Перевод: с латинского на все языки

со всех языков на латинский

būbus

  • 1 bubus

    būbus dat. /abl. pl. к bos

    Латинско-русский словарь > bubus

  • 2 būbus

        būbus    dat. and abl plur. of bōs.

    Latin-English dictionary > būbus

  • 3 bos

    bōs, bŏvis, m. f. [st2]1 [-] boeuf, vache. [st2]2 [-] un poisson inconnu (comparable au turbot).    - [gr]gr. βοῦς, βοός -- dor. βῶς. --- radical βοϜ    - au plur.: boves, boum, bobus ou bubus.    - bovi clitellas imponere, Cic. Att. 5, 15, 3: poser un bât à un boeuf (= confier à quelqu'un une fonction qui ne lui convient pas).
    * * *
    bōs, bŏvis, m. f. [st2]1 [-] boeuf, vache. [st2]2 [-] un poisson inconnu (comparable au turbot).    - [gr]gr. βοῦς, βοός -- dor. βῶς. --- radical βοϜ    - au plur.: boves, boum, bobus ou bubus.    - bovi clitellas imponere, Cic. Att. 5, 15, 3: poser un bât à un boeuf (= confier à quelqu'un une fonction qui ne lui convient pas).
    * * *
        Bos, bouis, com. ge. Datiuum et ablatiuum plurales bobus per syncopam facit, et more veterum bubus. Colum. Cic. Boeuf, ou Vache.
    \
        Bos, Aucunesfois signifie pecune, par ce que anciennement la monnoye estoit marquee d'une figure de boeuf, ou brebis: dont vient Pecunia, pecuniae. Plin.
    \
        Bos in lingua. Erasmus. Proverbe dict envers ceulx qui n'osent dire la verité, à cause de l'argent qu'on leur a baillé pour se taire.
    \
        Armenta boum. Virgil. Troupeaus de boeufs et de vaches, Vacheries, Troupeaus d'aumaille.
    \
        Custos boum. Ouid. Bouvier, Vachier.
    \
        Labores boum. Virgil. Terre labouree par les boeufs, Labourage de boeufs.
    \
        Mugitus boum. Virg. Muglement, ou Buglement de boeufs.
    \
        AEripes bos. Ouid. Qui ha les pieds d'arain, ou ferrez d'arain ou de fer.
    \
        Albis bobus venerari Deum. Horat. Sacrifier des boeufs à Dieu.
    \
        Bos cerebrosus. Colum. Fol, Troublé du cerveau, Tournis.
    \
        Contumaces boues. Colum. Restifs.
    \
        Cruda bos. Horat. Vache qui ne digere point bien sa viande.
    \
        Bouem disiunctum curare. Horat. Penser et traicter un boeuf descouplé.
    \
        Forda bos. Ouid. Vache pleine, qui ha un veau dedens le ventre.
    \
        Immunis bos aratri. Ouid. Qui ne tire point à la charrue.
    \
        Intacta bos. Horat. Qui n'a jamais porté le joug.
    \
        Lectus bos. Ouid. Choisi, Esleu.
    \
        Mutili boues. Colum. Qui n'ont point de cornes, Escornez.
    \
        Omniuorae boues. Plin. Qui mangent et devorent tout.
    \
        Opimi boues. Varro. Engressez en l'estable.
    \
        Passa iugum bos. Ouid. Qui a porté le joug.
    \
        Pasti boues. Virg. Repeuz.
    \
        Patuli boues. Plaut. Qui ont les cornes larges et ouvertes.
    \
        Perdomiti boues. Colum. Achevez de donter.
    \
        Ruricolae boues. Ouid. Labourant la terre.
    \
        Triumphatus bos. Ouid. Tué et sacrifié en un jour de triomphe.
    \
        Amouere boues per dolum. Horat. Desrobber.
    \
        Conterere boues. Lucret. Les trop travailler.
    \
        Boues curare. Plaut. Penser, Traicter.
    \
        Boues disiungere. Iuuenal. Descoupler.
    \
        Bos enectus arando. Horat. Recreu.
    \
        Dente non petit bos. Horat. Ne mord point.

    Dictionarium latinogallicum > bos

  • 4 bos

    bōs, bŏvis (prob. orig. form of nom. bŏ-vis, like bovare for boare, Petr. 62, 13; cf. Varr L. L. 8, § 74 Müll., where, acc. to Cod. B., the read. should be: nunc in consuetudine aliter dicere pro Jovis Juppiter, pro Bovis Bos, pro Strus Strues.—Hence, gen. plur. bŏvĕrum, Cato, R. R. 62 Schneid. N. cr.; cf. Varr. L. L. l. l.: alios dicere Boum greges, alios Boverum; v. Juppiter, nux, rex, sus, and Schneid. Gr. 2, p. 171.— Regular gen. boum very freq.;

    uncontracted form bovum,

    Cic. Rep. 2, 9, 16 Halm; Cod. Sang. Colum. 6, 17, 6; 6, 37, 11, and Cod. Reg. ib. 6, 38, 4; cf. Prisc. p. 773 P.— Dat. plur. contr. bōbus, Hor. C. 3, 6, 43; id. C. S. 49; id. Epod. 2, 3; Cic. N. D. 2, 63, 159, twice; cf. Prisc. p. 773 sq. P.; but more freq. and class. būbus, even Cato, R. R. 6, 3; 54, 1; 54, 60; 54, 70; 54, 73;

    once bŭbŭs,

    Aus. Epigr. 62, 2; cf.

    on the other hand,

    Serv. ad Verg. E. 8, 86.—Exs. of the uncontracted form bovibus are entirely. wanting; v. Neue, Formenl. 1, 280 sqq.; 1, 289), comm.; generally masc. in prose (hence, femina bos, Varr. R. R. 2, 1, 17; Liv. 25, 12, 13; 27, 37, 11; Col. 6, 24, 3; Plin. 8, 46, 71, § 186; Tac. G. 40) [from the root bo-, prop. the roaring, kindr. with Gr. bous, bôs; Sanscr. gō, gu].
    I.
    An ox, a bull, a cow; described by Plin. 8, 45, 70, § 176 sq.; Cato, R. R. 70 sq.; Varr. R. R. 1, 20, 1; 2, 1, 12 sq.; 2, 5, 7.—In gen.: quia boves bini hic sunt in crumenā, [p. 248] i. e. the price of them, Plaut. Pers. 2, 5, 16:

    Olympiae per stadium ingressus esse Milo dicitur, cum umeris sustineret bovem,

    Cic. Sen. 10, 33:

    consimili ratione venit bubus quoque saepe Pestilitas,

    Lucr. 6, 1131:

    quae cura boum, qui cultus habendo Sit pecori,

    Verg. G. 1, 3:

    bos est enectus arando,

    Hor. Ep. 1, 7, 87; Verg. G. 3, 50 sq.; Col. lib. 6; Pall. Mart. 11, 1 sq.—In fem.:

    actae boves,

    Liv. 1, 7, 6:

    bove eximiā captā de grege,

    id. 1, 7, 12; Ov. M. 8, 873; so,

    torva,

    Verg. G. 3, 52:

    cruda,

    Hor. Epod. 8, 6:

    intactae,

    id. ib. 9, 22:

    formosa,

    Ov. M. 1, 612:

    incustoditae,

    id. ib. 2, 684:

    vidisti si quas Boves,

    id. ib. 2, 700:

    forda, fecunda,

    id. F. 4, 630 and 631 al. —Prov.: bovi clitellas imponere, to put a pack - saddle upon an ox, i. e. to assign one a duty for which he is not qualified, old Poët. ap. Cic. Att. 5, 15, 3 (in the form non nostrum onus:

    bos clitellas (sc. portabat),

    Quint. 5, 11, 21 Spald.); cf.:

    optat ephippia bos, piger optat arare caballus,

    Hor. Ep. 1, 14, 43; and Amm. 16, 5, 10.—Humorously, for a whip cut from neat ' s leather, a raw hide:

    ubi vivos homines mortui incursant boves,

    Plaut. As. 1, 1, 20: bos Lucas, the elephant; v. Lucani, D.—
    II.
    A kind of sea-fish of the genus of the turbot, Plin. 9, 24, 40, § 78; Ov. Hal. 94; cf. Plin. 32, 11, 54, § 152.

