-
1 προς-νέω
προς-νέω (s. νέω), dazu anhäufen, ξύλα ταῖς ϑύραις, Plut. amat. narr. 5 a. E.
-
2 πυρ-ακτέω
πυρ-ακτέω, im Feuer herumdrehen, u. so anglühen, härten, ἐπυράκτεον ἐν πυρὶ κηλέῳ, Od. 9, 328; vgl. Plut. amat. 17; anzünden, -brennen, Nic. Th. 688.
-
3 παρα-τροπή
παρα-τροπή, ἡ, das Ablenken, Ableiten, bes. vom rechten Wege, Verführen, Poll. 4, 50, u. öfter bei Sp., wie Plut., auch Irrthum, Verkehrtheit, amat. 16 M. – Das Abweichen, bes. in der Rede, die Abschweifung, αἱ ἐκ τῶν παρατροπῶν ἐπάνοδοι, Luc. encom. Dem. 6; Sp. auch = Declination im grammatischen Sinne; Ableitung, Herleitung, Longin.
-
4 παρ-εις-πέμπω
παρ-εις-πέμπω, daneben od. heimlich hineinschicken, hineinlassen; Ios.; Plut. amat. 16.
-
5 παρα-θητεύω
παρα-θητεύω, um Lohn dienen bei Einem, τινί, poet. bei Plut. amat. 17.
-
6 παρ-ᾱΐσσω
παρ-ᾱΐσσω (s. ἀΐσσω), daneben wegeilen; βάλε νῶτα παραΐσσοντος, Il. 20, 414; ἀλλὰ παρήῑξεν κοίλας ἐπὶ νῆας, 8, 98, vgl. 11, 615; sp. D., Qu. Sm. 12, 57; παραΐσσεσκον, Ap. Rh. 2, 276; auch Plut. amat. narr. 4: καὶ οὕτω παρῇξαν οἱ διώκοντες.
-
7 περι-βάλλω
περι-βάλλω (s. βάλλω), 1) umwerfen, umlegen; bei Hom. in tmesi, v. l. Od. 9, 185; περὶ δ' ἄντυγα βάλλε φαεινήν, Il. 18, 479; φίλας περὶ χεῖρε βαλόντε, umschlingen, Od. 11, 211; vgl. Ar. περίβαλλε δὲ χέρας, Thesm. 914; u. in Prosa, Plat. Conv. 191 a 219 b u. A., wofür Eur. sagt πρὸς στέρνα πατρὸς στέρνα τἀμὰ περιβαλῶ, I. A. 632; vgl. περιβαλὼν πλευροῖς ἐμοῖσι πλευρά, Or. 798; περιβεβληκότες ἀλλήλους, einander umarmt haltend, Xen. Conv. 9, 7; c. gen., περίβαλλε ϑόλοιο, Od. 22, 468; bes. von Kleidungsstücken und Waffen; gew. τινί τι, τοιόνδε Τροίᾳ περιβαλὼν ζευκτήριον, Aesch. Ag. 515; aber auch τινά τινι, νεκρὸν ϑήσω ποδώκει περιβαλὼν χαλκεύματι, Ch. 569, wie πόσιν ἀπείρῳ περιβαλοῠσ' ὑφάσματι, Eur. Or. 25; auch ἤδη με περιβάλλει σκότος, mich umgiebt, umfängt Dunkel, Soph. Phil. 1462; vgl. στεναγμῶν με περιβάλλει νέφος, Eur. Herc. Fur. 1140; uneigentl., πέπλοισι κρατὶ περιβάλω σκότος, 1159; auch τινὰ κακῷ, Or. 904, Einen mit Unglück umgeben, in Unglück verstricken, wie συμφοραῖς, Antiph. 3 β 12; Isocr. 4, 127; Σικελίαν πένϑει, Plat. Ep. VII, 351 e; u. mit der andern Struktur, οἶκτον περιβαλών, Eur. I. A. 934; φόβος εἰς τὸ δεῖμα περιβαλών μ' ἄγει, Hel. 319; βρόχῳ περὶ ὦν ἔβαλε τὸν αὐχένα, Her. 4, 60; u. übh. Einem Etwas beilegen, z. B. eine Eigenschaft, Würde, 1, 129, τινί τι; auch ἀνανδρίαν τινί beilegen, Eur. Or. 1031; Pol. vrbdt τῷ λιμένι τεῖχος περιβαλών, 4, 65. 