Hode)

cōleus, ī, m. (= culleus, Sack), der Hodensack, die Hode, Priap. 13, 8. Mart. 12, 83, 2: si coleos haberemus, wenn wir Männer wären, d.i. wenn wir nur ein bißchen Mut hätten, Petr. 44, 14: im Doppelsinne = Schlauch (culeus, culleus) u. = Hode, Cic. ep. 9, 22, 4.

1. in-tēstābilis, e, I) eig., unfähig, Zeuge zu sein od. ein Testament zu errichten, XII tabb. u. ICt. – II) übtr., ehrlos, verflucht, verabscheut, ein Gegenstand des Abscheus, abscheulich, v. Pers., Plaut., Hor. u. Sall.: periurium, infamierender M., Liv.: ars magica, Plin.: mit Abl. (durch), saevitiā, Tac. ann. 6, 51. – Compar. b. Sall. u. Tac. – Vgl. die Auslgg. zu Hor. sat. 2, 3, 181 u. zu Sall. Iug. 67, 3.

————————

2. intēstābilis, e (in u. 2. testis, Hode) = 2. intestatus u. in dems. Doppelsinne wie dieses, Plaut. Curc. 30; mil. 1417.

1. in-tēstātus, a, um, I) der vor seinem Tode kein Testament gemacht hat, Cic.: dah. intestato (Abl.) u. ab intestato, ohne Testament, intestato mori, Cic.: ab intestato heres, ICt. – II) durch keine Zeugen überführt, Plaut. Curc. 695. – III) = 1. intestabilis no. I, im Doppelsinne mit 2. intestatus, w. s.

————————

2. intēstātus, a, um (in u. 2. testis, die Hode) = ἄνορχος, hodenlos, entmannt, kastriert, im Doppelsinne mit 1. intestatus, etwa der Zeugungskraft beraubt, Plaut. mil. 1416.

orchis, is, m. (ορχις, die Hode), I) eine Pflanze mit hodenförmigen Wurzeln, das Knabenkraut, Plin. 26, 95 u. 146. – II) eine hodenartig gestaltete Art Oliven, Colum. u. Pallad. – Dies. auch orchītis, orchītēs, orcītēs, orchīta, Scriptt. r. r. u. Plin.

pars, partis, Akk. partim u. partem, f. (vgl. portio, επορον), der Teil, das Stück, die Abteilung, die Portion, I) im allg. (Ggstz. totum, integritas, universitas): fluminis, Caes.: urbis, Cic.: alqd populi ad partes dare, es den Komitien des Volkes überlassen, das Volk daran teilnehmen lassen, Cic.: partes facere, Teile machen, abteilen, einteilen, Cic.: partem facere, teilnehmen, einen Teil bekommen, ICt.: alqd partem sui facere, etw. in Fleisch u. Blut übergehen lassen, sich ganz zu eigen machen, Sen. de ben. 7, 2, 1: partem habere in alqa re, teilhaben, Anteil nehmen, Cic.: dare partes (amicis), teilnehmen lassen od. Verrichtungen (zu ihrem Vorteile) dabei auftragen, Cic.: locare agrum partibus, so verpachten, daß der Pächter mit dem Verpachter zuteile geht, einen Teil od. die Hälfte bekommt, Plin. ep.: aequā parte, mit gleichem Risiko, Plaut.: magna pars, Cic.: pars hominum, einige, Hor.: maxima pars hominium, Cic.: in parte laboris esse, mit teil daran nehmen, Liv. – Besondere Verbindungen: a) pars partitiv, ein Teil = einige, pars... pars, Liv.: pars... alii... plerique, Sall.: alii... pars, Liv. – pauci... pars... pars fugiunt, Liv. – als Kollektiv mit dem Plur. des Verbums, pars explorent, Liv.: pars in crucem acti, Sall.: magna pars caesi sunt, Liv. – b) parte... parte, zum Teil... zum Teil, teilweise... teilweise, Ov. – pro parte od. pro sua, mea, tua

————

etc. parte, für seinen, ihren usw. Teil, Cic. – c) ex aliqua parte, einesteils, Cic. – ex ulla parte, von irgend einer Seite, Cic. – nullā parte, ganz und gar nicht, Ov. u. Quint. – quā parte, in welcher Beziehung, Hinsicht, Sen – omni ex parte, Cic., od. omni a parte, Ov., od. bl. omni parte, Liv., in jeder Hinsicht, gänzlich, völlig, durchaus (s. Fabri Liv. 22, 15, 9). – magna ex parte, großenteils, Cic.: maiore ex parte od. maxima ex parte, größtenteils, Cic.: in parte, teilweise (Ggstz. totus), Lact. (s. Bünem. Lact. de ira 5, 8). – d) magnam partem, großenteils, Cic.: maximam partem, größtenteils, Caes. – e) Akk. partim, partitiv = zum Teil, teils, partim me amici deseruerint, partim prodiderint, Cic.: partim a se ornatis, Cic. – partim... alii, Sall.: so auch aliae... partim... aliae, Cic. – mit Plur. des Verbums usw., cum partim e nobis ita timidi sint, Cic.: eorum partim ea sunt, Liv.: quorum partim invitissimi castra sunt secuti, Nep.: partim illorum, Cato fr. – f) multis partibus = um vieles vielmal, weitaus, plures, weitaus die Mehrzahl, Cic.: numero m. p. erat inferior, Caes.: m. p. augere, Caes., superari, Cic. – omnibus partibus, durchgängig, in allen Stücken, unendlich, Caes. u. Cic.; s. C. F. W. Müller Cic. Lael. 47. p. 326. – decem partibus (zehnmal lieber) tuas litteras legere malim quam omnes Marsicos palmites, Fronto ad M. Caes. 4, 4. p. 67, 16 N. – g) in eam partem = auf der Seite, von der Seite, Ter. u.

————

Cic.; od. = dergestalt, Cic.; od. = in der Absicht, deswegen, Cic. – in utramque partem = pro und contra, dafür und dagegen, disputare, Cic. (neque ullam in partem disputo, Cic.); od. = auf beide Fälle, Cic.: accipere in partem optimam, von der guten, besten Seite aufnehmen, -erklären, Cic.: in partem mitiorem interpretari, nach der gelindesten Seite, Cic.: nullam in partem, auf keinen Fall, ganz und gar nicht, Cic.: vehemens in utramque partem, zu gütig und zu zornig, Ter. – h) per partes, teilweise, stückweise, Plin. ep. u. Quint. – i) in omnes partes, in jeder Beziehung, völlig, valet, Cic.: hingegen nullam ad partem valet, gilt, taugt schlechterdings nichts, Cic.: in omnem partem, überallhin, auf alle od. allen Seiten, Verg.: in partes muneris sui, auf seinen Anteil usw., Liv. – k) in partem venire alcis rei, an etwas teilnehmen, Cic.: in partem vocare, Cic. u. Liv., od. revocare, Liv., teilnehmen lassen, teilhaftig machen, in partem praedae od. curarum vocare, an der B. usw. teilnehmen lassen, zur Teilnahme an der B. usw. auffordern, Liv. u. Tac.; vgl. Weißenb. Liv. 5, 21, 5. – l) in parte, zum Teil, Liv.: in partem, du für deinen Teil, Plaut. – m) pro parte, pro sua parte, für seinen Teil = nach seinen Kräften, Liv. (s. M. Müller Liv. praef. § 3): so auch pro virili parte, s. virilis.

II) insbes.: A) die Portion Essen, Petron. u. Suet. – B) der Anteil, a) an einer Erbschaft, ne ex-

————

pers partis esset de bonis nostris, Ter. heaut. 652. – b) an einem Aktienunternehmen, der Anteilschein, die Aktie, magnas partes habuit publicorum, Cic.: dare partes, Cic.: partes illo tempore carissimae, Cic.; vgl. Orelli u. Halm Cic. Vatin. 12, 29 (p. 94 sqq. ed. Halm). – C) ein Stück zum Vortragen (griech. ῥησις), iam quattuor partes dicit (sagt auf, trägt vor), Petron. 46, 3: u. so decem partes dicit, Petron. 75, 4: partes centum dico, Petron. 58, 7. – D) Geschlechtsteil, Glied, Ov. u. Auct. Priap.; vollst. pars genitalis, Porphyr.: von der Hode, Colum. – E) die Art (species) einer Gattung (genus), Cic.: so auch eā parte belli, Liv. – F) pars u. partes, die Partei, pars regis, Eutr.: pars Mariana, Eutr.: partes Sullanae, Nep.: partes Marianae, Eutr.: partes Bruti Cassiique, Eutr.: nullius partis esse, neutral sein, Asin. Poll. in Cic. ep.: erat illarum partium, Cic.: aut in diversis aut in neutris partibus esse, Sen. – vor Gericht, pars adversa, die Gegenpartei, Quint.: a parte heredum intraverant duo, Plin. ep.: utrique parti actionem dare, Sen. – G) partes, die Rolle eines Schauspielers, a) eig., Ter.: primas partes agere, die Hauptrolle, Cic.: ebenso secundae, tertiae, Cic. – b) übtr., die Rolle = die Verrichtung, Obliegenheit, das Amt, die Pflicht, puero me hic sermo inducitur, ut nullae esse possent partes meae, so daß ich darin (in den Büchern de oratore) keine Rolle haben kann, Cic.: priores partes,

————

der Vorrang, Cic.: tuum est hoc munus, tuae partes, Cic.: Antonii audio esse partes, ut de tota eloquentia disserat, Cic.: partes implere, Ov. – H) die Gegend, Seite, nullā parte, nirgends, Ov. met. 14, 398: Alpes adhuc eā parte inviae, Eutr. 3, 8: gew. Plur., partes orientis, Cic.: Eoae, Hor.: omnes quae in istis partibus essent opes copiaeque tuas esse, Cic. Vgl. Ruhnken Ov. her. 18, 197. – ⇒ Acc. partim für partem, Cic. u.a. (s. Halm Cic. de imp. Pomp. 26. p. 144. Kühnast Liv. Synt. S. 27): Abl. parti, Plaut. Men. 478; Pers. 72. Cato r. r. 136. Varro r. r. 1, 13, 5. Lucr. 1, 1113 u.a.: u. partei, Corp. inscr. Lat. 1, 206. – Nom. Plur. parteis, Varro LL. 5, 21 u. 56. – Genet. Sing. partus, Corp. inscr. Lat. 1, 197. lin. 12. – Genet. Plur. partum, Caes. u. Nep. nach Charis. 141. 24. Vgl. Georges Lexik. der lat. Wortf. S. 495.

polīmen, inis, n. (polio), I) die Glätte, frontis polimina, Fulg. myth. prooem. p. 25 M. – II) übtr.: a) der Putz, die Zierat, baltei polimina, Apul. de deo Socr. 23. – b) die Hode, Plur. polimina, Arnob. 7, 24.

prōlēs, is, f. ( statt pro-olēs; vgl. sub-olēs, ind-olēs, ad-olēsco), was hervorwächst od. -gewachsen ist, fast nur poet.: I) Sprößling, Kind, Nachkomme, a) v. Göttern u. Menschen: pr. illa futurorum hominum, Cic.: postuma, Kind, Verg.: gemella, Zwillinge, Ov.: Apollinea, Askulap, Ov.: Latoia, Apollo u. Diana, Ov.: altera Saturni, Juno, Verg.: Bacchi, Priapus, Tibull.: ferrea, Geschlecht, Menschengeschlecht, Poët. b. Cic.: Tuscorum, Abkömmlinge, Plin.: Ausonia, Nachkommenschaft, Liv.: prolem propagando procudere, Kinder zeugen, Lucr.: geminam partu dare prolem, Verg. – b) von Tieren, Verg. u. Colum. – c) v. Gewächsen, Verg.: Plur., Colum. poët. – II) übtr.: A) die junge Mannschaft, equitum peditumque, Cic. de legg. 3, 7: Arcadiae, Verg. Aen. 10, 429. – B) die Hode, im Plur. b. Arnob. 5, 23 u. 7, 24. – ⇒ Genet. Plur. prolum nach Mart. Cap. 3. § 301.

hīc, haec, hoc ( gen. hujus, monosyl., Plaut. Am. prol. 51; 96; 1, 1, 115; dat. huic, Sidon. Carm. 7, 145; Avien. Descr. Orb. 22; dat. sing. fem. hae rei, Cato, R. R. 14, 3; acc. HONC for hunc, C. I. L. 1, 32; nom. plur. hic, Enn. ap. Philarg. ad Verg. G. 4, 230 = Ann. v. 414 Vahl.; Varr. L. L. 6, § 73 Mull.; fem. haec, v. infra, B. init.; dat. and abl. hibus, Plaut. Curc. 4, 2, 20; cf. Varr. L. L. 8, § 78 Mull.; v. Neue, Formenl. 2, p. 203 sqq.), pron. demonstr. [from the pronom. root i (whence also comes is), with the demonstr. suffix ce ] points to something near or present, or which is conceived of as present, this.

With subst.:

hic homo sanus non est,

Plaut. Am. 1, 1, 246:

rapidus fluvius est hic, non hac temere transiri potest... apud hunc fluvium, etc.,

id. Bacch. 1, 1, 53:

quid praeclarum putet in rebus humanis, qui haec deorum regna perspexerit? etc.,

Cic. Rep. 1, 17:

genus hoc,

id. ib. 1, 25:

hoc avunculo, atque in hac tam clara re publica natus,

id. ib. 1, 19; cf.:

quorum singuli saluti huic civitati fuerunt, et qui sunt procul ab aetatis hujus memoria,

id. ib. 1, 1:

his libris,

id. ib. 1, 7:

hae feriae,

id. ib. 1, 9; 1, 20; cf.:

hoc otio,

id. ib. 9 fin.:

haec caelestia vel studiosissime solet quaerere,

id. ib. 1, 10:

ad haec cituma,

id. ib. 1, 21:

hic vir,

Liv. 7, 39, 12.—

Absol. (cf. Krebs, Antibarb. p. 520):

hic insidiantes vigilant, Enn. l. l.: hi domum me ad se auferent,

Plaut. Men. 5, 2, 94: non mihi videtur, quod hi venerunt, alius nobis sermo esse quaerendus, sed agendum accuratius, et dicendum dignum aliquid horum auribus, Cic. Rep. 1, 13:

feceris (ut etiam pro his dicam) nobis gratum omnibus,

id. ib. 1, 21 fin.:

hoc ubi Amphitruo erus conspicatus est, etc.,

Plaut. Am. 1, 1, 87:

docere hoc poterat ille homines paene agrestes, et apud imperitos audebat haec dicere,

Cic. Rep. 1, 15:

dixerat hoc ille, cum, etc.,

id. ib. 1, 12:

haec Scipio cum dixisset,

id. ib. 1, 11:

haec plurimis a me verbis dicta sunt, etc.,

id. ib. 1, 7.—

More emphatic, in the original full form, hīce, haece, hōce (not, as formerly written, hicce, haecce, hocce; in gen. sing. HVIVSQVE; in nom. plur. hisce, like ieis = ei, and ques = qui, see below; and apocopated in nom. plur. fem. haec for haece, and in gen. plur. horunc, harunc, for horunce, harunce);

and, with the interrogative particle, hicine, haecine, hocine (mostly ante - class.): hoce haud dubium est quin, etc.,

Ter. And. 2, 3, 17:

eum hinc profugiens vendidit in Alide Patri hujusce,

Plaut. Capt. prol. 10; so,

hujusce,

id. Poen. prol. 120; 5, 4, 76; 87; cf.:

atque hujusce rei judicium jam continuo video futurum,

Cic. Div. in Caecil. 14, 47:

hisce homines ubi habitent,

Plaut. Trin. 4, 2, 36; v. Ritschl ad h. l.; so,

hisce,

id. Ps. 1, 5, 125; id. Capt. prol. 35 Fleck.; id. Rud. 2, 1, 5 ib., and perh. also id. Mil. 4, 8, 24 (Ritschl, hice): hice, Att. ap. Non. 15, 29 (Trag. Rel. v. 122 Rib.); Ter. Eun. 2, 2, 38:

haec aedes,

Plaut. Most. 2, 1, 53; 3, 1, 117; so,

haec sunt atque aliae multae in magnis dotibus Incommoditates,

id. Aul. 3, 5, 58:

haec (puellae),

Ter. Eun. 3, 5, 34:

haec sententiae,

Cic. Tusc. 1, 11, 22; 3, 34, 84; Lucr. 3, 601; Verg. G. 3, 305; cf. Bentl. Ter. Hec. 5, 2, 24:

aliut posticum harunce aedium,

Plaut. Stich. 3, 1, 41; cf.:

harunc aedium,

id. Most. 2, 1, 57:

sine opera tua nihil di horunc facere possunt,

id. Cist. 1, 1, 53:

horunc,

id. Poen. 3, 1, 48; Ter. Hec. 1, 2, 97; id. Phorm. 3, 2, 33:

cedo signum, si harunc Baccharum es,

Plaut. Mil. 4, 2, 25:

harunc aedium,

id. Merc. 5, 1, 3:

hisce ego Placidum ted hodie reddam,

id. Curc. 5, 3, 48; cf.:

quid dicam hisce, incertus sum,

Ter. Hec. 3, 4, 36:

tu ab hisce rebus animum avoca,

Sulp. in Cic. Fam. 4, 5, 5; so,

hisce,

Plaut. Cas. 2, 7, 13; id. Most. 1, 3, 81; 1, 4, 23; 2, 2, 71; 4, 2, 35 et saep.: Thr. Tu hosce instrue. Gn Illuc est sapere! ut hosce instruxit, Ter. Eun. 4, 7, 11; so,

hosce,

id. ib. 1, 2, 71; id. Heaut. 3, 2, 3; 4, 5, 4; id. Ad. 5, 7, 5; id. Phorm. 4, 3, 4:

apud hasce aedes,

Plaut. Am. 1, 1, 194; so,

hasce,

id. As. 2, 3, 1; id. Aul. 2, 4, 2; 2, 8, 15; id. Capt. 4, 2, 51; id. Bacch. 4, 6, 17 et saep.—

With the interrog. particle: hicin' Achilles est?

Plaut. Mil. 1, 1, 61; so,

hicinest?

id. Pers. 5, 2, 49; cf.:

hicine vir patriae natus usquam nisi in patria morietur?

Cic. Mil. 38, 104 et saep.:

haecine,

Plaut. Am. 1, 1, 206; id. Ep. 4, 2, 5; 5, 1, 15; id. Pers. 4, 3, 75; Ter. Hec. 5, 2, 5; id. Phorm. 5, 8, 24:

huncine hominem,

Plaut. Ps. 1, 2, 68; cf.:

huncine hominem! hancine impudentiam! judices, hanc audaciam!

Cic. Verr. 2, 5, 25, § 62:

hocine hic pacto potest Inhibere imperium magister?

Plaut. Bacch. 3, 3, 43:

o Juppiter, hoscine mores!

