-
41 candefacio
cande-facio, fēcī, factum, ere (pass. candefīo, factus sum, fieri) [ candeo ]1) делать ослепительно белым, выбеливать ( argentum AG)ebur atramento c. погов. Pl — белить слоновую кость чернилами (т. е. портить, желая улучшить) -
42 ceterum
cēterum (или cēterō, de cētērō, ad cetera) [ ceterus ] adv.1) впрочем, как бы то ни былоc. juventus pleraque Catilinae inventis (v. l. inceptis) favebat Sl — впрочем большая часть молодёжи поддерживала замыслы Катилиныargentum accepi, nil curavi ceterum Pl — деньги я получил, а больше мне ничего не надо было3) между прочимc. placet tibi factum? Ter — между прочим ( или что же), нравится тебе (этот) поступок?4) (тж. in ceterum Sen) на будущее время, впредьde cetero, quum mihi scribes, memento... QC — впредь, если будешь мне писать, помни...5) в остальномde cetero fors fortuna, ut volet, ordinet Sen a — там пусть судьба решает, как ей угодно6) в знач. conjct. но, однакоomne bellum sumi facile, ceterum aegerrume desinere Sl — всякую войну начать легко, но крайне трудно кончить -
43 compono
com-pōno, posuī, positum, ere1) складывать (ligna in caminum, aliquid in acervum Cato); собирать ( genus dispersum V); соединять, приставлять ( manibus manūs atque oribus ora V)2) слагать (carmen H, Su etc.; versus Q); сочинять, писать (libellos Q, Prp; orationem L, C)3) строить, возводить (urbem, aggerem tumuli V; domum VP)4) заключать (pacem cum aliquo L, Just; societatem cum aliquo Sl)compositae seditionis auctores T — зачинщики заговора о восстании (ср. 14.)5) составлять, образовывать (exercitus compositus ex variis gentibus Sl; liber ex alienis orationibus compositus C)composita verba, тж. compositae voces Q — составные (сложные) слова6) составлять, приготовлять (venena O; unguentum ex flore narcisso CC)7) воспитывать, формировать ( animos sapientiae praeceptis Pt)8) измышлять, выдумывать (mendacia Pl; fraudes Prp)9) задумывать, затевать ( insidias alicui Tib и in aliquem Prp)10) располагать, размещать ( legionem pro ripa T); сосредоточивать ( exercitum in hiberrnaculis T)11) противопоставлять, ставить друг против друга (aliquem cum aliquo LM, C, H, Sen и aliquem alicui Sil; gladiatores inter se Q)pugnantia secum frontibus adversis c. H — противопоставлять друг другу (одни лишь) крайности12) сопоставлять, сравнивать, сличать (dicta cum factis Sl; parva magnis V)13) класть, опускать (aliquem toro O; se thalamis V)se c. in villa PJ — предаваться отдыху на даче14) успокаивать, унимать, заставлять улечься ( motos fluctūs V); подавлять ( seditionem L — ср. 4.); усмирять ( provinciam T); мирить, примирять ( aversos amicos H); улаживать ( controversias Cs)c. arma H — сложить оружие15) убирать, прятать, запирать ( argentum Pt)16) погребать, хоронить (cinerem O; ossa alicujus Prp, VF)17) приводить в порядок, убирать (capillum Pl, C; caput reticulo Lampr); подбирать, поправлять (togam H, Q); мор. убирать, сворачивать (armamenta Pl, L); упорядочивать ( res turbatas L)18) мед. вправлять ( jugulum CC)19) выставлять ( signa C)20) выстраивать ( agmen T)compositis ordinibus T — стройными ( или сомкнутыми) рядами21) (о позе, выражении лица и т. п.) строить, приниматьc. vultum Q, PJ, T, Su — придавать лицу соответствующее (преим. притворное) выражениеin и ad maestitiam compositus T — приняв скорбный видstatum proeliantis c. или c. ad proeliandum gradum Pt — принять положение для бояcomponi ad exemplum alicujus Cld — следовать чьему-л. примеру22) намечать, предписывать ( itinera C)23) устраивать ( auspicia C)sponte sua c. curas V — поступать по своему усмотрению24) обращать, направлять ( aliquem ad modestiam T); побуждать, подстрекать ( aliquem pretio Sl)25) уславливаться, уговариваться (cum aliquo Ter и inter se Ter, Sl etc.)compositum erat, ut... T — было условлено, что...diem c. L — договориться о сроке26) прекращать, оканчивать (lites V; bellum Sl, C, Nep etc.). — см. тж. compositus -
