Перевод: с латинского на все языки

со всех языков на латинский

Apparat

  • 1 commissio

    commissĭo, ōnis, f. [st2]1 [-] représentation théâtrale, représentation publique, début des jeux. [st2]2 [-] pièce d'apparat, discours d'apparat, poème d'apparat. [st2]3 [-] Arn. action de commettre (une faute, un péché).
    * * *
    commissĭo, ōnis, f. [st2]1 [-] représentation théâtrale, représentation publique, début des jeux. [st2]2 [-] pièce d'apparat, discours d'apparat, poème d'apparat. [st2]3 [-] Arn. action de commettre (une faute, un péché).
    * * *
        Commissio. Sueton. Exhibition et irritation de deux ou plusieurs à l'encontre les uns des autres.
    \
        Commissio ludorum. Cic. Encommencement de jeux.

    Dictionarium latinogallicum > commissio

  • 2 apparatus [2]

    2. apparātus, ūs, m. (apparo), I) abstr. = die Zubereitung, Zurüstung, Beschaffung, die Anstalten zu usw., operis, Cic.: sacrificii, Sen.: bes. zum Krieg, curam intendere in belli apparatum, Liv.: belli apparatum discutere, Liv.: urbs ipsa strepebat apparatu belli, Liv.: biduum in apparatu morati, Liv.: Plur., tanti erant in oppido omnium rerum ad bellum apparatus, Caes.: apparatus terrestres maritimique, Liv.: belli apparatus refrigescent, Cic. – II) konkr. = die Zubereitung, Zurüstung, Einrichtung, die Anstalten, der Apparat (= die Werkzeuge, Geräte, Maschinen usw.), A) im allg.: tenuiculus, Cic.: Darei, Möbel, Geschirr, Plin.: argenteus, Plin.: belli, Kriegsvorräte, -apparat, -werkzeuge, Liv. (s. Fabri Liv. 21, 49, 7): u. so apparatum incendere, Nep.: omnis apparatus oppugnandarum urbium, Liv.: plenum esse bellico apparatu, Liv.: v. Menschen, dimissus auxiliorum apparatus, Liv. – Plur., apparatus regii, Liv.: alii belli apparatus, Liv.: sacrorum apparatus disicere, Liv.: oneratus fortunae apparatibus suae, mit den äußern Zutaten seines Gl., Liv. – B) insbes.: 1) eig., die glänzende, prächtige Zurüstung od. Ausstattung, die Pracht, der Glanz, Staat, Prunk (in Geschirren, Kleidern, Speisen usw., der Pomp (bes. bei feierlichen Gelegenheiten), apparatus magnifici, Cic.: regius, Cic.: epularum, ludorum venationumque, Cic.: magnifici apparatus ludi, Spiele mit großem Gepränge abgehalten, Liv. – 2) übtr., der Prunk, die glänzende Ausstattung der Rede, dixit causam illam... nullo apparatu, pure et dilucide, Cic.: si minorem habent apparatum (sunt enim exilia), Cic.

    lateinisch-deutsches > apparatus [2]

  • 3 supellex

    supellex, ectilis, Abl. ectile u. ectilī, f. (super u. lectus), das Gerät, I) eig.: a) der Hausrat, das Hausgerät, regia, Curt.: plurima Deliaca, Cic.: instrumentum et sup. rustica, Varro: rustica s., Plin.: multa et lauta sup., Cic.: magnifica, Liv.: militaris, Feldwagen, Liv.: a supellectile, der Aufseher über das Hausgerät, Corp. inscr. Lat. 6, 3719 u.a.: Plur., utiles suppellectiles, Amm. 22, 8, 42. – b) übh. das Gerat, Rüstzeug, der Apparat, nihil opus erat tam magnā medicorum supellectile nec tot ferramentis atque pyxidibus, Sen. ep. 95, 18; sed et loricas et conos et enses et balteos et omnem armorum supellectilem sequere, Fronto de or. 1. p. 158, 8 N. – II) übtr., der Apparat, das Rüstzeug, die Ausstattung, der Schatz, amicos parare, optimam vitae supellectilem, Cic.: oratoria quasi supellex, Cic.: copiosam sibi verborum supellectilem comparare, Quint.: hoc genus sententiarum supellectilem (ein Repertorium) vocabat, Sen. rhet. – / Nbf. supellectilis, is, f., Eutr. 3, 23. Salv. de gub. dei 3, 2, 7 (wo Halm supellectiles copiosae). Vgl. Fest. 294 (b), 7. Charis. 47, 31; 88, 13; 144, 13. Exc. ex Charis. 546, 9. Serv. Verg. georg. 1, 165. – Auch suppellex geschr., zB. Paul. dig. 33, 10, 3 M. Amm. 22, 8, 42 G. – u. supelex, Corp. inscr. Lat. 6, 4034; 6, 5358 u. 6, 9049. – u. superlex, Arnob. 2, 40. Itala exod. 30, 28 (dagegen Prob. 198, 14 supellex, non superlex).

