Перевод: с латинского на все языки

со всех языков на латинский

Mĭnŭcĭ-us

  • 1 sors

    sors, sortis, f.    - nom. sing. sortis (Plaut.) - abl. sing. sorte, qqf. sorti. [st1]1 [-] sort, action de tirer au sort, tirage au sort.    - sorte provinciam nactus Hispaniam citeriorem, ex ea triumphum deportavit, Nep.: le sort lui donna le gouvernement de l'Espagne citérieure, d'où il revint avec le triomphe.    - sortes ducere: tirer au sort.    - extra sortem: sans recourir au tirage au sort.    - Sempronius cui ea provincia sorti evenit, Liv. 4: Sempronius, à qui revint cette charge par tirage au sort.    - (praetor) cui Sicilia provincia sorti evenisset, Liv. 29: (le préteur) à qui la province de Sicile était échue par le sort. [st1]2 [-] lot (tiré au sort), portion de bien, part, partage; tâche (tirée au sort), emploi, fonction, tour de rôle.    - tertiae sortis loca, Sen.: les lieux du troisième lot (les enfers, dernier des trois lots partagés entre les fils de Saturne).    - Flaccus urbanam, Laevinus peregrinam sortem in juris dictione habuit, Liv. 23: par tirage au sort, Flaccus eut la juridiction sur les citoyens (= devint préteur urbain) et Lévinus fut chargé de rendre la justice aux étrangers (= devint préteur pérégrin).    - litterae allatae sunt Q. Minuci a Pisis: comitia suae sortis esse, Liv. 35: on reçut la lettre que Q. Minucus avait écrite de Pise, déclarant que c'était à lui de présider les comices.    - numquam ex urbe afuit nisi sorte, Cic. Planc.: il n'a été absent de Rome que pour des raisons de service.    - Cornelius Sulla urbanam et peregrinam (provinciam sortitus est), quae duorum ante sors fuerat, Liv. 25: Cornélius Sulla eut par tirage au sort la juridiction de la ville et celle des étrangers, fonctions qui avaient été autrefois du ressort de deux magistrats.    - ut suae quisque provinciae sortem tueretur, Liv.: que chacun restât dans ses attributions. [st1]3 [-] bulletin, boule, tablette (pour tirer des noms au sort), nom.    - cum de consularibus mea prima sors exisset, Cic. Att. 1: comme mon nom était sorti le premier parmi les consulaires.    - ut cujusque sors exciderat, Liv.: à mesure que chaque nom sortait de l'urne.    - ponere sortes in sitellam, Liv.: mettre les bulletins dans l'urne. [st1]4 [-] prédictions (inscrites sur des tablettes tirées au sort); arrêt du destin, réponse du sort, oracle, divination.    - sortes: petites tablettes de bois, qu'un enfant mettait dans l'urne et en retirait, pour donner une réponse de la divinité à celui qui consultait l'oracle.    - sortes oraculi: prédictions de l'oracle.    - alicui sortes edere: faire des prédictions à qqn.    - Italiam Lyciae jussere capessere sortes, Virg. En. 4: les oracles du Lycien (d'Apollon, le Lycien) m'ont ordonné de prendre rapidement l'Italie.    - neque responsa sortium ulli alii committere ausus, Liv. 1: n'osant confier la réponse des oracles à personne d'autre. [st1]5 [-] sort (heureux ou malheureux), hasard, destin, destinée, fatalité.    - Sors, Sortis, m.: le Sort, le Destin (divinité romaine, fille ainée de Saturne, selon Ovide).    - nescia mens hominum fati sortisque futurae, Virg. En. 10: l'esprit humain ignore le destin et son sort futur.    - ferrea sors vitae difficilisque premit, Ov. Tr. 5: le sort inflexible et difficile de ma vie m'accable.    - ab aevi sors mea principiis fuit inrequieta, Ov. M. 2: depuis le début de ma vie, mon sort fut de toujours connaître l'inquiétude. [st1]6 [-] sort, rang, condition; sorte, catégorie.    - sors tua mortalis, Ov. M. 2: ta condition est celle d'un mortel.    - homines ultimae sortis, Suet.: des hommes d'une très humble condition.    - feminea (altera) sors, Ov.: le sexe féminin.    - Saturni sors ego prima fui, Ov.: je suis la fille ainée de Saturne.    - onerosior altera sors est, Ov. M. 9: la charge d'une fille est trop lourde. [st1]7 [-] le capital (somme principale).    - multiplici sorte exsoluta, Liv. 6: alors que l'emprunt avait été remboursé plusieurs fois.
    * * *
    sors, sortis, f.    - nom. sing. sortis (Plaut.) - abl. sing. sorte, qqf. sorti. [st1]1 [-] sort, action de tirer au sort, tirage au sort.    - sorte provinciam nactus Hispaniam citeriorem, ex ea triumphum deportavit, Nep.: le sort lui donna le gouvernement de l'Espagne citérieure, d'où il revint avec le triomphe.    - sortes ducere: tirer au sort.    - extra sortem: sans recourir au tirage au sort.    - Sempronius cui ea provincia sorti evenit, Liv. 4: Sempronius, à qui revint cette charge par tirage au sort.    - (praetor) cui Sicilia provincia sorti evenisset, Liv. 29: (le préteur) à qui la province de Sicile était échue par le sort. [st1]2 [-] lot (tiré au sort), portion de bien, part, partage; tâche (tirée au sort), emploi, fonction, tour de rôle.    - tertiae sortis loca, Sen.: les lieux du troisième lot (les enfers, dernier des trois lots partagés entre les fils de Saturne).    - Flaccus urbanam, Laevinus peregrinam sortem in juris dictione habuit, Liv. 23: par tirage au sort, Flaccus eut la juridiction sur les citoyens (= devint préteur urbain) et Lévinus fut chargé de rendre la justice aux étrangers (= devint préteur pérégrin).    - litterae allatae sunt Q. Minuci a Pisis: comitia suae sortis esse, Liv. 35: on reçut la lettre que Q. Minucus avait écrite de Pise, déclarant que c'était à lui de présider les comices.    - numquam ex urbe afuit nisi sorte, Cic. Planc.: il n'a été absent de Rome que pour des raisons de service.    - Cornelius Sulla urbanam et peregrinam (provinciam sortitus est), quae duorum ante sors fuerat, Liv. 25: Cornélius Sulla eut par tirage au sort la juridiction de la ville et celle des étrangers, fonctions qui avaient été autrefois du ressort de deux magistrats.    - ut suae quisque provinciae sortem tueretur, Liv.: que chacun restât dans ses attributions. [st1]3 [-] bulletin, boule, tablette (pour tirer des noms au sort), nom.    - cum de consularibus mea prima sors exisset, Cic. Att. 1: comme mon nom était sorti le premier parmi les consulaires.    - ut cujusque sors exciderat, Liv.: à mesure que chaque nom sortait de l'urne.    - ponere sortes in sitellam, Liv.: mettre les bulletins dans l'urne. [st1]4 [-] prédictions (inscrites sur des tablettes tirées au sort); arrêt du destin, réponse du sort, oracle, divination.    - sortes: petites tablettes de bois, qu'un enfant mettait dans l'urne et en retirait, pour donner une réponse de la divinité à celui qui consultait l'oracle.    - sortes oraculi: prédictions de l'oracle.    - alicui sortes edere: faire des prédictions à qqn.    - Italiam Lyciae jussere capessere sortes, Virg. En. 4: les oracles du Lycien (d'Apollon, le Lycien) m'ont ordonné de prendre rapidement l'Italie.    - neque responsa sortium ulli alii committere ausus, Liv. 1: n'osant confier la réponse des oracles à personne d'autre. [st1]5 [-] sort (heureux ou malheureux), hasard, destin, destinée, fatalité.    - Sors, Sortis, m.: le Sort, le Destin (divinité romaine, fille ainée de Saturne, selon Ovide).    - nescia mens hominum fati sortisque futurae, Virg. En. 10: l'esprit humain ignore le destin et son sort futur.    - ferrea sors vitae difficilisque premit, Ov. Tr. 5: le sort inflexible et difficile de ma vie m'accable.    - ab aevi sors mea principiis fuit inrequieta, Ov. M. 2: depuis le début de ma vie, mon sort fut de toujours connaître l'inquiétude. [st1]6 [-] sort, rang, condition; sorte, catégorie.    - sors tua mortalis, Ov. M. 2: ta condition est celle d'un mortel.    - homines ultimae sortis, Suet.: des hommes d'une très humble condition.    - feminea (altera) sors, Ov.: le sexe féminin.    - Saturni sors ego prima fui, Ov.: je suis la fille ainée de Saturne.    - onerosior altera sors est, Ov. M. 9: la charge d'une fille est trop lourde. [st1]7 [-] le capital (somme principale).    - multiplici sorte exsoluta, Liv. 6: alors que l'emprunt avait été remboursé plusieurs fois.
    * * *
        Sors, sortis, f. g. Cic. Sort, ou Fortune.
    \
        Mala sors praedae. Ouid. La part et portion du butin qui est escheue à aucun.
    \
        Quod non suae sortis id negotium esset. Liu. Pourtant que cest affaire n'appartenoit à son estat.
    \
        AEqualis sors. Horat. Pareille sort et condition.
    \
        Gratam sortem habemus. Ouid. Nous avons aggreable nostre sort et condition, et nous en contentons.
    \
        Irrequieta. Ouid. Maniere de vivre qui n'est jamais en repos.
    \
        Miserandae sortis asellus. Ouid. De miserable estat et condition.
    \
        Mortalis sors. Ouid. Condition subjecte à la mort.
    \
        Ratio dedit mihi sortem. Horat. Par bonne raison et meure deliberation j'ay esleu une certaine profession et estat ou maniere de vivre.
    \
        Tori sorte gaudens. Ouid. Joyeuse d'estre si noblement mariee.
    \
        Fors obiecit mihi sortem. Horat. Fortune m'a baillé une facon et maniere de vivre. Saturni sors ego prima fui. Ouid. Je suis la premiere fille, ou le premier enfant de Saturne.
    \
        Sors. Virgil. Fatale destinee.
    \
        Sors. Terent. Le sort et principal d'une somme d'argent qu'on baille à usure ou interest.
    \
        Sors. Virgil. Jugement.
    \
        Tristi sorte damnatur catenae. Sil. Regulus est condamné à estre enchainé et enferré en prison.
    \
        Sorte sumus lecti. Ouid. Par sort, Par lot.
    \
        Renuntiari extra sortem. Cic. Estre declaré et publié Magistrat pour jecter le sort qui le sera.
    \
        Coniicere sortes in hydriam. Cic. Jecter les bulletins, ou petits billets, ou lots dedens, etc.
    \
        Sortes. Valer. Max. Les oracles et responses des dieux.
    \
        Fatigare sortes. Lucret. Importuner les dieux pour avoir oracle et response d'eulx.
    \
        Sortem trahere. Suet. Mettre hors de l'urne.
    \
        Sorte trahere. Virgil. Dispenser quelque chose par sort.

