Перевод: со всех языков на английский

с английского на все языки

bjórr

  • 1 BJÓRR

    I)
    m. beer (öl heitir með mönnum, en með Ásum bjórr).
    (-s, -ar), m.
    1) triangular cut off piece of skin (bjórar þeir, er menn sníða ór skóm sínum fyrir tám eða hæl);
    2) triangular strip of land, = geiri (bjórr lá ónuminn fyrir austan Fljót);
    3) front wall, party wall; engi var bjórrinn milli húsanna, there was no partition between the houses;
    4) a sort of tapestry of triangular shape (var stofan vel tjölduð ok settir upp bjórar).
    (-s, -ar), m. beaver, esp. the beaver’s skin (bjórr ok safali).
    * * *
    1.
    m. [O. H. G. pior or bior; Low Germ. and mod. Germ. bier; Fris. biar; A. S. bior; Engl. beer], no doubt a word of German extraction, öl (öldr), ale, being the familiar word used in prose:—bjór hardly ever occurs, vide however Hkr. iii. 447, Bk. 48, 89, 96 (Norse); and is a foreign word, as is indicated even by the expression in the Alvismál—öl heitir með mönnum, en með Ásum bjór, ale it is called by men, by gods beer: bjór however is very current in poetry, but the more popular poems, such as the Hávamál, only speak of öl or öldr, Hm. 11, 13, 65, 80, 132, 138.
    2.
    m. [Lat. fiber; A. S. beofar], a beaver, esp. the beaver’s skin, Eg. 71, in the phrase, b. ok savali.
    2. a triangular cut off piece of skin, [cp. provincial Swed. bjaur]; þat eru bjórar þeir er menn sníða ór skóm sínum fyrir tám eðr hael, Edda 42; still used in Icel. in that sense.
    II. metaph. a small piece of land (an απ. λεγ. as it seems); bjór lá ónuminn fyrir austan Fljót, Landn. 284.
    3.
    m., must be different from the preceding word, synonymous with brjóstþili, a wall in a house, a party wall, but also in the 13th and 14th centuries freq. a costly tapestry used in halls at festivals and in churches; hrindum hallar bjóri, let us break down the wall of the hall, Hálfs S. Fas. ii. (in a verse); eingi var bjórrinn milli húsanna, there was no partition between the houses, Sturl. iii. 177; gengu þeir í stofuna, var hón vel tjölduð ok upp settir bjórar, 229; annarr hlutrinn stökk útar í bjórinn, svá at þar varð fastr, Háv. 40.
    β. of a movable screen between choir and nave, of cloth or costly stuff, different from tjöld ( hangings) and reflar; hann lét Atla prest penta allt ræfr innan, ok svá allan bjórinn, Bs. i. 132; kirkja á tjöld umhverfis sik með tvennum bjórum, Vm. 153; kirkja tjölduð sæmiligum tjöldum ok þrír bjórar, 171, D. I. i. 402; bjórr framan um kór, tjöld um alla kirkju, Pm. 103; b. slitinn blámerktr yfir altari, 108, Bs. ii. 476, 322; vide bjórþili.

