Перевод: со всех языков на все языки

со всех языков на все языки

appius+claudius+caecus

  • 1 appius Claudius Caecus Centemmanus

    замечательный юрист (1. 2. § 36. D. 1, 2. 1. 1. § 5. D. 3, 1).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > appius Claudius Caecus Centemmanus

  • 2 Claudius

    Claudĭus ( Clōdĭus, like claudo and clodo, codex and caudex, plostrum and plaustrum, [p. 351] etc.), Claudĭa, Clōdĭa, the name of two very celebrated Roman gentes (one patrician, the other plebeian; cf. Suet. Tib. 1 and 2; Verg. A. 7, 708; Liv. 2, 16, 4).
    A.
    Claudius; so,
    1.
    App. Claudius Caecus (v. Appius).—
    2.
    The historian Q. Claudius Quadrigarius, a contemporary of Sulla and Sisenna, Vell. 2, 9, 6; Gell. 1, 7, 9.—Called simply Claudius, Liv. 8, 19, 13; 9, 5, 2.—
    3.
    The emperor Claudius;

    in full, Tiberius Claudius Drusus Nero Germanicus,

    Suet. Claud. 1 sqq.; Tac. A. 11, 1 sqq.—
    4.
    In fem.: Claudĭa, a female of the gens Claudia.—
    B.
    Clodius. Thus the restless tribune of the people, and enemy of Cicero, P. Clodius Pulcher, who was killed by Milo; v. Cic. Mil.—
    II.
    Hence,
    A.
    Claudĭus ( Clōd-), a, um, Claudian, Clodian: Via Claudia (Clodia), a branch of the Via Cassia, Ov. P. 1, 8, 44; Front. Aquaed. 11.—Aqua Claudia, an aqueduct begun by the emperor Caligula, and finished by the emperor Claudius, Front. Aquaed. 13 sq.; Suet. Claud. 20 Bremi.—Tribus Claudia, beyond the Anio, named after the progenitor of the gens Claudia, Liv. 2, 16, 5; Verg. A. 7, 708; cf.

    Serv. in h. l.—Leges Clodiae,

    proceeding from the tribune of the people, Clodius, Cic. Sest. 25 and 26; cf. Orell. Ind. Leg. s. h. v.—
    B.
    Claudĭānus, a, um, adj., of or pertaining to a Claudius (esp. to the emperor of this name):

    castra,

    of App. Claudius Pulcher, Liv. 23, 31, 3: tonitrua, named after the same, Paul. ex Fest. p. 57, 10 Müll.:

    tempora,

    of the emperor Claudius, Tac. A. 14, 11; id. H. 5, 12:

    cometa,

    visible in his time, Sen. Q. N. 7, 21 and 29.—
    C.
    Clōdĭ-ānus, a, um, adj., pertaining to Clodius, the enemy of Cicero:

    crimen,

    his murder, Cic. Mil. 27, 72:

    incendia,

    caused by him, id. Q. Fr. 2, 1, 2:

    operae,

    id. ib. 2, 3, 2.

    Lewis & Short latin dictionary > Claudius

  • 3 Claudius [1]

    1. Claudius u. (andere Schreibart) Clōdius, a, um, Name zweier röm. gentes (einer patrizischen u. einer plebejischen, von deren letzterer die Marcelli [s. Mārcellus] die bedeutendste Familie waren): I) subst.: A) Form Claudius, wie die Patrizier: 1) Appius Claudius Regillensis Crassus, der durch seinen Frevel gegen die Virginia bekannte Dezemvir, Liv. 3, 35 sqq. – 2) Appius Claudius (Crassus) Caecus, errichtete als Zensor große Bauten (s. Appius), noch spät gerühmt wegen der Rede, durch die er 281 v. Chr. im Senat zu Rom den Abschluß eines Friedens mit Pyrrhus zu hindern wußte, Cic. de sen. 16. Tac. dial. 18. – 3) Tiberius Claudius Drusus Germanicus, der vierte röm. Kaiser (41–54 n. Chr.), Suet. Claud. 1 sqq. Tac. ann. lib. 11 sq. – Dav.: a) Claudiānus, a, um, zu einem Klaudius (besond. dem Kaiser dieses Namens) gehörig, klaudianisch, castra (des Appius Klaudius Pulcher), Liv.: tonitrua (nach dems. benannt), Fest.: tempora (des Kaisers), Tac.: cometes (zur Zeit des Kl. sichtbar), Sen. – b) Claudiālis, e, des (K.) Klaudius, klaudialisch, flaminium, Tac. ann. 13, 2. – B) Form Clōdius, wie P. Clodius Pulcher, der unruhige Volkstribun, Feind Ciceros, von Milo zu Bovillä im J. 52 v. Chr. ermordet, oft in Cic. oratt. u. epp.: Plur. Clodii, Sen. ep. 97, 10 u. de brev. vit. 5, 1. – Dav. Clōdiānus, a, um, klodianisch, des (gen.) Klodius, crimen, seine Ermordung, Cic.: incendia, von ihm veranlaßt, Cic.: operae, seine Helfershelfer, Cic. – II) adi. klaudisch, via C., eine Seitenstraße der via Cassia, Ov.: aqua C., eine von Kaligula begonnene, vom Kaiser Klaudius vollendete Wasserleitung, Liv. epit. u. Suet.: tribus C., jenseit des Anios, nach dem Ahnherrn der gens Claudia ben., Liv.: leges Clodiae, vom Volkstribun Klodius herrührend, Cic.; von andern Klaudiern, Liv.

    lateinisch-deutsches > Claudius [1]

  • 4 Claudius

    1. Claudius u. (andere Schreibart) Clōdius, a, um, Name zweier röm. gentes (einer patrizischen u. einer plebejischen, von deren letzterer die Marcelli [s. Marcellus] die bedeutendste Familie waren): I) subst.: A) Form Claudius, wie die Patrizier: 1) Appius Claudius Regillensis Crassus, der durch seinen Frevel gegen die Virginia bekannte Dezemvir, Liv. 3, 35 sqq. – 2) Appius Claudius (Crassus) Caecus, errichtete als Zensor große Bauten (s. Appius), noch spät gerühmt wegen der Rede, durch die er 281 v. Chr. im Senat zu Rom den Abschluß eines Friedens mit Pyrrhus zu hindern wußte, Cic. de sen. 16. Tac. dial. 18. – 3) Tiberius Claudius Drusus Germanicus, der vierte röm. Kaiser (41-54 n. Chr.), Suet. Claud. 1 sqq. Tac. ann. lib. 11 sq. – Dav.: a) Claudiānus, a, um, zu einem Klaudius (besond. dem Kaiser dieses Namens) gehörig, klaudianisch, castra (des Appius Klaudius Pulcher), Liv.: tonitrua (nach dems. benannt), Fest.: tempora (des Kaisers), Tac.: cometes (zur Zeit des Kl. sichtbar), Sen. – b) Claudiālis, e, des (K.) Klaudius, klaudialisch, flaminium, Tac. ann. 13, 2. – B) Form Clōdius, wie P. Clodius Pulcher, der unruhige Volkstribun, Feind Ciceros, von Milo zu Bovillä im J. 52 v. Chr. ermordet, oft in Cic. oratt. u. epp.: Plur. Clodii, Sen. ep. 97, 10 u. de brev. vit. 5, 1. – Dav. Clōdiānus, a, um, klodianisch, des
    ————
    (gen.) Klodius, crimen, seine Ermordung, Cic.: incendia, von ihm veranlaßt, Cic.: operae, seine Helfershelfer, Cic. – II) adi. klaudisch, via C., eine Seitenstraße der via Cassia, Ov.: aqua C., eine von Kaligula begonnene, vom Kaiser Klaudius vollendete Wasserleitung, Liv. epit. u. Suet.: tribus C., jenseit des Anios, nach dem Ahnherrn der gens Claudia ben., Liv.: leges Clodiae, vom Volkstribun Klodius herrührend, Cic.; von andern Klaudiern, Liv.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > Claudius

  • 5 Caecus

    1.
    caecus (not coecus; sometimes in MSS. cēcus), a, um, adj. [akin to skia, skotos; Sanscr. khāyā, shadow], having no light, devoid of light.
    I.
    Act., not seeing, blind.
    A.
    Lit.:

    Appius, qui caecus annos multos fuit,

    Cic. Tusc. 5, 38, 112:

    traditum est enim Homerum caecum fuisse,

    id. ib. 5, 39, 114; Lucr. 5, 839:

    catuli, qui jam dispecturi sunt, caeci aeque et hi qui modo nati,

    Cic. Fin. 4, 23, 64:

    si facie miserabili senis, caeci, infantis,

    Quint. 4, 1, 42:

    caecum corpus,

    the blind part of the body, the back, Sall. J. 107, 1:

    perdices caecae impetu,

    Plin. 10, 33, 51, § 102:

    gigni,

    Vell. 1, 5, 2.—
    2.
    Prov.:

    ut si Caecus iter monstrare velit,

    Hor. Ep. 1, 17, 4:

    apparet id quidem etiam caeco,

    even a blind man can see that, Liv. 32, 34, 3:

    caecis hoc, ut aiunt, satis clarum est,

    Quint. 12, 7, 9.—
    B.
    Trop., mentally or morally blind, blinded (freq. in prose and poetry):

    o pectora caeca!

    Lucr. 2, 14:

    non solum ipsa Fortuna caeca est, sed eos etiam plerumque efficit caecos, quos complexa est,

    Cic. Lael. 15, 54; cf.

    casus,

    id. Div. 2, 6, 15:

    caecus atque amens tribunus,

    id. Sest. 7, 17:

    caecum me et praecipitem ferri,

    id. Planc. 3, 6:

    mater caeca crudelitate et scelere,

    id. Clu. 70, 199:

    cupidine,

    Sall. J. 25, 7:

    amentiā,

    Cic. Har. Resp. 23, 48:

    quem mala stultitia Caecum agit,

    Hor. S. 2, 3, 44:

    amatorem amicae Turpia decipiunt caecum vitia,

    id. ib. 1, 3, 39:

    mens,

    Tac. Agr. 43.—With ad:

    caecus ad has belli artes,

    Liv. 21, 54, 3.—With gen.:

    caecus animi,

    Quint. 1, 10, 29; Gell. 12, 13, 4:

    fati futuri,

    ignorant of, Luc. 2, 14; cf. Claud. Rapt. Pros. 1, 138.— Subst.: Caeci, ōrum, m., the blind people, i.e. the people of Chalcedon, according to the oracle at Delphi. Tac. A. 12, 63; cf. Plin. 5, 32, 43, § 149. —
    2.
    Meton. of the passions themselves:

    caeca honorum cupido,

    Lucr. 3, 59; Ov. M. 3, 620:

    ac temeraria dominatrix animi cupiditas,

    Cic. Inv. 1, 2, 2; id. Pis. 24, 57:

    exspectatio,

    id. Agr. 2, 25, 66:

    amor,

    Ov. F. 2, 762:

    amor sui,

    Hor. C. 1, 18, 14:

    festinatio,

    Liv. 22, 39, 22:

    furor,

    Hor. Epod. 7, 13:

    caeca et sopita socordia,

    Quint. 1, 2, 5:

    ambitio,

    Sen. Ben. 7, 26, 4.—
    3.
    Pregn., blind, i.e. at random, vague, indiscriminate, aimless:

    in hac calumniā timoris et caecae suspitionis tormento,

    Cic. Fam. 6, 7, 4:

    caeco quodam timore... quaerebant aliquem ducem,

    id. Lig. 1, 3:

    caecique in nubibus ignes Terrificant animos,

    Verg. A. 4, 209:

    caeca regens filo vestigia,

    id. ib. 6, 30:

    ne sint caecae, pater, exsecrationes tuae,

    Liv. 40, 10, 1:

    et caeco flentque paventque metu,

    Ov. F. 2, 822:

    lymphatis caeco pavore animis,

    Tac. H. 1, 82:

    cervus... Caeco timore proximam villam petit,

    Phaedr. 2, 8, 3:

    timor,

    Ov. Am. 1, 4, 42.—
    C.
    Transf.
    1.
    Of plants, without buds or eyes:

    rami,

    Plin. 16, 30, 54, § 125; cf. caeco and oculus. —
    2.
    Of the large intestine:

    intestinum,

    the cœcum, Cels. 4, 1, 28; 4, 14, 1.—
    II. A.
    Lit.: sunt igitur venti nimirum corpora caeca, winds are accordingly bodies, although invisible, Lucr. 1, 278; 1, 296; 1, 329;

    2, 713: vallum caecum,

    Caes. B. C. 1, 28; cf.: caecum vallum dicitur, in quo praeacuti pali terrae affixi herbis vel frondibus occuluntur, Paul. ex Fest. p. 44 Müll.; so,

    fossae,

    covered, Col. 2, 2, 9; Pall. Mai, 3. 1:

    in vada caeca ferre,

    Verg. A. 1, 536:

    fores,

    private, id. ib. 2, 453:

    spiramenta,

    id. G. 1, 89:

    colubri,

    Col. 10, 231:

    ignis,

    Lucr. 4, 929:

    venenum,

    id. 6, 822:

    tabes,

    Ov. M. 9, 174:

    viae,

    blind ways, Tib. 2, 1, 78:

    insidiae armaque,

    Ov. F 2, 214; cf. Sil. 5, 3:

    saxa,

    Verg. A. 3, 706; 5, 164:

    vulnus,

    a secret wound, Lucr. 4, 1116;

    but also,

    a wound upon the back, Verg. A. 10, 733; cf.

