Перевод: с латинского на все языки

со всех языков на латинский

abstineo

  • 1 abstineo

    abstineo abstineo, tinui, tentum, ere удерживать, не допускать

    Латинско-русский словарь > abstineo

  • 2 abstineo

    abstineo abstineo, tinui, tentum, ere щадить, не трогать

    Латинско-русский словарь > abstineo

  • 3 abstineo

    abstineo abstineo, tinui, tentum, ere (c.abl.) воздерживаться

    Латинско-русский словарь > abstineo

  • 4 abstineo

    abstĭnĕo, ēre, nŭi, tentum [abs + teneo] - tr. - [st1]1 [-] tenir éloigné de, maintenir loin de.    - abstinere ab aliquo manum, Plaut. Amp. 340 ; manus Cic. Verr. 1, 93: tenir sa main, ses mains éloignées de qqn, s'abstenir de toucher à qqn.    - abstinere ab aliqua re, Cic. Verr. 4, 71, s'abstenir de toucher à qqch.    - abstinere a Siculorum argento cupiditatem aut manus, Cic. Verr. 4, 34: éloigner de l'argenterie des Siciliens sa convoitise ou ses mains.    - cf. Cic. de Or. 1, 194 ; Att. 3, 7, 2 ; Liv. 9, 5, 6.    - abstinere manus a se, Cic. Tusc. 4, 79: ne pas tourner ses mains contre soi-même, s'épargner.    - accepta clades Latinos ne ab legatis quidem violandis abstinuit, Liv. 2, 22, 4: la défaite essuyée ne détourna même pas les Latins d'outrager les ambassadeurs.    - cf. Liv. 4, 59, 8; 39, 25, 10.    - ab aede ignem abstinere, Liv. 7, 27, 8: écarter le feu du temple.    - cf. Liv. 22, 23, 4 ; 26, 24, 12, etc.    - eorum populorum finibus vim abstinere, Liv. 8, 19, 3: s'abstenir de toute violence contre ces pays.    - direptione militem abstinere, Liv. 38, 23, 2: tenir le soldat éloigné du pillage. --- cf. 8, 21, 18.    - Aeneae Antenorique omne jus belli abstinere, Liv. 1, 1, 1: s'abstenir d'user de tous les droits de la guerre [pour] à l'égard d'Enée et d'Anténor.    - abstinere sermonem de aliqua re, Plaut. Most. 897: se dispenser de parler de qqch. --- cf. Ter. Haut. 373.    - réfléchi se abstinere ab aliqua re, Cic. Fin. 2, 71: s'abstenir de qqch.    - cf. Cic. Ac. 2, 55 ; Sen. Ir. 3, 8, 8.    - se abstinere nefario scelere, Cic. Phil. 2, 5: s'abstenir d'un crime abominable.    - cf. Cic. Fin. 3, 38; Div. 1, 102 ; Liv. 22, 25, 12, etc.    - absol. se abstinere, Liv. 3, 11, 4: se tenir à l'écart.    - se abstinere: s'abstenir de nourriture. --- Varr. R. 2, 9, 10 ; Cels. 3, 15. - intr. - [st1]2 [-] s'abstenir de, se tenir à l'écart de.    - proelio abstinere, Caes. BG. 1, 22, 3: s'abstenir de combattre.    - faba abstinere, Cic. Div. 2, 119: s'abstenir des fèves.    - curiā abstinere: s'abstenir de venir à la curie.    - publico abstinuit, Suet. Claud. 36: il s'abstint de paraître en public.    - praenomine Imperatoris abstinuit, Suet. Claud, 12: il refusa le prénom d'Imperator.    - cibo omni aut potu abstinere: s'abstenir de toute nourriture et de toute boisson (observer une diète absolue).    - nec meo nomine abstinent, Cic. Rep. 1, 6: ils ne s'abstiennent pas de parler de moi, de me critiquer.    - cf. Cic. Off. 3, 72 ; Sall. J. 64, 5 ; Liv. 2, 56, 7 ; 21, 5, 9, etc.    - abstinere a mulieribus, Caes. BG. 7, 47, 5: épargner les femmes.    - cf. Cic. de Or. 3, 171; Liv. 3, 36, 7 ; 5, 21, 13.    - ne ab obsidibus quidem ira belli abstinuit, Liv. 2, 16: (*la colère de la guerre ne se tint pas même éloignée des otages*), la colère des vainqueurs n'épargna même pas les otages.    - abstinere ne a legatis quidem violandis, Liv. 39, 25, 10: ne s'abstenir même pas d'outrager les ambassadeurs. --- cf. 5, 21, 13, etc.    - abstinere a voluptatibus, Cic. Tusc. 5, 94: s'abstenir des plaisirs. --- cf. Part. 77.    - a cibo abstinere, Cels. 1, 3: s'abstenir de nourriture.    - avec gén. Hor. O. 3, 27, 69; Apul. Apol. 10.    - avec inf. Plaut. Curc. 180 ; Mil. 1309 ; Suet. Tib. 23.    - non abstinere quin: ne pas s'abtenir de.    - Plaut. Bac. 915 ; Liv. 2, 45, 10; Suet. Tib. 44; 72.    - non abstinere quominus: ne pas s'abstenir de. --- Tac. An. 13, 4; Suet. Gram. 3.    - aegre abstinent quin castra oppugnent, Liv. 2, 45, 10: ils ont peine à s'abstenir d'attaquer le camp.    - absol. abstinere: s'abstenir.    - Plaut. Aul. 344 ; Men. 166 ; Virg. En. 2, 534 ; Liv. 40, 21, 4.    - abstinere debet aeger, Cels. 2, 12, 2: le malade doit s'abstenir de manger, le malade doit jeûner.
    * * *
    abstĭnĕo, ēre, nŭi, tentum [abs + teneo] - tr. - [st1]1 [-] tenir éloigné de, maintenir loin de.    - abstinere ab aliquo manum, Plaut. Amp. 340 ; manus Cic. Verr. 1, 93: tenir sa main, ses mains éloignées de qqn, s'abstenir de toucher à qqn.    - abstinere ab aliqua re, Cic. Verr. 4, 71, s'abstenir de toucher à qqch.    - abstinere a Siculorum argento cupiditatem aut manus, Cic. Verr. 4, 34: éloigner de l'argenterie des Siciliens sa convoitise ou ses mains.    - cf. Cic. de Or. 1, 194 ; Att. 3, 7, 2 ; Liv. 9, 5, 6.    - abstinere manus a se, Cic. Tusc. 4, 79: ne pas tourner ses mains contre soi-même, s'épargner.    - accepta clades Latinos ne ab legatis quidem violandis abstinuit, Liv. 2, 22, 4: la défaite essuyée ne détourna même pas les Latins d'outrager les ambassadeurs.    - cf. Liv. 4, 59, 8; 39, 25, 10.    - ab aede ignem abstinere, Liv. 7, 27, 8: écarter le feu du temple.    - cf. Liv. 22, 23, 4 ; 26, 24, 12, etc.    - eorum populorum finibus vim abstinere, Liv. 8, 19, 3: s'abstenir de toute violence contre ces pays.    - direptione militem abstinere, Liv. 38, 23, 2: tenir le soldat éloigné du pillage. --- cf. 8, 21, 18.    - Aeneae Antenorique omne jus belli abstinere, Liv. 1, 1, 1: s'abstenir d'user de tous les droits de la guerre [pour] à l'égard d'Enée et d'Anténor.    - abstinere sermonem de aliqua re, Plaut. Most. 897: se dispenser de parler de qqch. --- cf. Ter. Haut. 373.    - réfléchi se abstinere ab aliqua re, Cic. Fin. 2, 71: s'abstenir de qqch.    - cf. Cic. Ac. 2, 55 ; Sen. Ir. 3, 8, 8.    - se abstinere nefario scelere, Cic. Phil. 2, 5: s'abstenir d'un crime abominable.    - cf. Cic. Fin. 3, 38; Div. 1, 102 ; Liv. 22, 25, 12, etc.    - absol. se abstinere, Liv. 3, 11, 4: se tenir à l'écart.    - se abstinere: s'abstenir de nourriture. --- Varr. R. 2, 9, 10 ; Cels. 3, 15. - intr. - [st1]2 [-] s'abstenir de, se tenir à l'écart de.    - proelio abstinere, Caes. BG. 1, 22, 3: s'abstenir de combattre.    - faba abstinere, Cic. Div. 2, 119: s'abstenir des fèves.    - curiā abstinere: s'abstenir de venir à la curie.    - publico abstinuit, Suet. Claud. 36: il s'abstint de paraître en public.    - praenomine Imperatoris abstinuit, Suet. Claud, 12: il refusa le prénom d'Imperator.    - cibo omni aut potu abstinere: s'abstenir de toute nourriture et de toute boisson (observer une diète absolue).    - nec meo nomine abstinent, Cic. Rep. 1, 6: ils ne s'abstiennent pas de parler de moi, de me critiquer.    - cf. Cic. Off. 3, 72 ; Sall. J. 64, 5 ; Liv. 2, 56, 7 ; 21, 5, 9, etc.    - abstinere a mulieribus, Caes. BG. 7, 47, 5: épargner les femmes.    - cf. Cic. de Or. 3, 171; Liv. 3, 36, 7 ; 5, 21, 13.    - ne ab obsidibus quidem ira belli abstinuit, Liv. 2, 16: (*la colère de la guerre ne se tint pas même éloignée des otages*), la colère des vainqueurs n'épargna même pas les otages.    - abstinere ne a legatis quidem violandis, Liv. 39, 25, 10: ne s'abstenir même pas d'outrager les ambassadeurs. --- cf. 5, 21, 13, etc.    - abstinere a voluptatibus, Cic. Tusc. 5, 94: s'abstenir des plaisirs. --- cf. Part. 77.    - a cibo abstinere, Cels. 1, 3: s'abstenir de nourriture.    - avec gén. Hor. O. 3, 27, 69; Apul. Apol. 10.    - avec inf. Plaut. Curc. 180 ; Mil. 1309 ; Suet. Tib. 23.    - non abstinere quin: ne pas s'abtenir de.    - Plaut. Bac. 915 ; Liv. 2, 45, 10; Suet. Tib. 44; 72.    - non abstinere quominus: ne pas s'abstenir de. --- Tac. An. 13, 4; Suet. Gram. 3.    - aegre abstinent quin castra oppugnent, Liv. 2, 45, 10: ils ont peine à s'abstenir d'attaquer le camp.    - absol. abstinere: s'abstenir.    - Plaut. Aul. 344 ; Men. 166 ; Virg. En. 2, 534 ; Liv. 40, 21, 4.    - abstinere debet aeger, Cels. 2, 12, 2: le malade doit s'abstenir de manger, le malade doit jeûner.
    * * *
        A negotiis abstinere. Cels. Se garder d'entendre à ses affaires, S'abstenir.
    \
        Se ab iniuria abstinet. Cic. Il se garde de faire tort à autruy.
    \
        Se cibo abstinere. Caes. S'abstenir de manger.
    \
        Abstinet ab alieno: subaudi, se. Plau. Se garde de toucher l'autruy, Il ne touche point l'autruy.
    \
        Armis. Liu. Se deporter de la guerre.
    \
        Iurgiis. Cic. Se garder de noyses.
    \
        Carne. Plaut. Ne manger point de chair.
    \
        Cibo abstinere. Colum. Ne manger point.
    \
        Tactu abstinere. Virgil. Se garder de toucher, Ne point toucher.
    \
        Loco abstinere, vt Regione aut vrbe. Liu. Vrbe valida, muris ac situ ipso munita abstinuit. Ne toucha à la ville.
    \
        Publico abstinere. Suet. Ne se monstrer point, Estre des saincts de quaresme, Se cacher, Ne se trouver point parmi le monde.
    \
        Abstinere manum alieno. Cato. Se garder de desrobber, Ne toucher à l'autruy.
    \
        Manus in iudicio abstinere. Cic. Se garder de donner argent, et corrompre les juges.
    \
        Manum ab aliquo abstinere. Plaut. Se garder de le frapper.
    \
        Manum a se aut ab alio abstinere, interdum ad necem refertur. Cic. Vix a se manus abstinuit. A peine se garda il de se tuer, Peu s'en fallut qu'il ne se tuast, A peu qu'il ne se tuast.
    \
        Manum abstinere, sine vllo ablatiuo. Terent. Non manum abstines mastigia? Ne me laisseras tu pas aller?
    \
        Ignem ab aede abstinere. Liu. Se garder de mettre le feu au temple en bruslant la ville.
    \
        Bellum et vim ab aliquo populo abstinere. Liu. Ne luy point faire la guerre.
    \
        Abstinere quominus, pro quin. Suet. Vt ne clarissimi quidem viri abstinuerint, quominus et ipsi aliquid de ea scriberent. Ne se sont peu garder ou contenir.
    \
        Sermonem de re aliqua abstinere. Plaut. Cesser de parler.
    \
        Abstinere, pro Arcere: vt Abstinere aegrum cibo. Diomed. Garder un malade de manger.
    \
        Abstinetur, pen. prod. passiuum in tertiis personis. Colum. Totus grex vno die abstinetur potione et pabulo. On le garde de boire et de manger.
    \
        Abstinetur, Impersonale. Liu. Edicere iubet, vt ab inermi abstineatur. Qu'on ne touche point, etc.

