-
81 arthriticus
arthrīticus, a, um (ἀρθριτικός), gichtisch, passio, Cael. Aur. chron. 5, 2, 28. – v. Pers. = mit der Gicht behaftet, Cic. ep. 9, 23. Fragm. iur. Rom. Vatic. § 130. – Plur. subst., arthrīticī, ōrum, m., mit der Gicht Behaftete, Gichtleidende, Cael. Aur. chron. 5, 2, 38.
-
82 atrophia
atrophia, ae, f. (ἀτροφία), das Nachlassen der Ernährung (nutrimenti desertio, quam Graeci atrophian vocant, Cael. Aur. chron. 2, 1, 7), die Abzehrung dessen, der sich nicht mehr gehörig nährt, die Abmagerung, Atrophie, Cael. Aur. chron. 2, 14, 200 u.a. Th. Prisc. 2, 11 (griech. bei Cels. 3, 22. § 2).
-
83 aurugo
aurūgo, inis, f. (aurum), I) die Gelbsucht, Scribon. 110 u. 127. Vulg. 2. chron. 6, 28 u.a. – gew. aurīgo geschr., Varr. b. Isid. 4, 8, 13. Cael. Aur. chron. 3, 5 lemm. Ps. Apul. herb. 85. Apul. de orthogr. § 41: aurugo = ἴκτερος, Gloss. – II) = πύρωσις, der Brand des Getreides, Vulg. Agg. 2, 18 (wo eod. Amiat. aurigo); Amos 4, 9.
-
84 Azotos
Azōtos u. -us, ī, f. (Ἄζωτος), das alttestam. Asdod, Stadt in Palästina, j. Esdud, Plin. 5, 68 (wo Azotos). Mela 1, 10 (1. § 61). Vulg. Iosue 11, 12 u.a. Sulp. Sev. chron. 1, 31, 1. – Dav.: A) Azōticē, Adv., azotisch, Vulg. Nehem. 13, 24. – B) Azōtis, idis, Akk. Plur. idas, f., aus Azotos, uxores, Vulg. 2. Esdr. 13, 23. – C) Azōtius, a, um, azotisch, aus Azotos, Vulg. 1. Sam. 5, 7: Plur. subst., Azōtiī, ōrum, m., die Einw. von Azotos, die Azotier, Vulg. Iosue 13, 3 u.a. Sulp. Sev. chron. 1, 31, 3.
-
85 Burdigala
Burdigala, ae, f., uralte Stadt der Bituriges Vivisci in Aquitanien, auf der Südseite des Garumna, bedeutend durch Handel und später durch Betrieb der Wissenschaften, Geburtsort des Dichters Ausonius, j. Bordeaux, Auson. ordo urb. nob. 135. p. 102 Schenkl. Auson. Mos. 18. Mart. 9, 32, 6. Eutr. 9, 10. Amm. 15, 11, 13. Sulp. Sev. chron. 2, 48, 2. – Dav. Burdigalēnsis, e, aus Burdigala, burdigalisch, discipulus, Sidon. ep. 9, 13: synodus, Sulp. Sev. chron. 2, 49, 7.
-
86 circumtego
circum-tego, tēctum, ere, ringsum bedecken, corpus veste, Dict. 3, 11: musculos buccarum lanā, Cael. Aur. chron. 2, 4, 73: corpus arenā litorariā ignitā, ibid. 3, 7, 89: membrana, quae cor od. quae latera od. quae viscera circumtegit, Cael. Aur. acut. 2, 34, 180 u. chron. 5, 10, 95; de sign. diaet. pass. 44: im Partiz., sedens in cella circumtectus tegetibus, Naev. com. 101: arca testamenti circumtecta ex omni parte auro, Vulg. Hebr. 9, 4: Martinus nigro et pendulo pallio circumtectus, Sulp. Sev. dial. 1 (2), 3, 2: quā (ferae pelle) quasi amiculo circumtectus, ibid. 1, 15, 7. – / Lucr. 1, 1094 ist unechtes Einschiebsel.
-
87 compendiose
compendiōsē, Adv. (compendiosus), abgekürzt, kurz, Th. Prisc. medic. praes. 2, 1 u. chron. 2, 21. Cassiod. var. 8, 29 u. in psalm. 100, 1. – Compar., Th. Prisc. chron. 2, 19. Sidon. ep. 7, 10. – Superl., Cassian. coll. patr. 10, 14.