    Íslensk-ensk orðabók > BJÓRR

  • 2 AÐAL

    n. nature, disposition.
    * * *
    [O. H. G. adal, genus; cp. also A. S. éðele, nobilis; Old Engl. and Scot. ethel; Germ. edel; eðla- and eðal- came from mod. Dan. into Icel. aðall, nobility. It does not occur in old writings in this sense.]
    I. n. nature, disposition, inborn native quality, used only in poetry; jóðs a., childish, Ýt. 13; ósnotrs aðal, foolish, insipid, Hm. 106; args a., dastardly, Ls. 23, 24; drengs a., noble, Km. 23; ódyggs a., bad, Hsm. 19. 2. in the sense of offspring; aðul Njarðar (where it is n. pl.?), the gods, the offspring of Njord, Hallfred in a poem, vide Fs. 59.
    II. used in a great many COMPDS, chief-, head-. aðal-akkeri, n. sheet-anchor, Fms. x. 130:
    β. metaph., Bs. i. 756. aðal-bjórr, s, m. prime beaver skin, Eb. (in a verse). aðal-borinn, part., v. óðalborinn. aðal-ból, n. a manor-house, farm inhabited by its master, opp. to tenant farms, Grág. (Kb.) ii. 150; also the name of a farm, Hrafn. 4. aðal-festr, f., v. alaðsfestr. aðal-fylking, f. main force, main body, Hkr. ii. 361. aðal-haf, n. the main, Fms. iv. 177. aðal-henda, u, f., v. alhenda. aðal-hending, f. full, complete rhymes, such as all hall, opp. to skot-hending, q. v., Edda (Ht.) aðal-hendr, adj. verse in full rhyme, Edda, id. aðal-kelda, u, f. chief well, Karl. 442. aðal-kirkja, ju, f. chief part of a church, viz. choir and nave, opp. to forkirkja, Sturl. ii. 59. aðalliga, adv. completely, thoroughly; a. dauðr, quite dead, 656 C. 31, Fms. ii. 313; a. gamall, quite old, iii. 171. aðal-mein, n. great pain, Fms. vi. (in a verse), aðal-merki, n. the head-standard, Pr. 177. aðal-ritning, f. chief writing, Sks. 13. aðal-skáli, a, m. the chief apartment of a skáli, the hall, as distinguished from a forhús, Eb. 43. aðal-tré, n. trunk of a tree; eigi munu kvistir betri en a. (a proverb), Fms. iv. 33. aðal-troll, n. downright ogre, Fas. iii. 179. aðal-túlkr, s, m. chief advocate, Bs. i. 445. aðal-túpt, f. esp. in pl. ir = óðals-toptir, the ground on which a manor-bouse is built, toft of an allodial farm (Norse), flytja hús af aðaltóptum, remove it, N. G. L. i. 379.

    Íslensk-ensk orðabók > AÐAL

  • 3 bjór-tjöld

    n. tapestry, = bjórr, Vm. 135: b. um sönghús, id.

    Íslensk-ensk orðabók > bjór-tjöld

  • 4 bjór-þili

    n. a party wall, = bjórr; b. var í milli ok vóru gluggar á, Vápn.Fél. xxi. 124, Bs. ii. 322, v. l.

