Перевод: со всех языков на все языки

со всех языков на все языки

adjūro

  • 1 adjuro

    1.
    ad-jūro, āvi, ātum, 1, v. a., to swear to, to confirm by an oath. —With acc., or acc. and inf., or ut.
    I.
    Lit.:

    eam suam esse filiam sancte adjurabat mihi,

    Plaut. Cist. 2, 3, 27; Ter. Hec. 2, 2, 26:

    adjurasque id te me invito non esse facturum,

    Cic. Phil. 2, 9; id. Q. Fr. 2, 8; 3, 5; id. 9, 19; Liv. 7, 5; Suet. Aug. 31; id. Ner. 24; id. Tit. 9; Ov. H. 20, 159; Stat. Th. 7, 129; Just. 24, 2.— Absol.:

    adjurat,

    Cic. Att. 2, 20.—
    II.
    Transf.
    A.
    To swear by any person or thing:

    per omnes deos adjuro, ut, etc.,

    Plaut. Bacch. 4, 6, 8:

    per omnes tibi adjuro deos numquam eam me deserturum,

    Ter. And. 4, 2, 11; Cic. Phil. 2, 4.—In the poetry of the Aug. per. after the manner of the Greek, with the acc. of that by which one swears (cf. omnumi tous theous, in L. and S.):

    adjuro Stygii caput implacabile fontis,

    Verg. A. 12, 816:

    adjuro teque tuomque caput,

    Cat. 66, 40.—
    B.
    To swear to something in addition:

    censores edixerunt, ut praeter commune jus jurandum haec adjurarent, etc.,

    Liv. 43, 14.—
    C.
    In later Lat., to conjure or adjure, to beg or entreat earnestly:

    adjuratum esse in senatu Tacitum, ut optimum aliquem principem faceret,

    Vop. Flor. 1.—
    D.
    In the Church Fathers, to adjure (in exorcising):

    daemones Dei nomine adjurati de corporibus excedunt,

    Lact. 2, 15.
    2.
    adjūro, i. q. adjuvero, v. adjuvo.

    Lewis & Short latin dictionary > adjuro

  • 2 adjuro

    [st1]1 [-] adjūro, āre, āvi, ātum: - tr. - [abcl][b]a - ajouter un serment à un autre, jurer en outre. - [abcl]b - affirmer par serment, jurer, attester. - [abcl]c - prier instamment, adjurer. - [abcl]d - exorciser, conjurer (les démons).[/b]    - per deos adjurare: jurer par les dieux.    - alicujus caput adjurare: jurer sur la tête de qqn.    - adjurare + prop. inf.: jurer que.    - suam esse filiam adjurabat mihi, Plaut.: il me jurait qu'elle était sa fille.    - adjurare ut: jurer que. [st1]2 [-] adjuro = adjuvero (Enn.) → adjuvo.

    Dictionarium latinogallicum > adjuro

  • 3 adjuro

    ad-jūro, āvi, ātum, āre
    1) присоединить (к чему-л.) клятву, клятвенно уверять, клясться (ещё в чём-л.)
    praeter commune omnium civium jus jurandum, haec adjuraverunt L — сверх общей для всех граждан присяги, они поклялись в следующем
    qui omnia adjurant C — те, которые обещают всё
    a. caput alicujus Ctl — клясться чьей-л. головой
    2) заклинать (per Jovem deosque omnes a. Pl)
    3) настоятельно просить, умолять
    a. aliquem per patrem Lact — умолять кого-л. именем отца

    Латинско-русский словарь > adjuro

  • 4 adjuro

    adjurare, adjuravi, adjuratus V TRANS
    swear by/solemnly; affirm with oath; charge/entreat/urge (as under oath/curse)

    Latin-English dictionary > adjuro

  • 5 Adjūro te per eum, qui ventūrus est judicāre vivos et mortuos

    Заклинаю тебя тем, кто грядет судить живых и мертвых.
    В средние века - формула церковного заклинания.
    Посреди догматических и абстрактных дискуссий они [ монахи ] смолкли и остановились как вкопанные перед цветущею липой - на ней сидел соловей, который, ликуя и рыдая, разливался в нежнейших и сладчайших мелодиях. Душу ученых мужей объяло при этом небывалое блаженное томление, теплые звуки весны ворвались в их закостеневшие от схоластики сердца, их чувства пробудились от тяжкого зимнего сна, они глядели друг на друга в недоуменном восторге, - пока, наконец, один из них не прервал молчание проницательным замечанием, что тут что-то неладно, что этот соловей, возможно, дьявол... И он стал произносить заклинания, начав, вероятно, с обычной в те времена формулы "Adjuro te per eum, qui venturus est judicare vivos et mortuos". (Генрих Гейне, К истории религии и философии в Германии.)