    Lewis & Short latin dictionary > bos

  • 5 bos

    bōs, bovis, c. (βούς, Genet. βοός, dor. βῶς), I) das Rind, als m. = Ochse, Cyprius, Enn. fr.: opimus, Cic.: indomitus, Varr.: boves domiti indomitique, Liv.: boves perferi, Varr.: boves vetuli, novelli, Varr.: bos iratus, Petr.: Apis ille, sanctus Aegyptiorum bos, Cic.: bos arator, s. arātor: bos Luca, s. Lūcānī unter Lucani: bos auratus, Liv.: bovem caedere, Cato fr.: mugit bovis (= bos), Varr. fr. – als f. = Kuh, bos femina, Liv.: eximia, Liv.: torva, Ov.: formosa, Ov.: bos mirā specie, Liv.: boves meae, Verg.: boves incustoditae, Ov.: boves praegnantes, Varr. LL.: inde cum actae boves mugissent, Liv. – Sprichw., bos lassus fortius figit pedem (tritt schärfer auf), Hier. ep. 102, 2. Augustin, ep. 68, 2: clitellae bovi sunt impositae, s. clītellae. – Scherzh. für die aus Rindsleder geschnittene Peitsche, Plaut. asin. 34. – II) (nach dem Griech.) übtr., eine Art Seefische aus dem Geschlecht der Plattfische, Ov. u. Plin. – / Nom. bovis, Varr. sat. Men. 3. Petr. 62, 13; vgl. Varr. LL. 8, 74: Genet. Plur. gew. boum, in Handschrn. u. Ausgg. auch bovum (z B. Cic. de rep. 2, 16 M. Hier. ep. 52, 1 extr.; vgl. Wagner Orthogr. Verg. p. 419); bovom, Verg. georg. 3, 211 R.; bubum, Ulp. dig. 32, 1, 55 § 6 M.; altlat. boverum (zB. Cato r.r. 62; vgl. Varr. LL. 8, 74): Dat. u. Abl. Plur. gew. būbus, in sehr guten Hdschrn. auch bōbus (zB. Hor. carm. 3, 6, 43 Firm. Mat. de err. 5, 2 Halm). – bŭbus gemessen, Auson. app. ad epigr. XXVIII, 2. p. 260 Schenkl, wogegen Serv. Verg. ecl. 8, 86.

