Перевод: с латинского на все языки

со всех языков на латинский

as+i+wish

  • 21 dēsīderō

        dēsīderō āvī, ātus, āre    [cf. considero], to long for, ask, demand, call for, wish for, desire, require, expect: me, T.: tribuni imperium, Cs.: ea (beneficia), S.: quod satis est, H.: ullam rem ad se inportari, Cs.: alqd ex vobis audire: ab milite modestiam, Cs.: desiderando pendēre animis: nullam aliam mercedem laborum: Capitolium sic ornare ut templi dignitas desiderat.— To miss, lack, feel the want of: alqm, T.: quid a peritioribus rei militaris desiderari videbatur, Cs.: alqd in oratione: Sextilem totum mendax desideror, am waited for, H.: virīs adulescentis.— To lose: ut (exercitus) ne unum quidem militem desiderarit: in eo proelio CC milites, Cs.— Pass, to be missing, be lost, be wanting: ut nulla navis desideraretur, Cs.: perpaucis desideratis quin cuncti caperentur, almost every one, Cs.: neque quicquam ex fano desideratum est.
    * * *
    desiderare, desideravi, desideratus V TRANS
    desire/want, long/wish for, request, require/need; miss, lack; lose; want to know; investigete/examine/discuss (L+S); raise the question

    Latin-English dictionary > dēsīderō

  • 22 ex-optō

        ex-optō āvī, ātus, āre,    to wish earnestly, desire greatly, long for: sibi gloriam, S.: Samnitium adventum, L.: tibi pestem, wish you: te videre: ut laudi tibi sit tribunatus.

    Latin-English dictionary > ex-optō

  • 23 gestiō

        gestiō īvī, —, īre    [2 gestus], to gesticulate, express strong feeling, leap, be transported, exult, be joyful, be delighted: sic, T.: cum laetitia gestiat: studio lavandi, V.: voluptate nimiā: otio, L.— To desire eagerly, wish passionately, be eager, thirst, long: scire ista omnia: divitum Partīs linquere, H.: ipsum gestio Dari mihi in conspectum, T.
    * * *
    gestire, gestivi, gestitus V
    be eager, wish passionately; gesticulate, express strong feeling, exult

    Latin-English dictionary > gestiō

  • 24 salūtō

        salūtō (P. plur. gen. salutantūm, V., O.), āvī, ātus, āre    [salus], to greet, wish health, pay respects, salute, hail: illum: unum quemque nostrum: alquem Caesarem, hailed as Caesar: Imperator... atque ita se postea salutari passus est, Cs.: in quo (itinere) illum agentem aliquid salutavi: cum avum regem salutassent, L.: Dionysius te omnīsque vos salutat, sends greeting to: esse salutatum volt te, O.: Ego deos penatīs hinc salutatum domum Devortar, to pay reverence to: Italiam laeto socii clamore salutant, V.: templa, O.— To call upon, visit, pay respects to, wait upon: venit salutandi causā: salutatum introire, S.: salutandi plures, H.— To greet, welcome: mane salutamus domi et bonos viros multos, etc.
    * * *
    salutare, salutavi, salutatus V
    greet; wish well; visit; hail, salute

    Latin-English dictionary > salūtō

  • 25 voluntās

        voluntās ātis, f    [1 VOL-], will, free-will, wish, choice, desire, inclination: voluntas est, quae quid cum ratione desiderat: quid esset suae voluntatis ostendere, Cs.: has patitur poenas peccandi sola voluntas, Iu.: ut eius semper voluntatibus non modo cives adsenserint, etc.— Abl, of one's own will, of one's own accord, willingly, voluntarily: Quod ius vos cogit, id voluntate inpetret, T.: aequius erat id voluntate fieri: aliae civitates voluntate in dicionem venerunt, L.: Ut suā voluntate id quod est faciendum faciat, T.: suā voluntate, nullā vi coactus: istuc, quod expetis, meā voluntate concedam.—In phrases with prepositions: ad voluntatem loqui, at the will of another: vix tamen sibi de meā voluntate concessum est, with my consent: praeter optatum meum, sed valde ex voluntate, greatly to my satisfaction: aliquid facere minus ex Caesaris voluntate, against Cœsar's wishes: contra voluntatem eius dicere.—An object, purpose, aim, desire: cum sint in dicendo varia<*> voluntates.—A disposition, inclination: populum autem esse in aliā voluntate, to be otherwise inclined: celans, quā voluntate esset in regem, N.: neque bonae voluntatis ullum signum erga nos tyranni habemus, L.—Good-will, favor, affection: voluntas erga Caesarem: summa in se, Cs.: Voluntas vestra si ad poëtam accesserit, T.: mansisset eadem voluntas in eorum posteris, etc.—A last will, testament: defensio testamentorum ac voluntatis mortuorum.
    * * *
    will, desire; purpose; good will; wish, favor, consent

    Latin-English dictionary > voluntās

  • 26 vōtum

        vōtum ī, n    [P. n. of voveo], a promise to a god, solemn pledge, religious engagement, vow: qui (deus) numquam nobis occurrit in votis: nefaria vota: religione voti obstrictum esse: de illo aegroto vota facere: ante conceptum votum... post votum, L.: debere diis: Exsequi, V.—In the phrase, voti damnari, to become bound by a vow, i. e. obtain one's prayer: quae (civitas) damnata voti curam habeat, etc., L.; cf. voti reus, V.: voti liberari, L.—That which is promised, a votive offering: votis incendimus aras, with burnt-offerings, V.: spolia hostium, Volcano votum, L.—A wish, desire, longing, prayer: ea esse vota, eam esse voluntatem omnium, ut, etc., L.: quoniam res Romana contra spem votaque eius velut resurgeret, L.: Audivere di mea vota, H.: Haec loca sunt voto fertiliora tuo, O.: voti potens, O.: votum meum implevit, Cu.: An venit in votum Attalicis ex urbibus una? H.
    * * *
    vow, pledge, religious undertaking/promise; prayer/wish; votive offering; vote

    Latin-English dictionary > vōtum

  • 27 voveō

        voveō vōvī, vōtus, ēre,    to vow, promise solemnly, engage religiously, pledge, devote, dedicate, consecrate: Herculi decumam: pro salute patriae sua capita: tibi hinc decimam partem praedae, L.: Dona quae femina voverat, O.: vovisse dicitur, uvam se deo daturum: se immolaturos vovere, Cs.: dictator ludos magnos vovit Veiis captis se facturum, L.: ludi voti, L.: Tyrrheno vindemia regi (Mezentio), i. e. solemnly promised, O.—To wish, desire, wish for: Elige, quid voveas, O.: Quid voveat dulci nutricula maius alumno? H.: Ut tua sim voveo, O.
    * * *
    vovere, vovi, votus V
    vow, dedicate, consecrate

    Latin-English dictionary > voveō

  • 28 agnus

    agnus, i, m. ( gen. plur. agnūm, Porc. Licin. ap. Gell. 19, 9, 13) [cf. amnos, which [p. 74] Benfey connects with oïs = Sanscr. avis; Lith. ávinas = sheep], a lamb, usually for sacrifice: TERTIA. SPOLIA. IANO. QVIRINO. AGNOM. MAREM. CAEDITO, from an ancient law (of Numa?), in Fest. s. v. opima, p. 190: IVNONI. CRINIBVS. DEMISSIS. AGNAM. FEMINAM. CAEDITO., from a law of Numa in Gell. 4, 33, and Fest. s. v. pellices, p. 121:

    jam ego te hic agnum faciam et medium distruncabo,

    Plaut. Truc. 2, 7, 54; Varr. R. R. 2, 2, 4 al.:

    agnus absque maculā,

    Vulg. Exod. 12, 5:

    agnos immaculatos,

    ib. Lev. 14, 10:

    villa abundat porco, haedo, agno,

    Cic. Sen. 16, 56; id. Div. 2, 11, 39; Ov. M. 7, 320; Hor. C. 3, 18, 13:

    ara avet immolato Spargier agno,

    id. ib. 4, 11, 8 al.—Prov.: Agnum lupo eripere velle, to wish to rescue a lamb from a wolf, i. e. to wish what is impossible, Plaut. Poen. 3, 5, 31.—Eccl. Lat., of Christ:

    quasi agni immaculati Christi,

    Vulg. 1 Pet. 1, 19:

    Ecce Agnus Dei,

    ib. Joan. 1, 29:

    ceciderunt coram Agno,

    ib. Apoc. 5, 8 al.

    Lewis & Short latin dictionary > agnus

  • 29 aveo

    1.
    ăvĕo, ēre, v. a. [from Sanscr. av, to love, to wish; to satisfy one's self, to be content, to do or fare well], to wish, desire earnestly, to long for, crave (syn.: volo, cupio): avere nihil aliud est quam cupere, Paul. ex Fest. p. 14 Müll.: ab ludis animus atque aures avent Avide exspectantes nuntium, Enn. ap. Varr. L. L. 6, § 70 (Trag. v. 70 Vahl.).—Constr. with inf., acc., and absol.
    (α).
    With inf.:

    te imitari aveo,

    Lucr. 3, 6:

    Illud in his quoque te rebus cognoscere avemus,

    id. 2, 216:

    res exponere,

    id. 4, 778:

    rationem reddere,

    id. 3, 259:

    discedere aventes,

    id. 4, 1203:

    Non est mihi tempus aventi Ponere signa novis praeceptis,

    Hor. S. 2, 4, 1; 2, 6, 99:

    propiusque accedere aventi figere pectora,

    Ov. M. 2, 503:

    valde aveo scire quid agas,

    Cic. Att. 1, 15; 2, 18; id. Fin. 2, 14, 46; id. Off. 1, 4, 13; id. Div. 1, 6, 11:

    Jam mens praetrepidans avet vagari,

    Cat. 46, 7:

    avet (ara) spargier agno,

    Hor. C. 4, 11, 7:

    ipsum L. Paulum omnium oculi conspicere urbem curru ingredientem avent,

    Liv. 45, 39, 8; 33, 32, 8; Col. 3, 21, 6:

    avebat animus antire statimque memorare exitus,

    Tac. A. 4, 71; 12, 36.—
    (β).
    With acc.:

    quia semper aves quod abest, praesentia temnis,

    Lucr. 3, 957; so id. 3, 1082; 3, 1083:

    parto, quod avebas,

    Hor. S. 1, 1, 94:

    aveo genus legationis ut, etc.,

    Cic. Att. 15, 11 fin. (acc. to conj. of Gronov.; so B. and K.; v. Orell. ad h. l.); Sil. 9, 371.—
    (γ).
    Absol.:

    Et mora, quae fluvios passim refrenat aventes,

    which restrains the eager river, Lucr. 6, 531, where Lachm. and Munro read euntīs:

    Talem dira sibi scelerisque dolique ministram Quaerit avens,

    Val. Fl. 2, 123; Aur. Vict. Caes. 3.—
    II.
    Avens = libens, Laev. ap. Gell. 19, 7.— ăventer, adv., eagerly, earnestly (post - class.), Sid. Ep. 2, 2; v. Amm. 18, 5 and 19.
    2.
    ăvĕo (or, acc. to Quint. 1, 6, 21, hă-vĕo; cf. Spald. ad l. l. and Schneid. Gr. 1, p. 185), ēre, v. n. [v. 1. aveo init. ], to be or fare well; except once in Mamert., used only in the imper. ave, aveto, avete, and inf. avere, as a form of salutation, both at meeting and separating, like salve and chaire (hence, Fest. p. 13 explains it by gaudeo).
    I.
    In gen., Hail! God bless thee, farewell! adieu (prob. not used by Cic.): Caesar simulatque, Have, mihi dixit, statim exposuit, [p. 214] i. e. had saluted me, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 16, 4:

    numquam dicis Ave, sed reddis etc.,

    Mart. 3, 95, 1:

    Ave! gratiā plena, Dominus tecum!

