Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

accubitiō

  • 1 accubitiō

        accubitiō ōnis, f    [accubo], a lying, reclining (at meals): epularis amicorum; absol: accubitio.
    * * *
    reclining (at meals), lying (at table); couch (L+S)

    Latin-English dictionary > accubitiō

  • 2 accubitio

    accŭbĭtĭo, ōnis, f. [accubo].
    I.
    A lying or reclining, esp. at meals (in the Rom. manner, on the triclinium or accubitum):

    accubitio epularis amicorum,

    Cic. de Sen. 13, 45; cf. Non. 193, 30; so Cic. N. D. 1, 34, 94 (but in Off. 1, 35, 128, the MSS. give accubatio).—
    II.
    Concr., a couch, Lampr. Sev. 34; cf. accubitatio.

    Lewis & Short latin dictionary > accubitio

  • 3 accubātiō

        accubātiō    collat. form of accubitio.

    Latin-English dictionary > accubātiō

  • 4 cursus

        cursus ūs, m    [1 CEL-], a running, course, way, march, passage, voyage, journey: cursum quom institeris, T.: navium, Cs.: ingressus, cursus, accubitio: cursu cum aequalibus certare, S.: cursu contingere metam, H.: se cursu miratur in ipso, O.: quique pedum cursu valet, V.: huc magno cursu intenderunt, at full speed, Cs.: cursu Troas agebat, V.: cursu in hostem feruntur, advance at a run, L.: cursum in medios dedit, rushed, V.: effuso cursu, L.: eodem cursu contendere, right onward, Cs.: tam brevi tempore tantos cursūs conficere: cursum direxit, quo tendebat, N.: iterare cursūs relictos, H.: Hunc morem cursūs docuit, sort of race, V.: Cursibus decernere, in racing, V.: Quo cursu deserta petiverit, flight, V.: in hoc medio cursu, i. e. half-way across, Cs.: secundissimo vento cursum tenere.—Of things, a course, way, flow: stellarum: mutata suos flumina cursūs, movement, V.: Cursibus obliquis fluens, O. — A passage: cursum exspectare, i. e. a fair wind.—Poet.: et vi cursus in altum Vela vocet, V.—Fig., a course, progress, direction, way, passage, access, succession: rerum: vitae: quem dederat cursum fortuna, V.: temporum: continuus proeliorum, Ta.: vocis per omnīs sonos: invectus contexere cursu, i. e. in a breath, Iu.: In cursu meus dolor est, i. e. is permanent, O.: recto depellere cursu, from virtue, H.
    * * *
    running; speed/zeal; charge, onrush; forward movement/march; revolution (wheel); course/direction, line of advance, orbit; voyage/passage; race; career; series; lesson

    Latin-English dictionary > cursus

  • 5 epulāris

        epulāris e, adj.    [epulum], of a feast, at a banquet: accubitio amicorum: sacrificium.

    Latin-English dictionary > epulāris

  • 6 ingressus

        ingressus ūs, m    [1 in+GRAD-], an advancing, walking, gait: ingressus, cursus, accubitio: prohiberi ingressu, could not stir, Cs.: instabilis, L.—Fig.: ingressūs capere, begins, V.—A going in, entering: in forum: ingressūs hostiles, inroads, Ta.
    * * *
    entry; going in/embarking on (topic/speech); point of entry, approach; steps

    Latin-English dictionary > ingressus

  • 7 accubatio

    accŭbātĭo, ōnis, f. [accubo], a rare collat. form of accubitio, a lying, reclining, Cic. Off. 1, 35, 128, acc. to the MSS.

    Lewis & Short latin dictionary > accubatio

  • 8 accubitatio

    accŭbĭtātĭo, ōnis, f. [accubito], a reclining, lying at the table, Spart. Ver. 5; cf. accubitio.

    Lewis & Short latin dictionary > accubitatio

  • 9 accubitus

    accŭbĭtus, ūs, m., = accubitio.
    I.
    A reclining at table, Stat. Ach. 1, 110 (quoted by Prisc. 863 P.); id. Theb. 1, 714; and perh. also Varr. ap. Isid. Orig. 20, 11, 19.—
    II.
    Per meton., a couch, Vulg. Cant. 1, 11; a place on a couch, ib. Luc. 14, 7.

