agit rimas, opens in fissures, O.: in litus navīs, beached, L.: navem, to steer, H.: currūs, to drive, O.: per agmen limitem ferro, V.: vias, make way, V.: (sol) amicum Tempus agens, bringing the welcome hour (of sunset), H.—To throw out, stir up: spumas ore, V.: spumas in ore: se laetus ad auras Palmes agit, shoots up into the air, V.—Animam agere, to expire: nam et agere animam et efflare dicimus; cf. et gestum et animam ageres, i. e. exert yourself in gesturing and risk your life. — Fig., to lead, direct, guide: (poëmata), animum auditoris, H.— To move, impel, excite, urge, prompt, induce, rouse, drive: quae te Mens agit in facinus? O.: ad illa te, H.: eum praecipitem: viros spe praedae diversos agit, leads astray, S.: bonitas, quae nullis casibus agitur, N.: quemcunque inscitia veri Caecum agit, blinds, H.: quibus actus fatis, V.: seu te discus agit, occupies, H.: nos exquirere terras, V.: desertas quaerere terras agimur, V. — To pursue for harm, persecute, disturb, vex, attack, assail: reginam stimulis, V.: agentia verba Lycamben, H.: diris agam vos, H.: quam deus ultor agebat, O.—To pursue, carry on, think, reflect, deliberate, treat, represent, exhibit, exercise, practise, act, perform, deliver, pronounce: nihil, to be idle: omnia per nos, in person: agendi tempus, a time for action: industria in agendo: apud primos agebat, fought in the van, S.: quae continua bella agimus, are busy with, L.: (pes) natus rebus agendis, the metre appropriate to dramatic action, H.: Quid nunc agimus? what shall we do now? T.: quid agam, habeo, i. e. I know what to do, T.: quid agitur? how are you? T.: quid agis, dulcissime rerum? i. e. how are you? H.: vereor, quid agat Ino, what is to become of: quid agis? what do you mean? nihil agis, it is of no use, T.: nihil agis, dolor, quamvis, etc.: cupis abire, sed nihil agis, usque tenebo, you cannot succeed, H.: ubi blanditiis agitur nihil, O.—Esp., hoc or id agere, to give attention to, mind, heed: hocine agis, an non? are you attending? T.: id quod et agunt et moliuntur, their purpose and aim: qui id egerunt, ut gentem conlocarent, etc., aimed at this: sin autem id actum est, ut, etc., if it was their aim: summā vi agendum esse, ut, etc., L.: certiorem eum fecit, id agi, ut pons dissolveretur, it was planned, N.: Hoc age, ne, etc., take care, H.: alias res agis, you are not listening, T.: aliud agens ac nihil eius modi cogitans, bent on other plans: animadverti eum alias res agere, paid no attention: vides, quam alias res agamus, are otherwise occupied: populum aliud nunc agere, i. e. are indifferent.—To perform, do, transact: ne quid negligenter: suum negotium, attend to his own business: neque satis constabat, quid agerent, what they were at, Cs.: agentibus divina humanaque consulibus, busy with auspices and affairs, L.: per litteras agere, quae cogitas, carry on, N.: (bellum) cum feminis, Cu.: conventum, to hold an assize: ad conventūs agendos, to preside at, Cs.: census actus eo anno, taken, L.— Of public transactions, to manage, transact, do, discuss, speak, deliberate: quae (res) inter eos agi coeptae, negotiations begun, Cs.: de condicionibus pacis, treat, L.: quorum de poenā agebatur, L.— Hence, agere cum populo, of magistrates, to address the people on a law or measure (cf. agere ad populum, to propose, bring before the people): cum populo de re p.—Of a speaker or writer, to treat, discuss, narrate: id quod agas, your subject: bella per quartum iam volumen, L.: haec dum agit, during this speech, H.