    in the same sense, ictus,

    Liv. 34, 14, 11; Sil. 9, 105 (cf.: caecum corpus, the back, I. A. supra):

    caeca manus, i.e. abscondita,

    Ov. M. 12, 492:

    caecum domūs scelus,

    Verg. A. 1, 356.—
    B.
    Trop.:

    caecas exponere causas,

    Lucr. 3, 317:

    improba navigii ratio, tum caeca jacebat,

    lay still concealed, id. 5, 1004; so,

    venti potestas,

    id. 3, 248; 3, 270: fluctus, Sisenn. ap. Non. p. 449, 10:

    caeca et clandestina natura,

    Lucr. 1, 779:

    res caecae et ab aspectūs judicio remotae,

    Cic. de Or. 2, 87, 357:

    obscurum atque caecum,

    id. Agr. 2, 14, 36:

    fata,

    Hor. C. 2, 13, 16:

    sors,

    id. S. 2, 3, 269:

    tumultus,

    secret conspiracies, Verg. G. 1, 464:

    amor,

    id. ib. 3, 210; cf.:

    stimulos in pectore caecos Condidit,

    Ov. M. 1, 726. In Plaut. once, prob. taken from the vulgar lang.: caecā die emere, upon a concealed ( pay-) day, i.e. to purchase on credit (opp. oculata dies, i.e. for ready money): Ca. Pereo inopiā argentariā. Ba. Emito die caecā hercle olivom, id vendito oculatā die, Plaut. Ps. 1, 3, 67.—
    2.
    By poet. license, transf. to the hearing:

    murmur,

    Verg. A. 12, 591 (as we, by a similar meton., say a hollow sound; cf. on the other hand, in Gr. tuphlos ta ôta); so,

    clamor,

    Val. Fl. 2, 461:

    mugitusterrae,

    Sen. Troad. 171.—
    III.
    Neutr., that obstructs the sight, or trop., the perception; dark, gloomy, thick, dense, obscure.
    A.
    Lit.:

    nox,

    Cic. Mil. 19, 50; Lucr. 1, 1108; Cat. 68, 44; Ov. M. 10, 476; 11, 521:

    caligo,

    Lucr. 3, 305; 4, 457; Cat. 64, 908; Verg. A. 3, 203; 8, 253:

    tenebrae,

    Lucr. 2, 54; 2, 746; 2, 798; 3, 87; 6, 35;

    3, 87: silentia, i.e. nox,

    Sil. 7, 350:

    latebrae,

    Lucr. 1, 409:

    iter,

    Ov. M. 10, 456:

    loca,

    Prop. 1, 19, 8:

    cavernae,

    Ov. M. 15, 299; Sil. 7, 372:

    latus,

    Verg. A. 2, 19:

    cubiculum si fenestram non habet, dicitur caecum,

    Varr. L. L. 9, § 58 Müll.; so,

    domus,

    without windows, Cic. Or. 67, 224:

    parietes,

    Verg. A. 5, 589:

    pulvis,

    id. ib. 12, 444:

    carcer,

    id. ib. 6, 734:

    sardonyches,

    not transparent, opaque, Plin. 37, 6, 23, § 86:

    smaragdi,

    id. 37, 5, 18, § 68: acervus (of chaos), chaotic, confused, Ov M. 1, 24; Col. 4, 32, 4' chaos, Sen. Med. 741, Sil. 11, 456.—
    B.
    Trop., uncertain, doubtful: obscurā spe et caecā exspectatione pendere, i.e. of an uncertain consequence or result, Cic. Agr. 2, 25, 66:

    quod temere fit caeco casu,

    id. Div. 2, 6, 15. cursus (Fortunae), Luc. 2, 567:

    eventus,

    Verg. A. 6, 157:

    caeci morbi, quorum causas ne medici quidem perspicere queunt,

    Col. 1, 5, 6; so,

    dolores,

    Plin. 29, 2, 10, § 38; 29, 3, 13, § 55:

    crimen,

    that cannot be proved, Liv. 45, 31, 11.— Subst.: caecum, i, n., uncertainty, obscurity ( poet.):

    verum in caeco esse,

    Manil. 4, 304.—
    * Comp., Hor. S. 1, 2, 91.— Sup. and adv. not in. use.
    2.
    Caecus, i, m.; agnomen of Appius Claudius Crassus, as being blind, Cic. Brut. 14, 55; cf. Liv. 9, 29, 11; Cic. Sen. 6, 16.

    Lewis & Short latin dictionary > Caecus

  • 6 caecus

    1.
    caecus (not coecus; sometimes in MSS. cēcus), a, um, adj. [akin to skia, skotos; Sanscr. khāyā, shadow], having no light, devoid of light.
    I.
    Act., not seeing, blind.
    A.
    Lit.:

    Appius, qui caecus annos multos fuit,

    Cic. Tusc. 5, 38, 112:

    traditum est enim Homerum caecum fuisse,

    id. ib. 5, 39, 114; Lucr. 5, 839:

    catuli, qui jam dispecturi sunt, caeci aeque et hi qui modo nati,

    Cic. Fin. 4, 23, 64:

    si facie miserabili senis, caeci, infantis,

    Quint. 4, 1, 42:

    caecum corpus,

    the blind part of the body, the back, Sall. J. 107, 1:

    perdices caecae impetu,

    Plin. 10, 33, 51, § 102:

    gigni,

    Vell. 1, 5, 2.—
    2.
    Prov.:

    ut si Caecus iter monstrare velit,

    Hor. Ep. 1, 17, 4:

    apparet id quidem etiam caeco,

    even a blind man can see that, Liv. 32, 34, 3:

    caecis hoc, ut aiunt, satis clarum est,

    Quint. 12, 7, 9.—
    B.
    Trop., mentally or morally blind, blinded (freq. in prose and poetry):

    o pectora caeca!

    Lucr. 2, 14:

    non solum ipsa Fortuna caeca est, sed eos etiam plerumque efficit caecos, quos complexa est,

    Cic. Lael. 15, 54; cf.

    casus,

    id. Div. 2, 6, 15:

    caecus atque amens tribunus,

    id. Sest. 7, 17:

    caecum me et praecipitem ferri,

    id. Planc. 3, 6:

    mater caeca crudelitate et scelere,

    id. Clu. 70, 199:

    cupidine,

    Sall. J. 25, 7:

    amentiā,

    Cic. Har. Resp. 23, 48:

    quem mala stultitia Caecum agit,

    Hor. S. 2, 3, 44:

    amatorem amicae Turpia decipiunt caecum vitia,

    id. ib. 1, 3, 39:

    mens,

    Tac. Agr. 43.—With ad:

    caecus ad has belli artes,

    Liv. 21, 54, 3.—With gen.:

    caecus animi,

    Quint. 1, 10, 29; Gell. 12, 13, 4:

    fati futuri,

    ignorant of, Luc. 2, 14; cf. Claud. Rapt. Pros. 1, 138.— Subst.: Caeci, ōrum, m., the blind people, i.e. the people of Chalcedon, according to the oracle at Delphi. Tac. A. 12, 63; cf. Plin. 5, 32, 43, § 149. —
    2.
    Meton. of the passions themselves:

    caeca honorum cupido,

    Lucr. 3, 59; Ov. M. 3, 620:

    ac temeraria dominatrix animi cupiditas,

    Cic. Inv. 1, 2, 2; id. Pis. 24, 57:

    exspectatio,

    id. Agr. 2, 25, 66:

    amor,

    Ov. F. 2, 762:

    amor sui,

    Hor. C. 1, 18, 14:

    festinatio,

    Liv. 22, 39, 22:

    furor,

    Hor. Epod. 7, 13:

    caeca et sopita socordia,

    Quint. 1, 2, 5:

    ambitio,

    Sen. Ben. 7, 26, 4.—
    3.
    Pregn., blind, i.e. at random, vague, indiscriminate, aimless:

    in hac calumniā timoris et caecae suspitionis tormento,

    Cic. Fam. 6, 7, 4:

    caeco quodam timore... quaerebant aliquem ducem,

    id. Lig. 1, 3:

    caecique in nubibus ignes Terrificant animos,

    Verg. A. 4, 209:

    caeca regens filo vestigia,

    id. ib. 6, 30:

    ne sint caecae, pater, exsecrationes tuae,

    Liv. 40, 10, 1:

    et caeco flentque paventque metu,

    Ov. F. 2, 822:

    lymphatis caeco pavore animis,

    Tac. H. 1, 82:

    cervus... Caeco timore proximam villam petit,

    Phaedr. 2, 8, 3:

    timor,

    Ov. Am. 1, 4, 42.—
    C.
    Transf.
    1.
    Of plants, without buds or eyes:

    rami,

    Plin. 16, 30, 54, § 125; cf. caeco and oculus. —
    2.
    Of the large intestine:

    intestinum,

    the cœcum, Cels. 4, 1, 28; 4, 14, 1.—
    II. A.
    Lit.: sunt igitur venti nimirum corpora caeca, winds are accordingly bodies, although invisible, Lucr. 1, 278; 1, 296; 1, 329;

    2, 713: vallum caecum,

    Caes. B. C. 1, 28; cf.: caecum vallum dicitur, in quo praeacuti pali terrae affixi herbis vel frondibus occuluntur, Paul. ex Fest. p. 44 Müll.; so,

    fossae,

    covered, Col. 2, 2, 9; Pall. Mai, 3. 1:

    in vada caeca ferre,

    Verg. A. 1, 536:

    fores,

    private, id. ib. 2, 453:

    spiramenta,

    id. G. 1, 89:

    colubri,

    Col. 10, 231:

    ignis,

    Lucr. 4, 929:

    venenum,

    id. 6, 822:

    tabes,

    Ov. M. 9, 174:

    viae,

    blind ways, Tib. 2, 1, 78:

    insidiae armaque,

    Ov. F 2, 214; cf. Sil. 5, 3:

    saxa,

    Verg. A. 3, 706; 5, 164:

    vulnus,

    a secret wound, Lucr. 4, 1116;

    but also,

    a wound upon the back, Verg. A. 10, 733; cf.

    in the same sense, ictus,

    Liv. 34, 14, 11; Sil. 9, 105 (cf.: caecum corpus, the back, I. A. supra):

    caeca manus, i.e. abscondita,

    Ov. M. 12, 492:

    caecum domūs scelus,

    Verg. A. 1, 356.—
    B.
    Trop.:

    caecas exponere causas,

    Lucr. 3, 317:

    improba navigii ratio, tum caeca jacebat,

    lay still concealed, id. 5, 1004; so,

    venti potestas,

    id. 3, 248; 3, 270: fluctus, Sisenn. ap. Non. p. 449, 10:

    caeca et clandestina natura,

    Lucr. 1, 779:

    res caecae et ab aspectūs judicio remotae,

    Cic. de Or. 2, 87, 357:

    obscurum atque caecum,

    id. Agr. 2, 14, 36:

    fata,

    Hor. C. 2, 13, 16:

    sors,

    id. S. 2, 3, 269:

    tumultus,

    secret conspiracies, Verg. G. 1, 464:

    amor,

    id. ib. 3, 210; cf.:

    stimulos in pectore caecos Condidit,

    Ov. M. 1, 726. In Plaut. once, prob. taken from the vulgar lang.: caecā die emere, upon a concealed ( pay-) day, i.e. to purchase on credit (opp. oculata dies, i.e. for ready money): Ca. Pereo inopiā argentariā. Ba. Emito die caecā hercle olivom, id vendito oculatā die, Plaut. Ps. 1, 3, 67.—
    2.
    By poet. license, transf. to the hearing:

    murmur,

    Verg. A. 12, 591 (as we, by a similar meton., say a hollow sound; cf. on the other hand, in Gr. tuphlos ta ôta); so,

    clamor,

    Val. Fl. 2, 461:

    mugitusterrae,

    Sen. Troad. 171.—
    III.
    Neutr., that obstructs the sight, or trop., the perception; dark, gloomy, thick, dense, obscure.
    A.
    Lit.:

    nox,

    Cic. Mil. 19, 50; Lucr. 1, 1108; Cat. 68, 44; Ov. M. 10, 476; 11, 521:

    caligo,

    Lucr. 3, 305; 4, 457; Cat. 64, 908; Verg. A. 3, 203; 8, 253:

    tenebrae,

    Lucr. 2, 54; 2, 746; 2, 798; 3, 87; 6, 35;

    3, 87: silentia, i.e. nox,

    Sil. 7, 350:

    latebrae,

    Lucr. 1, 409:

    iter,

    Ov. M. 10, 456:

    loca,

    Prop. 1, 19, 8:

    cavernae,

    Ov. M. 15, 299; Sil. 7, 372:

    latus,

    Verg. A. 2, 19:

    cubiculum si fenestram non habet, dicitur caecum,

    Varr. L. L. 9, § 58 Müll.; so,

    domus,

    without windows, Cic. Or. 67, 224:

    parietes,

    Verg. A. 5, 589:

    pulvis,

    id. ib. 12, 444:

    carcer,

    id. ib. 6, 734:

    sardonyches,

    not transparent, opaque, Plin. 37, 6, 23, § 86:

    smaragdi,

    id. 37, 5, 18, § 68: acervus (of chaos), chaotic, confused, Ov M. 1, 24; Col. 4, 32, 4' chaos, Sen. Med. 741, Sil. 11, 456.—
    B.
    Trop., uncertain, doubtful: obscurā spe et caecā exspectatione pendere, i.e. of an uncertain consequence or result, Cic. Agr. 2, 25, 66:

    quod temere fit caeco casu,

    id. Div. 2, 6, 15. cursus (Fortunae), Luc. 2, 567:

    eventus,

    Verg. A. 6, 157:

    caeci morbi, quorum causas ne medici quidem perspicere queunt,

    Col. 1, 5, 6; so,

    dolores,

    Plin. 29, 2, 10, § 38; 29, 3, 13, § 55:

    crimen,

    that cannot be proved, Liv. 45, 31, 11.— Subst.: caecum, i, n., uncertainty, obscurity ( poet.):

    verum in caeco esse,

    Manil. 4, 304.—
    * Comp., Hor. S. 1, 2, 91.— Sup. and adv. not in. use.
    2.
    Caecus, i, m.; agnomen of Appius Claudius Crassus, as being blind, Cic. Brut. 14, 55; cf. Liv. 9, 29, 11; Cic. Sen. 6, 16.

