Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

cicero

  • 81 Postumus

    1.
    postŭmus, a, um, sup., v. posterus, III. B.
    2.
    Postŭmus, i, m., a Roman surname.
    I.
    M. Curtius Postumus, a friend of Cicero, and the accuser of Murena, Cic. Fam. 13, 5, 2 sq.—
    II.
    C. Rabirius Postumus, defended by Cicero, Cic. Rab. Post. 1, 1 sqq.—
    III.
    Ursidius Postumus, to whom is addressed the sixth satire of Juvenal, Juv. 6, 21; 38; 377.

    Lewis & Short latin dictionary > Postumus

  • 82 postumus

    1.
    postŭmus, a, um, sup., v. posterus, III. B.
    2.
    Postŭmus, i, m., a Roman surname.
    I.
    M. Curtius Postumus, a friend of Cicero, and the accuser of Murena, Cic. Fam. 13, 5, 2 sq.—
    II.
    C. Rabirius Postumus, defended by Cicero, Cic. Rab. Post. 1, 1 sqq.—
    III.
    Ursidius Postumus, to whom is addressed the sixth satire of Juvenal, Juv. 6, 21; 38; 377.

    Lewis & Short latin dictionary > postumus

  • 83 Publilianus

    Pūblĭlĭus, a, the name of a Roman gens, of whom the best known are,
    I.
    Publilius, brother of Publilia, second wife of Cicero, Cic. Att. 12, 32, 1.—
    II.
    Volero Publilius, who secured to the plebs the election of the tribunes, A. U. C. 282, Liv. 2, 55 sqq. —
    III.
    Publilius Syrus, a famous composer and actor of mimes, at the beginning of the eighth century A. U. C., Plin. 35, 17, 58, § 199; Macr. S. 2, 7, 6 sqq.; Sen. Ep. 8, 8;

    less correctly called Publius Syrus,

    Gell. 17, 14, 1; Sen. Tranq. 11, 8 al.; v. Wölfflin, Philol. 22, p. 439 sq.; Teuffel, Röm. Lit. § 208, 2. —Hence, adj.: Publĭlĭānus, a, um, of or belonging to Publilius:

    sententiae,

    Sen. Contr. 7, 18, 8 sq. (where the common text has Publiliae).—
    IV.
    Publilia, Cicero's second wife, whom he married B. C. 46, and divorced the next year, Cic. Att. 12, 32, 1; cf. id. Fam. 4, 14, 3; Quint. 6, 3, 75.

    Lewis & Short latin dictionary > Publilianus

  • 84 Publilius

    Pūblĭlĭus, a, the name of a Roman gens, of whom the best known are,
    I.
    Publilius, brother of Publilia, second wife of Cicero, Cic. Att. 12, 32, 1.—
    II.
    Volero Publilius, who secured to the plebs the election of the tribunes, A. U. C. 282, Liv. 2, 55 sqq. —
    III.
    Publilius Syrus, a famous composer and actor of mimes, at the beginning of the eighth century A. U. C., Plin. 35, 17, 58, § 199; Macr. S. 2, 7, 6 sqq.; Sen. Ep. 8, 8;

    less correctly called Publius Syrus,

    Gell. 17, 14, 1; Sen. Tranq. 11, 8 al.; v. Wölfflin, Philol. 22, p. 439 sq.; Teuffel, Röm. Lit. § 208, 2. —Hence, adj.: Publĭlĭānus, a, um, of or belonging to Publilius:

    sententiae,

    Sen. Contr. 7, 18, 8 sq. (where the common text has Publiliae).—
    IV.
    Publilia, Cicero's second wife, whom he married B. C. 46, and divorced the next year, Cic. Att. 12, 32, 1; cf. id. Fam. 4, 14, 3; Quint. 6, 3, 75.

    Lewis & Short latin dictionary > Publilius

  • 85 refero

    rĕ-fĕro, rettŭli (also written retuli), rĕlātum (rēlātum or rellatum, Lucr. 2, 1001), rĕferre, v. a. irr., to bear, carry, bring, draw, or give back (very freq. and class.; cf.: reduco, reporto, retraho).
    I.
    Lit.
    A.
    Ingen.: zonas, quas plenas argenti extuli, eas ex provinciā inanes rettuli, C. Gracchus ap. Gell. 15, 12 fin.:

    arma,

    Plaut. Ep. 2, 2, 25:

    vasa domum,

    id. Poen. 4, 2, 25; cf.:

    pallam domum,

    id. Men. 5, 7, 59; 4, 2, 97; 98; cf.:

    anulum ad me,

    id. Cas. 2, 1, 1;

    and simply pallam, spinther,

    id. Men. 3, 3, 16; 5, 1, 5; 5, 2, 56:

    secum aurum,

    id. Aul. 4, 5, 4:

    exta,

    id. Poen. 2, 44:

    uvidum rete sine squamoso pecu,

    id. Rud. 4, 3, 5:

    aestus aliquem in portum refert,

    id. As. 1, 3, 6:

    Auster me ad tribulos tuos Rhegium rettulit,

    Cic. Fam. 12, 25, 3: ut naves eodem, unde erant profectae, reterrentur, Caes. B. G. 4, 28:

    me referunt pedes in Tusculanum,

    Cic. Att. 15, 16, B; cf.:

    aliquem lecticae impositum domum,

    Suet. Caes. 82; and:

    in Palatium,

    id. Vit. 16: intro referre pedem, to turn one ' s feet back, to return, Plaut. Merc. 5, 4, 50; cf.:

    incertus tuum cave ad me rettuleris pedem,

    id. Ep. 3, 4, 3:

    caelo rettulit illa pedem,

    Ov. H. 16, 88; 15, 186:

    fertque refertque pedes,

    id. F. 6, 334 (for a different use of the phrase, v. infra B. 2.):

    in decimum vestigia rettulit annum (victoria),

    Verg. A. 11, 290:

    in convivia gressum,

    Sil. 11, 355:

    in thalamos cursum,

    id. 8, 89:

    ad nomen caput ille refert,

    turns his head, looks back, Ov. M. 3, 245:

    suumque Rettulit os in se,

    drew back, concealed, id. ib. 2, 303:

    ad Tuneta rursum castra refert,

    Liv. 30, 16:

    corpus in monumentum,

    Petr. 113:

    relatis Lacedaemona (ossibus),

    Just. 3, 3, 12:

    gemmam non ad os, sed ad genas,

    Ov. Tr. 5, 4, 5: digitos ad os referre, to draw back (v. digitus), Quint. 11, 3, 103:

    digitos ad frontem saepe,

    Ov. M. 15, 567:

    manum ad capulum,

    Tac. A. 15, 58 fin.:

    rursus enses vaginae,

    Sil. 7, 508:

    pecunias monumentaque, in templum,

    Caes. B. C. 2, 21:

    caput ejus in castra,

    id. B. G. 5, 58:

    vulneratos in locum tutum,

    id. B. C. 2, 41:

    cornua (urorum) in publicum,

    id. B. G. 6, 28:

    frumentum omne ad se referri jubet,

    id. ib. 7, 71:

    signa militaria, scutum, litteras ad Caesarem,

    id. ib. 7, 88; id. B. C. 3, 53; 3, 99; id. B. G. 1, 29; 5, 49:

    Caesaris capite relato,

    id. B. C. 3, 19 fin.
    b.
    Esp.: referre se, to go back, return:

    Romam se rettulit,

    Cic. Fl. 21, 50:

    sese in castra,

    Caes. B. C. 1, 72 fin.:

    se huc,

    id. ib. 2, 8, 2:

    domum me Ad porri catinum,

    Hor. S. 1, 6, 115:

    sese ab Argis (Juno),

    Verg. A. 7, 286:

    se ab aestu,

    Ov. M. 14, 52; cf.:

    se de Britannis ovans,

    Tac. A. 13, 32:

    causam Cleanthes offert, cur se sol referat,

    Cic. N. D. 3, 14, 37.—
    c.
    Pass. in mid. sense, to return, arrive:

    sin reiciemur, tamen eodem paulo tardius referamur necesse est,

    Cic. Tusc. 1, 49, 119:

    classem relatam,

    Verg. A. 1, 390:

    nunc Itali in tergum versis referuntur habenis,

    Sil. 4, 317; 7, 623.—
    d.
    To withdraw, remove:

    fines benignitatis introrsus referre,

    to narrow, Sen. Ben. 1, 14, 5:

    Seleucia ab mari relata,

    remote, Plin. 5, 27, 22, § 93. —
    B.
    In partic.
    1.
    To give back something due; to give up, return, restore, pay back, repay (= reddere):

    scyphos, quos utendos dedi Philodamo, rettuleritne?