    Lewis & Short latin dictionary > accubitus

  • 10 cursus

    cursus, ūs, m. [id.], a running ( on foot, on a horse, chariot, ship, etc.), a course, way, march, passage, voyage, journey, etc. (very freq.).
    I.
    Lit.
    1.
    Of living beings:

    ingressus, cursus, accubitio, etc.,

    Cic. N. D. 1, 34, 94:

    ibi cursu, luctando... sese exercebant,

    Plaut. Bacch. 3, 3, 24; cf. id. Most. 1, 2, 73, and Hor. A. P. 412:

    quique pedum cursu valet, etc.,

    Verg. A. 5, 67:

    cursu superare canem,

    Hor. Ep. 1, 18, 51:

    milites cursu exanimati,

    Caes. B. G. 2, 23:

    huc magno cursu intenderunt,

    at full speed, id. ib. 3, 19:

    magno cursu concitatus,

    id. B. C. 1, 70:

    cursu incitatus,

    id. ib. 1, 79; 3, 46; Auct. B. Alex. 20; cf.:

    in cursu esse,

    Cic. Att. 5, 16, 1; cf. II. fin. infra:

    strictis gladiis cursu in hostem feruntur,

    advance at a run, Liv. 9, 13, 2:

    effuso cursu,

    id. 2, 50, 6:

    eo cursu proripere, ut, etc.,

    id. 24, 26, 12; 31, 21, 6:

    eo cursu, Auct. B. Alex 30: eodem cursu contendere,

    right onward, Caes. B. C. 2, 35; cf. id. B. G. 6, 67: citato cursu. Just. 11, 15, 2:

    cursus in Graeciam per tuam provinciam,

    Cic. Att. 10, 4, 10:

    quis umquam tam brevi tempore tot loca adire, tantos cursus conficere potuit?

    id. Imp. Pomp. 12, 34:

    (terrae) tuis non dicam cursibus, sed victoriis lustratae sunt,

    id. ib. 2, 5:

    agmen cursūs magis quam itineris modo ducit,

    Curt. 5, 13, 5; 6, 1, 12; Just. 15, 3, 11; 11, 8, 2:

    Miltiades cursum direxit, quo tendebat,

    Nep. Milt. 1, 6; Vell. 2, 19, 4; 1, 4, 1:

    Ulixi per mare,

    Hor. C. 1, 6, 7:

    iterare cursus relictos,

    id. ib. 1, 34, 4:

    Naxon, ait Liber, cursus advertite vestros,

    Ov. M. 3, 636 et saep.; cf. B.: cursum per [p. 504] auras Derigere, Verg. A. 6, 194; so of flying, Ov. M. 2, 838; 4, 787 al.—
    b.
    Cursum tenere (in a march or on shipboard), to hold one's course, to maintain a direct course:

    equites cursum tenere atque insulam capere non potuerant,

    Caes. B. G. 4, 26 fin.:

    Dionysius cum secundissimo vento cursum teneret,

    Cic. N. D. 3, 34, 83; Caes. B. G. 5, 8; cf. 2. b. —
    2.
    Of inanimate objects:

    solis cursus lunaeque meatus Expediam,

    Lucr. 5, 77; cf. id. 5, 772 al.:

    lunae,

    id. 5, 629; cf. id. 5, 630:

    stellarum,

    Cic. Rep. 6, 17, 17:

    neque clara suo percurrere fulmina cursu Perpetuo possint,

    Lucr. 1, 1003:

    si lacus emissus lapsu et cursu suo ad mare profluxisset,

    Cic. Div. 1, 44, 100; so of the course or flow of a stream, Ov. M. 1, 282; 9, 18; Plin. 5, 24, 20, § 85:

    longarum navium,

    Caes. B. G. 5, 8; cf. Cic. Mur. 15, 33; id. Off. 3, 12, 50 al.:

    Aquilonis et Austri,

    Lucr. 5, 688; cf. id. 6, 302:

    menstrui,

    Plin. 11, 39, 94, § 230:

    quadripertiti venarum,

    id. 16, 39, 76, § 195 et saep.—
    b.
    Cursum tenere, as supra, 1. b.:

    tanta tempestas subito coorta est, ut nulla earum (navium) cursum tenere posset,

    Caes. B. G. 4, 28.—
    B.
    Meton.
    1.
    Cursum exspectare, to wait for a fair wind (lit. for a passage), Cic. Att. 5, 8, 1.—
    2.
    (Abstr. pro concr.) Cursus publici, in the time of the emperors, posts or relays divided into stations, for the speedy transmission of information upon state affairs, Cod. Just. 12, 51; Cod. Th. 8, 5; Inscr. Orell. 3181; 3329; cf.