    Lewis & Short latin dictionary > caecus

  • 7 Claudius

    a, um
    Клавдий, римск. nomen сабинского происхождения; наиболее известны
    1) Appius C. Sabinus, родом из сабинского города Regillum; переселился в Рим в 504 г. до н. э. и получил звание патриция; будучи консулом, довел плебеев до ухода на Mons Sacer (494 г. до н. э.) L, T, Su
    2) Appius C., консул и децемвир (451450 гг. до н. э.); известен жестокой политикой в отношении плебеев; вследствие его насилия над Виргинией, он был предан суду, но суда не дождался (покончил с собой или был умерщвлён в тюрьме) L
    3) Appius C. Crassus, диктатор во время войны с герниками (362 г. до н. э.), умер, будучи консулом, в 349 г. до н. э. L
    4) Appius C. Caecus, консул в 307 и 296 гг. до н. э., 4 года был цензором; положил начало via Appia; в 296 г. до н. э. сражался против самнитян и этрусков; один из старейших представителей латинской прозы и поэзии; в старости ослеп L, C, Su
    5) Р. C. Pulcher, сын предыдущего, консул в 249 г. до н. э., потерпел поражение от карфагенского флота L, VM, C, AG
    6) Р. C. Pulcher ( обычно в народной форме Clodius), в 62 г. до н. э. был обвинен в оскорблении празднеств в честь Вопа Dea, что было доказано Цицероном; в 58 г. до н. э. стал народным трибуном и, при поддержке триумвиров Цезаря, Помпея и Красса, добился изгнания Цицерона; со своими братьями он держал в страхе весь Рим. пока не был убит Милоном (52 г. до н. э.) C, Su, VP
    7) Tib. C. Drusus Nero Germanicus, т. е. император Клавдий, младший сын пасынка Августа, Приза Нерона, брат Германика; стал императором после убийства Калигулы в 41 г. н, э., но власть принадлежала сначала его жене, Мессалине, а затем второй жене Агриппине, которая его и отравила (54 г. н. э.) Su, T

    Латинско-русский словарь > Claudius

  • 8 Faber est suae quisque fortunae

    Every man is the artisan of his own fortune. (Appius Claudius Caecus)

    Latin Quotes (Latin to English) > Faber est suae quisque fortunae

  • 9 R

    R, r, indecl. n. or (sc. littera) f.
    I.
    The seventeenth letter of the Latin alphabet, which derives its form from the Greek P, but is not, like that, aspirated. Thus Burrus, arrabo, were originally written for Purros, arrabôn. In words borrowed from the Greek, an h was subsequently appended to the r, as a sign of the spiritus asper. On account of its vibratory sound, resembling the snarling of a dog, r is called by Persius littera canina, Sat. 1, 109; cf. Lucil. ap. Charis. p. 100 P. —
    II.
    In many words, r medial and final (but not initial) represents an original s. Tradition ascribes the introduction of r for s to Appius Claudius Caecus, consul 446 and 457 A. U. C., or to L. Papirius Crassus, consul 417 A. U. C., Dig. 1, 2, 2, § 36; Cic. Fam. 9, 21, 2. Examples of a change of s into r are: asa, lases, plusima, meliosem, meliosibus, foedesum, Fusius, Papisius, Valesius, fusvos, janitos, into ara, lares, plurima, meliorem, melioribus, foederum, Furius, Papirius, Valerius, furvus, janitor; heri (compared with hesternus and the Greek chthes); so, too, dirimo is formed from dis-emo. Cf. Varr. L. L. 7, § 26 Müll.; Cic. l. l.; Quint. 1, 4, 13; Ter. Scaur. p. 2252 and 2258 P.; Fest. s. v. Aureliam, p. 20; R pro S, p. 134; pignosa, p. 198. Both sounds have maintained their place in some substantives of the third declension ending in or or os (arbor, color, honor, labor, lepor, etc., and also arbos, colos, honos, labos, lepos, etc.); so in quaeso, quaesumus, also written quaero, quaerimus; cf. nasus and naris, pulvis and pulver, etc.— The converse change of an original r into s appears very doubtful. Forms like hesternus (from heri), festus (also feriae), ustum (from uro), etc., indicate rather an original s, when compared with arbustum also arboretum, and majusculus also major.— For the relation of the r to d and l, v. D and L. —
    III.
    R is assimilated,
    a.
    Most freq. before l: libellus, tenellus, intellego, pellicio, from liber, tener, inter-lego, per-lacio, v. the art. per. —
    b.
    Before s: dossuarius, from dorsum. —
    IV.
    R is elided in pejero (from perjuro), and in the forms crebesco, rubesco, susum, also written crebresco, rubresco, sursum, etc. —
    V.
    As an abbreviation, R. signifies Romanus, also Rufus, recte, reficiendum, regnum, ripa, et mult. al.; R.P. respublica; R.R. rationes relatae (cf. Fest. p. 228 Müll.).

    Lewis & Short latin dictionary > R

  • 10 r

    R, r, indecl. n. or (sc. littera) f.
    I.
    The seventeenth letter of the Latin alphabet, which derives its form from the Greek P, but is not, like that, aspirated. Thus Burrus, arrabo, were originally written for Purros, arrabôn. In words borrowed from the Greek, an h was subsequently appended to the r, as a sign of the spiritus asper. On account of its vibratory sound, resembling the snarling of a dog, r is called by Persius littera canina, Sat. 1, 109; cf. Lucil. ap. Charis. p. 100 P. —
    II.
    In many words, r medial and final (but not initial) represents an original s. Tradition ascribes the introduction of r for s to Appius Claudius Caecus, consul 446 and 457 A. U. C., or to L. Papirius Crassus, consul 417 A. U. C., Dig. 1, 2, 2, § 36; Cic. Fam. 9, 21, 2. Examples of a change of s into r are: asa, lases, plusima, meliosem, meliosibus, foedesum, Fusius, Papisius, Valesius, fusvos, janitos, into ara, lares, plurima, meliorem, melioribus, foederum, Furius, Papirius, Valerius, furvus, janitor; heri (compared with hesternus and the Greek chthes); so, too, dirimo is formed from dis-emo. Cf. Varr. L. L. 7, § 26 Müll.; Cic. l. l.; Quint. 1, 4, 13; Ter. Scaur. p. 2252 and 2258 P.; Fest. s. v. Aureliam, p. 20; R pro S, p. 134; pignosa, p. 198. Both sounds have maintained their place in some substantives of the third declension ending in or or os (arbor, color, honor, labor, lepor, etc., and also arbos, colos, honos, labos, lepos, etc.); so in quaeso, quaesumus, also written quaero, quaerimus; cf. nasus and naris, pulvis and pulver, etc.— The converse change of an original r into s appears very doubtful. Forms like hesternus (from heri), festus (also feriae), ustum (from uro), etc., indicate rather an original s, when compared with arbustum also arboretum, and majusculus also major.— For the relation of the r to d and l, v. D and L. —
    III.
    R is assimilated,
    a.
    Most freq. before l: libellus, tenellus, intellego, pellicio, from liber, tener, inter-lego, per-lacio, v. the art. per. —
    b.
    Before s: dossuarius, from dorsum. —
    IV.
    R is elided in pejero (from perjuro), and in the forms crebesco, rubesco, susum, also written crebresco, rubresco, sursum, etc. —
    V.
    As an abbreviation, R. signifies Romanus, also Rufus, recte, reficiendum, regnum, ripa, et mult. al.; R.P. respublica; R.R. rationes relatae (cf. Fest. p. 228 Müll.).

    Lewis & Short latin dictionary > r

  • 11 Clod

    Claudĭus ( Clōdĭus, like claudo and clodo, codex and caudex, plostrum and plaustrum, [p. 351] etc.), Claudĭa, Clōdĭa, the name of two very celebrated Roman gentes (one patrician, the other plebeian; cf. Suet. Tib. 1 and 2; Verg. A. 7, 708; Liv. 2, 16, 4).
    A.
    Claudius; so,
    1.
    App. Claudius Caecus (v. Appius).—
    2.
    The historian Q. Claudius Quadrigarius, a contemporary of Sulla and Sisenna, Vell. 2, 9, 6; Gell. 1, 7, 9.—Called simply Claudius, Liv. 8, 19, 13; 9, 5, 2.—
    3.
    The emperor Claudius;

    in full, Tiberius Claudius Drusus Nero Germanicus,

    Suet. Claud. 1 sqq.; Tac. A. 11, 1 sqq.—
    4.
    In fem.: Claudĭa, a female of the gens Claudia.—
    B.
    Clodius. Thus the restless tribune of the people, and enemy of Cicero, P. Clodius Pulcher, who was killed by Milo; v. Cic. Mil.—
    II.
    Hence,
    A.
    Claudĭus ( Clōd-), a, um, Claudian, Clodian: Via Claudia (Clodia), a branch of the Via Cassia, Ov. P. 1, 8, 44; Front. Aquaed. 11.—Aqua Claudia, an aqueduct begun by the emperor Caligula, and finished by the emperor Claudius, Front. Aquaed. 13 sq.; Suet. Claud. 20 Bremi.—Tribus Claudia, beyond the Anio, named after the progenitor of the gens Claudia, Liv. 2, 16, 5; Verg. A. 7, 708; cf.

    Serv. in h. l.—Leges Clodiae,

    proceeding from the tribune of the people, Clodius, Cic. Sest. 25 and 26; cf. Orell. Ind. Leg. s. h. v.—
    B.
    Claudĭānus, a, um, adj., of or pertaining to a Claudius (esp. to the emperor of this name):

    castra,

    of App. Claudius Pulcher, Liv. 23, 31, 3: tonitrua, named after the same, Paul. ex Fest. p. 57, 10 Müll.:

    tempora,

    of the emperor Claudius, Tac. A. 14, 11; id. H. 5, 12:

    cometa,

    visible in his time, Sen. Q. N. 7, 21 and 29.—
    C.
    Clōdĭ-ānus, a, um, adj., pertaining to Clodius, the enemy of Cicero:

    crimen,

    his murder, Cic. Mil. 27, 72:

    incendia,

    caused by him, id. Q. Fr. 2, 1, 2:

    operae,

    id. ib. 2, 3, 2.

    Lewis & Short latin dictionary > Clod

  • 12 Caeci

    1.
    caecus (not coecus; sometimes in MSS. cēcus), a, um, adj. [akin to skia, skotos; Sanscr. khāyā, shadow], having no light, devoid of light.
    I.
    Act., not seeing, blind.
    A.
    Lit.:

    Appius, qui caecus annos multos fuit,

    Cic. Tusc. 5, 38, 112:

    traditum est enim Homerum caecum fuisse,

    id. ib. 5, 39, 114; Lucr. 5, 839:

    catuli, qui jam dispecturi sunt, caeci aeque et hi qui modo nati,

    Cic. Fin. 4, 23, 64:

    si facie miserabili senis, caeci, infantis,

    Quint. 4, 1, 42:

    caecum corpus,

    the blind part of the body, the back, Sall. J. 107, 1:

    perdices caecae impetu,

    Plin. 10, 33, 51, § 102:

    gigni,

    Vell. 1, 5, 2.—
    2.
    Prov.:

    ut si Caecus iter monstrare velit,

    Hor. Ep. 1, 17, 4:

    apparet id quidem etiam caeco,

    even a blind man can see that, Liv. 32, 34, 3:

    caecis hoc, ut aiunt, satis clarum est,

    Quint. 12, 7, 9.—
    B.
    Trop., mentally or morally blind, blinded (freq. in prose and poetry):

    o pectora caeca!