    Íslensk-ensk orðabók > bjór-þili

  • 5 SLÍTA

    * * *
    (slít; sleit, slitum; slitinn), v.
    1) to snap, break, a string, cord, rope (Æsirnir sýndu honum silkibandit ok báðu hann s.); s. í sundr, to break asunder (s. í sundr svá mjótt band);
    2) to tear, pull; Loki sleit upp mistiltein, L. pulled up the mistletoe; slíta ná, hræ, to tear a corpse; s. e-n af sér, to throw one off (S. vildi s. hann af sér); sleit hann undan veðr, the gale drove him out of his course;
    3) fig. to break, break off, with acc.; s. þing, to break off, dissolve a meeting; with dat. (s. þingi, flokki, veizlunni); áðr þinginu sé slitit, before the meeting be dissolved;
    4) to rend, tear (brynja hans var slitin til únýts); klæði sundr slitin, torn asunder;
    5) to wear-out; hann mun eigi mörgum skyrtunum s., he will not wear out many shirts, not live long; slitnir skór, worn-out shoes;
    6) s. ór e-u, to decide, settle (hann kvað lögmann ór þessu s. skyldu);
    7) impers. to be torn away (sleit af honum mann á báti); with dat., slítr þar tali þeirra, there the talk ended; sleit Fróða frið fjánda á milli, Frodi’s peace was broken between the foes; borgir ok kastalar ok þorp, svá at hvergi slítr, in an unbroken line; þar til er ór slítr með þeim, till it comes to an end;
    8) refl., slítast, to tear oneself loose (s. ór höndum e-m).
    * * *
    slít; pret. sleit, sleizt, sleit. pl. slitu; subj. slíti; imperat. slít, slíttu; part. slitinn: [A. S. slîtan; Engl. slit; Dan. slide]:—to slit, break, of a string, rope (rífa, of cloth); snara er slitin, 623. 36; slíta þráðu, reip, bönd. Sól. 37, Stor. 7; s. í sundr svá mjótt band, Edda 20; þeir sýndu honum silki-bandið ok báðu hann slíta, id.; þær fá nú varla svá títt spunnit örlaga-þráð sem ein slíta, Al. 141; hann tók Mistiltein ok sleit upp, Edda 37; sleit hann af sér slæðurnar, Fms. vii. 149; Steinarr vildi s. hann af sér, threw him off, Eg. 747; sleit hann undan veðr, the gale drove him out of his course, Landn. (Hb.) 27.
    2. metaph. to break, break off; slíta skipan, Al. 109; s. þing, to break off a meeting, dissolve, Fms. i. 34, vi. 193 (þinginu v. l.); s. félag, Gísl. 13; s. samnað, to disperse, Fms. ix. 369; þá var niðr slegit ok slitið samhald þat, vi. 286; ef þó væri baði þing áðr slitin, divided, Grág. i. 116; slíta sáttir. Am. 67; s. málstefnunni, Ó. H. 33.
    β. with dat. to break with a thing, i. e. break it up, dissolve; munu þér slitið fá flokki Bagla, Fms. ix. 267; slíta þingi, to dissolve a þing altogether, Grág. i. 116; áðr þinginu sé slitið, before it be dissolved, Fms. i. 34, Hrafn. 19; var slitið veizlunni, Ld. 32; slitu þeir handlaginu, Ölk. 36; s. tali, Ld. 320; s. gildinu, Eg. 23; s. bardaganum, Fms. xi. 96; slíta búi, N. G. L. i. 201; s. svefni, Helr. 9.
    II. to rend, tear; brynja haus var slitin til únýts, Fms. i. 173; sár hef ek sextan, slitna bryniu, Fas. i. 427 (in a verse): to tear like a wild beast, Vsp. 45; slítr nái nefför, 50; hrafnar slitu sjónir ór höfði þeim, Sól. 67; ef dýr eða foglar s. hræ manna, Eg. 580; jarl lét s. hold hans með ullar-kömbum, Blas. 44: s. sundr, to break asunder; þat mun satt, es vér slitum í sundr lögin, at vér monom slíta ok friðinn, Íb. 12; klæði sundr slitin, torn asunder, Grett. 115; ísar með sundr slitnum vökum, Sks. 175 B; hendr með sundr slitnum fingrmn, with separated fingers, i. e. not webbed, 169.
    2. to tear and wear out, of clothes; hann mun eigi mörgum skyrtunum slíta, he will not wear out many shirts, not live long, Þorst. hv. 53; slitnir skór, worn-out shoes, Ísl. ii. 80; slitinn sekkr, Stj. 366; dúkr slitinn, Pm. 62; bjórr slitinn, 108; Ingjaldr svarar, ek hefi vánd klæði, ok hryggir mik eigi þó ek slíta þeim ekki görr, I have bad clothes, and care not whether I wear them out or not, i. e. I am an old man, and care not for my life, Gísl. 50; s. barns-skónum, see skór; slitinn skrúði, Dipl. v. 18; slitið klæði, Vm. 21; með slitnum hökli.
    III. metaph., slíta ór e-u, to decide; hann kvað lögmann ór þessu s. skyldu, Nj. 237; en konungr slítr eigi ór því svá brátt, Fbr. 119 (ór-slit): berr hann upp þetta mál við þá, þeir slíta þat ór, at …, Róm. 321.
    IV. impers. one breaks off a thing, i. e. it is torn off, from its moorings or fastenings; sleit af honum mann á báti, Landn. 28; ef fjósir (acc.) slítr út fyrir honum eða bein, ok rekr á annars manns fjöru, Grág. ii. 360; um allt þat er fémætt slítr út af hval … ef urgur eru í þjósum þeim er út slítr, Jb. 320.
    2. to be cut short, end; munu því allir verða fegnir várir menn, at slíti þessa þrásetu, that it shall come to an end, Fms. viii. 441; with dat., slítr þar tali þeirra, Fms. xi. 112; slítr þar hjali, 47; sleit Fróða frið, Hkv. i. 13; borgir ok kastalar ok þorp, svá at hvergi slítr, in an unbroken line, Fms. vii. 94; at slitið væri friðinum milli Norðmanna ok Dana, Hkr. iii. 176: þar til er ór slítr með mönnum, till it comes to an end, Nj. 105; hann vill fylgja þér, þar til er ór slítr með ykkr Hrafnkatli, Hrafn. 19.
    V. reflex., slítask, to tear oneself loose; slítask or höndum e-m, Sks. 598; Þórólfr sleitzk ór þessi þröngu brott, Fms. viii. 249: part., klukka slitin af ryði, Ísl. ii. 459.