11; übertr., οὐ μικροῖς ἐλαττώμασι περιβεβληκὼς τὴν Ῥώμ ην, 1, 52, 2; ähnlich φυγῇ περιέβαλον τὸν ἄνδρα, sie belegten im mit der Verbannung, Plut. amat. narr. 5. – Häufiger im med., sichumwerfen, umthun, bes. sich Waffen und Kleider anlegen, περιβαλλομένους ἴδε τεύχεα, Od. 22, 148, wohin man auch als Tmesis zu rechnen pflegt περὶ δὲ ζώνην βάλετ' ἰξυῖ, 5, 231 u. öfter; ὁπόσαι στρόφον ἐσϑῆσιν περιβάλλονται, Aesch. Suppl. 853; auch περιβάλλοντό οἱ πτεροφόρον δέμας ϑεοί, Ag. 1118; φάρεα καὶ πλοκάμους περιβαλλόμεναι, Eur. I. T. 1151; κόσμον σώμασιν, Herc. Fur. 334; χλανίδιον, φᾶρος περιβάλλεσϑαι u. dgl., Her. 1, 195. 3, 139. 9, 109; absolut, Matth. 6, 29, wie das act. S. Emp. adv. phys. 1, 90 braucht. So auch von Befestigungswerken, sich zum Schutze herum aufführen, bauen. τείχεα περιεβάλοντο, Her. 1, 141; ἕρκος ὑψηλόν, 7, 192. 9, 96; u. mit doppeltem accus., τεῖχος περιβαλέσϑαι τὴν πόλιν, 1, 163. 6, 46; so auch Thuc. καί τινες καὶ τεῖχος περιεβάλλοντο, 1, 8; ταῖς πόλεσιν ἐρύματα, Xen. Mem. 2, 1, 14; u. mit anderer Struktur, τὴν νῆσον λιϑίνῳ περιεβάλλοντο τείχει, Plat. Critia. 116 a; und τοῠτο γὰρ οὗτος ἔξωϑεν περιβέβληται, Conv. 216 d; auch übertr., sich in einen Wortschwall hüllen, um seine Meinung zu verbergen, ibd. 222 c; viel Umstände machen, Phaed. 272 d. – 2) übertreffen, überlegen sein, ὅσσον ἐμοὶ ἀρετῇ περιβάλλετον ἵπποι, an Tüchtigkeit, Il. 23, 276, wie ὁ γὰρ περιβάλλει ἅπαντας μνηστῆρας δώροισι, Od. 15, 17. – 3) umgeben, umschlingen, umfassen, λαβεῖν ἀμφίβληστρον καὶ περιβαλεῖν πλῆϑος πολλὸν τῶν ἰχϑύων, mit dem Netz eine große Menge Fische einschließen, fangen, Her. 1, 141; χωρία, τόπους, eine Gegend lieb daben, sie oft besuchen, Xen. Cyn. 5, 29; τὸ περιβεβλημένον, die Umgebung, Her. 2, 91. – 4; med. an sich bringen, sichaneignen, in seinen Besitz, seine Gewalt bringen, ἰδίῃ περιβαλλόμενος ἑωυτῷ κέρδεα, Her. 3, 71; πολλὰ ἔσωσε χρήματα τοῖσι Πέρσῃσι, πολλὰ δὲ καὶ αὐτὸς περιεβάλετο, 8, 8; ἀπονητὶ πόλιν περιεβεβλήατο, 6, 25; τόπον, Isocr. 4, 36; δυναστείαν περιβεβλημένοι, ib. 184; κέρδεα, χρήματα u. ä., Xen. Cyr. 1, 4, 17 An. 6, 1, 3 Hell. 4, 8, 17 u. öfter, u. Sp., Pol. πλῆϑος λείας, 1, 29, 7, öfter. – 5) umschiffen, umsegeln, τὸν Ἄϑων περιέβαλλον, Her. 6, 44; αἱ νῆες παραπλεύσασαι καὶ περιβαλοῠσαι Σούνιον, Thuc. 8, 95, vgl. 7, 25.