    Lucr. 2, 14:

    non solum ipsa Fortuna caeca est, sed eos etiam plerumque efficit caecos, quos complexa est,

    Cic. Lael. 15, 54; cf.

    casus,

    id. Div. 2, 6, 15:

    caecus atque amens tribunus,

    id. Sest. 7, 17:

    caecum me et praecipitem ferri,

    id. Planc. 3, 6:

    mater caeca crudelitate et scelere,

    id. Clu. 70, 199:

    cupidine,

    Sall. J. 25, 7:

    amentiā,

    Cic. Har. Resp. 23, 48:

    quem mala stultitia Caecum agit,

    Hor. S. 2, 3, 44:

    amatorem amicae Turpia decipiunt caecum vitia,

    id. ib. 1, 3, 39:

    mens,

    Tac. Agr. 43.—With ad:

    caecus ad has belli artes,

    Liv. 21, 54, 3.—With gen.:

    caecus animi,

    Quint. 1, 10, 29; Gell. 12, 13, 4:

    fati futuri,

    ignorant of, Luc. 2, 14; cf. Claud. Rapt. Pros. 1, 138.— Subst.: Caeci, ōrum, m., the blind people, i.e. the people of Chalcedon, according to the oracle at Delphi. Tac. A. 12, 63; cf. Plin. 5, 32, 43, § 149. —
    2.
    Meton. of the passions themselves:

    caeca honorum cupido,

    Lucr. 3, 59; Ov. M. 3, 620:

    ac temeraria dominatrix animi cupiditas,

    Cic. Inv. 1, 2, 2; id. Pis. 24, 57:

    exspectatio,

    id. Agr. 2, 25, 66:

    amor,

    Ov. F. 2, 762:

    amor sui,

    Hor. C. 1, 18, 14:

    festinatio,

    Liv. 22, 39, 22:

    furor,

    Hor. Epod. 7, 13:

    caeca et sopita socordia,

    Quint. 1, 2, 5:

    ambitio,

    Sen. Ben. 7, 26, 4.—
    3.
    Pregn., blind, i.e. at random, vague, indiscriminate, aimless:

    in hac calumniā timoris et caecae suspitionis tormento,

    Cic. Fam. 6, 7, 4:

    caeco quodam timore... quaerebant aliquem ducem,

    id. Lig. 1, 3:

    caecique in nubibus ignes Terrificant animos,

    Verg. A. 4, 209:

    caeca regens filo vestigia,

    id. ib. 6, 30:

    ne sint caecae, pater, exsecrationes tuae,

    Liv. 40, 10, 1:

    et caeco flentque paventque metu,

    Ov. F. 2, 822:

    lymphatis caeco pavore animis,

    Tac. H. 1, 82:

    cervus... Caeco timore proximam villam petit,

    Phaedr. 2, 8, 3:

    timor,

    Ov. Am. 1, 4, 42.—
    C.
    Transf.
    1.
    Of plants, without buds or eyes:

    rami,

    Plin. 16, 30, 54, § 125; cf. caeco and oculus. —
    2.
    Of the large intestine:

    intestinum,

    the cœcum, Cels. 4, 1, 28; 4, 14, 1.—
    II. A.
    Lit.: sunt igitur venti nimirum corpora caeca, winds are accordingly bodies, although invisible, Lucr. 1, 278; 1, 296; 1, 329;

    2, 713: vallum caecum,

    Caes. B. C. 1, 28; cf.: caecum vallum dicitur, in quo praeacuti pali terrae affixi herbis vel frondibus occuluntur, Paul. ex Fest. p. 44 Müll.; so,

    fossae,

    covered, Col. 2, 2, 9; Pall. Mai, 3. 1:

    in vada caeca ferre,

    Verg. A. 1, 536:

    fores,

    private, id. ib. 2, 453:

    spiramenta,

    id. G. 1, 89:

    colubri,

    Col. 10, 231:

    ignis,

    Lucr. 4, 929:

    venenum,

    id. 6, 822:

    tabes,

    Ov. M. 9, 174:

    viae,

    blind ways, Tib. 2, 1, 78:

    insidiae armaque,

    Ov. F 2, 214; cf. Sil. 5, 3:

    saxa,

    Verg. A. 3, 706; 5, 164:

    vulnus,

    a secret wound, Lucr. 4, 1116;

    but also,

    a wound upon the back, Verg. A. 10, 733; cf.

    in the same sense, ictus,

    Liv. 34, 14, 11; Sil. 9, 105 (cf.: caecum corpus, the back, I. A. supra):

    caeca manus, i.e. abscondita,

    Ov. M. 12, 492:

    caecum domūs scelus,

    Verg. A. 1, 356.—
    B.
    Trop.:

    caecas exponere causas,

    Lucr. 3, 317:

    improba navigii ratio, tum caeca jacebat,

    lay still concealed, id. 5, 1004; so,

    venti potestas,

    id. 3, 248; 3, 270: fluctus, Sisenn. ap. Non. p. 449, 10:

    caeca et clandestina natura,

    Lucr. 1, 779:

    res caecae et ab aspectūs judicio remotae,

    Cic. de Or. 2, 87, 357:

    obscurum atque caecum,

    id. Agr. 2, 14, 36:

    fata,

    Hor. C. 2, 13, 16:

    sors,

    id. S. 2, 3, 269:

    tumultus,

    secret conspiracies, Verg. G. 1, 464:

    amor,

    id. ib. 3, 210; cf.:

    stimulos in pectore caecos Condidit,

    Ov. M. 1, 726. In Plaut. once, prob. taken from the vulgar lang.: caecā die emere, upon a concealed ( pay-) day, i.e. to purchase on credit (opp. oculata dies, i.e. for ready money): Ca. Pereo inopiā argentariā. Ba. Emito die caecā hercle olivom, id vendito oculatā die, Plaut. Ps. 1, 3, 67.—
    2.
    By poet. license, transf. to the hearing:

    murmur,

    Verg. A. 12, 591 (as we, by a similar meton., say a hollow sound; cf. on the other hand, in Gr. tuphlos ta ôta); so,

    clamor,

    Val. Fl. 2, 461:

    mugitusterrae,

    Sen. Troad. 171.—
    III.
    Neutr., that obstructs the sight, or trop., the perception; dark, gloomy, thick, dense, obscure.
    A.
    Lit.:

    nox,

    Cic. Mil. 19, 50; Lucr. 1, 1108; Cat. 68, 44; Ov. M. 10, 476; 11, 521:

    caligo,

    Lucr. 3, 305; 4, 457; Cat. 64, 908; Verg. A. 3, 203; 8, 253:

    tenebrae,

    Lucr. 2, 54; 2, 746; 2, 798; 3, 87; 6, 35;

    3, 87: silentia, i.e. nox,

    Sil. 7, 350:

    latebrae,

    Lucr. 1, 409:

    iter,

    Ov. M. 10, 456:

    loca,

    Prop. 1, 19, 8:

    cavernae,

    Ov. M. 15, 299; Sil. 7, 372:

    latus,

    Verg. A. 2, 19:

    cubiculum si fenestram non habet, dicitur caecum,

    Varr. L. L. 9, § 58 Müll.; so,

    domus,

    without windows, Cic. Or. 67, 224:

    parietes,

    Verg. A. 5, 589:

    pulvis,

    id. ib. 12, 444:

    carcer,

    id. ib. 6, 734:

    sardonyches,

    not transparent, opaque, Plin. 37, 6, 23, § 86:

    smaragdi,

    id. 37, 5, 18, § 68: acervus (of chaos), chaotic, confused, Ov M. 1, 24; Col. 4, 32, 4' chaos, Sen. Med. 741, Sil. 11, 456.—
    B.
    Trop., uncertain, doubtful: obscurā spe et caecā exspectatione pendere, i.e. of an uncertain consequence or result, Cic. Agr. 2, 25, 66:

    quod temere fit caeco casu,

    id. Div. 2, 6, 15. cursus (Fortunae), Luc. 2, 567:

    eventus,

    Verg. A. 6, 157:

    caeci morbi, quorum causas ne medici quidem perspicere queunt,

    Col. 1, 5, 6; so,

    dolores,

    Plin. 29, 2, 10, § 38; 29, 3, 13, § 55:

    crimen,

    that cannot be proved, Liv. 45, 31, 11.— Subst.: caecum, i, n., uncertainty, obscurity ( poet.):

    verum in caeco esse,

    Manil. 4, 304.—
    * Comp., Hor. S. 1, 2, 91.— Sup. and adv. not in. use.
    2.
    Caecus, i, m.; agnomen of Appius Claudius Crassus, as being blind, Cic. Brut. 14, 55; cf. Liv. 9, 29, 11; Cic. Sen. 6, 16.

    Lewis & Short latin dictionary > Caeci

  • 13 caecum

    1.
    caecus (not coecus; sometimes in MSS. cēcus), a, um, adj. [akin to skia, skotos; Sanscr. khāyā, shadow], having no light, devoid of light.
    I.
    Act., not seeing, blind.
    A.
    Lit.:

    Appius, qui caecus annos multos fuit,

    Cic. Tusc. 5, 38, 112:

    traditum est enim Homerum caecum fuisse,

    id. ib. 5, 39, 114; Lucr. 5, 839:

    catuli, qui jam dispecturi sunt, caeci aeque et hi qui modo nati,

    Cic. Fin. 4, 23, 64:

    si facie miserabili senis, caeci, infantis,

    Quint. 4, 1, 42:

    caecum corpus,

    the blind part of the body, the back, Sall. J. 107, 1:

    perdices caecae impetu,

    Plin. 10, 33, 51, § 102:

    gigni,

    Vell. 1, 5, 2.—
    2.
    Prov.:

    ut si Caecus iter monstrare velit,

    Hor. Ep. 1, 17, 4:

    apparet id quidem etiam caeco,

    even a blind man can see that, Liv. 32, 34, 3:

    caecis hoc, ut aiunt, satis clarum est,

    Quint. 12, 7, 9.—
    B.
    Trop., mentally or morally blind, blinded (freq. in prose and poetry):

    o pectora caeca!

    Lucr. 2, 14:

    non solum ipsa Fortuna caeca est, sed eos etiam plerumque efficit caecos, quos complexa est,

    Cic. Lael. 15, 54; cf.

    casus,

    id. Div. 2, 6, 15:

    caecus atque amens tribunus,

    id. Sest. 7, 17:

    caecum me et praecipitem ferri,

    id. Planc. 3, 6:

    mater caeca crudelitate et scelere,

    id. Clu. 70, 199:

    cupidine,

    Sall. J. 25, 7:

    amentiā,

    Cic. Har. Resp. 23, 48:

    quem mala stultitia Caecum agit,

    Hor. S. 2, 3, 44:

    amatorem amicae Turpia decipiunt caecum vitia,

    id. ib. 1, 3, 39:

    mens,

    Tac. Agr. 43.—With ad:

    caecus ad has belli artes,

    Liv. 21, 54, 3.—With gen.:

    caecus animi,

    Quint. 1, 10, 29; Gell. 12, 13, 4:

    fati futuri,

    ignorant of, Luc. 2, 14; cf. Claud. Rapt. Pros. 1, 138.— Subst.: Caeci, ōrum, m., the blind people, i.e. the people of Chalcedon, according to the oracle at Delphi. Tac. A. 12, 63; cf. Plin. 5, 32, 43, § 149. —
    2.
    Meton. of the passions themselves:

    caeca honorum cupido,

    Lucr. 3, 59; Ov. M. 3, 620:

    ac temeraria dominatrix animi cupiditas,

    Cic. Inv. 1, 2, 2; id. Pis. 24, 57:

    exspectatio,

    id. Agr. 2, 25, 66:

    amor,

    Ov. F. 2, 762:

    amor sui,

    Hor. C. 1, 18, 14:

    festinatio,

    Liv. 22, 39, 22:

    furor,

    Hor. Epod. 7, 13:

    caeca et sopita socordia,

    Quint. 1, 2, 5:

    ambitio,

    Sen. Ben. 7, 26, 4.—
    3.
    Pregn., blind, i.e. at random, vague, indiscriminate, aimless:

    in hac calumniā timoris et caecae suspitionis tormento,

    Cic. Fam. 6, 7, 4:

    caeco quodam timore... quaerebant aliquem ducem,

    id. Lig. 1, 3:

    caecique in nubibus ignes Terrificant animos,

    Verg. A. 4, 209:

    caeca regens filo vestigia,

    id. ib. 6, 30:

    ne sint caecae, pater, exsecrationes tuae,

    Liv. 40, 10, 1:

    et caeco flentque paventque metu,

    Ov. F. 2, 822:

    lymphatis caeco pavore animis,

    Tac. H. 1, 82:

    cervus... Caeco timore proximam villam petit,

    Phaedr. 2, 8, 3:

    timor,

    Ov. Am. 1, 4, 42.—
    C.
    Transf.
    1.
    Of plants, without buds or eyes:

    rami,

    Plin. 16, 30, 54, § 125; cf. caeco and oculus. —
    2.
    Of the large intestine:

    intestinum,

    the cœcum, Cels. 4, 1, 28; 4, 14, 1.—
    II. A.
    Lit.: sunt igitur venti nimirum corpora caeca, winds are accordingly bodies, although invisible, Lucr. 1, 278; 1, 296; 1, 329;

    2, 713: vallum caecum,

    Caes. B. C. 1, 28; cf.: caecum vallum dicitur, in quo praeacuti pali terrae affixi herbis vel frondibus occuluntur, Paul. ex Fest. p. 44 Müll.; so,

    fossae,

    covered, Col. 2, 2, 9; Pall. Mai, 3. 1:

    in vada caeca ferre,

    Verg. A. 1, 536:

    fores,

    private, id. ib. 2, 453:

    spiramenta,

    id. G. 1, 89:

    colubri,

    Col. 10, 231:

    ignis,

    Lucr. 4, 929:

    venenum,

    id. 6, 822:

    tabes,

    Ov. M. 9, 174:

    viae,

    blind ways, Tib. 2, 1, 78:

    insidiae armaque,

    Ov. F 2, 214; cf. Sil. 5, 3:

    saxa,

    Verg. A. 3, 706; 5, 164:

    vulnus,

    a secret wound, Lucr. 4, 1116;

    but also,

    a wound upon the back, Verg. A. 10, 733; cf.

