-
1 commodus
commodus adj. with comp. and sup. [cum- + modus], with due measure, full, complete, of full weight: cyathis commodis miscentur pocula, H.— Of things, suitable, fit, convenient, opportune, commodious, easy, appropriate, favorable, friendly: curationi omnia commodiora, L.: seges commoda Baccho, V.: hoc meae commodum famae arbitror, T.: lex omnibus, L.: commodissima belli ratio, Cs.: ad cursūs vestis, O.: longius ceterum commodius iter, L.: commodissimus in Britanniam transiectus, Cs.: tempus, opportune, T.: commodiore iudicio.—In the phrase commodum est, it pleases, is agreeable: si id non commodum est, T.: iudices quos commodum ipsi fuit dedit.—Of persons, serving, useful, serviceable, pleasant, agreeable, obliging, neighborly, friendly, polite, affable, gentle: Catone commodior: aliis inhumanus, isti uni commodus: meis sodalibus, H. — Poet., of iambie verse: spondeos in iura paterna recepit Commodus, kindly, H.* * *commoda -um, commodior -or -us, commodissimus -a -um ADJsuitable, convenient, obliging; opportune/timely; favorable/lucky; advantageous; standard, full weight/size/measure; desirable, agreeable; good (health/news) -
2 Commodus
1. I.Object., complete, perfect, of full weight or measure, fit, suitable, due, proper, etc. (mostly poet. or in post-Aug. prose;II.most freq. in Plaut.): statura,
a tall stature, Plaut. As. 2, 3, 21:capillus,
id. Most. 1, 3, 98:viginti argenti minae,
full twenty, id. As. 3, 3, 134 (cf. id. ib. 3, 3, 144: minae bonae); id. Merc. 2, 3, 101:talentum argenti,
id. Rud. 5, 2, 31; Lucil. ap. Non. p. 266, 27:novem cyathis commodis miscentur pocula,
Hor. C. 3, 19, 12:alimenta,
Dig. 34, 1, 16, § 1:capitis valetudo commodior,
more firm, Cels. 8, 1; Quint. 6, 3, 77;and transf. to the person: vivere filium atque etiam commodiorem esse,
to be better, Plin. Ep. 3, 16, 4.—Subject., suitable, fit, convenient, opportune, commodious, easy, appropriate for some one or something, favorable, friendly to (in every period and species of composition); constr. with dat. or absol., rarely with ad (v. the foll.).A.Of things.1.With dat.a.Of the purpose or use:b.curationi omnia commodiora,
Liv. 30, 19, 5:nec pecori opportuna seges nec commoda Baccho,
Verg. G. 4, 129.—Of the person:2.hoc et vobis et meae commodum famae arbitror,
Ter. Hec. 4, 2, 9:quod erit mihi bonum et commodum,
id. Phorm. 1, 2, 81:nulla lex satis commoda omnibus est (corresp. with prodesse),
Liv. 34, 3, 5:primordia eloquentiae mortalibus,
Tac. Or. 12:hanc sibi commodissimam belli rationem judicavit,
Caes. B. C. 3, 85:quae sit stella homini commoda, quaeque mala,
Prop. 2 (3), 27, 4.—Absol.:3.hiberna,
Liv. 42, 67, 8:longius ceterum commodius iter,
id. 22, 2, 2; cf.:commodissimus in Britanniam transjectus,
Caes. B. G. 5, 2:commodius anni tempus,
Cic. Att. 9, 3, 1; cf. Ter. And. 5, 2, 3:faciliore ac commodiore judicio,
Cic. Caecin. 3, 8:litterae satis commodae de Britannicis rebus,
id. Q. Fr. 3, 1, 7, § 25:mores,
id. Lael. 15, 54:commodissimum esse statuit, omnes naves subduci, etc.,
Caes. B. G. 5, 11.—With or without dat. pers. in the phrase commodum est, it pleases, is agreeable, = libet:4.proinde ut commodum est,
Plaut. Am. 2, 1, 8; 3, 1, 2: dum erit commodum, Ter. Ad. 1, 2, 38:si id non commodum est,
id. Eun. 3, 2, 49; id. Phorm. 5, 8, 37; Cic. Verr. 2, 2, 13, § 33 Ascon.; 2, 2, 16, § 39; 2, 1, 26, § 65; 2, 3, 70, § 165; id. Div. 1, 49, 111; id. de Or. 3, 23, 87; Plin. Pan. 48, 1:id si tibi erit commodum, cures velim,
Cic. Att. 13, 48, 2; Cels. 4, 4; 4, 22.—With ad and acc. of purpose (very rare):5.nec satis ad cursus commoda vestis Erat,
Ov. F. 2, 288.—With sup. in u (rare):B.hoc exornationis genus... commodum est auditu,
Auct. Her. 4, 18, 26.—Of persons, serving a neighbor or (more freq.) accommodating one ' s self to his wishes, useful, serviceable, pleasant, agreeable, obliging, neighborly, friendly, polite, affable, gentle, etc.:III.mihi commodus uni,
Hor. Ep. 1, 9, 9; cf. id. ib. 2, 1, 227:quemquamne existimas Catone commodiorem, communiorem, moderatiorem fuisse ad omnem rationem humanitatis?