44 comporto
com-porto, āvī, ātum, āreсносить в одно место, свозить, доставлять (frumentum ex tota Asia Cs; caesorum reli quias Su; aurum atque argentum domum regiam Sl) -
45 conflo
cōn-flo, āvī, ātum, āre2) возбуждать, разжигать (bellum C, Nep; tumultum C; discordiam Fl; invidiam alicui C); поднимать ( seditio jure conflata C); организовать ( conjurationem Su)3) собирать, накапливать (testes conflati pecunia Q); набирать, сколачивать (на скорую руку) (magnum exercitum C)c. aes alienum grande Sl — наделать много долгов4) делать, совершать, тж. нагонять, причинять ( mortiferam cladem hominum generi Lcr)injuria novo scelere conflata C — задуманное насилие, неслыханное по своей преступностиc. alicui negotium C — причинить кому-л. хлопотыc. mendacium C — выдумать ложь, налгать5) устроить, подстроить ( accusationem judiciumque C)6) сплавлять (aes et argentum Dig); плавить, переплавлять (argenteas statuas Su; simulacra ex argento et auro fabricata Su); ( о металле) лить ( lateres argentei conflati Vr); чеканитьaut flare aut c. pecuniam погов. C — наживать деньги всеми способамиfalces c. in enses V — перековать (переплавить) серпы в мечи7) pass. conflari сливаться, соединяться ( una ex duabus naturis conflata C)consensus paene conflatus C — чуть ли не совершенное единение (полное, можно сказать, согласие)8) мед. вздувать, пучить ( intestina conflata CA) -
46 cudo
I cūdo, ōnis m.шлем из сыромятной кожи или шкуры SilII cūdo, (cūdī, cūsum), ēre1) бить, колотить, толочь, молотить ( spicas Col)istaec in me cudetur faba погов. Ter — этот боб будут толочь на мне (т. е. это дело придётся расхлёбывать мне)2) обрабатывать металлы, ковать (argentum Ter; anulum Q); чеканить ( nummos Pl)alicui tenĕbras c. Pl — пускать туман кому-л. в глаза, т. е. морочить кого-л -
47 dato
-
48 deargento
de-argento, āvī, ātum, āre [ argentum ]1) отнять деньги, ограбить ( aliquem deargentassere LM — арх. inf. fut.)2) покрывать серебром, серебрить ( idola Hier) -
49 decutio
I dē-cutio, cussī, cussum, ere [ quatio ]1) стряхивать ( rorem V); обивать ( о граде) ( fructum Sen); сбивать ( papaverum capita baculo L); сшибать ( nidos sagittis PM)2) изгонять, извергать, свергать ( aliquem Capitolio VM)4) расшатывать, разрушать ( murum arietibus L)5) шутл. захватить, цапнуть ( argentum ex armario Pl)6) устранять, уносить, перен. сбрасывать со счетов ( cetera aetate jam sunt decussa C)II dē-cutio, —, —, īre [ cutis ]снимать кожу, обдирать Tert -
50 denumero
dē-numero, āvī, ātum, āre1) подсчитывать, исчислять ( vernas suos Eccl)2) отсчитывать, выплачивать ( argentum Pt) -
51 descendo
dē-scendo, scendī, scēnsum, ere [ scando ]1) сходить, спускаться (d. de rostris C; monte V, Sl; in mare de caelo L, caelo H и a caelo V; exercitus descendit in planitiem Cs)d. ex equo C или d. equo Sl — слезать с лошади2) вступать, начинатьexercitus descendit in certamen C (ad pugnam VF, in aciem L) — войско начинает сражениеin ambiguam litem d. Ap — затевать рискованную тяжбу3) идти, приходить (in или ad forum C; ad comitia Su)4)а) проникать (injuria descendit altius Sen; in aures alicujus d. H; verbum descendit in pectus Sl)argentum, in quod solĭdi auri caelatura descendit Sen — серебряная посуда с золотой инкрустациейб) войти, погрузиться ( ferrum descendit in corpus