Перевод: с латинского на все языки

со всех языков на латинский

ampliare

  • 1 ampliare

    amplificare, расширять, увеличивать, умножать, ampliatae facultates. amplificatae opes (1. 56 § 1 D. 35, 2. 1. 3 C. 5, 27);

    ampliari infulis consulatus (1. 66 pr. C. 10, 31);

    ampl. aetatem, стареть (1. 16 § 1 D. 34, 1); расширять, ripas (1. 1 § 5 D. 43, 12).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > ampliare

  • 2 amplio

    amplĭo, āre, āvi, ātum - tr. - [st2]1 [-] augmenter, accroître, agrandir, rehausser, illustrer, élever (au pr. et au fig.). [st2]2 [-] remettre, ajourner, renvoyer (un jugement pour accroître les informations).    - ampliare causam: renvoyer une cause jusqu'à plus amples informations.
    * * *
    amplĭo, āre, āvi, ātum - tr. - [st2]1 [-] augmenter, accroître, agrandir, rehausser, illustrer, élever (au pr. et au fig.). [st2]2 [-] remettre, ajourner, renvoyer (un jugement pour accroître les informations).    - ampliare causam: renvoyer une cause jusqu'à plus amples informations.
    * * *
        Amplio, amplias, ampliare. Accroistre, Augmenter, Amplier. vt Ampliare aetatis spatium. Martial. Prolonger sa vie.
    \
        Ampliat vrbem. Luca. Le cerne.
    \
        Ampliare plagam. Cels. Faire la playe plus grande.
    \
        Ampliare rem. Horat. Accroistre son bien.
    \
        Ampliare seruitia. Tacit. Le nombre des serfs.
    \
        Ampliare reum. Cic. Faire un avant que proceder.

    Dictionarium latinogallicum > amplio

  • 3 seruitium

        Seruitium, seruitii. Terent. Service, Servitude, Servage.
    \
        Gladiatores, qui e seruitio Blaesi erant. Tacitus. Qui estoyent des serfs de Blesus.
    \
        Seruitium, et frequentius Seruitia, in plurali. Cic. La mesgnie et famille des serfs, Les serfs.
    \
        Ampliare seruitia. Tacit. Accroistre le nombre de ses serfs.