    lateinisch-deutsches > supellex

  • 4 chlamys

    chlămys, ydis (chlămyda, ae), f. chlamyde (manteau court d'origine thessalienne, assez large, fixé au cou par une agrafe; vêtement militaire; manteau de voyage ou de cérémonie; la chlamyde était portée sous l'Empire romain par de hauts dignitaires comme vêtement d'apparat).    - [gr]gr. χλαμύς, ύδος.    - tibi fertur pro meritis, Admete, chlamys, Stat.: à toi, Admète, on t'apporte une chlamyde pour tes mérites.    - Agrippina chlamyde aurata, Tac.: Agrippine, portant une chlamyde en tissu d'or.
    * * *
    chlămys, ydis (chlămyda, ae), f. chlamyde (manteau court d'origine thessalienne, assez large, fixé au cou par une agrafe; vêtement militaire; manteau de voyage ou de cérémonie; la chlamyde était portée sous l'Empire romain par de hauts dignitaires comme vêtement d'apparat).    - [gr]gr. χλαμύς, ύδος.    - tibi fertur pro meritis, Admete, chlamys, Stat.: à toi, Admète, on t'apporte une chlamyde pour tes mérites.    - Agrippina chlamyde aurata, Tac.: Agrippine, portant une chlamyde en tissu d'or.
    * * *
        Chlamys, chlamydis, pen. corr. f. g. Plaut. Une facon de vestement, comme un manteau, ou cappe.
    \
        Phrygia chlamys. Virgil. Faict à broderie.
    \
        Sidonia chlamys. Virg. De couleur de pourpre.
    \
        Chlamys circundata limbo. Virg. Manteau bandé ou bordé tout autour.

    Dictionarium latinogallicum > chlamys

  • 5 choragium

    chŏrāgĭum, ĭi, n. - voir hors site choragium.    - [gr]gr. χορήγιον. [st1]1 [-] décors, matériels scéniques, accessoires (pour le théâtre).    - Plaut. Capt. 61.    - summum choragium, Inscr.: magasin général d'accessoires de théâtre (entretenu par le trésor impérial).    - procurator summi choragii, CIL 3, 348: metteur en scène du théâtre impérial.    - uti choragia laxamentum habeant, ad chorum parandum, Vitr. 5: afin que les décors et les costumes soient au large pour les apprêts du spectacle. [st1]2 [-] pompe, apparat, apprêts, préparatifs, attirail (au pr. et au fig.).    - choragium funeris, Apul.: pompe funèbre. [st1]3 [-] ressort (d'une machine hydraulique).    - Vitr. 10, 8, 4.
    * * *
    chŏrāgĭum, ĭi, n. - voir hors site choragium.    - [gr]gr. χορήγιον. [st1]1 [-] décors, matériels scéniques, accessoires (pour le théâtre).    - Plaut. Capt. 61.    - summum choragium, Inscr.: magasin général d'accessoires de théâtre (entretenu par le trésor impérial).    - procurator summi choragii, CIL 3, 348: metteur en scène du théâtre impérial.    - uti choragia laxamentum habeant, ad chorum parandum, Vitr. 5: afin que les décors et les costumes soient au large pour les apprêts du spectacle. [st1]2 [-] pompe, apparat, apprêts, préparatifs, attirail (au pr. et au fig.).    - choragium funeris, Apul.: pompe funèbre. [st1]3 [-] ressort (d'une machine hydraulique).    - Vitr. 10, 8, 4.
    * * *
        Choragium. Plin. Ornement et appareil, ou esquipage des farceurs et joueurs de comedies et tragedies.

