-
1 sagacitas
I.Lit.A.Keenness of scent in dogs:* 2.canum tam incredibilis ad investigandum sagacitas narium,
Cic. N. D. 2, 63, 158; so,canum,
Plin. 9, 30, 48, § 92.—Transf., of hunters:* B. II.ut domitas feras mentita sagacitate colligerent,
Plin. Pan. 81, 3.—Trop., intellectual keenness of perception, acuteness, shrewdness, sagacity (good prose;syn.: sollertia, acumen): utrum admonitus ac tentatus, an, quā est ipse sagacitate in his rebus, sine duce ullo, sine indice, pervenerit ad hanc improbitatem, nescio,
Cic. Verr. 2, 1, 41, § 105:tuam tantam fuisse sagacitatem,
id. ib. 2, 4, 12, §29: erat eā sagacitate, ut decipi non posset,
Nep. Alc. 5, 2:consilii,
Val. Max. 7, 3, 3:Hipparchi sagacitate compertum est, lunae defectum, etc.,
Plin. 2, 13, 10, § 57. -
2 sensus
1.sensus, a, um, Part. of sentio.2.sensus, ūs, m. [sentio], the faculty or power of perceiving, perception, feeling, sensation, sense, etc.I.Corporeal, perception, feeling, sensation:B.omne animal sensus habet: sentit igitur et calida et frigida et dulcia et amara, nec potest ullo sensu jucunda accipere et non accipere contraria: si igitur voluptatis sensum capit, doloris etiam capit. etc.,
Cic. N. D. 3, 13, 32:moriendi sensum celeritas abstulit,
id. Lael. 3, 12:si quis est sensus in morte,
id. Phil. 9, 6, 13:(Niobe) posuit sensum saxea facta mali,
Ov. P. 1, 2, 32:sensum voluptatemque percipere,
Plin. Ep. 1, 10, 12. [p. 1671] —A sense, capacity for feeling:II.ut idem interitus sit animorum et corporum nec ullus sensus maneat, etc.,
Cic. Lael. 4, 14:tactus corporis est sensus,
Lucr. 2, 435:oculorum,
id. 3, 361; so,oculorum, aurium,
Cic. Tusc. 5, 38, 111; id. Fin. 2, 16, 52; id. Div. 2, 52, 107; cf.videndi,
id. de Or. 2, 87, 357:audiendi,
id. Rep. 6, 18, 19:quod neque oculis neque auribus neque ullo sensu percipi potest,
id. Or. 2, 8:quamquam oriretur (tertia philosophiae pars) a sensibus, tamen non esse judicium veritatis in sensibus,
id. Ac. 1, 8, 30:res subjectae sensibus,
id. ib. 1, 8, 31:gustatus, qui est sensus ex omnibus maxime voluptarius,
id. de Or. 3, 25, 99:sensus autem interpretes ac nuntii rerum in capite et facti et conlocati sunt,
id. N. D. 2, 56, 140:omne animal sensus habet,
id. ib. 3, 13, 32:carent conchae visu, omnique sensu alio quam cibi et periculi,
Plin. 9, 30, 48, § 90:ab eā parte opus orsus, ut a sensu ejus, averteret,
Curt. 4, 6, 9.—Mental, feeling, sentiment, emotion, affection; sense, understanding, capacity; humor, inclination, disposition, frame of mind, etc.:2.ipse in commovendis judicibus eis ipsis sensibus, ad quos illos adducere vellem, permoverer,
Cic. de Or. 2, 45, 189:an vos quoque hic innocentium cruciatus pari sensu doloris adficit?