    . equi publici,

    Amm. 14, 6, 16:

    vehicula publica,

    id. 21, 13, 7:

    cursus vehicularius,

    Capitol. Ant. P. 12, 3:

    vehicularis,

    Dig. 50, 4, 18, § 4:

    cursus fiscalis,

    Spart. Had. 7; v. Suet. Aug. 49.—
    II.
    Trop. (freq. in Cic. and Quint.), a course, progress, direction, way:

    qui cursus rerum, qui exitus futurus sit,

    Cic. Fam. 4, 2, 3; cf. Tac. H. 4, 34; id. Agr. 39:

    implicari aliquo certo genere cursuque vivendi,

    Cic. Off. 1, 32, 117:

    vitae brevis cursus, gloriae sempiternus,

    id. Sest. 21, 47:

    reliquus vitae cursus,

    id. Phil. 2, 19, 47:

    totius vitae cursum videre,

    id. Off. 1, 4, 11:

    omnem vitae suae cursum conficere,

    id. Cael. 17, 39:

    in omni vitae cursu optimum visum est, ut, etc.,

    Macr. S. 1, 2, 3:

    temporum,

    Cic. Fam. 6, 5, 2:

    tuorum honorum,

    id. ib. 3, 11, 2; cf. Tac. H. 1, 48:

    continuus proeliorum,

    id. Agr. 27 al.:

    cursus vocis per omnis sonos,

    Cic. de Or. 3, 61, 227:

    cursus verborum,

    id. ib. 1, 35, 161; so of the motion or flow of discourse, etc., id. Part. Or. 15, 52; Quint. 8, prooem. § 27;

    9, 4, 70: cursus hic et sonus rotundae volubilisque sententiae,

    Gell. 11, 13, 4:

    quem enim cursum industria mea tenere potuisset sine forensibus causis, etc.,

    Cic. Phil. 8, 4, 11; cf. id. Or. 1, 4:

    nos in eodem cursu fuimus a Sullā dictatore ad eosdem fere consules,

    id. Brut. 96, 328; so,

    esse in cursu,

    to go on, continue, Ov. M. 13, 508; id. F. 6, 362.

    Lewis & Short latin dictionary > cursus

  • 11 epularis

    ĕpŭlāris, e, adj. [epulum], of or belonging to a banquet.
    I.
    Adj.:

    epularis accubitio amicorum,

    at a banquet, Cic. de Sen. 13 fin.:

    sacrificium ludorum,

    id. de Or. 3, 19 fin.; cf.

    1. epulo, II.: sermo,

    App. M. 2, p. 123.—
    II.
    Subst.: EPULARES appellabantur, qui in quibusdam ludis nocte epulabantur, Paul. ex Fest. p. 82, 10 Müll.

    Lewis & Short latin dictionary > epularis

  • 12 incessus

    incessus, ūs, m. [incedo], a going, walking, pace, gait.
    I.
    Lit.
    A.
    In gen. (class.):

    status, incessus, sessio, accubitio, vultus, oculi, manuum motus teneant illud decorum,

