Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

aliter+c

  • 121 consultantes

    1.
    consultō, adv., v. consulo, P. a. fin.
    2.
    consulto, āvi, ātum, 1, v. freq. a. [consulo].
    I.
    To reflect, consider maturely, to consult, take counsel, deliberate.
    A.
    In gen. (class.).
    (α).
    With acc.:

    quid illaec illic in consilio duae secreto consultant?

    Plaut. Bacch. 5, 2, 38:

    ad haec consultanda procurandaque,

    Liv. 1, 21, 1:

    ad eam rem consultandam,

    id. 1, 55, 6; 28, 26, 1; 5, 25, 8 al.:

    cum in senatu res major quaepiam consultata est,

    Gell. 1, 23, 5.—
    (β).
    With a rel.-clause:

    anquirunt aut consultant, conducat id necne de quo deliberant,

    Cic. Off. 1, 3, 9; so with utrum, an, etc., id. Att. 16, 8, 2:

    quid in illis statuamus consultare,

    Sall. C. 52, 3:

    decemviri consultant quid opus facto sit,

    Liv. 3, 38, 4; 4, 31, 8; 6, 19, 4; 36, 8, 6 al.—
    (γ).
    With de or super, in, etc.:

    deliberare et consultare de officio,

    Cic. Off. 3, 2, 7;

    de summā rerum,

    Liv. 10, 25, 11; Suet. Ner. 2 al.:

    de exitu fortunarum suarum consultabant,

    Caes. B. G. 7, 77:

    de bello,

    id. ib. 5, 53; id. B. C. 1, 71:

    de rebus dubiis,

    Sall. C. 51, 1; Liv. 22, 53, 4; 23, 25, 4; 36, 14, 6;

    44, 35, 6: consultandum super re magnā et atroci,

    Tac. A. 2, 28 fin.:

    in medium,

    Sall. H. 4, 12 Dietsch; Tac. H. 2, 37:

    in commune,

    Plin. Ep. 6, 16, 15:

    propter ipsam rem, de quā sententiae rogantur, consultabitur,

    Quint. 3, 8, 18.—
    (δ).
    Absol.: [p. 443] male corde consultare, to meditate evil in the heart, Plaut. Truc. 2, 1, 15:

    nimium consultas diu,

    id. Curc. 1, 3, 51:

    si ex re consultas tuā,

    for your own good, id. As. 3, 1, 35; Sall. H. 4, 12; Liv. 2, 4, 3; 2, 57, 2; 9, 3, 1; 24, 22, 10; Quint. 3, 8, 15; 3, 8, 37; Suet. Ner. 15 al.—
    2.
    Transf., of language used in counsel:

    pars deliberativa de tempore futuro consultat, quaerit etiam de praeterito,

    Quint. 3, 8, 6.—
    B.
    Esp.: consultare alicui, to take care of one, have a care for (rare):

    delecti (sc. Patres) reipublicae consultabant,

    Sall. C. 6, 6; Aur. Vict. Caes. 15 fin.
    2.
    Meton., to take a resolution, resolve: Phron. Abi, abi. Strab. Consultavi istuc mihi,. Plaut. Truc. 5, 50 Weise ( loc. corrupt.; alii aliter).—
    II.
    Consultare aliquem, to consult one, to go to for counsel, to ask counsel of, etc. (rare):

    quid me consultas, quid agas?

    Plaut. Mil. 4, 3, 4; cf.:

    senes ab domo ad consultandum arcessunt,

    Liv. 9, 9, 12:

    me (amantes),

    Tib. 1, 4, 78:

    aves,

    Plin. Pan. 76, 7:

    astrologos,

    Tert. Apol. 35. In this sense also in the form consultor, āri, 1, v. dep. a., Tert. adv. Herm. 18, acc. to Isa. 40, 14 (in Heb. the Niph.).—P. a. as subst.
    A.
    consultātum, i, n., a resolution, decision, = consultum ( poet. and late Lat.) senatus consultata, Sil. 6, 455:

    Christi,

    Tert. Pudic. 18.—
    B.
    consultantes, ium, m., they who seek advice; of a lawyer, etc., clients, Liv. Epit. 54;

    of an oracle,

    Plin. 32, 2, 8, § 17.

    Lewis & Short latin dictionary > consultantes

  • 122 consultatum

    1.
    consultō, adv., v. consulo, P. a. fin.
    2.
    consulto, āvi, ātum, 1, v. freq. a. [consulo].
    I.
    To reflect, consider maturely, to consult, take counsel, deliberate.
    A.
    In gen. (class.).
    (α).
    With acc.:

    quid illaec illic in consilio duae secreto consultant?

    Plaut. Bacch. 5, 2, 38:

    ad haec consultanda procurandaque,

    Liv. 1, 21, 1:

    ad eam rem consultandam,

    id. 1, 55, 6; 28, 26, 1; 5, 25, 8 al.:

    cum in senatu res major quaepiam consultata est,

    Gell. 1, 23, 5.—
    (β).
    With a rel.-clause:

    anquirunt aut consultant, conducat id necne de quo deliberant,

    Cic. Off. 1, 3, 9; so with utrum, an, etc., id. Att. 16, 8, 2:

    quid in illis statuamus consultare,

    Sall. C. 52, 3:

    decemviri consultant quid opus facto sit,

    Liv. 3, 38, 4; 4, 31, 8; 6, 19, 4; 36, 8, 6 al.—
    (γ).
    With de or super, in, etc.:

    deliberare et consultare de officio,

    Cic. Off. 3, 2, 7;

    de summā rerum,

    Liv. 10, 25, 11; Suet. Ner. 2 al.:

    de exitu fortunarum suarum consultabant,

    Caes. B. G. 7, 77:

    de bello,

    id. ib. 5, 53; id. B. C. 1, 71:

    de rebus dubiis,

    Sall. C. 51, 1; Liv. 22, 53, 4; 23, 25, 4; 36, 14, 6;