—In law, to plead, prosecute, advocate: lege agito, go to law, T.: causam apud iudices: aliter causam agi, to be argued on other grounds: cum de bonis et de caede agatur, in a cause relating to, etc.: tamquam ex syngraphā agere cum populo, to litigate: ex sponso egit: agere lege in hereditatem, sue for: crimen, to press an accusation: partis lenitatis et misericordiae, to plead the cause of mercy: ii per quos agitur, the counsel: causas, i. e. to practise law: me agente, while I am counsel: ii apud quos agitur, the judges; hence, of a judge: rem agere, to hear: reos, to prosecute, L.: alqm furti, to accuse of theft. —Pass., to be in suit, be in question, be at stake: non capitis eius res agitur, sed pecuniae, T.: aguntur iniuriae sociorum, agitur vis legum.—To represent, act, perform, of an orator: cum dignitate.—Of an actor: fabulam, T.: partīs, to assume a part, T.: Ballionem, the character of: gestum agere in scena, appear as actors: canticum, L. — Fig.: lenem mitemque senatorem, act the part of, L.: noluit hodie agere Roscius: cum egerunt, when they have finished acting: triumphum, to triumph, O.: de classe populi R. triumphum, over, etc.: ex Volscis et ex Etruriā, over, etc., L.: noctu vigilias, keep watch: alta silentia, to be buried in silence, O.: arbitria victoriae, to exercise a conqueror's prerogative, Cu.: paenitentiam, to repent, Cu.: oblivia, to forget, O.: gratias (poet. grates) agere, to give thanks, thank: maximas tibi gratias: alcui gratias quod fecisset, etc., Cs.: grates parenti, O. — Of time, to spend, pass, use, live through: cum dis aevom: securum aevom, H.: dies festos, celebrate: ruri vitam, L.: otia, V.: quartum annum ago et octogesimum, in my eightyfourth year: ver magnus agebat orbis, was experiencing, V.— Pass: mensis agitur hic septimus, postquam, etc., going on seven months since, T.: bene acta vita, well spent: tunc principium anni agebatur, L.: melior pars acta (est) diei, is past, V. — Absol, to live, pass time, be: civitas laeta agere, rejoiced, S.—Meton., to treat, deal, confer, talk with: quae (patria) tecum sic agit, pleads: haec inter se dubiis de rebus, V.: Callias quidam egit cum Cimone, ut, etc., tried to persuade C., N.: agere varie, rogando alternis suadendoque coepit, L.—With bene, praeclare, male, etc., to deal well or ill with, treat or use well or ill: praeclare cum eis: facile est bene agere cum eis.— Pass impers., to go well or ill with one, be well or badly off: intelleget secum esse actum pessime: in quibus praeclare agitur, si, etc., who are well off, if, etc.—Poet.: Tros Tyriusque mihi nullo discrimine agetur, will be treated, V.— Pass, to be at stake, be at hazard, be concerned, be in peril: quasi mea res minor agatur quam tua, T.: in quibus eorum caput agatur: ibi rem frumentariam agi cernentes, L.: si sua res ageretur, if his interests were involved: agitur pars tertia mundi, is at risk, O.: non agitur de vectigalibus, S.—Praegn., to finish, complete, only pass: actā re ad fidem pronius est, after it is done, L.: iucundi acti labores, past: ad impediendam rem actam, an accomplished fact, L.— Prov.: actum, aiunt, ne agas, i. e. don't waste your efforts, T.: acta agimus: Actum est, it is all over, all is lost, T.: iam de Servio actum rati, L.: acta haec res est, is lost, T.: tantā mobilitate sese Numidae agunt, behave, S.: ferocius agunt equites, L.: quod nullo studio agebant, because they were careless, Cs.: cum simulatione agi timoris iubet, Cs.—Imper. as interj, come now, well, up: age, da veniam filio, T.: en age, rumpe moras, V.: agite dum, L.: age porro, tu, cur, etc.? age vero, considerate, etc.: age, age, iam ducat: dabo, good, T.: age, sit ita factum.
    * * *
    agere, egi, actus V
    drive, urge, conduct; spend (time w/cum); thank (w/gratias); deliver (speech)