    Dictionarium latinogallicum > choragium

  • 6 paratus

    [st1]1 [-] parātus, a, um: part. passé de paro. - [abcl][b]a - préparé, prêt à, dispos, décidé, réglé; disposé à. - [abcl]b - bien pourvu, bien outillé, bien armé, en mesure de. - [abcl]c - exposé à, offert à. - [abcl]d - dressé, habile, expert. - [abcl]e - qui se trouve facilement, qui se présente facilement. - [abcl]f - acquis, acheté.[/b]    - ad omnia paratus: prêt à tout.    - paratus est decertare: il est prêt à chercher une solution par les armes.    - naves ad navigandum paratae: navires prêts à prendre la mer.    - expedito nobis homine et parato opus est: nous avons besoin d’un homme dispos et décidé.    - ad quam militiam quo paratior plebes esset, Liv. 6: pour mieux préparer le peuple à cette campagne.    - habeo paratum ultorem: mon vengeur est tout prêt.    - paratus peditatu: bien outillé en cavalerie.    - paratus servire: disposé à obéir.    - paratus imperare: disposé à commander.    - parata victoria, Liv.: victoire facile.    - paratus ad usum forensem, Cic.: en état d'aborder le barreau.    - paratus ad partes: en mesure de jouer son rôle.    - paratus utroque sermone, Suet.: versé dans les deux langues.    - paratus in jure, Cic.: habile juriste.    - ita paratum est, Plaut.: c'est arrêté.    - ita naturâ paratum est ut, Cic.: il est dans l'ordre de la nature que.    - frui paratis, Hor.: jouir de ce qu'on possède.    - servi aere parati, Sall.: esclaves achetés à prix d'argent. [st1]2 [-] parātŭs, ūs, m.: - [abcl][b]a - préparatifs, apprêts, préparation, dispositions. - [abcl]b - luxe, faste, magnificence, pompe, apparat.[/b]    - paratus, uum (plur.): le costume.    - Tyrii paratus, Ov.: costume tyrien.    - paratus ventris, Tac.: dépenses de table.    - omnes fortunae paratus, Tac.: tous les trésors.
    * * *
    [st1]1 [-] parātus, a, um: part. passé de paro. - [abcl][b]a - préparé, prêt à, dispos, décidé, réglé; disposé à. - [abcl]b - bien pourvu, bien outillé, bien armé, en mesure de. - [abcl]c - exposé à, offert à. - [abcl]d - dressé, habile, expert. - [abcl]e - qui se trouve facilement, qui se présente facilement. - [abcl]f - acquis, acheté.[/b]    - ad omnia paratus: prêt à tout.    - paratus est decertare: il est prêt à chercher une solution par les armes.    - naves ad navigandum paratae: navires prêts à prendre la mer.    - expedito nobis homine et parato opus est: nous avons besoin d’un homme dispos et décidé.    - ad quam militiam quo paratior plebes esset, Liv. 6: pour mieux préparer le peuple à cette campagne.    - habeo paratum ultorem: mon vengeur est tout prêt.    - paratus peditatu: bien outillé en cavalerie.    - paratus servire: disposé à obéir.    - paratus imperare: disposé à commander.    - parata victoria, Liv.: victoire facile.    - paratus ad usum forensem, Cic.: en état d'aborder le barreau.    - paratus ad partes: en mesure de jouer son rôle.    - paratus utroque sermone, Suet.: versé dans les deux langues.    - paratus in jure, Cic.: habile juriste.    - ita paratum est, Plaut.: c'est arrêté.    - ita naturâ paratum est ut, Cic.: il est dans l'ordre de la nature que.    - frui paratis, Hor.: jouir de ce qu'on possède.    - servi aere parati, Sall.: esclaves achetés à prix d'argent. [st1]2 [-] parātŭs, ūs, m.: - [abcl][b]a - préparatifs, apprêts, préparation, dispositions. - [abcl]b - luxe, faste, magnificence, pompe, apparat.[/b]    - paratus, uum (plur.): le costume.    - Tyrii paratus, Ov.: costume tyrien.    - paratus ventris, Tac.: dépenses de table.    - omnes fortunae paratus, Tac.: tous les trésors.
    * * *
    I.
        Paratus, pen. prod. Similiter participium, siue Nomen ex participio. Terent. Appresté, Appareillé, Prest.
    \
        Vir in quouis loco paratus. Terentius. Prest à faire tout ce qu'on veult.
    \
        Ab omni re sumus paratiores. Plancus Senatui. Nous sommes prests et apprestez de toutes choses, Tout nostre cas est prest, Nous sommes garniz de tout ce qu'il nous fault.
    \
        Acies paratae ferro. Ouid. Garnies de, etc.
    II.
        Paratus, huius paratus, pen. prod. Quintil. Apprest, Appareil.
    \
        Principalis paratus. Tacit. Appareil royal, De prince.
    \
        Induta Tyrios paratus. Ouid. Vestue et paree de pourpre.

    Dictionarium latinogallicum > paratus

  • 7 pompa

    pompa, ae, f. [st2]1 [-] procession (lors de diverses cérémonies), pompe solennelle, convoi funèbre; cortège, suite. [st2]2 [-] étalage, réunion d'objets qu'on transporte ou qu'on promène. [st2]3 [-] au fig. pompe, appareil, apparat, magnificence, éclat, faste.
    * * *
    pompa, ae, f. [st2]1 [-] procession (lors de diverses cérémonies), pompe solennelle, convoi funèbre; cortège, suite. [st2]2 [-] étalage, réunion d'objets qu'on transporte ou qu'on promène. [st2]3 [-] au fig. pompe, appareil, apparat, magnificence, éclat, faste.
    * * *
        Pompa, pompae. Cic. Tout appareil solennel, Pompe, Monstre.
    \
        Feralis pompa. Lucan. Pompe funebre.

    Dictionarium latinogallicum > pompa

  • 8 scena

    scaena (scena), ae, f. [st2]1 [-] Gloss. Virg. lieu ombragé (comme une tente), berceau (de verdure), décoration naturelle, paysage. [st2]2 [-] scène (du théâtre), décor, théâtre. [st2]3 [-] scène (de comédie), jeu de théâtre, spectacle. [st2]4 [-] scène (du monde), spectacle, pompe, appareil, apparat.    - in scenâ esse: être acteur.
    * * *
    scaena (scena), ae, f. [st2]1 [-] Gloss. Virg. lieu ombragé (comme une tente), berceau (de verdure), décoration naturelle, paysage. [st2]2 [-] scène (du théâtre), décor, théâtre. [st2]3 [-] scène (de comédie), jeu de théâtre, spectacle. [st2]4 [-] scène (du monde), spectacle, pompe, appareil, apparat.    - in scenâ esse: être acteur.
    * * *
        Scena, scenae. Labeo. Une ramee, Un eschafault couvert.
    \
        Orestes agitatus scenis. Virg. Joué plusieurs fois sur les eschafaulx.
    \
        Agere gestum in scena. Cic. Jouer sur l'eschafault.
    \
        Scena totius rei haec est. Caelius ad Ciceronem. Le sommaire et argument de tout l'affaire.
    \
        Seruire scenae. Cic. S'accommoder au temps et aux personnes.
    \
        Scena. Virgil. Ombrage.
    \
        Scena pro loco etiam accipitur vbi aliquis se ostentat, et sui specimen facit. hinc Prodire in scenam. Se mettre au monde, et se avancer.