-
88 congruus
congruus, a, um (congruo), a) übereinstimmend, im Einklang stehend, harmonisch, m. cum u. Abl., nam cum illa sane congruost sermo tibi, du verstehst es, dich recht hübsch mit ihr zu unterhalten, Plaut. mil. 1116. – m. Dat., nuptiae iuri civili congruae, Apul. met. 6, 23: quid tam congruum fidei Romanae, quam etc., Ulp. dig. 2, 14, 1 (u. so m. Dat. Papin. dig. 39, 5, 31. § 1. Rut. Nam. 1, 304. Apul. de dogm. Plat. 2, 13. Vulg. genes. 40, 5; exod. 15, 23. Cael. Aur. chron. 4, 9, 135): n. pl. subst., qui congrua mundo iudicat, Claud. laud. Stil. 1, 89: a quibus cum audiret aetati congrua, Lampr. Heliog. 11, 5: polliciti victui congrua militibus, Amm. 29, 5, 15. – absol., c. partes, Pallad. 1, 12 in.: modus, Pallad. 11, 14, 6: tempora, Claud. in Ruf. 1, 315: colloquium, Vulg. 2. Mach. 14, 22: sententia, Serv. Verg. Aen. 2, 402: latitudo, Cael. Aur. chron. 5, 1, 14. – b) einstimmig, congruo cunctae multitudinis consensu, Apul. met. 7, 1.
-
89 decoctio
dēcoctio, ōnis, f. (decoquo), I) die Abkochung, u. zwar konkr. = das Dekokt (als mediz. Tränkchen), myrti (von M.), Cael. Aur. acut. 3, 3, 17: palmularum Thebaicarum, Cael. Aur. chron. 2, 7, 104: eiusdem hibisci, ibid. 5, 1, 12: harum (herbarum) decoctio potui data, Ps. Apul. herb. 77: decoctio cotidie sumptui data, Plin. Val. 1, 61: decoctio, quam supra diximus, Cael. Aur. chron. 2, 13, 165. – II) übtr.: a) die Zersetzung, Verdauung, Cassiod. de anim. 6: cibi et corporis, Isid. 11, 1, 139. – b) das Sich-Verflüchtigen, Hinschwinden, die Abminderung, Cod. Iust. 11, 9, 5, Cod. Theod. 4, 9, 3. Cassiod. var. 4, 30, 2 u. 10, 29, 4.
-
90 delectatio
dēlectātio, ōnis, f. (delecto), I) die Ergötzung, der Zeitvertreib, die Unterhaltung, der Genuß, (verb. suavitas et delctatio, iucunditas delectatioque), nulla alia, Ter.: sermonis, Cic.: conviviorum, Cic.: Vibius delectationi natus, Quint.: lectio sine ulla delectatione, höchst unerquickliche, Cic.: magnam delectationem habere (gewähren), Cic.: delectationem ex fabulis quaerere, durch Erz. zu unterhalten suchen, Cels.: haec delectationem tibi nullam attulissent (hätte dir keinen Spaß gemacht), Cic.: bibliothecam ad communem delectationem instituere, Vitr.: m. obj. Genet., videndi et audiendi delectatione duci, Interesse an usw., Cic. de off. 1, 105. – Plur., audientium delectationes, Vitr.: in ipsa occupatione delectationes alias multas habere, Cic.: est enim (aqua) maxime necessaria, et ad vitam et ad delectationes et ad usum cotidianum, Vitr. – II) spät. mediz. t. t., der Reiz, die Reizung, frequens ventris egerendi, Drang, Cael. Aur. chron. 4, 6, 88: u. so urinae reddendae, ibid. 5, 10, 106. – Plur. ventris delectationes, Cael. Aur. chron. 4, 3, 46. – III) die Verführung, Verlockung, Itala Iudith 12, 16.