    Latin-English dictionary > agō

  • 80 capiō

        capiō cēpī (capsis, old for cēperis, C.), captus, ere    [CAP-], to take in hand, take hold of, lay hold of, take, seize, grasp: flabellum, T.: sacra manu, V.: pocula, H.: baculum, O.: pignera, L.: manibus tympanum, Ct.: lora, Pr.: arma capere alii, seized their arms, S.: ensem, O.: tela, O.: omnia arma contra illam pestem, i. e. contend in every way: Manlium arma cepisse, had begun hostilities, S.: capere arma parabat, was on the point of attacking, O.—Of food, to take, partake of: Cibum cum eā, T.: lauti cibum capiunt, Ta. — To take captive, seize, make prisoner: belli duces captos tenetis: unus e filiis captus est, Cs.: capta tria milia peditum, L.: alquos Byzantii, N.: captos ostendere civibus hostes, H.: Num capti (Phryges) potuere capi? could they not, when taken, be taken (once for all)? V.: casus est enim in capiendo (sc. praedones).—To catch, hunt down, take: pro se quisque quod ceperat adferebat: cervum, Ph.: illa pro lepusculis capiebantur, patellae, etc.—To win, captivate, charm, allure, enchain, enslave, fascinate: ut te redimas captum (i. e. amore), T.: quibus (rebus) illa aetas capi ac deleniri potest: te pecuniā captum: quem suā cepit humanitate, N.: hunc capit argenti splendor, H.: dulcedine vocis, O.: (bos) herbā captus viridi, V.: oculis captis.— To cheat, seduce, deceive, mislead, betray, delude, catch: Aut quā viā te captent eādem ipsos capi? T.: eodem captus errore, involved in: suis miserum me cepit ocellis, Pr.: carmine formosae capiuntur, Tb.: me dolis, S.: capi alcuius dolo, N.: alqm amicitiae mendacis imagine, O.—To defeat, convict, cast, overcome (in a suit or dispute): ne tui consultores capiantur: in capiendo adversario versutus (orator).—To harm, lame, mutilate, maim, disable, impair, weaken: oculis et auribus captus, blind and deaf: membris omnibus captus: altero oculo capitur, loses an eye, L.: capti auribus metu, L.: lumine, O.: numquam erit tam captus equester ordo: captā re p. — P. pass., of the mind, deprived of sense, silly, insane, crazed, lunatic, mad: mente esse captum: virgines captae furore, L.: capti et stupentes animi, L. — To choose, select, elect, take, pick out, adopt, accept: iudicem populum R., L.: Me arbitrum, T.: inimicos homines, make enemies, T.: sacerdotem sortito: Flaccus flamen captus a Licinio erat, L. — Of places, to occupy, choose, select, take possession of, enter into: loca capere, to take up a position, Cs.: castris locum capere: locum extra urbem editum capere, N.: locum editiorem, S.: capto monte, Cs.: Aventinum ad inaugurandum templa, L.: montes fugā, for refuge, L.: tumulum, V.: terras captas despectare videntur (cycni), to be settling down on places selected, V. — To take by force, capture, storm, reduce, conquer, seize: pauca (oppida), S.: Troiā captā, L.: quod (agri) de Campanis ceperant: castra hostium, N.: oppida manu, V.; cf. oppressā captāque re p.: patriam suam, L.—To reach, attain, arrive at, betake oneself to: insulam, Cs.: oti illum portum.—Of property or money, to take, seize, wrest, receive, obtain, acquire, get: agros de hostibus: ager ex hostibus captus, L.: praedas, N.: ex hostibus pecuniam, L.: cape cedo, give and take, T.: de re p. nihil praeter gloriam, N.: ex calamitate populi R. nomen capere, Cs.: regnum Tiberinus ab illis Cepit, succeeded to, O.— With pecuniam, to take illegally, exact, extort, accept a bribe, take blackmail: contra leges pecuniam cepisse?: pecuniae per vim atque iniuriam captae: aperte pecunias ob rem iudicandam: alqm pecuniae captae arcessere, S.—To take, inherit, obtain, acquire, get, accept: morte testamentove alcuius alqd capere: a civibus Romanis hereditates: si capiendi Ius nullum uxori, Iu.—To collect, receive, obtain: ex eis praediis talenta argenti, T.: stipendium iure belli, Cs.: ex quo (castro) talenta, N.— Fig., to take, seize, obtain, get, enjoy, reap: Fructum, T.: fructūs auctoritatis: fructum vestri in me amoris: alquid ex eā re commodi? T.: utilitates ex amicitiā.—To take, assume, acquire, put on: gestūs voltūsque novos, T.: figuras, O.—To take, assume, adopt, cultivate, cherish, possess: petitoris personam: patris vim: patrium animum.— To undertake, assume, enter upon, accept, take up: provinciam duram, T.: consulatum: honores, N.: rerum moderamen, O.: rem p., S.: magistratum, L.—With dat. of person, to obtain for, secure for: patres praeturam Camillo ceperunt, L.—To begin, enter upon, undertake: bellum: labores, T.: augurium ex arce, L.: aliud initium belli, i. e. war on a new plan, Cs.: conatūs ad erumpendum, L.: nec vestra capit discordia finem, V.: ad impetum capiundum spatium, to take a start, L.: somnum, fall asleep.—Poet.: Unde nova ingressūs experientia cepit? i. e. was devised, V.—To seize, embrace, take (an opportunity): si quam causam ceperit, T.: tempus ad te adeundi.—To form, conceive, entertain, come to, reach: sensum verae gloriae: ex lucri magnitudine coniecturam furti: consilium unā tecum, T.: consilium hominis fortunas evertere: consilium equitatum demittere, Cs.: consilium ut exirem: legionis opprimendae consilium, Cs.—To take, derive, draw, obtain: de te exemplum, T.: exemplum ex aliquā re. — To take, entertain, conceive, receive, be subjected to, suffer, experience: miseriam omnem, T.: angorem pro amico: ex huius incommodis molestiam: infamiam sine voluptate: invidiam apud patres ex largitione, L.: timorem, V.: voluptatem animi.— With a feeling as subj, to seize, overcome, possess, occupy, affect, take possession of, move: Cupido cepit miseram nunc me, proloqui, etc.: ut caperet odium illam mei, T.: nos oblivio ceperat: Romulum cupido cepit urbis condendae, L.: animum cura cepit, L.: meae si te ceperunt taeda laudis, V.: dementia cepit amantem, V.—Of injury or loss, to suffer, take, be subjected to: calamitatem: incommodi nihil.—Esp., in the formula by which the senate, in great emergencies, gave absolute power to magistrates: videant ne quid res p. detrimenti capiat: senatus decrevit, darent operam consules, ne quid, etc., S.—To take in, receive, hold, contain, be large enough for: capit alveus amnes O.: terra feras cepit, O.: quid turbae est! Aedes nostrae vix capient, scio, T.: unā domo iam capi non possunt: Nec iam se capit unda, V.: Non tuus hoc capiet venter plus ac meus, H.: tot domūs locupletissimas istius domus una capiet? will swallow up.—To contain, hold, suffice for, be strong enough for, bear: eam amentiam: nec capiunt inclusas pectora flammas, O.: iram Non capit ipsa suam, O.: Nec te Troia capit, is too small for your glory, V.—To take, receive, hold, comprehend, grasp, embrace: gratia, quantam maximam animi nostri capere possunt: ille unus veram speciem senatūs cepit, L.
    * * *
    I
    capere, additional forms V TRANS
    take hold, seize; grasp; take bribe; arrest/capture; put on; occupy; captivate
    II
    capere, cepi, captus V TRANS
    take hold, seize; grasp; take bribe; arrest/capture; put on; occupy; captivate
    III
    taking/seizing