    lateinisch-deutsches > bos

  • 6 recipio

    rĕcĭpĭo, ĕre, cēpi, ceptum [re + capio] - tr. -    - voir receptus. [st1]1 [-] reprendre, recouvrer, retrouver, prendre possession de, occuper.    - anhelitum (spiritum, animam) recipere: reprendre son souffle, sa respiration, reprendre haleine.    - libertatem recipere, Cic.: recouvrer la liberté.    - animum (mentem) recipere: reprendre courage.    - Calenus Delphos, Thebas et Orchomenum voluntate ipsarum civitatium recepit, Caes.: Calénus prit possession de Delphes, de Thèbes et d'Orchomène avec l'assentiment des cités elles-mêmes.    - a tanto pavore recipere animos, Liv. 21, 5, 16: se remettre d'une si grande frayeur.    - recipere vires corporis: retrouver ses forces. [st1]2 [-] prendre de son côté, prendre par représaille, s'emparer de; tirer de, retirer de.    - ad recipiendas Asiae civitates, Just.: pour s'emparer des villes d'Asie.    - recipere quaestus, Cic.: s'enrichir.    - recipere pecuniam ex melle, Varr.: retirer un revenu de son miel.    - poenas ab aliquo recipere, Virg.: tirer vengeance de qqn, se venger de qqn. [st1]3 [-] retirer, tirer à soi, reprendre, ramener, faire revenir.    - recipere sagittam, Cels.: extraire une flèche.    - recipere ensem, Virg.: retirer l'épée (du corps).    - (ensem) multa morte recepit (= retraxit), Virg.: il retira (l'épée) quand il fut bien mort.    - recipere aliquem ex hoste, Virg.: soustraire qqn à l'ennemi. [st1]4 [-] recevoir (qqn), accueillir; accepter, admettre, approuver; recevoir, subir (qqch); recevoir (dans le corps), enfoncer.    - recipere domum ad se hospitio, Caes. B. C. 2, 20: recevoir chez soi à titre d'hôte.    - recepto sospite filio, victoriae tantae gaudium consul sensit, Liv. 45: après avoir reçu son fils sain et sauf, le consul ressentit la joie d'une si grande victoire.    - aliquem ad epulas recipere: recevoir qqn à table.    - aliquem mensā recipere, Cic.: admettre qqn à sa table.    - recipere in custodiam, Plaut.: prendre sous sa protection.    - recipere aliquam in matrimonium: épouser une femme.    - recipere in deditionem: recevoir la capitulation.    - recipere in civitatem: recevoir parmi les citoyens.    - in societatem eum recepit: il le reçut comme allié.    - non Caesaris quemquam alium dorso recipiebat equus, Caes.: le cheval de César ne se laissait monter par personne d'autre (que lui).    - recipe ferrum, Cic.: reçois le fer, laisse-toi égorger (en parl. d'un gladiateur vaincu dans l'arène).    - recipere fabulas, Cic.: admettre des fables, ajouter foi à des fables.    - dolia quae recipiant oleas, Col.: des tonneaux pour recevoir les olives (pour contenir les olives).    - timor misericordiam non recipit, Caes. B. G. 7, 26: la crainte n'admet pas la pitié.    - potio quae recipit... Col.: [breuvage qui reçoit...] = breuvage composé de...    - recipit haec... Scrib.: voici ce que contient (le médicament), voici la recette (du médicament).    - recipere assentationem, Cic.: admettre la flatterie, être accessible à la flatterie.    - recipere emendationem, Quint.: admettre la correction, être susceptible de correction.    - nec deprecor jam, si nefaria scripta Sesti recepso (= recepero), quin gravedinem et tussim non mihi, sed ipsi Sestio ferat frigus, Cat.: et je consens désormais, si j'accueille les écrits néfastes de Sestius, que leur froideur donne le rhume et la toux, non pas à moi, mais à Sestius en personne. [st1]5 [-] se recipere.    - se recipere: - [abcl]a - rentrer, revenir, se retirer, battre en retraite, se replier. - [abcl]b - avec ex + abl. - se remettre de, se ressaisir, se reprendre.    - se recipere ex eo loco, Plaut. Aul. 4, 8, 10: se retirer de cet endroit, se sauver de cet endroit.    - Caesar persequendum sibi Pompeium existimavit, quascumque in partes se ex fuga recepisset, Caes. BC. 3, 102: César jugea bon de devoir poursuivre Pompée quelque fût l'endroit où il se serait retiré après sa fuite.    - hostes proelio superati, simul atque se ex fuga receperunt, statim ad Caesarem legatos de pace miserunt, Caes. BG. 4, 27: les ennemis vaincus, dès qu'ils se furent ressaisis après leur fuite, envoyèrent aussitôt des légats pour négocier la paix auprès de César.    - se recipere e Siciliâ, Cic. Brut. 92, 318: revenir de Sicile.    - se recipere ad suos, Caes. BG. 1, 46: revenir auprès des siens.    - se recipere ad oppidum llerdam, Caes. BC. 1, 45: se replier vers la place forte d'Ilerda.    - sui recipiendi facultas, Caes. BG. 3, 4: la possibilité de battre en retraite.    - se recipere ad signa, Caes. BG. 5, 34: se rallier autour des enseignes.    - se recipere ad aliquem: se réfugier près de qqn, chercher asile près de qqn.    - se recipere ab undis, Virg.: se sauver du naufrage.    - priusquam se hostes ex terrore ac fuga reciperent, Caes. BG. 2: avant de voir les ennemis se remettre de leur terreur et de leur fuite.    - ut me recepi, Cic.: dès que j'eus repris mes esprits.    - qqf. recipere = se recipere.    - rursum in portum recipimus, Plaut. Bacch. 2, 3, 60: nous rentrons dans le port.    - signo recipiendi dato consistere, Caes.: s'arrêter au signal de la retraite.    - neque sepulcrum, quo recipiat, habeat portum corporis, Enn. ap. Cic. Tusc. 1, 44, 107: qu'il n'ait pas de tombeau, abri du corps, où il puisse se remettre de ses malheurs. [st1]6 [-] garder, retenir, réserver pour soi (dans un contrat, une vente).    - posticulum hoc recepit, quom aedis vendidit, Plaut. Trin. 1, 2, 157: il s'est gardé cette petite pièce de derrière quand il a vendu la maison.    - recipere rem in venditionibus, Cic.: se réserver une chose dans une vente.    - aqua domini usioni recipitur, Cato.: le maître se réserve l'eau pour son usage.    - bubus binis domino pascere recipitur, Cato.: le maître garde le droit de pacage pour une paire de boeufs. [st1]7 [-] prendre sur soi, entreprendre, admettre, se charger de, s'engager à, répondre (d'une chose), garantir, promettre.    - ad me recipio, faciet, Ter.: j'en réponds, il le fera.    - recipere nomen: recevoir le nom d'une personne (en parl. du préteur), recevoir une accusation, déclarer une accusation recevable. [] deferre nomen: rejeter une accusation.    - recipere aliquem reum (aliquem inter reos): recevoir une accusation contre qqn.    - recipere nomen absentis, Cic.: déclarer recevable une plainte contre un absent.    - recipere causam, Cic.: se charger d'une cause.    - recipere domum custodiendam, Liv.: se charger de la garde d'une maison.    - recipere alicui + prop. inf.: promettre à qqn de, promettre à qqn que.
    * * *
    rĕcĭpĭo, ĕre, cēpi, ceptum [re + capio] - tr. -    - voir receptus. [st1]1 [-] reprendre, recouvrer, retrouver, prendre possession de, occuper.    - anhelitum (spiritum, animam) recipere: reprendre son souffle, sa respiration, reprendre haleine.    - libertatem recipere, Cic.: recouvrer la liberté.    - animum (mentem) recipere: reprendre courage.    - Calenus Delphos, Thebas et Orchomenum voluntate ipsarum civitatium recepit, Caes.: Calénus prit possession de Delphes, de Thèbes et d'Orchomène avec l'assentiment des cités elles-mêmes.    - a tanto pavore recipere animos, Liv. 21, 5, 16: se remettre d'une si grande frayeur.    - recipere vires corporis: retrouver ses forces. [st1]2 [-] prendre de son côté, prendre par représaille, s'emparer de; tirer de, retirer de.    - ad recipiendas Asiae civitates, Just.: pour s'emparer des villes d'Asie.    - recipere quaestus, Cic.: s'enrichir.    - recipere pecuniam ex melle, Varr.: retirer un revenu de son miel.    - poenas ab aliquo recipere, Virg.: tirer vengeance de qqn, se venger de qqn. [st1]3 [-] retirer, tirer à soi, reprendre, ramener, faire revenir.    - recipere sagittam, Cels.: extraire une flèche.    - recipere ensem, Virg.: retirer l'épée (du corps).    - (ensem) multa morte recepit (= retraxit), Virg.: il retira (l'épée) quand il fut bien mort.    - recipere aliquem ex hoste, Virg.: soustraire qqn à l'ennemi. [st1]4 [-] recevoir (qqn), accueillir; accepter, admettre, approuver; recevoir, subir (qqch); recevoir (dans le corps), enfoncer.    - recipere domum ad se hospitio, Caes. B. C. 2, 20: recevoir chez soi à titre d'hôte.    - recepto sospite filio, victoriae tantae gaudium consul sensit, Liv. 45: après avoir reçu son fils sain et sauf, le consul ressentit la joie d'une si grande victoire.    - aliquem ad epulas recipere: recevoir qqn à table.    - aliquem mensā recipere, Cic.: admettre qqn à sa table.    - recipere in custodiam, Plaut.: prendre sous sa protection.    - recipere aliquam in matrimonium: épouser une femme.    - recipere in deditionem: recevoir la capitulation.    - recipere in civitatem: recevoir parmi les citoyens.    - in societatem eum recepit: il le reçut comme allié.    - non Caesaris quemquam alium dorso recipiebat equus, Caes.: le cheval de César ne se laissait monter par personne d'autre (que lui).    - recipe ferrum, Cic.: reçois le fer, laisse-toi égorger (en parl. d'un gladiateur vaincu dans l'arène).    - recipere fabulas, Cic.: admettre des fables, ajouter foi à des fables.    - dolia quae recipiant oleas, Col.: des tonneaux pour recevoir les olives (pour contenir les olives).    - timor misericordiam non recipit, Caes. B. G. 7, 26: la crainte n'admet pas la pitié.    - potio quae recipit... Col.: [breuvage qui reçoit...] = breuvage composé de...    - recipit haec... Scrib.: voici ce que contient (le médicament), voici la recette (du médicament).    - recipere assentationem, Cic.: admettre la flatterie, être accessible à la flatterie.    - recipere emendationem, Quint.: admettre la correction, être susceptible de correction.    - nec deprecor jam, si nefaria scripta Sesti recepso (= recepero), quin gravedinem et tussim non mihi, sed ipsi Sestio ferat frigus, Cat.: et je consens désormais, si j'accueille les écrits néfastes de Sestius, que leur froideur donne le rhume et la toux, non pas à moi, mais à Sestius en personne. [st1]5 [-] se recipere.    - se recipere: - [abcl]a - rentrer, revenir, se retirer, battre en retraite, se replier. - [abcl]b - avec ex + abl. - se remettre de, se ressaisir, se reprendre.    - se recipere ex eo loco, Plaut. Aul. 4, 8, 10: se retirer de cet endroit, se sauver de cet endroit.    - Caesar persequendum sibi Pompeium existimavit, quascumque in partes se ex fuga recepisset, Caes. BC. 3, 102: César jugea bon de devoir poursuivre Pompée quelque fût l'endroit où il se serait retiré après sa fuite.    - hostes proelio superati, simul atque se ex fuga receperunt, statim ad Caesarem legatos de pace miserunt, Caes. BG. 4, 27: les ennemis vaincus, dès qu'ils se furent ressaisis après leur fuite, envoyèrent aussitôt des légats pour négocier la paix auprès de César.    - se recipere e Siciliâ, Cic. Brut. 92, 318: revenir de Sicile.    - se recipere ad suos, Caes. BG. 1, 46: revenir auprès des siens.    - se recipere ad oppidum llerdam, Caes. BC. 1, 45: se replier vers la place forte d'Ilerda.    - sui recipiendi facultas, Caes. BG. 3, 4: la possibilité de battre en retraite.    - se recipere ad signa, Caes. BG. 5, 34: se rallier autour des enseignes.    - se recipere ad aliquem: se réfugier près de qqn, chercher asile près de qqn.    - se recipere ab undis, Virg.: se sauver du naufrage.    - priusquam se hostes ex terrore ac fuga reciperent, Caes. BG. 2: avant de voir les ennemis se remettre de leur terreur et de leur fuite.    - ut me recepi, Cic.: dès que j'eus repris mes esprits.    - qqf. recipere = se recipere.    - rursum in portum recipimus, Plaut. Bacch. 2, 3, 60: nous rentrons dans le port.    - signo recipiendi dato consistere, Caes.: s'arrêter au signal de la retraite.    - neque sepulcrum, quo recipiat, habeat portum corporis, Enn. ap. Cic. Tusc. 1, 44, 107: qu'il n'ait pas de tombeau, abri du corps, où il puisse se remettre de ses malheurs. [st1]6 [-] garder, retenir, réserver pour soi (dans un contrat, une vente).    - posticulum hoc recepit, quom aedis vendidit, Plaut. Trin. 1, 2, 157: il s'est gardé cette petite pièce de derrière quand il a vendu la maison.    - recipere rem in venditionibus, Cic.: se réserver une chose dans une vente.    - aqua domini usioni recipitur, Cato.: le maître se réserve l'eau pour son usage.    - bubus binis domino pascere recipitur, Cato.: le maître garde le droit de pacage pour une paire de boeufs. [st1]7 [-] prendre sur soi, entreprendre, admettre, se charger de, s'engager à, répondre (d'une chose), garantir, promettre.    - ad me recipio, faciet, Ter.: j'en réponds, il le fera.    - recipere nomen: recevoir le nom d'une personne (en parl. du préteur), recevoir une accusation, déclarer une accusation recevable. [] deferre nomen: rejeter une accusation.    - recipere aliquem reum (aliquem inter reos): recevoir une accusation contre qqn.    - recipere nomen absentis, Cic.: déclarer recevable une plainte contre un absent.    - recipere causam, Cic.: se charger d'une cause.    - recipere domum custodiendam, Liv.: se charger de la garde d'une maison.    - recipere alicui + prop. inf.: promettre à qqn de, promettre à qqn que.
    * * *
        Recipio, recipis, pen. corr. recepi, pen. prod. receptum, recipere, Ex re et capio. Plin. iunior. Reprendre.
    \
        Fraenum recepit equus. Horat. A receu le mords, et s'est laissé brider.
    \
        Animam recipere. Quintil. Reprendre son haleine.
    \
        Recipere animum vel animos a vel ex pauore. Liu. Reprendre courage.
    \
        Ossa receperunt frigus. Ouid. Ont receu.
    \
        Recipere vrbem aliquam. Cic. La recouvrer.
    \
        Poenas ab aliquo recipere. Virgil. Se venger d'aucun, Punir aucun.
    \
        Recipere se in aliquem locum. Cic. S'y retirer.
    \
        Percunctatum ibo ad portum quoad se recipiat. Terent. Quand c'est qu'il retournera, ou reviendra.
    \
        Recipere se ad aliquem fuga. Caes. S'enfuir vers aucun.
    \
        Recipe te ad me. Plaut. Viens vers moy.
    \
        Recipere se ad coenam ad aliquem. Plautus. Aller soupper chez luy.
    \
        Ad diem se recipere. Cic. Retourner au jour dict.
    \
        Recipe te ad dominum domum. Plaut. Retourne t'en, ou retire toy vers, etc.
    \
        Domum se recipere. Terent. S'en retourner, ou Se retirer en la maison.
    \
        Recipio tempore me domo. Cic. Je sors de la maison.
    \
        Gressum recipere ad limina. Virg. Retourner à la maison.
    \
        Ex loco aliquo se recipere. Cic. S'en aller d'un lieu.
    \
        Ex opere se recipere. Plaut. Retourner de la besongne.
    \
        In portum se recipere. Cicero. Se sauver au port, et se mettre en seureté.
    \
        Ad frugem se recipere. Cic. Devenir homme de bien.
    \
        Ad ingenium suum se recipere. Plaut. Retourner à sa maniere de vivre, ou à sa nature, à son naturel.
    \
        Recipere. Cic. Reprendre courage, Revenir à soy.
    \
        Recipere se in principem. Plin. iunior. Reprendre son authorité de prince.
    \
        Recipere in tutelam. Plin. iunior. Prendre en sa sauvegarde.
    \
        Recipere sinu. Cic. Mettre en son sein.
    \
        Recipere in aures. Plaut. Ouyr.
    \
        Austeritatem recipere dicuntur vina annis. Plin. Devenir aspres par succession de temps.
    \
        Non recipit cunctationem haec res. Liuius. Il ne fault point delayer ne tarder de faire ceci, Ceci ne recoit point de delay.
    \
        Detrimentum recipere. Caesar. Recevoir dommage.
    \
        Incrementum recipere. Colum. Croistre.
    \
        Sonum recipiunt aures. Cic. Recoyvent.
    \
        Recipere aliquem. Cic. Recevoir en sa maison.
    \
        Recipere aliquem mensa, lare, tecto, etc. Liu. Cic. Luy bailler à manger, et le loger, Le recevoir en son logis, et à sa table.
    \
        Recipere ciuitate. Cic. Faire bourgeois.
    \
        Recipere in sedem, et Recipere dorso dicitur equus hominem. Plin. Quand un cheval se laisse chevaucher.
    \
        In amicitiam recipere. Cic. Prendre amitié avec aucun, L'aimer, Recevoir aucun en son amitié.
    \
        In deditionem recipere. Caes. Prendre à merci.
    \
        Recipi ad deos. Liu. Estre receu par les dieux en leur nombre.
    \
        Aliquem in familiaritatem recipere. Cic. Prendre accoinctance avec aucun.
    \
        Ciuitatem in fidem recipere. Cic. Recevoir en sa sauvegarde.
    \
        In gratiam recipere. Cic. Aimer aucun, et le recevoir en sa bonne grace, Le prendre en grace.
    \
        Recipere seruum. Vlpian. Receler et recueillir.
    \
        Recipere. Plaut. Excepter et se reserver quelque chose, quand on vend quelque heritage, ou maison.
    \
        Medio ex hoste recepi. Virgil. Je l'ay sauvé et delivré du milieu des ennemis, Je l'ay rescoux des mains de ses ennemis.
    \
        In tutum recipi. Liu. Estre mis en sauveté.
    \
        Aliquem in periculo recipere. Vatinius Ciceroni. Le retirer à soy.
    \
        Nomen absentis recipere. Cic. Recevoir un accusateur à deferer et poursuyvre aucun absent et hors du pays.
    \
        Recipere corpore telum. Virgil. Tirer hors du temps.
    \
        Recipere. Cic. Promettre de faire quelque chose, S'en charger et prendre sur soy.
    \
        Recipere ad se. Plaut. Prendre sur soy quelque affaire.
    \
        - ad me recipio, Faciet. Terent. Il le fera, je le prens sur moy, Je vous promets qu'il le fera, Je le prens à ma charge.
    \
        Recipere causam capitis. Cic. Prendre à defendre quelque cas criminel, Plaider pour aucun, et le defendre en matiere criminelle.
    \
        Recipere mandatum. Cic. Se charger des affaires d'autruy à son mandement.
    \
        Receptum officium persoluere. Cic. S'aquicter de la charge qu'on a prinse.
    \
        Recipere onus aliquod. Cic. Prendre quelque charge.
    \
        Saluum fore recipio. Vlpian. Je le prens à mes perils et fortunes, Je le prens à ma charge.
    \
        Si reciperes te correcturum. Cecinna. Si tu promettois de la corriger.
    \
        Vt mihi coram recepisti. Cic. Comme tu m'as promis en ma presence.
    \
        Recipere et Respuere, contraria. Quintil. Prendre en gré, Accepter, Avoir pour aggreable.
    \
        Vsus recepit. Quintil. L'usage l'a receu et approuvé.
    \
        Cognoscere et recipere. Cic. Recevoir et approuver.
    \
        Recipi in cibum, vel in mensas, dicitur herba, vel auis, quum recipitur pro cibo. Plin. Quand on en mange.
    \
        Recipere in mores. Quintil. Recevoir une maniere de faire.
    \
        Receptum est, Impersonale. Quintil. C'est une chose approuvee et receue.