    Латинско-русский словарь крылатых слов и выражений > Adjūro te per eum, qui ventūrus est judicāre vivos et mortuos

  • 6 adjuro te per eum, qui venturus est judicare vivos et mortuos (Latin for I adjure you in the name of the One who comes to judge the living and the dead)

    Религия: заклинаю тебя Тем, кто грядёт судить живых и мёртвых

    Универсальный англо-русский словарь > adjuro te per eum, qui venturus est judicare vivos et mortuos (Latin for I adjure you in the name of the One who comes to judge the living and the dead)

  • 7 adjuro te per eum, qui venturus est judicare vivos et mortuos

    Религия: (Latin for "I adjure you in the name of the One who comes to judge the living and the dead") заклинаю тебя Тем, кто грядёт судить живых и мёртвых

    Универсальный англо-русский словарь > adjuro te per eum, qui venturus est judicare vivos et mortuos

  • 8 adjuro te per eum, qui venturus est judicare vivos et mortuos

    заклинаю тебя Тем, кто грядет судить живых и мертвых

    Англо-русский религиозный словарь > adjuro te per eum, qui venturus est judicare vivos et mortuos

  • 9 Заклинаю тебя тем, кто грядет судить живых и мертвых

    Adjuro te per eum, qui venturus est judicare vivos et mortuos

    Латинско-русский словарь крылатых слов и выражений > Заклинаю тебя тем, кто грядет судить живых и мертвых

  • 10 adjuratio

    adjūrātio, ōnis f. [ adjuro ]
    принесение клятвы, клятва
    a. alicujus rei Ap, Lactклятва чём-л

    Латинско-русский словарь > adjuratio

  • 11 заклинаю тебя Тем, кто грядёт судить живых и мёртвых

    Religion: adjuro te per eum, qui venturus est judicare vivos et mortuos (Latin for "I adjure you in the name of the One who comes to judge the living and the dead")

    Универсальный русско-английский словарь > заклинаю тебя Тем, кто грядёт судить живых и мёртвых

  • 12 adjūrātus

    adjūrātus, a, um part. passé de adjuro. [st2]1 [-] supplié, conjuré. [st2]2 [-] exorcisé.

    Dictionarium latinogallicum > adjūrātus

  • 13 adjŭvo

    adjŭvo, āre, jūvi, jūtum, tr.    - adjuero (adjuro), fut. ant. Enn. = adjuvero.    - adjuvavi, Dig. = adjuvi. [st1]1 [-] aider, assister, seconder, appuyer, favoriser, servir, secourir; être utile.    - adjuvare ut: contribuer à ce que.    - adjuvat + inf.: il est avantageux de, il est utile de.    - nihil adjuvat procedere, Cic. Fin, 4, 64: il ne sert à rien de faire des progrès.    - fortis (= fortes) fortuna adjuvat, Ter. Phorm. 1, 4, 25: la fortune favorise les hommes courageux.    - adjuvisti ut consequeremur nomen, Cic.: tu nous as aidés à nous faire un nom.    - messem nobis adjuvent, Gell.: qu'ils nous donnent un coup de main pour la moisson.    - pater adjuvat incubare, Plin.: le mâle aide la femelle à couver.    - aliquid adjuvare: aider en qqch; être bon en qqch.    - nihil me adjuvit cum posset, Cic. Att, 9, 13, 3: il ne m'a aidé en rien alors qu'il le pouvait.    - in (de) aliqua re adjuvare: aider en qqch., aider à propos de qqch.    - (amicos) in filiarum collocatione adjuvare, Cic. Off. 2, 56: aider (ses amis) à marier leurs filles.    - ad aliquam rem adjuvare: aider en vue de qqch, seconder à faire qqch.    - aliquem ad bellum adjuvare, Liv. 29, 1: aider qqn dans ses préparatifs militaires.    - ad colendam virtutem adjuvare, Cic. Arch. 7, 16: aider à pratiquer la vertu.    - multum eorum opinionem adjuvat, quod sine jumentis ad iter profectos videbant, Caes. B. C. 1, 69: [favorisait beaucoup leur décision le fait que] = ce qui favorisait beaucoup leur décision, c’est qu'ils voyaient que nous étions partis sans bêtes de somme.    - itane hunc patiemur fieri miserum, qui me dudum ut dixti adiuerit comiter? Ter. Phorm.: le laisserons-nous tomber dans la misère, lui qui, dis-tu, m'a secondé récemment et de bon coeur?    - et si quod aliud remedium ad tertianam deus illi monstrasset, adjuvaturos nos divinam providentiam, Petr.: et (il ajouta que), si un dieu lui avait révélé quelque remède pour la fièvre tierce, nous prêterions notre concours à la divine providence.    - adjuvat etiam quod... Quint.: ce qui est avantageux aussi, c'est que...    - in re mala animo si bono utare, adjuvat, Plaut.: il est utile de faire contre mauvaise fortune bon coeur.    - causae adjuvantes, Cic.: causes médiates, causes indirectes. [st1]2 [-] nourrir, entretenir, alimenter, accroître, fortifier.    - adjuvare salices aquationibus, Pall.: entretenir les saules par des irrigations.    - adjuvare delectum, Cic.: hâter la levée des troupes.    - maerorem orationis lacrimis suis, Cic. de Or. 2: ajouter par ses larmes au pathétique d'un discours.    - adjuvare clamore militem, Liv. 1: encourager un soldat par ses cris.    - adjuvare argumentum, Quint.: développer un argument.    - adjuvare ignem, Liv. 34, 39: attiser le feu.    - adjuvare formam cura, Ov. M. 2: relever la beauté par la toilette.    - adjuvare aquas, Luc.: grossir les eaux.