id. Verr. 2, 5, 46, § 123:vestri sensus ignarus,
id. Mil. 27, 72:humanitatis,
id. Verr. 2, 1, 18, § 47; id. Rosc. Am. 53, 154:applicatio animi cum quodam sensu amandi... ut facile earum (bestiarum) sensus appareat... sensus amoris exsistit, etc.,
id. Lael. 8, 27; cf.:ipsi intellegamus naturā gigni sensum diligendi,
id. ib. 9, 32:meus me sensus, quanta vis fraterni sit amoris, admonet,
id. Fam. 5, 2, 10:utere argumento ipse sensus tui,
id. Rep. 1, 38, 59:nihil est tam molle, tam aut fragile aut flexibile quam voluntas erga nos sensusque civium,
id. Mil. 16, 42:quae mihi indigna et intolerabilia videntur, ea pro me ipso et animi mei sensu ac dolore pronuntio,
id. Rosc. Am. 44, 129.—Opinion, thought, sense, view:3.animi,
Cic. de Or. 2, 35, 148:valde mihi placebat sensus ejus de re publicā,
id. Att. 15, 7:(orator) ita peragrat per animos hominum, ita sensus mentesque pertractat, ut, etc.,
id. de Or. 1, 51, 222 sq.:qui est iste tuus sensus, quae cogitatio? Brutos ut non probes, Antonios probes?
id. Phil. 10, 2, 4:dissidenti sensus suos aperire,
Nep. Dion, 8, 2:sensus reconditi,
Plin. Ep. 2, 3, 2.—Esp., the common feelings of humanity, the moral sense, taste, discretion, tact in intercourse with men, often called in full sensus communis (sometimes with hominum), and often in other phrases of similar force:B.ut in ceteris (artium studiis) id maxime excellat, quod longissime sit ab imperitorum intellegentiā sensuque disjunctum, in dicendo autem vitium vel maximum sit a volgari genere orationis atque a consuetudine communis sensus abhorrere,
Cic. de Or. 1, 3, 12:quae versantur in sensu hominum communi,
id. ib. 2, 16, 68; id. Planc. 13, 31:communis ille sensus in aliis fortasse latuit,
id. ib. 14, 34; Hor. S. 1, 3, 66:sit in beneficio sensus communis,
Sen. Ben. 1, 12, 3; id. Ep. 5, 4; 105, 3; Quint. 1, 2, 20:rarus sensus communis in illā fortunā,
Juv. 8, 73. — Plur., Cic. Clu. 6, 17:ea sunt in communibus infixa sensibus,
id. de Or. 3, 50, 195; so,vulgaris popularisque sensus,
id. ib. 1, 23, 108:haec oratio longe a nostris sensibus abhorrebat,
id. ib. 1, 18, 83; cf.:mirari solebam istum in his ipsis rebus aliquem sensum habere, quem scirem nullā in re quicquam simile hominis habere,
id. Verr. 2, 4, 14, § 33.—Transf. (in the poets, and also in prose after the Aug. per.), of the thinking faculty, sense, understanding, mind, reason (syn.: mens, ratio).1.In gen. (rare):2.misero quod omnes Eripit sensus mihi,
Cat. 51, 6; cf.:tibi sensibus ereptis mens excidit,
id. 66, 25; Ov. M. 3, 631; 14, 178:(quibus fortuna) sensum communem abstulit,
common sense, Phaedr. 1, 7, 4 (in another signif., v. supra, II. A. fin., and infra, 2. fin.):eam personam, quae furore detenta est, quia sensum non habet, etc.,
Dig. 24, 3, 22, § 7:nec potest animal injuriam fecisse, quod sensu caret,
ib. 9, 1, 1, § 3.—In partic., of discourse.a.Abstr., sense, idea, notion, meaning, signification (syn.: sententia, notio, significatio, vis; poet. and post-Aug.; freq. in Quint.): nec testamenti potuit sensus colligi, Phaedr. 4, 5, 19:b.verba, quibus voces sensusque notarent,
Hor. S. 1, 3, 103:is verbi sensus,
Ov. F. 5, 484:quae verbis aperta occultos sensus habent,
Quint. 8, 2, 20:ambiguitas, quae turbare potest sensum,
id. 8, 2, 16:verba duos sensus significantia,
id. 6, 3, 48: allêgoria aliud verbis, aliud sensu ostendit, id. 8, 6, 44:Pomponium sensibus celebrem, verbis rudem,
Vell. 2, 9, 5:horum versuum sensus atque ordo sic, opinor, est,
Gell. 7, 2, 10:egregie dicta circa eumdem sensum tria,
Sen. Ep. 7, 10.—Introducing a quotation:erat autem litterarum sensus hujusmodi,
Amm. 20, 8, 4.—With gen. person:salvo modo poëtae sensu,
