Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

charta

  • 1 charta

        charta ae, f, χάρτησ, a leaf of the Egyptian papyrus, paper: quodcumque semel chartis inleverit, H.: chartas et scrinia posco, H.: dentata, smooth, L. — A writing, paper: chartae obsoluerunt, the records: ne charta nos prodat: finis chartaeque viaeque, H.: tribus chartis, books, Ct.: si chartae sileant, poems, H.
    * * *
    paper/papyrus (sheet); record/letter, book/writing(s); thin metal sheet/leaf

    Latin-English dictionary > charta

  • 2 charta

    charta, ae ( chartus, i, m., Lucil. ap. Non. p. 196, 19). f., = o chartês (cf. the letter A), a leaf of the Egyptian papyrus, paper, Plin. 13, 11, 21, § 68 sqq.; Lucr. 6, 112; 6, 114; Cic. Att. 5, 4, 4; Hor. Ep. 2, 1, 113:

    dentata,

    smooth, Cic. Q. Fr. 2, 14 (15), 1:

    emporitica inutilis scribendo involucris chartarum segestriumque mercibus usum praebet,

    Plin. 13, 12, 23, § 76:

    epistulares,

    Mart. 14, 11 in lemm.; Dig. 33, 9, 3, § 10:

    novae,

    ib. 37, 11, 4:

    purae,

    ib. 32, 1, 52, § 4:

    transversa,

    Suet. Caes. 56:

    vacuae,

    Mart. 14, 10, 2.—
    B.
    Meton.
    1.
    The papyrus plant itse ' f, Plin. 13, 11, 21, § 68.—Far more freq.,
    2.
    That which is written upon paper, a writing, letter, poem, etc., Lucr. 3, 10; 4, 971; Cic. Cael. 17, 70; id. Att. 2, 20, 3; Cat. 1, 6; 68, 46; Hor. C. 4, 9, 31; id. S. 1, 10, 4; id. Ep. 2, 1, 35; 2, 1, 161; 2, 1, 270; id. A. P. 310:

    Arpinae, i.e. Ciceronis,

    Mart. 10, 19. —
    II.
    Transf., a thin leaf, plate, lamina, tablet (cf. Lidd. and Scott, under chartês, 3.):

    plumbea,

    Suet. Ner. 20.

    Lewis & Short latin dictionary > charta

  • 3 Magna charta

    Latin Quotes (Latin to English) > Magna charta

  • 4 anus

        anus ūs (rarely -uis, T.), f    an old woman, matron, old wife, old maid: prudens, H.: pia, O.: Iunonis anus templique sacerdos, aged priestess, V.: delira. — Esp., a female soothsayer, sibyl, H. —As adj., old: cerva anus, O.: charta, Ct.
    * * *
    I
    ana, anum ADJ
    old (of female persons and things), aged
    II
    ring, circle, link, circular form; anus; fundement; piles, hemorrhoids (L+S); year (astronomical/civil); age, time of life; year's produce
    III
    old woman; hag; matron; old maid; sibyl, sorceress; foolish/cringing person

    Latin-English dictionary > anus

  • 5 cacō

        cacō āvī, ātus, āre,    to go to stool.—Supin. acc., H.—With acc, to pass, void, Ph.:cacata charta, smeared with refuse, Ct.
    * * *
    cacare, cacavi, cacatus V
    defecate; defecate upon; defile with excrement; (rude)

    Latin-English dictionary > cacō

  • 6 chartula

        chartula ae, f dim.    [charta], a little paper, memorandum.
    * * *
    scrap/piece of papyrus; small note, bill (L+S); small piece of paper (Ecc)

    Latin-English dictionary > chartula

  • 7 dentātus

        dentātus adj.    [dens], having teeth: serrula: male, O.— Polished with a tooth: charta.
    * * *
    dentata, dentatum ADJ
    toothed; w/(prominent/displayed) teeth; w/spikes/teeth/gears; polished w/tooth

    Latin-English dictionary > dentātus

  • 8 labefaciō

        labefaciō fēcī, factus, ere; pass. labefīō, factus, fierī    [labo+facio], to cause to totter, shake, loosen, make ready to fall: dentīs mihi, T.: partem muri, Cs.: Charta a vinclis non labefacta suis, opened, O.: labefacta iugera, i. e. deeply ploughed, V.: calor labefacta per ossa cucurrit, relaxed, V.—Fig., to cause to waver, shake: alquem: animus vario labefactus volnere, O.: primores, to shake in allegiance, Ta.: magno animum labefactus amore, disquieted, V.— To shake, weaken, overthrow, ruin, destroy: (res p.) labefacta: quo iura plebis labefacta essent, L.
    * * *
    labefacere, labefeci, labefactus V
    make unsteady/totter, loosen, shake; subvert power/authority; weaken resolve

    Latin-English dictionary > labefaciō

  • 9 loquor

        loquor cūtus (quūtus), ī, dep.    [4 LAC-], to speak, talk, say, tell, mention, utter: male, T.: mihi sane bene loqui videtur: Latine: aliā linguā: pro alquo: apud imperitos, before: advorsum hunc, before him, T.: cum prole, O.: horribile est, quae loquantur: ne singulas loquar urbīs, mention, L.: pugnantia, to contradict oneself: proelia, H.: quem tuum negotium agere loquebantur.— To talk of, speak about, have ever on the lips: semper Curios: nil nisi classīs: reges atque tetrarchas, Omnia magna, H.: de magnis maiora, Iu.—Plur. with indef subj., they say, it is said, they talk of, the talk is of: hic mera scelera loquuntur: Iuppiter, hospitibus nam te dare iura loquuntur, V.—Fig., to speak, declare, show, indicate, express clearly: oculi mimi, quem ad modum animo adfecti simus, loquuntur: ut consuetudo loquitur, as is usually said: cum chartā dextra locuta est, has written upon it, O.— To rustle, murmur: pini loquentes, V.
    * * *
    loqui, locutus sum V DEP
    speak, tell; talk; mention; say, utter; phrase