    Latin-English dictionary > capiō

См. также в других словарях:

  • come into — ► come into inherit (money or property). Main Entry: ↑come …   English terms dictionary

  • come into — (something) to receive money or property from someone who has died. She came into a fortune when her father died …   New idioms dictionary

  • come into — index gain Burton s Legal Thesaurus. William C. Burton. 2006 …   Law dictionary

  • come into — phrasal verb [transitive] Word forms come into : present tense I/you/we/they come into he/she/it comes into present participle coming into past tense came into past participle come into 1) come into something to be an aspect of a situation The… …   English dictionary

  • come into — verb obtain, especially accidentally (Freq. 2) • Syn: ↑come by • Hypernyms: ↑get, ↑acquire • Hyponyms: ↑stumble, ↑hit …   Useful english dictionary

  • come into — 1) PHRASAL VERB: no passive If someone comes into some money, some property, or a title, they inherit it. [V P n] My father has just come into a fortune in diamonds. Syn: inherit 2) PHRASAL VERB: no passive …   English dictionary

  • come into — phr verb Come into is used with these nouns as the subject: ↑train Come into is used with these nouns as the object: ↑being, ↑category, ↑conflict, ↑contact, ↑effect, ↑equation, ↑existence, ↑fashion, ↑focus, ↑ …   Collocations dictionary

  • come into — phrasal to acquire as a possession or achievement < come into a fortune > …   New Collegiate Dictionary

  • Come into My World — Single by Kylie Minogue from the album Fever Released No …   Wikipedia

  • Come into My World — «Come into My World» Сингл Кайли Миноуг из альбома Fever Выпущен 2 ноября 2002 Формат CD сингл Жанр данс поп Длительность 4:30 (версия альбома) 4:0 …   Википедия

  • Come Into My World — «Come Into My World» sencillo de Kylie Minogue del álbum Fever Publicación 2 de noviembre, 2002 (Australia) 11 de noviembre, 2002 (Reino Unido) Formato CD (mundial) Disco de vinilo (Estados Unidos) …   Wikipedia Español

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»