Cic. Mur. 31, 66:commodior mitiorque,
id. Q. Fr. 1, 1, 13, § 39:Apronius, qui aliis inhumanus ac barbarus, isti uni commodus ac disertus,
id. Verr. 2, 3, 9, § 23:convivae,
Plaut. Poen. 3, 3, 2; cf.:commodus comissator,
Ter. Ad. 5, 2, 8; and:commodus meis sodalibus,
Hor. C. 4, 8, 1:homines,
Plaut. Ps. 1, 5, 28:mulier commoda, Faceta,
Ter. Heaut. 3, 2, 10; cf. id. And. 5, 2, 3.—In a double sense with I. supra:ubi tu commoda's, capillum commodum esse credito,
Plaut. Most. 1, 3, 98.— Poet., of the measure of iambic verse:spondeos in jura paterna recepit Commodus et patiens,
sharing the paternal rights with them, in a fraternal manner, Hor. A. P. 257.—Hence,Subst.: commŏdum, i, n.1.A convenient opportunity, favorable condition, convenience (rare, but in good prose):b.nostrum exspectare,
Cic. Att. 16, 2, 1:cum tamdiu sedens meum commodum exspectet,
id. ib. 14, 2, 3;12, 38, 1: velim aliquando, cum erit tuum commodum, Lentulum puerum visas,
when it shall be convenient for you, id. ib. 12, 28, 3.—More freq.,In the connection commodo meo, tuo, etc., per commodum, ex commodo, at, or according to my, thy, etc., convenience, conveniently, at one ' s leisure:2.etiamsi spatium ad dicendum nostro commodo vacuosque dies habuissemus,
according to our convenience, Cic. Verr. 1, 18, 56:quod commodo tuo fiat,
id. Fam. 4, 2, 4; 1, 1, 3; id. Att. 13, 48, 1: suo commodo me convenire, Caes. ap. Cic. ib. 14, 1, 2:ubi consul copias per commodum exponere posset,
Liv. 42, 18, 3:tamquam lecturus ex commodo,
Sen. Ep. 46, 1; Col. 12, 19, 3;so opp. festinanter,
id. 6, 2, 14.—Advantage, profit (very freq. in all periods and species of composition):b.commodum est, quod plus usus habet quam molestiae: bonum sincerum debet esse et ab omni parte innoxium,
Sen. Ep. 87, 36 sq.:ut malis gaudeant atque ex incommodis Alterius sua ut comparent commoda,
Ter. And. 4, 1, 4:ut ex illius commodo meum compararem commodum,
id. Heaut. 2, 4, 17; cf. id. Hec. 5, 3, 42; Cic. N. D. 1, 9, 23:cui tam subito tot congruerint commoda,
Ter. Eun. 5, 8, 3:(honestatem) ipsam suo splendore ad se animos ducere, nullo prorsus commodo extrinsecus posito, Cic. Ac. Fragm. ap. Aug. contr. Ac. 3, 7, 15 (IV. 2, p. 470 Orell.): sequi matris commodum,
Ter. Hec. 3, 5, 31:pacis,
Cic. de Or. 2, 82, 335:contra valetudinis commodum laborare,
to the injury of health, id. Mur. 23, 47:mea,
Hor. Ep. 1, 14, 37:in publica peccem,
id. ib. 2, 1, 3; cf.:populi commoda,
Nep. Phoc. 4, 1.—Specif., a reward, pay, stipend, salary, wages for public service: veteranorum, Brut. et Cass. ap. Cic. Fam. 11, 2, 3:c. d.omnibus provincialibus ornamentis commodisque depositis,
emoluments, id. Red. in Sen. 14, 35; Suet. Ner. 32; cf.:emeritae militiae,
id. Calig. 44; id. Aug. 49; cf. also id. Vit. 15; id. Galb. 12:militibus commoda dare,
Ov. A. A. 1, 131 sq.:tribunatus,
Cic. Fam. 7, 8, 1:missionum,
Suet. Aug. 49.—A useful thing, a good:e.commoda vitae,
Cic. Tusc. 1, 36, 87; Lucr. 3, 2; cf.:cetera opinione bona sunt... proprietas in illis boni non est. Itaque commoda vocentur,
Sen. Ep. 74, 17:inter commoda illas (divitias) numeratis: atqui eādem ratione ne commodum quidem erunt,
id. ib. 87, 29. —Sometimes commodo or per commodum, adverb. antith. to that which is [p. 382] injurious, without injury or detriment:3.ut regem reducas, quod commodo rei publicae facere possis,
Cic. Fam. 1, 1, 3:si per commodum reipublicae posset, Romam venisset,
Liv. 10, 25, 17.—Concr., = commodatum, that which is lent, a loan:B.qui forum et basilicas commodis hospitum, non furtis nocentium ornarent,
Cic. Verr. 2, 4, 3, § 6; cf. Isid. Orig. 5, 25, 16.—Advv.:1.commŏdum, adv. temp. (only in colloquial lang. and post-class. prose writers).a.At a fit time, just in time, at the very nick, at the very moment, opportunely, seasonably ( = opportune, eukairôs):b.ecce autem commodum aperitur foris,
Plaut. Mil. 4, 4, 61:commodum adveni domum,
id. Am. 2, 2, 37:orditur loqui,
id. Trin. 5, 2, 12:ipse exit Lesbonicus,