    Vulg. Luc. 1, 28:

    Jesus occurrit illis dicens Avete!

    ib. Matt. 28, 9.—

    In mock homage (eccl. Lat.): dixit Ave! Rabbi,

    Vulg. Matt. 26, 49; 27, 29; ib. Marc. 15, 18; ib. Joan. 19, 3.—Haveto at the end of a letter, Cato ap. Sall. C. 35, 6; and Ave at the beginning, August. ap. Gell. 15, 7, 3:

    Marcus avere jubet,

    Mart. 3, 5, 10 al. —
    II.
    Esp.
    A.
    As a morning greeting (diff. from vale, a greeting at separating in the evening; cf. Suet. Galb. 4:

    ut liberti servique mane salvere, vesperi valere sibi singuli dicerent): et matutinum portat ineptus ave,

    Mart. 1, 56, 6; 1, 56, 109 fin.; 4, 79, 4; 7, 39, 2.—
    B.
    As a farewell to the dead, = vale: Atque in perpetuom, frater, ave atque vale, *Cat. 101, 10;

    and so frequently in inscriptions,

    Inscr. Orell. 2663; 4732; 4734; 4735;

    4742. But in Martial avere is distinguished, as a greeting to the living, from valere, a greeting to the dead: Jam satis est, Afer: non vis avere: vale!

    Mart. 9, 7, 4. And thus the ambiguity of avere in the anecdote in Suet. Claud. 21 is to be explained: Emissurus (Claudius) Fucinum lacum naumachiam ante commisit. Sed cum proclamantibus naumachiariis, Ave ( farewell), Imperator, morituri te salutant: respondisset, Avete vos (i. e. as dying), neque post hanc vocem, quasi venia data (since they interpreted the exclamation as live!), quisquam dimicare vellet, etc.—
    C.
    As a mere expression of goodwill (eccl. Lat.):

    nec Ave ei dixeritis,

    nor bid him God-speed, Vulg. 2 Joan. 10, 11.
    As finite verb: aveo plane Imperator et avebo.
    .. cum is avere jubeat, qui jam fecit, ut averem, Mamert. Grat. Act. ad Julian.

    Lewis & Short latin dictionary > aveo

  • 30 eo

    1.
    ĕo, īvi or ii (īt, Verg. A. 9, 418 al.; cf.

    Lachm. ad Lucr. vol. 2, p. 206 sq.: isse, issem, etc., for ivisse, etc.,

    Ter. Hec. 2, 1, 25; Cic. Rosc. Am. 23, 64; id. Phil. 14, 1, 1; Ov. M. 7, 350 et saep.: isti, Turp. ap. Non. 4, 242:

    istis,

    Luc. 7, 834, etc., v. Neue Formenl. 2, 515), īre ( inf. pass. irier, Plaut. Rud. 4, 7, 16), ĭtum, v. n. [root i-, Sanscr. ēmi, go; Gr. eimi; causat. hiêmi = jacio, Curt. Gr. Etym. p. 403], to go (of every kind of motion of animate or inanimate things), to walk, ride, sail, fly, move, pass, etc. (very freq. in all periods and sorts of writing).
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.:

    eo ad forum,

    Plaut. As. 1, 1, 95:

    i domum,

    id. ib. 5, 2, 71 sq.:

    nos priores ibimus,

    id. Poen. 3, 2, 34:

    i in crucem,

    go and be hanged! id. As. 5, 2, 91; cf.:

    i in malam crucem,

    id. Cas. 3, 5, 17; id. Ps. 3, 2, 57; 4, 7, 86:

    i in malam rem hinc,

    Ter. Ph. 5, 7, 37:

    iens in Pompeianum,

    Cic. Att. 4, 9 fin.:

    subsidio suis ierunt,

    Caes. B. G. 7, 62, 8:

    quom it dormitum,

    Plaut. Aul. 2, 4, 23; id Most. 3, 2, 4; 16; Hor. S. 1, 6, 119 et saep, cf.:

    dormitum, lusum,

    id. ib. 1, 5, 48:

    cubitum,

    Plaut. Cas. 4, 4, 27; 5, 4, 8; id. Ps. 3, 2, 57; Cic. Rosc. Am. 23; id. Div. 2, 59, 122 et saep.— Poet. with the acc. of the terminus:

    ibis Cecropios portus,

    Ov. H. 10, 125 Loers.:

    Sardoos recessus,

    Sil. 12, 368; cf.:

    hinc Afros,

    Verg. E. 1, 65.—With a cognate acc.:

    ire vias,

    Prop. 1, 1, 17:

    exsequias,

    Ter. Ph. 5, 8, 37:

    pompam funeris,

    Ov. F. 6, 663 et saep.:

    non explorantur eundae vitandaeque viae,

    Claud. in Eutrop. 2, 419:

    animae ad lumen iturae,

    Verg. A. 6, 680:

    ego ire in Piraeum volo,

    Plaut. Most. 1, 1, 63; cf.:

    visere ad aliquam,

    Ter. Hec. 1, 2, 114; id. Phorm. 1, 2, 52:

    videre,

    Prop. 1, 1, 12:

    ire pedibus,

    on foot, Liv. 28, 17:

    equis,

    id. 1, 15:

    curru,

    id. 28, 9; Ov. H. 1, 46; cf.:

    in equis,

    id. A. A. 1, 214:

    in raeda,

    Mart. 3, 47:

    super equos,

    Just. 41, 3;

    and with equis to be supplied,

    Verg. A. 5, 554:

    puppibus,

    Ov. H. 19, 180; cf.:

    cum classe Pisas,

    Liv. 41, 17 et saep.:

    concedere quo poterunt undae, cum pisces ire nequibunt?

    Lucr. 1, 380.—
    b.
    Of things:

    alvus non it,

    Cato R. R. 157, 7; so,

    sanguis naribus,

    Lucr. 6, 1203:

    Euphrates jam mollior undis,

    Verg. A. 8, 726:

    sudor per artus,

    id. ib. 2, 174:

    fucus in artus,

    Lucr. 2, 683:

    telum (with volare),

    id. 1, 971:

    trabes,

    i. e. to give way, sink, id. 6, 564 et saep.:

    in semen ire (asparagum),

    to go to seed, Cato, R. R. 161, 3; so Plin. 18, 17, 45, § 159; cf.:

    in corpus (juvenes),

    Quint. 2, 10, 5:

    sanguis it in sucos,

    turns into, Ov. M. 10, 493.—
    B.
    In partic.
    1.
    To go or proceed against with hostile intent, to march against:

    quos fugere credebant, infestis signis ad se ire viderunt,

    Caes. B. G. 6, 8, 6:

    ad hostem,

    Liv. 42, 49:

    contra hostem,

    Caes. B. G. 7, 67, 2; cf. id. B. C. 3, 31 fin.:

    adversus hostem,

    Liv. 42, 49:

    in hostem,

    id. 2, 6; Verg. A. 9, 424 et saep.; cf.:

    in Capitolium,

    to go against, to attack, Liv. 3, 17.—
    2.
    Pregn., to pass away, disappear (very rare):

    saepe hominem paulatim cernimus ire,

    Lucr. 3, 526; cf. ib. 530; 594.
    II.
    Trop.
    A.
    In gen., to go, pass, proceed, move, advance:

    ire in opus alienum,

    Plaut. Mil. 3, 3, 6:

    in dubiam imperii servitiique aleam,

    Liv. 1, 23 fin.:

    in alteram causam praeceps ierat,

    id. 2, 27:

    in rixam,

    Quint. 6, 4, 13:

    in lacrimas,

    Verg. A. 4, 413; Stat. Th. 11, 193:

    in poenas,

    Ov. M. 5, 668 et saep.:

    ire per singula,

    Quint. 6, 1, 12; cf. id. 4, 2, 32; 7, 1, 64; 10, 5, 21:

    ad quem (modum) non per gradus itur,

    id. 8, 4, 7 et saep.:

    dicite qua sit eundum,

    Ov. Tr. 3, 1, 19:

    ire infitias, v. infitiae: Latina debent cito pariter ire,

    Quint. 1, 1, 14:

    aliae contradictiones eunt interim longius,

    id. 5, 13, 54: in eosdem semper pedes ire (compositio), [p. 649] id. 9, 4, 142:

    cum per omnes et personas et affectus eat (comoedia),

    id. 1, 8, 7; cf. id. 1, 2, 13; Juv. 1, 142:

    Phrygiae per oppida facti Rumor it,

    Ov. M. 6, 146:

    it clamor caelo,

    Verg. A. 5, 451:

    factoque in secula ituro, Laetantur tribuisse locum,

    to go down to posterity, Sil. 12, 312; cf.