    in the same sense, ictus,

    Liv. 34, 14, 11; Sil. 9, 105 (cf.: caecum corpus, the back, I. A. supra):

    caeca manus, i.e. abscondita,

    Ov. M. 12, 492:

    caecum domūs scelus,

    Verg. A. 1, 356.—
    B.
    Trop.:

    caecas exponere causas,

    Lucr. 3, 317:

    improba navigii ratio, tum caeca jacebat,

    lay still concealed, id. 5, 1004; so,

    venti potestas,

    id. 3, 248; 3, 270: fluctus, Sisenn. ap. Non. p. 449, 10:

    caeca et clandestina natura,

    Lucr. 1, 779:

    res caecae et ab aspectūs judicio remotae,

    Cic. de Or. 2, 87, 357:

    obscurum atque caecum,

    id. Agr. 2, 14, 36:

    fata,

    Hor. C. 2, 13, 16:

    sors,

    id. S. 2, 3, 269:

    tumultus,

    secret conspiracies, Verg. G. 1, 464:

    amor,

    id. ib. 3, 210; cf.:

    stimulos in pectore caecos Condidit,

    Ov. M. 1, 726. In Plaut. once, prob. taken from the vulgar lang.: caecā die emere, upon a concealed ( pay-) day, i.e. to purchase on credit (opp. oculata dies, i.e. for ready money): Ca. Pereo inopiā argentariā. Ba. Emito die caecā hercle olivom, id vendito oculatā die, Plaut. Ps. 1, 3, 67.—
    2.
    By poet. license, transf. to the hearing:

    murmur,

    Verg. A. 12, 591 (as we, by a similar meton., say a hollow sound; cf. on the other hand, in Gr. tuphlos ta ôta); so,

    clamor,

    Val. Fl. 2, 461:

    mugitusterrae,

    Sen. Troad. 171.—
    III.
    Neutr., that obstructs the sight, or trop., the perception; dark, gloomy, thick, dense, obscure.
    A.
    Lit.:

    nox,

    Cic. Mil. 19, 50; Lucr. 1, 1108; Cat. 68, 44; Ov. M. 10, 476; 11, 521:

    caligo,

    Lucr. 3, 305; 4, 457; Cat. 64, 908; Verg. A. 3, 203; 8, 253:

    tenebrae,

    Lucr. 2, 54; 2, 746; 2, 798; 3, 87; 6, 35;

    3, 87: silentia, i.e. nox,

    Sil. 7, 350:

    latebrae,

    Lucr. 1, 409:

    iter,

    Ov. M. 10, 456:

    loca,

    Prop. 1, 19, 8:

    cavernae,

    Ov. M. 15, 299; Sil. 7, 372:

    latus,

    Verg. A. 2, 19:

    cubiculum si fenestram non habet, dicitur caecum,

    Varr. L. L. 9, § 58 Müll.; so,

    domus,

    without windows, Cic. Or. 67, 224:

    parietes,

    Verg. A. 5, 589:

    pulvis,

    id. ib. 12, 444:

    carcer,

    id. ib. 6, 734:

    sardonyches,

    not transparent, opaque, Plin. 37, 6, 23, § 86:

    smaragdi,

    id. 37, 5, 18, § 68: acervus (of chaos), chaotic, confused, Ov M. 1, 24; Col. 4, 32, 4' chaos, Sen. Med. 741, Sil. 11, 456.—
    B.
    Trop., uncertain, doubtful: obscurā spe et caecā exspectatione pendere, i.e. of an uncertain consequence or result, Cic. Agr. 2, 25, 66:

    quod temere fit caeco casu,

    id. Div. 2, 6, 15. cursus (Fortunae), Luc. 2, 567:

    eventus,

    Verg. A. 6, 157:

    caeci morbi, quorum causas ne medici quidem perspicere queunt,

    Col. 1, 5, 6; so,

    dolores,

    Plin. 29, 2, 10, § 38; 29, 3, 13, § 55:

    crimen,

    that cannot be proved, Liv. 45, 31, 11.— Subst.: caecum, i, n., uncertainty, obscurity ( poet.):

    verum in caeco esse,

    Manil. 4, 304.—
    * Comp., Hor. S. 1, 2, 91.— Sup. and adv. not in. use.
    2.
    Caecus, i, m.; agnomen of Appius Claudius Crassus, as being blind, Cic. Brut. 14, 55; cf. Liv. 9, 29, 11; Cic. Sen. 6, 16.

    Lewis & Short latin dictionary > caecum

  • 14 cecus

    1.
    caecus (not coecus; sometimes in MSS. cēcus), a, um, adj. [akin to skia, skotos; Sanscr. khāyā, shadow], having no light, devoid of light.
    I.
    Act., not seeing, blind.
    A.
    Lit.:

    Appius, qui caecus annos multos fuit,

    Cic. Tusc. 5, 38, 112:

    traditum est enim Homerum caecum fuisse,

    id. ib. 5, 39, 114; Lucr. 5, 839:

    catuli, qui jam dispecturi sunt, caeci aeque et hi qui modo nati,

    Cic. Fin. 4, 23, 64:

    si facie miserabili senis, caeci, infantis,

    Quint. 4, 1, 42:

    caecum corpus,

    the blind part of the body, the back, Sall. J. 107, 1:

    perdices caecae impetu,

    Plin. 10, 33, 51, § 102:

    gigni,

    Vell. 1, 5, 2.—
    2.
    Prov.:

    ut si Caecus iter monstrare velit,

    Hor. Ep. 1, 17, 4:

    apparet id quidem etiam caeco,

    even a blind man can see that, Liv. 32, 34, 3:

    caecis hoc, ut aiunt, satis clarum est,

    Quint. 12, 7, 9.—
    B.
    Trop., mentally or morally blind, blinded (freq. in prose and poetry):

    o pectora caeca!

    Lucr. 2, 14:

    non solum ipsa Fortuna caeca est, sed eos etiam plerumque efficit caecos, quos complexa est,

    Cic. Lael. 15, 54; cf.

    casus,

    id. Div. 2, 6, 15:

    caecus atque amens tribunus,

    id. Sest. 7, 17:

    caecum me et praecipitem ferri,

    id. Planc. 3, 6:

    mater caeca crudelitate et scelere,

    id. Clu. 70, 199:

    cupidine,

    Sall. J. 25, 7:

    amentiā,

    Cic. Har. Resp. 23, 48:

    quem mala stultitia Caecum agit,

    Hor. S. 2, 3, 44:

    amatorem amicae Turpia decipiunt caecum vitia,

    id. ib. 1, 3, 39:

    mens,

    Tac. Agr. 43.—With ad:

    caecus ad has belli artes,

    Liv. 21, 54, 3.—With gen.:

    caecus animi,

    Quint. 1, 10, 29; Gell. 12, 13, 4:

    fati futuri,

    ignorant of, Luc. 2, 14; cf. Claud. Rapt. Pros. 1, 138.— Subst.: Caeci, ōrum, m., the blind people, i.e. the people of Chalcedon, according to the oracle at Delphi. Tac. A. 12, 63; cf. Plin. 5, 32, 43, § 149. —
    2.
    Meton. of the passions themselves:

    caeca honorum cupido,

    Lucr. 3, 59; Ov. M. 3, 620:

    ac temeraria dominatrix animi cupiditas,

    Cic. Inv. 1, 2, 2; id. Pis. 24, 57:

    exspectatio,

    id. Agr. 2, 25, 66:

    amor,

    Ov. F. 2, 762:

    amor sui,

    Hor. C. 1, 18, 14:

    festinatio,

    Liv. 22, 39, 22:

    furor,

    Hor. Epod. 7, 13:

    caeca et sopita socordia,

    Quint. 1, 2, 5:

    ambitio,

    Sen. Ben. 7, 26, 4.—
    3.
    Pregn., blind, i.e. at random, vague, indiscriminate, aimless:

    in hac calumniā timoris et caecae suspitionis tormento,

    Cic. Fam. 6, 7, 4:

    caeco quodam timore... quaerebant aliquem ducem,

    id. Lig. 1, 3:

    caecique in nubibus ignes Terrificant animos,

    Verg. A. 4, 209:

    caeca regens filo vestigia,

    id. ib. 6, 30:

    ne sint caecae, pater, exsecrationes tuae,

    Liv. 40, 10, 1:

    et caeco flentque paventque metu,

    Ov. F. 2, 822:

    lymphatis caeco pavore animis,

    Tac. H. 1, 82:

    cervus... Caeco timore proximam villam petit,

    Phaedr. 2, 8, 3:

    timor,

    Ov. Am. 1, 4, 42.—
    C.
    Transf.
    1.
    Of plants, without buds or eyes:

    rami,

    Plin. 16, 30, 54, § 125; cf. caeco and oculus. —
    2.
    Of the large intestine:

    intestinum,

    the cœcum, Cels. 4, 1, 28; 4, 14, 1.—
    II. A.
    Lit.: sunt igitur venti nimirum corpora caeca, winds are accordingly bodies, although invisible, Lucr. 1, 278; 1, 296; 1, 329;

    2, 713: vallum caecum,

    Caes. B. C. 1, 28; cf.: caecum vallum dicitur, in quo praeacuti pali terrae affixi herbis vel frondibus occuluntur, Paul. ex Fest. p. 44 Müll.; so,

    fossae,

    covered, Col. 2, 2, 9; Pall. Mai, 3. 1:

    in vada caeca ferre,

    Verg. A. 1, 536:

    fores,

    private, id. ib. 2, 453:

    spiramenta,

    id. G. 1, 89:

    colubri,

    Col. 10, 231:

    ignis,

    Lucr. 4, 929:

    venenum,

    id. 6, 822:

    tabes,

    Ov. M. 9, 174:

    viae,

    blind ways, Tib. 2, 1, 78:

    insidiae armaque,

    Ov. F 2, 214; cf. Sil. 5, 3:

    saxa,

    Verg. A. 3, 706; 5, 164:

    vulnus,

    a secret wound, Lucr. 4, 1116;

    but also,

    a wound upon the back, Verg. A. 10, 733; cf.

    in the same sense, ictus,

    Liv. 34, 14, 11; Sil. 9, 105 (cf.: caecum corpus, the back, I. A. supra):

    caeca manus, i.e. abscondita,

    Ov. M. 12, 492:

    caecum domūs scelus,

    Verg. A. 1, 356.—
    B.
    Trop.:

    caecas exponere causas,

    Lucr. 3, 317:

    improba navigii ratio, tum caeca jacebat,

    lay still concealed, id. 5, 1004; so,

    venti potestas,

    id. 3, 248; 3, 270: fluctus, Sisenn. ap. Non. p. 449, 10:

    caeca et clandestina natura,

    Lucr. 1, 779:

    res caecae et ab aspectūs judicio remotae,

    Cic. de Or. 2, 87, 357:

    obscurum atque caecum,

    id. Agr. 2, 14, 36:

    fata,

    Hor. C. 2, 13, 16:

    sors,

    id. S. 2, 3, 269:

    tumultus,

    secret conspiracies, Verg. G. 1, 464:

    amor,

    id. ib. 3, 210; cf.:

    stimulos in pectore caecos Condidit,

    Ov. M. 1, 726. In Plaut. once, prob. taken from the vulgar lang.: caecā die emere, upon a concealed ( pay-) day, i.e. to purchase on credit (opp. oculata dies, i.e. for ready money): Ca. Pereo inopiā argentariā. Ba. Emito die caecā hercle olivom, id vendito oculatā die, Plaut. Ps. 1, 3, 67.—
    2.
    By poet. license, transf. to the hearing:

    murmur,

    Verg. A. 12, 591 (as we, by a similar meton., say a hollow sound; cf. on the other hand, in Gr. tuphlos ta ôta); so,

    clamor,

    Val. Fl. 2, 461:

    mugitusterrae,

    Sen. Troad. 171.—
    III.
    Neutr., that obstructs the sight, or trop., the perception; dark, gloomy, thick, dense, obscure.
    A.
    Lit.:

    nox,

    Cic. Mil. 19, 50; Lucr. 1, 1108; Cat. 68, 44; Ov. M. 10, 476; 11, 521:

    caligo,

    Lucr. 3, 305; 4, 457; Cat. 64, 908; Verg. A. 3, 203; 8, 253:

    tenebrae,

    Lucr. 2, 54; 2, 746; 2, 798; 3, 87; 6, 35;

    3, 87: silentia, i.e. nox,

    Sil. 7, 350:

    latebrae,

    Lucr. 1, 409:

    iter,

    Ov. M. 10, 456:

    loca,

    Prop. 1, 19, 8:

    cavernae,

    Ov. M. 15, 299; Sil. 7, 372:

    latus,

    Verg. A. 2, 19:

    cubiculum si fenestram non habet, dicitur caecum,

    Varr. L. L. 9, § 58 Müll.; so,

    domus,

    without windows, Cic. Or. 67, 224:

    parietes,

    Verg. A. 5, 589:

    pulvis,

    id. ib. 12, 444:

    carcer,

    id. ib. 6, 734:

    sardonyches,

    not transparent, opaque, Plin. 37, 6, 23, § 86:

    smaragdi,

    id. 37, 5, 18, § 68: acervus (of chaos), chaotic, confused, Ov M. 1, 24; Col. 4, 32, 4' chaos, Sen. Med. 741, Sil. 11, 456.—
    B.
    Trop., uncertain, doubtful: obscurā spe et caecā exspectatione pendere, i.e. of an uncertain consequence or result, Cic. Agr. 2, 25, 66:

    quod temere fit caeco casu,

    id. Div. 2, 6, 15. cursus (Fortunae), Luc. 2, 567:

    eventus,

    Verg. A. 6, 157:

    caeci morbi, quorum causas ne medici quidem perspicere queunt,

    Col. 1, 5, 6; so,

    dolores,

    Plin. 29, 2, 10, § 38; 29, 3, 13, § 55:

    crimen,

    that cannot be proved, Liv. 45, 31, 11.— Subst.: caecum, i, n., uncertainty, obscurity ( poet.):

    verum in caeco esse,

    Manil. 4, 304.—
    * Comp., Hor. S. 1, 2, 91.— Sup. and adv. not in. use.
    2.
    Caecus, i, m.; agnomen of Appius Claudius Crassus, as being blind, Cic. Brut. 14, 55; cf. Liv. 9, 29, 11; Cic. Sen. 6, 16.