    Plaut. As. 2, 4, 34; cf. id. Aul. 4, 10, 29; 37; 38;

    and, pateram (surreptam),

    Cic. Div. 1, 25, 54:

    argentum,

    Plaut. Ps. 2, 2, 29; so (with reddere) id. Curc. 5, 3, 45:

    mercedem (with reddere),

    id. As. 2, 4, 35; cf.:

    octonis idibus aera,

    to pay the money for tuition. Hor. S. 1, 6, 75 (v. idus):

    si non Rettuleris pannum,

    id. Ep. 1, 17, 32; 1, 6, 60:

    verum, si plus dederis, referam,

    Plaut. Ep. 2, 2, 112.—
    2.
    Referre pedem or gradum, as a milit. t. t., to draw back, retire, withdraw, retreat (different from the gen. signif., to return, and the above passages):

    vulneribus defessi pedem referre coeperunt,

    Caes. B. G. 1, 25; cf.:

    ut paulatim cedant ac pedem referant,

    id. B. C. 2, 40; Liv. 7, 33; so,

    referre pedem,

    Caes. B. C. 1, 44 (with loco excedere); Cic. Phil. 12, 3 (opp. insistere); Liv. 3, 60 (opp. restituitur pugna);

    21, 8 al.— For the sake of euphony: referre gradum: cum pedes referret gradum,

    Liv. 1, 14. —

    And, in a like sense, once mid.: a primā acie ad triarios sensim referebatur,

    Liv. 8, 8, 11.—
    b.
    Transf., out of the milit. sphere:

    feroque viso retulit retro pedem (viator),

    Phaedr. 2, 1, 8; cf.:

    viso rettulit angue pedem,

    Ov. F. 2, 342; 6, 334:

    rettulit ille gradus horrueruntque comae,

    id. ib. 2, 502:

    (in judiciis) instare proficientibus et ab iis, quae non adjuvant, quam mollissime pedem oportet referre,

    Quint. 6, 4, 19.
    II.
    Trop., to bear or carry back, to bring, draw, or give back.
    A.
    In gen.: (Saxum) ejulatu... Resonando mutum flebiles voces refert, Att. ap. Cic. Fin. 2, 29, 94 (Trag. Rel. p. 176 Rib.); cf. Cic. Q. Fr. 1, 1, 14, § 42:

    sonum,

    id. N. D. 2, 57, 144; id. Or. 12, 38; Hor. Ep. 2, 1, 201 al.:

    voces,

    Ov. M. 12, 47; cf.:

    Coëamus rettulit Echo,

    id. ib. 3, 387: cum ex CXXV. judicibus reus L. referret, restored to the list, i. e. retained, accepted (opp. quinque et LXX. reiceret), Cic. Planc. 17:

    o mihi praeteritos referat si Juppiter annos!

    Verg. A. 8, 560; cf.: tibi tempora, Hor. C. 4, 13, 13:

    festas luces (sae culum),

    id. ib. 4, 6, 42:

    dies siccos (sol),

    id. ib. 3, 29, 20 et saep.:

    hoc quidem jam periit: Ni quid tibi hinc in spem referas,

    Plaut. Ep. 3, 2, 3:

    ad amicam meras querimonias referre,

    id. Truc. 1, 2, 65:

    hic in suam domum ignominiam et calamitatem rettulit,

    Cic. Off. 1, 39, 138; cf.:

    pro re certā spem falsam domum rettulerunt,

    id. Rosc. Am. 38, 110:

    rem publicam sistere negat posse, nisi ad equestrem ordinem judicia referantur,

    id. Verr. 2, 3, 96, § 223:

    servati civis decus referre,

    Tac. A. 3, 21:

    e cursu populari referre aspectum in curiam,

    to turn back, turn towards, Cic. Prov. Cons. 16, 38; cf.:

    oculos animumque ad aliquem,

    id. Quint. 14, 47:

    animum ad studia,

    id. de Or. 1, 1, 1:

    animum ad veritatem,

    id. Rosc. Am. 16, 48:

    animum ad firmitudinem,

    Tac. A. 3, 6 et saep.:

    multa dies variique labor mutabilis aevi Rettulit in melius,

    brought to a better state, Verg. A. 11, 426:

    uterque se a scientiae delectatione ad efficiendi utilitatem refert,

    Cic. Rep. 5, 3, 5; so,

    se ad philosophiam referre,

    to go back, return, id. Off. 2, 1, 4:

    ut eo, unde digressa est, referat se oratio,

    id. ib. 2, 22, 77.—
    B.
    In partic.
    1.
    (Acc. to I. B. 1.) To pay back, give back, repay (syn. reddo):

    denique Par pari referto,

    Ter. Eun. 3, 1, 55; cf.:

    quod ab ipso adlatum est, id sibi esse relatum putet,

    id. Phorm. prol. 21:

    ut puto, non poteris ipsa referre vicem,

    pay him back in his own coin, Ov. A. A. 1, 370; Sen. Herc. Fur. 1337. — Esp. in the phrase referre gratiam (rarely gratias), to return thanks, show one ' s gratitude (by deeds), to recompense, requite (cf.:

    gratiam habeo): spero ego mihi quoque Tempus tale eventurum, ut tibi gratium referam parem,

    Plaut. Merc. 5, 4, 39:

    parem gratiam,

    Ter. Eun. 4, 4, 51:

    et habetur et refertur, Thais, a me ita, uti merita es, gratia,

    id. ib. 4, 6, 12; cf.:

    meritam gratiam debitamque,

    Cic. de Or. 3, 4, 14:

    justam ac debitam gratiam,

    id. Balb. 26, 59:

    pro eo mihi ac mereor relaturos esse gratiam,

    id. Cat. 4, 2, 3; 1, 11, 28; id. Off. 2, 20, 69:

    fecisti ut tibi numquam referre gratiam possim,

    Plaut. Capt. 5, 1, 12; id. Most. 1, 3, 57; id. Pers. 5, 2, 71; id. Ps. 1, 3, 86; id. Rud. 5, 3, 36 al.; Cic. Lael. 15, 53; Caes. B. G. 1, 35:

    alicui pro ejus meritis gratiam referre,

    id. ib. 5, 27 fin.; id. B. C. 2, 39; 3, 1, fin.:

    gratiam emeritis,

    Ov. P. 1, 7, 61:

    gratiam factis,

    id. Tr. 5, 4, 47.— Plur.:

    pro tantis eorum in rem publicam meritis honores ei habeantur gratiaeque referantur,

    Cic. Phil. 3, 15, 39; 10, 11, 1:

    dis advenientem gratias pro meritis agere,

    Plaut. Am. 1, 1, 27; v. gratia.—
    2.
    To bring back any thing; to repeat, renew, restore, = repetere, retractare, renovare, etc.:

    (Hecyram) Iterum referre,

    to produce it again, Ter. Hec. prol. 7; id. ib. prol. alt. 21 and 30; cf. Hor. A. P. 179.— So, to bring up for reconsideration:

    rem judicatam,

    Cic. Dom. 29, 78:

    ludunt... Dictaeos referunt Curetas,

    Lucr. 2, 633:

    Actia pugna per pueros refertur,

    Hor. Ep. 1, 18, 62: institutum referri ac renovari, Civ. Div. in Caecil. 21, 68; cf.:

    consuetudo longo intervallo repetita ac relata,

    id. ib. 21, 67:

    te illud idem, quod tum explosum et ejectum est, nunc rettulisse demiror,

    Cic. Clu. 31, 86:

    cum ad idem, unde semel profecta sunt, cuncta astra redierint eandemque totius caeli descriptionem longis intervallis retulerint,

    id. Rep. 6, 22, 24:

    mysteria ad quae biduo serius veneram,

    id. de Or. 3, 20, 75:

    quasdam caerimonias ex magno intervallo,

    Liv. 3, 55:

    antiquum morem,

    Suet. Caes. 20:

    consuetudinem antiquam,

    id. Tib. 32 et saep.:

    cum aditus consul idem illud responsum rettulit,

    repeated, Liv. 37, 6 fin.:

    veterem Valeriae gentis in liberandā patriā laudem,

    to restore, Cic. Fl. 1, 1:

    hunc morem, hos casus atque haec certamina primus Ascanius Rettulit,

    Verg. A. 5, 598:

    O mihi praeteritos referat si Juppiter annos,

    id. ib. 8, 560.—
    b.
    To represent, set forth anew, reproduce, etc.:

    referre Naturam, mores, victum motusque parentum,

    to reproduce, Lucr. 1, 597:

    majorum vultus vocesque comasque,

    id. 4, 1221:

    mores, os vultusque ejus (sc. patris),

    Plin. Ep. 5, 16, 9:

    parentis sui speciem,

    Liv. 10, 7; cf.:

    (Tellus) partim figuras Rettulit antiquas, partim nova monstra creavit,

    Ov. M. 1, 437:

    faciem demptā pelle novam,

    Tib. 1, 8, 46:

    temporis illius vultum,

    Ov. M. 13, 443: si quis mihi parvulus aulā Luderet Aeneas, qui te tamen ore [p. 1545] referret, might represent, resemble thee, Verg. A. 4, 329; cf.:

    nomine avum referens, animo manibusque parentem,

    id. ib. 12, 348:

    Marsigni sermone vultuque Suevos referunt,

    Tac. G. 43:

    neque amissos colores lana refert,

    Hor. C. 3, 5, 28.—
    3.
    To convey a report, account, intelligence, by speech or by writing; to report, announce, relate, recite, repeat, recount; to mention, allege (class.;

    in late Lat. saepissime): certorum hominum sermones referebantur ad me,

    Cic. Fam. 1, 9, 10 Orell. N. cr.:

    tales miserrima fletus Fertque refertque soror (sc. ad Aeneam),

    Verg. A. 4, 438:

    pugnam referunt,

    Ov. M. 12, 160:

    factum dictumve,

    Liv. 6, 40:

    si quis hoc referat exemplum,

    Quint. 5, 11, 8:

    in epistulis Cicero haec Bruti refert verba,

    id. 6, 3, 20:

    quale refert Cicero de homine praelongo, caput eum, etc.,

    id. 6, 3, 67 et saep.:

    quaecunque refers,

    Hor. Ep. 1, 7, 60; 2, 1, 130:

    sermones deorum,

    id. C. 3, 3, 71:

    multum referens de Maecenate,

    Juv. 1, 66. —With obj.-clause, Suet. Caes. 30; Ov. M. 1, 700; 4, 796:

    Celso gaudere et bene rem gerere refer,

    Hor. Ep. 1, 8, 2 al.; cf. poet. by Greek attraction:

    quia rettulit Ajax Esse Jovis pronepos,

    Ov. M. 13, 141; and:

    referre aliquid in annales,

    Liv. 4, 34 fin., and 43, 13, 2:

    ut Proetum mulier perfida credulum Falsis impulerit criminibus, refert,

    Hor. C. 3, 7, 16.— Absol.:

    quantum, inquam, debetis? Respondent CVI. Refero ad Scaptium,

    I report, announce it to Scaptius, Cic. Att. 5, 21, 12:

    in quo primum saepe aliter est dictum, aliter ad nos relatum,

    reported, stated, id. Brut. 57, 288:

    (Hortensius) nullo referente, omnia adversariorum dicta meminisset,

    id. ib. 88, 301:

    abi, quaere, et refer,

    Hor. Ep. 1, 7, 53. —
    b.
    Poet. (mostly in Ovid), to repeat to one ' s self, call to mind:

    tacitāque recentia mente Visa refert,

    Ov. M. 15, 27:

    si forte refers,

    id. Am. 2, 8, 17:

    haec refer,

    id. R. Am. 308:

    saepe refer tecum sceleratae facta puellae,

    id. ib. 299:

    mente memor refero,

    id. M. 15, 451:

    foeda Lycaoniae referens convivia mensae,

    id. ib. 1, 165; cf.:

    illam meminitque refertque,

    id. ib. 11, 563.—
    c.
    Pregn., to say in return, to rejoin, answer, reply (syn. respondeo):

    id me non ad meam defensionem attulisse, sed illorum defensioni rettulisse,

    Cic. Caecin. 29, 85:

    ego tibi refero,

    I reply to you, id. ib. 29, 85, §

    84: ut si esset dictum, etc., et referret aliquis Ergo, etc.,

    id. Fat. 13, 30:

    quid a nobis autem refertur,

    id. Quint. 13, 44: retices;

    nec mutua nostris Dicta refers,

    Ov. M. 1, 656; 14, 696:

    Musa refert,

    id. ib. 5, 337; id. F. 5, 278:

    Anna refert,

    Verg. A. 4, 31:

    talia voce,

    id. ib. 1, 94:

    pectore voces,

    id. ib. 5, 409:

    tandem pauca refert,

    id. ib. 4, 333 et saep. —
    d.
    Publicists' t. t.
    (α).
    To bring, convey, deliver any thing as an official report, to report, announce, notify, = renuntiare:

    legati haec se ad suos relaturos dixerunt,

    Caes. B. G. 4, 9; cf.:

    cujus orationem legati domum referunt,

    id. B. C. 1, 35: responsa (legati), Cic. Fragm. ap. Non. 380, 31:

    legationem Romam,

    Liv. 7, 32:

    mandata ad aliquem,

    Caes. B. C. 3, 57:

    responsa,

    id. B. G. 1, 35; cf.:

    mandata alicui,

    id. ib. 1, 37:

    numerum capitum ad aliquem,

    id. ib. 2, 33 fin.:

    rumores excipere et ad aliquem referre,

    Cic. Deiot. 9, 25; cf. Caes. B. G. 1, 47:

    Ubii paucis diebus intermissis referunt, Suevos omnes, etc.,

    id. ib. 6, 10; Liv. 3, 38, 12.—
    (β).
    Ad senatum de aliquā re referre (less freq with acc., a rel.-clause, or absol.), to make a motion or proposition in the Senate; to consult, refer to, or lay before the Senate; to move, bring forward, propose: VTI L. PAVLVS C. MARCELLVS COSS... DE CONSVLARIBVS PROVINCIIS AD SENATVM REFERRENT, NEVE QVID PRIVS... AD SENATVM REFERRENT, NEVE QVID CONIVNCTVM DE EA RE REFERRETVR A CONSVLIBVS, S. C. ap. Cic. Fam. 8, 8, 5 sq.: de legibus abrogandis ad senatum referre. Cic. Cornel. 1, Fragm. 8 (p. 448 Orell.); cf.:

    de quo legando consules spero ad senatum relaturos,

    id. Imp. Pomp. 19, 58:

    de ejus honore ad senatum referre,

    id. Phil. 8, 11, 33:

    de eā re postulant uti referatur. Itaque consulente Cicerone frequens senatus decernit, etc.,

    Sall. C. 48, 5, 6:

    rem ad senatum refert,

    id. ib. 29, 1; cf.:

    tunc relata ex integro res ad senatum,

    Liv. 21, 5:

    rem ad senatum,

    id. 2, 22:

    consul convocato senatu refert, quid de his fieri placeat, qui, etc.,

    Sall. C. 50, 3: ut ex litteris ad senatum referretur, impetrari (a consulibus) non potuit. Referunt consules de re publicā, Caes. B. C. 1, 1; cf.:

    refer, inquis, ad senatum. Non referam,

    Cic. Cat. 1, 8, 20.—

    Of other bodies than the Senate (cf.: defero, fero): C. Cassium censorem de signo Concordiae dedicando ad pontificum collegium rettulisse,

    Cic. Dom. 53, 136: eam rem ad consilium cum rettulisset Fabius. Liv. 24, 45, 2; 30, 4, 9:

    est quod referam ad consilium,

    id. 30, 31, 9; 44, 2, 5; Curt. 4, 11, 10.— Per syllepsin: DE EA RE AD SENATVM POPVLVMQVE REFERRI, since referre ad populum was not used in this sense (for ferre ad populum); v. fero, and the foll. g:

    de hoc (sc. Eumene) Antigonus ad consilium rettulit,

    Nep. Eum. 12, 1.— Transf., to make a reference, to refer (class.): de rebus et obscuris et incertis ad Apollinem censeo referendum;

    ad quem etiam Athenienses publice de majoribus rebus semper rettulerunt,

    Cic. Div. 1, 54, 122; cf. Nep. Lys. 3; Cic. Quint. 16, 53.— Different from this is, *
    (γ).
    Referre ad populum (for denuo ferre), to propose or refer any thing anew to the people (cf. supra, II. B. 2.;

    v. Krebs, Antibarb. p. 1006): factum est illorum aequitate et sapientiā consulum, ut id, quod senatus decreverat, id postea referendum ad populum non arbitrarentur,

    Cic. Clu. 49, 137; cf. Att. ap. Non. p. 512, 29; Liv. 22, 20; Val. Max. 8, 10, 1.—
    e.
    A mercantile and publicists' t. t., to note down, enter any thing in writing; to inscribe, register, record, etc.:

    cum scirem, ita indicium in tabulas publicas relatum,

    Cic. Sull. 15, 42:

    in tabulas quodcumque commodum est,

    id. Fl. 9, 20:

    nomen in tabulas, in codicem,

    id. Rosc. Com. 1, 4:

    quod reliquum in commentarium,

    id. Att. 7, 3, 7:

    quid in libellum,

    id. Phil. 1, 8, 19:

    tuas epistulas in volumina,

    i. e. to admit, id. Fam. 16, 17 init.; cf.:

    orationem in Origines,

    id. Brut. 23, 89 al.:

    in reos, in proscriptos referri,

    to be set down among, id. Rosc. Am. 10, 27:

    absentem in reos,

    id. Verr. 2, 5, 42, § 109; cf.:

    aliquem inter proscriptos,

    Suet. Aug. 70:

    anulos quoque depositos a nobilitate, in annales relatum est,

    Plin. 33, 1, 6, § 18:

    senatūs consulta falsa (sc. in aerarium),

    enter, register, Cic. Fam. 12, 1, 1; id. Phil. 5, 4, 12. —Entirely absol.:

    ut nec triumviri accipiundo nec scribae referundo sufficerent,

    Liv. 26, 36 fin. —Here, too, belongs referre rationes or aliquid (in rationibus, ad aerarium, ad aliquem, alicui), to give, present, or render an account:

    rationes totidem verbis referre ad aerarium,

    Cic. Fam. 5, 20, 2;

    and rationes referre alone: in rationibus referendis... rationum referendarum jus, etc.,

    id. ib. 5, 20, 1; id. Pis. 25, 61; id. Verr. 2, 1, 30, § 77; 2, 3, 71, § 167:

    referre rationes publicas ad Caesarem cum fide,

    Caes. B. C. 2, 20 fin.:

    si hanc ex fenore pecuniam populo non rettuleris, reddas societati,

    Cic. Verr. 2, 3, 71, § 167:

    (pecuniam) in aerarium,

    Liv. 37, 57, 12; cf.: pecuniam operi publico, to charge to, i. e. to set down as applied to, Cic. Fl. 19, 44.— So, too, acceptum and in acceptum referre, to place to one ' s credit, in a lit. and trop. sense (v. accipio).— Hence, transf.: aliquem (aliquid) in numero (as above, in rationibus), in numerum, etc., to count or reckon a person or thing among:

    Democritus, qui imagines eorumque circuitus in deorum numero refert,

    Cic. N. D. 1, 12, 29:

    (Caesar, Claudius) in deorum numerum relatus est,

    Suet. Caes. 88; id. Claud. 45:

    Ponticus Heraclides terram et caelum refert in deos,

    Cic. N. D. 1, 13, 34:

    nostri oratorii libri in Eundem librorum numerum referendi videntur,

    id. Div. 2, 1, 4: hoc nomen in codicem relatum, id. Rosc. Com. B. and K. (al. in codice).—With inter (postAug. and freq.):

    ut inter deos referretur (August.),

    Suet. Aug. 97:

    diem inter festos, nefastos,

    Tac. A. 13, 41 fin.:

    hi tamen inter Germanos referuntur,

    id. G. 46; Suet. Claud. 11; id. Tib. 53:

    dumque refert inter meritorum maxima, demptos Aesonis esse situs,

    Ov. M. 7, 302:

    intellectum est, quod inter divos quoque referretur,

    Lampr. Alex. Sev. 14:

    inter sidera referre,

    Hyg. Fab. 192:

    inter praecipua crudelitatis indicia referendus,

    Val. Max. 9, 2, ext. 5:

    inter insulas,

    Plin. 5, 9, 9, § 48:

    dicebat quasdam esse quaestiones, quae deberent inter res judicatas referri,

    Sen. Contr. 2, 11, 12:

    eodem Q. Caepionem referrem,

    I should place in the same category, Cic. Brut. 62, 223.—
    4.
    Referre aliquid ad aliquid, to trace back, ascribe, refer a thing to any thing:

    qui pecudum ritu ad voluptatem omnia referunt,

    Cic. Lael. 9, 32:

    omnia ad igneam vim,

    id. N. D. 3, 14, 35:

    omnia ad incolumitatem et ad libertatem suam,

    id. Rep. 1, 32, 49; 1, 26, 41:

    in historiā quaeque ad veritatem, in poëmate pleraque ad delectationem,

    id. Leg. 1, 1, 5; id. Off. 1, 16, 52 et saep. al.:

    hunc ipsum finem definiebas id esse, quo omnia, quae recte fierent, referrentur, neque id ipsum usquam referretur,

    id. Fin. 2, 2, 5; cf.

    nusquam,

    id. ib. 1, 9, 29:

    ad commonendum oratorem, quo quidque referat,

    id. de Or. 1, 32, 145:

    hinc omne principium, huc refer exitum,

    Hor. C. 3, 6, 6.— With dat.:

    cujus adversa pravitati ipsius, prospera ad fortunam referebat,

    Tac. A. 14, 38 fin. — In Tac. once with in:

    quidquid ubique magnificum est, in claritatem ejus (sc. Herculis) referre consensimus,

    Tac. G. 34.—Rarely of persons;

    as: tuum est Caesar, quid nunc mihi animi sit, ad te ipsum referre,

    Cic. Deiot. 2, 7.— Absol.: ita inserere oportet referentem ad fructum, meliore genere ut sit surculus, etc., one who looks to or cares for the fruit, Varr. R. R. 1, 40, 6.—
    5.
    Culpam in aliquem referre, to throw the blame upon, accuse, hold responsible for, etc. (post-Aug.):

    hic, quod in adversis rebis solet fieri, alius in alium culpam referebant,

    Curt. 4, 3, 7; Aug. contr. Man. 2, 17, 25 Hier. Epp. 1, 9 fin.: cf.:

    augere ejus, in quem referet crimen, culpam,

    Cic. Inv. 2, 28, 83:

    causa ad matrem referebatur,

    Tac. A. 6, 49:

    causam abscessus ad Sejani artes,

    id. ib. 4, 57.

    Lewis & Short latin dictionary > refero

  • 86 S

    S, s, indecl. n. or (agreeing with littera) f.
    I.
    The eighteenth letter of the Latin alphabet, corresponding in form to the old Greek S for S (Etruscan in a reversed form,);

    in its nature a sibilant semi-vowel, whose peculiarities were much discussed by the ancients, and are even treated of in a special work by Messala, a contemporary of Augustus (Messala in libro de S littera,

    Quint. 1, 7, 23; cf. Mart. Cap. 3, § 245).—
    II.
    As an initial and medial it has a hard and sharp sound (which is softened, however, between two vowels), and is therefore joined only with the tenues (c, p, t; cf., on the contrary, the Gr. sbennumi);

    and, as a medial, often written double after long vowels: caussa, cassus, divissiones (these forms, used by Cicero and Vergil, were already uncommon in Quintilian's time,

    Quint. 1, 7, 20; v. Corss. Ausspr. 1, 283 sq.).—
    III.
    As a final it had a weakened sound, and therefore not only admitted the medial b before it (plebs, urbs, abs; Arabs, chalybs, etc.; v. the letter B), but often entirely disappeared. So in the ante-class. poets down to the early years of Cicero (and also in his own poem, entitled Aratus, written in his youth), before words beginning with a consonant, to avoid position: Ratu' Romulus, Fulviu' Nobilior, gravi' Terra, est sati' bella, Hyperioni' cursum, Virgine' nam sibi, etc.; cf. Cic. Or. 48, 161; Quint. 9, 4, 38; and v. Freund, in Jahn's Neue Jahrb. 1835, XIII. p. 25 sq.; less freq. before words beginning with a vowel, in which case, to avoid a hiatus, the vowel before s was also elided; vas' argenteis (for vasis argenteis) and palm' et crinibus (for palmis et crinibus); v. Cic. Or. 45, 153. So, too, in the fourth Epitaph of the Scipios (Inscr. Orell. 553), L. CORNELIO L. F. instead of CORNELIOS (cf. a similar elision of the M under that letter). Final s is also elided, and the preceding vowel either dropped with it or weakened, in the forms sat from satis, mage from magis; in the neutr. forms of adjectives of the third declension, acre, agreste, facile (v. the letter E); in the collat. forms of the sec. pers. sing. pass., fatere, fateare, fatebare, etc.; in the gen. sing. of the first, second, and fifth declensions, and in the nom. plur. of the first and second declensions (aurai for aura-is, analog. to reg is, etc.). Lastly, s disappears in the (mostly familiar) collat. forms abin', scin', viden', satin', from abisne, scisne, videsne, satisne, etc.—
    IV.
    As an etymological initial aspirate, s appears in many words whose Greek equivalents begin with a vowel: sal, semi-, serpo, sex, super, sus, corresp. to hals, hêmi-, herpô, hex, huper, us, etc.; si (archaic sei), sero, Segesta, corresp. to ei, ERÔ (whence eirô), Egesta. Less freq. in radical words beginning with a consonant: sculpo corresp. to gluphô, and the derivatives scruta, from grutê, and scrupedae, from kroupeza. To soften the termination, s appears in abs = ab, and ex corresp. to ek.—Very freq., on the contrary, an initial s appears in cognate forms in other languages, where corresp. Latin words have lost the s: Lat. fallo, Gr. sphallô; fungus, Gr. sphongos; fides, Gr. sphidê (comp. also nix with Engl. [p. 1609] snow, nurus with old Germ. snur, daughterin-law); cf. also cutis and scutum; cauda and root sku-, in Goth. skauts, etc.; casa and Gr. skia, skênê; cerno and Gr. krinô for skirnô, skôr, skôria; calumnia and skallô; gradior and root scra-, Germ. schreiten; parco and sparnos; penuria and spanis; pando and spaô; tego and stegô; tono and stonos; taurus and Sanscr. sthūras, Germ. Stier al.; v. Corss. Ausspr. 1, p. 277 sqq.—In the middle of a word s is dropped in at from ast.—
    V.
    S is interchanged,
    A.
    Most freq. with r; in partic., an original s, between two vowels, becomes r; v. Varr. L. L. 7, § 26 Müll.; so foederum for foedesum, plurima for plusima, meliorem for meliosem, Lares for Lases, etc.; cf. eram and sum, quaero and quaeso, nasus and naris. Appius Claudius, the censor, is said to have introduced r into the names Furius, Valerius, etc., in place of s, B.C. 312 (v. the letter R, II.).—
    B.
    With d: Claudius, from the Sabine Clausus; and, on the other hand, rosa, corresp. to the Gr. rhodon; cf. Schneid. Gram. 1, p. 259.—
    C.
    With t: tensus and tentus, resina corresp. to rhêtinê; and, on the contrary, aggrettus for aggressus; mertare, pultare, for mersare, pulsare (perh. also assentor for assensor).—
    D.
    With x; v. that letter.—
    VI.
    S is assimilated before f in the compounds of dis: differo, difficilis, diffluo, etc.; v. 3. dis.— On the other hand, it arises by assimilation from d, in assum, assumo, cessi, for adsum, adsumo, ced-si; from t in fassus, from fateor; from b in jussi, from jubeo; from m in pressi, from premo; from r in gessi, from gero; and dossuarius, from dorsum. —
    VII.
    As an abbreviation, S denotes sacrum, semis, sibi, suis, etc.; S. AS. D., sub asciā dedicavit; S. C., senatusconsultum; perh. also, sententia collegii (Inscr. Orell. 2385); S. P., sua pecunia; S. P. Q. R., Senatus Populusque Romanus, etc.