-
8 περί-κομμα
περί-κομμα, τό, das ringsumher Abgehauene, Kleingehauene, bes. ein Gericht von kleingehacktem Fleisch, χορδαρίου, Ath. III, 95 a u. 96 a aus Alex., vgl. Metagen. ib. VI, 269 f, neben ἀλλᾶντες, komisch übertr., περικόμματα ἐκ σοῦ κατασκευάσω, Ar. Equ. 372, ich haue dich in Kochstücke. – Aber Plut. amat. 19 g. E. braucht es = περικοπή.
-
9 στερκτικός
στερκτικός, zum Lieben gehörig, geschickt, liebend; Arist. H. A. 9, 44; Plut. Alex. 8; τὸ στ. = στοργή, amat. 23.
-
10 συν-τραγῳδέω
συν-τραγῳδέω, mit Einem zusammen eine Tragödie spielen; Luc. Alex. 12; τῇ δόξῃ, in Uebereinstimmung mit, Plut. amat. 35.
-
11 συγ-κατα-ζάω
συγ-κατα-ζάω (s. ζάω), sein Leben hinbringen, τινί, mit Einem, Plut. amat. 2.
-
12 συν-οικ-ουρέω
συν-οικ-ουρέω, mit od. zugleich das Haus hüten, ruhig zu Hause bleiben, Plut. amat. 23.
-
13 συν-ίερος
συν-ίερος, gemeinschaftliche Opfer, gemeinschaftlichen Gottesdienst, gemeinschaftliche Tempel habend, übh. zusammen mit Einem verehrt, τινός, καὶ σύνναος Plut. amat. 9.
-
14 σύκινος
σύκινος, vom Feigenbaume od. von Feigen gemacht; πόμα, ein Trank von abgekochten Feigen, Plut. amat. 5; ξύλον, Holz vom Feigenbaume, Ar. Vesp. 145 Plat. Hipp. mai. 291 c, das weich und schwammig, und deshalb nicht zu gebrauchen ist. – Dah. übertr. = unbrauchbar, untauglich, schwach, σύκινος ἀνήρ, schwacher, feiger Mensch, Ar. Plut. 946, wo der Schol. zu vgl., der ἀσϑενής erklärt, aber auch eine Anspielung auf συκοφάντης darin findet; Theocr. 10, 43; γνώμη, schwacher Verstand, Luc. adv. ind. 6; ἐπικουρία, schwache Hülfe, Schol. Ar. Lys. 110.
-
15 σύν-νᾱος
σύν-νᾱος, zusammen in einem Tempel verehrt, καὶ συνίερός τινος Plut. amat. 9, u. öfter.
-
16 σῑτευτής
σῑτευτής, ὁ, der Viehmäster, Plut. amat. 4.
-
17 φιλ-ευριπίδης
φιλ-ευριπίδης, ὁ, Freund des Euripides; Plut. amat. 10; Ath. VIII, 342 b.