    Latin-English dictionary > loquor

  • 10 novō

        novō āvī, ātus, āre    [novus], to make new, renew, renovate: transtra, repair, V.: nullā prole novare viros, O.: animus defessus... risu novatur, is refreshed: ardorem, L.: novat repetitum volnus, repeats anew, O.: agro non semel arato sed novato et iterato, reploughed: digitis charta novata meis, written over, O.— To invent, coin: verbum aut inusitatum aut novatum: Ignotum hoc aliis ipse novavit opus, O.— To change, alter: nihil novandum in legibus: nomen faciemque, O.: Fortuna fidem mutata novavit, proved fickle, V.: bis tua fata novabis, experience change of fortune, O.—In public life, to make a change, effect a revolution: novandi spes, of a revolution, S.: ne quid eo spatio novaretur, S.: res, to effect a revolution, L.: quonam modo in Graecis res novarentur. L.
    * * *
    novare, novavi, novatus V
    make new, renovate; renew, refresh, change

    Latin-English dictionary > novō

  • 11 solūtus

        solūtus adj. with comp. and sup.    [P. of solvo], unbound, free, loose, at large, unfettered, unbandaged: cum eos vinciret, te solu<*>um Romam mittebat?: nec quisquam solutus dicitur esse sectus, unbandaged: duos (captivos) solutos ire ad Hannibalem iussit, L.: charta, open, O.—Fig., unbound, uncontrolled, unfettered, released, exempt, free: mens: ab omni imperio externo soluta in perpetuum Hispania, L.: solutos qui captat risūs hominum, H.: ludunt risu soluto, unrestrained, V.: soluta (praedia) meliore in causā sunt quam obligata, unmortgaged: omni faenore, H.: (religione) solutus ac liber, L.— Free, unburdened, at leisure, at ease, unbent: sed paulo solutiore animo tamen: quo mea ratio facilior et solutior esse posset: quam homines soluti ridere non desinant: Cum famulis operum solutis, H.— Free, unbiassed, unprejudiced, independent: iudicio senatūs soluto et libero: si essent omnia mihi solutissima: liberi enim ad causas solutique veniebant, uncommitted. —Of a speaker, free, unembarrassed, fluent, ready: in explicandis sententiis: solutissimus in dicendo. —Of composition, free, unfettered, inartificial, irregular: Scribere verba soluta modis, without meter, O.: verbis solutis numeros adiungere, rhythm to prose: soluta oratio, prose: nec vero haec (verba) soluta nec diffluentia, sed astricta numeris.— Free from liability, not accountable, exempt: illud tempus habere solutum ac liberum.— Unbridled, insolent, loose, wanton, arbitrary: amores: quo minus conspectus eo solutior erat, L.: quorum in regno libido solutior fuerat, L.: orator tam solutus et mollis in gestu, extravagant.—Undisciplined, disorderly, lax, remiss, careless: omnia soluta apud hostīs esse, L.: lenitas solutior.
    * * *
    soluta -um, solutior -or -us, solutissimus -a -um ADJ
    unbound, released; free, at large; unrestrained, profligate; lax, careless

    Latin-English dictionary > solūtus

  • 12 vinculum or vinclum

        vinculum or vinclum ī, n    [vincio], a means of binding, fastening, band, bond, rope, cord, fetter, tie: corpora constricta vinculis: vincula rupit, V.: quamvis Charta sit a vinclis non labefacta suis, i. e. the seal, O.: vincula epistulae laxavit, N.: Tyrrhena pedum circumdat vincula plantis, i. e. sandals, V.— Plur, fetters, bonds, prison: mitto vincla, mitto carcerem: in vincula coniectus, Cs.: in vincula duci, L.: ex vinculis causam dicere, i. e. to plead in chains, Cs.—Fig., a bond, fetter, restraint: e corporum vinculis tamquam e carcere evolare: vinculum ingens immodicae cupiditati iniectum est, L.—A bond, tie, band: omnes artes habent quoddam commune vinculum: fidei, L.: vincula revellit iudiciorum: accedit maximum vinculum, quod ita rem p. geris, ut, etc.: Ne cui me vinclo sociare iugali, V.; cf. vinclo tecum propiore ligari, O.: Excusare mercenaria vincla, H.

    Latin-English dictionary > vinculum or vinclum

  • 13 abverto

    ā-verto (arch. - vorto; in MSS. also abverto; cf. ab init.), ti, sum, 3, v. a., to turn something away from a place, to avert, turn off, remove, etc. (opp. adverto).
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.
    a.
    Constr. aliquem ab or with the simple abl.; the limit designated by in with acc. (more rarely by ad):

    ab saxo avortit fluctus ad litus scapham,

    Plaut. Rud. 1, 2, 76: Jup. Te volo, uxor, conloqui. Quor ted avortisti? Alc. Est ita ingenium meum:

    Inimicos semper osa sum optuerier,

    id. Am. 3, 2, 18:

    (M. Lepidus) Antonio diadema Caesari imponente se avertit,

    Cic. Phil. 5, 14; id. Balb. 5, 11:

    aliquid ab oculis,

    id. N. D. 2, 56, 141:

    nos flumina arcemus, dirigimus, avertimus,

    turn off, id. ib. 2, 60, 152; so Liv. 41, 11, 3: quod iter ab Arari Helvetii averterant, had turned aside their march from Caes. B. G. 1, 16 et saep.:

    locis seminis ic tum,

    Lucr. 4, 1273:

    Italiā Teucrorum regem,

    Verg. A. 1, 42:

    a ceteris omnium in se oculos,

    Liv. 2, 5, 6:

    in comitiorum disceptationem ab lege certamen,

    id. 3, 24, 9:

    ab hominibus ad deos preces,

    id. 6, 20, 10: se alicui, instead of ab aliquo. Col. 6, 37, 10.—And poet. with acc.:

    quo regnum Italiae Libycas averteret oras,

    Verg. A. 4, 106. —With dat.:

    Quod mihi non patrii poterant avertere amici,

    Prop. 4, 24, 9; so Val. Fl. 3, 491.—Also without an antecedent ab (since this is included in the verb) with in with acc.:

    in fugam classem, Liv 22, 19, 11: dissipatos in fugam,

    id. 34, 15, 2; hence absol.:

    mille acies avertit avertetque (sc. in fugam),

    put to flight, id. 9, 19, 17.—
    b.
    Pass. in mid. signif. with the acc., in the Greek manner, to turn away from:

    equus fontes avertitur,

    Verg. G. 3, 499 (cf. the Gr. apostrephesthai to hudôr, and aversari):

    oppositas impasta avertitur herbas,

    Stat. Th. 6, 192; Petr. 124, 248.—
    c.
    As v. n. avertere = se avertere, to turn one's self away, to retire:

    ob eam causam huc abs te avorti,

    Plaut. Mil. 4, 2, 83:

    ecce avortit,

    id. ib. 2, 2, 50:

    dixit et avertens roseā cervice refulsit,

    Verg. A. 1, 402:

    tum prora avertit,

    id. ib. 1, 104:

    avertit et ire in Capitolium coepit,

    Gell. 4, 18, 4 al. —
    B.
    To take away, drive away, carry off, steal, embezzle, to appropriate to one ' s self:

    pecuniam publicam,

    Cic. Verr. 2, 1, 4:

    compertum publicam pecuniam avertisse,

    Tac. H. 1, 53:

    aliquid domum tuam,

    Cic. Verr. 2, 3, 19:

    praedam omnem domum avertebant,

    Caes. B. C. 3, 59:

    intellexistis innumerabilem frumenti numerum per triennium aversum a re publicā esse ereptumque aratoribus,

    Cic. Verr. 2, 3, 69 fin.:

    auratam Colchis pellem,

    to carry off, Cat. 64, 5:

    quattuor a stabulis tauros,

    Verg. A. 8, 208:

    avertere praedas,

    id. ib. 10, 78:

    carā pisces avertere mensā,

    Hor. S. 2, 4, 37.—
    II.
    Trop.
    A.
    To turn, divert a person from a course of action, purpose, etc.:

    accusandi terrores et minae populi opinionem a spe adipiscendi avertunt,

    Cic. Mur. 21:

    avertant animos a spe recuperandae arcis,

    Liv. 9, 24, 11:

    qui mentem optimi viri a defensione meae salutis averterant,

    Cic. Sest. 31:

    ut nec vobis averteretur a certamine animus,

    Liv. 1, 28, 5:

    animum a pietate,

    id. 7, 5, 7:

    aliquem ab incepto avertit,

    id. 23, 18, 9:

    a philosophiā,

    Suet. Ner. 52.—
    B.
    Aliquem, to turn away from one in feeling, i. e. to make averse or disinclined to, to alienate, estrange:

    legiones abducis a Bruto. Quas? nempe eas, quas ille a C. Antonii scelere avertit et ad rem publicam suā auctoritate traduxit,

    Cic. Phil. 10, 3:

    ipse Pompeius totum se ab ejus (sc. Caesaris) amicitiā averterat,

    had quite alienated himself from, Caes. B. C. 1, 4:

    civitates ab alicujus amicitiā,

    id. ib. 3, 79:

    popularium animos,

    Sall. J. 111, 2:

    futurum, uti totius Galliae animi a se averterentur,

    Caes. B. G. 1, 20:

    nobis mentem deorum,

    Cat. 64, 406.—Hence, āver-sus, a, um, P. a.
    A.
    Turned off or away: aversum hostem videre nemo potuit, turned away, i. e. turned in flight, Caes. B. G. 1, 26; hence, backwards, behind, back ( = a tergo; opp. adversus), distant:

    et adversus et aversus impudicus es,

    before and behind, Cic. de Or. 2, 63, 256:

    canities homini semper a priori parte capitis, tum deinde ab aversā,

    Plin. 11, 37, 47, § 131; 11, 52, 113, § 272: ne aversos nostros aggrederentur, fall upon our troops in the rear, Galba ap. Cic. Fam. 10, 30, 3:

    ne aversi ab hoste circumvenirentur,

    from behind, in the rear, Caes. B. G. 2, 26:

    aversos proterere,

    id. B. C. 2, 41: aversi vulnerantur, Auct. B. Alex. 30;

    32: aversum ferro transfixit,

    Nep. Dat. 11, 5:

    aversos boves caudis in speluncam traxit,

    backwards, Liv. 1, 7, 5 (cf. Prop. 5, 9, 12:

    Aversos caudā traxit in antra boves): aversa hosti porta,

    Tac. A. 1, 66:

    scribit in aversā Picens epigrammata chartā,

    upon the back of the paper, Mart. 8, 62 (cf. Juv. 1, 6: liber scriptus in tergo), and so al.— Trop.:

    milites aversi a proelio,

    withdrawn from the battle, Caes. B. C. 2, 12. — Subst.: āversum, i, n., the hinder or back part, the back (as subst. only in the plur.):

    per aversa castrorum receptus est,

    Vell. 2, 63 Ruhnk.:

    per aversa urbis fugam dederat,

    Liv. 5, 29, 4: ad aversa insulae, id. [p. 215] 37, 27, 2:

    aversa montis,

    Plin. 4, 11, 18, § 41: aversa Indiae, the back or remoter parts of India, id. 37, 8, 33, § 110.—So in adverb. phrase: in aversum, backwards:

    Cetera animalia in aversum posterioribus pedibus quam prioribus,

    Plin. 11, 45, 101, § 248 (Jan, in diversum):

    collum circum agit (lynx) in aversum,

    id. 11, 47, 107, § 256 (Jan, in aversum se; Sillig, in adversum). —
    B.
    Disinclined, alienated, unfavorable, opposed, hostile, averse; constr. with ab, with dat., or absol.
    (α).
    With ab (so most frequently in Cicero):

    aversus a Musis,

    Cic. Arch. 9, 20:

    aversus a vero,

    id. Cat. 3, 9, 21:

    turbidi animorum motus, aversi a ratione, et inimicissimi mentis vitaeque tranquillae,

    id. Tusc. 4, 15, 34:

    Quintus aversissimo a me animo fuit,

    id. Att. 11, 5 fin.; Col. 11, 1, 14:

    aversissimus ab istis prodigiis sum,

    Sen. Ep. 50.—
    (β).
    With dat.:

    aversus mercaturis,

    Hor. S. 2, 3, 107:

    vilicus aversus contubernio,

    Col. 12, 1, 2:

    defensioni aversior,

    Quint. 7, 1, 11 (but acc. to the MSS., adversior seems here to deserve the preference; so Halm; cf. Spald. and Zumpt ad h. l.).—
    (γ).
    Absol.:

    aversa deae mens,

    Verg. A. 2, 170:

    aversa voluntas,

    id. ib. 12, 647:

    aversos soliti componere amicos,

    Hor. S. 1, 5, 29:

    aversus animus,

    Tac. H. 4, 80 et saep.:

    vultus aversior,

    Sen. Ira, 2, 24:

    aversi animis,

    Tac. A. 14, 26.— Adv. not used.

    Lewis & Short latin dictionary > abverto

  • 14 amphitheatricus

    amphĭthĕātrĭcus, a, um, adj. [id.], i.q. amphitheatralis: charta, made near the amphitheatre, of little value, Plin. 13, 12, 23, § 75:

    spectaculum,

    Symm. Ep. 4, 8.

    Lewis & Short latin dictionary > amphitheatricus

  • 15 anus

    1.
    ānus, i, m. [for as-nus; cf. Sanscr. ās, = to sit, seat one's self; hêmai (Dor. hêsmai) kath-êmai, Varr.; others refer it to 2. anus, from its form], the posteriors, fundament.
    I.
    Lit., * Cic. Fam. 9, 22; Cels. 7, 30; Scrib. Comp. 227.—
    II.
    Meton., disease of the anus, piles, hemorrhoids (eccl. Lat.):

    quinque anos aureos facietis, i. e. representations of,

    Vulg. 1 Reg. 6, 5 bis; 6, 11; 6, 17.
    2.
    ānus, i, m. [related to 2. an- = amphi; prim. signif. a rounding, a circular form; hence also 1. anulus; cf. Varr. L. L. 6, 8, p. 76 Müll.], an iron ring for the feet, Plaut. Men. 1, 1, 9.
    3.
    ănus, ūs (also uis, Enn. ap. Non. p. 474, 30, or Trag. v. 232 Vahl.; Ter. Heaut. 2, 3, 46; Varr. ap. Non. p. 494, 24; cf. Gell. 4, 16; Prisc. p. 718 P.; v. domus, fructus, victus), f. [cf. old Germ. Ano, Ana, = great-grandfather, great-grandmother; Germ. Ahn, ancestor], an old woman ( married or unmarried), a matron, old wife, old maid (sometimes in an honorable sense, but com. as a term of contempt).
    I.
    Lit.: tremulis anus attulit artubus lumen, Enn. ap. Cic. Div. 1, 20, 40 (Ann. v. 36 Vahl.); Plaut. Rud. 2, 3, 75:

    quid nuntias super anu?

    id. Cist. 4, 1, 8:

    ejus anuis causā,

    Ter. Heaut. 2, 3, 46:

    prudens,

    Hor. Epod. 17, 47:

    pia,

    Ov. M. 8, 631:

    huic anui non satis,

    Plaut. Curc. 1, 2, 16; Vulg. Gen. 18, 13; ib. 1 Tim. 5, 2:

    quae est anus tam delira, quae ista timeat?

    Cic. Tusc. 1, 21, 48 et saep.—Sometimes for a female soothsayer, sibyl, Hor. S. 1, 9, 30; Ov. F. 4, 158.—
    II.
    Transf. as adj., old, aged (cf. senex, old; old man, sometimes old woman):

    anus matronae,

    Suet. Ner. 11:

    libertinam quamvis anum,

    id. Oth. 2.—Also of animals, or inanimate things of the feminine gender:

    cerva anus,

    Ov. A. A. 1, 766:

    charta,

    Cat. 68, 46:

    testa,

    Mart. 1, 106:

    terra,

    Plin. 17, 3, 5, § 35:

    fici,

    id. 15, 19, 21, § 82 al.