    Dictionarium latinogallicum > recipio

  • 7 bos

    bōs, bovis, c. (βούς, Genet. βοός, dor. βῶς), I) das Rind, als m. = Ochse, Cyprius, Enn. fr.: opimus, Cic.: indomitus, Varr.: boves domiti indomitique, Liv.: boves perferi, Varr.: boves vetuli, novelli, Varr.: bos iratus, Petr.: Apis ille, sanctus Aegyptiorum bos, Cic.: bos arator, s. arator: bos Luca, s. Luca unter Lucani: bos auratus, Liv.: bovem caedere, Cato fr.: mugit bovis (= bos), Varr. fr. – als f. = Kuh, bos femina, Liv.: eximia, Liv.: torva, Ov.: formosa, Ov.: bos mirā specie, Liv.: boves meae, Verg.: boves incustoditae, Ov.: boves praegnantes, Varr. LL.: inde cum actae boves mugissent, Liv. – Sprichw., bos lassus fortius figit pedem (tritt schärfer auf), Hier. ep. 102, 2. Augustin, ep. 68, 2: clitellae bovi sunt impositae, s. clitellae. – Scherzh. für die aus Rindsleder geschnittene Peitsche, Plaut. asin. 34. – II) (nach dem Griech.) übtr., eine Art Seefische aus dem Geschlecht der Plattfische, Ov. u. Plin. – Nom. bovis, Varr. sat. Men. 3. Petr. 62, 13; vgl. Varr. LL. 8, 74: Genet. Plur. gew. boum, in Handschrn. u. Ausgg. auch bovum (z B. Cic. de rep. 2, 16 M. Hier. ep. 52, 1 extr.; vgl. Wagner Orthogr. Verg. p. 419); bovom, Verg. georg. 3, 211 R.; bubum, Ulp. dig. 32, 1, 55 § 6 M.; altlat. boverum (zB. Cato r.r. 62; vgl. Varr. LL. 8, 74): Dat. u. Abl. Plur. gew. būbus, in sehr guten Hdschrn. auch bōbus (zB. Hor. carm. 3,
    ————
    6, 43 Firm. Mat. de err. 5, 2 Halm). – bŭbus gemessen, Auson. app. ad epigr. XXVIII, 2. p. 260 Schenkl, wogegen Serv. Verg. ecl. 8, 86.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > bos

  • 8 aspergo

    I a-spergo, spersī, spersum, ere [ ad + spargo ]
    1) обрызгивать, окроплять, опрыскивать (alicui rei aliquid и aliquid aliqua re)
    2)
    а) засыпать, посыпать
    б) рассеивать, разбрасывать ( stercus ut semen in agro Vr); усеивать (mons parvis urbibus aspersus Mela)
    3) подбрасывать, подбавлять, швырять ( как подачку)
    a. alicui sextulam C — завещать кому-л. 72-ю долю имущества
    4) ( о корме) засыпать, задавать (a. glandem bubus PM)
    5) пачкать, пятнать, чернить (aliquem linguā rhH.)
    a. aliquem (infamiā) C — опозорить кого-л.
    a. aliquem suspicione C — навлечь на кого-л. подозрение
    a. aliquid mendaciunculis C — сдобрить (приправить) что-л. маленькой ложью
    a. molestiam alicui C — причинить кому-л. неприятность
    gemitu a. aures alicujus VM — стоном коснуться чьих-л. ушей
    a. virus alicui V — умерщвлять кого-л. ядом
    hoc aspersi, ut scires... C — я добавил это замечание, чтобы ты понял..
    II aspergo, inis f.
    1) опрыскивание, прыскание, обрызгивание ( aspergine silvas impluere O)
    2) влажность от окропления, брызнувшая жидкость, капли ( aquarum O)
    a. nimborum Lcrдождь
    3) перен. примесь, налёт ( infamiae Fronto)

    Латинско-русский словарь > aspergo

  • 9 bos

    bōs, bovis (dat. /abl. pl. būbus или bōbus) m., f.
    1) бык или b. femĭna L корова (b. praegnans Vr)
    bovi imponĕre clitellas погов. Cнадеть на быка вьючное седло (т. е. возложить на кого-л. невыполнимое для него поручение)
    Lūca b. Lcr, Sil — «луканский бык», т. е. слон
    2) (греч.) бычок, рыба из семейства камбаловых O, PM
    3) шутл. ремень из бычачьей кожи Pl

    Латинско-русский словарь > bos

  • 10 jugum

    ī n. [одного корня с jungo ]
    2) парная запряжка, пара (волов, лошадей) ( multis jugis arare C); пара, парочка (j. impiorum C; j. aquilarum PM)
    3) чета, супруги (par j. M)
    5) узы (j. caritatis VM); тяготы, бремя (ferre j. parĭter H)
    6) иго, рабство
    aliquem jugo premĕre V — порабощать кого-л.
    j. exuĕre L, jugo se exuere L, j. excutĕre PJ, Tсвергнуть (стряхнуть) иго рабства
    7) поперечина, перекладина, поперечный брус, Vr, Col
    8) иго (воротца из двух вертикальных копий, воткнутых в землю, и одного горизонтального, под которым римляне заставляли пройти побеждённых в знак их покорности) (sub j. или sub jugo mittĕre C, L etc. и sub jugo abire L)
    перен. sub j. mittere — преодолевать, подавлять ( calamitates terroresque Sen)
    10) коромысло (для ношения тяжестей) Vr
    13) горная цепь, кряж, хребет (j. Alpium L); вершина (summum j. montis Cs)

    Латинско-русский словарь > jugum

  • 11 prandium

    ī n.
    1) завтрак (adducere aliquem ad se ad p. Pl); закуска, трапеза ( вообще) (abstemium p. AG)
    2) еда, корм ( bubus glandem prandio depromere Pl)

    Латинско-русский словарь > prandium

  • 12 admugio

    ad-mūgio, īvī, īre, zu-, anbrüllen, m. Dat., tauro (v. der Kuh), Ov. art. am. 1, 279: transeuntibus (bubus, v. Kühen), Aur. Vict. de or. gent 7, 3: omnibus (v. der Ceres), Claud. rapt. Pros. 3, 443: absol., admugit Apis, Claud. IV. cons. Hon. 576.