    Dictionarium latinogallicum > abstineo

  • 5 abstineō

        abstineō tinuī (tentus), ēre    [abs+teneo], to keep back, keep off, hold back: vix a se manūs: vim uxore et gnato, H.: ferrum quercu, O.: Gemitūs, screatūs, suppress, T.: facis iniuriam illi, qui non abstineas manum, by not keeping your hands off, T.: milites, restrain, L.: militem direptione, L.: militem a praedā, L.: ab uno eo (agro) ferrum ignemque abstineri iussit, L.: duobus omne ius belli, refrained from exercising against them the rights of war, L.: eorum finibus vim, L.—Esp. with se, to keep oneself from, refrain, abstain: ab eis se vitiis: his se armis, L.— Intrans, to refrain (cf. se abstinere), abstain: neque facto ullo neque dicto, S.: proelio, Cs.: pugnā, L.: maledictis: tactu, V.: caelo, O.: a ceteris coniurationis causis: ne a mulieribus quidem atque infantibus, Cs.: aegre abstinent, quin castra oppugnent, L.: ut seditionibus abstineretur, L.: non tamen abstinuit, hold his peace, V.
    * * *
    abstinere, abstinui, abstentus V
    withhold, keep away/clear; abstain, fast; refrain (from); avoid; keep hands of

    Latin-English dictionary > abstineō

  • 6 abstineo

    abs-tineo, tinuī, tentum, ēre [ teneo ]
    1) удерживать, не допускать (aliquem и aliquid aliquā re и ab aliquā re)
    a. aliquem cibo et aquā Col — не давать кому-л. ни есть, ни пить
    a. culpam и culpā Plостаться невиновным
    a. manum или manūs Ter — не прикасаться, не трогать
    a. hereditatem (тж. se a. ab hereditate) CJ, Dig — отказаться от наследства, но
    a. aliquem Dig — лишать кого-л. права на наследство (pupillus abstinetur или abstentus est Dig)
    se a. — воздерживаться (cibo Hirt; litibus et jurgis C; a cantu T и cantu PM)
    2) сдерживать, подавлять (gemitus, risūs Ter)
    3) мед. задерживать (ventrem, sudorem CC)
    4) не допускать к богослужению, отлучать Eccl
    5) не трогать, щадить (mulieribus atque infantibus Cs; ab inermi L)
    6) (= se a., см. 1.) воздерживаться, удерживаться (aliquā re и ab aliquā re, редко alicujus rei и aliquid)
    a. nominibus QCне называть имён
    a. publico T — не показываться на людях, нигде не бывать
    a. non queas, quin... Pl — трудно удержаться, чтобы не...
    7) (тж. se a.) мед. воздерживаться от пищи, соблюдать голодную диету CC