    Lewis & Short latin dictionary > cecus

  • 15 coecus

    1.
    caecus (not coecus; sometimes in MSS. cēcus), a, um, adj. [akin to skia, skotos; Sanscr. khāyā, shadow], having no light, devoid of light.
    I.
    Act., not seeing, blind.
    A.
    Lit.:

    Appius, qui caecus annos multos fuit,

    Cic. Tusc. 5, 38, 112:

    traditum est enim Homerum caecum fuisse,

    id. ib. 5, 39, 114; Lucr. 5, 839:

    catuli, qui jam dispecturi sunt, caeci aeque et hi qui modo nati,

    Cic. Fin. 4, 23, 64:

    si facie miserabili senis, caeci, infantis,

    Quint. 4, 1, 42:

    caecum corpus,

    the blind part of the body, the back, Sall. J. 107, 1:

    perdices caecae impetu,

    Plin. 10, 33, 51, § 102:

    gigni,

    Vell. 1, 5, 2.—
    2.
    Prov.:

    ut si Caecus iter monstrare velit,

    Hor. Ep. 1, 17, 4:

    apparet id quidem etiam caeco,

    even a blind man can see that, Liv. 32, 34, 3:

    caecis hoc, ut aiunt, satis clarum est,

    Quint. 12, 7, 9.—
    B.
    Trop., mentally or morally blind, blinded (freq. in prose and poetry):

    o pectora caeca!

    Lucr. 2, 14:

    non solum ipsa Fortuna caeca est, sed eos etiam plerumque efficit caecos, quos complexa est,

    Cic. Lael. 15, 54; cf.

    casus,

    id. Div. 2, 6, 15:

    caecus atque amens tribunus,

    id. Sest. 7, 17:

    caecum me et praecipitem ferri,

    id. Planc. 3, 6:

    mater caeca crudelitate et scelere,

    id. Clu. 70, 199:

    cupidine,

    Sall. J. 25, 7:

    amentiā,

    Cic. Har. Resp. 23, 48:

    quem mala stultitia Caecum agit,

    Hor. S. 2, 3, 44:

    amatorem amicae Turpia decipiunt caecum vitia,

    id. ib. 1, 3, 39:

    mens,

    Tac. Agr. 43.—With ad:

    caecus ad has belli artes,

    Liv. 21, 54, 3.—With gen.:

    caecus animi,

    Quint. 1, 10, 29; Gell. 12, 13, 4:

    fati futuri,

    ignorant of, Luc. 2, 14; cf. Claud. Rapt. Pros. 1, 138.— Subst.: Caeci, ōrum, m., the blind people, i.e. the people of Chalcedon, according to the oracle at Delphi. Tac. A. 12, 63; cf. Plin. 5, 32, 43, § 149. —
    2.
    Meton. of the passions themselves:

    caeca honorum cupido,

    Lucr. 3, 59; Ov. M. 3, 620:

    ac temeraria dominatrix animi cupiditas,

    Cic. Inv. 1, 2, 2; id. Pis. 24, 57:

    exspectatio,

    id. Agr. 2, 25, 66:

    amor,

    Ov. F. 2, 762:

    amor sui,

    Hor. C. 1, 18, 14:

    festinatio,

    Liv. 22, 39, 22:

    furor,

    Hor. Epod. 7, 13:

    caeca et sopita socordia,

    Quint. 1, 2, 5:

    ambitio,

    Sen. Ben. 7, 26, 4.—
    3.
    Pregn., blind, i.e. at random, vague, indiscriminate, aimless:

    in hac calumniā timoris et caecae suspitionis tormento,

    Cic. Fam. 6, 7, 4:

    caeco quodam timore... quaerebant aliquem ducem,

    id. Lig. 1, 3:

    caecique in nubibus ignes Terrificant animos,

    Verg. A. 4, 209:

    caeca regens filo vestigia,

    id. ib. 6, 30:

    ne sint caecae, pater, exsecrationes tuae,

    Liv. 40, 10, 1:

    et caeco flentque paventque metu,

    Ov. F. 2, 822:

    lymphatis caeco pavore animis,

    Tac. H. 1, 82:

    cervus... Caeco timore proximam villam petit,

    Phaedr. 2, 8, 3:

    timor,

    Ov. Am. 1, 4, 42.—
    C.
    Transf.
    1.
    Of plants, without buds or eyes:

    rami,

    Plin. 16, 30, 54, § 125; cf. caeco and oculus. —
    2.
    Of the large intestine:

    intestinum,

    the cœcum, Cels. 4, 1, 28; 4, 14, 1.—
    II. A.
    Lit.: sunt igitur venti nimirum corpora caeca, winds are accordingly bodies, although invisible, Lucr. 1, 278; 1, 296; 1, 329;

    2, 713: vallum caecum,

    Caes. B. C. 1, 28; cf.: caecum vallum dicitur, in quo praeacuti pali terrae affixi herbis vel frondibus occuluntur, Paul. ex Fest. p. 44 Müll.; so,

    fossae,

    covered, Col. 2, 2, 9; Pall. Mai, 3. 1:

    in vada caeca ferre,

    Verg. A. 1, 536:

    fores,

    private, id. ib. 2, 453:

    spiramenta,

    id. G. 1, 89:

    colubri,

    Col. 10, 231:

    ignis,

    Lucr. 4, 929:

    venenum,

    id. 6, 822:

    tabes,

    Ov. M. 9, 174:

    viae,

    blind ways, Tib. 2, 1, 78:

    insidiae armaque,

    Ov. F 2, 214; cf. Sil. 5, 3:

    saxa,

    Verg. A. 3, 706; 5, 164:

    vulnus,

    a secret wound, Lucr. 4, 1116;

    but also,

    a wound upon the back, Verg. A. 10, 733; cf.

    in the same sense, ictus,

    Liv. 34, 14, 11; Sil. 9, 105 (cf.: caecum corpus, the back, I. A. supra):

    caeca manus, i.e. abscondita,

    Ov. M. 12, 492:

    caecum domūs scelus,

    Verg. A. 1, 356.—
    B.
    Trop.:

    caecas exponere causas,

    Lucr. 3, 317:

    improba navigii ratio, tum caeca jacebat,

    lay still concealed, id. 5, 1004; so,

    venti potestas,

    id. 3, 248; 3, 270: fluctus, Sisenn. ap. Non. p. 449, 10:

    caeca et clandestina natura,

    Lucr. 1, 779:

    res caecae et ab aspectūs judicio remotae,

    Cic. de Or. 2, 87, 357:

    obscurum atque caecum,

    id. Agr. 2, 14, 36:

    fata,

    Hor. C. 2, 13, 16:

    sors,

    id. S. 2, 3, 269:

    tumultus,

    secret conspiracies, Verg. G. 1, 464:

    amor,

    id. ib. 3, 210; cf.:

    stimulos in pectore caecos Condidit,

    Ov. M. 1, 726. In Plaut. once, prob. taken from the vulgar lang.: caecā die emere, upon a concealed ( pay-) day, i.e. to purchase on credit (opp. oculata dies, i.e. for ready money): Ca. Pereo inopiā argentariā. Ba. Emito die caecā hercle olivom, id vendito oculatā die, Plaut. Ps. 1, 3, 67.—
    2.
    By poet. license, transf. to the hearing:

    murmur,

    Verg. A. 12, 591 (as we, by a similar meton., say a hollow sound; cf. on the other hand, in Gr. tuphlos ta ôta); so,

    clamor,

    Val. Fl. 2, 461:

    mugitusterrae,

    Sen. Troad. 171.—
    III.
    Neutr., that obstructs the sight, or trop., the perception; dark, gloomy, thick, dense, obscure.
    A.
    Lit.:

    nox,

    Cic. Mil. 19, 50; Lucr. 1, 1108; Cat. 68, 44; Ov. M. 10, 476; 11, 521:

    caligo,

    Lucr. 3, 305; 4, 457; Cat. 64, 908; Verg. A. 3, 203; 8, 253:

    tenebrae,

    Lucr. 2, 54; 2, 746; 2, 798; 3, 87; 6, 35;

    3, 87: silentia, i.e. nox,

    Sil. 7, 350:

    latebrae,

    Lucr. 1, 409:

    iter,

    Ov. M. 10, 456:

    loca,

    Prop. 1, 19, 8:

    cavernae,

    Ov. M. 15, 299; Sil. 7, 372:

    latus,

    Verg. A. 2, 19:

    cubiculum si fenestram non habet, dicitur caecum,

    Varr. L. L. 9, § 58 Müll.; so,

    domus,

    without windows, Cic. Or. 67, 224:

    parietes,

    Verg. A. 5, 589:

    pulvis,

    id. ib. 12, 444:

    carcer,

    id. ib. 6, 734:

    sardonyches,

    not transparent, opaque, Plin. 37, 6, 23, § 86:

    smaragdi,

    id. 37, 5, 18, § 68: acervus (of chaos), chaotic, confused, Ov M. 1, 24; Col. 4, 32, 4' chaos, Sen. Med. 741, Sil. 11, 456.—
    B.
    Trop., uncertain, doubtful: obscurā spe et caecā exspectatione pendere, i.e. of an uncertain consequence or result, Cic. Agr. 2, 25, 66:

    quod temere fit caeco casu,

    id. Div. 2, 6, 15. cursus (Fortunae), Luc. 2, 567:

    eventus,

    Verg. A. 6, 157:

    caeci morbi, quorum causas ne medici quidem perspicere queunt,

    Col. 1, 5, 6; so,

    dolores,

    Plin. 29, 2, 10, § 38; 29, 3, 13, § 55:

    crimen,

    that cannot be proved, Liv. 45, 31, 11.— Subst.: caecum, i, n., uncertainty, obscurity ( poet.):

    verum in caeco esse,

    Manil. 4, 304.—
    * Comp., Hor. S. 1, 2, 91.— Sup. and adv. not in. use.
    2.
    Caecus, i, m.; agnomen of Appius Claudius Crassus, as being blind, Cic. Brut. 14, 55; cf. Liv. 9, 29, 11; Cic. Sen. 6, 16.