id. ib. 2, 3, 9: eukairôs ad me venit, cum haberem Dolabellam, Torquatus... commodum egeram diligentissime, Cic. Att. 13, 9, 1; Symm. Ep. 2, 47. —To designate a point of time that corresponds with another, or that just precedes it, just, just then, just now.(α).Absol.:(β).ad te hercle ibam commodum,
Plaut. Cas. 3, 4, 3; Ter. Phorm. 4, 3, 9:Taurus, sectatoribus commodum dimissis, sedebat, etc.,
Gell. 2, 2, 2:si istac ibis, commodum obviam venies patri,
just meet, Plaut. Merc. 1, 2, 107. —With postquam or (more freq.) with cum in a parallel clause:2.postquam me misisti ad portum cum luci simul, Commodum radiosus ecce sol superabat ex mari,
Plaut. Stich. 2, 2, 41:quom huc respicio ad virginem, Illa sese interea commodum huc advorterat,
Ter. Eun. 2, 3, 52:commodum discesseras heri, cum Trebatius venit,
Cic. Att. 13, 9, 1:emerseram commodum ex Antiati in Appiam, cum in me incurrit Curio,
id. ib. 2, 12, 2 B. and K. (al. commode); so with the pluperf. and a foll. cum, id. ib. 13, 19, 1; 13, 30, 2; 10, 16, 1; App. M. 1, p. 107, 15:adducitur a Veneriis Lollius commodum cum Apronius e palaestrā redisset,
Cic. Verr. 2, 3, 25, § 61 B. and K. (Zumpt, commode):cum jam filiae nostrae dies natalis appeteret, commodum aderant, quae muneri miseratis,
Symm. Ep. 3, 50. —commŏdŏ, adv. temp., = commodum, a., just in time, seasonably, just at this time (ante-class. and very rare): commodo eccum exit, Titin. ap. Charis. p. 177 P. (i. e. in tempore, Charis.): commodo de parte superiore descendebat, Sisenn. ib.: commodo dictitemus, Plaut. Fragm. ap. Charis. p. 174; cf. id. ib. p. 177.—3.commŏdē, adv.a.(Acc. to commodus, I.) Duly, properly, completely, rightly, well, skilfully, neatly, etc. (class.):b.suo quique loco viden' capillus satis compositu'st commode?
Plaut. Most. 1, 3, 97: commode amictus non sum, id. Fragm. ap. Gell. 18, 12, 3:saltare, Nep. praef. § 1: legere,
Plin. Ep. 5, 19, 3; cf. in comp., id. ib. 9, 34, 1:multa breviter et commode dicta,
Cic. Lael. 1, 1; cf. id. de Or. 1, 53, 227; id. Rosc. Am. 4, 9; Ter. Hec. 1, 2, 20; 1, 2, 33 al.:cogitare,
id. Heaut. prol. 14:audire,
Cic. Verr. 2, 3, 58, § 134:valere,
Plin. Ep. 3, 20, 11:feceris commode mihique gratum, si, etc.,
Cic. Att. 10, 3 fin.:commode facere, quod, etc.,
id. ib. 11, 7, 7; in comp.:commodius fecissent tribuni plebis, si, etc.,
id. Agr. 3, 1, 1.—In medic.:commode facere,
to do well, be beneficial, Cels. 4, 12.—(Acc. to commodus, II.)(α).Conveniently, suitably, opportunely, fitly, aptly, appropriately:(β).magis commode quam strenue navigavi,
Cic. Att. 16, 6, 1:ille satis scite et commode tempus ad te cepit adeundi,
id. Fam. 11, 16, 1:vos istic commodissime sperem esse,
id. ib. 14, 7, 2:explorat, quo commodissime itinere valles transiri possit,
Caes. B. G. 5, 49 fin.:hoc ego commodius quam tu vivo,
Hor. S. 1, 6, 110; cf.:consumere vitiatum commodius quam integrum,
id. ib. 2, 2, 91; Quint. 6, 3, 54:cui commodissime subjungitur,
id. 9, 3, 82; cf. id. 4, 1, 76.—In a friendly manner, pleasantly, gently, kindly:c.acceptae bene et commode eximus,
Plaut. Cas. 5, 1, 1; id. Poen. 1, 2, 190; Ter. Heaut. 3, 2, 48.—(Equiv. to commodum, adv. b.) Just, just at the moment when, etc.; only v.l. in the doubtful passages cited supra, commodum, b. fin.2.Commŏdus, i, m., a Roman cognomen; so L. Aelius Aurelius Commodus, Roman emperor, Lampr. Commod. 1 sq.; Eutr. 8, 15 al.—Hence,1.Commŏdĭā-nus, a, um, adj., of or pertaining to Commodus: horti, Lampr. Commod. 8:2.thermae,
Spart. Nigid. 6 al. —Commŏ-dĭus, a, um, adj., the same:3.Nonae,
Lampr. Commod. 12; cf. id. ib. 11.— -
3 commodus
1. I.Object., complete, perfect, of full weight or measure, fit, suitable, due, proper, etc. (mostly poet. or in post-Aug. prose;II.most freq. in Plaut.): statura,
a tall stature, Plaut. As. 2, 3, 21:capillus,
id. Most. 1, 3, 98:viginti argenti minae,
full twenty, id. As. 3, 3, 134 (cf. id. ib. 3, 3, 144: minae bonae); id. Merc. 2, 3, 101:talentum argenti,
id. Rud. 5, 2, 31; Lucil. ap. Non. p. 266, 27:novem cyathis commodis miscentur pocula,
Hor. C. 3, 19, 12:alimenta,
Dig. 34, 1, 16, § 1:capitis valetudo commodior,