    Lewis & Short latin dictionary > S

  • 87 s

    S, s, indecl. n. or (agreeing with littera) f.
    I.
    The eighteenth letter of the Latin alphabet, corresponding in form to the old Greek S for S (Etruscan in a reversed form,);

    in its nature a sibilant semi-vowel, whose peculiarities were much discussed by the ancients, and are even treated of in a special work by Messala, a contemporary of Augustus (Messala in libro de S littera,

    Quint. 1, 7, 23; cf. Mart. Cap. 3, § 245).—
    II.
    As an initial and medial it has a hard and sharp sound (which is softened, however, between two vowels), and is therefore joined only with the tenues (c, p, t; cf., on the contrary, the Gr. sbennumi);

    and, as a medial, often written double after long vowels: caussa, cassus, divissiones (these forms, used by Cicero and Vergil, were already uncommon in Quintilian's time,

    Quint. 1, 7, 20; v. Corss. Ausspr. 1, 283 sq.).—
    III.
    As a final it had a weakened sound, and therefore not only admitted the medial b before it (plebs, urbs, abs; Arabs, chalybs, etc.; v. the letter B), but often entirely disappeared. So in the ante-class. poets down to the early years of Cicero (and also in his own poem, entitled Aratus, written in his youth), before words beginning with a consonant, to avoid position: Ratu' Romulus, Fulviu' Nobilior, gravi' Terra, est sati' bella, Hyperioni' cursum, Virgine' nam sibi, etc.; cf. Cic. Or. 48, 161; Quint. 9, 4, 38; and v. Freund, in Jahn's Neue Jahrb. 1835, XIII. p. 25 sq.; less freq. before words beginning with a vowel, in which case, to avoid a hiatus, the vowel before s was also elided; vas' argenteis (for vasis argenteis) and palm' et crinibus (for palmis et crinibus); v. Cic. Or. 45, 153. So, too, in the fourth Epitaph of the Scipios (Inscr. Orell. 553), L. CORNELIO L. F. instead of CORNELIOS (cf. a similar elision of the M under that letter). Final s is also elided, and the preceding vowel either dropped with it or weakened, in the forms sat from satis, mage from magis; in the neutr. forms of adjectives of the third declension, acre, agreste, facile (v. the letter E); in the collat. forms of the sec. pers. sing. pass., fatere, fateare, fatebare, etc.; in the gen. sing. of the first, second, and fifth declensions, and in the nom. plur. of the first and second declensions (aurai for aura-is, analog. to reg is, etc.). Lastly, s disappears in the (mostly familiar) collat. forms abin', scin', viden', satin', from abisne, scisne, videsne, satisne, etc.—
    IV.
    As an etymological initial aspirate, s appears in many words whose Greek equivalents begin with a vowel: sal, semi-, serpo, sex, super, sus, corresp. to hals, hêmi-, herpô, hex, huper, us, etc.; si (archaic sei), sero, Segesta, corresp. to ei, ERÔ (whence eirô), Egesta. Less freq. in radical words beginning with a consonant: sculpo corresp. to gluphô, and the derivatives scruta, from grutê, and scrupedae, from kroupeza. To soften the termination, s appears in abs = ab, and ex corresp. to ek.—Very freq., on the contrary, an initial s appears in cognate forms in other languages, where corresp. Latin words have lost the s: Lat. fallo, Gr. sphallô; fungus, Gr. sphongos; fides, Gr. sphidê (comp. also nix with Engl. [p. 1609] snow, nurus with old Germ. snur, daughterin-law); cf. also cutis and scutum; cauda and root sku-, in Goth. skauts, etc.; casa and Gr. skia, skênê; cerno and Gr. krinô for skirnô, skôr, skôria; calumnia and skallô; gradior and root scra-, Germ. schreiten; parco and sparnos; penuria and spanis; pando and spaô; tego and stegô; tono and stonos; taurus and Sanscr. sthūras, Germ. Stier al.; v. Corss. Ausspr. 1, p. 277 sqq.—In the middle of a word s is dropped in at from ast.—
    V.
    S is interchanged,
    A.
    Most freq. with r; in partic., an original s, between two vowels, becomes r; v. Varr. L. L. 7, § 26 Müll.; so foederum for foedesum, plurima for plusima, meliorem for meliosem, Lares for Lases, etc.; cf. eram and sum, quaero and quaeso, nasus and naris. Appius Claudius, the censor, is said to have introduced r into the names Furius, Valerius, etc., in place of s, B.C. 312 (v. the letter R, II.).—
    B.
    With d: Claudius, from the Sabine Clausus; and, on the other hand, rosa, corresp. to the Gr. rhodon; cf. Schneid. Gram. 1, p. 259.—
    C.
    With t: tensus and tentus, resina corresp. to rhêtinê; and, on the contrary, aggrettus for aggressus; mertare, pultare, for mersare, pulsare (perh. also assentor for assensor).—
    D.
    With x; v. that letter.—
    VI.
    S is assimilated before f in the compounds of dis: differo, difficilis, diffluo, etc.; v. 3. dis.— On the other hand, it arises by assimilation from d, in assum, assumo, cessi, for adsum, adsumo, ced-si; from t in fassus, from fateor; from b in jussi, from jubeo; from m in pressi, from premo; from r in gessi, from gero; and dossuarius, from dorsum. —
    VII.
    As an abbreviation, S denotes sacrum, semis, sibi, suis, etc.; S. AS. D., sub asciā dedicavit; S. C., senatusconsultum; perh. also, sententia collegii (Inscr. Orell. 2385); S. P., sua pecunia; S. P. Q. R., Senatus Populusque Romanus, etc.

    Lewis & Short latin dictionary > s

  • 88 Sallustiane

    Sallustĭus or Salustĭus, ii, m., Sallust, a Roman name.
    I.
    C. Sallustius Crispus, the celebrated Roman historian, Tac. A. 3, 30; Quint. 2, 5, 19; 10, 1, 101.—Hence, Sallustĭānus ( Salust-), a, um, adj., of or like Sallust, Sallustian:

    illa brevitas,

    Quint. 4, 2, 45; 10, 1, 32:

    lectio,

    Gell. 18, 4, 1.— Subst.: Sallustĭānus, i, m., an imitator of Sallust, Sen. Ep. 114, 17:

    Sallustianum illud,

    that expression of Sallust, Gell. 10, 26, 9.—Hence, adv.: Sallustĭā-nē, in the manner of Sallust, Prisc. 1022 P —
    II.
    A client of Cicero, Cic. Fam. 14, 4, 6; id. Div. 1, 28, 59; id. Att. 1, 3, 3; 11, 17, 1; id. Fam. 14, 11 al.—
    III.
    Crispus Sallustius, a grand-nephew of the historian, famed for his great wealth, Hor. C. 2, 2, 3; id. S. 1, 2, 48. The Sallustiani horti are named after him, Tac. A. 13, 47; Plin. 7, 16, 16, § 75; Inscr. Orell. 1369;

    and, Sallustianum aes,

    gained from his mines, Plin. 34, 2, 2, § 3. —
    IV.
    Cn. Sallustius, a friend of Cicero, Cic. Fam. 14, 11; id. Att. 11, 11, 2.

    Lewis & Short latin dictionary > Sallustiane

  • 89 Sallustius

    Sallustĭus or Salustĭus, ii, m., Sallust, a Roman name.
    I.
    C. Sallustius Crispus, the celebrated Roman historian, Tac. A. 3, 30; Quint. 2, 5, 19; 10, 1, 101.—Hence, Sallustĭānus ( Salust-), a, um, adj., of or like Sallust, Sallustian:

    illa brevitas,

    Quint. 4, 2, 45; 10, 1, 32:

    lectio,

    Gell. 18, 4, 1.— Subst.: Sallustĭānus, i, m., an imitator of Sallust, Sen. Ep. 114, 17:

    Sallustianum illud,

    that expression of Sallust, Gell. 10, 26, 9.—Hence, adv.: Sallustĭā-nē, in the manner of Sallust, Prisc. 1022 P —
    II.
    A client of Cicero, Cic. Fam. 14, 4, 6; id. Div. 1, 28, 59; id. Att. 1, 3, 3; 11, 17, 1; id. Fam. 14, 11 al.—
    III.
    Crispus Sallustius, a grand-nephew of the historian, famed for his great wealth, Hor. C. 2, 2, 3; id. S. 1, 2, 48. The Sallustiani horti are named after him, Tac. A. 13, 47; Plin. 7, 16, 16, § 75; Inscr. Orell. 1369;

    and, Sallustianum aes,

    gained from his mines, Plin. 34, 2, 2, § 3. —
    IV.
    Cn. Sallustius, a friend of Cicero, Cic. Fam. 14, 11; id. Att. 11, 11, 2.