    Dictionarium latinogallicum > adjŭvo

  • 14 adjuramentum

    adjūrāmentum, i, n. [adjuro], a conjuring, entreating (late Lat.), Vulg. Tob. 9, 5.

    Lewis & Short latin dictionary > adjuramentum

  • 15 adjuvans

    ad-jŭvo, jūvi, jūtum, 1, v. a. (very rare juvavi, juvatum;

    hence, adjuvaturus,

    Petr. Sat. 18: adjŭro or adjuero = adjuvero, Enn. ap. Cic. Sen. 1, 1:

    adjuerit = adjuverit,

    Ter. Phorm. 3, 3, 4), to give aid to, to help, assist, support: aliquem. (Adjuvare applies to every kind of help or support; while auxiliari is only used of one who, from his weakness, needs assistance, and subvenire of one who is in difficulty or embarrassment; cf. Manut. ad Cic. Fam. 1, 7.)
    I.
    In gen.: O Tite, si quid te adjuero curamve levāsso quae nunc te coquit, etc., Enn. ap. Cic. Sen. 1, 1 (Ann. v. 339 Vahl.): di me etsi perdunt, tamen esse adjutam expetunt, Pac. ap. Non. 97, 14 (Rib. Trag. Rel. p. 102):

    miseras, inopes, aerumnosas aliquo auxilio,

    Plaut. Rud. 1, 4, 39:

    operā me adjuves,

    Ter. Phorm. 5, 3, 3:

    me adjuves in hac re,

    id. And. 3, 3, 10:

    id spero adjuturos deos (i. e. in ea re),

    id. ib. 3, 2, 42:

    ad verum probandum auctoritas adjuvat,

    Cic. Quint. 23:

    si nihil ad percipiendam colendamque virtutem litteris adjuvarentur,

    id. Arch. 7, 16: maerorem orationis lacrimis suis, id. de Or. [p. 39] 2, 47:

    Q. Hortensii operā rem publicam adjutam (esse),

    id. Phil. 10, 26: si nos mediocris fortuna rei publicae adjuverit, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 15:

    aliquem in filiarum collocatione,

    id. Off. 2, 16:

    auxiliis et copiis, i. e. militibus auxiliariis,

    id. Fam. 1, 7; cf. Liv. 29, 5:

    sua sponte eos adjutum profectus,

    Nep. Chabr. 2; id. Milt. 2; id. Phoc. 2:

    Antiochum Aetolosque adjuturos pronuntiat,

    Liv. 34, 37:

    fortĭs fortuna adjuvat,

    Ter. Phorm. 1, 4, 25, and Liv. 34, 37:

    aliquem ad bellum,

    id. 29, 1; cf. id. 27, 15 Drak.:

    adjutus casu,

    Suet. Tib. 13:

    suffragio,

    id. Vitell. 7:

    manu alicujus,

    id. Dom. 14:

    adjuvare preces,

    id. Ner. 21:

    pennis adjutus amoris,

    Ov. M. 1, 540; so Juv. 6, 504; Sil. 6, 249; cf. id. 5, 326.—
    II.
    Esp.
    A.
    To help, cherish (esp. a state of mind), to sustain:

    jam tu quoque hujus adjuvas insaniam,

    Plaut. Am. 2, 2, 166:

    ferendus error immo vero etiam adjuvandus,

    Cic. Att. 12, 43:

    clamore Romani adjuvant militem suum,

    animate, encourage, Liv. 1, 25; so Curt. 3, 6:

    ignem,

    Liv. 34, 39:

    formam cură,

    Ov. M. 2, 732.—
    B.
    Absol. (very rare), to profit, avail, be of use, be profitable (syn.: utile est, operae pretium est, convenit).
    (α).
    Impers.:

    in re mala animo si bono utare, adjuvat,

    Plaut. Capt. 2, 1, 10.—
    (β).
    With subject:

    solitudo aliquid adjuvat,

    Cic. Att. 12, 14:

    alteri non multum adjuvabant,

    Caes. B. G. 7, 17:

    adjuvat hoc quoque,

    Hor. S. 2, 5, 73.
    Rare constructions. a.
    With a whole subjective clause with quod as subject: multum eorum opinionem adjuvat, quod ( the circumstance that) sine jumentis... ad iter profectos videbant, Caes. B. C. 1, 69. —
    b.
    With two acc.:

    irrides in re tanta? neque me quidquam consilio adjuvas?