Ter. Ad. 4, 7, 40:

hacine victoria sola aut hac praeda contenti estis futuri,

Liv. 10, 17, 5; Ter. Hec. 3, 1, 3;

so in the shorter form, hicne,

Cic. Rosc. Am. 48, 141:

ex hocne equo,

id. Fat. 3, 5:

cum hocne,

id. Att. 9, 7, 3:

ex hacne natura,

id. Tusc. 1, 25, 62: haece locutus, Enn. ap. Gell. 12, 4 (Ann. v. 239 Vahl.) al.—So, Fortuna hujusce diei, as a particular deity, Cic. Leg. 2, 11, 28; Plin. 34, 8, 19, § 54;

in inscrr. also written HVIVSQVE DIEI,

Inscr. Orell. 5; cf.:

HVIVSQ. LOCI,

id. ib. 1580; 2300;

and HOIVSQVE AEDIS ERGO,

id. ib. 2488.—

With other pronouns:

hos eosdem motus perturbationes dixerimus,

Cic. Tusc. 3, 4, 7; cf.:

cum idem hoc visum diceretur,

id. Rep. 1, 14:

hoc idem fit in reliquis civitatibus,

Caes. B. G. 7, 15, 2; id. B. C. 1, 74, 5; Quint. 8, 4, 17:

haec eadem centurionibus tribunisque militum mandabant,

Caes. B. G. 7, 17 fin.:

haec eadem genera,

Quint. 6, 3, 54:

hoc ipsum civile jus,

Cic. Rep. 1, 2:

sed hoc ipsum ex superiore pendet quaestione,

Quint. 2, 1, 8; 8, 3, 45:

ad hunc eum ipsum,

Cic. Ac. 1, 1, 2 Goer. N. cr.; cf.:

idem hoc ipsum,

id. Tusc. 5, 9, 26:

huic illi legato,

id. Fl. 22, 52:

hunc illum fatis Portendi generum,

Verg. A. 7, 255; cf.:

hic est enim ille vultus semper idem, quem, etc.,

Cic. Tusc. 3, 15, 31:

hic est ille status quantitatis,

Quint. 7, 4, 15: haec est illa, quae deinôsis vocatur, id. 6, 2, 24:

hujus istius facti stultitia,

Cic. Rab. Post. 9, 24:

ista haec epigrammata,

Sid. Ep. 2, 10: hunc talem virum, Cic. fil. ap. Cic. Fam. 16, 21, 3:

callidum quendam hunc,

Cic. de Or. 1, 50, 218.—

Opp. to ille, iste, less freq. to hic, alter, alius, etc., this, the latter, to indicate the nearer object (which is to be determined not so much by the phraseology as by the thought; so that hic may refer to that noun whose position in the sentence is the more remote, but which is the most closely connected with the speaker, and of the most importance to him, in which case it is to be rendered by that, the former, etc.):

ejusdem esse, qui in illa re peccarit, hoc quoque admisisse,

Cic. Inv. 2, 16, 50:

in his undis et tempestatibus ad summam senectutem maluit jactari, quam in illa tranquillitate atque otio jucundissime vivere,

id. Rep. 1, 1:

si deerunt haec remedia, ad illa declinandum est,

Quint. 7, 2, 30:

cum hic testamento, ille proximitate nitatur,

id. 3, 6, 95:

in his judicem sibi, in illis alii credere,

id. 5, 7, 33:

haec pars perorationis accusatori patronoque ex aequo communis est. Affectibus quoque iisdem fere utuntur: sed varius hic, ille saepius ac magis,

id. 6, 1, 8; cf. id. 6, 2, 12; 17:

cum tu ista caelestia de Scipione quaesieris, ego autem haec, quae videntur ante oculos, esse magis putem quaerenda,

Cic. Rep. 1, 19; id. Fam. 2, 11, 1:

iisdem enim hic sapiens, de quo loquor, oculis, quibus iste vester, caelum, terram, mare intuebitur,

id. Ac. 2, 33, 105:

si hoc loco scripsisset, isto verbo usus non esset, non isto loco verbum istud collocasset,

id. Inv. 2, 41, 121:

has igitur tot sententias ut omittamus, haec nunc videamus, quae diu multumque defensa sunt,

id. Ac. 2, 42, 130:

Caesar facile diceret: Hic versus Plauti non est, hic est,

this... that, id. Fam. 9, 16, 4:

ego hoc dico. adversarius hoc,

Quint. 4, 4, 8:

vendidit hic auro patriam... Hic thalamum invasit natae,

Verg. A. 6, 621 sq.:

hi molium objectus, hi proximas scaphas scandere,

Tac. A. 14, 8:

quid responsuri sint adversarii his et his... cum sciret haec et haec,

Quint. 6, 1, 3 sq.:

interim quaeritur: hoc an hoc? furtum an sacrilegium?

id. 7, 3, 9:

alter (Roscius) plurimarum palmarum vetus ac nobilis gladiator habetur, hic autem nuper se ad eum lanistam contulit,

Cic. Rosc. Am. 6, 17:

occupat hic collem, cymba sedet alter adunca,

Ov. M. 1, 293.—

Referring to that which in the speaker's mind is the nearer object, although by the position of the words it is the more remote: quam ob rem cave Catoni anteponas ne istum quidem ipsum, quem Apollo sapientissimum judicavit (i. e. Socratem): Hujus enim (i. e. Catonis, of the former) facta, illius (i. e. Socratis) dicta laudantur, Cic. Lael. 2, 10; id. Rosc. Com. 2, 7:

hanc posteriorem (artem) et Stoici et Peripatetici, priorem autem illi (i. e. Peripatetici) egregie tradiderunt, hi (i. e. Stoici) ne attigerunt quidem,

id. Fin. 4, 4, 10:

hoc Cicero atque Asinius certatim sunt usi: pro Scauro hic, ille pro filio,

Quint. 6, 1, 21; 3, 10, 1:

melior tutiorque est certa pax quam sperata victoria: haec in tua, illa in deorum manu est,

the former... the latter, Liv. 30, 30, 19:

quocumque aspicio, nihil est, nisi pontus et aer: Fluctibus hic tumidus, nubibus ille minax,

Ov. Tr. 1, 2, 24; id. M. 1, 697.—

In the neutr. sing. subst., with gen.:

quid hoc hominist?

Plaut. Am. 2, 1, 26; cf. Ter. Eun. 3, 4, 8:

quid hoc morbi est?

id. ib. 2, 1, 19:

quid hoc est negoti?

id. Ad. 4, 5, 71; cf. id. Eun. 3, 4, 6:

hoc fructi pro labore ab his fero,

id. Ad. 5, 4, 16:

edormiscam hoc villi,

id. ib. 5, 2, 11:

hoc commodi est, quod, etc.,

Cic. Rosc. Am. 32, 91:

hoc copiarum in Hispanias portatum est,

Liv. 42, 18, 7:

hoc servitutis injunxisse, ut, etc.,

id. 5, 2, 8:

hoc intervalli datum res tranquillas in urbe fecit,

id. 3, 25, 4:

hoc consilii,

id. 5, 39, 6:

hoc solacii,

id. 30, 13, 13:

hoc noctis,

Plaut. Am. 1, 1, 2; 11; 136.—

Hoc with verbs impers., pleonast. as a subject (ante-class.):

eamus, Amphitruo: lucescit hoc jam,

there is daybreak, Plaut. Am. 1, 3, 45: luciscit hoc jam, [p. 853] Ter. Heaut. 3, 1, 1:

lucet hoc,

Plaut. Mil. 2, 2, 63; cf. id. Curc. 1, 3, 26.—

Pregn. (qs. pointing to something with the finger), this, this... here (ante-class. and poet.); most freq. of the speaker himself, like the Gr. hode, for ego:

hic homost omnium hominum praecipuos,

Plaut. Trin. 5, 1, 1:

hic si quid nobis forte adversi evenerit, tibi erunt parata verba, huic homini verbera,

Ter. Heaut. 2, 3, 115; so,

huic homini, i. q. mihi,

Plaut. Ep. 1, 2, 38:

hic homo, i. q. ego,

id. Curc. 2, 1, 33:

hunc hominem, i. q. me,

Plaut. Bacch. 4, 4, 1; Hor. S. 1, 9, 47; cf.:

vin' tu huic seni auscultare?

Ter. Ad. 5, 7, 8; id. And. 2, 1, 10; Tib. 2, 6, 7:

haec res,

my property, Plaut. Trin. 2, 4, 106:

hunc in collum,

my neck, id. Pers. 4, 6, 9 Brix (Ritschl, huc): ni haec praesensisset canes, this dog, = ego, id. Trin. 1, 2, 135 Brix ad loc.—In neutr. absol.: tu quod te posterius purges hanc injuriam mihi nolle Factam esse, hujus non faciam, not so much, i. e. not the least, Ter. Ad. 2, 1, 9.—

With reference to time, of this time, now present, actual, this:

cena hac annona est sine sacris hereditas,

in the present scarcity, Plaut. Trin. 2, 4, 83:

sed nondum haec, quae nunc tenet saeculum, neglegentia deum venerat,

Liv. 3, 20:

his temporibus,

Cic. Fam. 13, 77, 1:

M. Cato, hujus nostri Catonis pater,

id. Off. 3, 16, 66; cf.:

si potius ad antiquorum diligentiam, quam ad horum luxuriam dirigas aedificationem,

Varr. R. R. 1, 13, 6 sq.:

etenim qui haec vituperare volunt, Chrysogonum tantum posse queruntur,

the present times, Cic. Rosc. Am. 48, 138:

ne horum quidem magnificentia operum,

Liv. 1, 55 fin.;

very rarely of time just ended: ante hos annos quadraginta,

Plin. 14, 22, 28, § 143:

ante hos sex menses,

Phaedr. 1, 1, 10:

ante hoc triduum,

Front. Ep. ad M. Caes. 2, 5 init.; Aug. Serm. 270, 3.

Very freq. referring to a thought that follows, and which may be expressed by a relative sentence, or by a sentence denoting the object, cause, or effect; with qui, quae, quod, an acc. and inf., quod, ut, ne, etc. (more clearly indicative than the determinative, is, ea, id; though freq. confounded with it in MSS. and editt.).

With relat. clause:

Qui hodie fuerim liber, eum nunc potivit pater Servitutis: hic, qui verna natust, conqueritur,

Plaut. Am. 1, 1, 24; cf.:

eos, qui, etc.... his, qui, etc.... longe duco esse anteponendos,

Cic. Rep. 1, 2:

neque his contentus sum, quae de ista consultatione scripta nobis summi ex Graecia homines reliquerunt, neque ea, quae mihi videntur, anteferre illis audeo,

id. ib. 1, 22:

non est tibi his solis utendum existimationibus ac judiciis, qui nunc sunt, hominum, sed iis etiam, qui futuri sunt,

id. Q. Fr. 1, 1, 15, § 43:

quis hic est homo, quem ante aedis video hoc noctis?

Plaut. Am. 1, 1, 136:

unde in laboribus et periculis fortitudo? nempe ab his, qui, etc.,

Cic. Rep. 1, 2; 1, 17:

haec quae sunt in hoc genere,

id. ib. 1, 11:

mundus hic totus, quod domicilium di nobis dederunt,

id. ib. 1, 13:

hoc autem sphaerae genus, in quo, etc.,

id. ib. 1, 14;

1, 16: in his libris, quos legistis,

id. Leg. 1, 9, 27; cf. id. Div. 1, 3, 5:

quam quisque norit artem, in hac se exerceat,

id. Tusc. 1, 18, 41 et saep.:

lepide ipsi hi sunt capti, suis qui filiis fecere insidias,

Plaut. Bacch. 5, 2, 90; cf. Cic. Tusc. 2, 1, 3; id. N. D. 1, 40, 113:

servi, qui, cum culpa carint, tamen malum Metuont, hi solent esse eris utibiles,

Plaut. Most. 4, 2, 2 sq.; cf. Cic. Rep. 1, 19:

de Bruti amore etsi mihi nihil novi adfers: tamen hoc audio libentius, quo saepius,

id. Att. 13, 36 fin.; cf.:

is porro, quo generosior celsiorque est, hoc majoribus velut organis commovetur,

Quint. 1, 2, 30:

hoc primum videamus, quidnam sit, de altero sole quod nuntiatum est in senatu, etc.,

Cic. Rep. 1, 10; 1, 24:

mire tractat hoc Cicero pro Milone quae facturus fuerit Clodius, si praeturam invasisset,

Quint. 9, 2, 41.—

With acc. and inf.:

erat tunc haec nova et ignota ratio, solem lunae oppositum solere deficere,

Cic. Rep. 1, 16:

sed hoc vir excellenti providentia sensit ac vidit, non esse opportunissimos situs maritimos urbibus iis, quae, etc.,

id. ib. 2, 3:

hoc tantum admiror, Flavum, etc.,

Quint. 7, 4, 40; 11, 1, 22:

unum hoc definio, tantam esse necessitatem virtutis, etc.,

Cic. Rep. 1, 1: hoc simul accipe dictum: Quorum..., Eorundem libertati me parcere certum est, Enn. ap. Cic. Off. 1, 12, 38 (Ann. v. 204 Vahl.); cf.

with appositive clause: sic hoc proloquar: Principio, ut illo advenimus, Continuo Amphitruo delegit viros, etc.,

Plaut. Am. 1, 1, 48:

ut hoc: Non debes alienam uxorem optare,

Quint. 7, 1, 25; cf. id. 9, 4, 97; 9, 2, 32.—

With quod or quia:

maxime hoc mihi mirum videri solet, quod, qui tranquillo mari gubernare se negent posse, etc.,

Cic. Rep. 1, 6:

quaesierat ex me Scipio, quidnam sentirem de hoc, quod duo soles visos esse constaret,

id. ib. 1, 13; Quint. 9, 1, 1:

propter hoc ipsum ostendenda non sunt, quod apparent,

id. 12, 9, 6:

nostri primo integris viribus fortiter repugnare... sed hoc superari, quod diuturnitate pugnae, etc.,

in this that, herein that, Caes. B. G. 3, 4, 3; cf. Quint. 8, 3, 30:

hoc ipso fidem detrahimus illis, quod sint tam gravia,

id. 9, 2, 53:

hoc ipso, quod,

id. 4, 1, 54; 5, 11, 41; 6, 2, 16 et saep.: consilio vestro utar libenter, et hoc libentius, quod, etc., Caes. ap. Cic. Att. 9, 8, C, 1; cf.:

id hoc facilius eis persuasit, quod undique loci natura Helvetii continentur,

Caes. B. G. 1, 2, 3:

hoc esse miseriorem gravioremque fortunam Sequanorum quam reliquorum, quod soli, etc.,

id. ib. 1, 32, 4; Quint. 5, 7, 22:

hoc magis, quod (al. quia) illic ut litigatores loquimur frequentius,

id. 6, 2, 36:

hoc sese excruciat animi, Quia leno ademit cistulam ei,

Plaut. Rud. 2, 3, 57:

quod hoc etiam mirabilius debet videri, quia, etc.,

Cic. de Or. 1, 3, 12; cf.:

hoc sunt exempla potentiora, quia, etc.,

Quint. 10, 1, 15.—

With ut or ne:

nunc hoc me orare a vobis jussit Juppiter, ut conquistores, etc.,

Plaut. Am. prol. 64; cf.:

hoc quoque etiam mihi in mandatis dedit, Ut conquistores, etc.,

id. ib. 81:

atque hoc evenit In labore atque in dolore, ut mors obrepat interim,

id. Ps. 2, 3, 19:

nec enim hoc suscepi, ut, etc.... neque hoc polliceor me facturum, ut, etc.,

Cic. Rep. 1, 24:

neque enim hac nos patria lege genuit aut educavit, ut... sed ut, etc.,

id. ib. 1, 4;

for which: homines sunt hac lege generati, qui tuerentur, etc.,

id. ib. 6, 15:

quare hoc animo in nos esse debebis, ut aetas nostra, etc.,

id. Fam. 2, 1 fin.; id. Off. 3, 5, 22; id. Rep. 1, 12:

plurimum in hoc laboris exhausimus, ut ostenderemus, etc.,

Quint. 8 praef. § 6; cf.:

habenda fides est vel in hoc, ut, etc.,

id. 11, 2, 51; so,

in hoc, ut,

id. 6, 3, 15; 10, 3, 29: hoc erit tibi argumentum semper in promptu situm: Ne quid exspectes amicos, quod tute agere possies, Enn. ap. Gell. 2, 29 fin. (Sat. v. 37 Vahl.); so,

in hoc scilicet, ne suspectus his foret,

Vell. 2, 41 fin. —

Hoc est serves to annex a more particular explanation of what has been said, that is, that is to say, namely:

in hac causa dicam de eo prius, quod apud vos plurimum debet valere, hoc est, de voluntate eorum, quibus injuriae factae sunt,

Cic. Div. in Caecil. 4, 11:

quadriennium, hoc est, ex quo tempore fundus veniit,

id. Caecin. 7, 19; 34, 100:

cum honos agebatur amplissimus familiae vestrae, hoc est, consulatus parentis tui,

id. Sull. 17, 49; id. Fam. 5, 12, 8:

primum quaero, qua ratione Naevius susceptum negotium non transegerit, hoc est, cur bona non vendiderit,

id. Quint. 24, 76 et saep.—Sarcastically:

ut haberet (Clodius) ad praeturam gerendam, hoc est, ad evertendam rem publicam plenum annum,

Cic. Mil. 9, 24:

at quam crebro usurpat Et consul et Antonius! Hoc est dicere: Et consul et homo impudicissimus, Et consul et homo nequissimus,

id. Phil. 2, 28, 70.—

Hoc est or ĕrat, quod, with the accessory idea of indignation or reproach, is or was it for this that, etc.:

hoc erat, alma parens, quod me per tela, per ignis Eripis, ut mediis hostem in penetralibus... cernam?

Verg. A. 2, 664; Petr. 93.—Hence,

hāc, in this place, on this side, this way, here (class.): nunc Juppiter hac stat, Enn. ap. Macr. S. 6, 1 (Ann. v. 263 Vahl.); imitated by Verg. A. 12, 565: Ar. Hac quidem non venit. Le. Angiporto Illac per hortum circuit clam, Plaut. As. 3, 3, 151:

nunc hac An illac eam, incerta sum consili,

id. Rud. 1, 3, 30:

plenus rimarum sum: hac atque illac perfluo,

Ter. Eun. 1, 2, 25; cf.:

hac illac circumcursa,

id. Heaut. 3, 2, 1; and: mox hac atque illa rapti, Tac. Agr. 28:

sequere hac, reducam te ubi fuisti,

this way, hither, Plaut. Capt. 3, 5, 106; id. As. 4, 2, 1; id. Men. 4, 1, 4; id. Poen. 1, 2, 116; id. Rud. 1, 2, 94; cf.:

sequere hac me intus ad Glycerium nunc,

Ter. And. 5, 6, 14:

sequere me ergo hac intro,

id. Ad. 4, 3, 18:

i hac mecum intro,

Plaut. Bacch. 5, 2, 56; 62; Ter. Ad. 4, 2, 35 sq.:

quin igitur ad illa spatia nostra pergimus?... Nos vero: et hac quidem adire si placet, per ripam et umbram,

Cic. Leg. 1, 4, 14:

ab oppido declivis locus tenui fastigio vergebat. Hac nostris erat receptus,

Caes. B. C. 1, 45, 5; 2, 2, 3.—Hac-hac, for hac-illac ( poet.):

namque videbat, uti bellantes Pergama circum Hac fugerent Grai, Hac Phryges,

Verg. A. 1, 467 sq.; Prop. 1, 3, 13; rarely in full form with the interrog. particle ne:

utrum hacin feriam an ab laeva latus?

Plaut. Cist. 3, 10 (cf. Ladewig, Anal. Scaen. p. 22). —

hīc (old form heic; and with the interrog. part. ne, hicine), adv. loci, in this place, here.

In space.

Lit.:

hos quos videtis stare hic captivos duos, etc.... Senex qui hic habitat, etc.,

Plaut. Capt. prol. 1 sq.:

ego jam dudum hic adsum,

Ter. Eun. 4, 6, 5:

quem praestolare hic ante ostium?

id. ib. 5, 6, 5:

hic propter hunc adsiste,

id. Ad. 2, 1, 15:

hic tui omnes valent,

Cic. Fam. 6, 20, 3:

non modo hic, ubi, etc... sed, ubicumque, etc.,

id. Verr. 2, 5, 55, § 143:

mons ibi arduus Nomine Parnasus... hic ubi Deucalion... parva rate vectus adhaesit,

Ov. M. 1, 319:

hic (sc. Carthagine) illius (Junonis) arma, Hic currus fuit,

Verg. A. 1, 16 et saep.: Pa. Philocomasium hicine etiam nunc est? Pe Quom exibam, hic erat, Plaut. Mil. 2, 2, 25; cf.: Ch. Ubi ego sum? hicine an apud mortuos? Eut. Neque apud mortuos neque hic es, id. Merc. 3, 4, 17:

hicine,

id. Cist. 1, 1, 21; 4, 2, 80; Ter. Ad. 2, 1, 29 al.: Da. Cedo fenus, redde fenus, fenus reddite, etc.... Tr. Fenus illic, fenus hic, Plaut. Most. 3, 1, 76:

facile hic plus mali est, quam illic boni,

Ter. And. 4, 3, 5; cf. id. Hec. 2, 1, 20:

hic segetes, illic veniunt felicius uvae,

Verg. G. 1, 54:

hic, illic, ubi mors deprenderat, exhalantes,

Ov. M. 7, 581 (cf. Krebs, Antibarb. p. 519).—With gen.:

hic proxume viciniae,

in this neighborhood, Plaut. Mil. 2, 3, 2:

modo vidi virginem hic viciniae miseram,

Ter. Phorm. 1, 2, 45.—With ne: hicine libertatem aiunt aequam esse omnibus? is it here that, etc., Ter. Ad. 2, 1, 29 (cf. hic, I. B. fin.).—

Transf., in this affair, on this occasion, in this particular, herein, here:

hic, quantum in bello fortuna possit, cognosci potuit,

Caes. B. G. 6, 35, 2; Cic. Verr. 1, 16, 49:

hic tu tabulas desideras Heracliensium publicas,

id. Arch. 4, 8; cf.:

hic vos dubitabitis, judices,

id. Verr. 2, 2, 44, § 109:

hic miramur, hunc hominem tantum excellere ceteris? etc.,

id. de Imp. Pomp. 13, 39:

hic jam plura non dicam,

id. ib. 9, 24; id. Planc. 41, 99; id. Verr. 2, 1, 26, § 66 (cf. II. fin. infra):

hic, ubi opus est, non verentur: illic, ubi nihil opus est, ibi verentur,

Ter. And. 4, 1, 14:

ut cum hic tibi satisfecerimus, istic quoque nostram in te benevolentiam navare possimus,

Cic. Fam. 3, 10, 3.—Referring to the noun whose position in the sentence is the most remote (cf. I. D. 2.):

alterius ducis causa melior videbatur, alterius erat firmior: hic omnia speciosa, illic valentia,

Vell. 2, 49, 3.—

Of time, i. q. nunc or tum, now, here; then, hereupon, at this time, at this juncture:

hic reddes omnia,

Ter. And. 2, 3, 15:

hic ego quid praedicem?