more firm, Cels. 8, 1; Quint. 6, 3, 77;and transf. to the person: vivere filium atque etiam commodiorem esse,
to be better, Plin. Ep. 3, 16, 4.—Subject., suitable, fit, convenient, opportune, commodious, easy, appropriate for some one or something, favorable, friendly to (in every period and species of composition); constr. with dat. or absol., rarely with ad (v. the foll.).A.Of things.1.With dat.a.Of the purpose or use:b.curationi omnia commodiora,
Liv. 30, 19, 5:nec pecori opportuna seges nec commoda Baccho,
Verg. G. 4, 129.—Of the person:2.hoc et vobis et meae commodum famae arbitror,
Ter. Hec. 4, 2, 9:quod erit mihi bonum et commodum,
id. Phorm. 1, 2, 81:nulla lex satis commoda omnibus est (corresp. with prodesse),
Liv. 34, 3, 5:primordia eloquentiae mortalibus,
Tac. Or. 12:hanc sibi commodissimam belli rationem judicavit,
Caes. B. C. 3, 85:quae sit stella homini commoda, quaeque mala,
Prop. 2 (3), 27, 4.—Absol.:3.hiberna,
Liv. 42, 67, 8:longius ceterum commodius iter,
id. 22, 2, 2; cf.:commodissimus in Britanniam transjectus,
Caes. B. G. 5, 2:commodius anni tempus,
Cic. Att. 9, 3, 1; cf. Ter. And. 5, 2, 3:faciliore ac commodiore judicio,
Cic. Caecin. 3, 8:litterae satis commodae de Britannicis rebus,
id. Q. Fr. 3, 1, 7, § 25:mores,
id. Lael. 15, 54:commodissimum esse statuit, omnes naves subduci, etc.,
Caes. B. G. 5, 11.—With or without dat. pers. in the phrase commodum est, it pleases, is agreeable, = libet:4.proinde ut commodum est,
Plaut. Am. 2, 1, 8; 3, 1, 2: dum erit commodum, Ter. Ad. 1, 2, 38:si id non commodum est,
id. Eun. 3, 2, 49; id. Phorm. 5, 8, 37; Cic. Verr. 2, 2, 13, § 33 Ascon.; 2, 2, 16, § 39; 2, 1, 26, § 65; 2, 3, 70, § 165; id. Div. 1, 49, 111; id. de Or. 3, 23, 87; Plin. Pan. 48, 1:id si tibi erit commodum, cures velim,
Cic. Att. 13, 48, 2; Cels. 4, 4; 4, 22.—With ad and acc. of purpose (very rare):5.nec satis ad cursus commoda vestis Erat,
Ov. F. 2, 288.—With sup. in u (rare):B.hoc exornationis genus... commodum est auditu,
Auct. Her. 4, 18, 26.—Of persons, serving a neighbor or (more freq.) accommodating one ' s self to his wishes, useful, serviceable, pleasant, agreeable, obliging, neighborly, friendly, polite, affable, gentle, etc.:III.mihi commodus uni,
Hor. Ep. 1, 9, 9; cf. id. ib. 2, 1, 227:quemquamne existimas Catone commodiorem, communiorem, moderatiorem fuisse ad omnem rationem humanitatis?
Cic. Mur. 31, 66:commodior mitiorque,
id. Q. Fr. 1, 1, 13, § 39:Apronius, qui aliis inhumanus ac barbarus, isti uni commodus ac disertus,
id. Verr. 2, 3, 9, § 23:convivae,
Plaut. Poen. 3, 3, 2; cf.:commodus comissator,
Ter. Ad. 5, 2, 8; and:commodus meis sodalibus,
Hor. C. 4, 8, 1:homines,
Plaut. Ps. 1, 5, 28:mulier commoda, Faceta,
Ter. Heaut. 3, 2, 10; cf. id. And. 5, 2, 3.—In a double sense with I. supra:ubi tu commoda's, capillum commodum esse credito,
Plaut. Most. 1, 3, 98.— Poet., of the measure of iambic verse:spondeos in jura paterna recepit Commodus et patiens,
sharing the paternal rights with them, in a fraternal manner, Hor. A. P. 257.—Hence,Subst.: commŏdum, i, n.1.A convenient opportunity, favorable condition, convenience (rare, but in good prose):b.nostrum exspectare,
Cic. Att. 16, 2, 1:cum tamdiu sedens meum commodum exspectet,
id. ib. 14, 2, 3;12, 38, 1: velim aliquando, cum erit tuum commodum, Lentulum puerum visas,
when it shall be convenient for you, id. ib. 12, 28, 3.—More freq.,In the connection commodo meo, tuo, etc., per commodum, ex commodo, at, or according to my, thy, etc., convenience, conveniently, at one ' s leisure:2.etiamsi spatium ad dicendum nostro commodo vacuosque dies habuissemus,
according to our convenience, Cic. Verr. 1, 18, 56:quod commodo tuo fiat,
id. Fam. 4, 2, 4; 1, 1, 3; id. Att. 13, 48, 1: suo commodo me convenire, Caes. ap. Cic. ib. 14, 1, 2:ubi consul copias per commodum exponere posset,
Liv. 42, 18, 3:tamquam lecturus ex commodo,
Sen. Ep. 46, 1; Col. 12, 19, 3;so opp. festinanter,
id. 6, 2, 14.—Advantage, profit (very freq. in all periods and species of composition):b.commodum est, quod plus usus habet quam molestiae: bonum sincerum debet esse et ab omni parte innoxium,