    Lewis & Short latin dictionary > Sallustius

  • 90 Salustianus

    Sallustĭus or Salustĭus, ii, m., Sallust, a Roman name.
    I.
    C. Sallustius Crispus, the celebrated Roman historian, Tac. A. 3, 30; Quint. 2, 5, 19; 10, 1, 101.—Hence, Sallustĭānus ( Salust-), a, um, adj., of or like Sallust, Sallustian:

    illa brevitas,

    Quint. 4, 2, 45; 10, 1, 32:

    lectio,

    Gell. 18, 4, 1.— Subst.: Sallustĭānus, i, m., an imitator of Sallust, Sen. Ep. 114, 17:

    Sallustianum illud,

    that expression of Sallust, Gell. 10, 26, 9.—Hence, adv.: Sallustĭā-nē, in the manner of Sallust, Prisc. 1022 P —
    II.
    A client of Cicero, Cic. Fam. 14, 4, 6; id. Div. 1, 28, 59; id. Att. 1, 3, 3; 11, 17, 1; id. Fam. 14, 11 al.—
    III.
    Crispus Sallustius, a grand-nephew of the historian, famed for his great wealth, Hor. C. 2, 2, 3; id. S. 1, 2, 48. The Sallustiani horti are named after him, Tac. A. 13, 47; Plin. 7, 16, 16, § 75; Inscr. Orell. 1369;

    and, Sallustianum aes,

    gained from his mines, Plin. 34, 2, 2, § 3. —
    IV.
    Cn. Sallustius, a friend of Cicero, Cic. Fam. 14, 11; id. Att. 11, 11, 2.

    Lewis & Short latin dictionary > Salustianus

  • 91 Servilia

    I.
    Masc.
    A.
    C. Servilius Ahala, Liv. 4, 13 sq.; v. Ahala.—
    B.
    Cn. and Q. Servilius Caepio, consuls, the former A.U.C. 613, the latter the following year, Cic. Font. 11, 23; cf. id. Brut. 25, 97; 25, 43; 25, 161; id. Att. 12, 5, 3 al.—
    C.
    Another Cn. Servilius Caepio, Cic. Att. 12, 20, 2.—
    D.
    Q. Servilius Caepio, consul A.U.C. 648, Vell. 2, 1, 3; cf. Cic. Brut. 35, 135; id. de Or. 2, 28, 124; id. Inv. 1, 49, 92.—
    E.
    Q. Servilius Caepio, quœstor A.U.C. 654, Auct. Her. 1, 12, 21; 2, 12, 17; Cic. Fragm. Scaur. 1, 2, 45 B. and K. al.—Others of the same name are mentioned, Cic. Fin. 3, 2, 8; id. Fam. 3, 10, 2; 3, 11, 1; id. Q. Fr. 1, 3, 7.—
    F.
    C. Servilius Casca, an assassin of Cœsar, Cic. Phil. 2, 11, 27.—
    G.
    P. Servilius Casca, an assassin of Cœsar, Cic. Phil. 2, 11, 27; id. Ep. ad Brut. 1, 17, 1; id. Att. 16, 15, 3 al. —
    H.
    C. Servilius Glaucia, prœtor, slain by Marius A.U.C. 654, Cic. Brut. 62, 224; id. Cat. 3, 6, 15.—
    K.
    C. Servilius Isauricus, a successful general, a friend of Cicero, Cic. Att. 12, 21, 1; id. Prov. Cons. 9, 22 et saep. —
    L.
    Another P. Servilius Isauricus, proconsul in Asia A.U.C. 708, to whom are addressed the letters, Cic. Fam. 13, 66-72; cf. id. Q. Fr. 2, 3, 2; 3, 4, 6.—
    II.
    Fem. Servilia, Cic. Att. 14, 21, 3; 15, 11, 1; 15, 12, 1 al.— Hence,
    A.
    Servīlĭus, a, um, adj., of or belonging to a Servilius, Servilian; familia, Plin. 34, 13, 38, § 137:

    lex, scilicet judiciaria, introduced by Q. Servilius Caepio,

    Cic. de Or. 2, 55, 223; id. Clu. 51, 140, id. Brut. 43, 161; Tac. A. 12, 60:

    de pecuniis repetundis, by C. Servilius Glaucia,

    id. Rab. Post. 4, 9; id. Balb. 24, 54; id. Scaur. 1, 2; Ascon. ap. Scaur. p. 21; single fragments of which, still extant, are collected and explained in C. A. Klenze, Fragmenta legis Serviliae, Berol. 1825: agraria, proposed by P. Servilius Rullus, but defeated through the opposition of Cicero (Oratt. de lege Agr. III.);

    Servilius lacus,

    a place in Rome, in the eighth region, Cic. Rosc. Am. 32, 89; Sen. Prov 3, 7; cf. Fest. pp. 238 and 139.—
    B.
    Servīlĭānus, a, um, adj., of or belonging to a Servilius, Servilian; horti, Suet. Ner. 47; Tac. A. 15, 55; id. H. 3, 38; cf. Plin. 36, 5, 4, § 23.

    Lewis & Short latin dictionary > Servilia

  • 92 Servilius

    I.
    Masc.
    A.
    C. Servilius Ahala, Liv. 4, 13 sq.; v. Ahala.—
    B.
    Cn. and Q. Servilius Caepio, consuls, the former A.U.C. 613, the latter the following year, Cic. Font. 11, 23; cf. id. Brut. 25, 97; 25, 43; 25, 161; id. Att. 12, 5, 3 al.—
    C.
    Another Cn. Servilius Caepio, Cic. Att. 12, 20, 2.—
    D.
    Q. Servilius Caepio, consul A.U.C. 648, Vell. 2, 1, 3; cf. Cic. Brut. 35, 135; id. de Or. 2, 28, 124; id. Inv. 1, 49, 92.—
    E.
    Q. Servilius Caepio, quœstor A.U.C. 654, Auct. Her. 1, 12, 21; 2, 12, 17; Cic. Fragm. Scaur. 1, 2, 45 B. and K. al.—Others of the same name are mentioned, Cic. Fin. 3, 2, 8; id. Fam. 3, 10, 2; 3, 11, 1; id. Q. Fr. 1, 3, 7.—
    F.
    C. Servilius Casca, an assassin of Cœsar, Cic. Phil. 2, 11, 27.—
    G.
    P. Servilius Casca, an assassin of Cœsar, Cic. Phil. 2, 11, 27; id. Ep. ad Brut. 1, 17, 1; id. Att. 16, 15, 3 al. —
    H.
    C. Servilius Glaucia, prœtor, slain by Marius A.U.C. 654, Cic. Brut. 62, 224; id. Cat. 3, 6, 15.—
    K.
    C. Servilius Isauricus, a successful general, a friend of Cicero, Cic. Att. 12, 21, 1; id. Prov. Cons. 9, 22 et saep. —
    L.
    Another P. Servilius Isauricus, proconsul in Asia A.U.C. 708, to whom are addressed the letters, Cic. Fam. 13, 66-72; cf. id. Q. Fr. 2, 3, 2; 3, 4, 6.—
    II.
    Fem. Servilia, Cic. Att. 14, 21, 3; 15, 11, 1; 15, 12, 1 al.— Hence,
    A.
    Servīlĭus, a, um, adj., of or belonging to a Servilius, Servilian; familia, Plin. 34, 13, 38, § 137:

    lex, scilicet judiciaria, introduced by Q. Servilius Caepio,

    Cic. de Or. 2, 55, 223; id. Clu. 51, 140, id. Brut. 43, 161; Tac. A. 12, 60:

    de pecuniis repetundis, by C. Servilius Glaucia,

    id. Rab. Post. 4, 9; id. Balb. 24, 54; id. Scaur. 1, 2; Ascon. ap. Scaur. p. 21; single fragments of which, still extant, are collected and explained in C. A. Klenze, Fragmenta legis Serviliae, Berol. 1825: agraria, proposed by P. Servilius Rullus, but defeated through the opposition of Cicero (Oratt. de lege Agr. III.);

    Servilius lacus,

    a place in Rome, in the eighth region, Cic. Rosc. Am. 32, 89; Sen. Prov 3, 7; cf. Fest. pp. 238 and 139.—
    B.
    Servīlĭānus, a, um, adj., of or belonging to a Servilius, Servilian; horti, Suet. Ner. 47; Tac. A. 15, 55; id. H. 3, 38; cf. Plin. 36, 5, 4, § 23.

    Lewis & Short latin dictionary > Servilius

  • 93 Terentia

    1.
    P. Terentius After, the celebrated comic poet, born at Carthage A. U. C. 569, Cic. Fam. 13, 35, 1; Suet. Vit. Ter.—
    2.
    M. Terentius Varro, a celebrated schotar, an elder contemporary and friend of Cicero, Gell. 13, 10, 6; Plin. 35, 14, 49.—
    3.
    C. Terentius Varro, Roman general at Cannœ, Liv. 22, 61.—In fem., Terentia, the wife of Cicero. — Hence,
    A.
    Tĕ-rentĭus, a, um, adj., of or belonging to a Terentius, Terentian:

    Terentia et Cassia lex frumentaria,

    Cic. Verr. 2, 5, 21, § 52. —
    B.
    Tĕrentĭānus, a, um, adj., of Terence, Terentian:

    Chremes,

    i. e. occurring in the poet Terence, Cic. Fin. 1, 1, 3; so, Phormio, id. Fragm. ap. Quint. 6, 3, 56:

    Terentianus ipse se puniens,

    i. e. the Heautontimoroumenos, id. Tusc. 3, 27, 65:

    verbum,

    id. Lael. 24, 89:

    exercitus,

    commanded by M Terentius Varro, Liv. 23, 32, 16.—
    C.
    Tĕ-rentilla, ae, f. dim. of Terentia, Aug. ap. Suet. Aug. 69. —
    2.
    Subst.: Tĕrentĭā-nus, i, m., a proper name. L. Terentianus Maurus, a grammarian at the close of the first century after Christ, author of a metrical work.