    with a subject-sentence: ibit in saecula, fuisse principem, cui, etc.,

    Plin. Pan. 55.—
    B.
    In partic.
    1.
    Pub. law t. t.
    a.
    Pedibus ire, or simply ire in aliquam sententiam, in voting, to go over or accede to any opinion (opp. discedere, v. h. v. II. B. 2. b.):

    cum omnes in sententiam ejus pedibus irent,

    Liv. 9, 8, 13:

    pars major eorum qui aderant in eandem sententiam ibat,

    id. 1, 32 fin.; 34, 43; 42, 3 fin.—Pass. impers.:

    in quam sententiam cum pedibus iretur,

    Liv. 5, 9, 2:

    ibatur in eam sententiam,

    Cic. Q. Fr. 2, 1 fin.:

    itum in sententiam,

    Tac. A. 3, 23; 12, 48.—And opp. to the above,
    b.
    Ire in alia omnia, to vote against a bill, v. alius, II.—
    2.
    Mercant. t. t. for vēneo, to go for, be sold at a certain price, Plin. 18, 23, 53, § 194:

    tot Pontus eat, tot Lydia nummis,

    Claud. Eutr. 1, 203.—
    3.
    Pregn., of time, to pass by, pass away:

    it dies,

    Plaut. Ps. 1, 3, 12; Hor. C. 2, 14, 5; 4, 5, 7:

    anni,

    id. Ep. 2, 2, 55; cf.:

    anni more fluentis aquae,

    Ov. A. A. 3, 62.—
    4.
    With the accessory notion of result, to go, proceed, turn out, happen:

    incipit res melius ire quam putaram,

    Cic. Att. 14, 15; cf. Tac. A. 12, 68:

    prorsus ibat res,

    Cic. Att. 14, 20 fin.; Curt. 8, 5:

    postquam omnia fatis Caesaris ire videt,

    Luc. 4, 144.—Hence the wish: sic eat, so may he fare:

    sic eat quaecunque Romana lugebit hostem,

    Liv. 1, 26; Luc. 5, 297 Cort.; 2, 304; Claud. in Eutr. 2, 155. —
    5.
    Constr. with a supine, like the Gr. mellein, to go or set about, to prepare, to wish, to be about to do any thing:

    si opulentus it petitum pauperioris gratiam, etc.,

    Plaut. Aul. 2, 2, 69; id. Bacch. 3, 6, 36: quod uti prohibitum irem, quod in me esset, meo labori non parsi, Cato ap. Fest. s. v. PARSI, p. 242 Müll.; so,

    perditum gentem universam,

    Liv. 32, 22:

    ultum injurias, scelera,

    id. 2, 6; Quint. 11, 1, 42:

    servitum Grais matribus,

    Verg. A. 2, 786 et saep.:

    bonorum praemia ereptum eunt,

    Sall. J. 85, 42.—Hence the construction of the inf. pass. iri with the supine, in place of an inf. fut. pass.:

    mihi omne argentum redditum iri,

    Plaut. Curc. 4, 2, 5:

    mihi istaec videtur praeda praedatum irier,

    id. Rud. 4, 7, 16 et saep.— Poet. also with inf.:

    seu pontum carpere remis Ibis,

    Prop. 1, 6, 34:

    attollere facta regum,

    Stat. S. 5, 3, 11:

    fateri,

    id. Th. 3, 61 al. —
    6.
    Imp. i, eas, eat, etc., since the Aug. period more freq. a mocking or indignant expression, go then, go now:

    i nunc et cupidi nomen amantis habe,

    Ov. H. 3, 26; so,

    i nunc,

    id. ib. 4, 127; 9, 105; 17, 57; id. Am. 1, 7, 35; Prop. 2, 29, 22 (3, 27, 22 M.); Verg. A. 7, 425; Juv. 6, 306 al.:

    i, sequere Italiam ventis,

    Verg. A. 4, 381; so,

    i,

    id. ib. 9, 634:

    fremunt omnibus locis: Irent, crearent consules ex plebe,

    Liv. 7, 6 fin.
    2.
    ĕō, adv. [old dat. and abl. form of pron. stem i; cf. is].
    I.
    In locat. and abl. uses,
    A.
    Of place=in eo loco, there, in that place (rare):

    quid (facturus est) cum tu eo quinque legiones haberes?

    Cic. Ep. ad Brut. 1, 2, 1:

    quo loco... ibi... eoque,

    Cels. 8, 9, 1:

    eo loci,

    Tac. A. 15, 74; Plin. 11, 37, 50, § 136; so trop.: eo loci, in that condition:

    res erat eo jam loci, ut, etc.,

    Cic. Sest. 13, 68; Tac. A. 14, 61; Dig. 5, 1, 52, § 3.—
    B.
    Of cause=eā re.
    1.
    Referring to a cause or reason before given, therefore, on that account, for that reason:

    is nunc dicitur venturus peregre: eo nunc commenta est dolum,

    Plaut. Truc. 1, 1, 66; Ter. Hec. 2, 1, 41:

    dederam litteras ad te: eo nunc ero brevior,

    Cic. Fam. 6, 20, 1; Sall. C. 21, 3; Liv. 8, 8, 8; Tac. H. 2, 65; Nep. Pelop. 1, 3; id. Milt. 2, 3 et saep.—So with conjunctions, eoque, et eo, eo quoque, in adding any thing as a consequence of what precedes, and for that reason:

    absolute pares, et eo quoque innumerabiles,

    Cic. Ac. 2, 17, 55:

    impeditius eoque hostibus incautum,

    Tac. A. 1, 50:

    per gentes integras et eo feroces,

    Vell. 2, 115, 2; Quint. 4, 1, 42 al. —
    2.
    Referring to a foll. clause, giving
    (α).
    a cause or reason, with quia, quoniam, quod, etc.; so with quia:

    eo fit, quia mihi plurimum credo,

    Plaut. Am. 2, 2, 124; id. Capt. 1, 1, 2:

    nunc eo videtur foedus, quia, etc.,

    Ter. Eun. 4, 4, 17; 3, 1, 25:

    quia scripseras, eo te censebam, etc.,

    Cic. Att. 10, 17, 4; Sall. C. 20, 3; Tac. Agr. 22.—With quoniam:

    haec eo notavi, quoniam, etc.,

    Gell. 7, 13.—With quod:

    quod... non potueritis, eo vobis potestas erepta sit,

    Cic. Verr. 1, 8, 22; Nep. Eum. 11, 5; Liv. 9, 2, 4; Caes. B. G. 1, 23; so,

    neque eo... quod,

    Ter. Heaut. 3, 2, 43; Varr. R. R. 1, 5.—
    (β).
    A purpose, motive or reason, with quo, ut, ne; and after negatives, with quo, quin, and subj. —So with quo:

    eo scripsi, quo plus auctoritatis haberem,

    Cic. Att. 8, 9, 1; Sall. C. 22, 2; so,

    non eo... quo,

    Ter. Eun. 1, 2, 16:

    neque eo... quo,

    Cic. Att. 3, 15, 4; id. Rosc. Am. 18, 51.—With ut:

    haec eo scripsi, ut intellegeres,

    Cic. Fam. 13, 69, 2; id. de Or. 3, 49, 187; Lact. 4, 5, 9.—With ne: Plaut. Aul. 2, 2, 63; Ter. Ph. 5, 1, 17:

    quod ego non eo vereor, ne mihi noceat,

    Cic. Att. 9, 2; id. Rab. Perd. 3, 9.—With quin:

    non eo haec dico, quin quae tu vis ego velim,

    Plaut. Trin. 2, 2, 60; id. As. 5, 1, 16. —
    C.
    Of measure or degree—with words of comparison, so much, by so much —followed by quo (= tanto... quanto):

    quae eo fructuosiores fiunt, quo calidior terra aratur,

    Varr. R. R. 1, 32, 1:

    eo gravior est dolor, quo culpa major,

    Cic. Att. 11, 11, 2; id. Fam. 2, 19, 1; so with quantum:

    quantum juniores patrum plebi se magis insinuabant, eo acrius contra tribuni tendebant, etc.,

    Liv. 3, 15, 2; id. 44, 7, 6:

    quanto longius abscederent, eo, etc.,

    id. 30, 30, 23. —Esp. freq. the formulae, eo magis, eo minus, so much the worse ( the less), followed by quo, quod, quoniam, si, ut, ne:

    eo magis, quo tanta penuria est in omni honoris gradu,

    Cic. Fam. 3, 11, 7:

    eo minus veritus navibus, quod in littore molli, etc.,

    Caes. B. G. 5, 9; Cic. Off. 3, 22, 88; id. Att. 15, 9 fin.:

    eo magis, quoniam, etc., Cels. praef. p. 14, 12 Müll.: nihil admirabilius fieri potest, eoque magis, si ea sunt in adulescente,

    Cic. Off. 2, 14, 48; id. Tusc. 1, 39, 94:

    eo diligentius ut ne parvula quidem titubatione impediremur,

    Auct. Her. 2, 8, 12; Cic. Rab. Perd. 3, 9:

    ego illa extuli et eo quidem magis, ne quid ille superiorum meminisse me putaret,

    id. Att. 9, 13, 3.—

    In this combination eo often expresses also the idea of cause (cf. B. 1. supra): hoc probis pretiumst. Eo mihi magis lubet cum probis potius quam cum improbis vivere,

    Plaut. Trin. 2, 1, 37: solliciti tamen et anxii sunt;

    eoque magis, quod se ipsi continent et coercent,

    Cic. Tusc. 4, 33, 70;

    and some passages may be classed under either head: dederam triduo ante litteras ad te. Eo nunc ero brevior,

    Cic. Fam. 6, 21, 1; id. Inv 1, 4, 5; id. Off. 2, 13, 45; id. Fam. 9, 16, 9; Plaut. Aul. 2, 2, 8.
    II.
    In dat. uses.
    A.
    With the idea of motion, to that place, thither (=in eum locum):

    eo se recipere coeperunt,

    Caes. B. G. 1, 25, 5:

    uti eo cum introeas, circumspicias, uti inde exire possit,

    Cato, R. R. 1, 2:

    eo tela conicere, Auct. B. Afr. 72: eo respicere,

    Sall. J. 35, 10; so,

    followed by quo, ubi, unde: non potuit melius pervenirier eo, quo nos volumus,

    Ter. Phorm. 4, 3, 35:

    venio nunc eo, quo me fides ducit,

    Cic. Rosc. Am. 30, 83:

    ibit eo quo vis, etc.,

    Hor. Ep. 2, 2, 40:

    (venit) eo, ubi non modo res erat, etc.,

    Cic. Quint. 11; Varr. R. R. 3, 16, 21; Vell. 2, 108, 2:

    eo, unde discedere non oportuit, revertamur,

    Cic. Att. 2, 16, 3; Liv. 6, 35, 2; Sall. C. 60, 2;

    so (late Lat.) with loci: perducendum eo loci, ubi actum sit,

    Dig. 10, 4, 11, § 1; ib. 47, 2, 3, § 2.—
    B.
    Transf.
    1.
    With the idea of addition, thereto, in addition to that, besides:

    accessit eo, ut milites ejus, etc.,

    Cic. Fam. 10, 21, 4:

    accedit eo, quod, etc.,

    id. Att. 1, 13, 1.—
    2.
    With the idea of tendency, to that end, with that purpose, to this result:

    hoc autem eo spectabat, ut eam a Philippo corruptam diceret,

    Cic. Div. 2, 57, 118:

    haec eo pertinet oratio, ut ipsa virtus se sustentare posse videretur,

    id. Fam. 6, 1, 12:

    hoc eo valebat, ut, etc.,

    Nep. Them. 4, 4.—
    3.
    With the idea of degree or extent, to that degree or extent, so far, to such a point:

    eo scientiae progredi,

    Quint. 2, 1, 6:

    postquam res publica eo magnificentiae venerit, gliscere singulos,

    Tac. A. 2, 33; id. H. 1, 16; id. Agr. 28:

    eo magnitudinis procedere,

    Sall. J. 1, 5; 5, 2; 14, 3:

    ubi jam eo consuetudinis adducta res est, ut, etc.,

    Liv. 25, 8, 11; 28, 27, 12; 32, 18, 8 al.; Just. 3, 5:

    eo insolentiae processit,

    Plin. Pan. 16:

    eo rerum ventum erat, ut, etc.,

    Curt. 5, 12, 3; 7, 1, 35.— With gen., Val. Max. 3, 7, 1 al.; Flor. 1, 24, 2; 2, 18, 12; Suet. Caes. 77; Plin. Pan. 16, 5; Sen. Q. N. 4 praef. §

    9: eo rem jam adducam, ut nihil divinationis opus sit,

    Cic. Rosc. Am. 34, 96:

    res eo est deducta, ut, etc.,

    id. Att. 2, 18, 2; Hor. C. 2, 1, 226; Cic. Verr. 2, 4, 18.—
    C.
    Of time, up to the time, until, so long, usually with usque, and followed by dum, donec:

    usque eo premere capita, dum illae captum amitterent,

    Cic. N. D. 2, 49, 124; Liv. 23, 19, 14; Tac. A. 4, 18:

    eo usque flagitatus est, donec ad exitium dederetur,

    id. ib. 1, 32; Quint. 11, 3, 53:

    eo usque vivere, donec, etc.,

    Liv. 40, 8; cf. Col. 4, 24, 20; 4, 30, 4.—Rarely by quamdiu:

    eo usque, quamdiu ad fines barbaricos veniretur,

    Lampr. Alex. Sev. 45.