    Dictionarium latinogallicum > sors

  • 2 duco

    dūco, xi, ctum, 3 ( imp. duc;

    but duce,

    Plaut. Ep. 3, 3, 18; id. Most. 1, 4, 11; id. Poen. 5, 4, 59; id. Rud. 2, 3, 55; id. Trin. 2, 2, 103; id. Truc. 2, 5, 26.— Perf. sync.: duxti, Varr. ap. Non. 283, 32; Cat. 91, 9; Prop. 1, 3, 27), v. a. [cf. Goth. tiuh-an; O. H. Germ. zieh-an, to draw; Germ. -zog, in Herzog, commander, duke], to lead, conduct, draw, bring forward, in all senses; very freq. passing over into the signif. of the compounds abducere, deducere, adducere, producere, etc., and of the synonyms agere, trahere, movere, etc. (very freq.).
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.:

    quo sequar? quo ducis nunc me?

    Plaut. Bacch. 3, 3, 2: duc hos intro, id. Am. 2, 2, 224; id. Aul. 2, 6, 13:

    duc ac demonstra mihi,

    id. Cist. 2, 3, 36:

    suas secum mulierculas sunt in castra ducturi,

    Cic. Cat. 2, 10 fin.; cf. Caes. B. G. 5, 5 fin. et saep.:

    (difficile iter) vix qua singuli carri ducerentur,

    id. ib. 1, 6, 1; cf.

    plaustra,

    Ov. Tr. 3, 10, 34: aquam ducere, Cato ap. Charis. p. 192 P.; so,

    aquam per fundum ejus,

    Cic. Q. Fr. 3, 1, 2, § 4:

    spiritum naribus,

    Varr. R. R. 2, 3, 5: so,

    spiritum per siccas fauces,

    Sen. Ben. 3, 8; cf.:

    aërem spiritu,

    Cic. N. D. 2, 6 fin.:

    animam spiritu,

    id. ib. 2, 54, 136; and in gen.: spiritum, for to live, id. Fam. 10, 1; cf.:

    vitam et spiritum,

    id. de Imp. Pomp. 12, 33:

    tura naribus,

    to inhale, Hor. C. 4, 1, 22:

    sucos nectaris,

    to drink in full draughts, to quaff, id. ib. 3, 3, 34; cf.

    pocula,

    id. ib. 1, 17, 22; and:

    Liberum,

    id. ib. 4, 12, 14.— Poet.:

    jucunda oblivia vitae (referring to the waters of Lethe),

    Hor. S. 2, 6, 62 (cf. Verg. A. 6, 714 sq.) et saep.:

    mucronem,

    to draw from the scabbard, Verg. A. 12, 378; cf.:

    ferrum vaginā,

    Ov. F. 4, 929:

    ensem vagina,

    Sil. 8, 342;

    but: ensem duxerat faber,

    had beaten out, forged, Tib. 1, 3, 48:

    sortem,

    Cic. Div. 2, 33; Verg. A. 6, 22;

    hence, also transf. of that which is drawn by lot,

    Cic. Div. 1, 18, 34; id. Rep. 1, 34; Suet. Caes. 12; Tac. A. 1, 54; 3, 28 al.:

    pondus aratri,

    to draw, Ov. M. 7, 119:

    remos,

    to row, id. ib. 1, 294; cf. id. ib. 4, 353:

    numerosa brachia,

    in dancing, id. Am. 2, 4, 29:

    lanas,

    to spin, id. ib. 4, 34; cf.

    stamina,

    id. ib. 4, 221:

    ubera,

    to milk, id. ib. 9, 358:

    frena manu,

    to guide, govern, id. ib. 15, 518: vela, to haul (= navigare), Prop. 1, 6, 2:

    manus, of swimming,

    id. 3, 20, 2:

    ilia,

    to draw the flanks together, become broken-winded, Hor. Ep. 1, 1, 9:

    os,

    to draw awry, to make wry faces, Cic. Or. 25 fin.; Quint. 9, 3, 101; cf.

    vultum,

    Ov. M. 2, 774; id. P. 4, 8, 13; Mart. 1, 41 et saep.:

    non equus impiger Curru ducet Achaico Victorem,

    to draw along, Hor. C. 4, 3, 5; cf. id. Ep. 1, 1, 93.— Absol.:

    sibi quisque ducere, trahere, rapere,

    to take to one's self, appropriate, Sall. J. 41, 5.—
    B.
    Esp.
    1.
    To lead, conduct, as a way or road:

    via ducit (te), in urbem?