    Lewis & Short latin dictionary > coecus

  • 16 accedo

    accēdo, ĕre, cessi, cessum, intr. et qqf. tr.    - parf. sync. accestis Virg. En. 1, 201. [st1]1 [-] s'avancer vers, entrer dans, s'approcher, aborder.    - aliquem ou ad aliquem accedere: aborder qqn.    - accedere ad locum: s'approcher d'un lieu.    - accedere in locum, Cic.: entrer dans un lieu.    - in funus accedere, Cic. Leg. 2, 66: se mêler à un cortège de funérailles.    - accedere ad manus, Nep.: en venir aux mains.    - ad hastam accedere, Nep. Att. 6, 3: prendre part à une enchère publique.    - ad amicitiam Caesaris accedere, Caes. BC. 1, 48: entrer dans l'alliance de César.    - ad veritatem accedere: se rapprocher de la vérité.    - accedere ad condiciones: donner son adhésion à des conditions.    - poét. accedere alicui loco: aborder un lieu.    - accedere silvis, Ov. M. 5, 674: gagner les forêts.    - accedere delubris, Ov. M. 15, 745: pénétrer dans les sanctuaires.    - caelo accedere, Ov. M. 15, 818: avoir accès au ciel (devenir dieu).    - in Macedoniam accedere: se rendre en Macédoine.    - accedere in aedes: pénétrer dans une maison.    - qua accedi poterant (loca), Tac.: à l'endroit où l'accès était facile.    - accedere locum, Virg. Liv.: s'approcher d'un lieu.    - vos et Scyllaeam rabiem... sonantis accestis (= accessisti) scopulos, Virg. En. 1: vous avez approché la rageuse Scylla, ses écueils retentissants.    - aliquem accedere, Sall. J. 62, 1: aborder qqn. --- cf. 20, 3; 71, 5; Tac. An. 2, 58; H. 3, 24. [st1]2 [-] marcher contre, marcher sur, attaquer.    - accedere ad oppidum: marcher contre une place-forte.    - accedere ad urbem, Cic. Cat. 3, 8: marcher sur Rome.    - accedere ad castra, Caes. BG. 5: marcher contre le camp. [st1]3 [-] s'ajouter à, venir comme surcroît, survenir, croître progressivement.    - ad mala hoc mihi accedit, Ter.: à mes maux s'ajoute celui-ci.    - accedet ei cura, Cic. Fin, 5,40: il lui viendra en outre le souci.    - cf. Cic. Att. 5, 20, 3; Nep. Milt. 4, 5; Liv. 24, 27, 8.    - accedent tibi a me haec dona, Liv.: voici en outre les présents que tu recevras de moi.    - accedit ut + subj.: il arrive (en outre) que, s'ajoute le fait que.    - souvent avec un adverbe - huc (eo, istuc) accedit quod + ind.: à cela s’ajoute (le fait) que.    - nihil novi accessit, Cic.: rien de nouveau n'est survenu.    - illi aetas accessit, Cic.: il a vieilli.    - ubi accedent anni, Hor.: quand les années s'accumuleront.    - ad Appii Claudii senectutem accedebat etiam ut caecus esset, Cic. CM. 16: à la vieillesse d'Appius Claudius s'ajoutait encore le fait qu'il était aveugle (... s'ajoutait encore sa cécité.)    - huc accedebant collecti ex praedonibus latronibusque Syriae Ciliciaeque provinciae, Caes. BC. 3: à eux s'était joint un ramassis de voleurs et de brigands, de Syrie, de Cilicie. [st1]4 [-] se disposer à, se charger de, encourir.    - accedere ad rem publicam: aborder la carrière politique, aborder les affaires publiques.    - accedere ad scribendum, Quint.: aborder la carrière des lettres.    - ad periculum accedere: s'exposer au danger.    - accedere periculum, Plaut.: s'exposer au danger.    - accedere ad causam (accedere causae), Cic.: se charger d'un procès.    - accedere ad vectigalia, Cic.: entreprendre la perception des impôts.    - accedere in eamdem infamiam, Plaut.: encourir la même infamie. [st1]5 [-] accéder à, donner son assentiment, se joindre à.    - accedere ad consilium alicujus, Nep.: se ranger à l'avis de qqn.    - accedere praecibus, Plin.-jn.: se joindre aux prières.    - accedere alicui, Tac.: embrasser la cause de qqn.    - illis non accedo, Quint.: je me sépare d'eux.    - societatem nostram accesserant, Tac.: ils étaient entrés dans notre alliance. [st1]6 [-] approcher de, ressembler à.    - Antonio Philippus accedebat, Cic. Brut. 173: Philippe ressemblait à Antoine.    - hoc ad socordiam accedit, Plin.: cette croyance est voisine de la sottise.
    * * *
    accēdo, ĕre, cessi, cessum, intr. et qqf. tr.    - parf. sync. accestis Virg. En. 1, 201. [st1]1 [-] s'avancer vers, entrer dans, s'approcher, aborder.    - aliquem ou ad aliquem accedere: aborder qqn.    - accedere ad locum: s'approcher d'un lieu.    - accedere in locum, Cic.: entrer dans un lieu.    - in funus accedere, Cic. Leg. 2, 66: se mêler à un cortège de funérailles.    - accedere ad manus, Nep.: en venir aux mains.    - ad hastam accedere, Nep. Att. 6, 3: prendre part à une enchère publique.    - ad amicitiam Caesaris accedere, Caes. BC. 1, 48: entrer dans l'alliance de César.    - ad veritatem accedere: se rapprocher de la vérité.    - accedere ad condiciones: donner son adhésion à des conditions.    - poét. accedere alicui loco: aborder un lieu.    - accedere silvis, Ov. M. 5, 674: gagner les forêts.    - accedere delubris, Ov. M. 15, 745: pénétrer dans les sanctuaires.    - caelo accedere, Ov. M. 15, 818: avoir accès au ciel (devenir dieu).    - in Macedoniam accedere: se rendre en Macédoine.    - accedere in aedes: pénétrer dans une maison.    - qua accedi poterant (loca), Tac.: à l'endroit où l'accès était facile.    - accedere locum, Virg. Liv.: s'approcher d'un lieu.    - vos et Scyllaeam rabiem... sonantis accestis (= accessisti) scopulos, Virg. En. 1: vous avez approché la rageuse Scylla, ses écueils retentissants.    - aliquem accedere, Sall. J. 62, 1: aborder qqn. --- cf. 20, 3; 71, 5; Tac. An. 2, 58; H. 3, 24. [st1]2 [-] marcher contre, marcher sur, attaquer.    - accedere ad oppidum: marcher contre une place-forte.    - accedere ad urbem, Cic. Cat. 3, 8: marcher sur Rome.    - accedere ad castra, Caes. BG. 5: marcher contre le camp. [st1]3 [-] s'ajouter à, venir comme surcroît, survenir, croître progressivement.    - ad mala hoc mihi accedit, Ter.: à mes maux s'ajoute celui-ci.    - accedet ei cura, Cic. Fin, 5,40: il lui viendra en outre le souci.    - cf. Cic. Att. 5, 20, 3; Nep. Milt. 4, 5; Liv. 24, 27, 8.    - accedent tibi a me haec dona, Liv.: voici en outre les présents que tu recevras de moi.    - accedit ut + subj.: il arrive (en outre) que, s'ajoute le fait que.    - souvent avec un adverbe - huc (eo, istuc) accedit quod + ind.: à cela s’ajoute (le fait) que.    - nihil novi accessit, Cic.: rien de nouveau n'est survenu.    - illi aetas accessit, Cic.: il a vieilli.    - ubi accedent anni, Hor.: quand les années s'accumuleront.    - ad Appii Claudii senectutem accedebat etiam ut caecus esset, Cic. CM. 16: à la vieillesse d'Appius Claudius s'ajoutait encore le fait qu'il était aveugle (... s'ajoutait encore sa cécité.)    - huc accedebant collecti ex praedonibus latronibusque Syriae Ciliciaeque provinciae, Caes. BC. 3: à eux s'était joint un ramassis de voleurs et de brigands, de Syrie, de Cilicie. [st1]4 [-] se disposer à, se charger de, encourir.    - accedere ad rem publicam: aborder la carrière politique, aborder les affaires publiques.    - accedere ad scribendum, Quint.: aborder la carrière des lettres.    - ad periculum accedere: s'exposer au danger.    - accedere periculum, Plaut.: s'exposer au danger.    - accedere ad causam (accedere causae), Cic.: se charger d'un procès.    - accedere ad vectigalia, Cic.: entreprendre la perception des impôts.    - accedere in eamdem infamiam, Plaut.: encourir la même infamie. [st1]5 [-] accéder à, donner son assentiment, se joindre à.    - accedere ad consilium alicujus, Nep.: se ranger à l'avis de qqn.    - accedere praecibus, Plin.-jn.: se joindre aux prières.    - accedere alicui, Tac.: embrasser la cause de qqn.    - illis non accedo, Quint.: je me sépare d'eux.    - societatem nostram accesserant, Tac.: ils étaient entrés dans notre alliance. [st1]6 [-] approcher de, ressembler à.    - Antonio Philippus accedebat, Cic. Brut. 173: Philippe ressemblait à Antoine.    - hoc ad socordiam accedit, Plin.: cette croyance est voisine de la sottise.
    * * *
        Accedo, accedis, pen. prod. accessi, accessum, accedere, Ex ad et cedo compositum. S'approcher, Se tirer pres, S'adjoindre, Arriver, Aborder.
    \
        Accedere ad manum. Cic. Si muli barbati in piscinis sint qui ad manum accedant. Qui viennent à la main, Quand on leur tend la main.
    \
        Ad hominem accedam. Terent. J'iray vers luy.
    \
        Alicui ad aurem accedere. Cic. S'approcher de son oreille pour luy s'accouster quelque chose de secret.
    \
        Huc accede. Plaut. Approche toy d'ici.
    \
        Obuiam alicui accedere. Plaut. Aller au devant de quelcun.
    \
        Accedere ad Rempub. Cic. Venir et s'addonner au maniement et gouvernement de la chose publicque.
    \
        Ad periculum accedere, pro Adire periculum. Cic. Se mettre en danger.
    \
        Accessit adiutor, pro Venit. Plin. iunior. Il a adjousté son aide, Il a aidé avec les autres.
    \
        Febris accedit. Cels. Vient, Commence à tenir.
    \
        Accedere etiam febris dicitur. Cels. Cic. Quand elle retourne son jour. \ Somnus accedit. Cels. Le sommeil me vient.
    \
        Illi aetas accessit. Cic. L'aage luy est accreu et augmenté, Il est vieilli. \ Illi animus accessit. Cic. Le cueur luy est creu.
    \
        Accessit annus tertius desyderio nostro. Ci. Oultre les deux annees que je suis en desir de te veoir, il m'en est advenue encore une troisieme, Voici la troisieme annee que je desire te veoir.
    \
        Accedit nobis illud incommodum quod, etc. Cic. Ceste incommodité ou inconvenient nous survient d'avantage.
    \
        Accedit cumulus ad eam liberalitatem. Cic. Elle est comblee, Augmentee jusques au bout.
    \
        Aliud malum accedit. Cels. Survient.
    \
        Plurimum pretio accedit. Colum. Le pris accroist.
    \
        Operi manus extrema accessit. Cic. Il est achevé.
    \
        Accedere nihil potest ad amorem. Cic. On ne scauroit plus aimer, On ne pourroit aimer d'avantage.
    \
        Ad amicitiam alicuius accedere. Caes. S'allier à luy.
    \
        Accessit mihi hoc ad labores reliquos. Cic. Ce m'est advenu oultre touts les autres labeurs.
    \
        Fortunis pernicies accessit. Cic. Est survenue.
    \
        Robur aetati accessit. Cic. La force luy est accreue selon l'aage.
    \
        Spatium morbis accedit. Cels. Quand ils ont desja duré quelque temps.
    \
        Accedit hoc ad maiorem socordiam. Plin. C'est encore plus grande folie, Il approche plus pres de folie.
    \
        Ad paternam enim magnitudinem animi, doctrina vberior accesserat. Cic. Oultre ce qu'il estoit d'aussi grand courage que son pere, il estoit plus scavant.
    \
        Accedere dicuntur, qui tanquam appendices sunt contractus emptionis. Varro. Estre accessoire et donné parmi le marché.
    \
        Accedent tibi a me haec dona. Liu. Je te donneray ces dons d'avantage.
    \
        Nihil noui accessit. Cic. Il n'est rien survenu de nouveau.
    \
        Accedit aetas vino. Cels. Quand il vieillist.
    \
        Ad causam accedere. Cic. S'entremettre du proces, Prendre le proces à mener, Se charger de proces.
    \
        Accessit ea res in cumulum. Cic. Est survenue ou adjoustee pour faire le comble.
    \
        Eo accessit studium doctrinae. Cic. Avec ce tu as estudié.
    \
        Eo accedit, quod mihi non est notum. Cic. Et avec ce, je ne scay, etc.
    \
        Eodem accedit, quod hoc quoque intelligere potestis. Ci. Oultre ce vous povez entendre que, etc.
    \
        Accedit huc summus timor. Cice. D'avantage une grande crainte, etc.
    \
        Accessit huc, quod postridie eius absolutionis, etc. Caelius Ciceroni. Adveint avec cela que le lendemain, etc.
    \
        Accedebat, quod alter decimum iam prope annum, etc. Liu. Il y avoit oultre ce que, etc. Oultre ce, D'avantage l'autre, etc.
    \
        Accessit meae temeritati, quod. Plin. Ma temerité et folle hardiesse est plus grande en tant que, etc.
    \
        Ad Appii Claudii senectutem accedebat etiam, vt caecus esset. Cic. Oultre ce qu'il estoit vieil, il estoit aussi aveugle.
    \
        Ad reliquos hic quoque labor mihi accessit, vt, etc. Cic. Oultre les autres travauls, cestuy est survenu, qu'il me fault, etc.
    \
        Qui ad sapientiam proxime accedunt. Cic. Qui approchent bien pres d'estre sages.
    \
        Aut ad id quam maxime accedat. Cic. Qui soit fort semblable, Qui approche fort de cela.
    \
        Accedere ad similitudinem alicuius rei. Cic. Resembler fort.
    \
        Proximus illi accedit. Cic. Il le suit de bien pres, et est fort semblable à luy.
    \
        Homero maxime accedit Virgilius. Quintil. Approche fort, Resemble fort.
    \
        Virtuti alicuius accedere. Cic. Approcher de la vertu d'aucun, Avoir à peu pres semblable vertu.
    \
        Nec Celso accedo. Quintil. Je ne suis point de l'opinion de Celsus, Je ne m'accorde point, et ne condescend point à son opinion.
    \
        Accedam in plerisque Ciceroni. Quintil. Je seray de l'opinion de Cicero.
    \
        Sacramento alicuius accedere. Tacit. Faire le serment de guerre à quelcun.
    \
        Sententiae cuiuspiam accedere. Tacit. Estre de l'advis ou opinion de quelcun.
    \
        Euripides magis accedit oratorio generi, quam Sophocles. Quintil. Il en approche plus pres.
    \
        Ad pactionem accedere, vel conditionem. Cic. S'accorder au traicté, Condescendre à quelque accord.
    \
        Societatem alicuius accedere. Tacit. S'allier et associer avec aucun.
    \
        Acceditur, pen. corr. Impersonale. Cice. Ad eas quum accederetur, iste cum omnibus copiis praesto fuit. Comme on approchoit d'elles.

    Dictionarium latinogallicum > accedo

  • 17 denique

    dēnĭquē, adv. [etym. dub.; perh. dēnĭ, locative of de, and que].
    I.
    Orig. denoting succession in time, and thereupon, and then, in the sequel.
    A.
    In gen. (rare—for syn. cf.:

    tum, demum, tandem, postremo): omnes negabant... denique hercle jam pudebat,

    Ter. Hec. 5, 3, 8:

    risu omnes qui aderant emoriri. Denique Metuebant omnes jam me,

    id. Eun. 3, 1, 42:

    ille imperat reliquis civitatibus obsides. Denique ei rei constituit diem,

    Caes. B. G. 7, 64:

    ferme ut quisque rem accurat suam, sic ei procedunt post principia denique,

    Plaut. Pers. 4, 1, 4.—In the interrogatory formula:

    quid denique agitis?

    and what did you do then? Plaut. Bac. 2, 3, 60: id. Truc. 2, 4, 47.—More freq.,
    B.
    Pregn., ending a period, at last, at length; lastly, finally:

    boat caelum fremitu virum... Denique, ut voluimus, nostra superat manus,

    Plaut. Am. 1, 1, 80; cf. id. ib. 1, 2, 12; Ter. And. 1, 1, 120:

    nisi quia lubet experiri, quo evasuru 'st denique,

    Plaut. Trin. 4, 2, 93; cf. Ter. Heaut. 3, 3, 8; id. Phorm. 1, 2, 71:

    Nil nostri miserere? mori me denique coges,

    Verg. E. 2, 7:

    quid jam misero mihi denique restat?

    id. A. 2, 70; 2, 295 al.—
    b.
    Strengthened by ad extremum, ad postremum, or tandem:

    boni nescio quomodo tardiores sunt, et principiis rerum neglectis ad extremum ipsa denique necessitate excitantur,

    Cic. Sest. 47:

    victus denique ad postremum est,

    Just. 12, 16 fin.; 37, 1 fin.: et tandem denique devorato pudore ad Milonem aio, Ap. M. 2, p. 121.—
    c.
    Sometimes of that which happens after a long delay = tandem:

    quae (sc. urbana) ego diu ignorans, ex tuis jucundissimis litteris a. d. V. Cal. Jan. denique cognovi,