-
91 detractio
dētractio, ōnis, f. (detraho), das Wegnehmen, die Wegnahme, I) im guten Sinne: A) eig.: 1) im allg. (Ggstz. adiectio), illa enim ipsa efficiuntur detractione (durch Wegmeißeln), Cic. de div. 2, 48: Plur., adiectiones et detractiones (cuneorum), Vitr. 9, 8 (9), 7. – 2) insbes.: a) das Wegnehmen vom Körper durch Scheren, das Abscheren, capillorum, Cael. Aur. chron. 3, 8, 131. – b) als mediz. t. t. die Abführung, Ausleerung, Abzapfung, Entziehung aus dem Körper, confecti aut consumpti cibi, Cic. Tim. 16: umoris, Cael. Aur. chron. 3, 8. § 115. 129. 135: sanguinis, die Blutabzapfung, Blutentziehung, Cels. 2, 7. p. 43, 32 D.; 2, 10. p. 53, 14 D. u. ö. Plin. 17, 246. Quint. 2, 10, 6: sanguinis per venas detr., Cael. Aur. acut. 3, 4, 25: im Zshg. bl. detractio, Cels. 2, 10. p. 53, 34 D. – Plur., detractiones, Plin. 16, 244 u. 17, 133: Ggstz. adiectiones, Vitr. 1, 6, 3. – B) übtr., die Wegnahme, a) übh., die Wegnahme, der Abzug, cuius loci detractionem fieri velit, welchen Platz er sich vorbehalten möchte, Cic. ad Att. 12, 35, 1. – b) als t. t. der Baukunst, die Wegnahme, Verringerung, gew. Plur. detractiones (Ggstz. adiectiones, die Hinzufügungen, Zusätze, Verstärkungen), Vitr. 6, 2, 1; 6, 2, 4; 10, 6 (Maßzusätze): tunc erit, ut ingenio et acumine de symmetriis detractiones et adiectiones fiant, Vitr. 6, 3, 11. – c) als gramm. t. t., α) die Weg nahme, Weglassung eines Buchstaben, einer Silbe, die Verkürzung um einen Buchstaben, eine Silbe (Ggstz. adiectio), Quint. 1, 5, 14. Fortunat. art. 28, 1. p. 294, 11 sqq. (K.). – β) die Ausstoßung eines Buchstaben (zB. des m), die Elision (Ggstz. suspensio), Isid. 1, 31, 6. – γ) die Auslassung eines Wortes, die Ellipse (Ggstz. adiectio), Quint. 1, 5, 38 u. 40: Plur., Quint. 9, 3, 18. – d) die Abnahme eines Übels, die Befreiung von etw., doloris, Gell. 2, 6, 12 u. 2, 9, 3. – II) im üblen Sinne, die Entziehung, Beeinträchtigung, detr. atque appetitio alieni (fremden Eigentums), Cic. de off. 3. 30.
-
92 digestibilis
dīgestibilis, e (digero), I) aktiv, die Verdauung befördernd, oxygarum, Apic. 1, 35: sucus, Cael. Aur. chron. 1, 4, 88. – II) passiv, verdaulich, cibus, Cael. Aur. chron. 1, 5, 159: Compar., avena digestibilior est omnibus leguminibus, Oribas. 1, 35. p. 2, 21 H.
-
93 divisura
dīvīsūra, ae, f. (divido), die Zerteilung = das Zerteiltsein, I) von Natur, die Gabeln, in die ein Baum sich teilt, Plin. 16, 122: Plur. = die Spalten an einer Pflanze, Plin. 25, 167. – II) der Einschnitt, den man in etw. macht od. gemacht hat, zB. beim Aderlassen, Cael. Aur. acut. 3, 4, 27; chron. 2, 12, 146 sq.: an Bäumen, laterum divisurae, Pallad. 11, 12, 7: capitis divisura accurata, quam Graeci χιασμόν (den Kreuzschnitt) vocant, Cael. Aur. chron. 1, 4, 118.
-
94 encathisma
encathisma, atis, n. (εγκάθισμα), I) das Sitzbad, rein lat. sessio, Cael. Aur. de morb. chron. 5, 4, 69. Sext. Plac. medic. 9, 17. – II) ein warmes Bähmittel, Cael. Aur. de morb. chron. 2, 1, 23 u.a. Ps. Apul. herb. 39, 3.
-
95 fertorius
-
96 fluminalis
flūminālis, e (flumen), zum Flusse gehörig, Fluß-, navigationes, Cael. Aur. de morb. chron. 1, 1, 44: cancer, Cael. Aur. de morb. chron. 1, 4, 119: genus piscium (Ggstz. genus piscium marinum, stagnale), Iunior. phil. orb. descr. 21 (in Auct. class. ed. Mai tom. 3. p. 398, 1).