    lateinisch-deutsches > admugio

  • 13 aro

    aro, āvi, ātum, āre (ἀρόω), pflügen, ackern, I) eig.: a) vom Ackersmann und Ackervieh, m. Acc., ar. terram aut serere arbores, Varr.: ar. terram et sulcum altius imprimere, Cic.: ager non semel aratus, sed novatus et iteratus, Cic.: ager qui arari aut coli possit, non qui aratus aut cultus sit, Cic.: bildl. v. Beschreiben mit dem Schreibgriffel, gleichs. beackern, osse campum cereum, Titin. com. 160: gleichs. ackernd ziehen, cerā sulcos, Prud. perist. 9, 52: u. v. Reden, incipit alloquiis fera pectora cultor arare (zu bearbeiten), Ven. Fort. vit. S. Mart. 3, 161. – absol., arare mavelim, quam sic amare, Plaut.: numquam domum revortor, quin te in fundo conspicer fodere aut arare aut aliquid ferre denique, Ter.: nudus ara, sere nudus, Verg.: arare tauris, Hyg.: bildl. v. Schreiben mit dem Schreibgriffel, vertamus vomerem, in cera mucrone aeque aremus osseo, Atta com. 12 sq. (p. 162 R2). – Sprichw., non profecturis litora bubus aras, wendest vergebliche Mühe an, Ov. her. 5, 116; vgl. trist. 5, 4, 48: alienum fundum arat, incultum familiarem deserit, er pflügt auf fremdem Acker, läßt den eigenen unbebaut = kümmert sich um fremde Dinge, vernachlässigt die eigenen Angelegenheiten, Plaut. asin. 874. – b) v. Ländereibesitzer, bes. v. Staatsdomänenpächter, m. Acc. = beackern-, bestellen lassen, bebauen, non opinor quemquam minus esse professum, quam quantum arasset, Cic.: Falerni mille fundi iugera, Hor.: u. allg., quae homines arant, navigant, aedificant, virtuti omnia parent, alles Pflügen, Schiffen, Bauen der Menschen hängt von ihrer Tüchtigkeit ab, Sall. Cat. 2, 7.: quidquid arat impiger Apulus, erpflügt, d.i. durch Ackerbau gewinnt, Hor. carm. 3, 16, 26. – u. absol., Ackerbau treiben, vom Ackerbau leben, cives Romani, qui arant in Sicilia, d.i. die Domänenpächter (s. arātor no. I, B), Cic. Verr. 3, 11: araret, navigaret, Vopisc. Prob. 23, 3. – II) poet. übtr.: a) durchfurchen = runzelig machen, venient rugae, quae tibi corpus arent, Ov. art. am. 2, 118: aratā rugis fronte, Hier. ep. 14, 13 u. 52, 1. – b) das Meer usw. durchfurchen = durchsegeln, vastum maris aequor, Verg. Aen. 2, 780; 3, 495: latum aequor, Ov. trist. 1, 2, 76: vicinas aquas, Ov. trist. 3, 12, 36. – c) obszön, den After jmds. durchfurchen, pueros, Plaut. truc. 150.

    lateinisch-deutsches > aro

  • 14 aspergo [1]

    1. a-spergo (ad-spergo), spersī, spersum, ere (ad-spargo), I) hinspritzen od. -streuen, a) hinspritzen, aquam, (eig. mit frischem Wasser besprengen =) erquicken, Plaut.: aquam Latinis, Enn. fr.: purgamenta capiti, Dict.: liquorem oculis, Plin.: guttam bulbo, (mit Anspielung auf die Namen Gutta u. Bulbus) hinzufügen, Cic.: sales orationi (bildl.), Cic.: pigmenta in tabula, Cic.: virus pecori, vergiften, Verg. – übtr., labeculam alci, einen Schandfleck anhängen, Cic.: notam alci, ICt. – b) hinstreuen, glandem bubus, Plin.: sapores huc, Verg.: übtr., hinzufügen, bes. etw. Weniges, alci sextulam, den 72sten Teil vermachen, Cic.: alci molestiam, zufügen, verursachen, Cic. – bes. schriftl., nebenbei hinzufügen, hoc aspersi (bemerke ich nebenbei), ut scires etc., Cic. ep. 2, 16, 7: ea his commentariis aspersi, ut etc., Gell. 9, 4, 5: ut noctes istae quadamtenus his quoque historiae flosculis leviter interiectis aspergerentur, Gell. 17, 21, 1. – II) bespritzen, bestreuen, a) bespritzen, aram sanguine, Cic.: vestimenta leviter aquā, Sen.: vaccam semine, Liv.: vino vel infusus (begossen) vel aspersus (angegossen), Macr. – m. allg. Acc. = mit, sed paululum pluviae aspersi sumus, M. Caes. in Front. ep. ad M. Caes. 4, 4. p. 66, 22 N. – übtr., beschmutzen, beschimpfen, splendorem vitae maculis, Cic.: aspergi infamiā, suspicione, Cic.: alqm linguā, begeifern = beschimpfen, Cornif. rhet. – b) bestreuen, olivam sale, Plin.: panis sale aspersus, gesalzenes (Ggstz. panis sine sale od. indigens salis), Macr.: corpus nitro, sulphure, Cael. Aur. – übtr., mons parvis urbibus aspersus, hier und da bedeckt, Mela: u. so canis (mit grauen Haaren) aspergitur aetas, Ov. – alqd mendaciunculis, mit kleinen Unwahrheiten verbrämen, Cic.: auditiunculā quādam de Catonis familia aspergi, einige Kunde (Kenntnis) erhalten, Gell.: edito gemitu regias aures, durch einen Schmerzenslaut unangenehm berühren, Val. Max. – / Form aspargo, Ampel. 8, 16. Marc. Emp. 36. Apic. 3, 63; 4, 131 u. 133: asparso pipere, Apic. 4, 154; vgl. 2. aspergo /.

    lateinisch-deutsches > aspergo [1]

  • 15 daps

    daps, dapis, f. (vgl. δάπτω, δαπάνη, δαψιλής, ahd. zebar, Opfertier, nhd. Ungeziefer, eigentl. »unreines, nicht zum Opfern geeignetes Tier«), die Speise als Mahl, der Schmaus, a) als t. t. der Religionsspr., der Festschmaus zu religiösem Zwecke, der Opferschmaus, α) Sing.: dapem pro bubus piro florente facito, Cato: sacrum Herculi adhibitis ad ministerium dapemque Potitiis ac Pinariis factum, Liv.: ergo obligatam redde lovi dapem, Hor. – β) Plur.: Saliaribus (prächtigen) ornare pulvinar deorum dapibus, Hor.: dapes et tristia dona libare cineri (Hectoris), Verg. – b) übtr., übh. die Speise als Gegenstand des Schmauses, der Schmaus, das Mahl, α) Sing.: amor dapis, Hor.: ad usum nefariae dapis, Val. Max.: humanā dape (mit Menschenfleisch) pascere equas, Ov.: v. tierischer Nahrung, sed tacitus pasci si posset corvus, haberet plus dapis et rixae multo minus invidiaeque, Hor. ep. 1, 17, 50 sq. – β) Plur.: dapes inemptae (ein ungekauftes = selbsterzeugtes), Hor.: dapes largae, Val. Max.: dapes opimae, Verg.: exstructae dapibus mensae, Ov.: onerare mensas dapibus, Verg.: dapibus epulari opimis, Verg.: humanorum corporum dapibus uti (Menschenfleisch essen), Val. Max.: ictae (fulmine) dapes mensaque disiecta est, Tac. – v. einem ärmlichen Mahle, veniam dapibus orant, Ov. met. 6, 684. – meton., dapes humanae, Menschenkot, Plin. 17, 51. – / Nbf. dapis, is, f., Iuvenc. beim Auct. de gener. nomin. p. 78, 3 ed. Haupt. – Nom. daps ist veraltet (s. Paul. ex Fest. 68, 3); Dat. Sing. dapi steht Cato r. r. 132, 1; aber Genet. Plur. dapum ohne Beleg im Frgm. Bob. de nom. 562, 10.