Cic. Sest. 5, 12; id. Cat. 1, 10, 26:

hic cum uterque me intueretur,

id. Fin. 2, 1, 1; so,

hic cum,

id. Tusc. 5, 20, 60; Nep. Milt. 3, 3:

hic tum Fabricius frequentes eos ad me domum adduxit,

Cic. Clu. 17, 49; so, hic tum, id. ib 20, 56; 27, 73; id. Verr. 2, 1, 26 §

66 al.: hic regina gravem poposcit pateram,

Verg. A. 1, 728.—So very freq. to introduce the beginning of a speech: hic Laelius (inquit); hic Philus;

hic Scipio, etc.,

Cic. Rep. 1, 13, 23; 24 sq.; id. Fam. 1, 9, 10; 3, 8, 3; 5, 15, 4; id. Ac. 2, 4, 10; id. de Or. 2, 50, 202; Verg. A. 9, 246 et saep.—

huc (access. form hoc), v. huc.

hīc, haec, hoc ( gen. hujus, monosyl., Plaut. Am. prol. 51; 96; 1, 1, 115; dat. huic, Sidon. Carm. 7, 145; Avien. Descr. Orb. 22; dat. sing. fem. hae rei, Cato, R. R. 14, 3; acc. HONC for hunc, C. I. L. 1, 32; nom. plur. hic, Enn. ap. Philarg. ad Verg. G. 4, 230 = Ann. v. 414 Vahl.; Varr. L. L. 6, § 73 Mull.; fem. haec, v. infra, B. init.; dat. and abl. hibus, Plaut. Curc. 4, 2, 20; cf. Varr. L. L. 8, § 78 Mull.; v. Neue, Formenl. 2, p. 203 sqq.), pron. demonstr. [from the pronom. root i (whence also comes is), with the demonstr. suffix ce ] points to something near or present, or which is conceived of as present, this.

With subst.:

hic homo sanus non est,

Plaut. Am. 1, 1, 246:

rapidus fluvius est hic, non hac temere transiri potest... apud hunc fluvium, etc.,

id. Bacch. 1, 1, 53:

quid praeclarum putet in rebus humanis, qui haec deorum regna perspexerit? etc.,

Cic. Rep. 1, 17:

genus hoc,

id. ib. 1, 25:

hoc avunculo, atque in hac tam clara re publica natus,

id. ib. 1, 19; cf.:

quorum singuli saluti huic civitati fuerunt, et qui sunt procul ab aetatis hujus memoria,

id. ib. 1, 1:

his libris,

id. ib. 1, 7:

hae feriae,

id. ib. 1, 9; 1, 20; cf.:

hoc otio,

id. ib. 9 fin.:

haec caelestia vel studiosissime solet quaerere,

id. ib. 1, 10:

ad haec cituma,

id. ib. 1, 21:

hic vir,

Liv. 7, 39, 12.—

Absol. (cf. Krebs, Antibarb. p. 520):

hic insidiantes vigilant, Enn. l. l.: hi domum me ad se auferent,

Plaut. Men. 5, 2, 94: non mihi videtur, quod hi venerunt, alius nobis sermo esse quaerendus, sed agendum accuratius, et dicendum dignum aliquid horum auribus, Cic. Rep. 1, 13:

feceris (ut etiam pro his dicam) nobis gratum omnibus,

id. ib. 1, 21 fin.:

hoc ubi Amphitruo erus conspicatus est, etc.,

Plaut. Am. 1, 1, 87:

docere hoc poterat ille homines paene agrestes, et apud imperitos audebat haec dicere,

Cic. Rep. 1, 15:

dixerat hoc ille, cum, etc.,

id. ib. 1, 12:

haec Scipio cum dixisset,

id. ib. 1, 11:

haec plurimis a me verbis dicta sunt, etc.,

id. ib. 1, 7.—

More emphatic, in the original full form, hīce, haece, hōce (not, as formerly written, hicce, haecce, hocce; in gen. sing. HVIVSQVE; in nom. plur. hisce, like ieis = ei, and ques = qui, see below; and apocopated in nom. plur. fem. haec for haece, and in gen. plur. horunc, harunc, for horunce, harunce);

and, with the interrogative particle, hicine, haecine, hocine (mostly ante - class.): hoce haud dubium est quin, etc.,

Ter. And. 2, 3, 17:

eum hinc profugiens vendidit in Alide Patri hujusce,

Plaut. Capt. prol. 10; so,

hujusce,

id. Poen. prol. 120; 5, 4, 76; 87; cf.:

atque hujusce rei judicium jam continuo video futurum,

Cic. Div. in Caecil. 14, 47:

hisce homines ubi habitent,

Plaut. Trin. 4, 2, 36; v. Ritschl ad h. l.; so,

hisce,

id. Ps. 1, 5, 125; id. Capt. prol. 35 Fleck.; id. Rud. 2, 1, 5 ib., and perh. also id. Mil. 4, 8, 24 (Ritschl, hice): hice, Att. ap. Non. 15, 29 (Trag. Rel. v. 122 Rib.); Ter. Eun. 2, 2, 38:

haec aedes,

Plaut. Most. 2, 1, 53; 3, 1, 117; so,

haec sunt atque aliae multae in magnis dotibus Incommoditates,

id. Aul. 3, 5, 58:

haec (puellae),

Ter. Eun. 3, 5, 34:

haec sententiae,

Cic. Tusc. 1, 11, 22; 3, 34, 84; Lucr. 3, 601; Verg. G. 3, 305; cf. Bentl. Ter. Hec. 5, 2, 24:

aliut posticum harunce aedium,

Plaut. Stich. 3, 1, 41; cf.:

harunc aedium,

id. Most. 2, 1, 57:

sine opera tua nihil di horunc facere possunt,

id. Cist. 1, 1, 53:

horunc,

id. Poen. 3, 1, 48; Ter. Hec. 1, 2, 97; id. Phorm. 3, 2, 33:

cedo signum, si harunc Baccharum es,

Plaut. Mil. 4, 2, 25:

harunc aedium,

id. Merc. 5, 1, 3:

hisce ego Placidum ted hodie reddam,

id. Curc. 5, 3, 48; cf.:

quid dicam hisce, incertus sum,

Ter. Hec. 3, 4, 36:

tu ab hisce rebus animum avoca,

Sulp. in Cic. Fam. 4, 5, 5; so,

hisce,

Plaut. Cas. 2, 7, 13; id. Most. 1, 3, 81; 1, 4, 23; 2, 2, 71; 4, 2, 35 et saep.: Thr. Tu hosce instrue. Gn Illuc est sapere! ut hosce instruxit, Ter. Eun. 4, 7, 11; so,

hosce,

id. ib. 1, 2, 71; id. Heaut. 3, 2, 3; 4, 5, 4; id. Ad. 5, 7, 5; id. Phorm. 4, 3, 4:

apud hasce aedes,

Plaut. Am. 1, 1, 194; so,

hasce,

id. As. 2, 3, 1; id. Aul. 2, 4, 2; 2, 8, 15; id. Capt. 4, 2, 51; id. Bacch. 4, 6, 17 et saep.—

With the interrog. particle: hicin' Achilles est?

Plaut. Mil. 1, 1, 61; so,

hicinest?

id. Pers. 5, 2, 49; cf.:

hicine vir patriae natus usquam nisi in patria morietur?

Cic. Mil. 38, 104 et saep.:

haecine,

Plaut. Am. 1, 1, 206; id. Ep. 4, 2, 5; 5, 1, 15; id. Pers. 4, 3, 75; Ter. Hec. 5, 2, 5; id. Phorm. 5, 8, 24:

huncine hominem,

Plaut. Ps. 1, 2, 68; cf.:

huncine hominem! hancine impudentiam! judices, hanc audaciam!

Cic. Verr. 2, 5, 25, § 62:

hocine hic pacto potest Inhibere imperium magister?

Plaut. Bacch. 3, 3, 43:

o Juppiter, hoscine mores!

Ter. Ad. 4, 7, 40:

hacine victoria sola aut hac praeda contenti estis futuri,

Liv. 10, 17, 5; Ter. Hec. 3, 1, 3;

so in the shorter form, hicne,

Cic. Rosc. Am. 48, 141:

ex hocne equo,

id. Fat. 3, 5:

cum hocne,

id. Att. 9, 7, 3:

ex hacne natura,

id. Tusc. 1, 25, 62: haece locutus, Enn. ap. Gell. 12, 4 (Ann. v. 239 Vahl.) al.—So, Fortuna hujusce diei, as a particular deity, Cic. Leg. 2, 11, 28; Plin. 34, 8, 19, § 54;

in inscrr. also written HVIVSQVE DIEI,

Inscr. Orell. 5; cf.:

HVIVSQ. LOCI,

id. ib. 1580; 2300;

and HOIVSQVE AEDIS ERGO,

id. ib. 2488.—

With other pronouns:

hos eosdem motus perturbationes dixerimus,

Cic. Tusc. 3, 4, 7; cf.:

cum idem hoc visum diceretur,

id. Rep. 1, 14:

hoc idem fit in reliquis civitatibus,

Caes. B. G. 7, 15, 2; id. B. C. 1, 74, 5; Quint. 8, 4, 17:

haec eadem centurionibus tribunisque militum mandabant,

Caes. B. G. 7, 17 fin.:

haec eadem genera,

Quint. 6, 3, 54:

hoc ipsum civile jus,

Cic. Rep. 1, 2:

sed hoc ipsum ex superiore pendet quaestione,

Quint. 2, 1, 8; 8, 3, 45:

ad hunc eum ipsum,

Cic. Ac. 1, 1, 2 Goer. N. cr.; cf.:

idem hoc ipsum,

id. Tusc. 5, 9, 26:

huic illi legato,

id. Fl. 22, 52:

hunc illum fatis Portendi generum,

Verg. A. 7, 255; cf.:

hic est enim ille vultus semper idem, quem, etc.,

Cic. Tusc. 3, 15, 31:

hic est ille status quantitatis,

Quint. 7, 4, 15: haec est illa, quae deinôsis vocatur, id. 6, 2, 24:

hujus istius facti stultitia,

Cic. Rab. Post. 9, 24:

ista haec epigrammata,

Sid. Ep. 2, 10: hunc talem virum, Cic. fil. ap. Cic. Fam. 16, 21, 3:

callidum quendam hunc,

Cic. de Or. 1, 50, 218.—

Opp. to ille, iste, less freq. to hic, alter, alius, etc., this, the latter, to indicate the nearer object (which is to be determined not so much by the phraseology as by the thought; so that hic may refer to that noun whose position in the sentence is the more remote, but which is the most closely connected with the speaker, and of the most importance to him, in which case it is to be rendered by that, the former, etc.):

ejusdem esse, qui in illa re peccarit, hoc quoque admisisse,

Cic. Inv. 2, 16, 50:

in his undis et tempestatibus ad summam senectutem maluit jactari, quam in illa tranquillitate atque otio jucundissime vivere,

id. Rep. 1, 1:

si deerunt haec remedia, ad illa declinandum est,

Quint. 7, 2, 30:

cum hic testamento, ille proximitate nitatur,

id. 3, 6, 95:

in his judicem sibi, in illis alii credere,

id. 5, 7, 33:

haec pars perorationis accusatori patronoque ex aequo communis est. Affectibus quoque iisdem fere utuntur: sed varius hic, ille saepius ac magis,

id. 6, 1, 8; cf. id. 6, 2, 12; 17:

cum tu ista caelestia de Scipione quaesieris, ego autem haec, quae videntur ante oculos, esse magis putem quaerenda,

Cic. Rep. 1, 19; id. Fam. 2, 11, 1:

iisdem enim hic sapiens, de quo loquor, oculis, quibus iste vester, caelum, terram, mare intuebitur,

id. Ac. 2, 33, 105:

si hoc loco scripsisset, isto verbo usus non esset, non isto loco verbum istud collocasset,

id. Inv. 2, 41, 121:

has igitur tot sententias ut omittamus, haec nunc videamus, quae diu multumque defensa sunt,

id. Ac. 2, 42, 130:

Caesar facile diceret: Hic versus Plauti non est, hic est,

this... that, id. Fam. 9, 16, 4:

ego hoc dico. adversarius hoc,

Quint. 4, 4, 8:

vendidit hic auro patriam... Hic thalamum invasit natae,

Verg. A. 6, 621 sq.:

hi molium objectus, hi proximas scaphas scandere,

Tac. A. 14, 8:

quid responsuri sint adversarii his et his... cum sciret haec et haec,

Quint. 6, 1, 3 sq.:

interim quaeritur: hoc an hoc? furtum an sacrilegium?

id. 7, 3, 9:

alter (Roscius) plurimarum palmarum vetus ac nobilis gladiator habetur, hic autem nuper se ad eum lanistam contulit,

Cic. Rosc. Am. 6, 17:

occupat hic collem, cymba sedet alter adunca,

Ov. M. 1, 293.—

Referring to that which in the speaker's mind is the nearer object, although by the position of the words it is the more remote: quam ob rem cave Catoni anteponas ne istum quidem ipsum, quem Apollo sapientissimum judicavit (i. e. Socratem): Hujus enim (i. e. Catonis, of the former) facta, illius (i. e. Socratis) dicta laudantur, Cic. Lael. 2, 10; id. Rosc. Com. 2, 7:

hanc posteriorem (artem) et Stoici et Peripatetici, priorem autem illi (i. e. Peripatetici) egregie tradiderunt, hi (i. e. Stoici) ne attigerunt quidem,

id. Fin. 4, 4, 10:

hoc Cicero atque Asinius certatim sunt usi: pro Scauro hic, ille pro filio,

Quint. 6, 1, 21; 3, 10, 1:

melior tutiorque est certa pax quam sperata victoria: haec in tua, illa in deorum manu est,

the former... the latter, Liv. 30, 30, 19:

quocumque aspicio, nihil est, nisi pontus et aer: Fluctibus hic tumidus, nubibus ille minax,

Ov. Tr. 1, 2, 24; id. M. 1, 697.—

In the neutr. sing. subst., with gen.:

quid hoc hominist?

Plaut. Am. 2, 1, 26; cf. Ter. Eun. 3, 4, 8:

quid hoc morbi est?

id. ib. 2, 1, 19:

quid hoc est negoti?

id. Ad. 4, 5, 71; cf. id. Eun. 3, 4, 6:

hoc fructi pro labore ab his fero,

id. Ad. 5, 4, 16:

edormiscam hoc villi,

id. ib. 5, 2, 11:

hoc commodi est, quod, etc.,

Cic. Rosc. Am. 32, 91:

hoc copiarum in Hispanias portatum est,

Liv. 42, 18, 7:

hoc servitutis injunxisse, ut, etc.,

id. 5, 2, 8:

hoc intervalli datum res tranquillas in urbe fecit,

id. 3, 25, 4:

hoc consilii,

id. 5, 39, 6:

hoc solacii,

id. 30, 13, 13:

hoc noctis,

Plaut. Am. 1, 1, 2; 11; 136.—

Hoc with verbs impers., pleonast. as a subject (ante-class.):

eamus, Amphitruo: lucescit hoc jam,

there is daybreak, Plaut. Am. 1, 3, 45: luciscit hoc jam, [p. 853] Ter. Heaut. 3, 1, 1:

lucet hoc,

Plaut. Mil. 2, 2, 63; cf. id. Curc. 1, 3, 26.—

Pregn. (qs. pointing to something with the finger), this, this... here (ante-class. and poet.); most freq. of the speaker himself, like the Gr. hode, for ego:

hic homost omnium hominum praecipuos,

Plaut. Trin. 5, 1, 1:

hic si quid nobis forte adversi evenerit, tibi erunt parata verba, huic homini verbera,

Ter. Heaut. 2, 3, 115; so,

huic homini, i. q. mihi,

Plaut. Ep. 1, 2, 38:

hic homo, i. q. ego,

id. Curc. 2, 1, 33:

hunc hominem, i. q. me,

Plaut. Bacch. 4, 4, 1; Hor. S. 1, 9, 47; cf.:

vin' tu huic seni auscultare?

Ter. Ad. 5, 7, 8; id. And. 2, 1, 10; Tib. 2, 6, 7:

haec res,

my property, Plaut. Trin. 2, 4, 106:

hunc in collum,

my neck, id. Pers. 4, 6, 9 Brix (Ritschl, huc): ni haec praesensisset canes, this dog, = ego, id. Trin. 1, 2, 135 Brix ad loc.—In neutr. absol.: tu quod te posterius purges hanc injuriam mihi nolle Factam esse, hujus non faciam, not so much, i. e. not the least, Ter. Ad. 2, 1, 9.—

With reference to time, of this time, now present, actual, this:

cena hac annona est sine sacris hereditas,

in the present scarcity, Plaut. Trin. 2, 4, 83:

sed nondum haec, quae nunc tenet saeculum, neglegentia deum venerat,

Liv. 3, 20:

his temporibus,

Cic. Fam. 13, 77, 1:

M. Cato, hujus nostri Catonis pater,

id. Off. 3, 16, 66; cf.:

si potius ad antiquorum diligentiam, quam ad horum luxuriam dirigas aedificationem,

Varr. R. R. 1, 13, 6 sq.:

etenim qui haec vituperare volunt, Chrysogonum tantum posse queruntur,

the present times, Cic. Rosc. Am. 48, 138:

ne horum quidem magnificentia operum,

Liv. 1, 55 fin.;

very rarely of time just ended: ante hos annos quadraginta,

Plin. 14, 22, 28, § 143:

ante hos sex menses,

Phaedr. 1, 1, 10:

ante hoc triduum,

Front. Ep. ad M. Caes. 2, 5 init.; Aug. Serm. 270, 3.

Very freq. referring to a thought that follows, and which may be expressed by a relative sentence, or by a sentence denoting the object, cause, or effect; with qui, quae, quod, an acc. and inf., quod, ut, ne, etc. (more clearly indicative than the determinative, is, ea, id; though freq. confounded with it in MSS. and editt.).

With relat. clause:

Qui hodie fuerim liber, eum nunc potivit pater Servitutis: hic, qui verna natust, conqueritur,

Plaut. Am. 1, 1, 24; cf.:

eos, qui, etc.... his, qui, etc.... longe duco esse anteponendos,

Cic. Rep. 1, 2:

neque his contentus sum, quae de ista consultatione scripta nobis summi ex Graecia homines reliquerunt, neque ea, quae mihi videntur, anteferre illis audeo,

id. ib. 1, 22:

non est tibi his solis utendum existimationibus ac judiciis, qui nunc sunt, hominum, sed iis etiam, qui futuri sunt,

id. Q. Fr. 1, 1, 15, § 43:

quis hic est homo, quem ante aedis video hoc noctis?