    Íslensk-ensk orðabók > SLÍTA

  • 6 ÖL

    * * *
    I) (pl. -ar), strap, = ál.
    II) from ala.
    * * *
    n., dat. ölvi, gen. pl. ölva; [A. S. ealu; Engl. ale; Dan. öl]:— ale; öl is the general name, used even by the ancients of any intoxicating drink, cp. such phrases as ‘ale’-cups heavy with ‘wine,’ Am., and in ölvaðr; bjór (q. v.) is a Southern Teutonic word, whence the saying, öl heitir með mönnum en með Ásum bjórr, ‘tis called ale among men, beer among the gods, Alm.; of-drykkja öls, … öl alda sona, Hm. 11; öl var drukkit sumt var ólagat, 65; bergja ölvi, Ls. 9: sjálft barsk þar öl, Ls. (prose); því næst var öl inn borit, Eg. 551; er þetta öl var til handa borit, Bs. i. 197; bera öl um eld, Fagrsk. 150; the saying, öl er annarr maðr, Fms. ii. 33, xi. 112; ölit mælti með þeim, Fb. ii. 442: in plur., tveir vóru að hvölfa elfum ölva í iðra sá, Stef. Ól. At banquets women used to serve the cups, in Walhalla the Walkyrja, hence the poets have the compds, öl-gefn, öl-gefjon, öl-gerðr, öl-nanna, öl-saga, öl-selja, the goddess, fairy of the ale, i. e. a woman, Lex. Poët.
    II. a drinking-bout, banquet; hann hafði búit Ásum öl, Ls. (prose); mælis-öl, Fms. i. 31; at ölvi ok at áti, Ísl. ii. 380 (ölðri, Grág. l. c.); eigi eru öl öll at einu (a saying?), Skálda (Thorodd).
    B. COMPDS: ölbeinir, ölbekkr, ölberi, ölbúð, ölbæki, öldrukkinn, öldrykkja, öldrykkjar, öldúkr, öleysill, ölfærr, ölföng, ölgögn, ölgörð, ölgörðarmaðr, ölhita, ölhorn, ölhús, ölhúsmaðr, ölkarmr, ölkátr, ölkelda, ölker, ölkjóll, ölknörr, ölkona, ölkrásir, öllæti, ölmál, ölmóðr, ölmæli, ölóðr, ölreifr, ölreyr, ölrúnar, ölselja, ölsiðir, ölskálar, ölstofa, öltappr, ölteiti, ölteitr, öltól, ölverk, ölœrr, ölöð.

    Íslensk-ensk orðabók > ÖL

  • 7 beóir

    beer, Irish beór; from Anglo-Saxon beór, Norse bjórr (English beer).

    Etymological dictionary of the Gaelic language > beóir

См. также в других словарях:

  • England Runestones — Main article: Viking Runestones. The England Runestones is a group of c. 30 runestones that refer to Viking Age voyages to England. They constitute one of the largest groups of runestones that mention voyages to other countries, and they are… …   Wikipedia

  • Список праиндоевропейских корней — Для улучшения этой статьи желательно?: Найти и оформить в виде сносок ссылки на авторитетные источники, подтверждающие написанное …   Википедия

  • beer — /bear/, n. 1. an alcoholic beverage made by brewing and fermentation from cereals, usually malted barley, and flavored with hops and the like for a slightly bitter taste. 2. any of various beverages, whether alcoholic or not, made from roots,… …   Universalium

  • England runestones — …   Wikipedia

  • Piedras rúnicas sobre Inglaterra — Contenido 1 Convenciones 1.1 Transliteración y transcripción 1.2 Nomenclatura 2 Uppland …   Wikipedia Español

  • Biber — Sm std. (10. Jh., bibarhunt 8. Jh.), mhd. biber, ahd. bibar, as. bi␢ar Stammwort. Aus g. * bebru m. Biber , auch in anord. bjórr, ae. beofer, dieses aus ig. * bhebhru (auch andere Stammbildungen) m. Biber , auch in avest. baßra , kslav. bebrŭ,… …   Etymologisches Wörterbuch der deutschen sprache

  • Bier — Sn std. (9. Jh.), mhd. bier, ahd. bior, as. bior Stammwort. Aus wg. * beura n. Bier , auch in ae. bēor, afr. biar, bier (anord. bjórr m. ist vermutlich aus dem Altenglischen entlehnt). Vor allem kontinentalgermanisches Wort, während im Norden ƍl… …   Etymologisches Wörterbuch der deutschen sprache

  • beaver — O.E. beofor, befer (earlier bebr), from P.Gmc. *bebruz (Cf. O.S. bibar, O.N. bjorr, M.Du., Du. bever, Low Ger. bever, O.H.G. bibar, Ger. Biber), from PIE *bhebhrus, reduplication of root *bher (3) brown, bright (Cf. Lith …   Etymology dictionary

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»