    44, 35, 6: consultandum super re magnā et atroci,

    Tac. A. 2, 28 fin.:

    in medium,

    Sall. H. 4, 12 Dietsch; Tac. H. 2, 37:

    in commune,

    Plin. Ep. 6, 16, 15:

    propter ipsam rem, de quā sententiae rogantur, consultabitur,

    Quint. 3, 8, 18.—
    (δ).
    Absol.: [p. 443] male corde consultare, to meditate evil in the heart, Plaut. Truc. 2, 1, 15:

    nimium consultas diu,

    id. Curc. 1, 3, 51:

    si ex re consultas tuā,

    for your own good, id. As. 3, 1, 35; Sall. H. 4, 12; Liv. 2, 4, 3; 2, 57, 2; 9, 3, 1; 24, 22, 10; Quint. 3, 8, 15; 3, 8, 37; Suet. Ner. 15 al.—
    2.
    Transf., of language used in counsel:

    pars deliberativa de tempore futuro consultat, quaerit etiam de praeterito,

    Quint. 3, 8, 6.—
    B.
    Esp.: consultare alicui, to take care of one, have a care for (rare):

    delecti (sc. Patres) reipublicae consultabant,

    Sall. C. 6, 6; Aur. Vict. Caes. 15 fin.
    2.
    Meton., to take a resolution, resolve: Phron. Abi, abi. Strab. Consultavi istuc mihi,. Plaut. Truc. 5, 50 Weise ( loc. corrupt.; alii aliter).—
    II.
    Consultare aliquem, to consult one, to go to for counsel, to ask counsel of, etc. (rare):

    quid me consultas, quid agas?

    Plaut. Mil. 4, 3, 4; cf.:

    senes ab domo ad consultandum arcessunt,

    Liv. 9, 9, 12:

    me (amantes),

    Tib. 1, 4, 78:

    aves,

    Plin. Pan. 76, 7:

    astrologos,

    Tert. Apol. 35. In this sense also in the form consultor, āri, 1, v. dep. a., Tert. adv. Herm. 18, acc. to Isa. 40, 14 (in Heb. the Niph.).—P. a. as subst.
    A.
    consultātum, i, n., a resolution, decision, = consultum ( poet. and late Lat.) senatus consultata, Sil. 6, 455:

    Christi,

    Tert. Pudic. 18.—
    B.
    consultantes, ium, m., they who seek advice; of a lawyer, etc., clients, Liv. Epit. 54;

    of an oracle,

    Plin. 32, 2, 8, § 17.

    Lewis & Short latin dictionary > consultatum

  • 123 consulto

    1.
    consultō, adv., v. consulo, P. a. fin.
    2.
    consulto, āvi, ātum, 1, v. freq. a. [consulo].
    I.
    To reflect, consider maturely, to consult, take counsel, deliberate.
    A.
    In gen. (class.).
    (α).
    With acc.:

    quid illaec illic in consilio duae secreto consultant?

    Plaut. Bacch. 5, 2, 38:

    ad haec consultanda procurandaque,

    Liv. 1, 21, 1:

    ad eam rem consultandam,

    id. 1, 55, 6; 28, 26, 1; 5, 25, 8 al.:

    cum in senatu res major quaepiam consultata est,

    Gell. 1, 23, 5.—
    (β).
    With a rel.-clause:

    anquirunt aut consultant, conducat id necne de quo deliberant,

    Cic. Off. 1, 3, 9; so with utrum, an, etc., id. Att. 16, 8, 2:

    quid in illis statuamus consultare,

    Sall. C. 52, 3:

    decemviri consultant quid opus facto sit,

    Liv. 3, 38, 4; 4, 31, 8; 6, 19, 4; 36, 8, 6 al.—
    (γ).
    With de or super, in, etc.:

    deliberare et consultare de officio,

    Cic. Off. 3, 2, 7;

    de summā rerum,

    Liv. 10, 25, 11; Suet. Ner. 2 al.:

    de exitu fortunarum suarum consultabant,

    Caes. B. G. 7, 77:

    de bello,

    id. ib. 5, 53; id. B. C. 1, 71:

    de rebus dubiis,

    Sall. C. 51, 1; Liv. 22, 53, 4; 23, 25, 4; 36, 14, 6;

    44, 35, 6: consultandum super re magnā et atroci,

    Tac. A. 2, 28 fin.:

    in medium,

    Sall. H. 4, 12 Dietsch; Tac. H. 2, 37:

    in commune,

    Plin. Ep. 6, 16, 15:

    propter ipsam rem, de quā sententiae rogantur, consultabitur,

    Quint. 3, 8, 18.—
    (δ).
    Absol.: [p. 443] male corde consultare, to meditate evil in the heart, Plaut. Truc. 2, 1, 15:

    nimium consultas diu,

    id. Curc. 1, 3, 51:

    si ex re consultas tuā,

    for your own good, id. As. 3, 1, 35; Sall. H. 4, 12; Liv. 2, 4, 3; 2, 57, 2; 9, 3, 1; 24, 22, 10; Quint. 3, 8, 15; 3, 8, 37; Suet. Ner. 15 al.—
    2.
    Transf., of language used in counsel:

    pars deliberativa de tempore futuro consultat, quaerit etiam de praeterito,

    Quint. 3, 8, 6.—
    B.
    Esp.: consultare alicui, to take care of one, have a care for (rare):

    delecti (sc. Patres) reipublicae consultabant,

    Sall. C. 6, 6; Aur. Vict. Caes. 15 fin.
    2.
    Meton., to take a resolution, resolve: Phron. Abi, abi. Strab. Consultavi istuc mihi,. Plaut. Truc. 5, 50 Weise ( loc. corrupt.; alii aliter).—
    II.
    Consultare aliquem, to consult one, to go to for counsel, to ask counsel of, etc. (rare):

    quid me consultas, quid agas?