    Cic. Off. 1, 35, 128; cf. id. Or. 18, 59:

    citus modo, modo tardus,

    Sall. C. 15, 8:

    fractus,

    effeminate, unmanly, Quint. 5, 9, 14; cf.:

    in incessu mollior,

    Ov. A. A. 3, 306:

    incessus Seplasia dignus,

    Cic. Pis. 11, 24:

    erectus,

    Tac. H. 1, 53:

    omnibus animalibus certus et uniusmodi incessus est,

    Plin. 10, 38, 54, § 111:

    vera incessu patuit dea,

    Verg. A. 1, 405:

    incessum fingere,

    Cic. Fin. 2, 24, 77; id. Cael. 20, 49:

    qui vultu morbum incessuque fatetur,

    Juv. 2, 17:

    tot hominum jumentorumque incessu dilapsa est (nix),

    the tread, trampling, Liv. 21, 36, 6:

    pulvis velut ingentis agminis incessu motus apparuit,

    id. 10, 41, 5.—Of a threatening approach (cf. B. infra):

    sacerdotes eorum facibus ardentibus anguibusque praelatis incessu furiali militem Romanum insueta turbaverunt specie,

    Liv. 7, 17, 3.—In plur., Ov. M. 11, 636 —
    B.
    In partic. (acc. to incedo, I. B.), a hostile irruption, invasion, attack (very rare, except in Tacitus):

    Parthorum,

    Tac. A. 12, 50:

    primo incessu solvit obsidium,

    id. ib. 4, 24; 2, 55; 3, 74. —
    * II.
    Transf., concr., an entrance, approach:

    incessus hostis claudere,

    Tac. A. 6, 33.

    Lewis & Short latin dictionary > incessus

  • 13 inclinatio

    inclīnātĭo, ōnis, f. [id.], a leaning, bending, inclining to one side (class., esp. in the trop. signif.).
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.:

    (corporis) ingressus, cursus, accubitio, inclinatio, sessio, etc.,

    Cic. N. D. 1, 34, 94:

    corporis,

    Quint. 1, 11, 16:

    fortis ac virilis laterum,

    id. ib. 18:

    incumbentis in mulierculam,

    id. 11, 3, 90:

    alternā egerunt scobem,

    Plin. 16, 43, 83, § 227:

    merso navigio inclinatione lateris unius,

    id. 8, 51, 77, § 208.— In plur.:

    variis trepidantium inclinationibus,

    Tac. H. 2, 35; Plin. 37, 10, 58, § 160.—
    B.
    In partic.: caeli, a transl. of the Gr. klima, the inclination or slope of the earth from the equator to the pole, a parallel of latitude, clime, Vitr. 1, 1; Gell. 14, 1, 8;

    for which, mundi,

    Vitr. 6, 1.—
    II.
    Trop., an inclination, tendency.
    A.
    In gen.:

    ad meliorem spem,

    Cic. Sest. 31, 67:

    crudelitas est inclinatio animi ad asperiora,

    Sen. Clem. 2, 4 med.:

    alii (loci communes) ad totius causae inclinationem (faciunt),

    Quint. 5, 13, 57.—
    B.
    In partic., inclination, bias, favor:

    voluntatis,

    Cic. de Or. 2, 29, 129; cf.

    voluntatum,

    id. Mur. 26, 53:

    judicum ad aliquem,

    Quint. 6, 1, 20:

    principum inclinatio in hos, offensio in illos,

    Tac. A. 4, 20:

    utendum ea inclinatione Caesar ratus,

    id. ib. 1, 28:

    senatus,

    id. ib. 2, 38:

    animorum,

    Liv. 44, 31, 1:

    in aliquem,

    Tac. H. 2, 92 —
    C.
    Transf.
    1.
    (Qs., a leaning or bending out of its former position; hence.) An alteration, change:

    communium temporum,

    Cic. Balb. 26, 58:

    an ignoratis, populi Romani vectigalia perlevi saepe momento fortunae inclinatione temporis pendere?

    id. Agr. 2, 29, 80; cf. id. Phil. 5, 10, 26:

    hoc amplius Theophrastus (scripsit), quae essent in re publica rerum inclinationes et momenta temporum,

    id. Fin. 5, 4, 11:

    inclinationes temporum atque momenta,

    id. Fam. 6, 10, 5; cf. id. Planc. 39, 94.—
    2.
    Rhet. t. t.: vocis, the play of the voice, its elevation and depression in impassioned speech, Cic. Brut. 43, 158; plur., Quint. 11, 3, 168. —
    3.
    In the old gram. lang., the formation or derivation of a word, Varr. L. L. 9, § 1 Müll.