    Dictionarium latinogallicum > scena

  • 9 apparatus

    1. apparātus, a, um, PAdi. m. Compar. u. Superl. (v. apparo), I) von Pers., wohl gerüstet u. vorbereitet, Plaut. merc. 851. – II) von Sachen, mit allem wohl versehen, wohl ausgestattet, 1) eig.: domus apparatior, Cic.: dah. prächtig, glänzend, herrlich, epulae, Liv.: ludi apparatiores, Liv.: ludi apparatissimi, Cic. – 2) übtr., v. der Rede, allzu gewählt, gesucht, studiert, oratio, Cornif. rhet.: verba, Cornif. rhet.
    ————————
    2. apparātus, ūs, m. (apparo), I) abstr. = die Zubereitung, Zurüstung, Beschaffung, die Anstalten zu usw., operis, Cic.: sacrificii, Sen.: bes. zum Krieg, curam intendere in belli apparatum, Liv.: belli apparatum discutere, Liv.: urbs ipsa strepebat apparatu belli, Liv.: biduum in apparatu morati, Liv.: Plur., tanti erant in oppido omnium rerum ad bellum apparatus, Caes.: apparatus terrestres maritimique, Liv.: belli apparatus refrigescent, Cic. – II) konkr. = die Zubereitung, Zurüstung, Einrichtung, die Anstalten, der Apparat (= die Werkzeuge, Geräte, Maschinen usw.), A) im allg.: tenuiculus, Cic.: Darei, Möbel, Geschirr, Plin.: argenteus, Plin.: belli, Kriegsvorräte, -apparat, -werkzeuge, Liv. (s. Fabri Liv. 21, 49, 7): u. so apparatum incendere, Nep.: omnis apparatus oppugnandarum urbium, Liv.: plenum esse bellico apparatu, Liv.: v. Menschen, dimissus auxiliorum apparatus, Liv. – Plur., apparatus regii, Liv.: alii belli apparatus, Liv.: sacrorum apparatus disicere, Liv.: oneratus fortunae apparatibus suae, mit den äußern Zutaten seines Gl., Liv. – B) insbes.: 1) eig., die glänzende, prächtige Zurüstung od. Ausstattung, die Pracht, der Glanz, Staat, Prunk (in Geschirren, Kleidern, Speisen usw., der Pomp (bes. bei feierlichen Gelegenheiten), apparatus magnifici, Cic.: regius, Cic.: epularum, ludorum vena-
    ————
    tionumque, Cic.: magnifici apparatus ludi, Spiele mit großem Gepränge abgehalten, Liv. – 2) übtr., der Prunk, die glänzende Ausstattung der Rede, dixit causam illam... nullo apparatu, pure et dilucide, Cic.: si minorem habent apparatum (sunt enim exilia), Cic.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > apparatus

  • 10 supellex

    supellex, ectilis, Abl. ectile u. ectilī, f. (super u. lectus), das Gerät, I) eig.: a) der Hausrat, das Hausgerät, regia, Curt.: plurima Deliaca, Cic.: instrumentum et sup. rustica, Varro: rustica s., Plin.: multa et lauta sup., Cic.: magnifica, Liv.: militaris, Feldwagen, Liv.: a supellectile, der Aufseher über das Hausgerät, Corp. inscr. Lat. 6, 3719 u.a.: Plur., utiles suppellectiles, Amm. 22, 8, 42. – b) übh. das Gerat, Rüstzeug, der Apparat, nihil opus erat tam magnā medicorum supellectile nec tot ferramentis atque pyxidibus, Sen. ep. 95, 18; sed et loricas et conos et enses et balteos et omnem armorum supellectilem sequere, Fronto de or. 1. p. 158, 8 N. – II) übtr., der Apparat, das Rüstzeug, die Ausstattung, der Schatz, amicos parare, optimam vitae supellectilem, Cic.: oratoria quasi supellex, Cic.: copiosam sibi verborum supellectilem comparare, Quint.: hoc genus sententiarum supellectilem (ein Repertorium) vocabat, Sen. rhet. – Nbf. supellectilis, is, f., Eutr. 3, 23. Salv. de gub. dei 3, 2, 7 (wo Halm supellectiles copiosae). Vgl. Fest. 294 (b), 7. Charis. 47, 31; 88, 13; 144, 13. Exc. ex Charis. 546, 9. Serv. Verg. georg. 1, 165. – Auch suppellex geschr., zB. Paul. dig. 33, 10, 3 M. Amm. 22, 8, 42 G. – u. supelex, Corp. inscr. Lat. 6, 4034; 6, 5358 u. 6, 9049. – u. superlex, Arnob. 2, 40. Itala exod. 30, 28 (dagegen Prob. 198, 14 supellex, non
    ————
    superlex).