    Ter. Heaut. 5, 2, 29; cf. Rudd. II. p. 179, n. 75.—
    c.
    With ut or ne:

    ut amplissimum nomen consequeremur, unus praeter ceteros adjuvisti,

    Cic. Q. Fr. 1, 1, 15:

    adjuvato, nequis liminis obseret tabellam,

    Cat. 324.—
    d.
    With inf.: adjuvat enim (pater, the male) incubare, helps to hatch, Plin. 11, 24, 29, § 85.—
    e.
    With the dat. of the person and the acc. of the thing:

    operam mutuam dent et messem hanc nobis adjuvent,

    Gell. 2, 29; cf. adjuto.—Hence, adjŭvans, antis, P. a., subst. with gen.:

    non haec adjuvantia causarum, sed has ipsas esse omnium causas,

    Cic. Univ. 14.

    Lewis & Short latin dictionary > adjuvans

  • 16 adjuvo

    ad-jŭvo, jūvi, jūtum, 1, v. a. (very rare juvavi, juvatum;

    hence, adjuvaturus,

    Petr. Sat. 18: adjŭro or adjuero = adjuvero, Enn. ap. Cic. Sen. 1, 1:

    adjuerit = adjuverit,

    Ter. Phorm. 3, 3, 4), to give aid to, to help, assist, support: aliquem. (Adjuvare applies to every kind of help or support; while auxiliari is only used of one who, from his weakness, needs assistance, and subvenire of one who is in difficulty or embarrassment; cf. Manut. ad Cic. Fam. 1, 7.)
    I.
    In gen.: O Tite, si quid te adjuero curamve levāsso quae nunc te coquit, etc., Enn. ap. Cic. Sen. 1, 1 (Ann. v. 339 Vahl.): di me etsi perdunt, tamen esse adjutam expetunt, Pac. ap. Non. 97, 14 (Rib. Trag. Rel. p. 102):

    miseras, inopes, aerumnosas aliquo auxilio,

    Plaut. Rud. 1, 4, 39:

    operā me adjuves,

    Ter. Phorm. 5, 3, 3:

    me adjuves in hac re,

    id. And. 3, 3, 10:

    id spero adjuturos deos (i. e. in ea re),

    id. ib. 3, 2, 42:

    ad verum probandum auctoritas adjuvat,

    Cic. Quint. 23:

    si nihil ad percipiendam colendamque virtutem litteris adjuvarentur,

    id. Arch. 7, 16: maerorem orationis lacrimis suis, id. de Or. [p. 39] 2, 47:

    Q. Hortensii operā rem publicam adjutam (esse),

    id. Phil. 10, 26: si nos mediocris fortuna rei publicae adjuverit, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 15:

    aliquem in filiarum collocatione,

    id. Off. 2, 16:

    auxiliis et copiis, i. e. militibus auxiliariis,

    id. Fam. 1, 7; cf. Liv. 29, 5:

    sua sponte eos adjutum profectus,

    Nep. Chabr. 2; id. Milt. 2; id. Phoc. 2:

    Antiochum Aetolosque adjuturos pronuntiat,

    Liv. 34, 37:

    fortĭs fortuna adjuvat,

    Ter. Phorm. 1, 4, 25, and Liv. 34, 37:

    aliquem ad bellum,

    id. 29, 1; cf. id. 27, 15 Drak.:

    adjutus casu,

    Suet. Tib. 13:

    suffragio,

    id. Vitell. 7:

    manu alicujus,

    id. Dom. 14:

    adjuvare preces,

    id. Ner. 21:

    pennis adjutus amoris,

    Ov. M. 1, 540; so Juv. 6, 504; Sil. 6, 249; cf. id. 5, 326.—
    II.
    Esp.
    A.
    To help, cherish (esp. a state of mind), to sustain:

    jam tu quoque hujus adjuvas insaniam,

    Plaut. Am. 2, 2, 166:

    ferendus error immo vero etiam adjuvandus,

    Cic. Att. 12, 43:

    clamore Romani adjuvant militem suum,

    animate, encourage, Liv. 1, 25; so Curt. 3, 6:

    ignem,

    Liv. 34, 39:

    formam cură,

    Ov. M. 2, 732.—
    B.
    Absol. (very rare), to profit, avail, be of use, be profitable (syn.: utile est, operae pretium est, convenit).
    (α).
    Impers.:

    in re mala animo si bono utare, adjuvat,

    Plaut. Capt. 2, 1, 10.—
    (β).
    With subject:

    solitudo aliquid adjuvat,

    Cic. Att. 12, 14:

    alteri non multum adjuvabant,

    Caes. B. G. 7, 17:

    adjuvat hoc quoque,

    Hor. S. 2, 5, 73.
    Rare constructions. a.
    With a whole subjective clause with quod as subject: multum eorum opinionem adjuvat, quod ( the circumstance that) sine jumentis... ad iter profectos videbant, Caes. B. C. 1, 69. —
    b.
    With two acc.:

    irrides in re tanta? neque me quidquam consilio adjuvas?