    Латинско-русский словарь > abstineo

  • 7 abstineo

    abs-tineo, tinuī, tentum, ēre (abs u. teneo), fernhalten, abhalten, zurückhalten, I) tr.: manum, Ter.: manus, Liv.: vix manus, Liv.: u. (vorklass.) m. Acc. eines Zustandes, gemitus, risus, zurückdrängen, Ter.: culpam, Plaut.: amorem, Plaut. – gew. m. ab u. Abl. od. m. bl. Abl., ignem ab aede, Liv.: manus a muliere, Lucil., a se, Cic.: mentes, oculos, manus ab alienis, Cic.: militem a praeda u. bloß praedā, Liv.: bellum ab innoxio populo, Liv.: manum me, manum alieno, Plaut.: ferrum quercu, Ov.: vim finibus, Liv.: milites vino, Liv.: alqm bello, Liv. – Insbes. a) alqm α) jmd. auf Diät setzen, fasten lassen, abstinendus a cibo est aeger, Cels.: u. so absol., abstinendus sum, man muß mich auf Diät setzen, Sen. ep. 75, 7. – β) jmd. von der Erbschaft zurückhalten, ihn verhindern die Erbschaft anzutreten, ICt. – γ) vom Gottesdienst zurückhalten, exkommunizieren, Eccl. – b) (als spät. mediz. t.t.) alqd, etw. zurückhalten, verhalten, sudorem, Cael. Aur. acut. 1, 15, 151 u.a.: ventrem ibid. 3, 21, 217. – II) refl. abstinere se od. bl. abstinere, sich von etw. zurückhalten, sich enthalten, konstr. α) ab alqa re od. bl. alqā re, zB. se scelere, Cic.: se cibo, Hirt. b.G.: se ostreis, Cic.: se dedecore, Cic.: a quibus te abstinebis, Cic. – abstinere a cibo, a potione, a somno, Cels.: a legatis violandis, Liv. – abstinere cibo, Cels.: fabā, Cic.: oleribus, Capit.: vino et venere, Hor.: vix lacrimis, Curt.: vocis usurpatione, Liv.: nominibus, die N. verschweigen, Curt.: maledicto, Cic.: iniuriā, Cic.: publico, nicht ausgehen, Tac.: inventis, das Erworbene nicht genießen, Hor.: proelio, Caes.: armis, die W. ruhen lassen, Curt. – bes. unangetastet-, unangefochten lassen, schonen, verschonen, ne a me quidem, Cic.: ne a mulieribus quidem, Caes.: ne ab obsidibus quidem, Liv.: non temere ullā illustriore feminā, Suet.: pecuniis locupletium non abst., Cic.: abst. praedā, Liv.: Tarento, Liv.: Pass. impers., ut ab inermi abstineretur, Liv.: tergis abstinetur, Sall. fr. – β) m. Genet., irarum, Hor. carm. 3, 27, 69. – γ) m. Acc., inversa verba, Ter.: liberas urbes, Liv. – zugl. m. Dat. pers., Aeneae Antenorique omne ius belli, Liv. 1, 1. § 1. – δ) m. Infinit., dum mi abstineant invidere, Plaut. Curc. 180: praefari, Suet. Tib. 23. – ε) m. folg. ne u. Konj., multum se abst., ne etc., Liv. 3, 11, 5. – ζ) abst. bei vorhergeh. Negation mit folg. quin u. Konj., Plaut. Bacch. 915. Liv. 2, 45, 10: u. nec abstinuit consuetudine, quin etc., Suet. Tib. 72, 3. – od. m. folg. quominus u. Konj., Suet. gr. 3. – η) absol., te scio facile abstinere posse, si nihil obviam est, Plaut.: non tamen abstinuit nec voci iraeque pepercit, Verg. – Impers., aestate in totum, si fieri potest, abstinendum est (sc. venere), Cels. – prägn. = sich des Essens enthalten, hungern, fasten, biduo se abstinere, Cels.: pridie abstinere, Cels.: diu abstinuisse, Cels.