    Lewis & Short latin dictionary > eo

  • 31 exopto

    ex-opto, āvi, ātum, 1, v. a., to wish or desire greatly, to long for a thing (class.).
    (α).
    With acc.:

    quae majori parti pulcherrima videntur, ea maxime exoptant,

    Cic. Off. 1, 32, 118:

    Samnitium adventum,

    Liv. 9, 25, 5:

    illum exoptavit potius?

    Plaut. Bacch. 3, 4, 3:

    aliquid,

    id. As. 3, 3, 133:

    omnes te oderunt, tibi pestem exoptant,

    wish you, Cic. Pis. 40, 96.—
    (β).
    With inf.-clause as object:

    multis de causis te exopto quam primum videre,

    Cic. Fam. 4, 6, 3:

    aemulari neglegentiam alicuius,

    Ter. And. prol. 20 (but not in Enn. Ann., where the better read. is laudarier optans, v. Vahl. p. 80).—
    (γ).
    With ut:

    omnium hominum exopto ut fiam miserorum miserrimus,

    Plaut. Men. 5, 2, 65:

    ut sempiternae laudi tibi sit iste tribunatus exopto,

    Cic. Fam. 2, 7, 1.—
    (δ).
    Absol.:

    neque nobis cupientibus atque exoptantibus fructus otii datus est,

    Cic. de Or. 1, 1, 2.—Hence, exoptātus, a, um, P. a., greatly wished or desired, longed for:

    edepol me uxori exoptatum credo adventurum domum,

    Plaut. Am. 2, 2, 22; id. Truc. 2, 6, 33; id. Capt. 5, 4, 9; id. Curc. 2, 3, 27:

    Antiphila, maxume animo exoptata meo,

    Ter. Heaut. 2, 4, 28:

    ut exoptatum inimico nuntium primus adferret,

    Cic. Rosc. Am. 7, 19:

    erit et tibi exoptatum optinget,

    Plaut. Mil. 4, 2, 20; id. As. 3, 3, 136.— Comp.:

    nihil exoptatius adventu meo,

    Cic. Att. 5, 15, 1.— Sup.:

    o mi ere exoptatissume,

    Plaut. Trin. 4, 3, 65:

    gratulatio,

    Cic. Att. 4, 1, 2.— Adv. seems not to occur.

    Lewis & Short latin dictionary > exopto

  • 32 haveo

    1.
    ăvĕo, ēre, v. a. [from Sanscr. av, to love, to wish; to satisfy one's self, to be content, to do or fare well], to wish, desire earnestly, to long for, crave (syn.: volo, cupio): avere nihil aliud est quam cupere, Paul. ex Fest. p. 14 Müll.: ab ludis animus atque aures avent Avide exspectantes nuntium, Enn. ap. Varr. L. L. 6, § 70 (Trag. v. 70 Vahl.).—Constr. with inf., acc., and absol.
    (α).
    With inf.:

    te imitari aveo,

    Lucr. 3, 6:

    Illud in his quoque te rebus cognoscere avemus,

    id. 2, 216:

    res exponere,

    id. 4, 778:

    rationem reddere,

    id. 3, 259:

    discedere aventes,

    id. 4, 1203:

    Non est mihi tempus aventi Ponere signa novis praeceptis,

    Hor. S. 2, 4, 1; 2, 6, 99:

    propiusque accedere aventi figere pectora,

    Ov. M. 2, 503:

    valde aveo scire quid agas,

    Cic. Att. 1, 15; 2, 18; id. Fin. 2, 14, 46; id. Off. 1, 4, 13; id. Div. 1, 6, 11:

    Jam mens praetrepidans avet vagari,

    Cat. 46, 7:

    avet (ara) spargier agno,

    Hor. C. 4, 11, 7:

    ipsum L. Paulum omnium oculi conspicere urbem curru ingredientem avent,

    Liv. 45, 39, 8; 33, 32, 8; Col. 3, 21, 6:

    avebat animus antire statimque memorare exitus,

    Tac. A. 4, 71; 12, 36.—
    (β).
    With acc.:

    quia semper aves quod abest, praesentia temnis,

    Lucr. 3, 957; so id. 3, 1082; 3, 1083:

    parto, quod avebas,

    Hor. S. 1, 1, 94:

    aveo genus legationis ut, etc.,

    Cic. Att. 15, 11 fin. (acc. to conj. of Gronov.; so B. and K.; v. Orell. ad h. l.); Sil. 9, 371.—
    (γ).
    Absol.:

    Et mora, quae fluvios passim refrenat aventes,

    which restrains the eager river, Lucr. 6, 531, where Lachm. and Munro read euntīs:

    Talem dira sibi scelerisque dolique ministram Quaerit avens,

    Val. Fl. 2, 123; Aur. Vict. Caes. 3.—
    II.
    Avens = libens, Laev. ap. Gell. 19, 7.— ăventer, adv., eagerly, earnestly (post - class.), Sid. Ep. 2, 2; v. Amm. 18, 5 and 19.
    2.
    ăvĕo (or, acc. to Quint. 1, 6, 21, hă-vĕo; cf. Spald. ad l. l. and Schneid. Gr. 1, p. 185), ēre, v. n. [v. 1. aveo init. ], to be or fare well; except once in Mamert., used only in the imper. ave, aveto, avete, and inf. avere, as a form of salutation, both at meeting and separating, like salve and chaire (hence, Fest. p. 13 explains it by gaudeo).
    I.
    In gen., Hail! God bless thee, farewell! adieu (prob. not used by Cic.): Caesar simulatque, Have, mihi dixit, statim exposuit, [p. 214] i. e. had saluted me, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 16, 4:

    numquam dicis Ave, sed reddis etc.,

    Mart. 3, 95, 1:

    Ave! gratiā plena, Dominus tecum!

    Vulg. Luc. 1, 28:

    Jesus occurrit illis dicens Avete!

    ib. Matt. 28, 9.—

    In mock homage (eccl. Lat.): dixit Ave! Rabbi,

    Vulg. Matt. 26, 49; 27, 29; ib. Marc. 15, 18; ib. Joan. 19, 3.—Haveto at the end of a letter, Cato ap. Sall. C. 35, 6; and Ave at the beginning, August. ap. Gell. 15, 7, 3:

    Marcus avere jubet,

    Mart. 3, 5, 10 al. —
    II.
    Esp.
    A.
    As a morning greeting (diff. from vale, a greeting at separating in the evening; cf. Suet. Galb. 4:

    ut liberti servique mane salvere, vesperi valere sibi singuli dicerent): et matutinum portat ineptus ave,

    Mart. 1, 56, 6; 1, 56, 109 fin.; 4, 79, 4; 7, 39, 2.—
    B.
    As a farewell to the dead, = vale: Atque in perpetuom, frater, ave atque vale, *Cat. 101, 10;

    and so frequently in inscriptions,

    Inscr. Orell. 2663; 4732; 4734; 4735;

    4742. But in Martial avere is distinguished, as a greeting to the living, from valere, a greeting to the dead: Jam satis est, Afer: non vis avere: vale!

    Mart. 9, 7, 4. And thus the ambiguity of avere in the anecdote in Suet. Claud. 21 is to be explained: Emissurus (Claudius) Fucinum lacum naumachiam ante commisit. Sed cum proclamantibus naumachiariis, Ave ( farewell), Imperator, morituri te salutant: respondisset, Avete vos (i. e. as dying), neque post hanc vocem, quasi venia data (since they interpreted the exclamation as live!), quisquam dimicare vellet, etc.—
    C.
    As a mere expression of goodwill (eccl. Lat.):

    nec Ave ei dixeritis,

    nor bid him God-speed, Vulg. 2 Joan. 10, 11.
    As finite verb: aveo plane Imperator et avebo.
    .. cum is avere jubeat, qui jam fecit, ut averem, Mamert. Grat. Act. ad Julian.

    Lewis & Short latin dictionary > haveo

  • 33 metuo

    mĕtŭo, ŭi, ūtum (cf.:

    nimis ante metutum,

    Lucr. 5, 1140), 3, v. a. and n. [metus], to fear, be afraid of a person or thing; to hesitate, not to venture, not to wish (syn.: vereor, formido, timeo); with inf., with ne, to fear lest; with ui or ne non, to fear that not; also of inanimate things, with acc., to fear, revere, reverence one; as a v. n., to fear, be afraid, be in fear, be apprehensive, esp. as the effect of the idea of threatening evil (whereas timere usually denotes the effect of some external cause of terror); to dread, apprehend; with an indirect interrogation: non metuo quin, for non dubito quin, I doubt not but; to be anxious about any one; with dat. (class.).
    I.
    Act.: quem metuont oderunt, Enn. ap. Cic. Off. 2, 7, 23 (Trag. v. 403 Vahl.):

    deos et amo et metuo,

    Plaut. Poen. 1, 2, 73:

    male ego metuo milvos,

    id. ib. 5, 5, 13:

    metuebant (senem) servi, verebantur liberi,

    Cic. Sen. 11, 37:

    tu, qui crimen ais te metuisse,

    id. Verr. 2, 5, 30, § 78: nec pol istae metuunt Deos, Ter. Hec. 5, 2, 6:

    absentem patrem,

    id. Phorm. 1, 2, 68:

    nec metuit quemquam,

    id. Ad. 1, 2, 5.—With ab:

    quid a nobis metuit?