the meaning, Quint. 1, 9, 2.—Concr., a thought expressed in words, a sentence, period (postAug.):sensus omnis habet suum finem, poscitque naturale intervallum, quo a sequentis initio dividatur,
Quint. 9, 4, 61; 7, 10, 16; cf. id. 11, 2, 20:puer ut sciat, ubi claudatur sensus,
id. 1, 8, 1:ridendi, qui velut leges prooemiis omnibus dederunt, ut intra quattuor sensus terminarentur,
id. 4, 1, 62:verbo sensum cludere multo optimum est,
id. 9, 4, 26 et saep.—Hence, communes sensus (corresp. with loci), commonplaces, Tac. Or. 31. -
3 accipiō
accipiō cēpī, ceptus, ere [ad+capio], to take without effort, receive, get, accept. — Of voluntary taking, to take, accept, take into possession, receive: obsides, Cs.: divitias, N.: aliquid a patre, inherit, N.: suspitio acceptae pecuniae ob rem iudicandam (of a bribe): pecuniam per Volcatium, by the hands of: alqm gremio, V.: milites urbe tectisve, L.: sucos ore aut volnere, O. — Fig.: oculis aut pectore noctem, V.—To admit, let in: armatos in arcem, L.: alqm in amicitiam: (parentes) in civitatem, to citizenship, L.— To take under protection: (virginem) accepi, acceptam servabo, T.: taedā accepta iugali, i. e. wedded, O.—To receive as a guest, entertain, welcome: Laurentes nymphae, accipite Aenean, V.: quam Delos orantem accepit, O.: (eum) in vestram fidem, into your confidence.— Ironically, to entertain, deal with, treat: indignis modis, T.: quo te modo accepissem, nisi iratus essem: eum male acceptum... coegit, etc. (of a defeated enemy), N.—In busines, to collect (money): a praetore pecuniam. — acceptus, P., received, collected: accepta pecunia. — Esp. in the phrase, referre acceptum (alqd), to credit, give credit for: amplius sestertium ducentiens acceptum hereditatibus rettuli, entered to the credit of inheritance, i. e. owe to bequests: alcui vitam suam referre acceptam, acknowledge that he owes his life, etc.: salutem imperi uni omnes acceptam relaturos, Cs. — In law: sponsionem acceptam facere, to discharge the bond, acknowledge payment of the sponsio.—Of involuntary taking, to receive, get, be the recipient of, take, submit to, suffer, bear: volnera tergo, V.: graviore volnere accepto, Cs.: cum semel accepit solem (leo), has felt the power of, H.: hunc metum, i. e. take this risk, T.: contumeliam, T. — Esp. of places, to admit, take in, receive, open to: Strophadum me litora primum Accipiunt, V.: nullae eum urbes accipiunt, nulla moenia, L.: illum unda accipit sinu vasto, V. — Fig., of perception and thought: quae accepi auribus, T.: mandata auribus: quem ipse accepi oculis animoque sensum, hunc, etc., the impression I received.—In gen., to take, hear, attend to, perceive, understand, learn: Accipe nunc Danaum insidias, listen to, V.: sicut ego accepi, as I have heard, S.: ut accepi a senibus: accipite... veterem orationem Archytae: quae postea acciderant, Cs.: reliquos ne famā quidem acceperunt, have not heard of them, Cs.: si te aequo animo ferre accipiet, T.: hoc sic fieri solere accepimus: ex parente ita accepi, munditias mulieribus convenire, S.: ut celeriter acciperet quae tradebantur, understood, N.— Absol: non recte accipis, T.: volenti animo de ambobus acceperant, had eagerly welcomed news of both, S.—In partic., of a word or pledge, take: accipe daque fidem, i. e. exchange solemn assurances, V.—Praegn., to take, interpret, explain: ad contumeliam omnia, to regard as an insult, T.: his in maius acceptis, being exaggerated, L.: hoc in bonam partem, take kindly: alqd durius: facinus severe accipere, with displeasure: aliter tuom amorem atque est, T.: aequo animo, S. — Accipere aliquid in omen, to regard a thing as an omen, accept the omen: id a plerisque in omen magni terroris acceptum, L.; but accipere omen, to receive as a ( favorable) omen, L.