Sen. Ep. 87, 36 sq.:ut malis gaudeant atque ex incommodis Alterius sua ut comparent commoda,
Ter. And. 4, 1, 4:ut ex illius commodo meum compararem commodum,
id. Heaut. 2, 4, 17; cf. id. Hec. 5, 3, 42; Cic. N. D. 1, 9, 23:cui tam subito tot congruerint commoda,
Ter. Eun. 5, 8, 3:(honestatem) ipsam suo splendore ad se animos ducere, nullo prorsus commodo extrinsecus posito, Cic. Ac. Fragm. ap. Aug. contr. Ac. 3, 7, 15 (IV. 2, p. 470 Orell.): sequi matris commodum,
Ter. Hec. 3, 5, 31:pacis,
Cic. de Or. 2, 82, 335:contra valetudinis commodum laborare,
to the injury of health, id. Mur. 23, 47:mea,
Hor. Ep. 1, 14, 37:in publica peccem,
id. ib. 2, 1, 3; cf.:populi commoda,
Nep. Phoc. 4, 1.—Specif., a reward, pay, stipend, salary, wages for public service: veteranorum, Brut. et Cass. ap. Cic. Fam. 11, 2, 3:c. d.omnibus provincialibus ornamentis commodisque depositis,
emoluments, id. Red. in Sen. 14, 35; Suet. Ner. 32; cf.:emeritae militiae,
id. Calig. 44; id. Aug. 49; cf. also id. Vit. 15; id. Galb. 12:militibus commoda dare,
Ov. A. A. 1, 131 sq.:tribunatus,
Cic. Fam. 7, 8, 1:missionum,
Suet. Aug. 49.—A useful thing, a good:e.commoda vitae,
Cic. Tusc. 1, 36, 87; Lucr. 3, 2; cf.:cetera opinione bona sunt... proprietas in illis boni non est. Itaque commoda vocentur,
Sen. Ep. 74, 17:inter commoda illas (divitias) numeratis: atqui eādem ratione ne commodum quidem erunt,
id. ib. 87, 29. —Sometimes commodo or per commodum, adverb. antith. to that which is [p. 382] injurious, without injury or detriment:3.ut regem reducas, quod commodo rei publicae facere possis,
Cic. Fam. 1, 1, 3:si per commodum reipublicae posset, Romam venisset,
Liv. 10, 25, 17.—Concr., = commodatum, that which is lent, a loan:B.qui forum et basilicas commodis hospitum, non furtis nocentium ornarent,
Cic. Verr. 2, 4, 3, § 6; cf. Isid. Orig. 5, 25, 16.—Advv.:1.commŏdum, adv. temp. (only in colloquial lang. and post-class. prose writers).a.At a fit time, just in time, at the very nick, at the very moment, opportunely, seasonably ( = opportune, eukairôs):b.ecce autem commodum aperitur foris,
Plaut. Mil. 4, 4, 61:commodum adveni domum,
id. Am. 2, 2, 37:orditur loqui,
id. Trin. 5, 2, 12:ipse exit Lesbonicus,
id. ib. 2, 3, 9: eukairôs ad me venit, cum haberem Dolabellam, Torquatus... commodum egeram diligentissime, Cic. Att. 13, 9, 1; Symm. Ep. 2, 47. —To designate a point of time that corresponds with another, or that just precedes it, just, just then, just now.(α).Absol.:(β).ad te hercle ibam commodum,
Plaut. Cas. 3, 4, 3; Ter. Phorm. 4, 3, 9:Taurus, sectatoribus commodum dimissis, sedebat, etc.,
Gell. 2, 2, 2:si istac ibis, commodum obviam venies patri,
just meet, Plaut. Merc. 1, 2, 107. —With postquam or (more freq.) with cum in a parallel clause:2.postquam me misisti ad portum cum luci simul, Commodum radiosus ecce sol superabat ex mari,
Plaut. Stich. 2, 2, 41:quom huc respicio ad virginem, Illa sese interea commodum huc advorterat,
Ter. Eun. 2, 3, 52:commodum discesseras heri, cum Trebatius venit,
Cic. Att. 13, 9, 1:emerseram commodum ex Antiati in Appiam, cum in me incurrit Curio,
id. ib. 2, 12, 2 B. and K. (al. commode); so with the pluperf. and a foll. cum, id. ib. 13, 19, 1; 13, 30, 2; 10, 16, 1; App. M. 1, p. 107, 15:adducitur a Veneriis Lollius commodum cum Apronius e palaestrā redisset,
Cic. Verr. 2, 3, 25, § 61 B. and K. (Zumpt, commode):cum jam filiae nostrae dies natalis appeteret, commodum aderant, quae muneri miseratis,
Symm. Ep. 3, 50. —commŏdŏ, adv. temp., = commodum, a., just in time, seasonably, just at this time (ante-class. and very rare): commodo eccum exit, Titin. ap. Charis. p. 177 P. (i. e. in tempore, Charis.): commodo de parte superiore descendebat, Sisenn. ib.: commodo dictitemus, Plaut. Fragm. ap. Charis. p. 174; cf. id. ib. p. 177.—3.commŏdē, adv.a.(Acc. to commodus, I.) Duly, properly, completely, rightly, well, skilfully, neatly, etc. (class.):b.suo quique loco viden' capillus satis compositu'st commode?