    lateinisch-deutsches > daps

  • 16 dives

    dīves, itis, Compar. dīvitior, -ius, Genet. iōris, Superl. dīvitissimus, reich, I) eig. (Ggstz. pauper, egens, mendicus): a) v. Pers.: dives Crassus, Varro: quem intellegimus divitem, Cic.: ex pauperrimo dives factus est, Cic.: quis divitiorem quemquam putet quam eum, cui etc., Cic.: eum divitissimum fore praedictum est, Cic. (vgl. übh. über den bei Eicero nur üblichen Kompar. u. Superl. divitior, divitissimus [nie ditior, ditissimus] Otto Cic. de rep. 1, 28. p. 67 ed. Osann). – m. Abl, agris, Hor.: bubus, Ov. – m. Genet., artium, Verg.: pecoris, Verg.: armenti, Ov.: odorum divites Arabes (Ggstz. frugum pauperes Ituraei), Apul. flor. 6. p. 5, 16 Kr. – m. ab u. Abl., ab omni armento, Val. Flacc. – m. in u. Akk., tu dives in (für) omnes invocantes te, Augustin. conf. 11, 2. – subst., der Reiche (Ggstz. pauper), Plaut., Sen. rhet u.a.: novicius dives, ein reicher Emporkömmling, Sen. – b) v. Lebl.: gaza, Curt.: regio, Curt.: ager, fruchtbarer, Val. Flacc.: terra dives amomo, Ov.: Hispania dives equis, Claud.: Amphitrite dives aquis, reich an Wasser, Val. Flacc.; u. so absol., ille fluens dives septena per ostia Nilus, Ov. – II) übtr., reich = 1) viel enthaltend, epistula, ein viel versprechender, Ov.: so auch spes, Hor.: lingua, beredte Zunge, Hor.: vena, reiche, glückliche Ader, Hor.: inde ille lentior et divitior fluxit dithyrambus, Cic. – m. Abl., nulla umquam res publica nec maior nec sanctior nec bonis exemplis ditior fuit, Liv. praef. § 11. – 2) kostbar, prächtig, von hohem Werte, ramus, Verg.: cultus, prächtige Kleider, Ov.: opus, Plin. – / Abl. Sing. gew. divite; selten diviti, wie Plin. 7, 108. Commod. instr. 2, 31, 4. – Genet. Plur. immer divitum (s. Neue-Wagener Formenl.3 Bd. 2. S. 131 u. Georges Lexik. d. lat. Wortf. S. 223).

    lateinisch-deutsches > dives

  • 17 glans

    glāns, glandis, f.(griech. βάλανος), I) jede Kernfrucht, als Dattel, Kastanie, Walnuß usw., bes. die Eichel, Ecker (auch als Nahrungsmittel des Viehs, bes. der Schweine, in alter Zeit auch der Menschen), fagea od. fagi, Buchecker, Plin.: gl. quernea et ilignea, Col.: querna, Tibull., iligna, Hor.: cassa, Plaut.: bubus glandem prandio depromere, Plaut.: glandibus vesci, Serv.: sic odium coepit glandis, Lucr. – II) übtr.: A) eine Kugel aus Blei od. Ton, wie sie die Schleuderer auf die Feinde warfen, plumbea glans, Cels.: glandes fundere (gießen), Auct. b. Afr.: eminus glande aut lapidibus pugnare, Sall.: glandes fundis in casas iacĕre, Caes.: faces et glandes in obsessos iaculari, Tac.: ne fluxā habenā volutetur in iactu glans, sed librata cum sederit, velut nervo missa excutiatur, Liv. – B) die Eichel am männlichen Gliede, Cels. 7, 25, 1 sq.

    lateinisch-deutsches > glans

  • 18 immolo

    im-molo, āvī, ātum, āre (in u. mola), mit Opfermehl, Opferschrot (mola salsa) bestreuen, I) im allg.: boves immolati, Cato origg. 2. fr. 27. Vgl. Serv. Verg. Aen. 4, 57. – II) prägn., opfern, A) eig.: hostias, Cic.: hostias maiores ad praeconem et ad tibicinem, Cic.: hostias omnibus locis, Hirt. b. G.: animalia capta, Caes.: bovem, scrofam, suem, Aur. Vict.: homines, Cic.: luctuosum immolatae Iphigeniae sacrificium, Val. Max.: mit Dat. u. Acc., bovem Dianae, Liv.: Musis bovem, Cic.: Dianae vitulum, Cic.: m. bl. Dat., Aeanti ut deo, Val. Max.: unpers., cum pluribus dis immolatur, Cic.: m. Abl. des Opfers, maioribus hostiis, Liv.: Iovi singulis bubus (v. den beiden Konsuln), Liv.: unpers., quibus hostiis immolandum cuique deo, Cic.: Iovi tauro, verre, ariete immolari non licet, Macr. – absol., ille anguis, qui Sullae apparuit immolanti, Cic.: in agro Nolano ante praetorium, Cic.: in Capitolio, Liv.: ante altaria, Val. Max.: seu Romae seu Praeneste immolare vellet, Liv.: cum de alia re immolaret, Cic.: unpers., interisse cor cum immolaretur, Cic. Vgl. Mencken Obss. p. 459 sqq. – B) übtr., a) opfern, hinopfern = töten, alqm, Verg. Aen. 12, 949. Phaedr. 4, 6, 9: quattuor iuvenes inferias umbris, Verg. Aen. 10, 519. – b) opfern = darbringen, humilitatem animae suae deo, Tert. de cult. fem. 2, 9: paenitentiam deo, Tert. de pudic. 10: cui curia, cui populus suffragiis immolat (huldigt), Tert. de anim. 33. – / parag. Infin. immolarier, Prud. perist. 10, 345.