    Plaut. Capt. 2, 1, 12:

    a me insidias,

    Cic. Fam. 5, 6, 2:

    supplicia a vobis metuere debent,

    to fear from you, id. Rosc. Am. 3, 8:

    a quo (Ajace) sibi non injuriā summum periculum metuebat,

    Auct. Her. 2, 19, 29:

    a quo domino sibi metuebat graves cruciatus,

    Aug. Lib. Arbitr. 1, 4, 9; Gregor. M. Homil. 1, 14, 2; Aug. cont. Acad. 2, 8.—With ex:

    si periculum ex illis metuit,

    Sall. C. 52, 16.—With de:

    de lanificio neminem metuo, una aetate quae sit,

    i. e. no one's competition in spinning, Plaut. Merc. 3, 1, 22.—Of inanim. subjects:

    quae res cotidie videntur, minus metuunt furem,

    Varr. R. R. 1, 22.—
    (β).
    With inf.:

    metuont credere omnes,

    Plaut. Ps. 1, 3, 70:

    ut tentare spem certaminis metuunt,

    Liv. 32, 31:

    nil metuunt jurare,

    Cat. 64, 146:

    reddere soldum,

    not to wish, be averse to, Hor. S. 2, 5, 65:

    praebere,

    id. Ep. 1, 18, 1.—Of nonpersonal subjects:

    illum aget pennā metuente solvi Fama superstes,

    Hor. C. 2, 2, 7. —
    (γ).
    With ne:

    nimis metuebam male, ne abiisses,

    Plaut. Ps. 4, 1, 8:

    male metuo ne... morbus aggravescat,

    Ter. Hec. 3, 2, 2:

    fratrem, ne intus sit (Gr. construction),

    id. Eun. 3, 5, 62.—
    (δ).
    With ut:

    ornamenta, quae locavi, metuo, ut possim recipere,

    Plaut. Curc. 4, 1, 3:

    metuo ut hodie possim emolirier,

    id. Bacch. 4, 5, 2:

    metuo ut substet hospes,

    Ter. And. 5, 4, 11:

    ut sis vitalis,

    Hor. S. 2, 1, 61.—
    (ε).
    With ne non:

    metuo ne non sit surda,

    Plaut. Cas. 3, 3, 12; id. Pers. 4, 6, 4:

    metuis ne non, quom velis, convincas esse illum tuom?

    Ter. Heaut. 5, 3, 15.—
    (ζ).
    With quin:

    non metuo meae quin uxori latae suppetiae sient,

    Plaut. Am. 5, 1, 54.—
    (η).
    With object-clause, to await with fear, anxiety; to be in apprehension, concerned about:

    metuo, patres quot fuerint,

    Plaut. Truc. 4, 3, 35:

    metui, quid futurum denique esset,

    I dreaded, awaited with fear, Ter. Heaut. 3, 3, 8: metuo quid agam. Sy. Metuis? quasi non ea potestas sit tua, etc., id. ib. 4, 3, 42:

    metuo qualem tu me esse hominem existumes,

    id. Eun. 4, 6, 20.—
    (θ).
    Pass. with dat.:

    jam maturis metuendus Juppiter uvis,

    Verg. G. 2, 419. —
    (ι).
    Absol.:

    se e contempto metuendum fecit,

    Sall. H. 1, 48, 3.—
    B.
    (Eccl. Lat.) Of religious fear, to revere, dread, hold in reverence:

    Deum,

    Vulg. Lev. 25, 43:

    Dominum Deum nostrum,

    id. Jer. 5, 24:

    sanctuarium meum,

    id. Lev. 19, 30.—
    II.
    Neutr., to fear, be afraid, be apprehensive, etc.
    (α).
    With de:

    neque tam de suā vitā, quam de me metuit,

    fears not so much for his own life as for me, Cic. Att. 10, 4, 6.—
    (β).
    With ab:

    metuens ab Hannibale,

    afraid of Hannibal, Liv. 23, 36.—
    (γ).
    With pro:

    metuere pro aliquo,

    Petr. 123.—
    (δ).
    With dat., to be anxious about or for a person or thing:

    metuens pueris,

    Plaut. Am. 5, 1, 60:

    inopi metuens formica senectae,

    Verg. G. 1, 186:

    tum decuit metuisse tuis,

    id. A. 10, 94.—Hence, mĕtŭens, entis, P. a., fearing, afraid of any thing; anxious for any person or thing; with gen. or absol. (mostly poet. and in post-Aug. prose):

    contentus parvo metuensque futuri,

    Hor. S. 2, 2, 110:

    metuens virgae,

    Juv. 7, 210.— Comp.:

    quo non metuentius ullum Numinis ingenium,

    Ov. F. 6, 259:

    Nero metuentior in posterum,

    Tac. A. 13, 25.

    Lewis & Short latin dictionary > metuo

  • 34 nixurio

    nixŭrĭo, īre, v. a. desid. [nixus, from nitor], to wish to lean or rest upon:

    nixurit qui niti vult et in conatu saepius aliquā re perpellitur,

    Nigid. 144, 20.—
    II.
    Transf., for parturio, to wish to bring forth: nixurio, philotokeô, Gloss. Philox.

    Lewis & Short latin dictionary > nixurio

  • 35 num

    num, adv. [an acc. m., of which nam is the acc. f. ], an interrog. particle, usually implying that a negative answer is expected.
    I.
    In a direct interrogation (no corresp. term in English).
    (α).
    Num esse amicum suspicari visus est? Plaut. Merc. 1, 2, 102; Ter. And. 2, 2, 29:

    num igitur tot ducum naufragium sustulit artem gubernandi? aut num imperatorum scientia nihil est, quia, etc.,

    Cic. Div. 1, 14, 24:

    num exspectatis, dum L. Metellus testimonium dicat?

    id. Verr. 2, 3, 53, § 122; id. Rep. 1, 11, 17:

    num barbarorum Romulus rex fuit?

    id. ib. 1, 37, 58.—
    (β).
    Followed by an, contmuing the inquiry:

    num furis, an prudens ludis me obscura canendo?

    Hor. S. 2, 5, 58:

    num iratum timemus Jovem?... an ne turpiter faceret,

    Cic. Off. 3, 28, 102.—
    (γ).
    Esp., with quis, quando ( = aliquis, aliquando):

    numquis hic est? nemo est,

    Ter. Eun. 3, 5, 1:

    num quae trepidatio? num qui tumultus?

    Cic. Deiot. 7, 20:

    num quando perditis civibus vexillum defuturum putatis?

    id. Phil. 5, 11, 29.—
    (δ).
    Num quid (also numquid) vis? do you wish any thing further? is there any thing else? a very common form of leave-taking, Plaut. Am. 1, 3, 44; 46; 3, 3, 15 et saep.; cf. Ter. Eun. 2, 3, 49 Don.; Cic. Att. 6, 3, 6; 5, 2, 2; Liv. 6, 34, 7;

    for which, also: numquid me vis?

    Plaut. Cist. 1, 1, 119; id. Mil. 2, 6, 92; and elliptically: numquid me? Plaut. Poen. 3, 6, 6. —
    (ε).
    Numquid is also used adverbially; v. numquid.—
    (ζ).
    Joined to nam and ne numnam, numne, in anxious and surprised inquiry:

    eho numnam hic relictus custos?

    Ter. Eun. 2, 2, 55:

    numne vis me ire ad cenam?

    Plaut. Truc. 2, 6, 65:

    deum ipsum numne vidisti?

    Cic. N. D. 1, 31, 88; id. Lael. 11, 36 (so B. and K., Halm. But Ritschl, Opusc. 2, 248, denies the Latinity of the form numne; cf. Hand, Turs. 4, 79; and, contra, Rib. Lat. Part. p. 13).—
    II.
    In an indirect interrogation, whether:

    quaero, num aliter ac nunc eveniunt, evenirent?

    Cic. Fat. 3, 6:

    videte, num dubitandum vobis sit, omni studio ad id bellum incumbere,

    id. Imp. Pomp. 7, 19:

    jusserunt speculari, num sollicitati animi sociorum essent,

    Liv. 42, 19:

    exsistit hoc loco quaedam quaestio subdifficilis: num quando amici novi, digni amicitiā veteribus sint anteponendi,

    Cic. Lael. 19, 67; so,

    num quando,

    id. Phil. 5, 11, 29; id. Vatin. 6, 17:

    num quis,

    id. Att. 13, 8; id. Clu. 38, 105; id. Off. 1, 3, 7:

    videamus ergo, num expositio haec longior demum esse debeat,

    whether this explanation should not be a little longer still, Quint. 4, 2, 79:

    consultus, num et... vellet,

    whether he did not also wish, Suet. Aug. 18.

    Lewis & Short latin dictionary > num

  • 36 optatio

    optātĭo, ōnis, f. [id.], a wishing, a wish (class.).
    I.
    In gen.:

    Theseo cum tres optationes Neptunus dedisset,

    Cic. Off. 3, 25, 94.—
    II.
    Rhet. fig., the expression of a wish:

    optatio atque exsecratio,

    Cic. de Or. 3, 53, 205; cf. Quint. 9, 1, 32, 9, 2, 3.—
    III.
    A choosing, choice, Symm. Ep. 1, 1.

    Lewis & Short latin dictionary > optatio

  • 37 optativus

    optātīvus, a, um, adj. [id.], of or belonging to a wish, expressing a wish, optative (post-class.):

    modus optativus,

    the optative, Diom. p. 330 P.:

    adverbia,

    Mart. Cap. 3, § 310.

    Lewis & Short latin dictionary > optativus

  • 38 precor

    prĕcor, ātus ( gen. plur. precantūm, Ov. M. 12, 33; Plaut. Rud. 1, 5, 2), 1, v. dep. n. and a. [root Sanscr. pracch- prask-, to ask; Germ. fragen; v. posco].
    I.
    To ask, beg, entreat, pray, supplicate, request, invoke, call upon, beseech; to sue, say, or speak as a suppliant (class.; syn.: oro, rogo, supplico).
    (α).
    With acc. of the person addressed:

    qui ne precari quidem Jovem optimum maximum possit,

    Cic. Verr. 2, 4, 32, § 71; id. Balb. 24, 55:

    deos colere, precari, venerarique,

    id. N. D. 1, 42, 119:

    quid veneramur, quid precamur deos,

    id. ib. 1, 44, 122; id. Cat. 2, 13, 29:

    deos tacite malumus et intra nos ipsos precari,

    Sen. Ben. 2, 1, 4:

    Nyctelium patrem precare,

    Ov. A. A. 1, 567.—
    (β).
    With dat. of person in whose behalf:

    bona omnia populo Romano,

    Liv. 24, 16, 10:

    longum Augusto precare diem,

    Prop. 3, 9, 49 (4, 10, 50).—
    (γ).
    With pro and abl. of person prayed for:

    ut jure sacerdotii precari deos pro te publice possim, quos nunc precor pietate privatā,