    Verg. E. 9, 1; cf. Plin. Ep. 7, 5; Verg. A. 1, 401; Ov. F. 2, 679:

    Brundisium Minuci melius via ducat an Appi,

    Hor. Ep. 1, 18, 20:

    via ad undas,

    Ov. M. 3, 602:

    via ad infernas sedes,

    id. ib. 4, 433; cf.:

    iter ad urbem,

    id. ib. 437; Curt. 3, 28, 19; Sen. Prov. 6, 7; id. Vit. Beat. 1; Plin. 18, 11, 29, § 111; Quint. 5, 9, 14; Liv. 5, 40, 8 al.—
    2.
    Se, in colloq. lang., to betake one's self, go:

    jam me ad regem recta ducam,

    Plaut. Am. 4, 3, 8; id. Aul. 4, 8, 8; id. Bacch. 4, 2, 11; Ter. Hec. 4, 1, 7: Balbus duxit se a Gadibus, Asin. ap. Cic. Fam. 10, 32, 1.—
    3.
    A legal t. t., to take, lead away, drag, carry off a person before court, to prison, to punishment, etc.: POST. DEINDE. MANVS. INIECTIO. ESTO. IN. IVS. DVCITO, XII. Tab. ap. Gell. 20, 1, 45; so,

    in jus,

    Liv. 2, 27:

    illos duci in carcerem jubent,

    Cic. Verr. 2, 5, 30:

    aliquem in carcerem,

    Suet. Caes. 20:

    in vincula,

    id. ib. 79:

    ad mortem,

    Cic. Cat. 1, 1, 1; Nep. Phoc. 4, 3; and absol.:

    ducite, ubi capiat, etc.,

    Plaut. Capt. 3, 5, 65; Sen. de Ira, 1, 16, 14; Suet. Calig. 27; Plin. Ep. 10, 97, 3 al.: NI. IVDICATVM. FACIT. AVT. QVIS. ENDO. EM. IVRE. VINDICIT. SECVM. DVCITO. VINCITO, etc., XII. Tab. ap. Gell. 20, 1, 45:

    decreta ejus modi: SI PETIT DUCAS. C. Fuficium duci jussit petitorem,

    to be imprisoned, Cic. Verr. 2, 2, 12, § 31; so of a debtor (addictus) who is led off as a slave, Novat. ap. Cic. de Or. 2, 63, 255; Plaut. Bacch. 5, 2, 87; Cic. Fl. 20 fin.; Liv. 6, 14 sq.; cf. id. 2, 23 med.; cf.

    prov.: stultitiast venatum ducere invitas canes,

    Plaut. Stich. 1, 2, 83. —
    4.
    Uxorem, to lead a wife home, i. e. to marry:

    bona uxor si ea deducta est, etc.... Verum egon eam ducam domum, Quae, etc.?

    Plaut. Mil. 3, 1, 91:

    uxorem domum,

    id. Aul. 2, 1, 40; Ter. Ph. 2, 1, 68:

    filiam Orgetorigis in matrimonium,

    Caes. B. G. 1, 9, 3; cf. Liv. 4, 4:

    eum uxorem ducturum esse aliam,

    Plaut. Cist. 1, 1, 105:

    uxorem (or aliquam, filiam alicujus, etc.),

    id. Aul. 2, 1, 48; id. Cas. prol. 69 et saep.; Ter. And. 1, 1, 128; 2, 1, 21 et saep.; Cic. Sest. 3; Caes. B. G. 1, 53, 4; id. B. C. 3, 110, 2; Verg. E. 8, 29; Vulg. Marc. 10, 11 et saep.— Absol.:

    si tu negaris ducere,

    Ter. And. 2, 3, 5; 2, 3, 9; id. Phorm. 2, 3, 76; Liv. 4, 4 al.: jugum ducere cum infidelibus, i. e. to be yoked in marriage, Vulg. 2 Cor. 6, 14.—Rarely for nubere: si ignorans statum Erotis ut liberum duxisti, isque postea servus est judicatus, etc., Imp. Antonin. ap. Cod. Just. 5, 18, 3.—In the comic poets, of taking home prostitutes, Plaut. Most. 1, 1, 35; 4, 2, 44; id. Men. 1, 2, 15; id. Stich. 5, 4, 48; id. Truc. 3, 2, 10 et saep.—
    5.
    In milit. lang.
    a.
    Said of a commander, to lead, to cause to move, to march his army in any direction:

    locis apertis exercitum ducere,

    Caes. B. G. 1, 41, 4; cf. id. B. C. 1, 64 fin.; 1, 68, 1:

    exercitum ab Allobrogibus in Segusianos,

    id. B. G. 1, 10 fin.:

    exercitum in fines Suessionum,

    id. ib. 2, 12, 1; cf. id. ib. 4, 38, 3;