Plaut. Am. 1, 1, 136:

unde in laboribus et periculis fortitudo? nempe ab his, qui, etc.,

Cic. Rep. 1, 2; 1, 17:

haec quae sunt in hoc genere,

id. ib. 1, 11:

mundus hic totus, quod domicilium di nobis dederunt,

id. ib. 1, 13:

hoc autem sphaerae genus, in quo, etc.,

id. ib. 1, 14;

1, 16: in his libris, quos legistis,

id. Leg. 1, 9, 27; cf. id. Div. 1, 3, 5:

quam quisque norit artem, in hac se exerceat,

id. Tusc. 1, 18, 41 et saep.:

lepide ipsi hi sunt capti, suis qui filiis fecere insidias,

Plaut. Bacch. 5, 2, 90; cf. Cic. Tusc. 2, 1, 3; id. N. D. 1, 40, 113:

servi, qui, cum culpa carint, tamen malum Metuont, hi solent esse eris utibiles,

Plaut. Most. 4, 2, 2 sq.; cf. Cic. Rep. 1, 19:

de Bruti amore etsi mihi nihil novi adfers: tamen hoc audio libentius, quo saepius,

id. Att. 13, 36 fin.; cf.:

is porro, quo generosior celsiorque est, hoc majoribus velut organis commovetur,

Quint. 1, 2, 30:

hoc primum videamus, quidnam sit, de altero sole quod nuntiatum est in senatu, etc.,

Cic. Rep. 1, 10; 1, 24:

mire tractat hoc Cicero pro Milone quae facturus fuerit Clodius, si praeturam invasisset,

Quint. 9, 2, 41.—

With acc. and inf.:

erat tunc haec nova et ignota ratio, solem lunae oppositum solere deficere,

Cic. Rep. 1, 16:

sed hoc vir excellenti providentia sensit ac vidit, non esse opportunissimos situs maritimos urbibus iis, quae, etc.,

id. ib. 2, 3:

hoc tantum admiror, Flavum, etc.,

Quint. 7, 4, 40; 11, 1, 22:

unum hoc definio, tantam esse necessitatem virtutis, etc.,

Cic. Rep. 1, 1: hoc simul accipe dictum: Quorum..., Eorundem libertati me parcere certum est, Enn. ap. Cic. Off. 1, 12, 38 (Ann. v. 204 Vahl.); cf.

with appositive clause: sic hoc proloquar: Principio, ut illo advenimus, Continuo Amphitruo delegit viros, etc.,

Plaut. Am. 1, 1, 48:

ut hoc: Non debes alienam uxorem optare,

Quint. 7, 1, 25; cf. id. 9, 4, 97; 9, 2, 32.—

With quod or quia:

maxime hoc mihi mirum videri solet, quod, qui tranquillo mari gubernare se negent posse, etc.,

Cic. Rep. 1, 6:

quaesierat ex me Scipio, quidnam sentirem de hoc, quod duo soles visos esse constaret,

id. ib. 1, 13; Quint. 9, 1, 1:

propter hoc ipsum ostendenda non sunt, quod apparent,

id. 12, 9, 6:

nostri primo integris viribus fortiter repugnare... sed hoc superari, quod diuturnitate pugnae, etc.,

in this that, herein that, Caes. B. G. 3, 4, 3; cf. Quint. 8, 3, 30:

hoc ipso fidem detrahimus illis, quod sint tam gravia,

id. 9, 2, 53:

hoc ipso, quod,

id. 4, 1, 54; 5, 11, 41; 6, 2, 16 et saep.: consilio vestro utar libenter, et hoc libentius, quod, etc., Caes. ap. Cic. Att. 9, 8, C, 1; cf.:

id hoc facilius eis persuasit, quod undique loci natura Helvetii continentur,

Caes. B. G. 1, 2, 3:

hoc esse miseriorem gravioremque fortunam Sequanorum quam reliquorum, quod soli, etc.,

id. ib. 1, 32, 4; Quint. 5, 7, 22:

hoc magis, quod (al. quia) illic ut litigatores loquimur frequentius,

id. 6, 2, 36:

hoc sese excruciat animi, Quia leno ademit cistulam ei,

Plaut. Rud. 2, 3, 57:

quod hoc etiam mirabilius debet videri, quia, etc.,

Cic. de Or. 1, 3, 12; cf.:

hoc sunt exempla potentiora, quia, etc.,

Quint. 10, 1, 15.—

With ut or ne:

nunc hoc me orare a vobis jussit Juppiter, ut conquistores, etc.,

Plaut. Am. prol. 64; cf.:

hoc quoque etiam mihi in mandatis dedit, Ut conquistores, etc.,

id. ib. 81:

atque hoc evenit In labore atque in dolore, ut mors obrepat interim,

id. Ps. 2, 3, 19:

nec enim hoc suscepi, ut, etc.... neque hoc polliceor me facturum, ut, etc.,

Cic. Rep. 1, 24:

neque enim hac nos patria lege genuit aut educavit, ut... sed ut, etc.,

id. ib. 1, 4;

for which: homines sunt hac lege generati, qui tuerentur, etc.,

id. ib. 6, 15:

quare hoc animo in nos esse debebis, ut aetas nostra, etc.,

id. Fam. 2, 1 fin.; id. Off. 3, 5, 22; id. Rep. 1, 12:

plurimum in hoc laboris exhausimus, ut ostenderemus, etc.,

Quint. 8 praef. § 6; cf.:

habenda fides est vel in hoc, ut, etc.,

id. 11, 2, 51; so,

in hoc, ut,

id. 6, 3, 15; 10, 3, 29: hoc erit tibi argumentum semper in promptu situm: Ne quid exspectes amicos, quod tute agere possies, Enn. ap. Gell. 2, 29 fin. (Sat. v. 37 Vahl.); so,

in hoc scilicet, ne suspectus his foret,

Vell. 2, 41 fin. —

Hoc est serves to annex a more particular explanation of what has been said, that is, that is to say, namely:

in hac causa dicam de eo prius, quod apud vos plurimum debet valere, hoc est, de voluntate eorum, quibus injuriae factae sunt,

Cic. Div. in Caecil. 4, 11:

quadriennium, hoc est, ex quo tempore fundus veniit,

id. Caecin. 7, 19; 34, 100:

cum honos agebatur amplissimus familiae vestrae, hoc est, consulatus parentis tui,

id. Sull. 17, 49; id. Fam. 5, 12, 8:

primum quaero, qua ratione Naevius susceptum negotium non transegerit, hoc est, cur bona non vendiderit,

id. Quint. 24, 76 et saep.—Sarcastically:

ut haberet (Clodius) ad praeturam gerendam, hoc est, ad evertendam rem publicam plenum annum,

Cic. Mil. 9, 24:

at quam crebro usurpat Et consul et Antonius! Hoc est dicere: Et consul et homo impudicissimus, Et consul et homo nequissimus,

id. Phil. 2, 28, 70.—

Hoc est or ĕrat, quod, with the accessory idea of indignation or reproach, is or was it for this that, etc.:

hoc erat, alma parens, quod me per tela, per ignis Eripis, ut mediis hostem in penetralibus... cernam?

Verg. A. 2, 664; Petr. 93.—Hence,

hāc, in this place, on this side, this way, here (class.): nunc Juppiter hac stat, Enn. ap. Macr. S. 6, 1 (Ann. v. 263 Vahl.); imitated by Verg. A. 12, 565: Ar. Hac quidem non venit. Le. Angiporto Illac per hortum circuit clam, Plaut. As. 3, 3, 151:

nunc hac An illac eam, incerta sum consili,

id. Rud. 1, 3, 30:

plenus rimarum sum: hac atque illac perfluo,

Ter. Eun. 1, 2, 25; cf.:

hac illac circumcursa,

id. Heaut. 3, 2, 1; and: mox hac atque illa rapti, Tac. Agr. 28:

sequere hac, reducam te ubi fuisti,

this way, hither, Plaut. Capt. 3, 5, 106; id. As. 4, 2, 1; id. Men. 4, 1, 4; id. Poen. 1, 2, 116; id. Rud. 1, 2, 94; cf.:

sequere hac me intus ad Glycerium nunc,

Ter. And. 5, 6, 14:

sequere me ergo hac intro,

id. Ad. 4, 3, 18:

i hac mecum intro,

Plaut. Bacch. 5, 2, 56; 62; Ter. Ad. 4, 2, 35 sq.:

quin igitur ad illa spatia nostra pergimus?... Nos vero: et hac quidem adire si placet, per ripam et umbram,

Cic. Leg. 1, 4, 14:

ab oppido declivis locus tenui fastigio vergebat. Hac nostris erat receptus,

Caes. B. C. 1, 45, 5; 2, 2, 3.—Hac-hac, for hac-illac ( poet.):

namque videbat, uti bellantes Pergama circum Hac fugerent Grai, Hac Phryges,

Verg. A. 1, 467 sq.; Prop. 1, 3, 13; rarely in full form with the interrog. particle ne:

utrum hacin feriam an ab laeva latus?

Plaut. Cist. 3, 10 (cf. Ladewig, Anal. Scaen. p. 22). —

hīc (old form heic; and with the interrog. part. ne, hicine), adv. loci, in this place, here.

In space.

Lit.:

hos quos videtis stare hic captivos duos, etc.... Senex qui hic habitat, etc.,

Plaut. Capt. prol. 1 sq.:

ego jam dudum hic adsum,

Ter. Eun. 4, 6, 5:

quem praestolare hic ante ostium?

id. ib. 5, 6, 5:

hic propter hunc adsiste,

id. Ad. 2, 1, 15:

hic tui omnes valent,

Cic. Fam. 6, 20, 3:

non modo hic, ubi, etc... sed, ubicumque, etc.,

id. Verr. 2, 5, 55, § 143:

mons ibi arduus Nomine Parnasus... hic ubi Deucalion... parva rate vectus adhaesit,

Ov. M. 1, 319:

hic (sc. Carthagine) illius (Junonis) arma, Hic currus fuit,

Verg. A. 1, 16 et saep.: Pa. Philocomasium hicine etiam nunc est? Pe Quom exibam, hic erat, Plaut. Mil. 2, 2, 25; cf.: Ch. Ubi ego sum? hicine an apud mortuos? Eut. Neque apud mortuos neque hic es, id. Merc. 3, 4, 17:

hicine,

id. Cist. 1, 1, 21; 4, 2, 80; Ter. Ad. 2, 1, 29 al.: Da. Cedo fenus, redde fenus, fenus reddite, etc.... Tr. Fenus illic, fenus hic, Plaut. Most. 3, 1, 76:

facile hic plus mali est, quam illic boni,

Ter. And. 4, 3, 5; cf. id. Hec. 2, 1, 20:

hic segetes, illic veniunt felicius uvae,

Verg. G. 1, 54:

hic, illic, ubi mors deprenderat, exhalantes,

Ov. M. 7, 581 (cf. Krebs, Antibarb. p. 519).—With gen.:

hic proxume viciniae,

in this neighborhood, Plaut. Mil. 2, 3, 2:

modo vidi virginem hic viciniae miseram,

Ter. Phorm. 1, 2, 45.—With ne: hicine libertatem aiunt aequam esse omnibus? is it here that, etc., Ter. Ad. 2, 1, 29 (cf. hic, I. B. fin.).—

Transf., in this affair, on this occasion, in this particular, herein, here:

hic, quantum in bello fortuna possit, cognosci potuit,

Caes. B. G. 6, 35, 2; Cic. Verr. 1, 16, 49:

hic tu tabulas desideras Heracliensium publicas,

id. Arch. 4, 8; cf.:

hic vos dubitabitis, judices,

id. Verr. 2, 2, 44, § 109:

hic miramur, hunc hominem tantum excellere ceteris? etc.,

id. de Imp. Pomp. 13, 39:

hic jam plura non dicam,

id. ib. 9, 24; id. Planc. 41, 99; id. Verr. 2, 1, 26, § 66 (cf. II. fin. infra):

hic, ubi opus est, non verentur: illic, ubi nihil opus est, ibi verentur,

Ter. And. 4, 1, 14:

ut cum hic tibi satisfecerimus, istic quoque nostram in te benevolentiam navare possimus,

Cic. Fam. 3, 10, 3.—Referring to the noun whose position in the sentence is the most remote (cf. I. D. 2.):

alterius ducis causa melior videbatur, alterius erat firmior: hic omnia speciosa, illic valentia,

Vell. 2, 49, 3.—

Of time, i. q. nunc or tum, now, here; then, hereupon, at this time, at this juncture:

hic reddes omnia,

Ter. And. 2, 3, 15:

hic ego quid praedicem?

Cic. Sest. 5, 12; id. Cat. 1, 10, 26:

hic cum uterque me intueretur,

id. Fin. 2, 1, 1; so,

hic cum,

id. Tusc. 5, 20, 60; Nep. Milt. 3, 3:

hic tum Fabricius frequentes eos ad me domum adduxit,

Cic. Clu. 17, 49; so, hic tum, id. ib 20, 56; 27, 73; id. Verr. 2, 1, 26 §

66 al.: hic regina gravem poposcit pateram,

Verg. A. 1, 728.—So very freq. to introduce the beginning of a speech: hic Laelius (inquit); hic Philus;

hic Scipio, etc.,

Cic. Rep. 1, 13, 23; 24 sq.; id. Fam. 1, 9, 10; 3, 8, 3; 5, 15, 4; id. Ac. 2, 4, 10; id. de Or. 2, 50, 202; Verg. A. 9, 246 et saep.—

huc (access. form hoc), v. huc.

hīc, haec, hoc ( gen. hujus, monosyl., Plaut. Am. prol. 51; 96; 1, 1, 115; dat. huic, Sidon. Carm. 7, 145; Avien. Descr. Orb. 22; dat. sing. fem. hae rei, Cato, R. R. 14, 3; acc. HONC for hunc, C. I. L. 1, 32; nom. plur. hic, Enn. ap. Philarg. ad Verg. G. 4, 230 = Ann. v. 414 Vahl.; Varr. L. L. 6, § 73 Mull.; fem. haec, v. infra, B. init.; dat. and abl. hibus, Plaut. Curc. 4, 2, 20; cf. Varr. L. L. 8, § 78 Mull.; v. Neue, Formenl. 2, p. 203 sqq.), pron. demonstr. [from the pronom. root i (whence also comes is), with the demonstr. suffix ce ] points to something near or present, or which is conceived of as present, this.

With subst.:

hic homo sanus non est,

Plaut. Am. 1, 1, 246:

rapidus fluvius est hic, non hac temere transiri potest... apud hunc fluvium, etc.,

id. Bacch. 1, 1, 53:

quid praeclarum putet in rebus humanis, qui haec deorum regna perspexerit? etc.,

Cic. Rep. 1, 17:

genus hoc,

id. ib. 1, 25:

hoc avunculo, atque in hac tam clara re publica natus,

id. ib. 1, 19; cf.:

quorum singuli saluti huic civitati fuerunt, et qui sunt procul ab aetatis hujus memoria,

id. ib. 1, 1:

his libris,

id. ib. 1, 7:

hae feriae,

id. ib. 1, 9; 1, 20; cf.:

hoc otio,

id. ib. 9 fin.:

haec caelestia vel studiosissime solet quaerere,

id. ib. 1, 10:

ad haec cituma,

id. ib. 1, 21:

hic vir,

Liv. 7, 39, 12.—

Absol. (cf. Krebs, Antibarb. p. 520):

hic insidiantes vigilant, Enn. l. l.: hi domum me ad se auferent,

Plaut. Men. 5, 2, 94: non mihi videtur, quod hi venerunt, alius nobis sermo esse quaerendus, sed agendum accuratius, et dicendum dignum aliquid horum auribus, Cic. Rep. 1, 13:

feceris (ut etiam pro his dicam) nobis gratum omnibus,

id. ib. 1, 21 fin.:

hoc ubi Amphitruo erus conspicatus est, etc.,

Plaut. Am. 1, 1, 87:

docere hoc poterat ille homines paene agrestes, et apud imperitos audebat haec dicere,

Cic. Rep. 1, 15:

dixerat hoc ille, cum, etc.,

id. ib. 1, 12:

haec Scipio cum dixisset,

id. ib. 1, 11:

haec plurimis a me verbis dicta sunt, etc.,

id. ib. 1, 7.—

More emphatic, in the original full form, hīce, haece, hōce (not, as formerly written, hicce, haecce, hocce; in gen. sing. HVIVSQVE; in nom. plur. hisce, like ieis = ei, and ques = qui, see below; and apocopated in nom. plur. fem. haec for haece, and in gen. plur. horunc, harunc, for horunce, harunce);

and, with the interrogative particle, hicine, haecine, hocine (mostly ante - class.): hoce haud dubium est quin, etc.,

Ter. And. 2, 3, 17:

eum hinc profugiens vendidit in Alide Patri hujusce,

Plaut. Capt. prol. 10; so,

hujusce,

id. Poen. prol. 120; 5, 4, 76; 87; cf.:

atque hujusce rei judicium jam continuo video futurum,

Cic. Div. in Caecil. 14, 47:

hisce homines ubi habitent,

Plaut. Trin. 4, 2, 36; v. Ritschl ad h. l.; so,

hisce,

id. Ps. 1, 5, 125; id. Capt. prol. 35 Fleck.; id. Rud. 2, 1, 5 ib., and perh. also id. Mil. 4, 8, 24 (Ritschl, hice): hice, Att. ap. Non. 15, 29 (Trag. Rel. v. 122 Rib.); Ter. Eun. 2, 2, 38:

haec aedes,

Plaut. Most. 2, 1, 53; 3, 1, 117; so,

haec sunt atque aliae multae in magnis dotibus Incommoditates,

id. Aul. 3, 5, 58:

haec (puellae),

Ter. Eun. 3, 5, 34:

haec sententiae,

Cic. Tusc. 1, 11, 22; 3, 34, 84; Lucr. 3, 601; Verg. G. 3, 305; cf. Bentl. Ter. Hec. 5, 2, 24:

aliut posticum harunce aedium,

Plaut. Stich. 3, 1, 41; cf.:

harunc aedium,

id. Most. 2, 1, 57:

sine opera tua nihil di horunc facere possunt,

id. Cist. 1, 1, 53:

horunc,

id. Poen. 3, 1, 48; Ter. Hec. 1, 2, 97; id. Phorm. 3, 2, 33:

cedo signum, si harunc Baccharum es,

Plaut. Mil. 4, 2, 25:

harunc aedium,

id. Merc. 5, 1, 3:

hisce ego Placidum ted hodie reddam,

id. Curc. 5, 3, 48; cf.:

quid dicam hisce, incertus sum,

Ter. Hec. 3, 4, 36:

tu ab hisce rebus animum avoca,

Sulp. in Cic. Fam. 4, 5, 5; so,

hisce,

Plaut. Cas. 2, 7, 13; id. Most. 1, 3, 81; 1, 4, 23; 2, 2, 71; 4, 2, 35 et saep.: Thr. Tu hosce instrue. Gn Illuc est sapere! ut hosce instruxit, Ter. Eun. 4, 7, 11; so,

hosce,

id. ib. 1, 2, 71; id. Heaut. 3, 2, 3; 4, 5, 4; id. Ad. 5, 7, 5; id. Phorm. 4, 3, 4:

apud hasce aedes,

Plaut. Am. 1, 1, 194; so,

hasce,

id. As. 2, 3, 1; id. Aul. 2, 4, 2; 2, 8, 15; id. Capt. 4, 2, 51; id. Bacch. 4, 6, 17 et saep.—

With the interrog. particle: hicin' Achilles est?

Plaut. Mil. 1, 1, 61; so,

hicinest?

id. Pers. 5, 2, 49; cf.:

hicine vir patriae natus usquam nisi in patria morietur?

Cic. Mil. 38, 104 et saep.:

haecine,

Plaut. Am. 1, 1, 206; id. Ep. 4, 2, 5; 5, 1, 15; id. Pers. 4, 3, 75; Ter. Hec. 5, 2, 5; id. Phorm. 5, 8, 24:

huncine hominem,

Plaut. Ps. 1, 2, 68; cf.:

huncine hominem! hancine impudentiam! judices, hanc audaciam!

Cic. Verr. 2, 5, 25, § 62:

hocine hic pacto potest Inhibere imperium magister?

Plaut. Bacch. 3, 3, 43:

o Juppiter, hoscine mores!