    Lewis & Short latin dictionary > Terentia

  • 94 Terentilla

    1.
    P. Terentius After, the celebrated comic poet, born at Carthage A. U. C. 569, Cic. Fam. 13, 35, 1; Suet. Vit. Ter.—
    2.
    M. Terentius Varro, a celebrated schotar, an elder contemporary and friend of Cicero, Gell. 13, 10, 6; Plin. 35, 14, 49.—
    3.
    C. Terentius Varro, Roman general at Cannœ, Liv. 22, 61.—In fem., Terentia, the wife of Cicero. — Hence,
    A.
    Tĕ-rentĭus, a, um, adj., of or belonging to a Terentius, Terentian:

    Terentia et Cassia lex frumentaria,

    Cic. Verr. 2, 5, 21, § 52. —
    B.
    Tĕrentĭānus, a, um, adj., of Terence, Terentian:

    Chremes,

    i. e. occurring in the poet Terence, Cic. Fin. 1, 1, 3; so, Phormio, id. Fragm. ap. Quint. 6, 3, 56:

    Terentianus ipse se puniens,

    i. e. the Heautontimoroumenos, id. Tusc. 3, 27, 65:

    verbum,

    id. Lael. 24, 89:

    exercitus,

    commanded by M Terentius Varro, Liv. 23, 32, 16.—
    C.
    Tĕ-rentilla, ae, f. dim. of Terentia, Aug. ap. Suet. Aug. 69. —
    2.
    Subst.: Tĕrentĭā-nus, i, m., a proper name. L. Terentianus Maurus, a grammarian at the close of the first century after Christ, author of a metrical work.

    Lewis & Short latin dictionary > Terentilla

  • 95 Terentius

    1.
    P. Terentius After, the celebrated comic poet, born at Carthage A. U. C. 569, Cic. Fam. 13, 35, 1; Suet. Vit. Ter.—
    2.
    M. Terentius Varro, a celebrated schotar, an elder contemporary and friend of Cicero, Gell. 13, 10, 6; Plin. 35, 14, 49.—
    3.
    C. Terentius Varro, Roman general at Cannœ, Liv. 22, 61.—In fem., Terentia, the wife of Cicero. — Hence,
    A.
    Tĕ-rentĭus, a, um, adj., of or belonging to a Terentius, Terentian:

    Terentia et Cassia lex frumentaria,

    Cic. Verr. 2, 5, 21, § 52. —
    B.
    Tĕrentĭānus, a, um, adj., of Terence, Terentian:

    Chremes,

    i. e. occurring in the poet Terence, Cic. Fin. 1, 1, 3; so, Phormio, id. Fragm. ap. Quint. 6, 3, 56:

    Terentianus ipse se puniens,

    i. e. the Heautontimoroumenos, id. Tusc. 3, 27, 65:

    verbum,

    id. Lael. 24, 89:

    exercitus,

    commanded by M Terentius Varro, Liv. 23, 32, 16.—
    C.
    Tĕ-rentilla, ae, f. dim. of Terentia, Aug. ap. Suet. Aug. 69. —
    2.
    Subst.: Tĕrentĭā-nus, i, m., a proper name. L. Terentianus Maurus, a grammarian at the close of the first century after Christ, author of a metrical work.

    Lewis & Short latin dictionary > Terentius

  • 96 thusculum

    1.
    tuscŭlum ( thusc-), i, n. dim. [tus], a little frankincense, Plaut. Aul. 2, 8, 15.
    2.
    Tuscŭlum, i, n., a very ancient town of Latium, on a hill near the modern Frascati, Liv. 2, 15 sq.; 6, 33 sq.; Cic. Font. 18, 41; id. Div. 1, 43, 98; 2, 45, 94; Hor. Epod. 1, 29 al.—Hence,
    A.
    Tuscŭlā-nus, a, um, adj., of or belonging to Tusculum, Tusculan:

    ager,

    Varr. L. L. 7, § 318 Müll.:

    colles,

    Liv. 3, 7, 3:

    aqua,

    Cic. Balb. 20, 45:

    populus,

    Liv. 8, 37:

    sacra,

    Varr. L. L. 6, § 16 Müll. et saep.— Substt.
    a.
    Tuscŭ-lānum, i, n., the name of several estates at Tusculum; so Cicero's estate there, Cic. Att. 2, 1, 11; 7, 5, 3; id. Fam. 7, 23, 3.—Hence, Tusculanae Disputationes, the title of a work written there by Cicero. An estate of Cœsar, Cic. de Or. 2, 3, 13.—Of L. Crassus, Cic. de Or. 1, 7, 24; 1, 21, 98.—Of M. Crassus, Cic. Att. 4, 16, 3.—Of Lucullus, Cic. Ac. 2, 48, 148; id. Fin. 3, 2, 7 al.—Hence, Tuscŭlānen-sis, e, adj., of or pertaining to Tusculum:

    dies,

    passed at the Tusculan estate, Cic. Fam. 9, 6, 4.—
    b.
    Tuscŭlāni, ōrum, m., the inhabitants of Tusculum, Tusculans, Plin. 3, 5, 9, § 64; Varr. L. L. 6, 3, 55; Cic. Off. 1, 11, 35; id. Balb. 13, 31.—
    B.
    Tuscŭlus, a, um, adj., of or belonging to Tusculum, Tusculan ( poet. for Tusculanus):

    tellus,

    Tib. 1, 7, 57; Mart. 9, 61, 2:

    colles,

    id. 4, 64, 13:

    moenia,

    Sil. 7, 692:

    umbra,

    Stat. S. 4, 4, 16.— Plur. subst.: Tuscŭli, ōrum, m., the inhabitants of Tusculum, the Tusculans, Mart. 7, 31, 11.

    Lewis & Short latin dictionary > thusculum

  • 97 Triarius

    Trĭārĭus, ii, m., a surname in the gens Valeria.
    I.
    C. Valerius Triarius, a friend of Cicero, Cic. Brut. 76, 266; he is introduced as a speaker in Cicero's treatise de Finibus; v. Cic. Fin. 1, 15, 13 sq.—
    II.
    His father was named L. Valerius Triarius, Cic. Verr. 1, 14, 37.—
    III.
    P. Valerius Triarius, the accuser of M. Scaurus, Cic. Att. 4, 16, 8; 4, 17, 2.

    Lewis & Short latin dictionary > Triarius

  • 98 Tusculani

    1.
    tuscŭlum ( thusc-), i, n. dim. [tus], a little frankincense, Plaut. Aul. 2, 8, 15.
    2.
    Tuscŭlum, i, n., a very ancient town of Latium, on a hill near the modern Frascati, Liv. 2, 15 sq.; 6, 33 sq.; Cic. Font. 18, 41; id. Div. 1, 43, 98; 2, 45, 94; Hor. Epod. 1, 29 al.—Hence,
    A.
    Tuscŭlā-nus, a, um, adj., of or belonging to Tusculum, Tusculan:

    ager,

    Varr. L. L. 7, § 318 Müll.:

    colles,

    Liv. 3, 7, 3:

    aqua,

    Cic. Balb. 20, 45:

    populus,

    Liv. 8, 37:

    sacra,

    Varr. L. L. 6, § 16 Müll. et saep.— Substt.
    a.
    Tuscŭ-lānum, i, n., the name of several estates at Tusculum; so Cicero's estate there, Cic. Att. 2, 1, 11; 7, 5, 3; id. Fam. 7, 23, 3.—Hence, Tusculanae Disputationes, the title of a work written there by Cicero. An estate of Cœsar, Cic. de Or. 2, 3, 13.—Of L. Crassus, Cic. de Or. 1, 7, 24; 1, 21, 98.—Of M. Crassus, Cic. Att. 4, 16, 3.—Of Lucullus, Cic. Ac. 2, 48, 148; id. Fin. 3, 2, 7 al.—Hence, Tuscŭlānen-sis, e, adj., of or pertaining to Tusculum:

    dies,

    passed at the Tusculan estate, Cic. Fam. 9, 6, 4.—
    b.
    Tuscŭlāni, ōrum, m., the inhabitants of Tusculum, Tusculans, Plin. 3, 5, 9, § 64; Varr. L. L. 6, 3, 55; Cic. Off. 1, 11, 35; id. Balb. 13, 31.—
    B.
    Tuscŭlus, a, um, adj., of or belonging to Tusculum, Tusculan ( poet. for Tusculanus):

    tellus,

    Tib. 1, 7, 57; Mart. 9, 61, 2:

    colles,

    id. 4, 64, 13:

    moenia,

    Sil. 7, 692:

    umbra,

    Stat. S. 4, 4, 16.— Plur. subst.: Tuscŭli, ōrum, m., the inhabitants of Tusculum, the Tusculans, Mart. 7, 31, 11.