L)5) ( sensu obsceno) ложиться Ctl, J6) оседать, опускаться (montis altitudo descendit Sen)7) стекать, нахлынуть ( in campos ante siccos QC)8) выделяться из организма (olĕra celeriter descendunt CC)9) ниспадать (vestis descendit intra genua QC; capilli descendunt Pt)11) понижаться ( vox descendit Q)12) снисходить, соглашаться (d. ad condicionem C; ad sententiam alicujus Sen)paratus d. ad omnia C — готовый согласиться на всё13) доходить, достигать (nostram usque aetatem Q)14) решаться, прибегать (d. in preces V и ad preces SenT; ad extrema Pollio ap. C; ad innocentium supplicia C; ad accusandum C)d. ad vim Cs — решиться прибегнуть к насилиюan eo descensum credebant, ut...? T — уж не дошло ли дело до того, подумали они, что...?15) вести свой род, происходить (a patriciis Dig; ex aliquo Dig)16) уходить, отправляться ( ad aliquem QC); высаживаться (ad litus Su; Xerxes in Graeciam descendit Nep)17) отклоняться, удаляться ( ab antiquis Sen)18) быть сходным (d. ad aliquam rem или ab aliquā re PM) -
52 discribo
di-scrībo, scrīpsī, scrīptum, ere1) расписывать, распределять ( argentum alicui Ter)2) см. describo -
53 effero
I ef-fero (ecfero), extulī, ēlātum, efferre [ fero ]1)а) выносить ( aliquid ex aedibus C)e. pedem domo C (или se e. V, T etc.) — выходить из домуe. signa (vexilla, arma) L — выступить в походarma extra fines e. L — перейти границы с оружием в руках3) издавать, испускать ( clamorem Pl)e. lucem V — испускать свет, сиять4) приносить (effer aquam V; ager effert fruges C)5) хоронить (aliquem Pl etc.)6) претерпевать, выносить (quemvis laborem Lcr; mălum patiendo e. Poëta ap. C)7) вносить, записывать ( in album C)8) произносить, выражать ( graves sententias C)9) делать известным, разглашать, распространять (e. clandestina consilia Cs)10) уносить, увлекать, завлекать ( impetus eum extulit ad castra L)12) поднимать ( aliquem in murum Cs)aliquem in summum odium e. T — сделать кого-л. предметом сильнейшей ненависти14) превозносить, прославлять, хвалить (aliquem laudibus C; aliquid verbis C)e. se — проявляться, выказывать себя ( virtus se effert C)e. se или pass. efferri — зазнаваться, возгордиться (recenti victoriā Cs; opibus Nep)II effero, āvī, ātum, āre [ efferus ]1) делать диким, свирепым ( animos L)speciem oris e. L — придавать лицу свирепый вид2) приводить в бешенство, озлоблять ( ea caedes efferavit Thebanos L)3) придавать вид (форму) дикого животного (e. argentum Ap), ноe. aurum St — использовать золото для войны -
54 ego
egō (тж. ŏ) pron. pers. (gen. mei)яe. et frater meus C — мы с братомad me Ter, C — ко мне (домой)in me omnis spes mihi est Ter — вся моя надежда — на себя самогоa me argentum dedi Pl — я дал деньги из своего кармана -
55 egurgito
ēgurgito, —, —, āre [ e + gurges ]изливать, выкидывать, выбрасывать, перен. проматывать, расточать ( argentum domo Pl) -
56 epoto
ē-pōto, pōtāvī, pōtum, āre (part. fut. act. ēpōtātūrus)1) выпивать (poculum epotum C, L, Q)2) всасывать, впитывать ( umorem Lcr)3) пропивать ( argentum epotum Pl) -
57 escalis
-
58 evolvo
ē-volvo, volvī (voluī), volūtum, ere1) разворачивать, раскатывать, развёртывать (serpens evolvitur Sil; e. volumen epistularum C); распахивать ( vestem O)e. aliquem opertum amiculo Pt — сдёрнуть с кого-л. плащe. librum C, Sen etc. — развернуть свиток (т. е. раскрыть, читать, изучать книгу)2) выворачивать, вырывать ( arbusta radicĭtus Lcr)3) излагать, изъяснять (causas belli Enn; naturam rerum C); развивать ( notionem animi C); возвещать ( fatorum arcana V)4) обдумывать ( aliquid secum SenT)5) выкатывать, сваливать ( saxa lacertis Lcn)6) лущить, очищать ( panicum evolutum furfure Col)7) добыть, достать, наскрести ( argentum aut terrā aut mari Pl)8)а) катить ( prorulam terram in mare L); скатывать, отбрасывать (с себя) ( jactas silvas O)se e. или evolvi — устремляться ( extra munimenta QC), катиться, перекатываться ( per humum T) или течь ( in mare V)б) стремиться, клубиться, валить ( fumus specu evolvitur QC) или докатываться, доходить, достигать ( dicta ad aures alicujus evolvebantur L)9) выталкивать, вытеснять, изгонять ( aliquem sede patriā T)se e. — выпутаться, выбраться ( omni turbā и ex turbis Ter)10) лишать (e. bonis Sen; aliquem ex praedā L); разоблачать ( evolūtus tegumentis dissimulationis C)11) развивать, раскручиватьe. fusos (fila) O — прясть нить жизни, т. е. решать участь людей (о Парках) -
59 exaequo
ex-aequo, āvī, ātum, āre1) выравнивать, делать ровным ( planitiem Vtr)2) уравнивать, делать равным (tumulos tumulis bH; omnium dignitatem C)e. libertatem L — сделать свободу равной для всехomnem vitam ad regulam unam e. Sen — подчинить всю жизнь одному правилу (принципу)argentum argento e. Pl — серебро возместить серебром жеe. aliquem cum aliquo (или alicui) C etc. — ставить кого-л. наряду с кем-л. (приравнивать кого-л. к кому-л.)exaequari cum aliquo Sl (alicui C), se e. cum aliquo C или exaequare aliquem O — стать на один уровень с кем-л., быть равным кому-л.e. aliquem dignitate Cs — сравняться с кем-л. в достоинстве -
60 excoctus
1. a, umpart. pf. к excoquo2. adj.1) перезрелый, т. е. чрезмерный ( maturitas hordei Col)2) очищенный ( argentum AG)
См. также в других словарях:
ARGENTUM — repertum ab Erichthonio; monetae aptatum primum, a Lydis; primo, tricliniis additum, a Carvilio Pollione: eô calceatos homines et iumenta, dicemus infra, Usus in sacris non exiguus: In Atrio enim Tabernaculi, iuxta Altare holocausti duplex hinc… … Hofmann J. Lexicon universale
argentum — argèntum m DEFINICIJA kem., v. srebro ETIMOLOGIJA lat. argentum … Hrvatski jezični portal
Argentum — (lat.), Silber; A. ammoniatonitrĭcum, Salpetersaures Silberoxyd Ammoniak, s. u. Salpetersaure Salze; A. capellātum, Capellensilber; A. chlorātum, Chlor , Hornsilber; A. finum (A. regis, französisch Argent fin, A. du Roy), im Mittelalter reines… … Pierer's Universal-Lexikon
Argentum — Argentum, Silber; A. colloidale, kolloidales Silber; A. foliatum, Blattsilber; A. nitricum, salpetersaures Silber; A. nitricum fusum, geschmolzenes (und in Stängelchen gegossenes) salpetersaures Silber, Höllenstein; A. nitricum cum kali nitrico,… … Meyers Großes Konversations-Lexikon
Argentum — (lat.), Silber. A. nitrĭcum (fusum), salpetersaures Silber (Höllenstein); A. vivum, Quecksilber … Kleines Konversations-Lexikon
Argentum — Argentum, lat., Silber … Herders Conversations-Lexikon
Argentum — vgl. Silber. Argẹntum ni̱|tricum: “Silbernitrat“, Höllenstein (zur Ätzung, als Antiseptikum und Adstringens) … Das Wörterbuch medizinischer Fachausdrücke
Argentum — Eigenschaften … Deutsch Wikipedia
Argentum — Silber; Ag (Symbol) * * * Ar|gẹn|tum 〈n.; s; unz.; Chem.〉 = Silber (1) [lat.] * * * Ar|gẹn|tum [griech. árgyros = Silber (griech. argós = weiß, glänzend)]: lat. Name für ↑ Silber. * * * Ar|gẹn|tum, das; [s]: lat. Bez. für … Universal-Lexikon
Argentum — Ar|gen|tum das; [s] <aus gleichbed. lat. argentum, dies zu gr. arge̅s »weiß, glänzend«> lat. Bez. für Silber (chem. Element); Zeichen Ag … Das große Fremdwörterbuch
argentum — sidabras statusas T sritis chemija apibrėžtis Cheminis elementas. simbolis( iai) Ag atitikmenys: lot. argentum angl. silver rus. серебро … Chemijos terminų aiškinamasis žodynas