Ter. Ad. 4, 7, 40:

hacine victoria sola aut hac praeda contenti estis futuri,

Liv. 10, 17, 5; Ter. Hec. 3, 1, 3;

so in the shorter form, hicne,

Cic. Rosc. Am. 48, 141:

ex hocne equo,

id. Fat. 3, 5:

cum hocne,

id. Att. 9, 7, 3:

ex hacne natura,

id. Tusc. 1, 25, 62: haece locutus, Enn. ap. Gell. 12, 4 (Ann. v. 239 Vahl.) al.—So, Fortuna hujusce diei, as a particular deity, Cic. Leg. 2, 11, 28; Plin. 34, 8, 19, § 54;

in inscrr. also written HVIVSQVE DIEI,

Inscr. Orell. 5; cf.:

HVIVSQ. LOCI,

id. ib. 1580; 2300;

and HOIVSQVE AEDIS ERGO,

id. ib. 2488.—

With other pronouns:

hos eosdem motus perturbationes dixerimus,

Cic. Tusc. 3, 4, 7; cf.:

cum idem hoc visum diceretur,

id. Rep. 1, 14:

hoc idem fit in reliquis civitatibus,

Caes. B. G. 7, 15, 2; id. B. C. 1, 74, 5; Quint. 8, 4, 17:

haec eadem centurionibus tribunisque militum mandabant,

Caes. B. G. 7, 17 fin.:

haec eadem genera,

Quint. 6, 3, 54:

hoc ipsum civile jus,

Cic. Rep. 1, 2:

sed hoc ipsum ex superiore pendet quaestione,

Quint. 2, 1, 8; 8, 3, 45:

ad hunc eum ipsum,

Cic. Ac. 1, 1, 2 Goer. N. cr.; cf.:

idem hoc ipsum,

id. Tusc. 5, 9, 26:

huic illi legato,

id. Fl. 22, 52:

hunc illum fatis Portendi generum,

Verg. A. 7, 255; cf.:

hic est enim ille vultus semper idem, quem, etc.,

Cic. Tusc. 3, 15, 31:

hic est ille status quantitatis,

Quint. 7, 4, 15: haec est illa, quae deinôsis vocatur, id. 6, 2, 24:

hujus istius facti stultitia,

Cic. Rab. Post. 9, 24:

ista haec epigrammata,

Sid. Ep. 2, 10: hunc talem virum, Cic. fil. ap. Cic. Fam. 16, 21, 3:

callidum quendam hunc,

Cic. de Or. 1, 50, 218.—

Opp. to ille, iste, less freq. to hic, alter, alius, etc., this, the latter, to indicate the nearer object (which is to be determined not so much by the phraseology as by the thought; so that hic may refer to that noun whose position in the sentence is the more remote, but which is the most closely connected with the speaker, and of the most importance to him, in which case it is to be rendered by that, the former, etc.):

ejusdem esse, qui in illa re peccarit, hoc quoque admisisse,

Cic. Inv. 2, 16, 50:

in his undis et tempestatibus ad summam senectutem maluit jactari, quam in illa tranquillitate atque otio jucundissime vivere,

id. Rep. 1, 1:

si deerunt haec remedia, ad illa declinandum est,

Quint. 7, 2, 30:

cum hic testamento, ille proximitate nitatur,

id. 3, 6, 95:

in his judicem sibi, in illis alii credere,

id. 5, 7, 33:

haec pars perorationis accusatori patronoque ex aequo communis est. Affectibus quoque iisdem fere utuntur: sed varius hic, ille saepius ac magis,

id. 6, 1, 8; cf. id. 6, 2, 12; 17:

cum tu ista caelestia de Scipione quaesieris, ego autem haec, quae videntur ante oculos, esse magis putem quaerenda,

Cic. Rep. 1, 19; id. Fam. 2, 11, 1:

iisdem enim hic sapiens, de quo loquor, oculis, quibus iste vester, caelum, terram, mare intuebitur,

id. Ac. 2, 33, 105:

si hoc loco scripsisset, isto verbo usus non esset, non isto loco verbum istud collocasset,

id. Inv. 2, 41, 121:

has igitur tot sententias ut omittamus, haec nunc videamus, quae diu multumque defensa sunt,

id. Ac. 2, 42, 130:

Caesar facile diceret: Hic versus Plauti non est, hic est,

this... that, id. Fam. 9, 16, 4:

ego hoc dico. adversarius hoc,

Quint. 4, 4, 8:

vendidit hic auro patriam... Hic thalamum invasit natae,

Verg. A. 6, 621 sq.:

hi molium objectus, hi proximas scaphas scandere,

Tac. A. 14, 8:

quid responsuri sint adversarii his et his... cum sciret haec et haec,

Quint. 6, 1, 3 sq.:

interim quaeritur: hoc an hoc? furtum an sacrilegium?

id. 7, 3, 9:

alter (Roscius) plurimarum palmarum vetus ac nobilis gladiator habetur, hic autem nuper se ad eum lanistam contulit,

Cic. Rosc. Am. 6, 17:

occupat hic collem, cymba sedet alter adunca,

Ov. M. 1, 293.—

Referring to that which in the speaker's mind is the nearer object, although by the position of the words it is the more remote: quam ob rem cave Catoni anteponas ne istum quidem ipsum, quem Apollo sapientissimum judicavit (i. e. Socratem): Hujus enim (i. e. Catonis, of the former) facta, illius (i. e. Socratis) dicta laudantur, Cic. Lael. 2, 10; id. Rosc. Com. 2, 7:

hanc posteriorem (artem) et Stoici et Peripatetici, priorem autem illi (i. e. Peripatetici) egregie tradiderunt, hi (i. e. Stoici) ne attigerunt quidem,

id. Fin. 4, 4, 10:

hoc Cicero atque Asinius certatim sunt usi: pro Scauro hic, ille pro filio,

Quint. 6, 1, 21; 3, 10, 1:

melior tutiorque est certa pax quam sperata victoria: haec in tua, illa in deorum manu est,

the former... the latter, Liv. 30, 30, 19:

quocumque aspicio, nihil est, nisi pontus et aer: Fluctibus hic tumidus, nubibus ille minax,

Ov. Tr. 1, 2, 24; id. M. 1, 697.—

In the neutr. sing. subst., with gen.:

quid hoc hominist?

Plaut. Am. 2, 1, 26; cf. Ter. Eun. 3, 4, 8:

quid hoc morbi est?

id. ib. 2, 1, 19:

quid hoc est negoti?

id. Ad. 4, 5, 71; cf. id. Eun. 3, 4, 6:

hoc fructi pro labore ab his fero,

id. Ad. 5, 4, 16:

edormiscam hoc villi,

id. ib. 5, 2, 11:

hoc commodi est, quod, etc.,

Cic. Rosc. Am. 32, 91:

hoc copiarum in Hispanias portatum est,

Liv. 42, 18, 7:

hoc servitutis injunxisse, ut, etc.,

id. 5, 2, 8:

hoc intervalli datum res tranquillas in urbe fecit,

id. 3, 25, 4:

hoc consilii,

id. 5, 39, 6:

hoc solacii,

id. 30, 13, 13:

hoc noctis,

Plaut. Am. 1, 1, 2; 11; 136.—

Hoc with verbs impers., pleonast. as a subject (ante-class.):

eamus, Amphitruo: lucescit hoc jam,

there is daybreak, Plaut. Am. 1, 3, 45: luciscit hoc jam, [p. 853] Ter. Heaut. 3, 1, 1:

lucet hoc,

Plaut. Mil. 2, 2, 63; cf. id. Curc. 1, 3, 26.—

Pregn. (qs. pointing to something with the finger), this, this... here (ante-class. and poet.); most freq. of the speaker himself, like the Gr. hode, for ego:

hic homost omnium hominum praecipuos,

Plaut. Trin. 5, 1, 1:

hic si quid nobis forte adversi evenerit, tibi erunt parata verba, huic homini verbera,

Ter. Heaut. 2, 3, 115; so,

huic homini, i. q. mihi,

Plaut. Ep. 1, 2, 38:

hic homo, i. q. ego,

id. Curc. 2, 1, 33:

hunc hominem, i. q. me,

Plaut. Bacch. 4, 4, 1; Hor. S. 1, 9, 47; cf.:

vin' tu huic seni auscultare?

Ter. Ad. 5, 7, 8; id. And. 2, 1, 10; Tib. 2, 6, 7:

haec res,

my property, Plaut. Trin. 2, 4, 106:

hunc in collum,

my neck, id. Pers. 4, 6, 9 Brix (Ritschl, huc): ni haec praesensisset canes, this dog, = ego, id. Trin. 1, 2, 135 Brix ad loc.—In neutr. absol.: tu quod te posterius purges hanc injuriam mihi nolle Factam esse, hujus non faciam, not so much, i. e. not the least, Ter. Ad. 2, 1, 9.—

With reference to time, of this time, now present, actual, this:

cena hac annona est sine sacris hereditas,

in the present scarcity, Plaut. Trin. 2, 4, 83:

sed nondum haec, quae nunc tenet saeculum, neglegentia deum venerat,

Liv. 3, 20:

his temporibus,

Cic. Fam. 13, 77, 1:

M. Cato, hujus nostri Catonis pater,

id. Off. 3, 16, 66; cf.:

si potius ad antiquorum diligentiam, quam ad horum luxuriam dirigas aedificationem,

Varr. R. R. 1, 13, 6 sq.:

etenim qui haec vituperare volunt, Chrysogonum tantum posse queruntur,

the present times, Cic. Rosc. Am. 48, 138:

ne horum quidem magnificentia operum,

Liv. 1, 55 fin.;

very rarely of time just ended: ante hos annos quadraginta,

Plin. 14, 22, 28, § 143:

ante hos sex menses,

Phaedr. 1, 1, 10:

ante hoc triduum,

Front. Ep. ad M. Caes. 2, 5 init.; Aug. Serm. 270, 3.

Very freq. referring to a thought that follows, and which may be expressed by a relative sentence, or by a sentence denoting the object, cause, or effect; with qui, quae, quod, an acc. and inf., quod, ut, ne, etc. (more clearly indicative than the determinative, is, ea, id; though freq. confounded with it in MSS. and editt.).

With relat. clause:

Qui hodie fuerim liber, eum nunc potivit pater Servitutis: hic, qui verna natust, conqueritur,

Plaut. Am. 1, 1, 24; cf.:

eos, qui, etc.... his, qui, etc.... longe duco esse anteponendos,

Cic. Rep. 1, 2:

neque his contentus sum, quae de ista consultatione scripta nobis summi ex Graecia homines reliquerunt, neque ea, quae mihi videntur, anteferre illis audeo,

id. ib. 1, 22:

non est tibi his solis utendum existimationibus ac judiciis, qui nunc sunt, hominum, sed iis etiam, qui futuri sunt,

id. Q. Fr. 1, 1, 15, § 43:

quis hic est homo, quem ante aedis video hoc noctis?

Plaut. Am. 1, 1, 136:

unde in laboribus et periculis fortitudo? nempe ab his, qui, etc.,

Cic. Rep. 1, 2; 1, 17:

haec quae sunt in hoc genere,

id. ib. 1, 11:

mundus hic totus, quod domicilium di nobis dederunt,

id. ib. 1, 13:

hoc autem sphaerae genus, in quo, etc.,

id. ib. 1, 14;

1, 16: in his libris, quos legistis,

id. Leg. 1, 9, 27; cf. id. Div. 1, 3, 5:

quam quisque norit artem, in hac se exerceat,

id. Tusc. 1, 18, 41 et saep.:

lepide ipsi hi sunt capti, suis qui filiis fecere insidias,

Plaut. Bacch. 5, 2, 90; cf. Cic. Tusc. 2, 1, 3; id. N. D. 1, 40, 113:

servi, qui, cum culpa carint, tamen malum Metuont, hi solent esse eris utibiles,

Plaut. Most. 4, 2, 2 sq.; cf. Cic. Rep. 1, 19:

de Bruti amore etsi mihi nihil novi adfers: tamen hoc audio libentius, quo saepius,

id. Att. 13, 36 fin.; cf.:

is porro, quo generosior celsiorque est, hoc majoribus velut organis commovetur,

Quint. 1, 2, 30:

hoc primum videamus, quidnam sit, de altero sole quod nuntiatum est in senatu, etc.,

Cic. Rep. 1, 10; 1, 24:

mire tractat hoc Cicero pro Milone quae facturus fuerit Clodius, si praeturam invasisset,

Quint. 9, 2, 41.—

With acc. and inf.:

erat tunc haec nova et ignota ratio, solem lunae oppositum solere deficere,

Cic. Rep. 1, 16:

sed hoc vir excellenti providentia sensit ac vidit, non esse opportunissimos situs maritimos urbibus iis, quae, etc.,

id. ib. 2, 3:

hoc tantum admiror, Flavum, etc.,

Quint. 7, 4, 40; 11, 1, 22:

unum hoc definio, tantam esse necessitatem virtutis, etc.,

Cic. Rep. 1, 1: hoc simul accipe dictum: Quorum..., Eorundem libertati me parcere certum est, Enn. ap. Cic. Off. 1, 12, 38 (Ann. v. 204 Vahl.); cf.

with appositive clause: sic hoc proloquar: Principio, ut illo advenimus, Continuo Amphitruo delegit viros, etc.,

Plaut. Am. 1, 1, 48:

ut hoc: Non debes alienam uxorem optare,

Quint. 7, 1, 25; cf. id. 9, 4, 97; 9, 2, 32.—

With quod or quia:

maxime hoc mihi mirum videri solet, quod, qui tranquillo mari gubernare se negent posse, etc.,

Cic. Rep. 1, 6:

quaesierat ex me Scipio, quidnam sentirem de hoc, quod duo soles visos esse constaret,

id. ib. 1, 13; Quint. 9, 1, 1:

propter hoc ipsum ostendenda non sunt, quod apparent,

id. 12, 9, 6:

nostri primo integris viribus fortiter repugnare... sed hoc superari, quod diuturnitate pugnae, etc.,

in this that, herein that, Caes. B. G. 3, 4, 3; cf. Quint. 8, 3, 30:

hoc ipso fidem detrahimus illis, quod sint tam gravia,

id. 9, 2, 53:

hoc ipso, quod,

id. 4, 1, 54; 5, 11, 41; 6, 2, 16 et saep.: consilio vestro utar libenter, et hoc libentius, quod, etc., Caes. ap. Cic. Att. 9, 8, C, 1; cf.:

id hoc facilius eis persuasit, quod undique loci natura Helvetii continentur,

Caes. B. G. 1, 2, 3:

hoc esse miseriorem gravioremque fortunam Sequanorum quam reliquorum, quod soli, etc.,

id. ib. 1, 32, 4; Quint. 5, 7, 22:

hoc magis, quod (al. quia) illic ut litigatores loquimur frequentius,

id. 6, 2, 36:

hoc sese excruciat animi, Quia leno ademit cistulam ei,

Plaut. Rud. 2, 3, 57:

quod hoc etiam mirabilius debet videri, quia, etc.,

Cic. de Or. 1, 3, 12; cf.:

hoc sunt exempla potentiora, quia, etc.,

Quint. 10, 1, 15.—

With ut or ne:

nunc hoc me orare a vobis jussit Juppiter, ut conquistores, etc.,

Plaut. Am. prol. 64; cf.:

hoc quoque etiam mihi in mandatis dedit, Ut conquistores, etc.,

id. ib. 81:

atque hoc evenit In labore atque in dolore, ut mors obrepat interim,

id. Ps. 2, 3, 19:

nec enim hoc suscepi, ut, etc.... neque hoc polliceor me facturum, ut, etc.,

Cic. Rep. 1, 24:

neque enim hac nos patria lege genuit aut educavit, ut... sed ut, etc.,

id. ib. 1, 4;

for which: homines sunt hac lege generati, qui tuerentur, etc.,

id. ib. 6, 15:

quare hoc animo in nos esse debebis, ut aetas nostra, etc.,

id. Fam. 2, 1 fin.; id. Off. 3, 5, 22; id. Rep. 1, 12:

plurimum in hoc laboris exhausimus, ut ostenderemus, etc.,

Quint. 8 praef. § 6; cf.:

habenda fides est vel in hoc, ut, etc.,

id. 11, 2, 51; so,

in hoc, ut,

id. 6, 3, 15; 10, 3, 29: hoc erit tibi argumentum semper in promptu situm: Ne quid exspectes amicos, quod tute agere possies, Enn. ap. Gell. 2, 29 fin. (Sat. v. 37 Vahl.); so,

in hoc scilicet, ne suspectus his foret,

Vell. 2, 41 fin. —

Hoc est serves to annex a more particular explanation of what has been said, that is, that is to say, namely:

in hac causa dicam de eo prius, quod apud vos plurimum debet valere, hoc est, de voluntate eorum, quibus injuriae factae sunt,

Cic. Div. in Caecil. 4, 11:

quadriennium, hoc est, ex quo tempore fundus veniit,

id. Caecin. 7, 19; 34, 100:

cum honos agebatur amplissimus familiae vestrae, hoc est, consulatus parentis tui,

id. Sull. 17, 49; id. Fam. 5, 12, 8:

primum quaero, qua ratione Naevius susceptum negotium non transegerit, hoc est, cur bona non vendiderit,

id. Quint. 24, 76 et saep.—Sarcastically:

ut haberet (Clodius) ad praeturam gerendam, hoc est, ad evertendam rem publicam plenum annum,

Cic. Mil. 9, 24:

at quam crebro usurpat Et consul et Antonius! Hoc est dicere: Et consul et homo impudicissimus, Et consul et homo nequissimus,

id. Phil. 2, 28, 70.—

Hoc est or ĕrat, quod, with the accessory idea of indignation or reproach, is or was it for this that, etc.:

hoc erat, alma parens, quod me per tela, per ignis Eripis, ut mediis hostem in penetralibus... cernam?

Verg. A. 2, 664; Petr. 93.—Hence,

hāc, in this place, on this side, this way, here (class.): nunc Juppiter hac stat, Enn. ap. Macr. S. 6, 1 (Ann. v. 263 Vahl.); imitated by Verg. A. 12, 565: Ar. Hac quidem non venit. Le. Angiporto Illac per hortum circuit clam, Plaut. As. 3, 3, 151:

nunc hac An illac eam, incerta sum consili,

id. Rud. 1, 3, 30:

plenus rimarum sum: hac atque illac perfluo,

Ter. Eun. 1, 2, 25; cf.:

hac illac circumcursa,

id. Heaut. 3, 2, 1; and: mox hac atque illa rapti, Tac. Agr. 28:

sequere hac, reducam te ubi fuisti,

this way, hither, Plaut. Capt. 3, 5, 106; id. As. 4, 2, 1; id. Men. 4, 1, 4; id. Poen. 1, 2, 116; id. Rud. 1, 2, 94; cf.:

sequere hac me intus ad Glycerium nunc,

Ter. And. 5, 6, 14:

sequere me ergo hac intro,

id. Ad. 4, 3, 18:

i hac mecum intro,

Plaut. Bacch. 5, 2, 56; 62; Ter. Ad. 4, 2, 35 sq.:

quin igitur ad illa spatia nostra pergimus?... Nos vero: et hac quidem adire si placet, per ripam et umbram,

Cic. Leg. 1, 4, 14:

ab oppido declivis locus tenui fastigio vergebat. Hac nostris erat receptus,

Caes. B. C. 1, 45, 5; 2, 2, 3.—Hac-hac, for hac-illac ( poet.):

namque videbat, uti bellantes Pergama circum Hac fugerent Grai, Hac Phryges,

Verg. A. 1, 467 sq.; Prop. 1, 3, 13; rarely in full form with the interrog. particle ne:

utrum hacin feriam an ab laeva latus?

Plaut. Cist. 3, 10 (cf. Ladewig, Anal. Scaen. p. 22). —

hīc (old form heic; and with the interrog. part. ne, hicine), adv. loci, in this place, here.

In space.

Lit.:

hos quos videtis stare hic captivos duos, etc.... Senex qui hic habitat, etc.,

Plaut. Capt. prol. 1 sq.:

ego jam dudum hic adsum,

Ter. Eun. 4, 6, 5:

quem praestolare hic ante ostium?

id. ib. 5, 6, 5:

hic propter hunc adsiste,

id. Ad. 2, 1, 15:

hic tui omnes valent,

Cic. Fam. 6, 20, 3:

non modo hic, ubi, etc... sed, ubicumque, etc.,

id. Verr. 2, 5, 55, § 143:

mons ibi arduus Nomine Parnasus... hic ubi Deucalion... parva rate vectus adhaesit,

Ov. M. 1, 319:

hic (sc. Carthagine) illius (Junonis) arma, Hic currus fuit,

Verg. A. 1, 16 et saep.: Pa. Philocomasium hicine etiam nunc est? Pe Quom exibam, hic erat, Plaut. Mil. 2, 2, 25; cf.: Ch. Ubi ego sum? hicine an apud mortuos? Eut. Neque apud mortuos neque hic es, id. Merc. 3, 4, 17:

hicine,

id. Cist. 1, 1, 21; 4, 2, 80; Ter. Ad. 2, 1, 29 al.: Da. Cedo fenus, redde fenus, fenus reddite, etc.... Tr. Fenus illic, fenus hic, Plaut. Most. 3, 1, 76:

facile hic plus mali est, quam illic boni,

Ter. And. 4, 3, 5; cf. id. Hec. 2, 1, 20:

hic segetes, illic veniunt felicius uvae,

Verg. G. 1, 54:

hic, illic, ubi mors deprenderat, exhalantes,

Ov. M. 7, 581 (cf. Krebs, Antibarb. p. 519).—With gen.:

hic proxume viciniae,

in this neighborhood, Plaut. Mil. 2, 3, 2:

modo vidi virginem hic viciniae miseram,

Ter. Phorm. 1, 2, 45.—With ne: hicine libertatem aiunt aequam esse omnibus? is it here that, etc., Ter. Ad. 2, 1, 29 (cf. hic, I. B. fin.).—

Transf., in this affair, on this occasion, in this particular, herein, here:

hic, quantum in bello fortuna possit, cognosci potuit,

Caes. B. G. 6, 35, 2; Cic. Verr. 1, 16, 49:

hic tu tabulas desideras Heracliensium publicas,

id. Arch. 4, 8; cf.:

hic vos dubitabitis, judices,

id. Verr. 2, 2, 44, § 109:

hic miramur, hunc hominem tantum excellere ceteris? etc.,

id. de Imp. Pomp. 13, 39:

hic jam plura non dicam,

id. ib. 9, 24; id. Planc. 41, 99; id. Verr. 2, 1, 26, § 66 (cf. II. fin. infra):

hic, ubi opus est, non verentur: illic, ubi nihil opus est, ibi verentur,

Ter. And. 4, 1, 14:

ut cum hic tibi satisfecerimus, istic quoque nostram in te benevolentiam navare possimus,

Cic. Fam. 3, 10, 3.—Referring to the noun whose position in the sentence is the most remote (cf. I. D. 2.):

alterius ducis causa melior videbatur, alterius erat firmior: hic omnia speciosa, illic valentia,

Vell. 2, 49, 3.—

Of time, i. q. nunc or tum, now, here; then, hereupon, at this time, at this juncture:

hic reddes omnia,

Ter. And. 2, 3, 15:

hic ego quid praedicem?