    Plin. Ep. 10, 13 (8) fin.:

    pro necessario ac propinquo suo,

    Curt. 5, 3, 14:

    pro nobis mitte precari,

    Ov. M. 3, 614:

    pro te,

    Front. Ep. ad Anton. 1, 1; Aug. Ep. 175, 5.—
    (δ).
    With acc. of thing prayed for:

    haec precatus sum,

    Cic. Pis. 20, 46:

    hortatur pater veniam precari,

    Verg. A. 3, 144:

    tibi di, quaecunque preceris commoda dent,

    Hor. S. 2, 8, 75:

    date quae precamur,

    id. C. S. 3:

    vitam,

    Vell. 2, 79, 5; 2, 85, 5:

    saepe precor mortem,

    Ov. P. 1, 2, 59.—So with two acc.:

    quod precarer deos,

    Cic. Q. Fr. 1, 3, 9:

    ut quod deos precati eritis,

    Liv. 40, 46, 9:

    quid habeo aliud deos immortales precari, quam ut, etc.,

    Suet. Aug. 58 fin.
    (ε).
    With ut, ne, quominus, or ( poet.) subj. alone:

    ut fas sit vidisse, tacitus precatur,

    Sen. Ep. 115, 4:

    deosque precetur et oret, ut,

    Hor. A. P. 200; Cic. Dom. 57, 144; Curt. 7, 2, 31; Liv. 24, 5, 5; 25, 25, 6; 26, 25, 13:

    pro se quisque precari coepere, ne festinatione periculum augeret,

    Curt. 3, 5, 14:

    precare ne jubeant, etc.,

    Ov. A. A. 1, 568:

    si id non probares, quominus ambo unā necaremini non precarere,

    Cic. Fin. 2, 24, 79:

    hoc quoque, dux operis, moneas, precor,

    Ov. F. 4, 247:

    det solum miserae mite, precare, fuge,

    id. P. 2, 2, 68:

    tandem venias precamur,

    Hor. C. 1, 2, 30:

    reddas incolumem precor,

    id. ib. 1, 3, 7; id. Epod. 3, 20.—
    (ζ).
    With ab and abl. of person addressed:

    precor ab iis ut, etc.,

    Cic. Rab. Perd. 2, 5:

    hoc a diis immortalibus precari, ut, etc.,

    Nep. Timol. 5, 2:

    quae precatus a diis sum, ut, etc.,

    Cic. Mur. 1, 1: ab indigno, id. [p. 1440] Lael. 16, 57:

    esse stultitiam, a quibus bona precaremur, ab iis dantibus nolle sumere,

    id. N. D. 3, 34, 84.—
    (η).
    With acc. of the prayer:

    te bonas preces precor, uti sies volens propitius mihi,

    Cato, R. R. 139; cf. id. ib. 132, 2.—
    (θ).
    With object-clause:

    sibi et vicinis serere se,

    Plin. 18, 13, 35, § 131:

    numquam placidas esse precarer aquas,

    Ov. H. 19, 82.—
    (ι).
    With ad:

    di, ad quos precentur ac supplicent,

    make supplications, Liv. 38, 43.—
    (κ).
    Absol.:

    fata deūm flecti precando,

    Verg. A. 6, 376; so freq. in part. pres.:

    mitis precanti,

    Stat. Th. 1, 189:

    verba precantia,

    Ov. M. 7, 590:

    manum precantem Protendere,

    Verg. A. 12, 930:

    oliva,

    Stat. Th. 2, 478:

    eum sororem dedisse Prusiae precanti,

    Liv. 42, 12, 4;

    and parenthetically: gnatique patrisque, Alma, precor, miserere,

    Verg. A. 6, 117:

    parce, precor,

    Hor. C. 4, 1, 2; Ov. H. 16, 11; id. Am. 3, 9, 67:

    per hoc decus, precor,

    Hor. Epod. 5, 7.—
    II.
    In partic., to wish well or ill to any one, to hail, salute, or address one with a wish, alicui aliquid (class.).
    1.
    Of good wishes:

    sic exire e patriā, ut omnes sui cives salutem, incolumitatem, reditum precentur,

    Cic. Pis. 14, 33:

    cape, Roma, triumphum, Et longum Augusto salva precare diem,

    Prop. 3, 11 (4, 10), 50:

    nos perpetuam felicitatem reipublicae precari,

    Suet. Aug. 58: sibi et suis euthanasian similem precabatur, id. ib. 97:

    alicui immortalitatem,

    Curt. 8, 5, 16:

    permittamus vela ventis et oram solventibus bene precemur,

    Quint. Ep. ad Tryph. 3.—
    2.
    Of evil wishes, imprecations; with mala, male, etc., to curse, invoke evil upon:

    neque, si umquam vobis mala precarer, morbum aut mortem aut cruciatum precarer,

    Cic. Pis. 19, 43:

    quod tibi evenit, ut omnes male precarentur,

    id. ib. 14, 33:

    (Ajax) mala multa precatus Atridis,

    Hor. S. 2, 3, 203:

    male precari,

    Plaut. Merc. 2, 1, 11:

    pergin' precari pessimo,

    id. As. 2, 4, 71; cf.:

    audisti quae malo principi precamur,

    Plin. Pan. 94, 2.—( Act. form prĕco, āre, Prisc. p. 779 P.; partic. precatus, as passive, Juvenc. 3, 85; cf. Varr. ap. Non. 480, 27.)

    Lewis & Short latin dictionary > precor

  • 39 quotus

    quŏtus, a, um, adj. [quot], which or what in number, order, etc.; of what number, how many (class.):

    quotus erit iste denarius, qui non sit ferendus?

    Cic. Verr. 2, 3, 94, § 220:

    scire velim, chartis pretium quotus arroget annus,

    Hor. Ep. 2, 1, 35:

    quota pars illi rerum periere mearum,

    Ov. M. 7, 522: hora quota est? what o ' clock is it? (prop. what is the number of the hour?), Hor. S. 2, 6, 44:

    scis, quota de Libyco litore puppis eat,

    how many ships, Mart. 9, 36, 8: tu, quotus esse velis, rescribe, of what number you wish to be, i. e. how many guests you would like to have invited with you, Hor. Ep. 1, 5, 30: pars quota laudis, how great, i. e. how very small, Ov. Am. 2, 12, 9:

    quota pars terraï,

    Lucr. 6, 652; Ov. M. 9, 69; Curt. 5, 5, 14.—In connection with quisque (also in one word, quŏtusquisque) to designate a small number, how few; it may also be rendered into English by how many (in Cic. only in nom. and in principal clause): quotus enim quisque philosophorum invenitur, qui sit ita moratus, ut ratio postulat? how many? i. e. how few! Cic. Tusc. 2, 4, 11:

    quotus enim quisque disertus? quotus quisque juris peritus est?

    id. Planc. 25, 62:

    quoto cuique lorica est?

    Curt. 9, 3, 11; Plin. Ep. 3, 20, 8:

    forma quota quaeque superbit?

    Ov. A. A. 3, 103:

    quotum quemque inveneris, qui, etc.,

    Tac. Or. 29:

    nam quoto cuique eadem honestatis cura secreto, quae palam?

    Plin. Ep. 3, 20, 8:

    repete memoriā tecum quotus quisque dies ut destinaveras recesserit,

    Sen. Brev. Vit. 3, 3:

    quoto quoque loco libebit,

    in whatsoever place one may wish, Auct. Her. 3, 17, 30.

    Lewis & Short latin dictionary > quotus

  • 40 sei

    (orig. and ante-class. form seī), conj. [from a pronominal stem = Gr. he; Sanscr. sva-, self; cf. Corss. Ausspr. 1, 778; Curt. Gr. Etym. 396], a conditional particle, if.
    I.
    Prop.
    a.
    With indic.; so in gen., in conditions which are assumed to be true, with the verb in pres. or perf.; less freq. in imperf or pluperf.; and in conditions which may probably become true, with the verb in fut. or fut. perf. (Madv. Gram. § 332; Zumpt, Gram. § 517).
    (α).
    Pres.: SI IN IVS VOCAT, Fragm. XII. Tab. ap. Gell. 20, 1, 25, and ap. Porphyr. Hor. S. 1, 9, 65: SI MORBVS AEVITASVE VITIVM ESCIT... SI NOLET, etc., id. ap. Gell. l. l.: spero, si speres quicquam prodesse potis sunt, Enn. ap. Fest. p. 333 Müll. (Ann. v. 410 Vahl.):

    si vis, dabo tibi testes,

    Cic. Rep. 1, 37, 58:

    si voltis,

    id. ib. 1, 28, 44:

    si placet,

    id. ib. 2, 44, 71;

    1, 21, 34: si tuo commodo fleri potest,

    id. ib. 1, 9, 14:

    si studia Graecorum vos tanto opere delectant,

    id. ib. 1, 18, 30:

    si populus plurimum potest,

    id. ib. 3, 14, 23:

    si Massilienses per delectos cives summā justitiā reguntur, inest tamen, etc.,

    id. ib. 1, 27, 43; cf. id. Off. 3, 8, 35:

    quid est, Catilina, quod jam amplius exspectes, si nec privata domus continere voces conjurationis tuae potest? si illustrantur, si erumpunt omnia?

    id. Cat. 1, 3, 6:

    si pudor quaeritur, si probitas, si fides, Mancinus haec attulit,

    id. Rep. 3, 18, 28:

    Si quaerimus, cur, etc.,

    id. Brut. 95, 325. —Strengthened by modo:

    magnifica quidem res, si modo est ulla,

    Cic. Div. 1, 1, 1:

    deliget populus, si modo salvus esse vult, optimum quemque,

    id. Rep. 1, 34, 51:

    quae (virtus) est una, si modo est, maxime munifica,

    id. ib. 3, 8, 12; id. Tusc. 2, 4, 33; id. de Or. 2, 43, 182:

    si quisquam est facilis, hic est,

    id. Att. 14, 1, 2:

    si ulla res est, quam tibi me petente faciendam putes, haec ea sit,

    id. Q. Fr. 1, 2, 3, § 11:

    SI AGNATVS NEC ESCIT, GENTILIS FAMILIAM NANCITOR, Fragm. XII. Tab. in Collat. Leg. Mos. et Rom. 16, 4: quae (libertas), si aequa non est, ne libertas quidem est,

    Cic. Rep. 1, 31, 47; 1, 32, 49:

    id si minus intellegitur, ex dissensionibus percipi potest,

    id. Lael. 7, 23: BACANALIA SEI QVA SVNT, EXSTRAD QVAM SEI QVID IBEI SACRI EST... FACIATIS VTEI DISMOTA SIENT, S. C. de Bacch. fin.:

    dicito, si quid vis, non nocebo,

    Plaut. Am. 1, 1, 235:

    si qui sunt, qui philosophorum auctoritate moveantur,

    Cic. Rep. 1, 7, 12:

    si quid generis istiusmodi me delectat, pictura delectat,

    id. Fam. 7, 23, 3:

    si aliquid dandum est voluptati,

    id. Sen. 13, 44;

    four times repeated,

    id. ib. 11, 38.—So esp. after mirum est or miror, as expressing reality (= quod or cum; cf. Gr. ei):

    noli mirari, si hoc non impetras,

    Cic. Verr. 2, 2, 11, § 29:

    ecquid mirum est, si tam ab amico animo pacem petit? Curt 4, 11, 4: miraris, si superbiam tuam ferre non possumus?

    id. 8, 7, 14.—

    With a negative conclusion, to denote that, although the condition is true, or is conceded, a certain inference does not follow: nec, si omne enuntiatum aut verum aut falsum est, sequitur ilico esse causas, etc.,

    Cic. Fat. 12, 28:

    nec. si non obstatur, propterea etiam permittitur,

    id. Phil. 13, 6, 19:

    si veniam meretur qui inprudens nocuit, non meretur praemium qui inprudens profuit,

    Quint. 5, 10, 73:

    nec ideo ignis minus urere potest, si in materiam incidit inviolabilem flammis,

    Sen. Ben. 5, 5, 1.—
    (β).
    Imperf.:

    ea si erant, magnas habebas omnibus, dis gratias,

    Plaut. As. 1, 2, 17; Cic. Rep. 1, 27, 43:

    si quis antea mirabatur, quid esset, quod, etc.,

    id. Sest. 1.—
    (γ).
    Perf.:

    SI MEMBRVM RVPIT NI CVM EO PACIT TALIO ESTO, Fragm. XII. Tab. ap. Fest. s. v. talio, p. 363 Müll.: si animum contulisti in istam rationem, etc.,

    Cic. Rep. 1, 23, 37:

    si Roma condita est secundo anno Olympiadis septimae, etc.,

    id. ib. 2, 10, 18:

    quos (tyrannos) si boni oppresserunt, recreatur civitas: sin audaces, fit illa factio,

    id. ib. 1, 44, 68; cf. id. ib. 1, 42, 65:

    si ita sensit, ut loquitur,

    id. ib. 3, 21, 32;

    1, 27, 43: si modo hoc in Lycurgi potestate potuit esse,

    id. ib. 2, 12, 24:

    si modo in philosophiā aliquid profecimus,

    id. Off. 3, 8, 37: si quis eorum [p. 1689] (servorum) sub centone crepuit, nullum mihi vitium facit, Cato ap. Fest. s. v. prohibere, p. 234 sq. Müll.:

    si quid sceleste fecit,

    Plaut. As. 2, 2, 27:

    si quam opinionem jam vestris mentibus comprehendistis, etc.,

    Cic. Clu. 2, 6:

    si quando regi justo vim populus attulit regnove eum spoliavit, etc.,

    id. Rep. 1, 42, 65; cf. id. ib. 1, 38, 59; id. Lael. 7, 24.—After mirum est or miror, to express a reality (cf. a, supra):

    minime mirum, si ista res adhuc nostrā linguā inlustrata non est,

    Cic. de Or. 2, 13, 55; id. Deiot. 4, 12:

    quid mirum, si haec invitus amisi?

    Tac. A. 12, 37:

    miraris, si eo tempore matrona dicere potuit, escende?

    Sen. Contr. 2, 13, 1:

    minime est mirandum, si vita ejus fuit secura,

    Nep. Cim. 4, 4.—Very often followed by certe, profecto, etc., to express a conclusion, as certain as the unquestionable assumption:

    quod si fuit in re publicā tempus ullum, cum, etc., tum profecto fuit,

    Cic. Brut. 2, 7:

    si quisquam fuit umquam remotus ab inani laude, ego profecto is sum,

    id. Fam. 15, 4, 13:

    etenim si nulla fuit umquam tam imbecillo mulier animo, quae, etc., certe nos, etc.,

    id. Fam. 5, 16, 6:

    si umquam in dicendo fuimus aliquid, tum profecto, etc.,

    id. Att. 4, 2, 2; id. Mil. 2, 4; 7, 19.—Esp. with a negative conclusion (v. a fin. supra, and cf. quia, etsi):

    non, si tibi ante profuit, semper proderit,

    Cic. Phil. 8, 4, 12:

    non, si Opimium defendisti, idcirco te isti bonum civem putabunt,

    id. de Or. 2, 40, 170:

    neque enim, si tuae res gestae ceterorum laudibus obscuritatem attulerunt, idcirco Pompeii memoriam amisimus,

    id. Deiot. 4, 12:

    nec, si capitis dolorem facit, inutilis hominibus sol est,

    Quint. 5, 10, 82.—
    (δ).
    Pluperf.: si improbum Cresphontem existimaveras, etc., Enn. ap. Auct. Her. 2, 24, 38:

    nec mirum, eos si orationes turbaverant,

    Liv. 32, 20, 2 (Trag. v. 156 Vahl.):

    si hoc ita fato datum erat, ut,

    Liv. 30, 30, 3.—So esp. in indef. clauses of repeated action:

    plausum si quis eorum aliquando acceperat, ne quid peccasset pertimescebat,

    whenever, Cic. Sest. 49, 105:

    si quando nostri navem religaverant, hostes succurrebant,

    Caes. B. C. 2, 6:

    si quando suis fortunis forte desperare coeperant,

    id. B. G. 3, 12.—
    (ε).
    Fut.: SI VOLET SVO VIVITO... SI VOLET PLVS DATO, Fragm. XII. Tab. ap. Gell. 20, 1, 45; cf.: si voles advortere animum, comiter monstrabitur, Enn. ap. Varr. L. L. 7, § 89 Müll. (Trag. v. 386 Vahl.); and:

    alte spectare si voles, etc.,

    Cic. Rep. 6, 23, 25:

    si jam eminebit foras,

    id. ib. 6, 26, 29:

    si me audietis,

    id. ib. 1, 19, 32:

    si mutuas non potero certum est sumam fenore,

    Plaut. As. 1, 3, 95:

    id persequar, si potero, subtilius,

    Cic. Rep. 2, 23, 42; cf. in the foll. z:

    nihil (offendet) si modo opus exstabit,

    id. ib. 5, 3, 5:

    si quid te volam, ubi eris?

    Plaut. As. 1, 1, 96: si quod aliud oikeion reperies, Cic. Att. 1, 10, 3.—
    (ζ).
    Fut. perf.: si te hic offendero, moriere, Enn. ap. Cic. Att. 7, 26, 1 (Trag. v. 301 Vahl.):

    si nostram rem publicam vobis et nascentem et crescentem ostendero,

    Cic. Rep. 2, 1, 3:

    tum magis assentiere, si ad majora pervenero,

    id. ib. 1, 40, 62:

    expediri quae restant vix poterunt, si hoc incohatum reliqueris,

    id. ib. 1, 35, 55;

    1, 24, 38: pergratum mihi feceris, si de amicitiā disputaris,

    id. Lael. 4, 16:

    accommodabo ad eam (rem publicam), si potuero, omnem illam orationem, etc.... quod si tenere et consequi potuero, etc.,

    id. Rep. 1, 46, 70; so,

    si potuero,

    id. ib. 2, 30, 53; id. Brut. 5, 21:

    si potuerit,

    id. Off. 3, 23, 89:

    si modo id exprimere Latine potuero,

    id. Rep. 1, 43, 66:

    si modo interpretari potuero,

    id. Leg. 2, 18, 45:

    si ne ei caput exoculassitis,

    Plaut. Rud. 3, 4, 26: si quid vos per laborem recte feceritis... Sed si quā per voluptatem nequiter feceritis, etc., Cato ap. Gell. 16, 1, 4:

    de iis te, si qui me forte locus admonuerit, commonebo,

    Cic. de Or. 3, 12, 47.—
    b.
    With subj.; so in gen. of conditions assumed in statement, but implied not to be actual; the verb in pres. (rarely perf.) implies that the condition is still possible; in the imperf. and pluperf., that it is known to be unreal (Madv. Gram. § 347 sqq.; Zumpt, Gram. § 524).
    (α).
    Pres.:

    si habeat aurum,

    Plaut. Bacch. 1, 1, 12:

    abire hinc nullo pacto possim, si velim,

    id. ib. 2, 2, 2; so,

    si velim,

    Cic. Rep. 3, 10, 17:

    cum ipsi auxilium ferre, si cupiant, non queant,

    id. ib. 1, 5, 9:

    si singulos numeremus,

    id. ib. 3, 4, 7: si jus suum populi teneant, id. ib. 1, 32, 48:

    si Scipionis desiderio me moveri negem,

    id. Lael. 3, 10:

    si ad verba rem deflectere velimus,

    id. Caecin. 18, 51:

    si quis varias gentes despicere possit, videat primum, etc.,

    id. Rep. 3, 9, 14.—In expressing a wish ( poet. for utinam), usu. with O:

    O si angulus ille accedat, qui, etc.,

    Hor. S. 2, 6, 8; 2, 6, 10:

    O mihi praeteritos referat si Juppiter annos,

    Verg. A. 8, 560;

    also alone: si nunc se nobis ille aureus arbore ramus Ostendat nemore in tanto!

    would that, yet if, if however, id. ib. 6, 187:

    si quā fata aspera rumpas, Tu Marcellus eris,

    id. ib. 6, 882; cf. b, infra.—
    (β).
    Imperf.:

    qui si unus omnia consequi posset, nihil opus esset pluribus, etc.,

    Cic. Rep. 1, 34, 52:

    quae descriptio si esset ignota vobis, explicaretur a me,

    id. ib. 2, 22, 39:

    si ullum probarem simplex rei publicae genus,

    id. ib. 2, 23, 43:

    quod non fecissent profecto, si nihil ad eos pertinere arbitrarentur,

    id. Lael. 4, 13; cf. id. Verr. 2, 5, 51, § 133; v. Zumpt, Gram. § 525: SEI QVES ESENT, QVEI SIBEI DEICERENT, S. C. de Bacch (twice). —Also with O, expressing a wish ( poet.):

    O si solitae quicquam virtutis adesset,

    Verg. A. 11, 415;

    and without O: si mihi, quae quondam fuerat... si nunc foret illa juventus,

    id. ib. 5, 398.—
    (γ).
    Perf.: SI INIVRIAM FAXIT ALTERI, VIGINTI QVINQVE AERIS POENAE SVNTO, Fragm. XII. Tabularum ap. Gell. 20, 1, 12: si jam data sit frux, Enn. ap. Prisc. p. 724 P. (Ann. v. 412 Vahl.):

    perii, si me aspexerit!

    Plaut. Am. 1, 1, 164:

    victus sum, si dixeris,

    id. ib. 1, 1, 272:

    Romani si casu intervenerint,

    Caes. B. G. 7, 20, Cic. Rep. 3, 5, 8.—
    (δ).
    Pluperf.:

    si aliter accidisset,

    Cic. Rep. 1, 4, 7:

    tum magis id diceres, si nuper in hortis Scipionis affuisses,

    id. Lael. 7, 25:

    mansisset eadem voluntas in eorum posteris, si regum similitudo permansisset,

    id. Rep. 1, 41, 64:

    si id fecisses,

    id. Phil. 2, 2, 3; 2, 15, 38; 2, 36, 90:

    si quis in caelum ascendisset, etc.,

    id. Lael. 23, 88:

    si aliquid de summā gravitate Pompeius remisisset,

    id. Phil. 13, 1, 2.—
    c.
    Ellipt.
    (α).
    With pron. indef:

    istae artes, si modo aliquid, valent, ut acuant ingenia,

    Cic. Rep. 1, 18, 30:

    aut nemo, aut, si quisquam, ille sapiens fuit,

    id. Lael. 2, 9; id. Or. 29, 103.—
    (β).
    In a negation, usu. si minus, si contra (= sin minus, sin aliter):

    plures haec tulit una civitas, si minus sapientes, at certe summā laude dignos,

    Cic. Rep. 3, 4, 7:

    educ tecum omnes tuos: si minus, quam plurimos,

    id. Cat. 1, 5, 10; id. de Or. 2, 16, 68, in this sense less freq. si non:

    utrum cetera nomina digesta habes an non? Si non... si etiam,

    id. Rosc. Com. 3, 9:

    si haec civitas est, civem esse me: si non, exsulem esse, etc.,

    id. Fam. 7, 3, 5; Plaut. Rud. 4, 3, 104 sq.; id. Ps. 3, 2, 87; id. Poen. 5, 2, 24; Hor. Ep. 1, 1, 66; 1, 6, 68; Liv. 28, 29, 4:

    hic venit in judicium, si nihil aliud, saltem ut, etc.,

    Cic. Verr. 2, 1, 58, § 152; so, si nihil aliud, Liv 22, 29; 30, 35; 45, 37 fin., Curt. 4, 6, 28:

    si aliud nihil,

    id. 2, 43.—
    (γ).
    With forte:

    intelleges esse nihil a me nisi orationis acerbitatem et, si forte, raro litterarum missarum indiligentiam reprehensam,

    perhaps, Cic. Q. Fr. 1, 2, 2, § 7; cf.:

    vereor, ne nihil sim tui, nisi supplosionem pedis imitatus et pauca quaedam verba et aliquem, si forte, motum,

    id. de Or. 3, 12, 47.—
    2.
    With quod, and if, but if, if however, if:

    quod si in philosophiā tantum interest... quid tandem in causis existimandum est?