    Lewis & Short latin dictionary > anus

  • 16 arrenicum

    arrĕnĭcum ( arrh-, arsĕn-), i, n., = arsenikon (arrenikon), arsenic, orpiment. vitia cum chartā et arrhenico sanant, Plin. 28, 15, 60, § 214; 34, 18, 56, § 178 (Vitr. 7, 7, 7 fin. uses for it auripigmentum).

    Lewis & Short latin dictionary > arrenicum

  • 17 Augusteum

    Augustēus, a, um, adj. [Augustus], of or belonging to Augustus, Augustan:

    lex,

    Front. Col. p. 121 Goes:

    termini,

    id. ib. pp. 119, 121, 122:

    charta, also called regia,

    Isid. Orig. 6, 10, 2 (cf. Plin. 13, 12, 23, § 74): marmor, v. 2. Augustus, II.—Hence, Augustēum, i, n., a temple built in honor of Augustus, Inscr. Orell. 642.

    Lewis & Short latin dictionary > Augusteum

  • 18 Augusteus

    Augustēus, a, um, adj. [Augustus], of or belonging to Augustus, Augustan:

    lex,

    Front. Col. p. 121 Goes:

    termini,

    id. ib. pp. 119, 121, 122:

    charta, also called regia,

    Isid. Orig. 6, 10, 2 (cf. Plin. 13, 12, 23, § 74): marmor, v. 2. Augustus, II.—Hence, Augustēum, i, n., a temple built in honor of Augustus, Inscr. Orell. 642.

    Lewis & Short latin dictionary > Augusteus

  • 19 aversum

    ā-verto (arch. - vorto; in MSS. also abverto; cf. ab init.), ti, sum, 3, v. a., to turn something away from a place, to avert, turn off, remove, etc. (opp. adverto).
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.
    a.
    Constr. aliquem ab or with the simple abl.; the limit designated by in with acc. (more rarely by ad):

    ab saxo avortit fluctus ad litus scapham,

    Plaut. Rud. 1, 2, 76: Jup. Te volo, uxor, conloqui. Quor ted avortisti? Alc. Est ita ingenium meum:

    Inimicos semper osa sum optuerier,

    id. Am. 3, 2, 18:

    (M. Lepidus) Antonio diadema Caesari imponente se avertit,

    Cic. Phil. 5, 14; id. Balb. 5, 11:

    aliquid ab oculis,

    id. N. D. 2, 56, 141:

    nos flumina arcemus, dirigimus, avertimus,

    turn off, id. ib. 2, 60, 152; so Liv. 41, 11, 3: quod iter ab Arari Helvetii averterant, had turned aside their march from Caes. B. G. 1, 16 et saep.:

    locis seminis ic tum,

    Lucr. 4, 1273:

    Italiā Teucrorum regem,

    Verg. A. 1, 42:

    a ceteris omnium in se oculos,

    Liv. 2, 5, 6:

    in comitiorum disceptationem ab lege certamen,

    id. 3, 24, 9:

    ab hominibus ad deos preces,

    id. 6, 20, 10: se alicui, instead of ab aliquo. Col. 6, 37, 10.—And poet. with acc.:

    quo regnum Italiae Libycas averteret oras,

    Verg. A. 4, 106. —With dat.:

    Quod mihi non patrii poterant avertere amici,

    Prop. 4, 24, 9; so Val. Fl. 3, 491.—Also without an antecedent ab (since this is included in the verb) with in with acc.:

    in fugam classem, Liv 22, 19, 11: dissipatos in fugam,

    id. 34, 15, 2; hence absol.:

    mille acies avertit avertetque (sc. in fugam),

    put to flight, id. 9, 19, 17.—
    b.
    Pass. in mid. signif. with the acc., in the Greek manner, to turn away from:

    equus fontes avertitur,

    Verg. G. 3, 499 (cf. the Gr. apostrephesthai to hudôr, and aversari):

    oppositas impasta avertitur herbas,

    Stat. Th. 6, 192; Petr. 124, 248.—
    c.
    As v. n. avertere = se avertere, to turn one's self away, to retire:

    ob eam causam huc abs te avorti,

    Plaut. Mil. 4, 2, 83:

    ecce avortit,

    id. ib. 2, 2, 50:

    dixit et avertens roseā cervice refulsit,

    Verg. A. 1, 402:

    tum prora avertit,

    id. ib. 1, 104:

    avertit et ire in Capitolium coepit,

    Gell. 4, 18, 4 al. —
    B.
    To take away, drive away, carry off, steal, embezzle, to appropriate to one ' s self:

    pecuniam publicam,

    Cic. Verr. 2, 1, 4:

    compertum publicam pecuniam avertisse,

    Tac. H. 1, 53:

    aliquid domum tuam,

    Cic. Verr. 2, 3, 19:

    praedam omnem domum avertebant,

    Caes. B. C. 3, 59:

    intellexistis innumerabilem frumenti numerum per triennium aversum a re publicā esse ereptumque aratoribus,

    Cic. Verr. 2, 3, 69 fin.:

    auratam Colchis pellem,

    to carry off, Cat. 64, 5:

    quattuor a stabulis tauros,

    Verg. A. 8, 208:

    avertere praedas,

    id. ib. 10, 78:

    carā pisces avertere mensā,

    Hor. S. 2, 4, 37.—
    II.
    Trop.
    A.
    To turn, divert a person from a course of action, purpose, etc.:

    accusandi terrores et minae populi opinionem a spe adipiscendi avertunt,

    Cic. Mur. 21:

    avertant animos a spe recuperandae arcis,

    Liv. 9, 24, 11:

    qui mentem optimi viri a defensione meae salutis averterant,

    Cic. Sest. 31:

    ut nec vobis averteretur a certamine animus,

    Liv. 1, 28, 5:

    animum a pietate,

    id. 7, 5, 7:

    aliquem ab incepto avertit,

    id. 23, 18, 9:

    a philosophiā,

    Suet. Ner. 52.—
    B.
    Aliquem, to turn away from one in feeling, i. e. to make averse or disinclined to, to alienate, estrange:

    legiones abducis a Bruto. Quas? nempe eas, quas ille a C. Antonii scelere avertit et ad rem publicam suā auctoritate traduxit,