Cic. Sest. 5, 12; id. Cat. 1, 10, 26:

hic cum uterque me intueretur,

id. Fin. 2, 1, 1; so,

hic cum,

id. Tusc. 5, 20, 60; Nep. Milt. 3, 3:

hic tum Fabricius frequentes eos ad me domum adduxit,

Cic. Clu. 17, 49; so, hic tum, id. ib 20, 56; 27, 73; id. Verr. 2, 1, 26 §

66 al.: hic regina gravem poposcit pateram,

Verg. A. 1, 728.—So very freq. to introduce the beginning of a speech: hic Laelius (inquit); hic Philus;

hic Scipio, etc.,

Cic. Rep. 1, 13, 23; 24 sq.; id. Fam. 1, 9, 10; 3, 8, 3; 5, 15, 4; id. Ac. 2, 4, 10; id. de Or. 2, 50, 202; Verg. A. 9, 246 et saep.—

huc (access. form hoc), v. huc.

hīc, haec, hoc ( gen. hujus, monosyl., Plaut. Am. prol. 51; 96; 1, 1, 115; dat. huic, Sidon. Carm. 7, 145; Avien. Descr. Orb. 22; dat. sing. fem. hae rei, Cato, R. R. 14, 3; acc. HONC for hunc, C. I. L. 1, 32; nom. plur. hic, Enn. ap. Philarg. ad Verg. G. 4, 230 = Ann. v. 414 Vahl.; Varr. L. L. 6, § 73 Mull.; fem. haec, v. infra, B. init.; dat. and abl. hibus, Plaut. Curc. 4, 2, 20; cf. Varr. L. L. 8, § 78 Mull.; v. Neue, Formenl. 2, p. 203 sqq.), pron. demonstr. [from the pronom. root i (whence also comes is), with the demonstr. suffix ce ] points to something near or present, or which is conceived of as present, this.

With subst.:

hic homo sanus non est,

Plaut. Am. 1, 1, 246:

rapidus fluvius est hic, non hac temere transiri potest... apud hunc fluvium, etc.,

id. Bacch. 1, 1, 53:

quid praeclarum putet in rebus humanis, qui haec deorum regna perspexerit? etc.,

Cic. Rep. 1, 17:

genus hoc,

id. ib. 1, 25:

hoc avunculo, atque in hac tam clara re publica natus,

id. ib. 1, 19; cf.:

quorum singuli saluti huic civitati fuerunt, et qui sunt procul ab aetatis hujus memoria,

id. ib. 1, 1:

his libris,

id. ib. 1, 7:

hae feriae,

id. ib. 1, 9; 1, 20; cf.:

hoc otio,

id. ib. 9 fin.:

haec caelestia vel studiosissime solet quaerere,

id. ib. 1, 10:

ad haec cituma,

id. ib. 1, 21:

hic vir,

Liv. 7, 39, 12.—

Absol. (cf. Krebs, Antibarb. p. 520):

hic insidiantes vigilant, Enn. l. l.: hi domum me ad se auferent,

Plaut. Men. 5, 2, 94: non mihi videtur, quod hi venerunt, alius nobis sermo esse quaerendus, sed agendum accuratius, et dicendum dignum aliquid horum auribus, Cic. Rep. 1, 13:

feceris (ut etiam pro his dicam) nobis gratum omnibus,

id. ib. 1, 21 fin.:

hoc ubi Amphitruo erus conspicatus est, etc.,

Plaut. Am. 1, 1, 87:

docere hoc poterat ille homines paene agrestes, et apud imperitos audebat haec dicere,

Cic. Rep. 1, 15:

dixerat hoc ille, cum, etc.,

id. ib. 1, 12:

haec Scipio cum dixisset,

id. ib. 1, 11:

haec plurimis a me verbis dicta sunt, etc.,

id. ib. 1, 7.—

More emphatic, in the original full form, hīce, haece, hōce (not, as formerly written, hicce, haecce, hocce; in gen. sing. HVIVSQVE; in nom. plur. hisce, like ieis = ei, and ques = qui, see below; and apocopated in nom. plur. fem. haec for haece, and in gen. plur. horunc, harunc, for horunce, harunce);

and, with the interrogative particle, hicine, haecine, hocine (mostly ante - class.): hoce haud dubium est quin, etc.,

Ter. And. 2, 3, 17:

eum hinc profugiens vendidit in Alide Patri hujusce,

Plaut. Capt. prol. 10; so,

hujusce,

id. Poen. prol. 120; 5, 4, 76; 87; cf.:

atque hujusce rei judicium jam continuo video futurum,

Cic. Div. in Caecil. 14, 47:

hisce homines ubi habitent,

Plaut. Trin. 4, 2, 36; v. Ritschl ad h. l.; so,

hisce,

id. Ps. 1, 5, 125; id. Capt. prol. 35 Fleck.; id. Rud. 2, 1, 5 ib., and perh. also id. Mil. 4, 8, 24 (Ritschl, hice): hice, Att. ap. Non. 15, 29 (Trag. Rel. v. 122 Rib.); Ter. Eun. 2, 2, 38:

haec aedes,

Plaut. Most. 2, 1, 53; 3, 1, 117; so,

haec sunt atque aliae multae in magnis dotibus Incommoditates,

id. Aul. 3, 5, 58:

haec (puellae),

Ter. Eun. 3, 5, 34:

haec sententiae,

Cic. Tusc. 1, 11, 22; 3, 34, 84; Lucr. 3, 601; Verg. G. 3, 305; cf. Bentl. Ter. Hec. 5, 2, 24:

aliut posticum harunce aedium,

Plaut. Stich. 3, 1, 41; cf.:

harunc aedium,

id. Most. 2, 1, 57:

sine opera tua nihil di horunc facere possunt,

id. Cist. 1, 1, 53:

horunc,

id. Poen. 3, 1, 48; Ter. Hec. 1, 2, 97; id. Phorm. 3, 2, 33:

cedo signum, si harunc Baccharum es,

Plaut. Mil. 4, 2, 25:

harunc aedium,

id. Merc. 5, 1, 3:

hisce ego Placidum ted hodie reddam,

id. Curc. 5, 3, 48; cf.:

quid dicam hisce, incertus sum,

Ter. Hec. 3, 4, 36:

tu ab hisce rebus animum avoca,

Sulp. in Cic. Fam. 4, 5, 5; so,

hisce,

Plaut. Cas. 2, 7, 13; id. Most. 1, 3, 81; 1, 4, 23; 2, 2, 71; 4, 2, 35 et saep.: Thr. Tu hosce instrue. Gn Illuc est sapere! ut hosce instruxit, Ter. Eun. 4, 7, 11; so,

hosce,

id. ib. 1, 2, 71; id. Heaut. 3, 2, 3; 4, 5, 4; id. Ad. 5, 7, 5; id. Phorm. 4, 3, 4:

apud hasce aedes,

Plaut. Am. 1, 1, 194; so,

hasce,

id. As. 2, 3, 1; id. Aul. 2, 4, 2; 2, 8, 15; id. Capt. 4, 2, 51; id. Bacch. 4, 6, 17 et saep.—

With the interrog. particle: hicin' Achilles est?

Plaut. Mil. 1, 1, 61; so,

hicinest?

id. Pers. 5, 2, 49; cf.:

hicine vir patriae natus usquam nisi in patria morietur?

Cic. Mil. 38, 104 et saep.:

haecine,

Plaut. Am. 1, 1, 206; id. Ep. 4, 2, 5; 5, 1, 15; id. Pers. 4, 3, 75; Ter. Hec. 5, 2, 5; id. Phorm. 5, 8, 24:

huncine hominem,

Plaut. Ps. 1, 2, 68; cf.:

huncine hominem! hancine impudentiam! judices, hanc audaciam!

Cic. Verr. 2, 5, 25, § 62:

hocine hic pacto potest Inhibere imperium magister?

Plaut. Bacch. 3, 3, 43:

o Juppiter, hoscine mores!

Ter. Ad. 4, 7, 40:

hacine victoria sola aut hac praeda contenti estis futuri,

Liv. 10, 17, 5; Ter. Hec. 3, 1, 3;

so in the shorter form, hicne,

Cic. Rosc. Am. 48, 141:

ex hocne equo,

id. Fat. 3, 5:

cum hocne,

id. Att. 9, 7, 3:

ex hacne natura,

id. Tusc. 1, 25, 62: haece locutus, Enn. ap. Gell. 12, 4 (Ann. v. 239 Vahl.) al.—So, Fortuna hujusce diei, as a particular deity, Cic. Leg. 2, 11, 28; Plin. 34, 8, 19, § 54;

in inscrr. also written HVIVSQVE DIEI,

Inscr. Orell. 5; cf.:

HVIVSQ. LOCI,

id. ib. 1580; 2300;

and HOIVSQVE AEDIS ERGO,

id. ib. 2488.—

With other pronouns:

hos eosdem motus perturbationes dixerimus,

Cic. Tusc. 3, 4, 7; cf.:

cum idem hoc visum diceretur,

id. Rep. 1, 14:

hoc idem fit in reliquis civitatibus,

Caes. B. G. 7, 15, 2; id. B. C. 1, 74, 5; Quint. 8, 4, 17:

haec eadem centurionibus tribunisque militum mandabant,

Caes. B. G. 7, 17 fin.:

haec eadem genera,

Quint. 6, 3, 54:

hoc ipsum civile jus,

Cic. Rep. 1, 2:

sed hoc ipsum ex superiore pendet quaestione,

Quint. 2, 1, 8; 8, 3, 45:

ad hunc eum ipsum,

Cic. Ac. 1, 1, 2 Goer. N. cr.; cf.:

idem hoc ipsum,

id. Tusc. 5, 9, 26:

huic illi legato,

id. Fl. 22, 52:

hunc illum fatis Portendi generum,

Verg. A. 7, 255; cf.:

hic est enim ille vultus semper idem, quem, etc.,

Cic. Tusc. 3, 15, 31:

hic est ille status quantitatis,

Quint. 7, 4, 15: haec est illa, quae deinôsis vocatur, id. 6, 2, 24:

hujus istius facti stultitia,

Cic. Rab. Post. 9, 24:

ista haec epigrammata,

Sid. Ep. 2, 10: hunc talem virum, Cic. fil. ap. Cic. Fam. 16, 21, 3:

callidum quendam hunc,

Cic. de Or. 1, 50, 218.—

Opp. to ille, iste, less freq. to hic, alter, alius, etc., this, the latter, to indicate the nearer object (which is to be determined not so much by the phraseology as by the thought; so that hic may refer to that noun whose position in the sentence is the more remote, but which is the most closely connected with the speaker, and of the most importance to him, in which case it is to be rendered by that, the former, etc.):

ejusdem esse, qui in illa re peccarit, hoc quoque admisisse,

Cic. Inv. 2, 16, 50:

in his undis et tempestatibus ad summam senectutem maluit jactari, quam in illa tranquillitate atque otio jucundissime vivere,

id. Rep. 1, 1:

si deerunt haec remedia, ad illa declinandum est,

Quint. 7, 2, 30:

cum hic testamento, ille proximitate nitatur,

id. 3, 6, 95:

in his judicem sibi, in illis alii credere,

id. 5, 7, 33:

haec pars perorationis accusatori patronoque ex aequo communis est. Affectibus quoque iisdem fere utuntur: sed varius hic, ille saepius ac magis,

id. 6, 1, 8; cf. id. 6, 2, 12; 17:

cum tu ista caelestia de Scipione quaesieris, ego autem haec, quae videntur ante oculos, esse magis putem quaerenda,

Cic. Rep. 1, 19; id. Fam. 2, 11, 1:

iisdem enim hic sapiens, de quo loquor, oculis, quibus iste vester, caelum, terram, mare intuebitur,

id. Ac. 2, 33, 105:

si hoc loco scripsisset, isto verbo usus non esset, non isto loco verbum istud collocasset,

id. Inv. 2, 41, 121:

has igitur tot sententias ut omittamus, haec nunc videamus, quae diu multumque defensa sunt,

id. Ac. 2, 42, 130:

Caesar facile diceret: Hic versus Plauti non est, hic est,

this... that, id. Fam. 9, 16, 4:

ego hoc dico. adversarius hoc,

Quint. 4, 4, 8:

vendidit hic auro patriam... Hic thalamum invasit natae,

Verg. A. 6, 621 sq.:

hi molium objectus, hi proximas scaphas scandere,

Tac. A. 14, 8:

quid responsuri sint adversarii his et his... cum sciret haec et haec,

Quint. 6, 1, 3 sq.:

interim quaeritur: hoc an hoc? furtum an sacrilegium?

id. 7, 3, 9:

alter (Roscius) plurimarum palmarum vetus ac nobilis gladiator habetur, hic autem nuper se ad eum lanistam contulit,

Cic. Rosc. Am. 6, 17:

occupat hic collem, cymba sedet alter adunca,

Ov. M. 1, 293.—

Referring to that which in the speaker's mind is the nearer object, although by the position of the words it is the more remote: quam ob rem cave Catoni anteponas ne istum quidem ipsum, quem Apollo sapientissimum judicavit (i. e. Socratem): Hujus enim (i. e. Catonis, of the former) facta, illius (i. e. Socratis) dicta laudantur, Cic. Lael. 2, 10; id. Rosc. Com. 2, 7:

hanc posteriorem (artem) et Stoici et Peripatetici, priorem autem illi (i. e. Peripatetici) egregie tradiderunt, hi (i. e. Stoici) ne attigerunt quidem,

id. Fin. 4, 4, 10:

hoc Cicero atque Asinius certatim sunt usi: pro Scauro hic, ille pro filio,

Quint. 6, 1, 21; 3, 10, 1:

melior tutiorque est certa pax quam sperata victoria: haec in tua, illa in deorum manu est,

the former... the latter, Liv. 30, 30, 19:

quocumque aspicio, nihil est, nisi pontus et aer: Fluctibus hic tumidus, nubibus ille minax,

Ov. Tr. 1, 2, 24; id. M. 1, 697.—

In the neutr. sing. subst., with gen.:

quid hoc hominist?

Plaut. Am. 2, 1, 26; cf. Ter. Eun. 3, 4, 8:

quid hoc morbi est?

id. ib. 2, 1, 19:

quid hoc est negoti?

id. Ad. 4, 5, 71; cf. id. Eun. 3, 4, 6:

hoc fructi pro labore ab his fero,

id. Ad. 5, 4, 16:

edormiscam hoc villi,

id. ib. 5, 2, 11:

hoc commodi est, quod, etc.,

Cic. Rosc. Am. 32, 91:

hoc copiarum in Hispanias portatum est,

Liv. 42, 18, 7:

hoc servitutis injunxisse, ut, etc.,

id. 5, 2, 8:

hoc intervalli datum res tranquillas in urbe fecit,

id. 3, 25, 4:

hoc consilii,

id. 5, 39, 6:

hoc solacii,

id. 30, 13, 13:

hoc noctis,

Plaut. Am. 1, 1, 2; 11; 136.—

Hoc with verbs impers., pleonast. as a subject (ante-class.):

eamus, Amphitruo: lucescit hoc jam,

there is daybreak, Plaut. Am. 1, 3, 45: luciscit hoc jam, [p. 853] Ter. Heaut. 3, 1, 1:

lucet hoc,

Plaut. Mil. 2, 2, 63; cf. id. Curc. 1, 3, 26.—

Pregn. (qs. pointing to something with the finger), this, this... here (ante-class. and poet.); most freq. of the speaker himself, like the Gr. hode, for ego:

hic homost omnium hominum praecipuos,

Plaut. Trin. 5, 1, 1:

hic si quid nobis forte adversi evenerit, tibi erunt parata verba, huic homini verbera,

Ter. Heaut. 2, 3, 115; so,

huic homini, i. q. mihi,

Plaut. Ep. 1, 2, 38:

hic homo, i. q. ego,

id. Curc. 2, 1, 33:

hunc hominem, i. q. me,

Plaut. Bacch. 4, 4, 1; Hor. S. 1, 9, 47; cf.:

vin' tu huic seni auscultare?

Ter. Ad. 5, 7, 8; id. And. 2, 1, 10; Tib. 2, 6, 7:

haec res,

my property, Plaut. Trin. 2, 4, 106:

hunc in collum,

my neck, id. Pers. 4, 6, 9 Brix (Ritschl, huc): ni haec praesensisset canes, this dog, = ego, id. Trin. 1, 2, 135 Brix ad loc.—In neutr. absol.: tu quod te posterius purges hanc injuriam mihi nolle Factam esse, hujus non faciam, not so much, i. e. not the least, Ter. Ad. 2, 1, 9.—

With reference to time, of this time, now present, actual, this:

cena hac annona est sine sacris hereditas,

in the present scarcity, Plaut. Trin. 2, 4, 83:

sed nondum haec, quae nunc tenet saeculum, neglegentia deum venerat,

Liv. 3, 20:

his temporibus,

Cic. Fam. 13, 77, 1:

M. Cato, hujus nostri Catonis pater,

id. Off. 3, 16, 66; cf.:

si potius ad antiquorum diligentiam, quam ad horum luxuriam dirigas aedificationem,

Varr. R. R. 1, 13, 6 sq.:

etenim qui haec vituperare volunt, Chrysogonum tantum posse queruntur,

the present times, Cic. Rosc. Am. 48, 138:

ne horum quidem magnificentia operum,

Liv. 1, 55 fin.;

very rarely of time just ended: ante hos annos quadraginta,

Plin. 14, 22, 28, § 143:

ante hos sex menses,

Phaedr. 1, 1, 10:

ante hoc triduum,

Front. Ep. ad M. Caes. 2, 5 init.; Aug. Serm. 270, 3.

Very freq. referring to a thought that follows, and which may be expressed by a relative sentence, or by a sentence denoting the object, cause, or effect; with qui, quae, quod, an acc. and inf., quod, ut, ne, etc. (more clearly indicative than the determinative, is, ea, id; though freq. confounded with it in MSS. and editt.).

With relat. clause:

Qui hodie fuerim liber, eum nunc potivit pater Servitutis: hic, qui verna natust, conqueritur,

Plaut. Am. 1, 1, 24; cf.:

eos, qui, etc.... his, qui, etc.... longe duco esse anteponendos,

Cic. Rep. 1, 2:

neque his contentus sum, quae de ista consultatione scripta nobis summi ex Graecia homines reliquerunt, neque ea, quae mihi videntur, anteferre illis audeo,

id. ib. 1, 22:

non est tibi his solis utendum existimationibus ac judiciis, qui nunc sunt, hominum, sed iis etiam, qui futuri sunt,

id. Q. Fr. 1, 1, 15, § 43:

quis hic est homo, quem ante aedis video hoc noctis?