    lateinisch-deutsches > immolo

  • 19 iugum

    iugum, ī, n. (zu iungo; altind. yugám, griech. ζυγόν, gotisch juk, ahd. juh), I) das Joch der Ochsen, das Kummet der Pferde usw., A) eig. u. meton.: 1) eig.: iug. asinarium, Cato.: iuga imponere bestiis (i.e. bubus), Cic.: demere iuga equis, Ov.: frena ferre iugo, v. Pferden, Verg.: leones iugo subdere, Plin. – 2) meton.: a) ein Gespann, i. boum, Plin.: absol., multa iuga, Cic. – u. dav. meton. = so viel Land, wie ein Gespann Ochsen in einem Tage pflügen kann, ein Juchert, Morgen Landes, Varro r. r. 1, 10, 1. – später insbes. = die Steuerhufe, Cod. Theod. 11, 20, 6 u.a.; vgl. J. Marquardt Röm. Staatsverw.2 2, 225 u. Seeck in Pauly-Wissowa Realenz. 3, 1517 f. – b) ein Gespann Pferde, Verg. Aen. 5, 147; 10, 594. – u. dav. meton. = der Wagen, Sil. 7, 683. – c) übtr., ein Paar, aquilarum, Plin.: impiorum (v. Antonius u. Dolabella), Cic. – B) bildl.: 1) im allg.: par iugum caritatis, gleiche Bande der Zärtlichkeit, Val. Max.: pari iugo niti, mit gleicher Anstrengung arbeiten, Plin. ep.: ferre iugum pariter, auch im Unglück dem Freunde mit gleicher Liebe anhangen, Hor.: subtrahis effracto tu quoque colla iugo, Ov.: tu bene conveniens non sinis ire iugum, lässest uns nicht einträchtig leben, Prop.: egregium opus pari iugo ducet, an gleichem Joche wird er das herrliche Werk vollziehen, Sen. ep. 109, 16. – 2) insbes.: a) das Ehe standsjoch, alci iugum imponere, Ov.: iugum ferre, Plaut. u. Hor.: paulatim sub iuga colla dare, Tibull.: eripere turpi colla iugo, Hor. – b) das Joch als Sklavenjoch, iugum accipere (sich gefallen lassen), Liv.: u. iugum excipere, Curt.: Samnitium iugum subire, Tac.: recipere imperii iugum, Vell.: praesentis fortunae iugum pati, Curt.: alcis ferre iugum, Hor.: iugum exuere, Liv.: iugo se exuere, Liv.: iugum excutere, Plin. pan. u. Tac.: servitiis grave iugum demere, Liv.: cuius (rei publicae) cervicibus iugum servile deiecerunt, Cic.: depulit a civibus suis iniustum illud durae servitutis iugum, Cic.: poet., aliena arva iugo premere, unterjochen, Verg. Aen. 10, 78. – II) jedes Querholz, das zwei andere Dinge verbindet, 1) die Querlatte, der Querbalken, zwischen den senkrecht stehenden Latten od. Pfählen, um den Wein daran zu binden, das Joch, der Holm, a) eig., Varro u. Colum. – b) übtr., das Joch, unter das bei den Alten besiegte Feinde zur Demütigung geschickt wurden (s. Liv. 3, 28, 10), mittere sub iugum, Cic. u. Liv.: sub iugo mittere, unter dem Joche hervor od. weg entlassen, Gell.: u. so sub iugum abire, Liv. 3, 28, 10: im Bilde, calamitates terroresque mortalium sub iugum mittere, überwältigen, sich gleichs. untertänig machen, Sen. de prov. 4, 1. – 2) das Querholz an der Wage; dah. meton.: a) die Wage, ein Gestirn, Cic. de div. 2, 98. Sen. Troad. 448. – b) die Wage an der Deichsel, Varro LL. 5, 135. Liv. 37, 41, 6 sq. Curt. 3, 1 (2), 15: iugum plaustri, Iustin. 11, 7, 15. Vgl. Paul. ex Fest. 39, 4. – 3) der Webebaum, Ov. met. 6, 55; vgl. jedoch H. Blümner Gewerbe u. Künste2 1, 141. – 4) iuga (wie ζυγά), die Querbalken im Schiffe, die die beiden Borde verbinden, die Ruderbänke, Verg. Aen. 6, 411. – 5) das Joch zum Tragen von Lasten, bestehend aus einer in der Mitte leicht gekrümmten u. an jedem Ende mit einem Riemen, an dem die Last hing, versehenen Stange, die über der einen Schulter von hinten nach vorn getragen wurde, Varro r. r. 2, 2, 10. – 6) der zwischen zwei u. mehreren Bergspitzen fortlaufende Gebirgskamm u. der durch einen Kamm verbundene Gebirgszug, die Gebirgskette, summum iugum montis, Caes.: iugum Alpium, Liv.: omnes eius iugi colles, Caes.: Vesaevum iugum = Vesaevius mons, Verg.: iuga Tauri, Liv.: Pyrenaei iuga, Sall. fr.: continentia iuga, Liv.: nive perenni (ewigem) obruta iuga, Curt.: dorsum esse eius iugi aequum, Caes.: iugo circummissus in verticem collis evasit, Liv.: bacchata iugis (auf den Bergen) Naxos, Verg. – / Nbf. iugus, ī, m., Rossi inscr. Chr. I, 77.

    lateinisch-deutsches > iugum

  • 20 perlito

    per-lito, āvi, ātum, āre, glücklich opfern, primis hostiis, Liv.: se tribus bubus perlitasse negavit, Liv.: nec perlitare centum victimis potuerat, Flor. – im Passiv, res divinae perlitatae, Valer. Ant. b. Gell. – Impers., primis hostiis perlitatum est, Liv.: u. so diu non perlitatum tenuerat dictatorem, Liv.: ceteris dis perlitatum ferunt, Liv.

    lateinisch-deutsches > perlito

См. также в других словарях:

  • Holiday home Les Bubus La Tzoumaz — (La Tzoumaz,Швейцария) Категория отеля: 4 звездочный отель Адрес …   Каталог отелей

  • Latin declension — Latin grammar Verb Conjugation Subjunctive by attraction Indirect Statement Declension Ablative Usages Dative Usages Latin is an inflected language, and as such has nouns, pronouns, and adjectives that must be declined in order to serve a… …   Wikipedia

  • BOMO vel BOHMO — BOMO, vel BOHMO olim Euboea dicta, teste Hesychiô, Βαμὼ οὕτως ἡ Μάκρις ὠνομάζετο. Macris i. e. Eubaea, teste eôdem. Μάκρις. Ε῎υβοια ἡ νῆσος bohmo Arabibus pecora, vel pacudes significat ut Ebraeis behemoth. Itaque insula bohmo est insula pecudum …   Hofmann J. Lexicon universale

  • TENSA — I. TENSA M. Graeciae insul. ab Ionibus instituta. Solinus, c. 8. II. TENSA non ἀπὸ τοῦ θείου, quod etymon legas apud Asconium, in 3. Verr. nec a Papia solum comprobatur; sed Caesare etiam Scaligero de Re Poetic. l. 1. c. 32. verum a tendendo. Ita …   Hofmann J. Lexicon universale

  • VOTIVI Ludi — apud Romanos, erant, qui a Magistratibus ad bellum ituris vovebantur, post res feliciter gestas, ac victoriam partam exhibendi. Atque hi introducebantur aut Sibyllinis versibus aut Augurum praeceptionibus, aut promissis Imperator. vel ante bellum …   Hofmann J. Lexicon universale

  • bubas — 2 bùbas sm. (2) 1. vaikų baidyklė, baubas, bubis: Pasakos dar mini bubus arba baubus, kuriais mažus vaikus gąsdina LTII560. Kurie iždūmoja patys savi kitus bubus MP350. 2. scom. paniurėlis, dilba: Nuejęs vakaruškose stovi kaip bùbas Km. Ė, toks …   Dictionary of the Lithuanian Language

  • Nerthus — (1905) by Emil Doepler. In Germanic paganism, Nerthus is a goddess associated with fertility. Nerthus is attested by Tacitus, the first century AD Roman historian, in his Germania. Various theories exist regarding the goddess and her potential… …   Wikipedia

  • Mars (mythology) — Mars, 1st century, found in the Forum of Nerva (Capitoline Museums, Rome) Ancient Roman religion …   Wikipedia

  • Anthropomorphe Moorpfähle — Fotomontage des Idoltyps 2 aus dem Opfermoor von Oberdorla in eine Moorumgebung. Anthropomorphe Pfahlgötter (anthropomorph = menschengestaltig; auch als Moorpfähle oder Pfahlgötzen, Idole bezeichnet), sind mehr oder minder grob geschnitzte… …   Deutsch Wikipedia

  • Anthropomorphe Pfahlgötter — Fotomontage des Idoltyps 2 aus dem Opfermoor von Oberdorla in eine Moorumgebung. Anthropomorphe Pfahlgötter (anthropomorph = menschengestaltig; auch als Moorpfähle oder Pfahlgötzen, Idole bezeichnet), sind mehr oder minder grob geschnitzte… …   Deutsch Wikipedia

  • Gábor von Vaszary — (* 7. Juni 1897 in Budapest, Ungarn; † 22. Mai 1985 in Lugano, Schweiz) war ein ungarischer Schriftsteller und Drehbuchautor. Leben Im Jahr 1924 fuhr Vaszary zu einem Studienaufenthalt nach Paris, von welchem er erst 1932 nach Ungarn zurückkehrte …   Deutsch Wikipedia

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»