    5, 18, 1: exercitum (legiones, etc.) in Bellovacos,

    id. ib. 2, 13, 1; 5, 24, 2 et saep.; cf. Tac. A. 2, 57:

    cohortes ad eam partem munitionum, quae, etc.,

    Caes. B. C. 3, 62, 2:

    exercitum Uticam,

    id. ib. 2, 26, 1:

    reliquas copias contra Labienum,

    id. B. G. 7, 61 fin. et saep.—In pass., of the soldiers, to march, move:

    quam in partem aut quo consilio ducerentur,

    Caes. B. G. 1, 40, 2.—And in act., absol., of the general himself, to march, move (a favorite expression of Liv.;

    not in Caes. or Sall.): (Mettus) ducit, quam proxime ad hostem potest,

    Liv. 1, 23; 1, 27; 9, 35; 22, 18 et saep.—Hence,
    b.
    In gen., to lead, command an army or (more freq.) a division:

    qua in legatione duxit exercitum,

    Cic. Mur. 9, 20; so,

    exercitum,

    Nep. Eum. 13, 1; id. Epam. 7, 3:

    qui superiore anno primum pilum duxerat,

    Caes. B. G. 5, 35, 6; 6, 38, 1; id. B. C. 3, 91, 1:

    ordinem,

    id. ib. 1, 13, 4; 3, 104, 3; Suet. Vesp. 1:

    partem exercitūs,

    Sall. J. 55, 4 et saep.—Rarely, to lead a division in front, in advance:

    consuetudine sua Caesar sex legiones expeditas ducebat: post eas... inde, etc.,

    Caes. B. G. 2, 19, 2; hence also, to march in front, take the lead, said of the division that forms the van:

    pars equitum et auxiliariae cohortes ducebant, mox prima legio, etc.,

    Tac. A. 1, 51; cf. id. ib. 1, 64 fin.
    (β).
    Transf. beyond the milit. sphere, to lead, to be leader, head, chief, first in any thing:

    accedit etiam, quod familiam ducit,

    Cic. Fam. 7, 5 fin. Manut.; so,

    familiam,

    id. Phil. 5, 11, 30; id. Fin. 4, 16, 45:

    ordines,

    id. Phil. 1, 8, 20:

    classem (discipulorum),

    Quint. 1, 2, 24 Spald.:

    funus,

    Hor. Epod. 8, 12:

    toros,

    Ov. F. 6, 668 et saep.—
    c.
    To conduct as prisoners in a triumph:

    per triumphum,

    Cic. Verr. 2, 5, 26, § 67:

    in triumpho,

    Plin. 7, 43, 45, § 139, v. triumphus.—
    6.
    With the accessory idea of creation, formation, to produce, form, construct, make, fashion, shape, dispose (cf.:

    struo, pono, condo, fundo): parietem per vestibulum alicujus,

    to erect, Cic. Mil. 27 fin.; cf.

    muros,

    Hor. C. 4, 6, 23:

    vallum ex castris ad aquam,

    Caes. B. C. 1, 73, 2:

    fossam,

    id. B. G. 7, 72, 1; 7, 73, 2:

    arcum,

    Ov. M. 3, 160:

    lateres de terra,

    Vitr. 2, 3:

    vivos vultus de marmore (with excudere spirantia aera),

    Verg. A. 6, 849; cf. id. ib. 7, 634; Hor. Ep. 2, 1, 240; Varr. ap. Non. 283, 32; Plin. 7, 37, 38, § 125; Quint. 10, 3, 18 Spald.; Juv. 7, 237; hence, poet. also:

    epos,

    Hor. S. 1, 10, 44:

    carmen,

    Ov. Tr. 1, 11, 18; 3, 14, 32:

    versus,

    id. ib. 5, 12, 63 et saep.:

    liniam ex colore,

    Plin. 35, 10, 36, § 81; Quint. 2, 6, 2; cf.

    orbem,

    id. 11, 3, 118:

    alvum,

    to bring forth by clysters, Cels. 2, 12; 4, 4 et saep.: alapam alicui, qs. to fetch one a box on the ear, Phaedr. 5, 3, 2; cf.

    colaphum,

    Quint. 6, 3, 83 Spald.:

    pugnum,

    Dig. 47, 10, 4 et saep.;

    so esp. of processions, dances, etc.: funus,

    Cic. Quint. 15 fin.; Ov. M. 14, 746; Verg. G. 4, 256; cf.

    exsequias,

    Plin. 8, 42, 64, § 154:

    pompam,

    Ov. H. 12, 152; id. F. 6, 405; id. M. 13, 699:

    choros,

    Tib. 2, 1, 56; Hor. C. 1, 4, 5; 4, 7, 6 et saep.; cf.