Plaut. Am. 1, 1, 136:

unde in laboribus et periculis fortitudo? nempe ab his, qui, etc.,

Cic. Rep. 1, 2; 1, 17:

haec quae sunt in hoc genere,

id. ib. 1, 11:

mundus hic totus, quod domicilium di nobis dederunt,

id. ib. 1, 13:

hoc autem sphaerae genus, in quo, etc.,

id. ib. 1, 14;

1, 16: in his libris, quos legistis,

id. Leg. 1, 9, 27; cf. id. Div. 1, 3, 5:

quam quisque norit artem, in hac se exerceat,

id. Tusc. 1, 18, 41 et saep.:

lepide ipsi hi sunt capti, suis qui filiis fecere insidias,

Plaut. Bacch. 5, 2, 90; cf. Cic. Tusc. 2, 1, 3; id. N. D. 1, 40, 113:

servi, qui, cum culpa carint, tamen malum Metuont, hi solent esse eris utibiles,

Plaut. Most. 4, 2, 2 sq.; cf. Cic. Rep. 1, 19:

de Bruti amore etsi mihi nihil novi adfers: tamen hoc audio libentius, quo saepius,

id. Att. 13, 36 fin.; cf.:

is porro, quo generosior celsiorque est, hoc majoribus velut organis commovetur,

Quint. 1, 2, 30:

hoc primum videamus, quidnam sit, de altero sole quod nuntiatum est in senatu, etc.,

Cic. Rep. 1, 10; 1, 24:

mire tractat hoc Cicero pro Milone quae facturus fuerit Clodius, si praeturam invasisset,

Quint. 9, 2, 41.—

With acc. and inf.:

erat tunc haec nova et ignota ratio, solem lunae oppositum solere deficere,

Cic. Rep. 1, 16:

sed hoc vir excellenti providentia sensit ac vidit, non esse opportunissimos situs maritimos urbibus iis, quae, etc.,

id. ib. 2, 3:

hoc tantum admiror, Flavum, etc.,

Quint. 7, 4, 40; 11, 1, 22:

unum hoc definio, tantam esse necessitatem virtutis, etc.,

Cic. Rep. 1, 1: hoc simul accipe dictum: Quorum..., Eorundem libertati me parcere certum est, Enn. ap. Cic. Off. 1, 12, 38 (Ann. v. 204 Vahl.); cf.

with appositive clause: sic hoc proloquar: Principio, ut illo advenimus, Continuo Amphitruo delegit viros, etc.,

Plaut. Am. 1, 1, 48:

ut hoc: Non debes alienam uxorem optare,

Quint. 7, 1, 25; cf. id. 9, 4, 97; 9, 2, 32.—

With quod or quia:

maxime hoc mihi mirum videri solet, quod, qui tranquillo mari gubernare se negent posse, etc.,

Cic. Rep. 1, 6:

quaesierat ex me Scipio, quidnam sentirem de hoc, quod duo soles visos esse constaret,

id. ib. 1, 13; Quint. 9, 1, 1:

propter hoc ipsum ostendenda non sunt, quod apparent,

id. 12, 9, 6:

nostri primo integris viribus fortiter repugnare... sed hoc superari, quod diuturnitate pugnae, etc.,

in this that, herein that, Caes. B. G. 3, 4, 3; cf. Quint. 8, 3, 30:

hoc ipso fidem detrahimus illis, quod sint tam gravia,

id. 9, 2, 53:

hoc ipso, quod,

id. 4, 1, 54; 5, 11, 41; 6, 2, 16 et saep.: consilio vestro utar libenter, et hoc libentius, quod, etc., Caes. ap. Cic. Att. 9, 8, C, 1; cf.:

id hoc facilius eis persuasit, quod undique loci natura Helvetii continentur,

Caes. B. G. 1, 2, 3:

hoc esse miseriorem gravioremque fortunam Sequanorum quam reliquorum, quod soli, etc.,

id. ib. 1, 32, 4; Quint. 5, 7, 22:

hoc magis, quod (al. quia) illic ut litigatores loquimur frequentius,

id. 6, 2, 36:

hoc sese excruciat animi, Quia leno ademit cistulam ei,

Plaut. Rud. 2, 3, 57:

quod hoc etiam mirabilius debet videri, quia, etc.,

Cic. de Or. 1, 3, 12; cf.:

hoc sunt exempla potentiora, quia, etc.,

Quint. 10, 1, 15.—

With ut or ne:

nunc hoc me orare a vobis jussit Juppiter, ut conquistores, etc.,

Plaut. Am. prol. 64; cf.:

hoc quoque etiam mihi in mandatis dedit, Ut conquistores, etc.,

id. ib. 81:

atque hoc evenit In labore atque in dolore, ut mors obrepat interim,

id. Ps. 2, 3, 19:

nec enim hoc suscepi, ut, etc.... neque hoc polliceor me facturum, ut, etc.,

Cic. Rep. 1, 24:

neque enim hac nos patria lege genuit aut educavit, ut... sed ut, etc.,

id. ib. 1, 4;

for which: homines sunt hac lege generati, qui tuerentur, etc.,

id. ib. 6, 15:

quare hoc animo in nos esse debebis, ut aetas nostra, etc.,

id. Fam. 2, 1 fin.; id. Off. 3, 5, 22; id. Rep. 1, 12:

plurimum in hoc laboris exhausimus, ut ostenderemus, etc.,

Quint. 8 praef. § 6; cf.:

habenda fides est vel in hoc, ut, etc.,

id. 11, 2, 51; so,

in hoc, ut,

id. 6, 3, 15; 10, 3, 29: hoc erit tibi argumentum semper in promptu situm: Ne quid exspectes amicos, quod tute agere possies, Enn. ap. Gell. 2, 29 fin. (Sat. v. 37 Vahl.); so,

in hoc scilicet, ne suspectus his foret,

Vell. 2, 41 fin. —

Hoc est serves to annex a more particular explanation of what has been said, that is, that is to say, namely:

in hac causa dicam de eo prius, quod apud vos plurimum debet valere, hoc est, de voluntate eorum, quibus injuriae factae sunt,

Cic. Div. in Caecil. 4, 11:

quadriennium, hoc est, ex quo tempore fundus veniit,

id. Caecin. 7, 19; 34, 100:

cum honos agebatur amplissimus familiae vestrae, hoc est, consulatus parentis tui,

id. Sull. 17, 49; id. Fam. 5, 12, 8:

primum quaero, qua ratione Naevius susceptum negotium non transegerit, hoc est, cur bona non vendiderit,

id. Quint. 24, 76 et saep.—Sarcastically:

ut haberet (Clodius) ad praeturam gerendam, hoc est, ad evertendam rem publicam plenum annum,

Cic. Mil. 9, 24:

at quam crebro usurpat Et consul et Antonius! Hoc est dicere: Et consul et homo impudicissimus, Et consul et homo nequissimus,

id. Phil. 2, 28, 70.—

Hoc est or ĕrat, quod, with the accessory idea of indignation or reproach, is or was it for this that, etc.:

hoc erat, alma parens, quod me per tela, per ignis Eripis, ut mediis hostem in penetralibus... cernam?

Verg. A. 2, 664; Petr. 93.—Hence,

hāc, in this place, on this side, this way, here (class.): nunc Juppiter hac stat, Enn. ap. Macr. S. 6, 1 (Ann. v. 263 Vahl.); imitated by Verg. A. 12, 565: Ar. Hac quidem non venit. Le. Angiporto Illac per hortum circuit clam, Plaut. As. 3, 3, 151:

nunc hac An illac eam, incerta sum consili,

id. Rud. 1, 3, 30:

plenus rimarum sum: hac atque illac perfluo,

Ter. Eun. 1, 2, 25; cf.:

hac illac circumcursa,

id. Heaut. 3, 2, 1; and: mox hac atque illa rapti, Tac. Agr. 28:

sequere hac, reducam te ubi fuisti,

this way, hither, Plaut. Capt. 3, 5, 106; id. As. 4, 2, 1; id. Men. 4, 1, 4; id. Poen. 1, 2, 116; id. Rud. 1, 2, 94; cf.:

sequere hac me intus ad Glycerium nunc,

Ter. And. 5, 6, 14:

sequere me ergo hac intro,

id. Ad. 4, 3, 18:

i hac mecum intro,

Plaut. Bacch. 5, 2, 56; 62; Ter. Ad. 4, 2, 35 sq.:

quin igitur ad illa spatia nostra pergimus?... Nos vero: et hac quidem adire si placet, per ripam et umbram,

Cic. Leg. 1, 4, 14:

ab oppido declivis locus tenui fastigio vergebat. Hac nostris erat receptus,

Caes. B. C. 1, 45, 5; 2, 2, 3.—Hac-hac, for hac-illac ( poet.):

namque videbat, uti bellantes Pergama circum Hac fugerent Grai, Hac Phryges,

Verg. A. 1, 467 sq.; Prop. 1, 3, 13; rarely in full form with the interrog. particle ne:

utrum hacin feriam an ab laeva latus?

Plaut. Cist. 3, 10 (cf. Ladewig, Anal. Scaen. p. 22). —

hīc (old form heic; and with the interrog. part. ne, hicine), adv. loci, in this place, here.

In space.

Lit.:

hos quos videtis stare hic captivos duos, etc.... Senex qui hic habitat, etc.,

Plaut. Capt. prol. 1 sq.:

ego jam dudum hic adsum,

Ter. Eun. 4, 6, 5:

quem praestolare hic ante ostium?

id. ib. 5, 6, 5:

hic propter hunc adsiste,

id. Ad. 2, 1, 15:

hic tui omnes valent,

Cic. Fam. 6, 20, 3:

non modo hic, ubi, etc... sed, ubicumque, etc.,

id. Verr. 2, 5, 55, § 143:

mons ibi arduus Nomine Parnasus... hic ubi Deucalion... parva rate vectus adhaesit,

Ov. M. 1, 319:

hic (sc. Carthagine) illius (Junonis) arma, Hic currus fuit,

Verg. A. 1, 16 et saep.: Pa. Philocomasium hicine etiam nunc est? Pe Quom exibam, hic erat, Plaut. Mil. 2, 2, 25; cf.: Ch. Ubi ego sum? hicine an apud mortuos? Eut. Neque apud mortuos neque hic es, id. Merc. 3, 4, 17:

hicine,

id. Cist. 1, 1, 21; 4, 2, 80; Ter. Ad. 2, 1, 29 al.: Da. Cedo fenus, redde fenus, fenus reddite, etc.... Tr. Fenus illic, fenus hic, Plaut. Most. 3, 1, 76:

facile hic plus mali est, quam illic boni,

Ter. And. 4, 3, 5; cf. id. Hec. 2, 1, 20:

hic segetes, illic veniunt felicius uvae,

Verg. G. 1, 54:

hic, illic, ubi mors deprenderat, exhalantes,

Ov. M. 7, 581 (cf. Krebs, Antibarb. p. 519).—With gen.:

hic proxume viciniae,

in this neighborhood, Plaut. Mil. 2, 3, 2:

modo vidi virginem hic viciniae miseram,

Ter. Phorm. 1, 2, 45.—With ne: hicine libertatem aiunt aequam esse omnibus? is it here that, etc., Ter. Ad. 2, 1, 29 (cf. hic, I. B. fin.).—

Transf., in this affair, on this occasion, in this particular, herein, here:

hic, quantum in bello fortuna possit, cognosci potuit,

Caes. B. G. 6, 35, 2; Cic. Verr. 1, 16, 49:

hic tu tabulas desideras Heracliensium publicas,

id. Arch. 4, 8; cf.:

hic vos dubitabitis, judices,

id. Verr. 2, 2, 44, § 109:

hic miramur, hunc hominem tantum excellere ceteris? etc.,

id. de Imp. Pomp. 13, 39:

hic jam plura non dicam,

id. ib. 9, 24; id. Planc. 41, 99; id. Verr. 2, 1, 26, § 66 (cf. II. fin. infra):

hic, ubi opus est, non verentur: illic, ubi nihil opus est, ibi verentur,

Ter. And. 4, 1, 14:

ut cum hic tibi satisfecerimus, istic quoque nostram in te benevolentiam navare possimus,

Cic. Fam. 3, 10, 3.—Referring to the noun whose position in the sentence is the most remote (cf. I. D. 2.):

alterius ducis causa melior videbatur, alterius erat firmior: hic omnia speciosa, illic valentia,

Vell. 2, 49, 3.—

Of time, i. q. nunc or tum, now, here; then, hereupon, at this time, at this juncture:

hic reddes omnia,

Ter. And. 2, 3, 15:

hic ego quid praedicem?

Cic. Sest. 5, 12; id. Cat. 1, 10, 26:

hic cum uterque me intueretur,

id. Fin. 2, 1, 1; so,

hic cum,

id. Tusc. 5, 20, 60; Nep. Milt. 3, 3:

hic tum Fabricius frequentes eos ad me domum adduxit,

Cic. Clu. 17, 49; so, hic tum, id. ib 20, 56; 27, 73; id. Verr. 2, 1, 26 §

66 al.: hic regina gravem poposcit pateram,

Verg. A. 1, 728.—So very freq. to introduce the beginning of a speech: hic Laelius (inquit); hic Philus;

hic Scipio, etc.,

Cic. Rep. 1, 13, 23; 24 sq.; id. Fam. 1, 9, 10; 3, 8, 3; 5, 15, 4; id. Ac. 2, 4, 10; id. de Or. 2, 50, 202; Verg. A. 9, 246 et saep.—

huc (access. form hoc), v. huc.

hīc, haec, hoc ( gen. hujus, monosyl., Plaut. Am. prol. 51; 96; 1, 1, 115; dat. huic, Sidon. Carm. 7, 145; Avien. Descr. Orb. 22; dat. sing. fem. hae rei, Cato, R. R. 14, 3; acc. HONC for hunc, C. I. L. 1, 32; nom. plur. hic, Enn. ap. Philarg. ad Verg. G. 4, 230 = Ann. v. 414 Vahl.; Varr. L. L. 6, § 73 Mull.; fem. haec, v. infra, B. init.; dat. and abl. hibus, Plaut. Curc. 4, 2, 20; cf. Varr. L. L. 8, § 78 Mull.; v. Neue, Formenl. 2, p. 203 sqq.), pron. demonstr. [from the pronom. root i (whence also comes is), with the demonstr. suffix ce ] points to something near or present, or which is conceived of as present, this.

With subst.:

hic homo sanus non est,

Plaut. Am. 1, 1, 246:

rapidus fluvius est hic, non hac temere transiri potest... apud hunc fluvium, etc.,

id. Bacch. 1, 1, 53:

quid praeclarum putet in rebus humanis, qui haec deorum regna perspexerit? etc.,

Cic. Rep. 1, 17:

genus hoc,

id. ib. 1, 25:

hoc avunculo, atque in hac tam clara re publica natus,

id. ib. 1, 19; cf.:

quorum singuli saluti huic civitati fuerunt, et qui sunt procul ab aetatis hujus memoria,

id. ib. 1, 1:

his libris,

id. ib. 1, 7:

hae feriae,

id. ib. 1, 9; 1, 20; cf.:

hoc otio,

id. ib. 9 fin.:

haec caelestia vel studiosissime solet quaerere,

id. ib. 1, 10:

ad haec cituma,

id. ib. 1, 21:

hic vir,

Liv. 7, 39, 12.—

Absol. (cf. Krebs, Antibarb. p. 520):

hic insidiantes vigilant, Enn. l. l.: hi domum me ad se auferent,

Plaut. Men. 5, 2, 94: non mihi videtur, quod hi venerunt, alius nobis sermo esse quaerendus, sed agendum accuratius, et dicendum dignum aliquid horum auribus, Cic. Rep. 1, 13:

feceris (ut etiam pro his dicam) nobis gratum omnibus,

id. ib. 1, 21 fin.:

hoc ubi Amphitruo erus conspicatus est, etc.,

Plaut. Am. 1, 1, 87:

docere hoc poterat ille homines paene agrestes, et apud imperitos audebat haec dicere,

Cic. Rep. 1, 15:

dixerat hoc ille, cum, etc.,

id. ib. 1, 12:

haec Scipio cum dixisset,

id. ib. 1, 11:

haec plurimis a me verbis dicta sunt, etc.,

id. ib. 1, 7.—

More emphatic, in the original full form, hīce, haece, hōce (not, as formerly written, hicce, haecce, hocce; in gen. sing. HVIVSQVE; in nom. plur. hisce, like ieis = ei, and ques = qui, see below; and apocopated in nom. plur. fem. haec for haece, and in gen. plur. horunc, harunc, for horunce, harunce);

and, with the interrogative particle, hicine, haecine, hocine (mostly ante - class.): hoce haud dubium est quin, etc.,

Ter. And. 2, 3, 17:

eum hinc profugiens vendidit in Alide Patri hujusce,

Plaut. Capt. prol. 10; so,

hujusce,

id. Poen. prol. 120; 5, 4, 76; 87; cf.:

atque hujusce rei judicium jam continuo video futurum,

Cic. Div. in Caecil. 14, 47:

hisce homines ubi habitent,

Plaut. Trin. 4, 2, 36; v. Ritschl ad h. l.; so,

hisce,

id. Ps. 1, 5, 125; id. Capt. prol. 35 Fleck.; id. Rud. 2, 1, 5 ib., and perh. also id. Mil. 4, 8, 24 (Ritschl, hice): hice, Att. ap. Non. 15, 29 (Trag. Rel. v. 122 Rib.); Ter. Eun. 2, 2, 38:

haec aedes,

Plaut. Most. 2, 1, 53; 3, 1, 117; so,

haec sunt atque aliae multae in magnis dotibus Incommoditates,

id. Aul. 3, 5, 58:

haec (puellae),

Ter. Eun. 3, 5, 34:

haec sententiae,

Cic. Tusc. 1, 11, 22; 3, 34, 84; Lucr. 3, 601; Verg. G. 3, 305; cf. Bentl. Ter. Hec. 5, 2, 24:

aliut posticum harunce aedium,

Plaut. Stich. 3, 1, 41; cf.:

harunc aedium,

id. Most. 2, 1, 57:

sine opera tua nihil di horunc facere possunt,

id. Cist. 1, 1, 53:

horunc,

id. Poen. 3, 1, 48; Ter. Hec. 1, 2, 97; id. Phorm. 3, 2, 33:

cedo signum, si harunc Baccharum es,

Plaut. Mil. 4, 2, 25:

harunc aedium,

id. Merc. 5, 1, 3:

hisce ego Placidum ted hodie reddam,

id. Curc. 5, 3, 48; cf.:

quid dicam hisce, incertus sum,

Ter. Hec. 3, 4, 36:

tu ab hisce rebus animum avoca,

Sulp. in Cic. Fam. 4, 5, 5; so,

hisce,

Plaut. Cas. 2, 7, 13; id. Most. 1, 3, 81; 1, 4, 23; 2, 2, 71; 4, 2, 35 et saep.: Thr. Tu hosce instrue. Gn Illuc est sapere! ut hosce instruxit, Ter. Eun. 4, 7, 11; so,

hosce,

id. ib. 1, 2, 71; id. Heaut. 3, 2, 3; 4, 5, 4; id. Ad. 5, 7, 5; id. Phorm. 4, 3, 4:

apud hasce aedes,

Plaut. Am. 1, 1, 194; so,

hasce,

id. As. 2, 3, 1; id. Aul. 2, 4, 2; 2, 8, 15; id. Capt. 4, 2, 51; id. Bacch. 4, 6, 17 et saep.—

With the interrog. particle: hicin' Achilles est?

Plaut. Mil. 1, 1, 61; so,

hicinest?

id. Pers. 5, 2, 49; cf.:

hicine vir patriae natus usquam nisi in patria morietur?

Cic. Mil. 38, 104 et saep.:

haecine,

Plaut. Am. 1, 1, 206; id. Ep. 4, 2, 5; 5, 1, 15; id. Pers. 4, 3, 75; Ter. Hec. 5, 2, 5; id. Phorm. 5, 8, 24:

huncine hominem,

Plaut. Ps. 1, 2, 68; cf.:

huncine hominem! hancine impudentiam! judices, hanc audaciam!

Cic. Verr. 2, 5, 25, § 62:

hocine hic pacto potest Inhibere imperium magister?

Plaut. Bacch. 3, 3, 43:

o Juppiter, hoscine mores!

Ter. Ad. 4, 7, 40:

hacine victoria sola aut hac praeda contenti estis futuri,

Liv. 10, 17, 5; Ter. Hec. 3, 1, 3;

so in the shorter form, hicne,

Cic. Rosc. Am. 48, 141:

ex hocne equo,

id. Fat. 3, 5:

cum hocne,

id. Att. 9, 7, 3:

ex hacne natura,

id. Tusc. 1, 25, 62: haece locutus, Enn. ap. Gell. 12, 4 (Ann. v. 239 Vahl.) al.—So, Fortuna hujusce diei, as a particular deity, Cic. Leg. 2, 11, 28; Plin. 34, 8, 19, § 54;

in inscrr. also written HVIVSQVE DIEI,

Inscr. Orell. 5; cf.:

HVIVSQ. LOCI,

id. ib. 1580; 2300;

and HOIVSQVE AEDIS ERGO,

id. ib. 2488.—

With other pronouns:

hos eosdem motus perturbationes dixerimus,

Cic. Tusc. 3, 4, 7; cf.:

cum idem hoc visum diceretur,

id. Rep. 1, 14:

hoc idem fit in reliquis civitatibus,

Caes. B. G. 7, 15, 2; id. B. C. 1, 74, 5; Quint. 8, 4, 17:

haec eadem centurionibus tribunisque militum mandabant,

Caes. B. G. 7, 17 fin.:

haec eadem genera,

Quint. 6, 3, 54:

hoc ipsum civile jus,

Cic. Rep. 1, 2:

sed hoc ipsum ex superiore pendet quaestione,

Quint. 2, 1, 8; 8, 3, 45:

ad hunc eum ipsum,

Cic. Ac. 1, 1, 2 Goer. N. cr.; cf.:

idem hoc ipsum,

id. Tusc. 5, 9, 26:

huic illi legato,

id. Fl. 22, 52:

hunc illum fatis Portendi generum,

Verg. A. 7, 255; cf.:

hic est enim ille vultus semper idem, quem, etc.,

Cic. Tusc. 3, 15, 31:

hic est ille status quantitatis,

Quint. 7, 4, 15: haec est illa, quae deinôsis vocatur, id. 6, 2, 24:

hujus istius facti stultitia,

Cic. Rab. Post. 9, 24:

ista haec epigrammata,

Sid. Ep. 2, 10: hunc talem virum, Cic. fil. ap. Cic. Fam. 16, 21, 3:

callidum quendam hunc,

Cic. de Or. 1, 50, 218.—

Opp. to ille, iste, less freq. to hic, alter, alius, etc., this, the latter, to indicate the nearer object (which is to be determined not so much by the phraseology as by the thought; so that hic may refer to that noun whose position in the sentence is the more remote, but which is the most closely connected with the speaker, and of the most importance to him, in which case it is to be rendered by that, the former, etc.):

ejusdem esse, qui in illa re peccarit, hoc quoque admisisse,

Cic. Inv. 2, 16, 50:

in his undis et tempestatibus ad summam senectutem maluit jactari, quam in illa tranquillitate atque otio jucundissime vivere,

id. Rep. 1, 1:

si deerunt haec remedia, ad illa declinandum est,

Quint. 7, 2, 30:

cum hic testamento, ille proximitate nitatur,

id. 3, 6, 95:

in his judicem sibi, in illis alii credere,

id. 5, 7, 33:

haec pars perorationis accusatori patronoque ex aequo communis est. Affectibus quoque iisdem fere utuntur: sed varius hic, ille saepius ac magis,

id. 6, 1, 8; cf. id. 6, 2, 12; 17:

cum tu ista caelestia de Scipione quaesieris, ego autem haec, quae videntur ante oculos, esse magis putem quaerenda,

Cic. Rep. 1, 19; id. Fam. 2, 11, 1:

iisdem enim hic sapiens, de quo loquor, oculis, quibus iste vester, caelum, terram, mare intuebitur,

id. Ac. 2, 33, 105:

si hoc loco scripsisset, isto verbo usus non esset, non isto loco verbum istud collocasset,

id. Inv. 2, 41, 121:

has igitur tot sententias ut omittamus, haec nunc videamus, quae diu multumque defensa sunt,

id. Ac. 2, 42, 130:

Caesar facile diceret: Hic versus Plauti non est, hic est,

this... that, id. Fam. 9, 16, 4:

ego hoc dico. adversarius hoc,

Quint. 4, 4, 8:

vendidit hic auro patriam... Hic thalamum invasit natae,

Verg. A. 6, 621 sq.:

hi molium objectus, hi proximas scaphas scandere,

Tac. A. 14, 8:

quid responsuri sint adversarii his et his... cum sciret haec et haec,

Quint. 6, 1, 3 sq.:

interim quaeritur: hoc an hoc? furtum an sacrilegium?

id. 7, 3, 9:

alter (Roscius) plurimarum palmarum vetus ac nobilis gladiator habetur, hic autem nuper se ad eum lanistam contulit,

Cic. Rosc. Am. 6, 17:

occupat hic collem, cymba sedet alter adunca,

Ov. M. 1, 293.—

Referring to that which in the speaker's mind is the nearer object, although by the position of the words it is the more remote: quam ob rem cave Catoni anteponas ne istum quidem ipsum, quem Apollo sapientissimum judicavit (i. e. Socratem): Hujus enim (i. e. Catonis, of the former) facta, illius (i. e. Socratis) dicta laudantur, Cic. Lael. 2, 10; id. Rosc. Com. 2, 7:

hanc posteriorem (artem) et Stoici et Peripatetici, priorem autem illi (i. e. Peripatetici) egregie tradiderunt, hi (i. e. Stoici) ne attigerunt quidem,

id. Fin. 4, 4, 10:

hoc Cicero atque Asinius certatim sunt usi: pro Scauro hic, ille pro filio,

Quint. 6, 1, 21; 3, 10, 1:

melior tutiorque est certa pax quam sperata victoria: haec in tua, illa in deorum manu est,

the former... the latter, Liv. 30, 30, 19:

quocumque aspicio, nihil est, nisi pontus et aer: Fluctibus hic tumidus, nubibus ille minax,

Ov. Tr. 1, 2, 24; id. M. 1, 697.—

In the neutr. sing. subst., with gen.:

quid hoc hominist?