    Ter. Heaut. 5, 2, 29; cf. Rudd. II. p. 179, n. 75.—
    c.
    With ut or ne:

    ut amplissimum nomen consequeremur, unus praeter ceteros adjuvisti,

    Cic. Q. Fr. 1, 1, 15:

    adjuvato, nequis liminis obseret tabellam,

    Cat. 324.—
    d.
    With inf.: adjuvat enim (pater, the male) incubare, helps to hatch, Plin. 11, 24, 29, § 85.—
    e.
    With the dat. of the person and the acc. of the thing:

    operam mutuam dent et messem hanc nobis adjuvent,

    Gell. 2, 29; cf. adjuto.—Hence, adjŭvans, antis, P. a., subst. with gen.:

    non haec adjuvantia causarum, sed has ipsas esse omnium causas,

    Cic. Univ. 14.

    Lewis & Short latin dictionary > adjuvo

  • 17 cura

    cūra, ae, f. [caveo; cf. curo init. ], care, solicitude, carefulness, thought, concern.
    I.
    Trouble (physical or mental), bestowed on something; solicitude, care, attention, pains (syn.: diligentia, opera, studium, labor, etc.; opp. neglegentia, etc.; v. the foll.; very freq. in every per. and species of composition).
    A.
    Lit.
    1.
    In gen.
    (α).
    Ab. sol.: curantes magnā cum curā, Enn. ap. Cic. Div. 1, 48, 107:

    magnā cum curā ego illum curari volo,

    Plaut. Men. 5, 4, 7; cf. id. ib. 5, 4, 9:

    in aliquā re curam ponere (just before: magnum studi um multamque operam, etc.),

    Cic. Off. 1, 6, 19:

    haec tam acrem curam diligentiamque desiderant,

    id. de Or. 3, 48, 184;

    so with diligentia,

    Quint. 10, 1, 86:

    si utrumque cum curā et studio fecerimus,

    id. 10, 7, 29:

    aliquid cum curā exsequi,

    Liv. 39, 41, 6:

    plus laboris et curae,

    Quint. 8, prooem. § 13;

    so with labor,

    id. 2, 2, 10 al.:

    cura et industria,

    Suet. Gram. 21:

    ut in rem publicam omni cogitatione curāque incumberes,

    Cic. Fam. 10, 1, 2;

    so with cogitatio,

    id. ib. 10, 3, 3; id. de Or. 2, 44, 186; and in plur., id. Off. 2, 1, 2;

    opp. neglegentia,

    Quint. 11, 3, 137; 11, 3, 19:

    non naturam defecisse sed curam,

    id. 1, 1, 2;

    so opp. natura,

    id. 1, 2, 4; 2, 8, 5:

    omni curā vestigare,

    Curt. 4, 6, 5:

    omni curā in aliquid incumbere,

    Cic. Fam. 12, 24, 2:

    omnem curam in siderum cognitione ponere,

    id. Div. 1, 42, 93:

    cura et meditatio accessit,

    Tac. Or. 16; cf. id. Agr. 10 et saep.:

    eo majore curā illam (rem publicam) administrari,

    Sall. J. 85, 2:

    curam praestare,

    Suet. Tib. 18:

    in re unā consumere curam (for which, in foll. verse, laborare),

    Hor. S. 2, 4, 48 et saep.: esse cura alicui, to be an object of one's care:

    cura pii diis sunt et qui coluere coluntur,

    Ov. M. 8, 724.—
    (β).
    With gen., care, attention, management, administration, charge, a guardianship, concern for a person or thing, etc.:

    difficilis rerum alienarum,

    Cic. Off. 1, 9, 30; cf.:

    rerum domesticarum,

    Quint. 3, 3, 9:

    maxima belli,

    Cic. Att. 6, 5, 3:

    agrorum,

    Quint. 12, 1, 6:

    corporis,

    id. 1, 11, 15:

    capillorum,

    Suet. Dom. 18:

    funeris sui,

    id. Tib. 51 et saep.:

    deorum,

    Liv. 6, 41, 9:

    civium,

    id. 6, 15, 11:

    nepotum,

    Quint. 4, prooem. §

    2: magni Caesaris,

    Hor. C. 1, 12, 50; Ov. Tr. 5, 7, 37; Sen. Ep. 14, 2 et saep.—
    (γ).
    With de and abl.:

    omnis cura de re publicā,

    Cic. Brut. 3, 10:

    quocum mihi conjuncta cura de publicā re et privatā fuit,

    id. Lael. 4, 15:

    si qua de Pompejo nostro tuendo... cura te attigit,

    id. Att. 9, 11, 2, A:

    gratissima est mihi tua cura de illo mandato,

    id. ib. 5, 4, 1.—So with de:

    curam habere, agere, etc.: de vitā communi omnium curam habere,

    Vitr. 1, 2, init.:

    Romani tamquam de Samnitibus non de se curam agerent,

    Liv. 8, 3, 8.—
    (δ).
    With pro:

    omnium non tam pro Aetolis cura erat, quam ne, etc.,

    Liv. 27, 30, 5:

    curam habere pro aliquo,

    Veg. 2, 20:

    curam pro nobis hospitis, uxor, agas,

    Ov. H. 15 (16), 302.—
    (ε).
    Curae (alicui) esse, to be an object of care or attention; to have a care for, take care of, attend to, to be anxious about, bestow pains upon, etc.:

    Caesar pollicitus est, sibi eam rem curae futuram, etc.,

    Caes. B. G. 1, 33:

    haec sibi esse curae,

    id. ib. 1, 40:

    rati sese diis curae esse,

    Sall. J. 75, 9:

    cui salus mea fuit curae,

    Cic. Fam. 1, 9, 22; 15, 2, 8; Quint. 3, 8, 45 et saep.:

    ea tantae mihi curae sunt, ut, etc.,

    Cic. Fam. 1, 9, 24:

    pollicetur sibi magnae curae fore, ut omnia restituerentur,

    id. Verr. 2, 4, 33, § 73; cf.:

    si tibi curae Quantae conveniat,

    Hor. Ep. 1, 3, 30:

    ipsis doctoribus hoc esse curae velim, ut, etc.,

    Quint. 2, 4, 5:

    dumque amor est curae,

    Ov. M. 2, 683:

    ceterum magis vis morbi ingravescens curae erat, terroresque ac prodigia,

    Liv. 4, 21, 5:

    ceterum eo tempore minus ea bella... curae patribus erant, quam expectatio, etc.,

    id. 35, 23, 1:

    in eorum periculis non secus absentes quam praesentes amicos Attico esse curae,

    Nep. Att. 12, 5.—With a subject-clause:

    nonnulli, quibus non fuit curae caelestem inveterare aquam, etc.,

    Col. 12, 12, 3; Quint. 7, 1, 4; 9, 3, 74:

    eligere modo curae sit,

    id. 10, 1, 31:

    mihi erit curae explorare provinciae voluntatem,

    Plin. Ep. 7, 10, 2.—With de: de mandatis quod tibi curae fuit, est mihi gratum, Cic. Fil. ap. Cic. Fam. 16, 21, 8:

    sic recipiunt, Caesari... de augendā meā dignitate curae fore,

    Cic. Att. 11, 6, 3; cf. id. Fam. 10, 1, 1, and II. A. fin. infra:

    de ceteris senatui curae fore,

    Sall. J. 26, 1.—In the same sense also,
    (ζ).
    Curae aliquid habere:

    cohortatus, ut petitionem suam curae haberent,

    Sall. C. 21 fin.; Cael. ap. Cic. Fam. 8, 8, 10;

    Quint. prooem. § 16: habebo itaque curae, ut te meliorem reddam,

    Sen. Ben. 1, 8, 2:

    ut ille... quid ageret, curae sibi haberet certiorem facere Atticum,

    Nep. Att. 20, 4.—
    (η).
    Cura est, with subject-clause, solicitude, care, anxiety to do any thing ( poet. and in post-Aug. prose):

    curaque finitimos vincere major erat,

    Ov. F. 1, 30:

    talis amor teneat, nec sit mihi cura mederi,

    Verg. E. 8, 89:

    cura comere capillum fuit,

    Sen. Q. N. 1, 17, 7.—
    2.
    In partic., t. t.
    a.
    In political lang. (esp. of the post-Aug. per.), the management of state affairs, administration, charge, oversight, command, office:

    magistratus et imperia, postremo omnis cura rerum publicarum minime mihi hac tempestate cupiunda videntur,

    Sall. J. 3, 1; so,

    legionis armandae,

    Tac. H. 1, 80:

    aerarii,

    Suet. Aug. 36:

    annonae,

    id. Tib. 8:

    operum publicorum, viarum, aquarum, etc. (preceded by nova officia),

    id. Aug. 37 al. —
    b.
    In the jurists, the management of business for a minor, guardianship, trusteeship (for the more usu. curatio), Dig. 3, 1, 1; 5, 1, 19 et saep.—
    c.
    In medic., medical attendance, healing (for curatio), cure:

    aquae, quae sub cutem est,

    Cels. 2, 10; Vell. 2, 123; Sil. 6, 551 Drak. et saep.— Plur.:

    curae aegrescentium,

    Macr. S. 7, 4, 6.—Hence, poet.:

    illa fuit lacrimis ultima cura meis (sc. somnus),

    Prop. 1, 3, 46; cf. Cic. Fam. 5, 16, 5.—
    d.
    In agriculture, care, culture, rearing:

    Pelusiacae lentis,

    Verg. G. 1, 228:

    boum,

    id. ib. 1, 3.—
    B.
    Meton. (abstr. pro concr.).
    1.
    Like the Gr. meletê, a written work, writing (several times in Tac.;

    elsewhere rare): quorum in manus cura nostra venerit,

    Tac. A. 4, 11; id. Or. 3; Ov. P. 4, 16, 39. —In plur., Tac. A. 3, 24.—
    2.
    An attendant, guardian, overseer (very rare):

    tertius immundae cura fidelis harae,

    i. e. the swine - herd Eumæus, Ov. H. 1, 104: praetorii, Treb. Claud. 14; cf. Ov. Tr. 4, 6, 45; 2, 1.—
    II.
    Anxiety, solicitude, concern, disquiet, trouble, grief, sorrow; syn.: sollicitudo, metus, etc.; cf. phrontis (very freq. in every per. and species of composition).
    A.
    In gen.: si quid ego adjuro curamve levasso, quae nunc te coquit, Enn. ap. Cic. Sen. 1, 1:

    animus lassus, curā confectus,

    Ter. And. 2, 1, 4:

    cottidianā curā angere ani mum,

    id. Phorm. 1, 3, 8:

    curae metusque,

    Cic. Div. 2, 72, 150: cura et sollicitudo. id. Att. 15, 14, 3; Quint. 8, prooem. § 20;

    11, 1, 44 et saep.: curas cordis manis,

    Lucr. 3, 116:

    acres cuppedinis,

    id. 5, 46:

    gravi saucia curā (Dido),

    Verg. A. 4, 1:

    atra, Hor C. 3, 1, 40: edaces,

    id. ib. 2, 11, 18:

    vitiosa,

    id. ib. 2, 16, 22:

    sine curā esse,

    Cic. Att. 12, 6, 4; 15, 12, 2:

    quid facerem, curā cruciabar miser,

    Plaut. Merc. 2, 1, 23:

    cura est, negoti quid sit aut quid nuntiet,

    I am anxious, my concern is, id. ib. 1, 2, 10; cf.: amica mea quid agat, Cura est, ut valeat, id. Stich. [p. 501] 5, 2, 4:

    mihi maximae curae est, non de meā quidem vitā, sed me patria sollicitat, etc.,

    Cic. Fam. 10, 1, 1.—With pro:

    quam pro me curam geris,

    Verg. A. 12, 48.—With in:

    nullā in posterum curā,

    Tac. H. 3, 55.— Plur.:

    cur eam rem tam studiose curas, quae tibi multas dabit curas,

    Auct. Her. 4, 14, 21:

    at tibi curarum milia quanta dabit!

    Prop. 1, 5, 10.—
    B.
    In partic., the care, pain, or anxiety of love, love ( poet.):

    crescit enim assidue spectando cura puellae,

    Prop. 3 (4), 21, 3; cf. Ov. R. Am. 311:

    tua sub nostro pectore cura,

    Prop. 1, 15, 31:

    et juvenum curas et libera vina referre,

    Hor. A. P. 85: hinc illaec primum Veneris dulcedinis in cor Stillavit gutta et successit frigida cura, chilling anxiety for one loved, Lucr. 4, 1060.—Hence,
    2.
    Meton. (abstr. pro concr.), the loved object, the mistress:

    tua cura, Lycoris,

    Verg. E. 10, 22; Prop. 2 (3), 25, 1; 2 (3), 34, 9; Hor. C. 2, 8, 8; Verg. Cir. 75; cf.:

    puer, mea maxima cura,

    id. A. 1, 678; 10, 132:

    cura deum,

    id. ib. 3, 46:

    raucae, tua cura, palumbes,

    id. E. 1, 57 Forbig. ad loc.

    Lewis & Short latin dictionary > cura

  • 18 implacabilis

    implācābĭlis ( inpl-), e, adj. [2. inplacabilis], unappeasable, implacable (rare but class.); constr. with alicui, in aliquem, and absol.:

    seque mihi implacabilem inexpiabilemque praeberet,

    Cic. Pis. 33, 81:

    implacabilis esse alicui,

    Liv. 8, 35, 12:

    in aliquem implacabilis esse,

    Cic. Fam. 3, 10, 8; Liv. 26, 29, 4:

    grave et implacabile numen,

    Ov. M. 4, 452:

    Turnus,

    Verg. A. 12, 3:

    adjuro Stygii caput implacabile fontis,

    id. ib. 12, 816:

    caelum,

    Sil. 17, 253:

    iracundiae,

    Cic. Q. Fr. 1, 1, 13, § 39:

    veteri odio,

    Liv. 25, 16, 12; Ael. Spart. Vit. Sev. 18. — Adv.: implācābĭlĭter, implacably, only comp.:

    cui implacabilius irascebatur,

    Tac. A. 1, 13; so id. H. 3, 53 fin.

    Lewis & Short latin dictionary > implacabilis

  • 19 implacabiliter

    implācābĭlis ( inpl-), e, adj. [2. inplacabilis], unappeasable, implacable (rare but class.); constr. with alicui, in aliquem, and absol.:

    seque mihi implacabilem inexpiabilemque praeberet,

    Cic. Pis. 33, 81:

    implacabilis esse alicui,

    Liv. 8, 35, 12:

    in aliquem implacabilis esse,

    Cic. Fam. 3, 10, 8; Liv. 26, 29, 4:

    grave et implacabile numen,

    Ov. M. 4, 452:

    Turnus,

    Verg. A. 12, 3:

    adjuro Stygii caput implacabile fontis,

    id. ib. 12, 816:

    caelum,

    Sil. 17, 253:

    iracundiae,

    Cic. Q. Fr. 1, 1, 13, § 39:

    veteri odio,

    Liv. 25, 16, 12; Ael. Spart. Vit. Sev. 18. — Adv.: implācābĭlĭter, implacably, only comp.:

    cui implacabilius irascebatur,

    Tac. A. 1, 13; so id. H. 3, 53 fin.