    Lewis & Short latin dictionary > Tusculani

  • 99 Tusculi

    1.
    tuscŭlum ( thusc-), i, n. dim. [tus], a little frankincense, Plaut. Aul. 2, 8, 15.
    2.
    Tuscŭlum, i, n., a very ancient town of Latium, on a hill near the modern Frascati, Liv. 2, 15 sq.; 6, 33 sq.; Cic. Font. 18, 41; id. Div. 1, 43, 98; 2, 45, 94; Hor. Epod. 1, 29 al.—Hence,
    A.
    Tuscŭlā-nus, a, um, adj., of or belonging to Tusculum, Tusculan:

    ager,

    Varr. L. L. 7, § 318 Müll.:

    colles,

    Liv. 3, 7, 3:

    aqua,

    Cic. Balb. 20, 45:

    populus,

    Liv. 8, 37:

    sacra,

    Varr. L. L. 6, § 16 Müll. et saep.— Substt.
    a.
    Tuscŭ-lānum, i, n., the name of several estates at Tusculum; so Cicero's estate there, Cic. Att. 2, 1, 11; 7, 5, 3; id. Fam. 7, 23, 3.—Hence, Tusculanae Disputationes, the title of a work written there by Cicero. An estate of Cœsar, Cic. de Or. 2, 3, 13.—Of L. Crassus, Cic. de Or. 1, 7, 24; 1, 21, 98.—Of M. Crassus, Cic. Att. 4, 16, 3.—Of Lucullus, Cic. Ac. 2, 48, 148; id. Fin. 3, 2, 7 al.—Hence, Tuscŭlānen-sis, e, adj., of or pertaining to Tusculum:

    dies,

    passed at the Tusculan estate, Cic. Fam. 9, 6, 4.—
    b.
    Tuscŭlāni, ōrum, m., the inhabitants of Tusculum, Tusculans, Plin. 3, 5, 9, § 64; Varr. L. L. 6, 3, 55; Cic. Off. 1, 11, 35; id. Balb. 13, 31.—
    B.
    Tuscŭlus, a, um, adj., of or belonging to Tusculum, Tusculan ( poet. for Tusculanus):

    tellus,

    Tib. 1, 7, 57; Mart. 9, 61, 2:

    colles,

    id. 4, 64, 13:

    moenia,

    Sil. 7, 692:

    umbra,

    Stat. S. 4, 4, 16.— Plur. subst.: Tuscŭli, ōrum, m., the inhabitants of Tusculum, the Tusculans, Mart. 7, 31, 11.

    Lewis & Short latin dictionary > Tusculi

  • 100 Tusculum

    1.
    tuscŭlum ( thusc-), i, n. dim. [tus], a little frankincense, Plaut. Aul. 2, 8, 15.
    2.
    Tuscŭlum, i, n., a very ancient town of Latium, on a hill near the modern Frascati, Liv. 2, 15 sq.; 6, 33 sq.; Cic. Font. 18, 41; id. Div. 1, 43, 98; 2, 45, 94; Hor. Epod. 1, 29 al.—Hence,
    A.
    Tuscŭlā-nus, a, um, adj., of or belonging to Tusculum, Tusculan:

    ager,

    Varr. L. L. 7, § 318 Müll.:

    colles,

    Liv. 3, 7, 3:

    aqua,

    Cic. Balb. 20, 45:

    populus,

    Liv. 8, 37:

    sacra,

    Varr. L. L. 6, § 16 Müll. et saep.— Substt.
    a.
    Tuscŭ-lānum, i, n., the name of several estates at Tusculum; so Cicero's estate there, Cic. Att. 2, 1, 11; 7, 5, 3; id. Fam. 7, 23, 3.—Hence, Tusculanae Disputationes, the title of a work written there by Cicero. An estate of Cœsar, Cic. de Or. 2, 3, 13.—Of L. Crassus, Cic. de Or. 1, 7, 24; 1, 21, 98.—Of M. Crassus, Cic. Att. 4, 16, 3.—Of Lucullus, Cic. Ac. 2, 48, 148; id. Fin. 3, 2, 7 al.—Hence, Tuscŭlānen-sis, e, adj., of or pertaining to Tusculum:

    dies,

    passed at the Tusculan estate, Cic. Fam. 9, 6, 4.—
    b.
    Tuscŭlāni, ōrum, m., the inhabitants of Tusculum, Tusculans, Plin. 3, 5, 9, § 64; Varr. L. L. 6, 3, 55; Cic. Off. 1, 11, 35; id. Balb. 13, 31.—
    B.
    Tuscŭlus, a, um, adj., of or belonging to Tusculum, Tusculan ( poet. for Tusculanus):

    tellus,

    Tib. 1, 7, 57; Mart. 9, 61, 2:

    colles,

    id. 4, 64, 13:

    moenia,

    Sil. 7, 692:

    umbra,

    Stat. S. 4, 4, 16.— Plur. subst.: Tuscŭli, ōrum, m., the inhabitants of Tusculum, the Tusculans, Mart. 7, 31, 11.

    Lewis & Short latin dictionary > Tusculum

См. также в других словарях:

  • Cicero — Marcus Tullius Cicero (* 3. Januar 106 v. Chr. in Arpinum; † 7. Dezember 43 v. Chr. bei Formiae) war ein römischer Politiker, Anwalt und Philosoph, der berühmteste Redner Roms und Konsul im Jahr 63 v. Chr. Cicero war einer der vielseitigsten… …   Deutsch Wikipedia

  • Cícero — Cicero (lat. cicer „Kichererbse“) steht für: Cicero (Zeitschrift), deutschsprachiges „Magazin für politische Kultur Cicero (Maß), ein Schriftsatzmaß mit spezifischer Schriftgröße Cicero Rednerpreis zur Förderung der Redekultur in Deutschland… …   Deutsch Wikipedia

  • cicéro — [ sisero ] n. m. • 1550; lat. Cicero « Cicéron », caractère de la première édition des œuvres de Cicéron en 1458 ♦ Caractère d imprimerie de douze points typographiques, soit 4,5 mm. ⇒ douze. ● cicéro nom masculin (latin Cicero, Cicéron, nom… …   Encyclopédie Universelle

  • Cicero — puede referirse a: Lugares de  España: Cicero: Localidad del municipio de Bárcena de Cicero (Cantabria). Bárcena de Cicero: Municipio de Cantabria. Lugares de …   Wikipedia Español

  • Cícero — Saltar a navegación, búsqueda Cícero puede referirse a: Cícero: Es una unidad de medida tipográfica. Personas: Cícero Lucena: (1957) Político brasileño, afiliado al PSDB. Cícero Pompeu de Toledo: Fue un dirigente deportivo brasileño de los años… …   Wikipedia Español

  • Cicero — Cicero, IL U.S. town in Illinois Population (2000): 85616 Housing Units (2000): 24640 Land area (2000): 5.845993 sq. miles (15.141052 sq. km) Water area (2000): 0.000000 sq. miles (0.000000 sq. km) Total area (2000): 5.845993 sq. miles (15.141052 …   StarDict's U.S. Gazetteer Places

  • Cicero, IL — U.S. town in Illinois Population (2000): 85616 Housing Units (2000): 24640 Land area (2000): 5.845993 sq. miles (15.141052 sq. km) Water area (2000): 0.000000 sq. miles (0.000000 sq. km) Total area (2000): 5.845993 sq. miles (15.141052 sq. km)… …   StarDict's U.S. Gazetteer Places

  • Cicero, IN — U.S. town in Indiana Population (2000): 4303 Housing Units (2000): 1811 Land area (2000): 1.495243 sq. miles (3.872662 sq. km) Water area (2000): 0.433482 sq. miles (1.122713 sq. km) Total area (2000): 1.928725 sq. miles (4.995375 sq. km) FIPS… …   StarDict's U.S. Gazetteer Places

  • Cicĕro [2] — Cicĕro, 1) Marcus Tullius, der berühmte Staatsmann und Redner, geb. 3. Jan. 106 v. Chr. in Arpinum als Sohn eines Ritters, gest. 7. Dez. 43 auf dem Landgut bei Formiä, widmete sich, in Rom vorgebildet, rhetorischen und philosophischen Studien und …   Meyers Großes Konversations-Lexikon

  • Cicero — Cicero, Marcus Tullius, der größte Redner des Alterthums, der Demosthenes (s. d. A.) der Römer, 106 vor Christus zu Arpinum geboren, widmete sich frühzeitig schon dem Studium der griechischen Schriftsteller, der Philosophie, Dicht und Redekunst,… …   Damen Conversations Lexikon

  • cicero — cȉcero m DEFINICIJA tisk. tip slova i tipografska mjera od 12 točaka ETIMOLOGIJA prema imenu Cicerona (Marcus Tullius Cicero), jer je navodno tiskar P. Schöffer u 15. st. tiskao Ciceronova pisma slovima te veličine …   Hrvatski jezični portal

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»