Plaut. Am. 2, 1, 26; cf. Ter. Eun. 3, 4, 8:

quid hoc morbi est?

id. ib. 2, 1, 19:

quid hoc est negoti?

id. Ad. 4, 5, 71; cf. id. Eun. 3, 4, 6:

hoc fructi pro labore ab his fero,

id. Ad. 5, 4, 16:

edormiscam hoc villi,

id. ib. 5, 2, 11:

hoc commodi est, quod, etc.,

Cic. Rosc. Am. 32, 91:

hoc copiarum in Hispanias portatum est,

Liv. 42, 18, 7:

hoc servitutis injunxisse, ut, etc.,

id. 5, 2, 8:

hoc intervalli datum res tranquillas in urbe fecit,

id. 3, 25, 4:

hoc consilii,

id. 5, 39, 6:

hoc solacii,

id. 30, 13, 13:

hoc noctis,

Plaut. Am. 1, 1, 2; 11; 136.—

Hoc with verbs impers., pleonast. as a subject (ante-class.):

eamus, Amphitruo: lucescit hoc jam,

there is daybreak, Plaut. Am. 1, 3, 45: luciscit hoc jam, [p. 853] Ter. Heaut. 3, 1, 1:

lucet hoc,

Plaut. Mil. 2, 2, 63; cf. id. Curc. 1, 3, 26.—

Pregn. (qs. pointing to something with the finger), this, this... here (ante-class. and poet.); most freq. of the speaker himself, like the Gr. hode, for ego:

hic homost omnium hominum praecipuos,

Plaut. Trin. 5, 1, 1:

hic si quid nobis forte adversi evenerit, tibi erunt parata verba, huic homini verbera,

Ter. Heaut. 2, 3, 115; so,

huic homini, i. q. mihi,

Plaut. Ep. 1, 2, 38:

hic homo, i. q. ego,

id. Curc. 2, 1, 33:

hunc hominem, i. q. me,

Plaut. Bacch. 4, 4, 1; Hor. S. 1, 9, 47; cf.:

vin' tu huic seni auscultare?

Ter. Ad. 5, 7, 8; id. And. 2, 1, 10; Tib. 2, 6, 7:

haec res,

my property, Plaut. Trin. 2, 4, 106:

hunc in collum,

my neck, id. Pers. 4, 6, 9 Brix (Ritschl, huc): ni haec praesensisset canes, this dog, = ego, id. Trin. 1, 2, 135 Brix ad loc.—In neutr. absol.: tu quod te posterius purges hanc injuriam mihi nolle Factam esse, hujus non faciam, not so much, i. e. not the least, Ter. Ad. 2, 1, 9.—

With reference to time, of this time, now present, actual, this:

cena hac annona est sine sacris hereditas,

in the present scarcity, Plaut. Trin. 2, 4, 83:

sed nondum haec, quae nunc tenet saeculum, neglegentia deum venerat,

Liv. 3, 20:

his temporibus,

Cic. Fam. 13, 77, 1:

M. Cato, hujus nostri Catonis pater,

id. Off. 3, 16, 66; cf.:

si potius ad antiquorum diligentiam, quam ad horum luxuriam dirigas aedificationem,

Varr. R. R. 1, 13, 6 sq.:

etenim qui haec vituperare volunt, Chrysogonum tantum posse queruntur,

the present times, Cic. Rosc. Am. 48, 138:

ne horum quidem magnificentia operum,

Liv. 1, 55 fin.;

very rarely of time just ended: ante hos annos quadraginta,

Plin. 14, 22, 28, § 143:

ante hos sex menses,

Phaedr. 1, 1, 10:

ante hoc triduum,

Front. Ep. ad M. Caes. 2, 5 init.; Aug. Serm. 270, 3.

Very freq. referring to a thought that follows, and which may be expressed by a relative sentence, or by a sentence denoting the object, cause, or effect; with qui, quae, quod, an acc. and inf., quod, ut, ne, etc. (more clearly indicative than the determinative, is, ea, id; though freq. confounded with it in MSS. and editt.).

With relat. clause:

Qui hodie fuerim liber, eum nunc potivit pater Servitutis: hic, qui verna natust, conqueritur,

Plaut. Am. 1, 1, 24; cf.:

eos, qui, etc.... his, qui, etc.... longe duco esse anteponendos,

Cic. Rep. 1, 2:

neque his contentus sum, quae de ista consultatione scripta nobis summi ex Graecia homines reliquerunt, neque ea, quae mihi videntur, anteferre illis audeo,

id. ib. 1, 22:

non est tibi his solis utendum existimationibus ac judiciis, qui nunc sunt, hominum, sed iis etiam, qui futuri sunt,

id. Q. Fr. 1, 1, 15, § 43:

quis hic est homo, quem ante aedis video hoc noctis?

Plaut. Am. 1, 1, 136:

unde in laboribus et periculis fortitudo? nempe ab his, qui, etc.,

Cic. Rep. 1, 2; 1, 17:

haec quae sunt in hoc genere,

id. ib. 1, 11:

mundus hic totus, quod domicilium di nobis dederunt,

id. ib. 1, 13:

hoc autem sphaerae genus, in quo, etc.,

id. ib. 1, 14;

1, 16: in his libris, quos legistis,

id. Leg. 1, 9, 27; cf. id. Div. 1, 3, 5:

quam quisque norit artem, in hac se exerceat,

id. Tusc. 1, 18, 41 et saep.:

lepide ipsi hi sunt capti, suis qui filiis fecere insidias,

Plaut. Bacch. 5, 2, 90; cf. Cic. Tusc. 2, 1, 3; id. N. D. 1, 40, 113:

servi, qui, cum culpa carint, tamen malum Metuont, hi solent esse eris utibiles,

Plaut. Most. 4, 2, 2 sq.; cf. Cic. Rep. 1, 19:

de Bruti amore etsi mihi nihil novi adfers: tamen hoc audio libentius, quo saepius,

id. Att. 13, 36 fin.; cf.:

is porro, quo generosior celsiorque est, hoc majoribus velut organis commovetur,

Quint. 1, 2, 30:

hoc primum videamus, quidnam sit, de altero sole quod nuntiatum est in senatu, etc.,

Cic. Rep. 1, 10; 1, 24:

mire tractat hoc Cicero pro Milone quae facturus fuerit Clodius, si praeturam invasisset,

Quint. 9, 2, 41.—

With acc. and inf.:

erat tunc haec nova et ignota ratio, solem lunae oppositum solere deficere,

Cic. Rep. 1, 16:

sed hoc vir excellenti providentia sensit ac vidit, non esse opportunissimos situs maritimos urbibus iis, quae, etc.,

id. ib. 2, 3:

hoc tantum admiror, Flavum, etc.,

Quint. 7, 4, 40; 11, 1, 22:

unum hoc definio, tantam esse necessitatem virtutis, etc.,

Cic. Rep. 1, 1: hoc simul accipe dictum: Quorum..., Eorundem libertati me parcere certum est, Enn. ap. Cic. Off. 1, 12, 38 (Ann. v. 204 Vahl.); cf.

with appositive clause: sic hoc proloquar: Principio, ut illo advenimus, Continuo Amphitruo delegit viros, etc.,

Plaut. Am. 1, 1, 48:

ut hoc: Non debes alienam uxorem optare,

Quint. 7, 1, 25; cf. id. 9, 4, 97; 9, 2, 32.—

With quod or quia:

maxime hoc mihi mirum videri solet, quod, qui tranquillo mari gubernare se negent posse, etc.,

Cic. Rep. 1, 6:

quaesierat ex me Scipio, quidnam sentirem de hoc, quod duo soles visos esse constaret,

id. ib. 1, 13; Quint. 9, 1, 1:

propter hoc ipsum ostendenda non sunt, quod apparent,

id. 12, 9, 6:

nostri primo integris viribus fortiter repugnare... sed hoc superari, quod diuturnitate pugnae, etc.,

in this that, herein that, Caes. B. G. 3, 4, 3; cf. Quint. 8, 3, 30:

hoc ipso fidem detrahimus illis, quod sint tam gravia,

id. 9, 2, 53:

hoc ipso, quod,

id. 4, 1, 54; 5, 11, 41; 6, 2, 16 et saep.: consilio vestro utar libenter, et hoc libentius, quod, etc., Caes. ap. Cic. Att. 9, 8, C, 1; cf.:

id hoc facilius eis persuasit, quod undique loci natura Helvetii continentur,

Caes. B. G. 1, 2, 3:

hoc esse miseriorem gravioremque fortunam Sequanorum quam reliquorum, quod soli, etc.,

id. ib. 1, 32, 4; Quint. 5, 7, 22:

hoc magis, quod (al. quia) illic ut litigatores loquimur frequentius,

id. 6, 2, 36:

hoc sese excruciat animi, Quia leno ademit cistulam ei,

Plaut. Rud. 2, 3, 57:

quod hoc etiam mirabilius debet videri, quia, etc.,

Cic. de Or. 1, 3, 12; cf.:

hoc sunt exempla potentiora, quia, etc.,

Quint. 10, 1, 15.—

With ut or ne:

nunc hoc me orare a vobis jussit Juppiter, ut conquistores, etc.,

Plaut. Am. prol. 64; cf.:

hoc quoque etiam mihi in mandatis dedit, Ut conquistores, etc.,

id. ib. 81:

atque hoc evenit In labore atque in dolore, ut mors obrepat interim,

id. Ps. 2, 3, 19:

nec enim hoc suscepi, ut, etc.... neque hoc polliceor me facturum, ut, etc.,

Cic. Rep. 1, 24:

neque enim hac nos patria lege genuit aut educavit, ut... sed ut, etc.,

id. ib. 1, 4;

for which: homines sunt hac lege generati, qui tuerentur, etc.,

id. ib. 6, 15:

quare hoc animo in nos esse debebis, ut aetas nostra, etc.,

id. Fam. 2, 1 fin.; id. Off. 3, 5, 22; id. Rep. 1, 12:

plurimum in hoc laboris exhausimus, ut ostenderemus, etc.,

Quint. 8 praef. § 6; cf.:

habenda fides est vel in hoc, ut, etc.,

id. 11, 2, 51; so,

in hoc, ut,

id. 6, 3, 15; 10, 3, 29: hoc erit tibi argumentum semper in promptu situm: Ne quid exspectes amicos, quod tute agere possies, Enn. ap. Gell. 2, 29 fin. (Sat. v. 37 Vahl.); so,

in hoc scilicet, ne suspectus his foret,

Vell. 2, 41 fin. —

Hoc est serves to annex a more particular explanation of what has been said, that is, that is to say, namely:

in hac causa dicam de eo prius, quod apud vos plurimum debet valere, hoc est, de voluntate eorum, quibus injuriae factae sunt,

Cic. Div. in Caecil. 4, 11:

quadriennium, hoc est, ex quo tempore fundus veniit,

id. Caecin. 7, 19; 34, 100:

cum honos agebatur amplissimus familiae vestrae, hoc est, consulatus parentis tui,

id. Sull. 17, 49; id. Fam. 5, 12, 8:

primum quaero, qua ratione Naevius susceptum negotium non transegerit, hoc est, cur bona non vendiderit,

id. Quint. 24, 76 et saep.—Sarcastically:

ut haberet (Clodius) ad praeturam gerendam, hoc est, ad evertendam rem publicam plenum annum,

Cic. Mil. 9, 24:

at quam crebro usurpat Et consul et Antonius! Hoc est dicere: Et consul et homo impudicissimus, Et consul et homo nequissimus,

id. Phil. 2, 28, 70.—

Hoc est or ĕrat, quod, with the accessory idea of indignation or reproach, is or was it for this that, etc.:

hoc erat, alma parens, quod me per tela, per ignis Eripis, ut mediis hostem in penetralibus... cernam?

Verg. A. 2, 664; Petr. 93.—Hence,

hāc, in this place, on this side, this way, here (class.): nunc Juppiter hac stat, Enn. ap. Macr. S. 6, 1 (Ann. v. 263 Vahl.); imitated by Verg. A. 12, 565: Ar. Hac quidem non venit. Le. Angiporto Illac per hortum circuit clam, Plaut. As. 3, 3, 151:

nunc hac An illac eam, incerta sum consili,

id. Rud. 1, 3, 30:

plenus rimarum sum: hac atque illac perfluo,

Ter. Eun. 1, 2, 25; cf.:

hac illac circumcursa,

id. Heaut. 3, 2, 1; and: mox hac atque illa rapti, Tac. Agr. 28:

sequere hac, reducam te ubi fuisti,

this way, hither, Plaut. Capt. 3, 5, 106; id. As. 4, 2, 1; id. Men. 4, 1, 4; id. Poen. 1, 2, 116; id. Rud. 1, 2, 94; cf.:

sequere hac me intus ad Glycerium nunc,

Ter. And. 5, 6, 14:

sequere me ergo hac intro,

id. Ad. 4, 3, 18:

i hac mecum intro,

Plaut. Bacch. 5, 2, 56; 62; Ter. Ad. 4, 2, 35 sq.:

quin igitur ad illa spatia nostra pergimus?... Nos vero: et hac quidem adire si placet, per ripam et umbram,

Cic. Leg. 1, 4, 14:

ab oppido declivis locus tenui fastigio vergebat. Hac nostris erat receptus,

Caes. B. C. 1, 45, 5; 2, 2, 3.—Hac-hac, for hac-illac ( poet.):

namque videbat, uti bellantes Pergama circum Hac fugerent Grai, Hac Phryges,

Verg. A. 1, 467 sq.; Prop. 1, 3, 13; rarely in full form with the interrog. particle ne:

utrum hacin feriam an ab laeva latus?

Plaut. Cist. 3, 10 (cf. Ladewig, Anal. Scaen. p. 22). —

hīc (old form heic; and with the interrog. part. ne, hicine), adv. loci, in this place, here.

In space.

Lit.:

hos quos videtis stare hic captivos duos, etc.... Senex qui hic habitat, etc.,

Plaut. Capt. prol. 1 sq.:

ego jam dudum hic adsum,

Ter. Eun. 4, 6, 5:

quem praestolare hic ante ostium?

id. ib. 5, 6, 5:

hic propter hunc adsiste,

id. Ad. 2, 1, 15:

hic tui omnes valent,

Cic. Fam. 6, 20, 3:

non modo hic, ubi, etc... sed, ubicumque, etc.,

id. Verr. 2, 5, 55, § 143:

mons ibi arduus Nomine Parnasus... hic ubi Deucalion... parva rate vectus adhaesit,

Ov. M. 1, 319:

hic (sc. Carthagine) illius (Junonis) arma, Hic currus fuit,

Verg. A. 1, 16 et saep.: Pa. Philocomasium hicine etiam nunc est? Pe Quom exibam, hic erat, Plaut. Mil. 2, 2, 25; cf.: Ch. Ubi ego sum? hicine an apud mortuos? Eut. Neque apud mortuos neque hic es, id. Merc. 3, 4, 17:

hicine,

id. Cist. 1, 1, 21; 4, 2, 80; Ter. Ad. 2, 1, 29 al.: Da. Cedo fenus, redde fenus, fenus reddite, etc.... Tr. Fenus illic, fenus hic, Plaut. Most. 3, 1, 76:

facile hic plus mali est, quam illic boni,

Ter. And. 4, 3, 5; cf. id. Hec. 2, 1, 20:

hic segetes, illic veniunt felicius uvae,

Verg. G. 1, 54:

hic, illic, ubi mors deprenderat, exhalantes,

Ov. M. 7, 581 (cf. Krebs, Antibarb. p. 519).—With gen.:

hic proxume viciniae,

in this neighborhood, Plaut. Mil. 2, 3, 2:

modo vidi virginem hic viciniae miseram,

Ter. Phorm. 1, 2, 45.—With ne: hicine libertatem aiunt aequam esse omnibus? is it here that, etc., Ter. Ad. 2, 1, 29 (cf. hic, I. B. fin.).—

Transf., in this affair, on this occasion, in this particular, herein, here:

hic, quantum in bello fortuna possit, cognosci potuit,

Caes. B. G. 6, 35, 2; Cic. Verr. 1, 16, 49:

hic tu tabulas desideras Heracliensium publicas,

id. Arch. 4, 8; cf.:

hic vos dubitabitis, judices,

id. Verr. 2, 2, 44, § 109:

hic miramur, hunc hominem tantum excellere ceteris? etc.,

id. de Imp. Pomp. 13, 39:

hic jam plura non dicam,

id. ib. 9, 24; id. Planc. 41, 99; id. Verr. 2, 1, 26, § 66 (cf. II. fin. infra):

hic, ubi opus est, non verentur: illic, ubi nihil opus est, ibi verentur,

Ter. And. 4, 1, 14:

ut cum hic tibi satisfecerimus, istic quoque nostram in te benevolentiam navare possimus,

Cic. Fam. 3, 10, 3.—Referring to the noun whose position in the sentence is the most remote (cf. I. D. 2.):

alterius ducis causa melior videbatur, alterius erat firmior: hic omnia speciosa, illic valentia,

Vell. 2, 49, 3.—

Of time, i. q. nunc or tum, now, here; then, hereupon, at this time, at this juncture:

hic reddes omnia,

Ter. And. 2, 3, 15:

hic ego quid praedicem?

Cic. Sest. 5, 12; id. Cat. 1, 10, 26:

hic cum uterque me intueretur,

id. Fin. 2, 1, 1; so,

hic cum,

id. Tusc. 5, 20, 60; Nep. Milt. 3, 3:

hic tum Fabricius frequentes eos ad me domum adduxit,

Cic. Clu. 17, 49; so, hic tum, id. ib 20, 56; 27, 73; id. Verr. 2, 1, 26 §

66 al.: hic regina gravem poposcit pateram,

Verg. A. 1, 728.—So very freq. to introduce the beginning of a speech: hic Laelius (inquit); hic Philus;

hic Scipio, etc.,

Cic. Rep. 1, 13, 23; 24 sq.; id. Fam. 1, 9, 10; 3, 8, 3; 5, 15, 4; id. Ac. 2, 4, 10; id. de Or. 2, 50, 202; Verg. A. 9, 246 et saep.—

huc (access. form hoc), v. huc.