    Plaut. Mil. 4, 3, 4; cf.:

    senes ab domo ad consultandum arcessunt,

    Liv. 9, 9, 12:

    me (amantes),

    Tib. 1, 4, 78:

    aves,

    Plin. Pan. 76, 7:

    astrologos,

    Tert. Apol. 35. In this sense also in the form consultor, āri, 1, v. dep. a., Tert. adv. Herm. 18, acc. to Isa. 40, 14 (in Heb. the Niph.).—P. a. as subst.
    A.
    consultātum, i, n., a resolution, decision, = consultum ( poet. and late Lat.) senatus consultata, Sil. 6, 455:

    Christi,

    Tert. Pudic. 18.—
    B.
    consultantes, ium, m., they who seek advice; of a lawyer, etc., clients, Liv. Epit. 54;

    of an oracle,

    Plin. 32, 2, 8, § 17.

    Lewis & Short latin dictionary > consulto

  • 124 contendo

    con-tendo, di, tum, 3, v. a. and n., to stretch, stretch out vigorously, to draw tight, strain.
    I.
    Lit. (rare and mostly poet.):

    arcum,

    Verg. A. 12, 815; Ov. M. 6, 286; id. R. Am. 435: tormenta, Sisen. ap. Non. p. 258, 27; Cic. Tusc. 2, 24, 57: muscipula, Lucil. ap. Non. p. 181, 31:

    tenacia vincla,

    Verg. G. 4, 412:

    ilia risu,

    Ov. A. A. 3, 285: pontem in alto, Enn. ap. Varr. L. L. 7, § 21 Müll. (Ann. v. 358 Vahl.):

    oculi contendunt se,

    Lucr. 4, 810.— Of stringed instruments, to tune by stretching the strings:

    ut in fidibus pluribus, si nulla earum ita contenta nervis sit, ut concentum servare possit,

    Cic. Fin. 4, 27, 75; cf. infra, P. a.—
    B.
    Meton.
    1.
    (Causa pro effectu.) Of weapons, to shoot, hurl, dart, throw:

    infensam hastam,

    Verg. A. 10, 521:

    tela,

    id. ib. 12, 815:

    sagittas nervo,

    Sil. 1, 323:

    telum aërias in auras,

    Verg. A. 5, 520. —
    2.
    Of places, neutr., to stretch, reach, extend:

    haec patulum vallis contendit in orbem,

    Calp. Ecl. 7, 30:

    Cappadocum gens usque ad Cyrresticam ejus regionem parte suā, quae vocatur Cataonia, contendit,

    Plin. 6, 8, 8, § 24.—
    II.
    Trop. (freq. in prose and poetry); act., to strain eagerly, to stretch, exert, to direct one's mental powers to something, to pursue or strive for earnestly; or neutr., to exert one's self, to strive zealously for something, etc.
    A.
    In gen.
    1.
    Act.
    (α).
    With acc.:

    magnum fortasse onus, verum tamen dignum, in quo omnis nervos aetatis industriaeque meae contenderem,

    Cic. Verr. 1, 12, 35; cf.:

    contendit omnis nervos Chrysippus, ut persuadeat, etc.,

    id. Fat. 10, 21:

    summas vires de palmā,

    Lucr. 4, 990:

    animum in curas,

    Ov. P. 1, 5, 11:

    quo se dira libido,

    Lucr. 4, 1043:

    tamen id sibi contendendum aut aliter non transducendum exercitum existimabat,

    Caes. B. G. 4, 17; cf.:

    id contendere et laborare, ne ea, etc.,

    id. ib. 1, 31; Cic. Verr. 2, 2, 21, § 52: et petere imperium populi et contendere honores, Varr. ap. Non. p. 259, 32.—
    (β).
    With inf., to exert one's self vigorously to do something, to apply one's self with zeal to, to go to:

    hunc locum duabus ex partibus oppugnare contendit,

    Caes. B. G. 5, 21:

    summā vi transcendere in hostium naves,

    id. ib. 3, 15:

    fugā salutem petere,

    id. ib. al.; Quint. 10, 1, 125:

    neque ego nunc hoc contendo... mutare animum, sed, etc.,

    Cic. Q. Fr. 1, 1, 13, § 38.—
    2.
    Neutr.:

    quantum coniti animo potes, quantum labore contendere... tantum fac ut efficias,

    Cic. Off. 3, 2, 6.— With ut:

    quántum potero voce contendam, ut populus hoc Romanus exaudiat,

    Cic. Lig. 3, 6; so,

    remis, ut eam partem insulae caperet,

    Caes. B. G. 5, 8 et saep.:

    contende quaeso atque elabora, ut, etc.,

    Cic. Q. Fr. 1, 1, 14, § 42.— Absol.:

    vociferarer et, quantum maxime possem, contenderem,

    Cic. Fl. 16, 38 al.:

    non possis oculo quantum contendere Lynceus (= collineare),

    to aim at, Hor. Ep. 1, 1, 28.—
    B.
    In partic.,
    1.
    To direct or bend one's course eagerly somewhere; or, neutr., to strive to get to a place, to seek to arrive at, to go, march, or journey hastily to, etc.
    a.
    Act.
    (α).
    With acc. (very rare):

    rectā plateā cursum suum,

    Plaut. Cist. 2, 1, 58:

    nocte unā tantum itineris,

    Cic. Rosc. Am. 34, 97.—
    (β).
    With inf. (freq.):