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > supellex

  • 11 postulo

    pōstulo, āvī, ātum, āre (posco), etw. von jmd. verlangen, begehren, erwarten, beanspruchen, fordern, heischen, jmd. um etw. anliegen, ersuchen, jmd. zu etw. auffordern, jmdm. zumuten, I) im allg.: a) m. Acc.: suum ius, Ter.: auxilium, Cic.: mercedem, Phaedr.: aliquid, Auct. b. Alex.: pro novem libris triginta Philippeos, Varro fr.: sibi totius belli imperium, Caes.: Tiberio tribuniciam potestatem, Tac.: non quicquam umquam nisi honestum et rectum alter ab altero postulabit, Cic.: Scandilius postulare de conventu recuperatores, Cic.: a me brevitas postulatur, Cic.: maius aliquid et excelsius a principe postulatur, Tac.: votum, ein Gelübde tun, Apul.: enim vero aequom postulas, du hast Recht, Plaut. – im Passiv, ludos apparat non postulatus, unaufgefordert, Cic. – übtr., von lebl. Subjj., hic dies alios mores postulat, Ter.: quae supplicium postulat, Sall.: quae (verba) minorem curam postularent, Quint. – b) m. dopp. Acc., u. zwar = etw. von jmd., haec cum praetorem (vom Pr.) postulabas, Cic. Tull. 39 (vgl. unten no. δ aus Cic. ep. 5, 14, 2). – u. = jmd. als u. zu usw., iterum me iam praesentem advocatum (zum Sachwalter) postulaverunt, Plin. ep. 3, 4, 4. – c) mit folg. ut od. ne od. ut ne m. Konj.: neque inventus est tam audax qui posceret, nemo tam impudens qui postularet, ut venderet, Cic.: dehinc postulo sive aequomst te oro, ut redeat iam in viam, Ter.: postulat, ut sui misereantur, Cornif. rhet.: Ariovistus ex equis ut colloquerentur, postulavit, Caes.: postulat abs te, ut Romam rem reicias, Cic.: Ariovistus postulavit, ne quem peditem ad colloquium Caesar adduceret, Caes.: legatos ad Bocchum mittit postulatum, ne sine causa hostis populo Romano fieret, Sall.: haec postulo: primum id, quod aequissimum est, ut ne quid huc praeiudicati afferatis, Cic.: postulant enim, non uti ne cogantur statuere: quid igitur? ut ipsis ne liceat, Cic. – auch m. bl. Coniunctiv, qui (nuntii) postularent, eos, qui sibi Galliaeque bellum intulissent, sibi dederent, Caes. b. G. 4, 16, 3 u. so Nep. Alc. 4, 1. Liv. 3, 45, 10 u. 22, 53, 12. Plin. ep. 6, 31, 10. – d) mit folg. Infin. od. Acc. u. Infin., verlangen, erwarten, auch sich bestreben, suchen, wollen, Lust verspüren (s. Lorenz Plaut. most. 249 u. Pseud. 829. Brix Plaut. trin. 237. Spengel Ter. Andr. 644. Wagner Ter. heaut. 671. Nipperd. Nep. Eum. 8, 2. Dräger Hist. Synt.2 2, 411), tuum nefarium facinus peiore facinore operire postulas, Cato fr.: domo prohibere me postulas, Plaut.: nec postulabat nunc quisquam uxorem dare, Ter.: dicendo vincere non postulo, Cic.: qui adire senatum non postulassent, Liv.: cum reus postulat sibi ignosci, Cornif. rhet.: haud postulo me in lecto accumbere, Plaut.: quis nostrûm tam impudens est, qui se scire aut posse postulet, Cic.: illa phalanx Alexandri Magni quae non pa rēre se ducibus, sed imperare postulabat, Nep.: hic postulat se Romae absolvi, Cic.: quod quicumque Saguntum obsedissent ob noxam sibi dedi postularet populus Romanus, Liv.: übtr., v. lebl. Subjj., ut ratio postulat agere aliquid, Cic.: res postulare videtur Africae situm paucis exponere, Sall.: (herba) ne spargi quidem postulat, Plin.: m. Acc. pers. von wem? quas (sollicitudines) elevare tua te prudentia postulat, Luccei. in Cic. ep. 5, 14, 2. – m. Nom. u. Infin. Pass., qui postulat deus credi (für einen Gott gehalten zu werden), Curt. 6, 11 (43), 24: ostendi quam multa ante fieri convenerit, quam hominis propinqui bona possideri postularentur, Cic. Quinct. 86. – e) absol.: de colloquio, eine Unterredung verlangen, Caes.: ab senatu de foedere, beim S. nachfragen wegen usw., Cic. – übtr., v. lebl. Subjj., fordern, erfordern, cum tempus necessitasque postulat, Cic.: ut rei militaris ratio, maxime ut maritimae res postularent, Caes. – II) insbes.: 1) v. Verkäufer, eine Summe fordern, pro eis (novem libris) trecentos Philippeos, Lact. 1, 6, 10. – 2) als gerichtl. t. t.: a) vor Gericht, d.h. beim Prätor, auf jmd. od. etw. antragen, α) auf jmd.: recuperatores aut iudicem, Cic.: arbitrum, tutorem, ICt. – β) auf etw.: iudicium, Cic.: quaestionem, Liv.: cognitionem, ICt. – b) jmd. vor Gericht fordern, -ziehen, gerichtlich belangen, alqm, Cic.: alqm proditionis, Caes.: alqm impietatis reum, Plin. ep.: alqm de ambitu, Cic.: alqm de repetundis, Cic.: alqm repetundarum, Suet., repetundis, Tac.: alqm ingrati (wegen Undank), Sen. rhet.: alqm maiestatis, Tac., capitis, ICt.: alqm ob contumelias in Caesarem dictas, Tac. – / Plaut. mil. 515 Goetz expostulare.