    choreas,

    Ov. M. 8, 582; 14, 520.—
    7.
    To receive, admit, take any thing (not ante-Aug.):

    cicatricem,

    Ov. Tr. 3, 11, 66; Liv. 29, 32, 12:

    rimam,

    Ov. M. 4, 65:

    situm,

    to grow rusty, Quint. 1, 2, 18:

    formam,

    Ov. M. 1, 402:

    colorem,

    id. ib. 3, 485; cf.

    pallorem,

    to grow pale, id. ib. 8, 760:

    nomina,

    Hor. C. 3, 27, 76:

    notam,

    id. ib. 4, 2, 59 et saep.
    II.
    Trop.
    A.
    In gen., to lead, guide, draw, conduct:

    progredimur quo ducit quemque voluntas,

    Lucr. 2, 258; cf. Hor. Ep. 1, 3, 27; 1, 6, 57:

    ad strepitum citharae cessatum ducere curam,

    id. ib. 1, 2, 31:

    Liber vota bonos ducit ad exitus,

    id. C. 4, 8, 34; cf. Quint. 12, 1, 26:

    per quaedam parva sane ducant (futurum oratorem),

    id. 1, 10, 5; cf. id. 1, 1, 27; 1, 5, 58.—Prov.:

    ducunt volentem fata, nolentem trahunt,

    Sen. Ep. 107.—
    B.
    In partic.
    1.
    To draw, deduce, [p. 616] derive its origin or beginning from, any thing:

    ab aliqua re totius vitae ducere exordium,

    Cic. Fin. 5, 7, 18; cf.:

    exordium a nostra persona,

    Quint. 3, 8, 8; 4, 1, 7:

    principium disputationis a principe investigandae veritatis,

    Cic. N. D. 2, 21 fin.:

    belli initium a fame,

    id. Att. 9, 9, 2; cf. Quint. 1, 1, 21:

    initia causasque omnium ex quatuor temporum mutationibus,

    Cic. N. D. 2, 19, 49:

    originem ab Isocrate,

    Quint. 2, 15, 4; 1, 6, 38; Hor. C. 3, 17, 5 al.:

    ingressionem non ex oratoriis disputationibus, sed, etc.,

    Cic. Or. 3, 11:

    honestum ab iis rebus,

    id. Off. 1, 18, 60; id. Or. 39, 135:

    nomen ex quo,

    id. Ac. 11, 41; cf.:

    nomen a Graeco,

    Quint. 1, 6, 3; 3, 7, 1; Hor. S. 2, 1, 66 et saep.; cf.

    also: utrumque (sc. amor et amicitia) ductum (al. dictum) est ab amando,

    Cic. Lael. 27; id. Fin. 2, 24, 78.—
    2.
    To lead a person, as regards his will or opinions, in any direction; to move, incite, induce, allure, in a good or bad sense (most freq. in the pass.):

    ita me ad credendum tua ducit oratio,

    Cic. Tusc. 2, 18:

    nos ducit scholarum consuetudo,

    Quint. 4, 2, 28; 5, 11, 19; cf. id. 9, 1, 21:

    ducit te species,

    Hor. S. 2, 2, 35 et saep.:

    declamatores quosdam perversa ducit ambitio, ut, etc.,

    Quint. 10, 7, 21.—In the pass.:

    si quis statuarum honore aut gloria ducitur,

    Cic. Verr. 2, 2, 58 fin.:

    eloquentiae laude,

    id. Or. 32, 115:

    quaestu et lucro,

    id. Tusc. 5, 3, 9:

    hoc errore ut, etc.,

    id. Off. 1, 41; cf.:

    litteris eorum et urbanitate, ut, etc.,

    id. Rosc. Am. 41, 120:

    omnes trahimur et ducimur ad cognitionis et scientiae cupiditatem,

    id. Off. 1, 6 et saep.—
    b.
    In a bad sense, to cheat, deceive, Plaut. Most. 3, 2, 26; id. Capt. 4, 2, 7; Ter. And. 4, 1, 20; id. Ph. 3, 2, 15; Prop. 2, 17, 1 (3, 8, 1 M.); Ov. H. 19, 13; id. M. 3, 587 (with decipere).—
    3.
    With regard to time, to draw out, extend, protract, prolong:

    bellum,

    Caes. B. G. 1, 38, 4; id. B. C. 2, 18, 6; 2, 37, 5 sq.; Cic. Fam. 7, 3, 2; Liv. 22, 25 et saep.; cf.:

    bellum longius,

    Caes. B. C. 1, 64, 2; 3, 42, 3:

    bellum in hiemem,

    id. ib. 1, 61, 3:

    eam rem longius,

    id. B. G. 7, 11, 4; cf.:

    rem prope in noctem,

    id. B. C. 3, 51, 7:

    rem leniter,

    Liv. 3, 41 et saep. Also transf., of time itself:

    tempus,

    Cic. Verr. 2, 1, 11; Nep. Them. 7:

    diem ex die,

    Caes. B. G. 1, 16, 4; and of persons who are put off, delayed:

    ubi se diutius duci intellexit,

    id. ib. 1, 16, 5.—Less freq. (mostly poet.),
    b.
    In gen., of time, to pass, spend, enjoy:

    aetatem in litteris,

    Cic. Fin. 5, 19, 50; so,

    aetatem,

    Hor. Ep. 2, 2, 202:

    vitam,

    id. Epod. 17, 63; Sen. Ep. 45, 10; cf. Verg. A. 2, 641 (where, shortly before, vitam producere):

    noctes,

    Prop. 1, 11, 5; Plin. Ep. 6, 31, 13:

    somnos,

    Verg. A. 4, 560.—
    4.
    In mercant. lang., to calculate, compute, reckon: age nunc summam sumptus duc, Lucil. ap. Non. 283, 30:

    minimum ut sequamur, quoniam XC. medimnūm milia duximus, accedant eo, etc.,

    Cic. Verr. 2, 3, 49; id. Att. 6, 1, 5 and 16; 6, 2, 7; Varr. R. R. 3, 16, 11; Gell. 1, 20, 5.—
    b.
    Transf. beyond the mercant. sphere.
    (α).
    Rationem alicujus, to consider, calculate, care for one's advantage or interest (a favorite expression of Cicero):

    duxi meam rationem, quam tibi facile me probaturum arbitrabar,

    Cic. Att. 8, 11 D, § 7; so,

    suam quoque rationem,

    to have respect to one's own advantage, id. Verr. 2, 1, 48; and:

    non minorem aratorum quam populi rationem,

    Suet. Aug. 42 fin.:

    salutis meae rationem,

    Cic. Fam. 7, 3:

    rationem officii, non commodi,

    id. Sest. 10, 23; cf. id. Rosc. Am. 44, 128:

    unius cujusque temporis ducta ratio est,

    id. Div. in Caecil. 4, 16:

    rationem officii atque existimationis,

    id. Quint. 16, 53.—
    (β).
    In gen., to reckon, consider, hold, account, esteem as any thing (cf. aestimo and existimo;

    very freq. in prose and poetry): parvi id ducebat,

    Cic. Fin. 2, 8, 24:

    pro nihilo aliquid,

    Plaut. Pers. 4, 4, 85; Cic. Verr. 2, 2, 16 fin.; id. Tusc. 5, 32, 90; cf. Auct. Her. 4, 20, 28:

    ea pro falsis ducit,

    Sall. C. 3, 2; cf.:

    innocentiam pro malevolentia,

    id. ib. 12, 1:

    vos eritis judices, Laudin' an vitio duci id factum oportuit,

    Ter. Ad. prol. 5; so,

    aliquid honori,

    Sall. J. 11, 3:

    aliquid laudi, Nep. praef. § 4: aliquem despicatui,

    Cic. Fl. 27, 65: nihil praeter virtutem in bonis ducere (for which, shortly after, in bonis habere = numerare), Cic. Fin. 3, 3;

    aliquem in numero hostium,

    id. Verr. 2, 5, 25 fin.; Caes. B. G. 6, 32, 1; cf. ib. 6, 23, 8; without in, ib. 6, 21, 2; cf.:

    aliquem loco affinium,

    Sall. J. 14, 1 Kritz. N. cr.: aliquid testimonii loco, Quint. 5, 9, 10:

    tutelae nostrae duximus, cum Africo bello urgerentur,

    Liv. 21, 41; cf.:

    officii duxit exorare filiae patrem, etc.,

    Suet. Tib. 11:

    faceret, quod e republica fideque sua duceret,

    id. ib. 25, 7 et saep.:

    malum cum amici tuum ducis malum,

    Plaut. Capt. 1, 2, 48; cf.:

    Archytas iracundiam seditionem quandam animi vere ducebat,

    Cic. Rep. 1, 38:

    eorum, quos idoneos ducebat, consilium habet,

    Sall. J. 62, 4:

    nil rectum nisi quod placuit sibi ducunt,

    Hor. Ep. 2, 1, 83.— With acc. and inf.:

    sic equidem ducebam animo rebarque futurum,

    Verg. A. 6, 690:

    ut omnia tua in te posita esse ducas humanosque casus virtute inferiores putes,

    Cic. Lael. 2, 7, 19 fin.; id. Rep. 1, 2; 1, 17; 1, 38; 3, 9 (three times); Sall. J. 93, 5; Liv. 22, 14, 6; 22, 59, 5; Caes. B. G. 1, 3, 2; 4, 30, 2; 6, 18 et saep.—Here too probably belongs the much disputed passage: ludos et inania honoris medio rationis atque abundantiae duxit (= ludos publicos cum aliis rebus quae ad inania honoris pertinent, duxit, i. e. existimavit habendos et ponendos in medio rationis atque abundantiae, ut inter rationem, quae plane spernit inania, et abundantiam, quae eadem ostentat, media via incederet), he thought right to manage them in a middle course between reason and profusion, Tac. Agr. 6 fin., v. Dübner and Orell. ad h. l.