    Bibracte ire,

    Caes. B. G. 1, 23; so,

    ire cum his legionibus,

    id. ib. 1, 10:

    in Britanniam proficisci,

    id. ib. 4, 20:

    in provinciam reverti,

    id. ib. 3, 6 fin.:

    Dyrrhachium petere,

    Cic. Planc. 41, 97; cf.:

    proxima litora petere cursu,

    Verg. A. 1, 158; and:

    iter a Vibone Brundisium terrā petere,

    Cic. Planc. 40, 96 Wund.—
    b.
    Neutr. (so most freq.):

    in Italiam magnis itineribus,

    Caes. B. G. 1, 10; cf.:

    huc magnis itineribus,

    id. ib. 1, 38 fin.:

    huc magno cursu,

    id. ib. 3, 19:

    inde in Italiam,

    id. ib. 1, 33:

    in fines Sigambrorum,

    id. ib. 4, 18:

    in castra,

    id. ib. 4, 37:

    ex eo loco ad flumen,

    id. ib. 2, 9:

    ad Rhenum finesque Germanorum,

    id. ib. 1, 27 fin.:

    ad oppidum Noviodunum,

    id. ib. 2, 12:

    ad castra,

    id. ib. 2, 19 fin.; 3, 24 fin.:

    ad hostes,

    id. ib. 5, 9:

    ad Amanum,

    Cic. Att. 5, 20, 3: Tarentum ad Heraclidem Ponticum, Varr. ap. Non. p. 260, 19:

    Lacedaemonem,

    Nep. Cim. 3, 3:

    domum,

    Caes. B. G. 2, 24 fin. et saep.:

    ad ultimum animo,

    Cic. Mur. 31, 65; cf.:

    magna spectare atque ad ea rectis studiis contendere,

    id. Off. 2, 13, 44:

    ad summam laudem gloriamque maximis laboribus et periculis,

    id. Phil. 14, 12, 32:

    ad salutem,

    Caes. B. G. 3, 3 fin.
    2.
    ( Neutr.) To measure or try one's strength with, with weapons, by words, in action, etc.; to strive, dispute, fight, contend against, vie with; constr. with cum aliquo, contra or adversus aliquem, the dat., inter se, or absol.
    (α).
    Cum aliquo:

    neque post id tempus umquam summis nobiscum copiis hostes contenderunt,

    Caes. B. G. 5, 17 fin.; 1, 36:

    cum Sequanis bello,

    id. ib. 7, 67 fin.:

    cum eo armis,

    Cic. Att. 7, 9, 2:

    cum magnis legionibus parvā manu,

    Sall. C. 53, 3:

    cum barbaro,

    Nep. Con. 4, 3:

    cum victore,

    Hor. S. 1, 9, 42:

    mecum ingenio et arte,

    Prop. 2 (3), 24, 23 al.:

    cum eo de principatu,

    Nep. Arist. 1, 1; cf. id. Ages. 1, 4 al.:

    divitiis et sumptibus, non probitate neque industriā cum majoribus suis,

    Sall. J. 4, 7:

    humilitas cum dignitate et amplitudine,

    Cic. Rosc. Am. 47, 136.—So with acc. of neutr. pron.:

    tamenne vereris, ut possis haec contra Hortensium contendere?

    Cic. Quint. 25, 78.—
    (β).
    Contra aliquem:

    contra populum Romanum armis,

    Caes. B. G. 2, 13:

    tauri pro vitulis contra leones summā vi impetuque contendunt,

    Cic. Fin. 3, 20, 66:

    contra vim gravitatemque morbi,

    id. Phil. 9, 7, 15:

    nihil contra naturam universam,

    id. Off. 1, 31, 110; Cat. 64, 101.—
    * (γ).
    Adversus aliquem: non contendam ego adversus te, Anton. ap. Cic. Att. 14, 13, A, 2.—
    (δ).
    With dat. ( poet.):

    hirundo cycnis,

    Lucr. 3, 6:

    Homero,

    Prop. 1, 7, 3; 1, 14, 7:

    Pindaricis plectris,

    Stat. S. 1, 3, 101.—
    (ε).
    Inter se:

    hi cum tantopere de potentatu inter se multos annos contenderent,

    Caes. B. G. 1, 31, 4; 1, 5, 3:

    viribus inter se,

    Lucr. 3, 784.— Impers.:

    interim proelio equestri inter duas acies contendebatur,

    the contest was carried on, Caes. B. G. 2, 9.—
    (ζ).
    Absol.:

    proelio,

    Caes. B. G. 1, 48; 1, 50 fin.;

    3, 28 al.: magis virtute quam dolo,

    id. ib. 1, 13; Nep. Epam. 2, 5:

    translatio non habet quaestionem, de quā contendit orator, sed propter quam contendit,

    Quint. 3, 6, 72; cf. id. 6, 1, 50; 7, 9, 3 al.— Impers.:

    summo jure contenditur,

    Cic. Caecin. 23, 65:

    de his lite contenditur,

    Quint. 3, 4, 8:

    de personis judicatur, sed de rebus contenditur,

    id. 10, 5, 13.—
    * b.
    In auctions, to vie with in bidding, to bid against: is liceri non destitit;

    illi quoad videbatur ferri aliquo modo posse, contenderunt,

    Cic. Verr. 2, 3, 42, § 99.—
    3.
    ( Act.) To place together in comparison, to compare, contrast; constr. with cum, ad, the dat., or acc. only.
    (α).
    With cum: tuam iram contra cum ira Liberi, Naev. ap. Non. p. 259, 7; Caecil. ib. p. 259, 1:

    id cum defensione nostrā,

    Cic. Rosc. Am. 33, 93:

    rationem meam cum tuā ratione,

    id. N. D. 3, 4, 10; Tac. A. 4, 32 al.: suam vitam mecum, Licinius, Macer. ap. Non. p. 259, 3.—
    * (β).
    With ad: ut vim contendas tuam ad majestatem viri, Att. ap. Non. p. 259, 5 (Trag. Rel. v. 648 Rib.).—
    (γ).
    With dat.: Thestiadas Ledae, Lucil. ap. Non. p. 258, 30:

    vellera potantia Aquinatem fucum Sidonio ostro,

    Hor. Ep. 1, 10, 26; Aus. Grat. Act. 14 al.—
    (δ).
    With [p. 447] acc. only: anulum, Plaut. Fragm. ap. Non. p. 258, 29:

    ipsas causas, quae inter se confligunt,

    Cic. Cat. 2, 11, 25:

    leges,

    id. Inv. 2, 49, 145:

    suam quaeque nobilitatem, formam, opes,

    Tac. A. 12, 1:

    vetera et praesentia,

    id. ib. 13, 3.—
    4.
    ( Act.) To demand, ask, solicit, entreat, beg earnestly, to seek to gain:

    cum a me peteret et summe contenderet, ut suum propinquum defenderem,

    Cic. Quint. 24, 77:

    verecundius a te, si quae magna res mihi petenda esset, contenderem,

    id. Fam. 2, 6, 1; so,

    ab aliquo,

    id. Verr. 2, 2, 53, § 131; id. de Or. 1, 36, 166; id. Rosc. Am. 1, 4; id. Fam. 13, 7, 3; cf.:

    a magistris de proferendo die,

    id. ib. 12, 30, 5; id. Q. Fr. 3, 1, 5, § 15:

    ne quid contra aequitatem,

    id. Off. 2, 20, 71:

    omni opere, ut, etc.,

    Suet. Dom. 2:

    magno opere, ne, etc.,

    id. Aug. 27; id. Vit. 3:

    pertinaciter,

    id. Caes. 1.—
    5.
    ( Act.) To assert, affirm earnestly, to maintain or contend energetically.
    (α).
    With acc. and inf.:

    sic ego hoc contendo, me tibi ipsi adversario cujuscumque tribus rationem poposceris redditurum,

    Cic. Planc. 19, 48; id. Sest. 50, 107; id. Arch. 7, 15:

    apud eos contendit falsa esse delata,

    Nep. Them. 7, 2; id. Epam. 8, 1:

    illud pro me majoribusque meis contendere ausim, nihil nos... scientes fuisse,

    Liv. 6, 40, 5; Quint. prooem. § 11; 1, 2, 25; Suet. Calig. 15; id. Dom. 6; Lucr. 5, 1343; Cat. 44, 4; Ov. M. 2, 855; Hor. Ep. 1, 16, 37 al.—
    (β).
    Absol. (very rare):

    si manantia corpuscula iter claudunt, ut Asclepiades contendit,

    Cels. 1, praef. § 28.—Hence, contentus, a, um, P. a.
    A.
    Lit., stretched, strained, tense, tight:

    qui jam contento, jam laxo fune laborat,

    Hor. S. 2, 7, 20:

    acies oculorum,

    Lucr. 1, 325; cf.:

    contentis oculis prosequi aliquem,

    Suet. Tib. 7:

    contentis corporibus facilius feruntur onera (opp. remissa),

    Cic. Tusc. 2, 23, 54; cf.:

    contentā cervice trahunt plaustra (boves),

    Verg. G. 3, 536:

    Placideiani contento poplite miror Proelia,

    with the knee stiffly bent, Hor. S. 2, 7, 97.—
    B.
    Trop., eager, intent:

    contenta mens fuit in eā ratione,

    Lucr. 4, 965; cf. Ov. M. 15, 515:

    et contentā voce atrociter dicere et summissā leniter,

    Cic. Or. 17, 56:

    ad tribunatum contento studio cursuque veniamus,

    id. Sest. 6, 13.— Sup.:

    contentissimā voce clamitans,

    App. M. 4, p. 147.— Adv.: con-tentē, earnestly, with great exertion, vehemently:

    pro se dicere... mittere contentius,

    Cic. Tusc. 2, 24, 57; cf.:

    acriter atque contente pro suis decretis propugnare,

    Gell. 18, 1, 2:

    contentissime clamitare, App. Flor. n. 8: contentius ambulare,

    Cic. Tusc. 5, 34, 97:

    ornamentis iisdem uti fere licebit, alias contentius, alias summissius,

    id. de Or. 3, 55, 212:

    aliquid curiose atque contente lectitare,

    Gell. 3, 3, 1.

    Lewis & Short latin dictionary > contendo

  • 125 craticulus

    crātĭcŭlus, a, um, adj. dim. [cratis], composed of lattice-work, wattled:

    lucernae,

    Cato, R. R. 13, 1: aliter alii.

    Lewis & Short latin dictionary > craticulus

  • 126 decet

    dĕcet, cuit, 2, v. impers. [Sanscr. dacas, fame; Gr. dokeô, to seem, think; Lat. decus, dignus]. It is seemly, comely, becoming,; it beseems, behooves, is fitting, suitable, proper (for syn. v. debeo init.):

    decere quasi aptum esse consentaneumque tempori et personae,

    Cic. Or. 22, 74; cf. also nunc quid aptum sit, hoc est, quid maxime deceat in oratione videamus, id. de Or. 3, 55, 210 (very freq. and class.; not in Caes.).—Constr., with nom. or inf. of the thing, and with acc.; less freq. with dat. of the pers.; sometimes absol.
    a.
    With nom. rei
    (α).
    and acc. pers.: Ph. Quin me aspice et contempla, ut haec (sc. vestis) me decet. Sc. Virtute formae id evenit, te ut deceat, quicquid habeas, Plaut. Most. 1, 3, 16 sq.; cf.:

    quem decet muliebris ornatus, quem incessus psaltriae, Cic. Clod. fragm. 5, p. 105 ed. Beier: te toga picta decet,