Plaut. Most. 1, 3, 97: commode amictus non sum, id. Fragm. ap. Gell. 18, 12, 3:saltare, Nep. praef. § 1: legere,
Plin. Ep. 5, 19, 3; cf. in comp., id. ib. 9, 34, 1:multa breviter et commode dicta,
Cic. Lael. 1, 1; cf. id. de Or. 1, 53, 227; id. Rosc. Am. 4, 9; Ter. Hec. 1, 2, 20; 1, 2, 33 al.:cogitare,
id. Heaut. prol. 14:audire,
Cic. Verr. 2, 3, 58, § 134:valere,
Plin. Ep. 3, 20, 11:feceris commode mihique gratum, si, etc.,
Cic. Att. 10, 3 fin.:commode facere, quod, etc.,
id. ib. 11, 7, 7; in comp.:commodius fecissent tribuni plebis, si, etc.,
id. Agr. 3, 1, 1.—In medic.:commode facere,
to do well, be beneficial, Cels. 4, 12.—(Acc. to commodus, II.)(α).Conveniently, suitably, opportunely, fitly, aptly, appropriately:(β).magis commode quam strenue navigavi,
Cic. Att. 16, 6, 1:ille satis scite et commode tempus ad te cepit adeundi,
id. Fam. 11, 16, 1:vos istic commodissime sperem esse,
id. ib. 14, 7, 2:explorat, quo commodissime itinere valles transiri possit,
Caes. B. G. 5, 49 fin.:hoc ego commodius quam tu vivo,
Hor. S. 1, 6, 110; cf.:consumere vitiatum commodius quam integrum,
id. ib. 2, 2, 91; Quint. 6, 3, 54:cui commodissime subjungitur,
id. 9, 3, 82; cf. id. 4, 1, 76.—In a friendly manner, pleasantly, gently, kindly:c.acceptae bene et commode eximus,
Plaut. Cas. 5, 1, 1; id. Poen. 1, 2, 190; Ter. Heaut. 3, 2, 48.—(Equiv. to commodum, adv. b.) Just, just at the moment when, etc.; only v.l. in the doubtful passages cited supra, commodum, b. fin.2.Commŏdus, i, m., a Roman cognomen; so L. Aelius Aurelius Commodus, Roman emperor, Lampr. Commod. 1 sq.; Eutr. 8, 15 al.—Hence,1.Commŏdĭā-nus, a, um, adj., of or pertaining to Commodus: horti, Lampr. Commod. 8:2.thermae,
Spart. Nigid. 6 al. —Commŏ-dĭus, a, um, adj., the same:3.Nonae,
Lampr. Commod. 12; cf. id. ib. 11.— -
4 commodus
proper, fit, commodius -
5 in-commodus
in-commodus adj. with comp. and sup, inconvenient, unsuitable, unfit, unseasonable, troublesome, disagreeable: iter, T.: non incommoda aestate statio, Cs.: valetudo: non incommodiore loco, quam, etc.: severitas morum, L.: navigare incommodumst, T.: aestimatio aratori: naves propugnatoribus, L.: in rebus eius incommodissimis: patrem incommodum esse filio, troublesome. -
6 per-commodus
per-commodus adj., very suitable, highly opportune: ipsis castris, L. -
7 con vanidad
= vainlyEx. Despite efforts by cooler heads to save Rome from ruin, Commodus vainly declared himself a god and killed anyone who posed a threat to him.* * *= vainlyEx: Despite efforts by cooler heads to save Rome from ruin, Commodus vainly declared himself a god and killed anyone who posed a threat to him.
-
8 presuntuosamente
adv.1 presumptuously, arrogantly.2 presumingly, conceitedly, vainly.* * *ADV (=con vanidad) conceitedly, presumptuously; (=con pretensión) pretentiously* * *= pretentiously, vainly, grandly.Ex. A 'reading list' or a 'select list' would be a more accurate descriptor of many items pretentiously labelled 'bibliographies'.Ex. Despite efforts by cooler heads to save Rome from ruin, Commodus vainly declared himself a god and killed anyone who posed a threat to him.Ex. Limbaugh grandly announced on his radio program that he might not support the Republican nominee, as none pass his conservative litmus test.* * *= pretentiously, vainly, grandly.Ex: A 'reading list' or a 'select list' would be a more accurate descriptor of many items pretentiously labelled 'bibliographies'.
Ex: Despite efforts by cooler heads to save Rome from ruin, Commodus vainly declared himself a god and killed anyone who posed a threat to him.Ex: Limbaugh grandly announced on his radio program that he might not support the Republican nominee, as none pass his conservative litmus test.* * *(con pretensión) pretentiously; (con engreimiento) conceitedly, vainly -
9 vanidosamente
adv.vainly, conceitedly.* * *= vainly.Ex. Despite efforts by cooler heads to save Rome from ruin, Commodus vainly declared himself a god and killed anyone who posed a threat to him.* * *= vainly.Ex: Despite efforts by cooler heads to save Rome from ruin, Commodus vainly declared himself a god and killed anyone who posed a threat to him.
-
10 commoditas
commŏdĭtas, ātis, f. [commodus].I.Due measure, just proportion, symmetry (so very rare): commoditas et aequitas membrorum, * Suet. Aug. 79.—B.Of discourse, fitness, a suitable oratorical expression, Cic. Rosc. Am. 4, 9; id. Inv. 1, 2, 3;II.corresp. to commode dicere,
Auct. Her. 1, 1, 1.—(Acc. to commodus, II.) Easy, unrestrained, free action:2.corporis aliqua commoditas non naturā data, sed studio et industriā parta,
i. e. dexterity, skill, Cic. Inv. 1, 25, 36.—Convenience, ease:B.id, ob commoditatem itineris ponte sublicio... conjungi urbi placuit,
Liv. 1, 33, 6.—Of things, fitness, convenience, a fit occasion, advantage, benefit (class.):2.commoditatis omnes articulos scio,
Plaut. Men. 1, 2, 31:in loco opportunitas, in occasione commoditas ad faciendum idonea (consideranda est),
Cic. Inv. 2, 12, 40; id. Off. 1, 39, 138; Plaut. Poen. 4, 2, 94; Ter. And. 3, 3, 37:o Fors Fortuna, quantis commoditatibus hunc onerastis diem!