    Cic. Att. 5, 20, 8:

    aliquam mihi partem hodie operae des denique, jam tandem ades ilico,

    Plaut. Mil. 4, 2, 40.—
    d.
    With the particles tum, nunc, or an abl. of time (nearly = demum), just. precisely:

    tum denique homines nostra intellegimus bona, cum, etc.,

    Plaut. Capt. 1, 2, 39:

    qui convenit polliceri operam suam reip. tum denique, si necessitate cogentur? etc.,

    Cic. Rep. 1, 6;

    so tum denique,

    id. Quint. 13, 43; id. Tusc. 3, 31, 75; id. de Sen. 23, 82; id. Fin. 1, 19, 64 et saep.;

    and separated,

    id. Lael. 22, 84; id. Caecin. 34 fin.:

    tantum accessit, ut mihi nunc denique amare videar, antea dilexisse,

    id. Fam. 9, 14, 5; cf. id. Quint. 13:

    ne is, de cujus officio nemo umquam dubitavit, sexagesimo denique anno dedecore notetur,

    id. ib. 31, 99; cf. Caes. B. G. 1, 22, 4; id. B. C. 1, 5, 2; Sall. J. 105, 3.—
    (β).
    Like demum with pronouns, to give emphasis:

    si qua metu dempto casta est, ea denique casta est,

    Ov. Am. 3, 4, 3:

    is enim denique honos mihi videri solet, qui, etc.,

    Cic. Fam. 10, 10; cf.:

    eo denique,

    Cic. Quint. 11, 38.—
    (γ).
    With vix (like vix demum):

    posita vix denique mensa,

    Ov. Her. 16, 215.—
    II.
    Transf., in enumerations.
    A.
    Like dein (deinde) followed by postremo, or ad postremum (rare):

    denique sequitur... postremo si est, etc.,

    Varr. L. L. 7, 19, 113:

    omnes urbes, agri, regna denique, postremo etiam vectigalia vestra venierint,

    Cic. Agr. 2, 23 fin.; id. Cat. 2, 11, 25; id. N. D. 3, 9, 23; cf. id. Fam. 2, 15, 4:

    primum illis cum Lucanis bellum fuit.. Denique Alexander rex Epiri.. cum omnibus copiis ab his deletus est.. ad postremum Agathocles, etc.,

    Just. 23, 1, 15. —
    B.
    Pregn., to introduce the last of a series, finally, lastly, in fine (the usual meaning of the word; cf.:

    postremo, novissime, ad extremum): consilium ceperunt... ut nomen hujus de parricidio deferrent, ut ad eam rem aliquem accusatorem veterem compararent... denique ut, etc.,

    Cic. Rosc. Am. 10, 28; cf. id. Rep. 1, 43; Ov. Tr. 2, 231: cur etiam secundo proelio aliquos ex suis amitteret? cur vulnerari pateretur optime de se meritos milites? [p. 546] cur denique fortunam periclitaretur? Caes. B. C. 1, 72, 2:

    aut denique,

    Cic. Arch, 6, 12:

    qui denique,

    id. Rep. 1, 17:

    tum denique,

    Verg. G. 2, 369 et saep.:

    cum de moribus, de virtutibus, denique de republica disputet (Socrates),

    Cic. Rep. 1, 10:

    mathematici, poetae, musici, medici denique, etc.,

    id. Fin. 5, 3, 7:

    denique etiam,

    id. Fl. 4, 9:

    primum omnium me ipsum vigilare, etc.: deinde magnos animos esse in bonis viris..: deos denique immortales. auxilium esse laturos,

    id. Cat. 2, 9.—
    2.
    Freq. in ascending to a climax, or to a higher or more general expression, in a word, in fine, in short, briefly, even, in fact, indeed:

    quis hunc hominem rite dixerit, qui sibi cum suis civibus, qui denique cum omni hominum genere nullam esse juris communionem velit?

    Cic. Rep. 2, 26:

    nemo bonus, nemo denique civis est, qui, etc.,

    id. Pis. 20, 45; id. Verr. 2, 2, 69; Liv. 4, 56; Tac. A. 2, 10 al.:

    pernegabo atque obdurabo, perjurabo denique,

    Plaut. As. 2, 2, 56; cf. Ter. Ad. 3, 4, 51; id. Hec. 4, 4, 95; Cic. Quint. 16, 51; id. Verr. 2, 2, 23 al.:

    numquam tam mane egredior, neque tam vesperi domum revortor, quin te in fundo conspicer fodere, aut arare, aut aliquid facere denique, Heaut. 1, 1, 15: quod malum majus, seu tantum denique?

    Cic. Att. 10, 8, 4; Caes. B. G. 2, 33, 2:

    ne nummi pereant, aut pyga aut denique fama,

    Hor. S. 1, 2, 133:

    haec denique ejus fuit postrema oratio,

    Ter. Ph. 4, 3, 44; so Cic. de Or. 2, 78, 317; id. Verr. 1, 27, 70; Nep. Pelop. 4, 3; Vell. 2, 113; Tac. A. 1, 26; Ov. M. 2, 95 al. —Hence, freq. emphatic with ipse:

    arma, tela, locos, tempora, denique naturam ipsam industria vicerat,

    Sall. J. 76:

    hoc denique ipso die,

    Cic. Mil. 36, 100.—With omnia, prius flamma, prius denique omnia, quam, etc., id. Phil. 13, 21, 49; Quint. 10, 1, 119; Plin. Ep. 7, 9, 13; cf.:

    quidquid denique,

    Cels. 2, 28, 1.—
    3.
    In post-Aug. prose (esp. in the jurists), to denote an inference, in consequence, therefore, accordingly:

    hujus victoriae callide dissimulata laetitia est: denique non solita sacra Philippus illa die fecit, etc.,

    Just. 9, 4, 1:

    pulcherrima Campaniae plaga est: nihil mollius caelo: denique bis floribus vernat,

    Flor. 1, 16, 3; Dig. 1, 7, 13; 10, 4, 3, § 15 et saep. So in citing a decision for a position assumed:

    denique Scaevola ait, etc.,

    Dig. 7, 3, 4; 4, 4, 3; 7, 8, 14:

    exstat quidem exemplum ejus, qui gessit (sc. magistratum) caecus: Appius denique Claudius caecus consiliis publicis intererat,

    ib. 3, 1, 1, § 5 and 6; 48, 5, 8.—In class. usage denique includes the connective -que;

    once in Plaut. and often in late Lat. a copul. conj. precedes it: atque hoc denique,

    Plaut. Merc. 2, 1, 18:

    aurum, argentum, et denique aliae res,

    Gai. Inst. 2, 13; Dig. 1, 8, 1. See Hand Turs. II. p. 260-278.

    Lewis & Short latin dictionary > denique

  • 18 caeco

    caeco (coeco), āvi, ātum, āre (caecus), lichtlos machen, I) blind machen, blenden, sol caecat, Lucr. 4, 323 (300): unde (Appius Claudius) caecatus est, Aur. Vict. vir. ill. 34, 3. – als t. t. der Botanik, c. oculum vitis, verderben, Col. 4, 9, 2 u.a. – übtr., blenden, trüben, a) physisch, gefühllos machen, timidos artus. Ps. Verg. cul. 198. – b) geistig, largitione c. mentes imperitorum, Cic.: caecati libidinibus, Cic.: pectora... serie caecata laborum, Ov.: praestigiis caecantibus veritatem, Cypr. – II) dunkel machen, verdunkeln, Avien. descr. orb. 504. – celeritate caecata oratio, durch allzugroße Schnelligkeit unverständliche, Cic. Brut. 264.

    lateinisch-deutsches > caeco

  • 19 caeco

    caeco (coeco), āvi, ātum, āre (caecus), lichtlos machen, I) blind machen, blenden, sol caecat, Lucr. 4, 323 (300): unde (Appius Claudius) caecatus est, Aur. Vict. vir. ill. 34, 3. – als t. t. der Botanik, c. oculum vitis, verderben, Col. 4, 9, 2 u.a. – übtr., blenden, trüben, a) physisch, gefühllos machen, timidos artus. Ps. Verg. cul. 198. – b) geistig, largitione c. mentes imperitorum, Cic.: caecati libidinibus, Cic.: pectora... serie caecata laborum, Ov.: praestigiis caecantibus veritatem, Cypr. – II) dunkel machen, verdunkeln, Avien. descr. orb. 504. – celeritate caecata oratio, durch allzugroße Schnelligkeit unverständliche, Cic. Brut. 264.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > caeco

  • 20 caeco

    caeco, āvi, ātum, 1, v. a. [id.], to make blind, to blind.
    I.
    Lit.:

    sol caecat,

    Lucr. 4, 325 (300); Paul. Nol. Carm. Nat. S. Fel. 20, 7; 20, 292:

    unde caecatus est (Appius Claudius),

    Aur. Vict. Vir. Ill. 34, 3.—Hence, in gardening:

    oculum,

    to destroy, Col. 4, 9, 2; 4, 24, 16; cf. caecus, I. C., and oculus.—
    B.
    Trop.:

    qui largitione caecarunt mentes imperitorum,

    Cic. Sest. 66, 139:

    ut (animi acies) ne caecetur erroribus,

    id. Tusc. 5, 13, 39:

    caecati libidinibus,

    id. ib. 1, 30, 72:

    cupiditate,

    id. Dom. 23, 60:

    caecata mens subito terrore,

    Liv. 44, 6, 17:

    pectora... serie caecata laborum,

    Ov. P. 2, 7, 45:

    caecabitur spes vindemiae,

    Pall. 1, 6, 11:

    timidos artus,

    to make senseless, Verg. Cul. 198.—
    II.
    Transf., to make dark, to obscure:

    caecantur silvae,

    Avien. Per. 504.—
    B.
    Trop., of [p. 261] discourse:

    celeritate caecata oratio,

    rendered obscure, Cic. Brut. 76, 264.

    Lewis & Short latin dictionary > caeco

См. также в других словарях:

  • Appius Claudius Caecus — (lateinisch caecus = „der Blinde“; * um 340 v. Chr.; † 273 v. Chr.) war ein bedeutender Politiker und Staatsmann der mittleren Römischen Republik. Er lebte an der Wende vom 4. zum 3. Jahrhundert v. Chr. Aus einer reichen römischen… …   Deutsch Wikipedia

  • Appius Claudius Caecus — est un homme d État et auteur romain qui fut censeur en 312 av. J. C., consul en 307 et 296 av. J. C. ; c est le premier écrivain latin connu. Dès 312, il passe pour pythagoricien. Il est le constructeur de la voie Appienne (Via Appia), qui… …   Wikipédia en Français

  • APPIUS Claudius Caecus — orator Romanus, de quo Tullius in Bruto, et Tuscul. l. 4. a quo Via Appia secundum quosdam. Hic caecus evasit, cum munus Herculi sacrificandi, quod hactenus Poticiorum erat, ad servos translatum ivisset. Aquaeductibus Romam ornavit. In veteri… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • Appius Claudius Caecus — Memorial inscription of Appius Claudius C. F. Caecus, Appius Claudius Caecus, son of Gaius. Appius Claudius Caecus ( the blind ; ca. 340 BC – 273 BC) was a Roman politician from a wealthy patrician family. He was dictator himself and the son of… …   Wikipedia

  • Claudia (Tochter des Appius Claudius Caecus) — Claudia war eine Tochter des römischen Politikers Appius Claudius Caecus. Ihr Bruder Publius Claudius Pulcher verlor als Konsul des Jahres 249 v. Chr. die Schlacht von Drepana. Nur wenig später beging er wahrscheinlich Selbstmord. Im dichten… …   Deutsch Wikipedia

  • Appius Claudius — ist der Name folgender Personen: Appius Claudius Crassus (Konsul 471 v. Chr.), Konsul im Jahr 471 v. Chr., einer der Decemviri von 451 v. Chr. bis 449 v. Chr. Appius Claudius Caecus (* um 340 v. Chr.; † 273 v. Chr.), Politiker und Staatsmann der… …   Deutsch Wikipedia

  • Appius Claudius Caudex — (f. 264 BC) was a patrician member of the Claudii. He was the grandson[1] of Appius Claudius Caecus through his father Gaius Claudius, and served as consul in 264 BC. In that year, he drew Rome into conflict with Carthage over possession of… …   Wikipedia

  • Appius Claudius Caudex — est un patricien membre de la gens des Claudii et consul en l année 264 av. J. C., fils de Gaius, et petit fils de Appius Claudius Caecus. Biographie En 265 av. J. C., Hiéron II de Syracuse a attaqué Messine. Les Mamertins, mercenaires de… …   Wikipédia en Français

  • Appius Claudius Caudex — war ein Mitglied der römischen Patrizierfamilie der Claudier. Er war der Enkel des Appius Claudius Caecus und Konsul im Jahr 264 v. Chr.[1] Er zog die Republik zur Frage des Besitzes von Sizilien in den Konflikt mit Karthago hinein. Im Jahr 265 v …   Deutsch Wikipedia

  • Appius Claudius — There were a number of Romans named Appius Claudius: Appius Claudius Sabinus Inregillensis, consul in 495 BC Appius Claudius Crassus, a decemvir in 451 BC Appius Claudius Caecus (PW 91), censor in 312 BC Appius Claudius Caudex (PW 102), consul in …   Wikipedia

  • Claudius Caecus, Appius — flourished 3rd century BC Roman statesman and legal reformer. Elected censor, Appius extended the rights of the sons of freedmen and the landless. He completed the Aqua Appia, Rome s first aqueduct, and started construction of the Appian Way. He… …   Universalium

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»