    lateinisch-deutsches > abstineo

  • 8 abstineo

    abs-tineo, tinuī, tentum, ēre (abs u. teneo), fernhalten, abhalten, zurückhalten, I) tr.: manum, Ter.: manus, Liv.: vix manus, Liv.: u. (vorklass.) m. Acc. eines Zustandes, gemitus, risus, zurückdrängen, Ter.: culpam, Plaut.: amorem, Plaut. – gew. m. ab u. Abl. od. m. bl. Abl., ignem ab aede, Liv.: manus a muliere, Lucil., a se, Cic.: mentes, oculos, manus ab alienis, Cic.: militem a praeda u. bloß praedā, Liv.: bellum ab innoxio populo, Liv.: manum me, manum alieno, Plaut.: ferrum quercu, Ov.: vim finibus, Liv.: milites vino, Liv.: alqm bello, Liv. – Insbes. a) alqm α) jmd. auf Diät setzen, fasten lassen, abstinendus a cibo est aeger, Cels.: u. so absol., abstinendus sum, man muß mich auf Diät setzen, Sen. ep. 75, 7. – β) jmd. von der Erbschaft zurückhalten, ihn verhindern die Erbschaft anzutreten, ICt. – γ) vom Gottesdienst zurückhalten, exkommunizieren, Eccl. – b) (als spät. mediz. t.t.) alqd, etw. zurückhalten, verhalten, sudorem, Cael. Aur. acut. 1, 15, 151 u.a.: ventrem ibid. 3, 21, 217. – II) refl. abstinere se od. bl. abstinere, sich von etw. zurückhalten, sich enthalten, konstr. α) ab alqa re od. bl. alqā re, zB. se scelere, Cic.: se cibo, Hirt. b.G.: se ostreis, Cic.: se dedecore, Cic.: a quibus te abstinebis, Cic. – abstinere a cibo, a potione, a somno, Cels.: a legatis violandis, Liv. – abstinere cibo, Cels.: fabā, Cic.: oleribus,
    ————
    Capit.: vino et venere, Hor.: vix lacrimis, Curt.: vocis usurpatione, Liv.: nominibus, die N. verschweigen, Curt.: maledicto, Cic.: iniuriā, Cic.: publico, nicht ausgehen, Tac.: inventis, das Erworbene nicht genießen, Hor.: proelio, Caes.: armis, die W. ruhen lassen, Curt. – bes. unangetastet-, unangefochten lassen, schonen, verschonen, ne a me quidem, Cic.: ne a mulieribus quidem, Caes.: ne ab obsidibus quidem, Liv.: non temere ullā illustriore feminā, Suet.: pecuniis locupletium non abst., Cic.: abst. praedā, Liv.: Tarento, Liv.: Pass. impers., ut ab inermi abstineretur, Liv.: tergis abstinetur, Sall. fr. – β) m. Genet., irarum, Hor. carm. 3, 27, 69. – γ) m. Acc., inversa verba, Ter.: liberas urbes, Liv. – zugl. m. Dat. pers., Aeneae Antenorique omne ius belli, Liv. 1, 1. § 1. – δ) m. Infinit., dum mi abstineant invidere, Plaut. Curc. 180: praefari, Suet. Tib. 23. – ε) m. folg. ne u. Konj., multum se abst., ne etc., Liv. 3, 11, 5. – ζ) abst. bei vorhergeh. Negation mit folg. quin u. Konj., Plaut. Bacch. 915. Liv. 2, 45, 10: u. nec abstinuit consuetudine, quin etc., Suet. Tib. 72, 3. – od. m. folg. quominus u. Konj., Suet. gr. 3. – η) absol., te scio facile abstinere posse, si nihil obviam est, Plaut.: non tamen abstinuit nec voci iraeque pepercit, Verg. – Impers., aestate in totum, si fieri potest, abstinendum est (sc. venere), Cels. – prägn. = sich des Essens enthalten, hungern, fasten, biduo se abstinere, Cels.: pridie ab-
    ————
    stinere, Cels.: diu abstinuisse, Cels.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > abstineo

  • 9 abstineo

    abs-tĭnĕo, ŭi, tentum, 2, v. a and n. [teneo], to keep off or away, to hold back, to hold at a distance. In the comic writers and Cic. this verb is in most cases purely active, hence constr. with aliquem (or se) re or ab re; the neuter signif. first became prevalent in the Aug. per. = se abstinere.
    I.
    Act.:

    dum ted abstineas nuptā, viduā, virgine, etc.,

    Plaut. Curc. 1, 1, 37:

    urbanis rebus te,

    id. Cas. 1, 1, 13; id. Men. 5, 6, 20; Ter. Heaut. 2, 3, 132: manus a muliere, Lucil. ap. Non. 325, 32; cf.:

    manus abstineant,

    Plaut. Trin. 2, 2, 11:

    amor abstinendust (apstandust, R.),

    id. ib. 2, 1, 30:

    me ostreis et muraenis facile abstinebam,

    Cic. Fam. 7, 26:

    ab alienis mentes, oculos, manus, de Or. 1, 43: manus animosque ab hoc scelere,

    id. Verr. 1, 12 fin.:

    se nullo dedecore,

    id. Fin. 3, 11, 38:

    se cibo,

    Caes. B. C. 8, 44:

    ne ab obsidibus quidem iram belli hostis abstinuit,

    Liv. 2, 16:

    aliquos ab legatis violandis,

    id. 2, 22:

    se armis,

    id. 8, 2 al. —Hence:

    manum a se,

    to abstain from suicide, Cic. Tusc. 4, 37 al.
    II.
    Neutr.: abstinere, to abstain from a thing; constr. with abl., ab, inf., quin or quominus, the gen., or absol.
    (α).
    With abl.:

    haud abstinent culpā,

    Plaut. Men. 5, 2, 18 Ritschl:

    injuriā,

    Cic. Off. 3, 17, 72:

    fabā (Pythagorei),

    id. Div. 2, 58, 119:

    proelio,

    Caes. B. G. 1, 22, 3:

    pugnā,

    Liv. 2, 45, 8:

    senatorio ambitu,

    Tac. A. 4, 2:

    manibus,

    id. Hist. 2, 44:

    auribus principis,

    to spare them, id. Ann. 13, 14:

    sermone Graeco,

    Suet. Tib. 71:

    publico abstinuit,

    did not go out, id. Claud. 36 al. — Impers.:

    ne a me quidem abstinuit,

    Cic. de Or. 3, 43, 171:

    ut seditionibus abstineretur,

    Liv. 3, 10, 7; so id. 5, 50, 7.—
    (β).
    With ab:

    ut ne a mulieribus quidem atque infantibus abstinerent,

    Caes. B. G. 7, 47, 5.—
    (γ).
    With inf.:

    dum mi abstineant invidere,

    if they only cease to envy me, Plaut. Curc. 1, 3, 2; so Suet. Tib. 23.—
    (δ).
    With quin or quominus:

    aegre abstinent, quin castra oppugnent,

    Liv. 2, 45, 10: ut ne clarissimi quidem viri abstinuerint, quominus et ipsi aliquid de eā scriberent, Suet. Gram. 3.—( * e) With the gen. (in Greek construction like the Greek apechesthai tinos):

    abstineto irarum calidaeque rixae,

    Hor. C. 3, 27, 69 (cf. infra, abstinens).—
    (ζ).
    Absol.:

    te scio facile abstinere posse,

    Plaut. Aul. 2, 5, 19:

    non tamen abstinuit,

    Verg. A. 2, 534.—Esp. in med., to abstain from food:

    abstinere debet aeger,

    Cels. 2, 12, 2.—Hence, abstĭnens, entis, P. a., abstaining from (that which is unlawful), abstinent, temperate; constr absol. with abl., or poet. with gen.:

    esse abstinentem, continere omnes cupiditates praeclarum est,

    Cic. Q. Fr. 1, 1, 11:

    praetorem decet non solum manus, sed etiam oculos abstinentes habere,

    id. Off. 1, 40, 144:

    impubi aut certe abstinentissime rebus venereis,

    Col. 12, 4, 3:

    animus abstinens pecuniae,

    Hor. C. 4, 9, 37; so,

    alieni abstinentissimus,

    Plin. Ep. 6, 8, 5; and:

    somni et vini sit abstinentissimus,

    Col. 11, 1, 3.— Comp., Auson. Grat. Act. 28.— Sup., Col. and Plin. l. l.— Adv.: abstĭnenter, unselfishly, Cic. Sest. 16, 37.— Comp., Augustin. Mor. Manich. 2, 13.

    Lewis & Short latin dictionary > abstineo

  • 10 abstineo

    ,tinui, tentum, ere
    удерживать

    Latin-Russian dictionary > abstineo

  • 11 abstineo

    , abstinui, abstentum, abstinere 2 (c. abl.)
      воздерживаться, удерживать; не трогать, не допускать, щадить

    Dictionary Latin-Russian new > abstineo

  • 12 abstinens

    abstĭnens, entis [st1]1 [-] part.-adj. de abstineo.    - abstinentior Aus. 419, 66. [st1]2 [-] qui s'abstient, retenu, modéré, réservé.    - Cic. Off. 1, 144 ; Q. 1, 1, 32.    - abstinentissimus rebus venereis, Col.: absolument chaste.    - abstinens Jupiter fuit in Thetide, Lact.: Jupiter contint sa passion à l'égard de Thétis. [st1]3 [-] indifférent, désintéressé.    - sociis abstinens, Cic. Planc. 26: intègre à l'égard des alliés.    - avec gén. abstinens pecuniae, Hor. O. 4, 9, 37: indifférent à l'argent, désintéressé.    - alieni abstinentissimus, Plin. Ep. 6, 8, 5: tout à fait désintéressé du bien d'autrui.
    * * *
    abstĭnens, entis [st1]1 [-] part.-adj. de abstineo.    - abstinentior Aus. 419, 66. [st1]2 [-] qui s'abstient, retenu, modéré, réservé.    - Cic. Off. 1, 144 ; Q. 1, 1, 32.    - abstinentissimus rebus venereis, Col.: absolument chaste.    - abstinens Jupiter fuit in Thetide, Lact.: Jupiter contint sa passion à l'égard de Thétis. [st1]3 [-] indifférent, désintéressé.    - sociis abstinens, Cic. Planc. 26: intègre à l'égard des alliés.    - avec gén. abstinens pecuniae, Hor. O. 4, 9, 37: indifférent à l'argent, désintéressé.    - alieni abstinentissimus, Plin. Ep. 6, 8, 5: tout à fait désintéressé du bien d'autrui.
    * * *
        Abstinens, penultima corr. abstinentis, Nomen ex participio. Plin. iunior, Homo est alieni abstinentissimus. Il se garde bien de prendre de l'autruy.

    Dictionarium latinogallicum > abstinens

  • 13 abstinentia

    abstĭnentĭa, ae, f. [abstineo], abstinence, self-restraint ( the quality by means of which one abstains from unlawful desires, acts, etc., freedom from covetousness (se ab re abstinet); it always has reference to the outward object from which one restrains himself; while the syn. continentia designates merely subjective self-restraint. Yet as early as Cic. these ideas passed into each other, abstinentia being used for continentia, and continentia —referring to an object—taking the place of abstinentia).
    I.
    In gen., a refraining from any thing: conciliare benevolentiam multitudinis abstinentiā et continentiā, i. e. by not violating the right of property (alieno abstinent) and by self-control (se continent), Cic. Off. 2, 22:

    possum multa dicere de provinciali in eo magistratu abstinentiā,

    id. Sest. 3; id. Verr. 4, 46; id. Q. Rosc. 17; so id. Att. 5, 17; Sall. C. 3.—
    II.
    In later Lat., abstinence from food, fasting, starvation = inedia (v. abstineo):

    vitam abstinentiā finivit,

    he ended his life by starvation, Tac. A. 4, 35; Sen. Ep. 70, 9; 77, 9; cf. Cels. 2, 16;

    febrem quiete et abstinentiā mitigavit,

    Quint. 2, 17, 9; so Plin. 27, 55, 80 al.—From

    Lewis & Short latin dictionary > abstinentia

  • 14 careo

    căreo, ui, ĭtum (carĭtūrus, Ov. H. 4, 1; id. M. 2, 222; 14, 132; Sen. Ben. 1, 11, 1; Curt. 10, 2, 27; Just. 4, 5, 1; Plin. 20, 21, 84, § 224.— Part. pr. gen. plur. carentum, Lucr. 4, 35; Verg. G. 4, 255; 4, 472), 2 ( pres. subj. carint = careant, Plaut. Most. 4, 1, 1.— Dep. form careor, acc. to Caper ap. Prisc. p. 797 P.), v. n. [cf. keirô, karênai; Germ. scheeren; Engl. shear], to be cut off from, be without, to want, be in want of, not to have, whether in a good or bad sense; but kat exochên, to be devoid of, to want, to be without some good; and with reference to the subjective state of mind, to miss it (accordingly, of a good that is merely desirable, while egere is used of the want of that which is necessary); constr. regularly with abl.; in ante-class. poets also with gen. or acc. (the latter also in late Lat.).
    I.
    To be without, devoid of, not to have, to be free from (corresp. with abesse, Cic. Rosc. Am. 20, 55;

    and opp. frui,

    id. Tusc. 3, 18, 40).
    A.
    Of living subjects:

    carere culpā,

    Plaut. Most. 4, 1, 1; Ter. Hec. 4, 4, 41:

    calumniā,

    Quint. 9, 4, 57:

    malis,

    Lucr. 2, 4:

    dolore,

    Cic. Lael. 6, 22; id. Fin. 1, 11, 38:

    febri,

    id. Fam. 16, 15, 1, and by poet. license with an inverted construction:

    caruitne febris te heri?