id. Phorm. 5, 6, 1:plurimas et maximas commoditates amicitia continet,
Cic. Lael. 7, 23; cf. id. N. D. 3, 36, 86; id. Fin. 4, 12, 29:percipere fructum aut commoditatem ex re,
id. Off. 2, 4, 14:cum commoditas juvaret,
Liv. 4, 60, 2.—Of persons, pleasantness, complaisance, courteousness, forbearance, lenity (only ante-class. and in Ov.):b.vir lepidissime, Cumulate commoditate,
Plaut. Mil. 4, 9, 6; Ter. Ad. 4, 5, 76: patris, Poët. ap. Cic. N. D. 3, 29, 73:viri,
Ov. H. 17, 176; 16, 310.—Meton. in Plaut.:commoditas mea, as a term of endearment,
Plaut. Ep. 5, 1, 8; id. Men. 1, 2, 28; id. Poen. 1, 3, 12. -
11 commodo
1.commŏdŏ, adv., v. commodus, adv. B. 2.2.commŏdo, āvi, ātum, 1, v. a. [1. commodus].I.To adjust according to a measure, to make fit, suitable, or right, to adapt, accommodate, put in order (ante-class. and post-Aug.):B.trapetum,
Cato, R. R. 135 fin.; Col. 4, 22, 5; Cael. Aur. Tard. 4, 3 al.—Trop.:II.commoda loquelam tuam,
Plaut. Cist. 4, 2, 75:ita praeceptorem eloquentiae... se commodaturum singulis,
Quint. 2, 8, 4:si te commodaveris mihi,
Sen. Ben. 2, 34, 2:(arithmetica) avaritiae commodat digitos,
fits, adapts, id. Ep. 88, 10:(servi) nulli sceleri manus commodabunt,
id. Ben. 3, 20, 2:operam suam Prisco ad turpissimum ministerium commodasse,
Plin. Ep. 2, 11, 23:orationi oculos, vocem, manum,
id. Pan. 71, 6.— Absol.:caecus claudo pede commodat,
Aus. Epigr. 133.—Commodare aliquid ( alicui), to give something to one for his convenience or use, to give, bestow, lend (acc. to accurate jurid. distinction, of things that are themselves, in natura, to be returned, while mutuum dare is used of things for which an equivalent is given; cf. Dig. 44, 7, 1;B.freq. and class.): aquam hosti, operam civi,
Plaut. Rud. 2, 4, 21 sq.; cf. Plin. Ep. 2, 11, 23:nam meritus de me est, quod queam illi ut commodem,
Ter. Hec. 5, 1, 34:quibus tu quaecumque commodaris, erunt mihi gratissima,
Cic. Fam. 13, 48 init.:quicquid sine detrimento possit commodari, id tribuatur vel ignoto,
id. Off. 1, 16, 51:ut dando et accipiendo mutuandisque facultatibus et commodandis nullā re egeremus,
id. ib. 2, 4, 15 B. and K.; cf. Non. p. 275, 15:paenulam,
Quint. 6, 3, 64:testes falsos,
to furnish, supply, Sall. C. 16, 2:manum morituro,
Vell. 2, 70 fin.:aurum Caelio,
Cic. Cael. 13, 32; cf. Quint. 5, 13,30:aedes ad nuptias,
Auct. Her. 4, 51, 64:nomen suum alicui,
Cic. Verr. 2, 4, 42, § 91; cf. Tac. A. 15, 53:vires suas aliis eas commodando, minuere,
Liv. 34, 12, 5:sanguinem alienae dominationi,
Tac. Agr. 32 Orell. N. cr.: parvis peccatis veniam, magnis severitatem, id. ib. 19: aurem patientem culturae, as in Engl., to lend an ear to, * Hor. Ep. 1, 1, 40; Ov. Am. 1, 8, 86; Stat. Th. 4, 75 (opp. donare):ut haec a virtute donata, cetera a fortunā commodata esse videantur,
Cic. Marcell. 6, 19 al. —Hence,Of time for a payment, to grant, allow:C.ut rei publicae, ex quā crevissent, tempus commodarent,
Liv. 23, 48, 10 Weissenb. ad loc.—Commodare alicui, aliquā re, in aliquā re, or absol., to please one, be kind or obliging to, to serve, favor (class.):1. 2.ut omnibus rebus, quod sine molestiā tuā facere possis, ei commodes,
Cic. Fam. 13, 35, 2; 13, 53, 1; cf.:alicui omnibus in rebus,
id. ib. 13, 32, 2; and:commodare tantum ei in hac re,
id. ib. 13, 37 fin.:si tuam ob causam cuiquam commodes,
id. Fin. 2, 35, 117:ut eo libentius iis commodes,
id. Fam. 13, 54: credetur;commodabo,
Plaut. Pers. 2, 5, 19:publice commodasti,
Cic. Verr. 2, 4, 9, § 20:illis benignis usus est ad commodandum, id. ib, 2, 4, 3, § 6: studiis commodandi favetur,
id. de Or. 2, 51, 207: cui ego quibus cumque rebus potero lubentissime commodabo, id. Fragm. ap. Non. p. 275, 17.—Hence, commŏdā-tum, i, n.; in the jurists,A contract for a loan, Dig. 13, 6, 1, § 1; 13, 6, 17, § 3; Gai Inst. 4, 33. -
12 commodum
-
13 Коммод
Christianity: Commodus (имя святого) -
14 удобный, благоприятный, соответствующий
Latin: commodusУниверсальный русско-английский словарь > удобный, благоприятный, соответствующий
-
15 φιλοκόμοδον
φιλοκόμοδοςfriend of Commodus: masc acc sg -
16 φιλοκόμοδος
φιλοκόμοδοςfriend of Commodus: masc nom sg -
17 cōmissātor (cōmess-)
cōmissātor (cōmess-) ōris, m [comissor], a reveller, rioter: haud commodus, T.: comissatorum conspectus: commissatores coniurationis. -
18 commodē