-
97 fomentatio
fōmentātio, ōnis, f. (fomento), die Bähung, Ulp. dig. 32, 1, 70. § 7: frigida, Cael. Aur. de morb. acut. 2, 9, 51: capitis, Cael. Aur. de morb. chron. 3, 2, 23: fom. ad omnes tumores sive duritias, Pelagon. veterin. 25 = 337 Ihm: Plur., medicosae fomentationes, Cael. Aur. de morb. chron. 2, 1, 59.
-
98 formicatio
formīcātio, ōnis, f. (formico), das Ameisenlaufen, das durch Wärzchen erzeute Hautkribbeln, Hautjucken, griech. μυρμηκιασμός, corporum formicationes, Plin. 28, 71. Cael. Aur. de morb. chron. 5, 1, 2: verendorum formicationes, Plin. 30, 72: formicatio eorum articulorum, qui tanguntur, Cael. Aur. de morb. chron. 5, 2, 30.
-
99 fricatio
fricātio, ōnis, f. (frico), das Reiben, Abreiben, der Haut usw., das Frottieren, assidua, Col. 6, 12, 1 (wo cod. Sang. frictio): vehemens, Plin. 28, 53: capitis, Cael. Aur. de morb. chron. 1, 3, 59: fricationem adhibere, ibid. 3, 7, 92 u. 95: Plur., certo numero uti fricationum, Cael. Aur. de morb. chron. 3, 8, 146. – / Bei Cels. jetzt überall frictio (w. vgl.); Vitr. 7, 6, 2 unecht.
-
100 gravatio
gravātio, ōnis, f. (gravo), die (körperl.) Beschwerde, post cibum, Cael. Aur. de morb. acut. 2, 32, 171: gravatio, quam Graeci καρον appellant, Cael. Aur. de morb. acut. 3, 5, 53: gravatio, quam κάρωσιν vocant, Cael. Aur. de morb. chron. 4, 3, 33: Ggstz., gravatio atque tensio supinatis aegrotantibus et relevatio sedentibus, Cael. Aur. de morb. chron. 5, 10, 96.
См. также в других словарях:
chron — chron; chron·anagram; chron·i·cal; chron·i·cal·ly; chron·i·cler; chron·ist; chron·o·gram; chron·o·gram·mat·ic; chron·o·gram·ma·tist; chron·o·gram·mic; chron·o·log·ic; chron·o·log·i·cal; chron·o·man·cy; chron·o·man·tic; chron·o·met·ric;… … English syllables
Chron X — Developer(s) Darkened Sky Studios LLC Publisher(s) Darkened Sky Studios LLC Designer(s) George Moromisato, Andrea Shubert, Dan Collins, Ian Schreiber, Colin Davis, Matt Holden … Wikipedia
chron- — chron(o) , chrone ♦ Éléments, du gr. khrônos « temps » : chronomètre, synchrone. ⇒ chronique, chronisme. ⇒CHRON(O) , (CHRON , CHRONO ), élément préf. Élément préf. tiré du gr. « temps », servant à former des composés, subst. ou adj., relevant… … Encyclopédie Universelle
chron|o|bi|ol|o|gy — «KRON uh by OL uh jee», noun. the study of biorhythm: »One of the relationships discovered by chronobiology is that the many rhythms within the human body normally move in a set synchrony with one another (Philip Hilts). –chron´o|bi´o|log´i|cal,… … Useful english dictionary
chron... — chron..., Chron... [k...] vgl. ↑chrono..., Chrono … Das große Fremdwörterbuch
chron´ic|al|ly — chron|ic «KRON ihk», adjective. 1. a) lasting a long time; lingering; long continued (contrasted with acute): »Rheumatism is often a chronic disease. b) having suffered long from an illness or other affliction; continued: »a chronic invalid … Useful english dictionary
chron|ic — «KRON ihk», adjective. 1. a) lasting a long time; lingering; long continued (contrasted with acute): »Rheumatism is often a chronic disease. b) having suffered long from an illness or other affliction; continued: »a chronic invalid … Useful english dictionary
chron — abbrev. 1. chronicle 2. chronological 3. chronology * * * … Universalium
Chron — abbrev. Bible Chronicles * * * … Universalium
Chron — abbrev. Bible Chronicles … English World dictionary
chron — abbrev. 1. chronicle 2. chronological 3. chronology … English World dictionary