    Dictionarium latinogallicum > seruitium

  • 4 vulnus

    vulnus, (volnus), ĕris, n. [st2]1 [-] blesssure, plaie, coup, lésion, morsure. [st2]2 [-] coup (porté aux objets), entaille, coupure. [st2]3 [-] trait, fer, flèche, projectile. [st2]4 [-] blessure (morale), atteinte, douleur, affliction.    - vulnus inferre (infligere, facere, dare): faire une blessure, porter un coup.    - vulnus accipere (excipere): recevoir une blessure, recevoir un coup.    - vulnus mortis: coup mortel.    - vulnus in vulnere facere, Ov.: retourner le fer dans la plaie.    - ex vulnere, Cic.: par suite d'une blessure.    - vulnus Ulyssei, Virg.: coup porté par Ulysse.    - vulnus aratri, Ov.: sillon tracé par la charrue.    - vulnus obligare: panser une blessure, bander une blessure.    - vulnus refricare: rouvrir et faire saigner une blessure.    - vulnus calcei, Ov.: déchirure du soulier.    - vulnus scuti, Ov.: trou dans un bouclier.    - occisus est cum magno reipublicae vulnere: il fut tué au grand dommage du peuple romain.    - post vulnus acceptum, Just.: après avoir essuyé cette défaite.    - vulnus reipublicae inurere, Cic.: porter un coup à la république.    - nova vulnera addit, Cic.: il accumule d'autres charges (sur son client).    - vulnus domesticum, Tac.: deuil de famille.
    * * *
    vulnus, (volnus), ĕris, n. [st2]1 [-] blesssure, plaie, coup, lésion, morsure. [st2]2 [-] coup (porté aux objets), entaille, coupure. [st2]3 [-] trait, fer, flèche, projectile. [st2]4 [-] blessure (morale), atteinte, douleur, affliction.    - vulnus inferre (infligere, facere, dare): faire une blessure, porter un coup.    - vulnus accipere (excipere): recevoir une blessure, recevoir un coup.    - vulnus mortis: coup mortel.    - vulnus in vulnere facere, Ov.: retourner le fer dans la plaie.    - ex vulnere, Cic.: par suite d'une blessure.    - vulnus Ulyssei, Virg.: coup porté par Ulysse.    - vulnus aratri, Ov.: sillon tracé par la charrue.    - vulnus obligare: panser une blessure, bander une blessure.    - vulnus refricare: rouvrir et faire saigner une blessure.    - vulnus calcei, Ov.: déchirure du soulier.    - vulnus scuti, Ov.: trou dans un bouclier.    - occisus est cum magno reipublicae vulnere: il fut tué au grand dommage du peuple romain.    - post vulnus acceptum, Just.: après avoir essuyé cette défaite.    - vulnus reipublicae inurere, Cic.: porter un coup à la république.    - nova vulnera addit, Cic.: il accumule d'autres charges (sur son client).    - vulnus domesticum, Tac.: deuil de famille.
    * * *
        Vulnus, vulneris, pen. corr. n. g. Liu. Une playe, Navrure.
    \
        Glutinatio vulneris. Cels. Consolidation de la playe.
    \
        Impetus vulnerum. Pli. La vehemente douleur que fait une playe.
    \
        Orae vulneris. Cels. Les bords.
    \
        Tardus vulnere. Virgil. Boiteux à cause d'une playe.
    \
        Altum vulnus. Cels. Creux, Profond.
    \
        Cruda vulnera. Iuuenal. Cruelles playes.
    \
        Lethale. Virgil. Playe mortelle.
    \
        Melius. Cels. Moins dangereux.
    \
        Purum vulnus. Cels. Qui est bien mondifié.
    \
        Recentia vulnera. Plin. Playes fraisches, ou nouvelles.
    \
        Sanabile vulnus. Iuuenal. Curable, Guarissable.
    \
        Senilia vulnera. Cels. De vieilles gents.
    \
        Subiecta oculis vulnera. Cels. Qu'on voit à l'oeil.
    \
        Tutissimum omnium vulnus quod in carne est. Cels. Le moins dangereux de touts.
    \
        Accipere vulnera. Varro. Estre blessé, Recevoir quelque playe.
    \
        Accipere vulnera tergo. Virgil. Estre blessé sur le dos, Recevoir quelque coup sur, etc.
    \
        Adurere vulnus. Cels. Cauterizer.
    \
        Aggrauantur vulnera introitu eorum, etc. Cels. Les playes se rengregent et empirent.
    \
        Agere humorem in vulnus. Cels. Faire entrer dedens.
    \
        Ampliare vulnus. Cels. Aggrandir.
    \
        Cadere per mutua vulnera. Ouid. S'entretuer.
    \
        Colligat vulnera bitumen cum farina hordeacea. Plinius. Consolide.
    \
        Vulnera conglutinat holosteon. Plin. Consolide.
    \
        Conglutinantur vulnera decocto graminis. Plin. On consolide les playes par, etc.
    \
        Deligare vulnus. Quintil. Lier, ou bender une playe.
    \
        Detegere vulnus. Cels. Descouvrir.
    \
        Explet vulnera creta Eretria. Plin. Incarne.
    \
        Exugere vulnus. Cels. Sucer.
    \
        Fouere vulnus aqua calida. Cels. Fomenter, Estuver.
    \
        Imponere vulnus. Cic. Blesser, Navrer, Bailler un coup.
    \
        Incidere vulnus. Cels. Inciser.
    \
        Incidere circa vulnus scalpello. Cels. Scarifier.
    \
        Lenire vulnera. Sil. Addoulcir ou appaiser la douleur.
    \
        Mouere aliquem in vulnera alicuius. Claud. Inciter aucun de navrer un autre.
    \
        Mulcere vulnera. Sil. Addoulcir ou appaiser la douleur.
    \
        Patet vulnus. Cels. La playe est ouverte.
    \
        Purgare vulnera. Plin. Mondifier.
    \
        Refricare vulnus. Cic. Renouveler la playe.
    \
        Repetitum vulnus. Quintil. Reiteree.
    \
        Resoluere vulnera. Quintil. Deslier, Desbender.
    \
        Sanare vulnus iniuriae. Cic. Guarir la playe d'une injure faicte.
    \
        Largo satiatur vulnere conus. Claud. Du sang qui sortoit des playes.
    \
        Vrere vulnus, et Vstum vulnus. Cels. Cauterizer.
    \
        Mutua vulnera. Ouid. Amour mutuel.
    \
        AEternum seruans sub pectore vulnus. Virgil. Un courroux.
    \
        Vulnera tabularum recentia, pro Lituris. Cic. Effaceures.