    lateinisch-deutsches > postulo

  • 12 structio

    strūctio, ōnis, f. (struo), I) die Zusammenfügung, Zusammenfetzung, Erbauung, Errichtung, str. scalaris, Treppenbau, Corp. inscr. Lat. 6, 10233: inter spatia structionis (olivarum), zwischen den Lagen (Schichten) der Oliven, Pallad. 12, 22, 5. – bildl., das Gerüst, der Apparat, fidei, Tert. de pat. 3: eius studii, Firm. math. 8, 9. – II) = instructio, die Unterweisung, Belehrung, Tert. de pat. 3 (Variante instructio). Arnob. 5, 15 cod. P (Reiff. pro instructione).

    lateinisch-deutsches > structio

  • 13 principalis

    [st1]1 [-] princĭpālis, e: a - originaire, primitif, naturel.    - principales causae, Cic. Fat. 9: les causes premières. b - principal, fondamental, capital, supérieur.    - principalis quaestio, Quint. 4, 3, 1: question principale. --- cf. Plin. 10, 41, etc.    - principale fuit, Plin. 18, 22: ç'a été l'essentiel, la tache maîtresse.    - principalior, Tert. An. 43. c - qui a trait au prince, à l'empereur, impérial.    - principales curae, Plin. Pan. 79: les soins du gouvernement.    - fortuna principalis, Tac. H. 2, 81: la fortune du prince.    - cf. Tac. H. 1, 13; 4, 40; Suet. Cl. 17 11 4. d - qui appartient aux principes dans la légion.    - Veg. Mil. 2, 15, 1; Cod. Th. 12, 1, 151. e - relatif au quartier général dans le camp.    - porta principalis: la porte principale [à droite et à gauche]. --- Liv. 4, 19 ; P. Fest. 224.    - via principalis, Liv. 10, 33: la voie principale [longeant les tentes de l'état-major]. [st1]2 [-] princĭpālis, is, m.: a - sorte d'officier civil. --- Cod. Just. 9, 51, 1. b - le premier personnage d'une ville. --- Symm. Ep. 9, 1.
    * * *
    [st1]1 [-] princĭpālis, e: a - originaire, primitif, naturel.    - principales causae, Cic. Fat. 9: les causes premières. b - principal, fondamental, capital, supérieur.    - principalis quaestio, Quint. 4, 3, 1: question principale. --- cf. Plin. 10, 41, etc.    - principale fuit, Plin. 18, 22: ç'a été l'essentiel, la tache maîtresse.    - principalior, Tert. An. 43. c - qui a trait au prince, à l'empereur, impérial.    - principales curae, Plin. Pan. 79: les soins du gouvernement.    - fortuna principalis, Tac. H. 2, 81: la fortune du prince.    - cf. Tac. H. 1, 13; 4, 40; Suet. Cl. 17 11 4. d - qui appartient aux principes dans la légion.    - Veg. Mil. 2, 15, 1; Cod. Th. 12, 1, 151. e - relatif au quartier général dans le camp.    - porta principalis: la porte principale [à droite et à gauche]. --- Liv. 4, 19 ; P. Fest. 224.    - via principalis, Liv. 10, 33: la voie principale [longeant les tentes de l'état-major]. [st1]2 [-] princĭpālis, is, m.: a - sorte d'officier civil. --- Cod. Just. 9, 51, 1. b - le premier personnage d'une ville. --- Symm. Ep. 9, 1.
    * * *
        Principalis, et hoc principale, pen. prod. Plin. iun. De prince, Appartenant au prince.
    \
        Tropus, sermo a naturali et principali significatione translatus ad aliam. Quintil. De la principale signification.
    \
        De cultura agri praecipere, principale fuit apud exteros. Plin. Ce a esté la chose la plus principale, et dequoy ils ont tenu plus de compte, ou Ce a esté l'office des princes, les grands princes en escrivoyent.
    \
        Paratus principalis. Tacit. Apparat de prince.

    Dictionarium latinogallicum > principalis

  • 14 regificus

    regificus, a, um royal, magnifique, pompeux.
    * * *
    regificus, a, um royal, magnifique, pompeux.
    * * *
        Paratus regificus. Valer. Flac. Royal apparat.

    Dictionarium latinogallicum > regificus

  • 15 apparatus (adparatus)

    [st1]1 [-] appărātus, a, um: part. passé de apparo. - [abcl][b]a - préparé, prêt (en parl. des choses). - [abcl]b - bien pourvu, plein d'éclat, magnifique, somptueux, splendide (en parl. des choses). - [abcl]c - qui sent l'apprêt, recherché.[/b] [st1]2 [-] appărātŭs, ūs, m.: - [abcl][b]a - action de préparer, préparation. - [abcl]b - préparatifs, appareil, attirail de guerre. - [abcl]c - apparat, ornement, magnificence, somptuosité, pompe, décor, luxe. - [abcl]d - recherche (en parl. du style).[/b]    - apparatus argenteus, Plin. 22, 23, 47, § 99: vaisselle d'argent.    - apparata domus rebus omnibus, Cic.: maison pourvue de tout.    - apparatum incendere, Nep. Eum. 5, 7: brûler tout le matériel de guerre.    - in apparatum: pour la parade, pour la galerie, pour faire bien.    - sine apparatu: sans recherche.