—With ellips. of omen: Accipio, adgnoscoque deos, I accept ( the omen) and, etc., V.—To accept, be satisfied with, approve: dos, Pamphile, est decem talenta. Pam. Accipio, T.: ‘equi te esse feri similem, dico.’ Ridemus et ipse Messius, ‘accipio,’ I allow it, exactly so, H.: ab hoste armato condicionem, Cs.— To take upon one, undertake, assume, undergo: bellum, quod novus imperator noster accipiat, in which... succeeds to the command: causam: eos (magistratūs): iudicium (of the defendant), stand the trial: iudicium accipere pro Quinctio, i. e. agree for Q. to stand trial.* * *accipere, accepi, acceptus V TRANStake, grasp, receive, accept, undertake; admit, let in, hear, learn; obey -
4 āgnitiō
āgnitiō ōnis, f [agnosco], a knowing, knowledge: animi.* * *recognition, knowledge; perception of nature/identity; avowal, acknowledgement -
5 animadversiō
animadversiō ōnis, f [animadverto], investigation, inquiry: nostra in civem est, L.—Perception, notice, observation: hoc totum est animadversionis: excitanda animadversio, ut ne quid temere agamus, self-inspection.—Reproach, censure: effugere animadversionem: in Apronium.—Chastisement, punishment: paterna: Dolabellae in servos: vitiorum.—Esp.. censorum (usu. called nota censoria): animadversiones censoriae.* * *paying attention; observation, attention, notice; censure, reproach, punishment -
6 comprehēnsiō (conp-)
comprehēnsiō (conp-) ōnis, f [comprehendo], a seizing, laying hold of: sessio, comprehensio: sontium, arrest.—Fig., a comprehension, perception: rerum. — A combining: consequentium rerum cum primis. — In rhet., a periodic form of speech, period -
7 cōnspectus
cōnspectus adj. with comp. [P. of conspicio], visible, in full view: tumulus hosti, L.—Striking, distinguished, eminent, noteworthy, remarkable: Pallas in armis, V.: heros in auro, H.: supra modum hominis privati, L.: ne conspectior mors foret, Ta.: supplicium eo conspectius, quod, etc., signal, L.: crimen, glaring, Iu.* * *Iconspecta -um, conspectior -or -us, conspectissimus -a -um ADJvisible, open to view; remarkable/striking/eminent/distinguished; conspicuousIIview, (range of) sight; aspect/appearance/look; perception/contemplation/survey -
8 cōnspectus
cōnspectus ūs, m [com- + SPEC-], a seeing, look, sight, view, range of sight, power of vision: casurusne in conspectum animus: quo longissime conspectum oculi ferebant, L.: conspectu urbis frui: Dari mi in conspectum, T.: paene in conspectu exercitūs, before the eyes, Cs.: conspectu in medio constitit, before all eyes, V.: illam e conspectu amisi meo, T.: in conspectum venire, N.: ex hominum conspectu morte decedere, N.: (mons) in conspectu omnium excelsissimus, Cs.: conspectum fugit, notice, O.—Presence, proximity, countenance, sight: scio fore meum conspectum invisum, T.: huic vestrum conspectum eripere, banish from: missis in conspectu cecidere lapides, L.: frequens vester, i. e. your assembled presence: procul a conspectu imperii: velut e conspectu tolli, Ta. — Appearance: animi partes, quarum est conspectus inlustrior: conspectu suo proelium restituit, L.— Fig., a mental view, glance, survey, consideration, contemplation: in conspectu animi: ut ea ne in conspectu quidem relinquantur: me a conspectu malorum avertere, L.* * *Iconspecta -um, conspectior -or -us, conspectissimus -a -um ADJvisible, open to view; remarkable/striking/eminent/distinguished; conspicuousIIview, (range of) sight; aspect/appearance/look; perception/contemplation/survey -