    Lewis & Short latin dictionary > duco

  • 3 Minucius

    1.
    M. Minucius Rufus, magister equitum under the dictator Fabius Maximus Cunctator, Liv. 22, 8, 6; Nep. Hann. 5, 3; Sil. 7, 386.—
    2.
    Another, Luc. 6, 126.—
    3.
    Minucius Felix, of Africa, in the third century of the Christian era, the author of an apologetic work in favor of the Christian religion, Lact. 1, 11, 55; 5, 1, 22.— Fem.: Mĭnŭcĭa, ae, a vestal, who was punished for incontinence by being buried alive, Liv. 8, 15, 7.—
    II.
    Mĭnŭcĭ-us ( Minut-), a, um, adj., of or belonging to a Minucius, Minucian:

    Minucia gens,

    Cic. Verr. 2, 1, 45, § 115:

    lex, Paul. ex Fest. s. v. osi, p. 201 Müll.: Minucia porta appellata est eo, quod proxima esset sacello Minucii,

    id. p. 147 Müll.: porticus, in Rome, built by M. Minucius Rufus, Cic. Phil. 2, 34, 84:

    via,

    from Rome to Brundisium, id. Att. 9, 6, 1.

    Lewis & Short latin dictionary > Minucius

  • 4 Minutia

    1.
    M. Minucius Rufus, magister equitum under the dictator Fabius Maximus Cunctator, Liv. 22, 8, 6; Nep. Hann. 5, 3; Sil. 7, 386.—
    2.
    Another, Luc. 6, 126.—
    3.
    Minucius Felix, of Africa, in the third century of the Christian era, the author of an apologetic work in favor of the Christian religion, Lact. 1, 11, 55; 5, 1, 22.— Fem.: Mĭnŭcĭa, ae, a vestal, who was punished for incontinence by being buried alive, Liv. 8, 15, 7.—
    II.
    Mĭnŭcĭ-us ( Minut-), a, um, adj., of or belonging to a Minucius, Minucian:

    Minucia gens,

    Cic. Verr. 2, 1, 45, § 115:

    lex, Paul. ex Fest. s. v. osi, p. 201 Müll.: Minucia porta appellata est eo, quod proxima esset sacello Minucii,

    id. p. 147 Müll.: porticus, in Rome, built by M. Minucius Rufus, Cic. Phil. 2, 34, 84:

    via,

    from Rome to Brundisium, id. Att. 9, 6, 1.

    Lewis & Short latin dictionary > Minutia

См. также в других словарях:

  • MINUCI — Minucius …   Abbreviations in Latin Inscriptions

  • Brazil national basketball team — Infobox national basketball team country=Brazil country alt=Brasil color1=FFcc00 color2=003399 national fed=Brazilian Basketball Confederation (CBB) fiba zone=FIBA Americas coach=Moncho Monsalve fiba ranking=16th joined fiba=1935 oly… …   Wikipedia

  • Primera guerra civil en Costa de Marfil — Primera guerra civil de Costa de Marfil Fecha 19 de septiembre de 2002 4 de marzo de 2007 Lugar Costa de Marfil Resultado Acuerdos de paz …   Wikipedia Español

  • Liste der Resolutionen des UN-Sicherheitsrates (2004) — Nummer Gegenstand 1522 Situation in der Demokratischen Republik Kongo. 1523 Situation in der Westsahara. Verlängerung des Mandats der Friedenstruppen der Vereinten Nationen (MINURSO). 1524 Situation in Georgien. Unter anderem Verlängerung des… …   Deutsch Wikipedia

  • Oscar Schmidt — Pour les articles homonymes, voir Schmidt. Cet article concerne le joueur de basket ball brésilien. Pour le naturaliste allemand, voir Eduard Oscar Schmidt …   Wikipédia en Français

  • Military history of the Philippines — Contents 1 Pre colonial period (before 1565) 1.1 Battle of Mactan 2 Spanish colonial period (1565 1898) 2.1 Major Revolts (1567 1872) …   Wikipedia

  • Senatus consultum de Bacchanalibus — Reproducción de la inscripción. La original está en el Museo de Historia del Arte de Viena. El Senatus consultum de Bacchanalibus ( Decreto senatorial sobre las Bacanales ) es una famosa inscripción[1] en latín arcaico datada en el a …   Wikipedia Español

  • Senatus Consultum de Bacchanalibus — Reproduction basée sur une empreinte de l inscription, gravée en taille douce sur du bronze. L original est conservé au Kunsthistorisches Museum de Vienne. Le senatus consultum de Bacchanalibus (« décret sénatorial concernant les… …   Wikipédia en Français

  • Val Polcevera — Vue du val Polcevera, avec le pont Morandi (autoroute A10). Massif Apennins Pays …   Wikipédia en Français

  • Oscar Schmidt — For the United States Navy sailor and Medal of Honor recipient, see Oscar Schmidt, Jr.. Oscar Schmidt Oscar Daniel Bezerra Schmidt (born February 16, 1958) is a retired Brazilian basketball player. He is also known as Oscar Schmidt Bezerra in… …   Wikipedia

  • United Nations Operation in Côte d'Ivoire — Org type Peacekeeping Mission Acronyms ONUCI …   Wikipedia

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»