    Prop. 4, 4, 53 al.; Hor. Ep. 1, 18, 30; Quint. 8, 5, 28;

    and nec habitus triumphalis feminas deceat,

    id. 11, 1, 3; cf.:

    omnis Aristippum color decuit,

    Hor. Ep. 1, 17, 23:

    intonsus crinis deum,

    Tib. 1, 4, 38; cf.:

    neglecta decet multas coma,

    Ov. A. A. 3, 153; id. F. 2, 106 et saep.:

    id maxime quemque decet, quod est cujusque maxime suum,

    Cic. Off. 1, 31, 113:

    quod omnes et semper et ubique decet,

    Quint. 11, 1, 14:

    non si quid Pholoen satis, Et te, Chlori, decet,

    Hor. Od. 3, 15, 8 et saep.:

    qui flexus deceat miserationem,

    Quint. 1, 11, 12:

    civitatem quis deceat status,

    Hor. Od. 3, 29, 25 et saep.—In plur.:

    quem tenues decuere togae nitidique capilli,

    Hor. Ep. 1, 14, 32:

    te non citharae decent,

    id. Od. 3, 15, 14:

    alba decent Cererem: vestes Cerealibus albas Sumite,

    Ov. F. 4, 619; id. M. 1, 457 et saep.:

    nec velle experiri, quam se aliena deceant,

    Cic. Off. 1, 31, 113; Quint. 6, 1, 25:

    illa quoque diversa bonum virum decent,

    id. 11, 1, 42 et saep.:

    duo verba uni apposita ne versum quidem decuerint,

    id. 8, 6, 43.—
    (β).
    Without acc. pers.:

    nihil est difficilius quam quid deceat videre,

    Cic. Or. 21, 70; cf.:

    quid deceat et quid aptum sit personis,

    id. Off. 1, 34 fin.:

    casus singularis magis decuit,

    Quint. 8, 3, 20; id. 11, 3, 161 et saep.:

    idem fere in omni genere causarum et proderit et decebit,

    id. 11, 1, 14; cf. id. 9, 4, 21.—In plur.:

    ubi lepos, joci, risus, vinum, ebrietas decent,

    Plaut. Ps. prol. 20:

    cum magna pars est exhausta orationis, pene omnia decent,

    Quint. 11, 3, 147; 150; id. 11, 1, 48 et saep. —
    (γ).
    With dat.:

    istuc facinus nostro generi non decet,

    Plaut. Am. 2, 2, 188: certa est ratio quae deceat philosopho, Apul. Flor. 3, p. 355, 13; Plaut. Pers. 2, 2, 34; cf. infra. —
    b.
    With inf.
    (α).
    and acc. pers.:

    non te mihi irasci decet,

    Plaut. Am. 1, 3, 24:

    hanc maculam nos decet effugere,

    Ter. Ad. 5, 8, 31:

    oratorem irasci minime decet,

    Cic. Tusc. 4, 25; Quint. 12, 6, 3; Ov. M. 3, 265; so freq. with inf. pass.:

    specimen naturae capi debet ex optima quaque natura,

    Cic. Tusc. 1, 14, 32:

    mortalin' decuit violari vulnere divum?

    Verg. A. 12, 797; Ter. And. prol. 16. —
    (β).
    Without acc.:

    injusta ab justis impetrare non decet,

    Plaut. Am. prol. 35:

    exemplis grandioribus decuit uti,

    Cic. Div. 1, 20; Ov. M. 8, 27:

    nunc decet caput impedire myrto: nunc et in umbrosis Fauno decet immolare lucis,

    Hor. Od. 1, 4, 9 sq.; id. Ep. 1, 17, 2; Pers. 3, 27.—
    (γ).
    With dat.:

    decet tantae majestati eas servare leges, quibus, etc.,

    Dig. 32, 1, 23:

    ita uti liberali esse ingenio decet,

    Ter. Hec. 1, 2, 89:

    prima certe pensari decet populo utrum, etc.,

    Liv. 34, 58, 8.
    c.
    Absol.
    (α).
    with acc. pers.:

    ita ut vos decet,

    Plaut. Most. 3, 2, 40; cf.:

    facis, ut te decet,

    Ter. Andr. 2, 5, 10; id. Heaut. 5, 5, 10:

    ita uti fortes decet milites,

    id. Eun. 4, 7, 44; cf.: id. Andr. 2, 6, 14:

    illum decet,

    Quint. 9, 4, 15 et saep.—
    (β).
    Without case:

    eia haud sic decet,

    Ter. Eun. 5, 9, 35; cf. id. Hec. 2, 2, 10:

    fecisti ut decuerat,

    id. ib. 4, 4, 66:

    minus severe quam decuit,

    Cic. Phil. 6, 1:

    velata parte oris, quia sic decebat,

    it was becoming, Tac. A. 13, 45:

    nihil aliter ac deceat,

    id. Att. 6, 3, 8: perge;

    decet,

    Verg. A. 12, 153 et saep.—
    (γ).
    With dat.:

    ita nobis decet,

    Ter. Ad. 5, 8, 5; id. Heaut. 5, 2, 12:

    locum editiorem quam victoribus decebat,

    Sall. H. 1, 98 (Serv. Verg. A. 8, 127.)— Hence, dĕcens, entis, P. a. (freq. in Hor., Ov., and post-Aug. prose, esp. Quint.; not in Verg.; in Cic. once adverbially, and cf. decentia), seemly, becoming, decent, proper, fit:

    amictus,

    Ov. Pont. 2, 5, 52; cf.:

    decentior amictus,

    Quint. 11, 3, 156;

    and sinus (togae) decentissimus,

    id. 11, 3, 140:

    ornatus,

    id. 2, 15, 21:

    motus,

    Hor. Od. 4, 13, 17; Quint. 1, 10, 26; cf.:

    corporis decens et accommodatus orationi motus,

    id. 11, 3, 29;

    and allevatio atque contractio humerorum,

    id. 11, 3, 83:

    decentissimum sponsalium genus,

    Sen. Ben. 1, 9 et saep.:

    quid verum atque decens,

    Hor. Ep. 1, 1, 11:

    decentius erit servare pudorem,

    Quint. 11, 1, 78; cf. 8, 6, 6.—
    2.
    Esp. of corporeal fitness and symmetry, regularly, symmetrically, handsomely shaped; well-formed; noble:

    forma,

    Ov. Am. 3, 1, 9; cf.:

    habitus decentior quam sublimior,

    Tac. Agr. 44:

    facies,

    Ov. Tr. 3, 7, 33:

    malae,

    Hor. Od. 3, 27, 53:

    Venus,

    id. ib. 1, 18, 6; cf.:

    Cynthia,

    Prop. 4, 8, 52 (5, 8, 52 M.):

    Gratiae,

    Hor. Od. 1, 4, 6:

    (Paullus) et nobilis et decens,

    id. ib. 4, 1, 13: pulcher et decens toto corpore, Suct. Dom. 18; cf. Juv. 6, 161:

    sumptis decentior armis Minerva,

    Ov. H. 5, 35; Quint. 8, 3, 10 et saep.— Adv.: decenter (acc. to no. 1), becomingly, decently, properly, fitly:

    fictis nominibus decenter uti,

    Plin. Ep. 6, 21, 5; cf.:

    fieri,

    Quint. 11, 1, 79:

    singula quaeque locum teneant sortita decenter,

    Hor. A. P. 92; cf.:

    maesta,

    Ov. Am. 2, 5, 44.— Comp.: Hor. Ep. 2, 2, 216; Quint. 9, 1, 21 al.— Sup., a false reading for diligentissime, Cic. Caes. 26, 74.

    Lewis & Short latin dictionary > decet

  • 127 dedecus

    dē-dĕcus, ŏris, n., disgrace, dishonor, infamy, shame (for syn. cf.: offensio, contumelia, infamia, ignominia, turpitudo, obscoenitas, injuria—freq. and class.).
    I.
    In gen.: eos dolores atque carnificinas per dedecus atque maximam contumeliam te facere ausum esse? Cato ap. Gell. 10, 3, 17;

    so with ignominia,

    Cic. Div. 2, 9;

    with infamia,

    id. Cluent. 22, 61; cf. id. Cat. 1, 6;

    with flagitium,

    id. Mur. 5, 12;

    with probrum,

    id. Rosc. Am. 24, 68:

    vitam per dedecus amittere,

    Sall. C. 20, 9:

    in dedecora incurrunt,

    Cic. Fin. 1, 14, 47; cf.

    with damnum,

    Plaut. Bacch. 1, 1, 39:

    magnum fuit generi vestro,

    Cic. Brut. 34, 130:

    dedecori est,

    Ter. Heaut. 2, 3, 93:

    dedecori esse (alicui),

    Cic. Off. 1, 33 fin.; id. Att. 8, 11 et saep.; cf.

    also: aliter ampla domus dedecori domino fit,

    id. Off. 1, 39, 139.—
    B.
    Concr. (as sometimes our word shame), that which causes shame; a disgrace, blot, blemish: cum nec prodere visum dedecus auderet (viz., the ass's ears of Midas), Ov. M. 11, 184; cf.: naturae dedecus, a monster, said of the ass, Phaedr. 1, 21, 11; cf. Petr. 74, 9; Vulg. Sir. 3, 13. —
    II.
    (Acc. to decus, no. II.) Like to kakon, moral dishonor, vice, turpitude; a vicious action, shameful deed, etc. (very freq.):

    decus, quod antiqui summum bonum esse dixerant... itemque dedecus illi summum malum,

    Cic. Leg. 1, 21, 55; cf. id. Tusc. 2, 5, 14; id. Fin. 3, 11, 38:

    dedecus admittere,

    Caes. B. G. 4, 25, 5; id. B. C. 3, 64 fin.; Cic. Verr. 1, 17, 51; id. Fam. 3, 10, 2 al.:

    ad avertendos tantorum dedecorum rumores,

    Suet. Calig. 48 et saep.; of unchastity, Ov. M. 2, 473; 9, 26; Suet. Aug. 68:

    dedecorum pretiosus emptor,

    Hor. Od. 3, 6, 32:

    abdicamus occulta dedecoris,

    Vulg. 2 Cor. 4, 2.

    Lewis & Short latin dictionary > dedecus

  • 128 dehinc

    dĕ-hinc (in the poets freq. monosyllabic, e. g. Verg. A. 1, 131; 1, 256; Ov. F. 6, 788 al.; cf. App. Orth. 45. Dissyllabic in Verg. G. 3, 167; id. A. 3, 464; 5, 722; id. Hor. S. 1, 3, 104; id. A. P. 144; Sil. 8, 473 al.).— Adv., from this place forth, from here, hence.
    I.
    In space.
    A.
    Lit. (not ante-Aug. and rare):

    interiora Cedrosii, dehinc Persae habitant,

    Mel. 3, 8, 4; Plin. 3, 5, 6, § 38:

    dehinc ab Syria usque ad, etc.,

    Tac. A. 4, 5. —
    B.
    Transf.
    1.
    In the order of succession ( poet.):