9 impressiō
impressiō ōnis, f [1 in+PREM-], an onset, assault, attack, charge: in sinistrum cornu, L.: dant impressionem, L.—In rhythm, beats, C.—In speech, articulation: explanata vocum.—Fig., an impression, perception.* * *push, thrust, assault, onslaught; emphatic pronounciation; squashing/squeezing; impression, impressed mark; mark by pressure/stamping; edition of book (Cal) -
10 intellēctus
intellēctus ūs, m [1 LEG-], a perception, discernment: hiems et ver intellectum ac vocabula habent, i. e. are recognized, Ta.* * *comprehension/understanding; recognition/discerning; intelect; meaning/sense -
11 nāris
nāris is, f [1 NA-], a nostril: mediā nare, O.: nares recte sursum sunt.— Plur, the nose: reticulum ad narīs sibi admovere: mediis in naribus Gibbus, Iu.: tauri spirantes naribus ignem, V.— The nose (as expressive of sagacity or of scorn): naribus Duces tura, smell, H.: ne sordida mappa Corruget narīs, cause you to turn up, H.: omnis copia narium, sweet-smelling flowers, H.: naris emunctae senex, i. e. keen perception, Ph.: acutae nares, H.: homo naris obesae, dull, H.: naribus uti, turn up the nose, H.* * *nostril; nose (pl.) -
12 perceptiō
-
13 perspicientia
perspicientia ae, f [perspiciens], a full perception, clear insight: veri. -
14 sagācitās
sagācitās ātis, f [sagax].—Of the senses, keenness, acuteness: ad investigandum narium.— Fig., keenness of perception, acuteness, shrewdness, sagacity: istius: erat eā sagacitate, ut, etc., N.* * *keenness (of scent/senses); acuteness/instinct/flair; sagacity/shrewdness (L+S) -
15 sagāx
sagāx ācis, adj. with comp. and sup. [SAG-], of quick perception, of acute senses, sagacious, keenscented: canes: catulus, O.: virtus venandi, O.: canibus sagacior anser, of keener ear, O.—Fig., intellectually quick, keen, acute, shrewd, sagacious. animal: mens, quae causas rerum videat: hospites, H.: Ampycides, prophetic, O.: ad suspicandum sagacissimus: Utilium sagax rerum, H.: ventura videre, O.: rimandis offensis, Ta.* * *(gen.), sagacis ADJkeen-scented; acute, sharp, perceptive -
16 sēnsus
sēnsus ūs, m [SENT-], a perceiving, observation: utere igitur argumento tute ipse sensūs tui, accept a proof from your own experience: oppidanos a sensu eius (operis) avertere, Cu.— A power of perceiving, perception, feeling, sensation, sense, consciousness: doloris: moriundi sensum celeritas abstulit: (Niobe) posuit sensum, saxea facta, mali, O.— A sense, special sense: ut nec ullus sensus maneat: oculorum: neque oculis neque auribus neque ullo sensu percipi: gustatus, qui est sensus maxime voluptarius: sensūs in capite conlocati sunt.— Feeling, sentiment, emotion, inclination, disposition: ipse in commovendis iudicibus eis ipsis sensibus permoveri: vestri sensūs ignarus: amandi... amoris: meus me sensus, quanta vis fraterni sit amoris, admonet: erga nos sensus civium.— An opinion, thought, sense, view, notion: animi: sensus eius de re p.: dissidenti sensūs suos aperire, N.: in his ipsis rebus aliquem sensum habere.— A habit of mind, mode of thinking, notion, taste: volgaris popularisque: haec oratio longe a nostris sensibus abhorrebat.—Esp., with communis, a general mode of thinking, prevailing notion, common insight, common sense: id a consuetudine communis sensūs abhorrere: quae versantur in sensu hominis communi: Communi sensu plane caret, H.: quod in communibus hominum sensibus positum est: ex communibus sensibus ducta oratio, from the usual lines of thought, Ta. — Consciousness, sense, understanding: a mero redeant in pectora sensūs, O.: nisi si timor abstulit omnem Sensum animumque, O.— Sense, idea, meaning, signification: testamenti, Ph.: verba, quibus voces sensūsque notarent, H.: verbi, O.* * *feeling, sense -