    Lewis & Short latin dictionary > inclinatio

  • 14 ingressus

    ingressus, ūs, m. [id.], a going into, entering, an entrance.
    I.
    Lit.:

    Antonii in castra,

    Vell. 2, 63, 2:

    turba ad ingressum tuum te consalutavit,

    Plin. Pan. 5, 4; 22 fin.:

    haec in ipso ingressu meo (sc. in provinciam) scripsi,

    Plin. Ep. ad Traj. 17, 4.— Esp.
    B.
    A hostile entrance, inroad:

    ingressus hostiles,

    Tac. A. 15, 3.—
    C.
    A going, walking, gait:

    ingressus, cursus, accubitio, etc.,

    Cic. N. D. 1, 34, 94:

    prohiberi ingressu,

    were prevented from moving, could not stir a step, Caes. B. C. 1, 84; cf.:

    instabilemque ingressum praebere,

    Liv. 24, 34, 15; so,

    praebere ingressum,

    Front. Stat. 3, 7, 4:

    quaedam terrae ad ingressus tremunt,

    Plin. 2, 94, 96, § 209:

    celsior,

    id. 11, 16, 16, § 51. —
    II.
    Transf., the way into a place, entrance, passage:

    trini ingressus,

    Prud. Psych. 843; cf.:

    vulgus quod Horatius arcet ingressu,

    Aus. Edyll. 6 ep. —
    III.
    Trop., an entering upon any thing, beginning, commencement:

    in ingressu,

    Quint. 9, 4, 72:

    in ingressu (causae) ac fine,

    id. 8 prooem. §

    7: in ingresssu operis,

    id. 10, 1, 48:

    ingressus capere,

    Verg. G. 4, 316:

    Cannensis pugnae temerarius ingressus,

    Val. Max. 4, 5, 2.

    Lewis & Short latin dictionary > ingressus

  • 15 sessio

    sessĭo, ōnis, f. [id.], a sitting (Ciceronian).
    I.
    In gen.:

    status, incessus, sessio, accubitio, etc.,

    Cic. Off. 1, 35, 128; id. N. D. 1, 34, 94; plur.:

    sessiones quaedam,

    id. Fin. 5, 12, 35.—
    B.
    Concr., a seat, sitting-place:

    sessiones gymnasiorum,

    Cic. de Or. 2, 5, 20:

    Polemonis,

    id. Fin. 5, 1, 2.—
    2.
    The seat of the body, Cael. Aur. Tard. 3, 3, 50.—
    II.
    In partic.
    A.
    A sitting idly, a loitering, a tarrying in a place:

    sessio Capitolina,

    Cic. Att. 14, 14, 2:

    pigra sessio,

    App. M. 4, p. 148 fin.
    B.
    A sitting, session (syn. consessus);

    for discussion: pomeridiana sessio,

    Cic. de Or. 3, 30, 121;

    of a court: dies sessionum,

    Dig. 38, 15, 2, § 1.—
    C.
    A sittingbath, sitz - bath, = enkathisma, Cael. Aur. Tard. 5, 4, 69.

    Lewis & Short latin dictionary > sessio

См. также в других словарях:

  • Accubation — Ac cu*ba tion ([a^]k*k[ u]*b[=a] sh[u^]n), n. [L. accubatio, for accubitio, fr. accubare to recline; ad + cubare to lie down. See {Accumb}.] The act or posture of reclining on a couch, as practiced by the ancients at meals. [1913 Webster] …   The Collaborative International Dictionary of English

  • ACCUBITA seu ACCUBATIONES — Graecis ἀνακλιντήρια, quod Reclinatoria vertit Wiltainus Abbas in Cant. Cantic. c. 2. Lexico Graec. MS. Regio, definiuntur, ςτρωμναὶ μαλακαὶ εἰς ὕψος ἠρμέναι, lecti molles in altum aggesti; et Balsamoni in can. 74. Synodi Trull. ut et Iohanni… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • CATACLITA — apud Tertullian. l. c. ita enim omnes libri scripti ac editi constantes praese ferunt, Quamquam et pavo pluma vestis, et quidem de cataclitus: Graece κατάκλιτα, accubita sunt; tori nempe quibus ad mensam accumbebatur. Nam κατακλίῃεαςθαι, est ad… …   Hofmann J. Lexicon universale

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»