    Dictionarium latinogallicum > vulnus

  • 5 ampliō

        ampliō āvī, ātus, āre    [amplus], to widen, extend, increase, enlarge, amplify: rem, H.: servitia, Ta.—In law, to delay a judgment, adjourn, reserve a decision (by the technical word amplius): causam: potestas ampliandi. — With acc. person, to defer one's business, put off the case of: bis ampliatus tertio absolutus est reus, L.
    * * *
    ampliare, ampliavi, ampliatus V TRANS
    enlarge, augment, intensify, widen; ennoble, glorify; postpone, adjourn

    Latin-English dictionary > ampliō

  • 6 ariditas

    ārĭdĭtas, ātis, f. [aridus], dryness, drought.
    I.
    A.. Lit.:

    ariditatem ampliare,

    Plin. 11, 35, 41, § 117:

    myrtus siccata usque in ariditatem,

    id. 15, 29, 37, § 123:

    ariditas aquae,

    Vulg. Judith, 11, 10.—In the plur.:

    ariditatibus temperamenta ferre,

    Arn. 2, 69.—
    B.
    In Pall. meton. (abstr. pro concr.), any thing dry, withered, or parched:

    cum fimi ariditate miscenda est, i. e. fimo arido,

    Pall. 3, 4:

    ariditatem recidere,

    the dry, dead wood, id. 3, 21, 2.—
    II.
    Trop., a being withered, dryness:

    stipula ariditate plena,

    Vulg. Nah. 1, 10:

    bracchium ejus ariditate siccabitur,

    ib. Zach. 11, 17; and meton. (abstr. for concr.), of meagre, scanty food, Salv. 1, 1 sq.

    Lewis & Short latin dictionary > ariditas

  • 7 differo

    dif-fĕro, distŭli, dīlātum, differre ( inf. differrier, Lucr. 1, 1088. In tmesi:

    disque tulissent,

    Plaut. Trin. 4, 1, 14), v. a. and n.
    I.
    Act., to carry different ways; to spread abroad, scatter, disperse, separate (cf.: reicere, proferre, procrastinare, producere, ampliare, prorogare—class.).
    A.
    Lit.:

    scintillas agere ac late differre favillam,

    Lucr. 2, 675; cf.:

    favillam longe (ventus),

    id. 6, 692:

    nubila (vis venti),

    id. 1, 273; Verg. G. 3, 197:

    ignem (ventus),

    Caes. B. C. 2, 14, 2:

    casae venti magnitudine ignem distulerunt,

    id. B. G. 5, 43, 2:

    majorem partem classis (vis Africi),

    Vell. 2, 79, 2:

    rudentes fractosque remos (Eurus),

    Hor. Epod. 10, 6 et saep.; cf. Plaut. Trin. 4, 1, 14:

    nos cum scapha tempestas dextrovorsum Differt ab illis,

    id. Rud. 2, 3, 39; cf. Lucr. 1, 1088: cytisum, to plant apart, in separate rows = disserere, digerere, Varr. R. R. 1, 43; Col. 11, 3, 30 sq.; 38; 42 al.; cf.:

    ulmos in versum,

    Verg. G. 4, 144:

    ut formicae frustillatim (te) differant,

    Plaut. Curc. 4, 4, 20; cf.:

    insepulta membra (lupi),

    Hor. Epod. 5, 99; and:

    Mettum in diversa (quadrigae),

    Verg. A. 8, 643. —
    B.
    Trop.
    1.
    To distract, disquiet, disturb a person (only ante-class.): vorsor in amoris rota miser, Exanimor, feror, differor, distrahor, diripior, Plaut. Cist. 2, 1, 5:

    differor clamore,

    id. Ep. 1, 2, 15:

    cupidine ejus,

    id. Poen. 1, 1, 28; cf.:

    amore istius,

    id. Mil. 4, 4, 27:

    laetitia,

    id. Truc. 4, 1, 3:

    doloribus,

    Ter. Ad. 3, 4, 40.—Less freq. act.:

    aliquem dictis,

    to confound, Plaut. Ps. 1, 3, 125; cf. Ter. And. 2, 4, 5 Ruhnk.—
    2.
    To spread abroad, publish, divulge; with a personal object, to cry down, to defame (mostly anteclass. and post-Aug.; not in Cic., Caes., or Sall.).
    (α).
    With acc. rei: cum de me ista foris sermonibus differs, Lucil. ap. Non. 284, 16; cf.:

    rumores famam differant licebit nosque carpant,

    Varr. ib. 18:

    commissam libertatem populo Rom. sermonibus,

    Liv. 34, 49:

    promissum jus anulorum fama distulit,

    Suet. Caes. 33.—With acc. and inf.:

    ne mi hanc famam differant, Me dedidisse, etc.,

    Plaut. Trin. 3, 2, 63; Ter. Heaut. prol. 16; Nep. Dion. 10; Val. Fl. 1, 753.—With quasi and dependent clause:

    rumore ab obtrectatoribus dilato, quasi eundem mox et discruciatum necasset,

    Suet. Aug. 14 et saep.— Pass. impers.:

    quo pertinuit differri etiam per externos, tamquam veneno interceptus esset,

    Tac. A. 3, 12; cf. id. ib. 4, 25.—
    (β).
    With acc. pers.:

    aliquem pipulo,

    Plaut. Aul. 3, 2, 32 (cf. Varr. L. L. 7, § 103 Müll., and see pipulum): aliquem maledicendo sermonibus, Lucil. ap. Non. 284, 24:

    dominos variis rumoribus,

    Tac. A. 1, 4:

    te circum omnes alias puellas,

    to bring into disrepute with them, Prop. 1, 4, 22.—In the pass.: differor sermone miser, Caecil. ap. Gell. 2, 93, 10:

    alterna differor invidia,

    Prop. 1, 16, 48.—
    3.
    With reference to time, to defer, put off, protract, delay any thing; with a personal object also to put off, amuse with promises, get rid of (class. and very freq.).
    (α).
    With acc. rei:

    cetera praesenti sermoni reserventur: hoc tamen non queo differre, etc.,

    Cic. Q. Fr. 2, 8:

    differre quotidie ac procrastinare rem,

    id. Rosc. Am. 9 fin.:

    saepe vadimonia,

    id. Quint. 5 fin.:

    iter in praesentia,

    Caes. B. C. 3, 85, 4:

    pleraque (with omittere in praesens tempus),

    Hor. A. P. 44:

    distulit ira sitim,

    Ov. M. 6, 366 et saep.:

    differri jam hora non potest,

    Cic. Phil. 6, 7, 19:

    tempus,

    id. ib. 8, 8; id. Prov. Cons. 11 fin.; Liv. 3, 46; Ov. M. 1, 724 al.:

    diem de die,

    Liv. 25, 25 et saep.—With inf.:

    quaerere distuli,

    Hor. Od. 4, 4, 21; so Liv. 42, 2 (but not Suet. Caes. 81, where agere belongs to proposuerat, cf. id. Aug. 72; id. Calig. 49).—With quin:

    nihil dilaturi, quin periculum summae rerum facerent,

    Liv. 6, 22 fin.; so Suet. Caes. 4; with in and acc.:

    reliqua in crastinum,

    Cic. Rep. 2, 44 fin.:

    in posterum diem,

    id. Deiot. 7, 21; cf. Caes. B. C. 1, 65 fin.:

    in posterum,

    Cic. Verr. 2, 1, 32; Caes. B. G. 7, 11, 5:

    in aliud tempus,

    Cic. Brut. 87; Caes. B. C. 1, 86, 2:

    in adventum tuum,

    Cic. Fam. 2, 3 fin.:

    diem edicti in a. d. IV. Kal. Dec.,

    id. Phil. 3, 8, 20:

    curandi tempus in annum,

    Hor. Ep. 1, 2, 39 et saep. — Poet.:

    tropaea in pueros suos,

    to reserve for, Prop. 4, 6, 82.—Rarely with ad:

    aliquid ad crudelitatis tempus,

    Cic. Vat. 11 fin.; cf. the foll.—
    (β).
    With acc. pers.:

    sin autem differs me in tempus aliud,

    Cic. Fam. 5, 12, 10; Liv. 26, 51; 41, 8:

    differri non posse adeo concitatos animos,

    id. 7, 14:

    dilatus per frustrationem,

    id. 25, 25; cf.:

    aliquem variis frustrationibus,

    Just. 9, 6 fin.:

    Campanos,

    Liv. 26, 33:

    aliquem petentem,

    Suet. Vesp. 23 Ern.:

    caros amicos (opp. properare),

    Mart. 13, 55 et saep.— Poet.: vivacem anum, to preserve alive, i. e. to postpone her death, Ov. M. 13, 519; cf.:

    decimum dilatus in annum (belli) Hector erat,

    id. ib. 12, 76:

    aliquem in spem impetrandi tandem honoris,

    Liv. 39, 32:

    aliquem in septimum diem,

    Suet. Tib. 32; id. Caes. 82 Oud.; id. Aug. 44 fin. et saep.— Rarely with ad:

    legati ad novos magistratus dilati,

    Liv. 41, 8:

    aliquem ad finem muneris,

    Suet. Vit. 12:

    quas (legationes) par tim dato responso ex itinere dimisit, partim distulit Tarraconem,

    Liv. 26, 51.—Once with post:

    aliquid post bellum differre,

    Liv. 4, 6, 4.—
    (γ).
    Absol. Prov.: differ;

    habent parvae commoda magna morae,

    Ov. F. 3, 394.
    II.
    Neut., to differ, be different (esp. freq. since the Ciceron. period—cf.:

    discrepare, distare, interesse): qui re consentientes vocabulis differebant,

    Cic. Fin. 4, 2 fin.; cf.:

    naturis differunt, voluntate autem similes sunt,

    id. de Or. 2, 23: verbo [p. 575] differre, re esse unum, id. Caecin. 21, 59:

    distare aliquid aut ex aliqua parte differre,

    id. ib. 14:

    nihil aut non fere multum differre,

    id. Brut. 40 fin.:

    paulum differre,

    id. Agr. 2, 31, 85 et saep.:

    nec quicquam differre, utrumne... an, etc.,

    Hor. S. 2, 3, 251; cf.:

    quid enim differt, barathrone Dones quicquid habes, an? etc.,

    id. ib. 166.—
    (β).
    With ab:

    ita ut pauxillum differat a cavillulis,

    Plaut. Truc. 3, 2, 18:

    quidnam esset illud, quo ipsi (poëtae) differrent ab oratoribus,

    Cic. Or. 19, 66; id. Off. 1, 27 fin.:

    quid hoc ab illo differt?

    id. Caecin. 14:

    non multum ab hostili expugnatione,

    id. de Imp. Pomp. 5 fin.:

    multum a Gallica consuetudine,

    Caes. B. G. 5, 14; cf. ib. 6, 21; 6, 28, 5:

    hoc fere ab reliquis differunt, quod, etc.,

    id. ib. 6, 18, 3 et saep.—
    (γ).
    With inter (esp. impers.):

    si nihil inter deum et deum differt,

    Cic. N. D. 1, 29, 80; id. Off. 1, 28, 99; id. Fin. 4, 25, 70:

    nequid inter privatum et magistratum differat,

    id. Rep. 1, 43:

    ut non multum differat inter summos et mediocres viros,

    id. Off. 2, 8, 30: multa sunt alia, quae inter locum et locum plurimum differunt (for which, shortly before, inter locorum naturas quantum intersit), id. Fat. 4:

    haec cogitatione inter se differunt, re quidem copulata sunt,

    id. Tusc. 4, 11: inter se aliqua re, id. Opt. gen. 2, 6; id. N. D. 1, 7, 16; Caes. B. G. 1, 1, 2; 6, 11, 1; Quint. 12, 10, 22; 34; 67 et saep.:

    quae quidem inter se plurimum differunt,

    id. 5, 14, 27.—
    (δ).
    Rarely with cum:

    occasio cum tempore hoc differt,

    Cic. Inv. 1, 27:

    hoc genus causae cum superiore hoc differt, quod, etc.,

    id. ib. 2, 30, 92 Orell. N. cr.
    (ε).
    Likewise rarely, differre in aliqua re, Lucr. 3, 314; Nep. Ages. 7 fin.
    (ζ).
    Rarely, and only poet. or in post-Aug. prose, with dat.:

    quod pede certo Differt sermoni sermo merus,

    Hor. S. 1, 4, 48:

    tragico differre colori,

    id. A. P. 236; Quint. 2, 21, 10; Plin. 9, 35, 54, § 107; cf. id. 9, 8, 7, § 23.—Hence, diffĕ-rens, entis, P. a., different, superior:

    differentius nomen,

    a more excellent name, Vulg. Heb. 1, 4; in Quintilian subst. n. (opp. proprium), a difference, Quint. 5, 10, 55; 58; 6, 3, 66; 7, 3, 3; 25 sq.—
    * Adv.: diffĕren-ter, differently, Sol. 1.

    Lewis & Short latin dictionary > differo

  • 8 amplio

    , ampliavi, ampliatum, ampliare 1
      расширять, увеличивать

    Dictionary Latin-Russian new > amplio

См. также в других словарях:

  • ampliare — /am pljare/ [dal lat. ampliare, der. di amplus ampio ] (io àmplio, ecc.). ■ v. tr. 1. [rendere più ampio] ▶◀ allargare, espandere, estendere, ingrandire, slargare. ◀▶ restringere, ridurre, rimpiccolire. 2. (fig.) [di conoscenze e sim., renderle… …   Enciclopedia Italiana

  • ampliare — index adjourn, compound Burton s Legal Thesaurus. William C. Burton. 2006 …   Law dictionary

  • ampliare — am·pli·à·re, am·plià·re v.tr. (io àmplio) CO 1. rendere più ampio, allargare: ampliare la carreggiata di una strada Sinonimi: accrescere, allargare, amplificare, arricchire, 1dilatare, ingrandire, slargare. Contrari: 2limitare, restringere,… …   Dizionario italiano

  • ampliare — {{hw}}{{ampliare}}{{/hw}}o ampliare A v. tr.  (io amplio ) Rendere più ampio | (fig.) Accrescere, aumentare; SIN. Estendere. B v. intr. pron. Allargarsi, ingrandirsi …   Enciclopedia di italiano

  • ampliare — A v. tr. (anche fig.) allargare, slargare, ingrandire, dilatare, estendere, accrescere, aumentare, amplificare, espandere, sviluppare, incrementare CONTR. restringere, stringere, impiccolire, rimpicciolire, rimpiccolire, diminuire, ridurre,… …   Sinonimi e Contrari. Terza edizione

  • ampliare — See amplificatio …   Ballentine's law dictionary

  • ampliare jurisdictionem — To enlarge the jurisdiction …   Ballentine's law dictionary

  • Boni judicis est ampliare jurisdictionem. — Boni judicis est ampliare jurisdictionem. (jur.)… См. Разум закона …   Большой толково-фразеологический словарь Михельсона (оригинальная орфография)

  • boni judicis est ampliare jurisdictionem — /bownay jiiwdasas est aempliyeriy jurasdikshiyownam/ It is the part of a good judge to enlarge (or use liberally) his remedial authority or jurisdiction …   Black's law dictionary

  • boni judicis est ampliare justitiam — /bownay juwdasas est aempliyeriy jastishiyam/ It is the duty of a good judge to enlarge or extend justice …   Black's law dictionary

  • boni judicis est ampliare jurisdictionem — /bownay jiiwdasas est aempliyeriy jurasdikshiyownam/ It is the part of a good judge to enlarge (or use liberally) his remedial authority or jurisdiction …   Black's law dictionary

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»