commodē adv. with comp. and sup. [commodus], duly, properly, completely, rightly, well, skilfully, neatly: saltare, N.: multa dicta: cogitare, T.: non minus commode, just as well, Cs.: commodius fecissent, si, etc. — Conveniently, suitably, opportunely, fitly, aptly, appropriately: magis commode quam strenue navigavi: quo commodissime valles transiri possit, Cs.: Hoc ego commodius quam tu vivo, H.: finge aliquid, consistently.—In a friendly manner, pleasantly, kindly: loqui. T.* * *commodius, commodissime ADVconveniently/neatly/tidily; aptly/well; suitably/properly/fittingly; tastefully; agreeably, helpfully; comfortably/pleasantly; at a good time/right moment -
19 commoditās
commoditās ātis, f [commodus], fitness, convenience, a fit occasion, advantage, benefit: si corrigitur, quot commoditates vide, T.: ad faciendum idonea: maximas commoditates amicitia continet: cum commoditas iuvaret, L. — Of persons, complaisance, courtesy, forbearance: magnam mi inicit suā commoditate curam, T.: viri, O.—Of discourse, fitness, adequacy, appropriateness: commoditati ingenium (est) impedimento.— Dexterity: corporis aliqua commoditas.—Convenience, ease: ob commoditatem itineris, L.* * *timeliness; fitness, aptness; convenience; advantage, utility; complaisance; due measure, just proportion; suitable (oratorical expression); symmetry -
20 commodō
commodō āvī, ātus, āre [commodus], to serve with, accommodate, grant, supply, lend: alqd illi, T.: quicquid possit commodari: testīs falsos, to furnish, S.: nomen suum alicui: suas vires, aliis eas commodando, minuere, L.: peccatis veniam, Ta.: culturae aurem, to lend an ear to, H.: illis benignis usus est ad commodandum, their courtesy in lending: alcui aurum.—Of time, to grant, allow: rei p. tempus, L. — To please, be kind, be obliging, serve, favor: si tuam ob causam cuiquam commodes: publice commodasti.* * *Isuitably; seasonably; just, this very minute (L+S); even now, at this momentIIcommodare, commodavi, commodatus Vlend, hire; give, bestow, provide; put at disposal of, oblige; make fit, adapt
См. также в других словарях:
Commodus — Kapitolinische Museen Commodus (* 31. August 161 in Lanuvium; † 31. Dezember 192 in Rom) war römischer Kaiser von 180 bis 192 … Deutsch Wikipedia
Commodus — • Roman Emperor, born 161; died at Rome, 31 December, 192 Catholic Encyclopedia. Kevin Knight. 2006. Commodus Commodus † … Catholic encyclopedia
Commŏdus — Commŏdus, L. Älius Aurelius, röm. Kaiser 180–192 n. Chr., Sohn des M. Aurelius Antoninus und der Faustina, geb. 31. Aug. 161, zeigte sich schon als Jüngling seinem edlen Vater in jeder Hinsicht unähnlich. Letzterer nahm ihn 175 mit sich in den… … Meyers Großes Konversations-Lexikon
Commŏdus — Commŏdus, 1) Lucius Aurelius Annius Cejonius C. Verus, schöner, talent u. kenntnißreicher Jüngling, aber wollüstig u. ausschweifend; wurde vom Kaiser Trajan adoptirt, u. als der Entnervte des Kaisers Erwartungen nicht entsprach, zum Prätor u.… … Pierer's Universal-Lexikon
Commódus — Commódus, Lucius Älius Aurelius, auch Marcus Antoninus, röm. Kaiser, geb. 31. Aug. 161 n. Chr., Sohn und seit 180 Nachfolger des Marcus Aurelius Antoninus, feig, grausam, verschwenderisch, überließ die Verwaltung des Reichs Günstlingen; auf… … Kleines Konversations-Lexikon
Commodus — Commodus, L. Aelius Aurelius Antonin, 161 n. Chr. geb. und wissenschaftlich erzogen, 16jährig bereits Tribun und bald Augustus, zeigte sich in allem als Widerspiel seines Vaters Marc Aurel, welchem er als Herrscher 180 zu Vindobona (Wien) folgte … Herders Conversations-Lexikon
commodus — index favorable (advantageous), fit, opportune Burton s Legal Thesaurus. William C. Burton. 2006 … Law dictionary
COMMODUS — Consul. cum Prisco an. Urb. Cond. 831. Item alius Consul cum Cereali an. Urb. Cond. 858 … Hofmann J. Lexicon universale
Commodus — [käm′ə dəs] Lucius Aelius Aurelius [lo͞o′shəs ē′lē əs ō̂ rē′lē əs] A.D. 161 192; emperor of Rome (180 192) … English World dictionary
Commodus — This article is about the real life emperor. For the film character, see Commodus (Gladiator). Commodus 18th Emperor of the Roman Empire Commodus as Hercules … Wikipedia
Commodus — /kom euh deuhs/, n. Lucius Aelius Aurelius /ee lee euhs/, A.D. 161 192, Roman emperor 180 192; son and successor of Marcus Aurelius. * * * in full Caesar Marcus Aurelius Commodus Antoninus Augustus orig. Lucius Aelius Aurelius Commodus born Aug.… … Universalium