    Lewis & Short latin dictionary > implacabiliter

  • 20 inplacabilis

    implācābĭlis ( inpl-), e, adj. [2. inplacabilis], unappeasable, implacable (rare but class.); constr. with alicui, in aliquem, and absol.:

    seque mihi implacabilem inexpiabilemque praeberet,

    Cic. Pis. 33, 81:

    implacabilis esse alicui,

    Liv. 8, 35, 12:

    in aliquem implacabilis esse,

    Cic. Fam. 3, 10, 8; Liv. 26, 29, 4:

    grave et implacabile numen,

    Ov. M. 4, 452:

    Turnus,

    Verg. A. 12, 3:

    adjuro Stygii caput implacabile fontis,

    id. ib. 12, 816:

    caelum,

    Sil. 17, 253:

    iracundiae,

    Cic. Q. Fr. 1, 1, 13, § 39:

    veteri odio,

    Liv. 25, 16, 12; Ael. Spart. Vit. Sev. 18. — Adv.: implācābĭlĭter, implacably, only comp.:

    cui implacabilius irascebatur,

    Tac. A. 1, 13; so id. H. 3, 53 fin.

    Lewis & Short latin dictionary > inplacabilis

См. также в других словарях:

  • Ildebrando Pizzetti — (Parma, 20 de septiembre de 1880 Roma, 13 de febrero de 1968), fue compositor, musicólogo y critico musical italiano. Contenido 1 Biografía 2 Su obra 3 Catálogo de obras …   Wikipedia Español

  • adjuraţie — ADJURÁŢIE, adjuraţii, s.f. Formulă a exorcismului care începe cu cuvintele adjuro te . ♦ Rugăminte insistentă, implorare. – Din lat. adjuratio, fr. adjuration. Trimis de ana zecheru, 13.09.2007. Sursa: DEX 98  adjuráţie s. f. (sil. ţi e), art.… …   Dicționar Român

  • Flos Campi — Flos Campi: suite for solo viola, small chorus and small orchestra is a composition by the English composer Ralph Vaughan Williams, completed in 1925. Its title is Latin for flower of the field . It is neither a concerto nor a choral piece,… …   Wikipedia

  • List of compositions by Giovanni Pierluigi da Palestrina — This is a list of compositions by Giovanni Pierluigi da Palestrina, sorted by genre. The volume (given in parentheses for motets) refers to which volume of the Breitkopf Härtel complete edition the work can be found in. Six of the volumes of… …   Wikipedia

  • List of compositions by Heinrich Schütz — There are almost 500 known compositions by Heinrich Schütz. Listed here are most of his compositions in the order of the SWV (Schütz Werke Verzeichnisses) catalog.Choral WorksItalian MadrigalsOpus 1 Venice 1611* SWV 001 O primavera * SWV 002 O… …   Wikipedia

  • Schütz-Werke-Verzeichnis — Das Schütz Werke Verzeichnis (SWV) ist das von Werner Bittinger entworfene Verzeichnis der Werke des Komponisten Heinrich Schütz. Es ordnet die Werke im Wesentlichen chronologisch, also in der Reihenfolge ihrer Entstehung. Inhaltsverzeichnis 1 Il …   Deutsch Wikipedia

  • Ildebrando Pizzetti — (Parme 1880 Rome 1968) était un compositeur italien. Sommaire 1 Biographie 2 Principales œuvres 2.1 Musique pour orchestre …   Wikipédia en Français

  • Herrera (Sevilla) — Para otros usos de este término, véase Herrera (desambiguación). Herrera Bander …   Wikipedia Español

  • Daniel Danielis — (Visé near Liège 1635 Vannes 1696) was a Belgian composer. He studied at Maastricht and was organist at Saint Lambert s Church. Between 1661 and 1681 he served as Kapellmeister at the court of Mecklenburg Güstrow. In 1684 he became maître de… …   Wikipedia

  • Adjure — To put a person on oath. [< Lat. adjuro = to swear] …   Dictionary of Medieval Terms and Phrases

  • ԵՐԴՄՆԵՑՈՒՑԱՆԵՄ — (ցուցի.) NBH 1 0674 Chronological Sequence: Early classical, 8c, 12c ն. ὀρκίζω, ἑξορκίζω adjuro, juramento obstringo, sacramentum adigo Տալ ումեք երդնուլ. երդուընցնել. ... *Երդմնեցոյց զիս: Երդմնեցուսցէ զնա քահանայն: Ո՞չ երդմնեցուցի զքեզ ի տէր:… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»