    Cic. Phil. 10, 3:

    ipse Pompeius totum se ab ejus (sc. Caesaris) amicitiā averterat,

    had quite alienated himself from, Caes. B. C. 1, 4:

    civitates ab alicujus amicitiā,

    id. ib. 3, 79:

    popularium animos,

    Sall. J. 111, 2:

    futurum, uti totius Galliae animi a se averterentur,

    Caes. B. G. 1, 20:

    nobis mentem deorum,

    Cat. 64, 406.—Hence, āver-sus, a, um, P. a.
    A.
    Turned off or away: aversum hostem videre nemo potuit, turned away, i. e. turned in flight, Caes. B. G. 1, 26; hence, backwards, behind, back ( = a tergo; opp. adversus), distant:

    et adversus et aversus impudicus es,

    before and behind, Cic. de Or. 2, 63, 256:

    canities homini semper a priori parte capitis, tum deinde ab aversā,

    Plin. 11, 37, 47, § 131; 11, 52, 113, § 272: ne aversos nostros aggrederentur, fall upon our troops in the rear, Galba ap. Cic. Fam. 10, 30, 3:

    ne aversi ab hoste circumvenirentur,

    from behind, in the rear, Caes. B. G. 2, 26:

    aversos proterere,

    id. B. C. 2, 41: aversi vulnerantur, Auct. B. Alex. 30;

    32: aversum ferro transfixit,

    Nep. Dat. 11, 5:

    aversos boves caudis in speluncam traxit,

    backwards, Liv. 1, 7, 5 (cf. Prop. 5, 9, 12:

    Aversos caudā traxit in antra boves): aversa hosti porta,

    Tac. A. 1, 66:

    scribit in aversā Picens epigrammata chartā,

    upon the back of the paper, Mart. 8, 62 (cf. Juv. 1, 6: liber scriptus in tergo), and so al.— Trop.:

    milites aversi a proelio,

    withdrawn from the battle, Caes. B. C. 2, 12. — Subst.: āversum, i, n., the hinder or back part, the back (as subst. only in the plur.):

    per aversa castrorum receptus est,

    Vell. 2, 63 Ruhnk.:

    per aversa urbis fugam dederat,

    Liv. 5, 29, 4: ad aversa insulae, id. [p. 215] 37, 27, 2:

    aversa montis,

    Plin. 4, 11, 18, § 41: aversa Indiae, the back or remoter parts of India, id. 37, 8, 33, § 110.—So in adverb. phrase: in aversum, backwards:

    Cetera animalia in aversum posterioribus pedibus quam prioribus,

    Plin. 11, 45, 101, § 248 (Jan, in diversum):

    collum circum agit (lynx) in aversum,

    id. 11, 47, 107, § 256 (Jan, in aversum se; Sillig, in adversum). —
    B.
    Disinclined, alienated, unfavorable, opposed, hostile, averse; constr. with ab, with dat., or absol.
    (α).
    With ab (so most frequently in Cicero):

    aversus a Musis,

    Cic. Arch. 9, 20:

    aversus a vero,

    id. Cat. 3, 9, 21:

    turbidi animorum motus, aversi a ratione, et inimicissimi mentis vitaeque tranquillae,

    id. Tusc. 4, 15, 34:

    Quintus aversissimo a me animo fuit,

    id. Att. 11, 5 fin.; Col. 11, 1, 14:

    aversissimus ab istis prodigiis sum,

    Sen. Ep. 50.—
    (β).
    With dat.:

    aversus mercaturis,

    Hor. S. 2, 3, 107:

    vilicus aversus contubernio,

    Col. 12, 1, 2:

    defensioni aversior,

    Quint. 7, 1, 11 (but acc. to the MSS., adversior seems here to deserve the preference; so Halm; cf. Spald. and Zumpt ad h. l.).—
    (γ).
    Absol.:

    aversa deae mens,

    Verg. A. 2, 170:

    aversa voluntas,

    id. ib. 12, 647:

    aversos soliti componere amicos,

    Hor. S. 1, 5, 29:

    aversus animus,

    Tac. H. 4, 80 et saep.:

    vultus aversior,

    Sen. Ira, 2, 24:

    aversi animis,

    Tac. A. 14, 26.— Adv. not used.

    Lewis & Short latin dictionary > aversum

  • 20 averto

    ā-verto (arch. - vorto; in MSS. also abverto; cf. ab init.), ti, sum, 3, v. a., to turn something away from a place, to avert, turn off, remove, etc. (opp. adverto).
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.
    a.
    Constr. aliquem ab or with the simple abl.; the limit designated by in with acc. (more rarely by ad):

    ab saxo avortit fluctus ad litus scapham,

    Plaut. Rud. 1, 2, 76: Jup. Te volo, uxor, conloqui. Quor ted avortisti? Alc. Est ita ingenium meum:

    Inimicos semper osa sum optuerier,

    id. Am. 3, 2, 18:

    (M. Lepidus) Antonio diadema Caesari imponente se avertit,

    Cic. Phil. 5, 14; id. Balb. 5, 11:

    aliquid ab oculis,

    id. N. D. 2, 56, 141:

    nos flumina arcemus, dirigimus, avertimus,

    turn off, id. ib. 2, 60, 152; so Liv. 41, 11, 3: quod iter ab Arari Helvetii averterant, had turned aside their march from Caes. B. G. 1, 16 et saep.:

    locis seminis ic tum,

    Lucr. 4, 1273:

    Italiā Teucrorum regem,

    Verg. A. 1, 42:

    a ceteris omnium in se oculos,

    Liv. 2, 5, 6:

    in comitiorum disceptationem ab lege certamen,

    id. 3, 24, 9:

    ab hominibus ad deos preces,

    id. 6, 20, 10: se alicui, instead of ab aliquo. Col. 6, 37, 10.—And poet. with acc.:

    quo regnum Italiae Libycas averteret oras,

    Verg. A. 4, 106. —With dat.:

    Quod mihi non patrii poterant avertere amici,

    Prop. 4, 24, 9; so Val. Fl. 3, 491.—Also without an antecedent ab (since this is included in the verb) with in with acc.:

    in fugam classem, Liv 22, 19, 11: dissipatos in fugam,

    id. 34, 15, 2; hence absol.:

    mille acies avertit avertetque (sc. in fugam),

    put to flight, id. 9, 19, 17.—
    b.
    Pass. in mid. signif. with the acc., in the Greek manner, to turn away from:

    equus fontes avertitur,

    Verg. G. 3, 499 (cf. the Gr. apostrephesthai to hudôr, and aversari):

    oppositas impasta avertitur herbas,

    Stat. Th. 6, 192; Petr. 124, 248.—
    c.
    As v. n. avertere = se avertere, to turn one's self away, to retire:

    ob eam causam huc abs te avorti,

    Plaut. Mil. 4, 2, 83:

    ecce avortit,

    id. ib. 2, 2, 50:

    dixit et avertens roseā cervice refulsit,

    Verg. A. 1, 402:

    tum prora avertit,

    id. ib. 1, 104:

    avertit et ire in Capitolium coepit,

    Gell. 4, 18, 4 al. —
    B.
    To take away, drive away, carry off, steal, embezzle, to appropriate to one ' s self:

    pecuniam publicam,

    Cic. Verr. 2, 1, 4:

    compertum publicam pecuniam avertisse,

    Tac. H. 1, 53:

    aliquid domum tuam,

    Cic. Verr. 2, 3, 19:

    praedam omnem domum avertebant,

    Caes. B. C. 3, 59:

    intellexistis innumerabilem frumenti numerum per triennium aversum a re publicā esse ereptumque aratoribus,

    Cic. Verr. 2, 3, 69 fin.:

    auratam Colchis pellem,

    to carry off, Cat. 64, 5:

    quattuor a stabulis tauros,

    Verg. A. 8, 208:

    avertere praedas,

    id. ib. 10, 78:

    carā pisces avertere mensā,

    Hor. S. 2, 4, 37.—
    II.
    Trop.
    A.
    To turn, divert a person from a course of action, purpose, etc.:

    accusandi terrores et minae populi opinionem a spe adipiscendi avertunt,

    Cic. Mur. 21:

    avertant animos a spe recuperandae arcis,

    Liv. 9, 24, 11:

    qui mentem optimi viri a defensione meae salutis averterant,

    Cic. Sest. 31:

    ut nec vobis averteretur a certamine animus,

    Liv. 1, 28, 5:

    animum a pietate,

    id. 7, 5, 7:

    aliquem ab incepto avertit,

    id. 23, 18, 9:

    a philosophiā,

    Suet. Ner. 52.—
    B.
    Aliquem, to turn away from one in feeling, i. e. to make averse or disinclined to, to alienate, estrange:

    legiones abducis a Bruto. Quas? nempe eas, quas ille a C. Antonii scelere avertit et ad rem publicam suā auctoritate traduxit,

    Cic. Phil. 10, 3:

    ipse Pompeius totum se ab ejus (sc. Caesaris) amicitiā averterat,

    had quite alienated himself from, Caes. B. C. 1, 4:

    civitates ab alicujus amicitiā,

    id. ib. 3, 79:

    popularium animos,

    Sall. J. 111, 2:

    futurum, uti totius Galliae animi a se averterentur,

    Caes. B. G. 1, 20:

    nobis mentem deorum,

    Cat. 64, 406.—Hence, āver-sus, a, um, P. a.
    A.
    Turned off or away: aversum hostem videre nemo potuit, turned away, i. e. turned in flight, Caes. B. G. 1, 26; hence, backwards, behind, back ( = a tergo; opp. adversus), distant:

    et adversus et aversus impudicus es,

    before and behind, Cic. de Or. 2, 63, 256:

    canities homini semper a priori parte capitis, tum deinde ab aversā,

    Plin. 11, 37, 47, § 131; 11, 52, 113, § 272: ne aversos nostros aggrederentur, fall upon our troops in the rear, Galba ap. Cic. Fam. 10, 30, 3:

    ne aversi ab hoste circumvenirentur,

    from behind, in the rear, Caes. B. G. 2, 26:

    aversos proterere,

    id. B. C. 2, 41: aversi vulnerantur, Auct. B. Alex. 30;

    32: aversum ferro transfixit,

    Nep. Dat. 11, 5:

    aversos boves caudis in speluncam traxit,

    backwards, Liv. 1, 7, 5 (cf. Prop. 5, 9, 12:

    Aversos caudā traxit in antra boves): aversa hosti porta,

    Tac. A. 1, 66:

    scribit in aversā Picens epigrammata chartā,

    upon the back of the paper, Mart. 8, 62 (cf. Juv. 1, 6: liber scriptus in tergo), and so al.— Trop.:

    milites aversi a proelio,

    withdrawn from the battle, Caes. B. C. 2, 12. — Subst.: āversum, i, n., the hinder or back part, the back (as subst. only in the plur.):

    per aversa castrorum receptus est,

    Vell. 2, 63 Ruhnk.:

    per aversa urbis fugam dederat,

    Liv. 5, 29, 4: ad aversa insulae, id. [p. 215] 37, 27, 2:

    aversa montis,

    Plin. 4, 11, 18, § 41: aversa Indiae, the back or remoter parts of India, id. 37, 8, 33, § 110.—So in adverb. phrase: in aversum, backwards:

    Cetera animalia in aversum posterioribus pedibus quam prioribus,

    Plin. 11, 45, 101, § 248 (Jan, in diversum):

    collum circum agit (lynx) in aversum,

    id. 11, 47, 107, § 256 (Jan, in aversum se; Sillig, in adversum). —
    B.
    Disinclined, alienated, unfavorable, opposed, hostile, averse; constr. with ab, with dat., or absol.
    (α).
    With ab (so most frequently in Cicero):

    aversus a Musis,

    Cic. Arch. 9, 20:

    aversus a vero,

    id. Cat. 3, 9, 21:

    turbidi animorum motus, aversi a ratione, et inimicissimi mentis vitaeque tranquillae,

    id. Tusc. 4, 15, 34:

    Quintus aversissimo a me animo fuit,

    id. Att. 11, 5 fin.; Col. 11, 1, 14:

    aversissimus ab istis prodigiis sum,

    Sen. Ep. 50.—
    (β).
    With dat.:

    aversus mercaturis,

    Hor. S. 2, 3, 107:

    vilicus aversus contubernio,

    Col. 12, 1, 2:

    defensioni aversior,

    Quint. 7, 1, 11 (but acc. to the MSS., adversior seems here to deserve the preference; so Halm; cf. Spald. and Zumpt ad h. l.).—
    (γ).
    Absol.:

    aversa deae mens,

    Verg. A. 2, 170:

    aversa voluntas,

    id. ib. 12, 647:

    aversos soliti componere amicos,

    Hor. S. 1, 5, 29:

    aversus animus,

    Tac. H. 4, 80 et saep.:

    vultus aversior,

    Sen. Ira, 2, 24:

    aversi animis,

    Tac. A. 14, 26.— Adv. not used.

    Lewis & Short latin dictionary > averto

См. также в других словарях:

  • Charta 77 — bezeichnet sowohl eine im Januar 1977 veröffentlichte Petition gegen die Menschenrechtsverletzungen des kommunistischen Regimes in der Tschechoslowakei als auch die mit ihr verbundene Bürgerrechtsbewegung, die in den 1970er und 1980er Jahren zum… …   Deutsch Wikipedia

  • Charta —   Municipality and town   Nickname(s): San Jose de Charta Motto: Rincón Florido de Santander …   Wikipedia

  • Charta — Bandera …   Wikipedia Español

  • Charta 77 — Charta 77,   eine 1976/77 unter Berufung auf die KSZE Schlussakte von Helsinki (1975) gegründete Menschen und Bürger(rechts)bewegung in der Tschechoslowakei; wies in zahlreichen regelmäßig veröffentlichten Dokumenten und Stellungnahmen besonders… …   Universal-Lexikon

  • Charta — Charta, Charte, engl. Charter, ursprünglich Papierblatt; im Mittelalter bezeichnete charta eine Urkunde, besonders die Gerechtsame einer Corporation, Gemeinde oder eines Standes enthaltend, daher das engl. Staatsgesetz von König Johann die Magna… …   Herders Conversations-Lexikon

  • Charta — Char ta (k[aum]r t[.a]), n. [L., leaf of paper. See {Chart}.] (Law) (a) Material on which instruments, books, etc., are written; parchment or paper. (b) A charter or deed; a writing by which a grant is made. See {Magna Charta}. [1913 Webster] …   The Collaborative International Dictionary of English

  • Charta — (lat.), 1) Blatt, Buch, von den getrennten Lagen des Papyrus verfertigt; 2) jedes Schreibmaterial, daher Ch. membranacĕa, Perggment, bes. Papier; die verschiedenen Sorten im Alterthum, wie Ch. augusta, Ch. hieratĭca, Ch. lintĕa etc., s.u. Papier; …   Pierer's Universal-Lexikon

  • Charta — (Chartŭla), bei den Römern ein Blatt der Papyrusstaude, dann alles, worauf man schrieb oder zeichnete, Papier; im Mittelalter jede Urkunde, namentlich solche, die wichtige Rechte und Freiheiten verbrieften; bes. berühmt die Magna charta (s.d.).… …   Kleines Konversations-Lexikon

  • Charta [1] — Charta (Chartŭla, lat.; Xἁρτης, griech.), bei den Griechen und Römern ursprünglich der aus dem Mark der Papyrusstaude angefertigte Schreibstoff; bei den Römern später auch für Buch gebraucht. Endlich verstand man darunter auch alles, worauf etwas …   Meyers Großes Konversations-Lexikon

  • Charta [2] — Charta (lat.), Papier; C. cerata, Wachspapier; C. nitrata, Salpeterpapier; C. resinosa, antirheumatica, antarthritica, Gichtpapier; C. sinapisata, Senfpapier …   Meyers Großes Konversations-Lexikon

  • charta — Trozo de papel, especialmente el tratado con un fármaco, para aplicación externa, o con un químico con un propósito determinado, como el papel de tornasol. Diccionario Mosby Medicina, Enfermería y Ciencias de la Salud, Ediciones Hancourt, S.A.… …   Diccionario médico

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»