    Plaut. Curc. 1, 1, 17:

    morbis,

    Cic. Ac. 1, 10, 38:

    malo,

    id. Tusc. 3, 18, 40:

    suspicione,

    id. Rosc. Am. 20, 55; Quint. 2, 2, 14:

    vitiis,

    Hor. C. 3, 27, 39; Quint. 8, 3, 1; 8, 3, 41:

    stultitiā,

    Hor. Ep. 1, 1, 42:

    ambitione,

    id. ib. 2, 2, 206:

    appellatione,

    Quint. 8, 2, 5:

    omnibus his quasi morbis voluit carere sapientem,

    Cic. Ac. 1, 10, 38:

    calumniā,

    Quint. 9, 4, 57:

    conspiratione et periculo,

    Suet. Aug. 19:

    stultitiae atque ignorantiae crimine, Auct. B. G. 8 praef.: communi sensu,

    Hor. S. 1, 3, 66:

    morte,

    to be immortal, id. C. 2, 8, 12; Ov. M. 15, 158:

    suis figurā,

    id. ib. 14, 286; cf.

    of virtue, personified: culpāque omni carens praeter se ipsam nihil censet ad se pertinere,

    Cic. Tusc. 5, 1, 4.—
    2.
    To be without a thing from free-will, i.e. to deprive one ' s self of a thing [p. 292] not to make use of it, to deny one ' s self a thing, to abstain from (syn.: abstineo, absum; hence opp. utor; v. the foll.):

    temeto,

    Plaut. Truc. 4, 3, 59; Cic. Rep. Fragm. ap. Non. p. 5, 18; cf.

    vino,

    Plaut. As. 4, 1, 57:

    nec Veneris fructu,

    renounces not. Lucr. 4, 1073:

    lubidinibus,

    Sall. C. 13, 5:

    amicorum facultatibus,

    Nep. Epam. 3, 4:

    mulieribus facile,

    id. Phoc. 1, 3; cf. absol.:

    satiatis vero et expletis jucundius est carere quam frui,

    Cic. Sen. 14, 47.—With acc.:

    Tandem non ego illam caream, ei sit opus, vel totum triduom?

    Ter. Eun. 2, 1, 18.— Hence,
    3.
    Of localities, to hold one ' s self aloof from, not to go to; or merely, to be absent from (cf. abstineo, II.):

    foro, senatu, publico,

    Cic. Mil. 7, 18; cf.:

    provinciā domoque,

    id. Verr. 2, 4, 19, § 41:

    aspectu civium,

    id. Cat. 1, 7, 17:

    declamationibus nostris,

    id. Fam. 7, 33, 1:

    forensi luce,

    id. Brut. 8, 32:

    patria,

    Nep. Pelop. 1, 4; Tac. A. 4, 58:

    Roma,

    Cic. Att. 9, 19, 1.—
    B.
    Of inanimate subjects:

    terra caret vero sensu,

    Lucr. 2, 652; cf. id. 2, 990, and 1, 573:

    haec duo tempora carent crimine,

    Cic. Lig. 2, 4:

    carere omni malo mortem,

    id. Tusc. 1, 12, 26:

    an ulla putatis Dona carere dolis Danaum?

    Verg. A. 2, 44:

    nec lacrimis caruere genae,

    id. ib. 5, 173:

    pars quae peste caret,

    id. ib. 9, 540:

    oratio, quae astu caret,

    Quint. 9, 1, 20:

    oeconomia nomine Latino caret,

    id. 3, 3, 9:

    quae caret ora cruore nostro?

    Hor. C. 2, 1, 36:

    caret Ripa ventis,

    id. ib. 3, 29, 23:

    aditu carentia saxa,

    Ov. M. 3, 226:

    nivibus caritura Rhodope,

    id. ib. 2, 222:

    naturae vero rerum vis atque vis atque majestas in omnibus momentis fide caret,

    Plin. 7, 1, 1, § 7.—
    II.
    To be deprived of, to be without, to feel the want of, to want something that is desirable:

    voluptate virtus saepe caret, nunquam indiget,

    Sen. Vit. Beat. 7, 2:

    patriā,

    Ter. Heaut. 1, 1, 85:

    quam huic erat miserum carere consuetudine amicorum, societate victus, sermone omnino familiari!