    Dictionarium latinogallicum > apparatus (adparatus)

  • 16 postulo

    pōstulo, āvī, ātum, āre (posco), etw. von jmd. verlangen, begehren, erwarten, beanspruchen, fordern, heischen, jmd. um etw. anliegen, ersuchen, jmd. zu etw. auffordern, jmdm. zumuten, I) im allg.: a) m. Acc.: suum ius, Ter.: auxilium, Cic.: mercedem, Phaedr.: aliquid, Auct. b. Alex.: pro novem libris triginta Philippeos, Varro fr.: sibi totius belli imperium, Caes.: Tiberio tribuniciam potestatem, Tac.: non quicquam umquam nisi honestum et rectum alter ab altero postulabit, Cic.: Scandilius postulare de conventu recuperatores, Cic.: a me brevitas postulatur, Cic.: maius aliquid et excelsius a principe postulatur, Tac.: votum, ein Gelübde tun, Apul.: enim vero aequom postulas, du hast Recht, Plaut. – im Passiv, ludos apparat non postulatus, unaufgefordert, Cic. – übtr., von lebl. Subjj., hic dies alios mores postulat, Ter.: quae supplicium postulat, Sall.: quae (verba) minorem curam postularent, Quint. – b) m. dopp. Acc., u. zwar = etw. von jmd., haec cum praetorem (vom Pr.) postulabas, Cic. Tull. 39 (vgl. unten no. δ aus Cic. ep. 5, 14, 2). – u. = jmd. als u. zu usw., iterum me iam praesentem advocatum (zum Sachwalter) postulaverunt, Plin. ep. 3, 4, 4. – c) mit folg. ut od. ne od. ut ne m. Konj.: neque inventus est tam audax qui posceret, nemo tam impudens qui postularet, ut venderet, Cic.: dehinc postulo sive aequomst te oro, ut
    ————
    redeat iam in viam, Ter.: postulat, ut sui misereantur, Cornif. rhet.: Ariovistus ex equis ut colloquerentur, postulavit, Caes.: postulat abs te, ut Romam rem reicias, Cic.: Ariovistus postulavit, ne quem peditem ad colloquium Caesar adduceret, Caes.: legatos ad Bocchum mittit postulatum, ne sine causa hostis populo Romano fieret, Sall.: haec postulo: primum id, quod aequissimum est, ut ne quid huc praeiudicati afferatis, Cic.: postulant enim, non uti ne cogantur statuere: quid igitur? ut ipsis ne liceat, Cic. – auch m. bl. Coniunctiv, qui (nuntii) postularent, eos, qui sibi Galliaeque bellum intulissent, sibi dederent, Caes. b. G. 4, 16, 3 u. so Nep. Alc. 4, 1. Liv. 3, 45, 10 u. 22, 53, 12. Plin. ep. 6, 31, 10. – d) mit folg. Infin. od. Acc. u. Infin., verlangen, erwarten, auch sich bestreben, suchen, wollen, Lust verspüren (s. Lorenz Plaut. most. 249 u. Pseud. 829. Brix Plaut. trin. 237. Spengel Ter. Andr. 644. Wagner Ter. heaut. 671. Nipperd. Nep. Eum. 8, 2. Dräger Hist. Synt.2 2, 411), tuum nefarium facinus peiore facinore operire postulas, Cato fr.: domo prohibere me postulas, Plaut.: nec postulabat nunc quisquam uxorem dare, Ter.: dicendo vincere non postulo, Cic.: qui adire senatum non postulassent, Liv.: cum reus postulat sibi ignosci, Cornif. rhet.: haud postulo me in lecto accumbere, Plaut.: quis nostrûm tam impudens est, qui se scire aut posse postulet, Cic.: illa phalanx Alexandri Magni quae non pa-
    ————
    rēre se ducibus, sed imperare postulabat, Nep.: hic postulat se Romae absolvi, Cic.: quod quicumque Saguntum obsedissent ob noxam sibi dedi postularet populus Romanus, Liv.: übtr., v. lebl. Subjj., ut ratio postulat agere aliquid, Cic.: res postulare videtur Africae situm paucis exponere, Sall.: (herba) ne spargi quidem postulat, Plin.: m. Acc. pers. von wem? quas (sollicitudines) elevare tua te prudentia postulat, Luccei. in Cic. ep. 5, 14, 2. – m. Nom. u. Infin. Pass., qui postulat deus credi (für einen Gott gehalten zu werden), Curt. 6, 11 (43), 24: ostendi quam multa ante fieri convenerit, quam hominis propinqui bona possideri postularentur, Cic. Quinct. 86. – e) absol.: de colloquio, eine Unterredung verlangen, Caes.: ab senatu de foedere, beim S. nachfragen wegen usw., Cic. – übtr., v. lebl. Subjj., fordern, erfordern, cum tempus necessitasque postulat, Cic.: ut rei militaris ratio, maxime ut maritimae res postularent, Caes. – II) insbes.: 1) v. Verkäufer, eine Summe fordern, pro eis (novem libris) trecentos Philippeos, Lact. 1, 6, 10. – 2) als gerichtl. t. t.: a) vor Gericht, d.h. beim Prätor, auf jmd. od. etw. antragen, α) auf jmd.: recuperatores aut iudicem, Cic.: arbitrum, tutorem, ICt. – β) auf etw.: iudicium, Cic.: quaestionem, Liv.: cognitionem, ICt. – b) jmd. vor Gericht fordern, - ziehen, gerichtlich belangen, alqm, Cic.: alqm proditionis, Caes.: alqm impietatis reum, Plin. ep.: alqm
    ————
    de ambitu, Cic.: alqm de repetundis, Cic.: alqm repetundarum, Suet., repetundis, Tac.: alqm ingrati (wegen Undank), Sen. rhet.: alqm maiestatis, Tac., capitis, ICt.: alqm ob contumelias in Caesarem dictas, Tac. – Plaut. mil. 515 Goetz expostulare.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > postulo