17 acuitas
insight; sharpness, perception -
18 adgnitio
recognition, knowledge; perception of nature/identity; avowal, acknowledgement -
19 assecutio
perception, comprehension, understanding; knowledge -
20 comprehensio
arrest, grasping; comprehension, understanding; classifying; idea, perception; comprehensive argument; dilemma; region, zone; scope, range; grouping (words)
См. также в других словарях:
PERCEPTION — Malgré l’intérêt incessant qu’a suscité l’étude de la perception tout au long de l’histoire de la philosophie occidentale et malgré l’énorme contribution, sur ce sujet, de la psychologie depuis l’époque où celle ci a tenté de se définir comme… … Encyclopédie Universelle
Perception — Per*cep tion, n. [L. perceptio: cf. F. perception. See {Perceive}.] 1. The act of perceiving; cognizance by the senses or intellect; apperhension by the bodily organs, or by the mind, of what is presented to them; discernment; apperhension;… … The Collaborative International Dictionary of English
perception — Perception. s. f. Recepte, recouvrement en matiere de deniers, fruits, revenus &c. Il est commis à la perception d un tel droit. il est obligé de rendre compte du revenu de cet heritage aprés la perception des fruits. Perception. En matiere de… … Dictionnaire de l'Académie française
perception — per‧cep‧tion [pəˈsepʆn ǁ pər ] noun [countable] the way that people feel about a company, product, market etc and what they think it is like: • There is a perception among investors that an economic recovery is beginning. • National stereotypes… … Financial and business terms
Perception — steht für: Perzeption, Gesamtheit der Vorgänge des Wahrnehmens bezeichnet. Perception (Film), US amerikanisches Filmdrama aus dem Jahr 2005 Perception Kayaks, einen Kanuhersteller, siehe Confluence Watersports #Perception … Deutsch Wikipedia
perception — late 15c., receiving, collection, from L. perceptionem (nom. perceptio) perception, apprehension, a taking, from percipere perceive (see PERCEIVE (Cf. perceive)). First used in the more literal sense of the Latin word; in secondary sense, the… … Etymology dictionary
perception — I noun ability to make distinctions, acuity, acumen, acuteness, apperception, appraisal, appreciation, apprehension, ascertainment, assessment, astuteness, attention, awareness, clear sight, cleverness, cognition, cognizance, comprehension,… … Law dictionary
perception — penetration, insight, acumen, *discernment, discrimination Analogous words: appreciation, comprehension, understanding (see corresponding verbs at UNDERSTAND): sharpness, keenness, acuteness (see corresponding adjectives at SHARP) … New Dictionary of Synonyms
perception — [n] understanding, idea acumen, apprehending, apprehension, approach, attention, attitude, awareness, big idea*, brainchild*, brain wave*, conceit, concept, conception, consciousness, discernment, feeling, flash, grasp, image, impression, insight … New thesaurus
perception — ► NOUN 1) the ability to see, hear, or become aware of something through the senses. 2) the process of perceiving. 3) a way of understanding or interpreting something. 4) intuitive understanding and insight. ORIGIN Latin, from percipere seize,… … English terms dictionary
perception — [pər sep′shən] n. [L perceptio < pp. of percipere: see PERCEIVE] 1. a) the act of perceiving or the ability to perceive; mental grasp of objects, qualities, etc. by means of the senses; awareness; comprehension b) insight or intuition, or the… … English World dictionary