    Cic. Tusc. 5, 22, 63:

    hac luce,

    id. ib. 1, 6, 12:

    voluptatibus,

    id. Sen. 3, 7:

    commodis omnibus,

    id. Rosc. Am. 15, 44:

    provinciis atque oris Italiae maritimis ac portibus nostris,

    id. Imp. Pomp. 18, 55:

    tali munere,

    Verg. A. 5, 651:

    citharā,

    Hor. C. 1, 31, 20:

    vate sacro,

    id. ib. 4, 9, 28:

    patrio sepulcro,

    id. S. 2, 3, 196:

    libertate,

    id. Ep. 1, 10, 40:

    honore,

    Ov. M. 15, 614:

    laude,

    Quint. 2, 20, 10 al.:

    caret omni Majorum censu,

    has lost, dissipated, Juv. 1, 59.—
    b.
    With gen.:

    tui carendum quod erat,

    Ter. Heaut. 2, 4, 20; so Laev. ap. Gell. 19, 7, 7.—
    c.
    With acc.:

    quia Id quod amo careo,

    Plaut. Curc. 1, 2, 49; cf. id. Poen. 4, 1, 4: eos parentes careo, Turp. ap. Non. p. 466, 8:

    DVLCEM. CARVI. LVCEM. CVM. TE. AMISI.,

    Inscr. Grut. 572, 7; so ib. 770, 9;

    hence careri,

    pass., Marc. Emp. 36 med.; cf.:

    virque mihi dempto fine carendus abest,

    Ov. H. 1, 50.—
    B.
    With the access. idea of the subjective state of mind or feeling, to feel the want of a thing, to miss: triste enim est nomen ipsum carendi, quia subicitur haec vis; habuit, non habet;

    desiderat, requirit, indiget,

    Cic. Tusc. 1, 36, 87; cf.

    the context: carere igitur hoc significat, egere eo quod habere velis,

    id. ib. §

    88: non caret is qui non desiderat,

    id. Sen. 14, 47.

    Lewis & Short latin dictionary > careo

  • 15 abstentio

    Латинско-русский словарь > abstentio

  • 16 abstentus

    a, um part. pf. к abstineo

    Латинско-русский словарь > abstentus

  • 17 abstinens

    1. abstinēns, entis
    part. praes. к abstineo
    2. adj.
    1) воздержный ( rebus venereis Col — abl.); умеренный ( somni et vini Col)
    2) нежадный, бескорыстный (pecuniae H; alieni PJ)

    Латинско-русский словарь > abstinens

  • 18 abstinentia

    ae f. [ abstineo ]
    1) воздержность, воздержание (vini PM и a vino CC, Aug)
    2) пост, голодание ( vitam abstinentiā finire T)
    3) бескорыстие, честность (excellebat Aristides abstinentia Nep)
    4) мед. задержка, задержание ( stercorum vel urinae CA)

    Латинско-русский словарь > abstinentia

  • 19 abstentio

    abstentio, ōnis, f. (abstineo), die Zurückhaltung, das Verhalten, officii ventris, Cael. Aur. acut. 3, 11, 103: stercorum, ibid. 3, 18, 176: illa perfecta passionis abst., Cael. Aur. chron. 4, 3, 63. – übtr., die Enthaltung, a quibusdam escis, Augustin. ep. 81 (?).

    lateinisch-deutsches > abstentio

  • 20 abstinax

    abstināx, ācis (abstineo), enthaltsam, quid, si non abstinax fuisset! quinque dies aquam in os suum non coniecit, non micam panis, Petr. 42.

    lateinisch-deutsches > abstinax

См. также в других словарях:

  • ԲԱՑԱԿԱՅԻՄ — (եալ.) NBH 1 471 Chronological Sequence: Unknown date, 9c, 10c, 13c ձ. ἁπέχω, ἁπέχομαι, διΐσταμαι abstineo, disto Ի բաց կալ, եւ հրաժարիլ. եւ լինել բացակայ, հեռի կալ կամ գտանիլ. *Մի՛ բացակայեսցիս բարի առնել կարօտելոց. Բրս. ապաշխ.: *Ինքեանք… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ԺՈՒԺԿԱԼԵՄ — (եցի.) NBH 1 0839 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 6c, 10c, 12c չ. ὐφίσταμαι subsisto, sustineo. Ժոյժ ունել. համբերել. տանել. տոկալ. դիմանալ. ... *Նախանձն եւ ոչ իմիք ժուժկալէ. Առակ. ՟Ի՟Է. 4: *Ոչ ժուժկալեսցէ ʼի նոցանէ եւ ոչ… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ԽՆԱՅԵՄ — (եցի.) NBH 1 0951 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 6c, 8c, 10c, 11c, 12c, 13c չ. (որպէս թէ խուն այսինքն նուազ առնել.) φείδομαι parco, ignosco. Խնայ առնել. անխայել. զնդալ. Ճշդել. Խնամով զգուշանալ. գթալ, ներել. կասիլ. պահել.… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ԿՐՕՆԱՒՈՐԻՄ — (եցայ.) NBH 1 1139 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 8c, 9c, 10c ձ. δογματίζομαι, ἁσκέομαι, ἑγκρατέω vitam colo religiosam, exerceo, vel contineo me, abstineo. Կրօնաւոր լինել. հրաժարական կեանս վարել. Ճգինլ. առաքինանալ.… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ՊԱՀԵՄ — (եցի, եա՛.) NBH 2 0587 Chronological Sequence: Early classical, 5c, 6c, 12c ն. (ʼի բառէս Պահ.) φυλάσσω, ττω, ἑπιφυλάττω , διαφυλάττω custodio φρουρέω praesidio teneo τηρέω, διατηρέω, σωτηρέω servo, observo, conservo σκεπάζω tego, operio συνέχω… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • abster — |ê| v. tr. 1. Privar de fazer. = IMPEDIR • v. pron. 2. Ter controlo de si relativamente a um desejo, prazer, vício, etc (ex.: abster se de artigos desnecessários). = PRIVAR SE 3. Não exercer o direito de voto. 4. Não votar a favor nem contra.… …   Dicionário da Língua Portuguesa

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»