-
18 χηρόω
χηρόω, trans., leer od. öde machen, entblößen, χήρωσε δ' ἀγυιάς, er machte die Straßen leer, nämlich von Menschen, entvölkerte sie, Il. 5, 642; Ἄργος ἀνδρῶν ἐχηρώϑη Her. 6, 83; berauben, τινά τινος, χήρωσεν ἡλίου Antp. Sid. 105 (VII, 172); bes. des Gatten, der Eltern berauben, zur Wittwe, Waise machen, χήρωσας δὲ γυναῖκα Il. 17, 36; ἅλις Πριάμου γαῖ' ἐχήρωσ' Ἑλλάδα Eur. Cycl. 303; u. im med., χηρώσαντο πόληα Qu. Sm. 9, 351. – Auch intrans., wie χηρεύω, im Wittwenstande, als Waise leben, Plut. amat. 2; übh. entbehren, Mangel haben, τινός, Theogn. 950. – Im hymn. od. scol. des Aristot. (Ilg. 31; Jacobs Anth. I p. 110) Ἀταρνέος ἔντροφος ἠελίου χήρωσεν αὐγάς, d. i. ἑαυτὸν ἐστέρησε τοῦ βίου; od. wie Ath. XV, 696 d erkl., τετελευτηκέναι Ἑρμείαν.
-
19 χλαμύς
χλαμύς, ύδος, ἡ, verwandt mit χλαῖνα, w. m. s., ein weites und grobes Oberkleid der Männer, Ar. Lys. 987; bes. der Reiter und der als Reiter dienenden ἔφηβοι, welche die χλαμύς ablegten, sobald sie Männer wurden, vgl. Mein. Men. p. 368; Mel. 9 (XII, 78); so auch τῆς χλαμύδος ἔϑιγε μόνον Plut. amat. 10, d. i. er war kaum Ephebe geworden; dah. Kriegsmantel, Kriegskleid, auch Feldherrnmantel. Ursprünglich eine macedonische Erfindung, deren Sappho zuerst gedacht haben soll, Poll. 10, 124; vgl. Böckh Att. Staatsh. I p. 115. Seltner als eine bürgerliche Tracht erwähnt, Locell. Xen. Ephes. 1, 8.
-
20 χλαμύδιον
См. также в других словарях:
Amat — ist der Name folgender Personen: Elies Rogent i Amat (1821–1897), katalanischer Architekt und bedeutender Vordenker des Modernisme, siehe Elies Rogent Luigi Amat di San Filippo e Sorso (1796–1878), Kardinal der römisch katholischen Kirche Manuel… … Deutsch Wikipedia
Amat [1] — Amat, Insel, so v.w. Tahiti … Pierer's Universal-Lexikon
Amat [2] — Amat, Gewicht in Batavia = 2 Pekul od. 225 Zollpfund … Pierer's Universal-Lexikon
Amat — Amat, Handelsgewicht im niederländ. Ostindien, = 2 Pikol = 123,042 kg … Meyers Großes Konversations-Lexikon
Amat — Amat, Handelsgewicht in Batavia = 123,5 oder 125 kg … Lexikon der gesamten Technik
Amat — Amat, Gewicht in Niederländ. Ostindien, 2 Pikul = 123 kg … Kleines Konversations-Lexikon
Amat — Amat, Gewicht in Batavia, = 225 Zollpfund … Herders Conversations-Lexikon
Amat — Adjectif d origine latine (amatus = aimé) devenu nom de personne. C est dans le Rouergue que le nom est le plus répandu, il est également présent en Catalogne … Noms de famille
Amat — Cette page d’homonymie répertorie des personnes (réelles ou fictives) partageant un même patronyme. David Amat est un joueur français de rugby à XIII. Hamzah Awang Amat est un dalang de Wayang Kulit (artiste de théâtre d ombres malaisien).… … Wikipédia en Français
Amat — Ạmat, indonesisches Gewicht: 1 Amat= 123,4 kg. … Universal-Lexikon
Amat-Mamu — Amat Mamu, fl. ca. 1750 B.C., Sippar in ancient Babylonia, was a scribe whose existence is known from the cuniform tablets on which she wrote.Amat Mamu was a Naditu priestess and temple scribe in Sippar, in ancient Babylonia. We know she lived in … Wikipedia