    ex fumo dare lucem Cogitat ut speciosa dehinc miracula promat,

    Hor. A. P. 143; Sil. 8, 473.—
    2.
    Like our hence, to indicate a consequence (only in the foll. places):

    sequi decretum'st, dehinc conjicito ceterum,

    Plaut. Casin. 1, 6; Ter. And. 1, 2, 19.—
    II.
    In time, with or without respect to the terminus a quo (freq. in Plaut. and Ter. and since the Aug. period; not in Cic., Caes., or Quint.).
    A.
    With respect to the term. a quo, from this time forth, henceforth, henceforwards (in the future, opp. abhinc).
    (α).
    Cum futuro:

    si ante quidem mentitus est, nunc jam dehinc erit verax tibi,

    Plaut. Poen. 1, 2, 161; cf.:

    at ut scias, nunc dehinc latine jam loquar,

    id. ib. 5, 2, 69; Ter. Eun. 5, 2, 33.—
    (β).
    Cum praes.:

    profecto nemo est, quem jam dehinc metuam,

    Plaut. Asin. 1, 1, 98; Ter. Eun. 2, 3, 5; so,

    ut quiescant,

    id. And. prol. 22:

    ne exspectetis,

    id. Ad. prol. 22: cf.:

    juro me L. Tarquinium Superbum ferro, igni, quacunque dehinc vi possim, exsecuturum,

    Liv. 1, 59.—
    (γ).
    With imperat.:

    at nunc dehinc scito, illum, etc.,

    Plaut. Asin. 5, 2, 8; cf. id. Poen. prol. 125. —
    b.
    Referring to a point of time in the past, thenceforwards, since then:

    cum ex instituto Tiberii omnes dehinc Caesares beneficia... aliter rata non haberent,

    Suet. Tit. 8:

    duplex dehinc fama est,

    id. Calig. 58. —
    B.
    Without respect to the term. a quo, pointing to a future time.
    1.
    Hereupon, afterwards, next, then (not anteAug.):

    Eurum ad se Zephyrumque vocat, dehinc talia fatur,

    Verg. A. 1, 131; 1, 256; 5, 722; 6, 678; Hor. S. 1, 3, 104:

    dehinc audito legionum tumultu raptim profectus, etc.,

    Tac. A. 1, 34; 13, 35; 15, 36; Suet. Caes. 35:

    post-positum,

    Tac. A. 4, 14; 13, 23; 13, 38:

    quae postquam vates sic ore effatus amico est, Dona dehinc... imperat ad naves ferri,

    Verg. A. 3, 464:

    de qua dehinc dicam,

    Suet. Aug. 97; id. Ner. 19.—
    2.
    In enumerations ( = deinde), then (rare, and, excepting once in Sall., not anteAug.):

    arduum videtur res gestas scribere: primum quod... dehinc quia, etc.,

    Sall. C. 3, 2;

    so after primum,

    Verg. G. 3, 167;

    after primo,

    Suet. Aug. 49 fin.:

    incipiet putrescere, dehinc laxata ire in humorem... tunc exsilient flumina, inde, etc.,

    Sen. Q. N. 3, 29.—Cf. Hand, Turs. II. pp. 229-232.

    Lewis & Short latin dictionary > dehinc

См. также в других словарях:

  • aliter — [ alite ] v. tr. <conjug. : 1> • fin XIIe; de lit ♦ Faire prendre ou garder le lit à (un malade). Pronom. ⇒ se coucher. Il a dû s aliter hier. Un infirme alité depuis des années. ⇒ grabataire. ● aliter verbe transitif Forcer quelqu un à… …   Encyclopédie Universelle

  • Aliter — Aliter, which in the Latin language means otherwise or by another way , is a traditional part of mathematical jargon. It is used to announce to the reader an alternative method, or proof of a result. In a proof it therefore flags a piece of… …   Wikipedia

  • aliter — (a li té) v. a. 1°   Forcer à se mettre au lit. Il n y a qu une grande maladie qui puisse l aliter. 2°   En termes de pêche, aliter des sardines, les arranger par lits. 3°   S aliter, v. réfl. Se mettre au lit. Il a été contraint de s aliter.… …   Dictionnaire de la Langue Française d'Émile Littré

  • ALITER — v. tr. Forcer à se mettre au lit, à garder le lit. Cette blessure l’a alité pendant trois mois. S’ALITER signifie Se mettre, se tenir au lit pour cause de maladie. Il y avait longtemps qu’il traînait; enfin il a été contraint de s’aliter …   Dictionnaire de l'Academie Francaise, 8eme edition (1935)

  • aliter — S ALITER, avec le pronom personnel. Se mettre, se tenir au lit pour cause de maladie. Il y avoit long temps qu il traînoit, enfin il a été contraint de s aliter. Alité, ée. participe. Elle est alitée depuis hier …   Dictionnaire de l'Académie Française 1798

  • ALITER — v. a. Forcer à se mettre au lit, à garder le lit. Cette blessure l a alité pendant trois mois.   Il s emploie plus ordinairement avec le pronom personnel, et signifie, Se mettre, se tenir au lit pour cause de maladie. Il y avait longtemps qu il… …   Dictionnaire de l'Academie Francaise, 7eme edition (1835)

  • aliter — vt. ptâ u lyai <mettre au lit> (001) ; alitâ (Villards Thônes). E. : Coucher. A1) s aliter : se ptâ u lyai <se mettre au lit> (001) …   Dictionnaire Français-Savoyard

  • aliter — adverb otherwise …   Wiktionary

  • aliter — ali|ter <lat. > anders …   Das große Fremdwörterbuch

  • aliter — adj. (Law) that requires a different law or rule to be applied …   English contemporary dictionary

  • aliter — al·i·ter …   English syllables

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»