    Cic. Or. 16, 51:

    quod si fuit in re publicā tempus ullum... tum profecto fuit,

    id. Brut. 2, 7:

    quod si exemeris ex rerum naturā benevolentiae conjunctionem, nec domus ulla nec urbs stare poterit,

    id. Lael. 7, 23; id. Rep. 3, 4, 7:

    quod si non hic tantus fructus ostenderetur et si ex his studiis delectatio sola peteretur: tamen, etc.,

    id. Arch. 7, 16; id. Cat. 2, 5, 10; id. Rosc. Com. 18, 54.—
    B.
    In partic.
    1.
    In subject or object-clauses, si with subj. sometimes takes the place of an inf.:

    apud Graecos opprobrio fuit adulescentibus, si amatores non haberent,

    Cic. Rep. 4, 3, 3: summa gloria constat ex tribus his;

    si diligit multitudo, si fidem habet, etc.,

    id. Off. 2, 9, 31:

    unam esse spem salutis docent, si eruptione factā extremum auxilium experirentur,

    Caes. B. G. 3, 5:

    illud ignoscere aequum erit, si... ne tuam quidem gloriam praeponam, etc.,

    Liv. 28, 41, 1; Nep. Ages. 4, 3: infinitum est, si singulos velim persequi. Sen. Q. N. 5, 17, 5; id. Tranq. 16, 2 (cf. si after mirum est, I. a. fin. supra).—
    2.
    In subst. clauses, to denote a doubtful assumption or future event (cf. quod):

    dixerunt, in eo verti puellae salutem, si postero die vindex injuriae ad tempus praesto esset,

    Liv. 3, 46:

    adjecerunt, Scipionem in eo positam habuisse spem pacis, si Hannibal et Mago ex Italiā non revocarentur,

    id. 30, 23; 35, 18.—
    3.
    Si with a relative takes the place of a relative clause, to express a class the existence or extent of which is doubtful: mortem proposuit, non eis solum qui illam rem gesserunt, sed eis etiam si qui non moleste tulerunt, i. e. if such there were, whether few or many, Cic. Phil. 13, 18, 39; id. Verr. 2, 1, 4, § 9:

    dixit errare, si qui in bello omnis secundos rerum proventus expectent,

    Caes. B. G. 7, 29:

    errat, si quis existimat facilem rem esse donare,

    Sen. Vit. Beat. 24, 1; Cic. Off. 2, 13, 44; Liv. 42, 31.—
    4.
    In syllogistic reasonings:

    si oportet velle sapere, dare operam philosophiae convenit. Oportet autem velle sapere, etc.,

    Cic. Inv. 1, 36, 65:

    si enim est verum, quod ita conectitur: si quis oriente Caniculā natus est, in mari non morietur, illud quoque verum est: si Fabius oriente Canicula natus est, Fabius in mari non morietur,

    id. Fat. 6, 12.—
    5.
    = etiamsi, with foll. tamen, even if, although, albeit (class.):

    quae si exsequi nequirem, tamen, etc.,

    Cic. Sen. 11, 38; cf.:

    quae si causa non esset, tamen, etc.,

    id. Mur. 4, 8; and:

    quae si dubia essent, tamen, etc.,

    Sall. J. 85, 48.—
    II.
    Transf., in dependent clauses expressing an interrogation or doubt, it is nearly = num, but forms a looser connection, if, whether, if perchance (class., but very rare in Cic.):

    ibo et visam huc ad eum, si forte est domi,

    Plaut. Bacch. 3, 5, 4; Ter. Eun. 3, 4, 7; id. Heaut. 1, 1, 118; cf. id. Phorm. 3, 3, 20:

    jam sciam, si quid titubatum est, ubi reliquias videro,

    Plaut. Men. 1, 2, 33; cf. id. Merc. 1, 2, 44:

    fatis incerta feror, si Juppiter unam Esse velit urbem,

    Verg. A. 4, 110; Plaut. Mil. 4, 8, 52:

    primum ab iis quaesivit, si aquam hominibus in totidem dies, quot frumentum imposuissent,

    Liv. 29, 25; 39, 50:

    id modo quaeritur, si (lex) majori parti et in summam prodest,

    id. 34, 3; cf. id. 40, 49 fin.:

    jam dudum exspecto, si tuom officium scias,

    Plaut. Poen. prol. 12:

    hanc (paludem) si nostri transirent, hostes exspectabant,

    Caes. B. G. 2, 9; id. B. C. 2, 34; cf.:

    Pompeius eadem spectans, si itinere impeditos deprehendere posset,

    id. ib. 3, 75:

    non recusavit quo minus vel extremo spiritu, si quam opem rei publicae ferre posset, experiretur,

    Cic. Phil. 9, 1, 2; cf. id. de Or. 2, 85, 398:

    statui expectandum esse si quid certius adferretur,

    id. Fam. 15, 1, 2:

    Philopoemen quaesivit si Lycortas incolumis evasisset,

    Liv. 39, 50:

    expertique simul, si tela artusque sequantur,

    Val. Fl. 5, 562:

    Helvetii nonnumquam interdiu, saepius noctu, si perrumpere possent, conati,

    Caes. B. G. 1, 8 fin.; cf.:

    temptata res est, si primo impetu capi Ardea posset,

    Liv. 1, 57.—
    B.
    With ellipsis of a verb or clause on which the condition depends (cf. I. c. supra): ei rei suam operam dat, si possiet illam invenire ( to see) whether he can, Plaut. Cist. 1, 3, 37:

    L. Minucium cum omni equitatu praemittit, si quid celeritate itineris proficere possit,

    to see, to try, Caes. B. G. 6, 29 fin.:

    circumfunduntur hostes, si quem aditum reperire possent,

    id. ib. 6, 37:

    fame et inopiā adductos clam ex castris exisse, si quid frumenti in agris reperire possent,

    id. ib. 7, 20, 10; cf. id. ib. 7, 55 fin.; 7, 89 fin.; id. B. C. 3, 8 fin.; 3, 56:

    pergit ad speluncam, si forte eo vestigia ferrent,

    Liv. 1, 7:

    saxa volvebant, si quā Possent tectam aciem perrumpere,

    Verg. A. 9, 512:

    ad Gonnum castra movet, si potiri oppido posset,

    Liv. 42, 67, 6: haud aspernatus Tullius, tamen, si vana adferantur, in aciem educit ( that he might be ready) if, etc., id. 1, 23, 6:

    milites in praesidio erant, si quo operā eorum opus esset,

    id. 27, 28, 5:

    alii offerunt se, si quo usus operae sit,

    id. 26, 9, 9: ille postea, si comitia sua non fierent, urbi minari, i. e. ( that he would attack it) if, etc., Cic. Att. 4, 3, 3:

    Carthaginiensibus in Hasdrubale ita, si is movisset Syphacem, spes omnis erat,

    Liv. 29, 35, 9; 5, 8, 9:

    consul aedem Fortunae vovit, si eo die hostis fudisset,

    id. 29, 36, 8: erat Athenis reo damnato, si fraus capitalis non esset, quasi [p. 1690] poenae aestimatio, Cic. de Or. 1, 54, 232: quattuor legiones Cornelio, si qui ex Etruriā novi motus nuntiarentur, relictae, to meet the case, that, to be ready, if, etc., Liv. 6, 22:

    is in armis tenuit militem, si opus foret auxilio,

    id. 5, 8:

    ut patricios indignatio, si cum his gerendus esset honos, deterreret,

    id. 4, 6, 10; 1, 40, 2; 24, 36.—
    B.
    Si... si, for sive... sive, whether... or:

    si deus si dea es,

    Cato, R. R. 139; cf.:

    hostiam si deo, si deae immolabant,

    Gell. 2, 28, 3.

    Lewis & Short latin dictionary > sei

См. также в других словарях:

  • Wish I Didn’t Miss You — «Wish I Didn’t Miss You» …   Википедия

  • Wish You Were Here — is a phrase found on postcards to be sent home while the sender is on vacation. It may also refer to:In music:* Wish You Were Here (album), a 1975 album by Pink Floyd ** Wish You Were Here (song), a song by Pink Floyd on the album of the same… …   Wikipedia

  • Wish You Were Here (Album) — Wish You Were Here Studioalbum von Pink Floyd Veröffentlichung 15. September 1975 Label ursprünglich: Harvest Records (Euro …   Deutsch Wikipedia

  • Wish You Were Here (homonymie) — Cette page d’homonymie répertorie les différents sujets et articles partageant un même nom. Wish you were here (en anglais : j aimerais que tu sois là) est le titre de plusieurs œuvres. Musique Wish You Were Here est un album de Pink Floyd… …   Wikipédia en Français

  • Wish (canción) — «Wish» Sencillo de Nine Inch Nails del álbum Broken Publicación 1993 Formato 12 Promocional CD promocional Grabación 1992 Género(s) …   Wikipedia Español

  • Wish you were here (chanson) — Pour les articles homonymes, voir Wish You Were Here (homonymie). Wish You Were Here Chanson par Pink Floyd extrait de l’album Wish You Were Here Pays …   Wikipédia en Français

  • Wish You Were Here (альбом) — Wish You Were Here LP Pink Floyd Дата выпуска 15 сентября 1975 Записан Abbey Road Studios январь июнь 1975 Жанр Прогрессивный …   Википедия

  • Wish you were here — Pour les articles homonymes, voir Wish You Were Here (homonymie). Wish You Were Here Album par Pink Floyd Sortie 15 septembre 1975 Enr …   Wikipédia en Français

  • Wish you were here (album) — Wish You Were Here Pour les articles homonymes, voir Wish You Were Here (homonymie). Wish You Were Here Album par Pink Floyd Sortie 15 septembre 1975 Enr …   Wikipédia en Français

  • Wish — Wish: В Викисловаре есть статья «wish» Содержание 1 …   Википедия

  • Wish (аниме и манга) — Wish Обложка первого тома манги «Wish» (американское издание). ウィッシュ Жанр фэнтези, романти …   Википедия

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»