  • 17 structio

    strūctio, ōnis, f. (struo), I) die Zusammenfügung, Zusammenfetzung, Erbauung, Errichtung, str. scalaris, Treppenbau, Corp. inscr. Lat. 6, 10233: inter spatia structionis (olivarum), zwischen den Lagen (Schichten) der Oliven, Pallad. 12, 22, 5. – bildl., das Gerüst, der Apparat, fidei, Tert. de pat. 3: eius studii, Firm. math. 8, 9. – II) = instructio, die Unterweisung, Belehrung, Tert. de pat. 3 (Variante instructio). Arnob. 5, 15 cod. P (Reiff. pro instructione).

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > structio

  • 18 apparō (ad-p-)

        apparō (ad-p-) āvī, ātus, āre,    to prepare, make ready, put in order, provide: cenam, T.: convivium: dapes, H.: aggerem, Cs.: spatium adparandis nuptiis dabitur, T.: ad hostes bellum, L.: crimina in alquem: dum adparatur, T.: hoc facere, Cs.: pedes apparat ire Comminus, V.

    Latin-English dictionary > apparō (ad-p-)

  • 19 māgnificē

        māgnificē adv. with comp. māgnificentius, and sup. māgnificentissimē    [magnificus], nobly, magnificently, generously, grandly, sumptuously, richly, splendidly, excellently: te tractare, T.: convivium apparat: vincere, gloriously: magnificentius restitutum (templum): consulatum magnificentissime gerere.— Pompously, proudly, haughtily, boastfully: alqd dicere, T.: loqui, L.: iactare se.
    * * *
    magnificentius, magnificentissime ADV
    splendidly, in fine/lordly manner/language; superbly; proudly/boastfully

    Latin-English dictionary > māgnificē

  • 20 adparo

    ap-păro ( adp-, Ritschl, Fleck., Bait.; app-, Lachm., Kayser, Weissenb., Halm), āvi, ātum, 1, v. a., to prepare or make ready for something (esp. with effort, care, expense), to put in order, provide, furnish, equip, etc. (freq. and class.).
    I.
    Lit.:

    alicui prandium adparare,

    Plaut. Men. 1, 2, 61:

    cenam adparare, Ter Heaut. 1, 1, 74: convivium,

    id. Ad. 5, 9, 8:

    ornare et apparare convivium,

    Cic. Verr. 2, 4, 20; * Hor. Epod. 2, 48; Suet. Claud. 33; cf. id. Caes. 26:

    nuptias,

    Ter. And. 3, 2, 34; so id. Phorm. 4, 4, 20:

    bellum apparare,

    Cic. Imp. Pomp. 12, 35:

    ludos magnificentissimos,

    id. Q. Fr. 3, 8 (cf. apparatus, II. B.):

    iter ad caedem faciendam,

    id. Mil. 10, 28:

    aggerem,

    Caes. B. G. 7, 17:

    bellum armaque vi summā,

    Liv. 4, 1; 6, 21.—With ad:

    ad hostes bellum apparatur,

    Liv. 7, 7.— With in:

    in Sestium adparabantur crimina,

    Cic. ad Q. Fr. 2, 3, 6.—
    II.
    Trop.:

    nunc hoc consilium capio et hanc fabricam adparo,

    Plaut. Poen. 5, 2, 139:

    ut tibi auxilium adparetur,

    id. Ep 3, 2, 18.—Constr. with inf. as object:

    delinire adparas,

    Plaut. As. 2, 4, 28:

    meam exscindere gentem apparat,

    Stat. Th. 4, 670:

    traicere ex Siciliā,

    Suet. Aug. 47.— Absol. (cf Ruhnk. Dict. ad Ter. And. 1, 5, 19; Corte ad Sall. C. 6, 5, Bremi ad Nep. Thras. 2, 2):

    dum adparatur,

    Ter. Eun. 3, 5, 35:

    cum in apparando esset occupatus,

    Nep. Hann. 7, 1.—With ut:

    ut eriperes, adparabas,

    Plaut. Aul. 5, 18.—Se apparare with inf. in Plaut.:

    qui sese parere adparent legibus,

    Plaut. As. 3, 3, 11.—Hence, appărā-tus ( adp-), a, um, P. a., pr. prepared; hence,
    A.
    Of persons, prepared, ready:

    adparatus sum, ut videtis,

    Plaut. Merc. 5, 2, 10:

    adparatus et meditatus ad causam accedo,

    Cic. Leg. 1, 4, 12.—
    B.
    Of things, well supplied, furnished with every thing:

    domus omnibus instructior rebus et apparatior,

    Cic. Inv. 1, 34.—Hence, magnificent, splendid, sumptuous (cf. apparatus, II. B.):

    ludi apparatissimi et magnificentissimi,

    Cic. Sest. 54:

    apparatis accipere epulis,

    Liv. 23, 4 Drak.:

    apparatissimae epulae,

    Sen. Ep. 83:

    apparatissimum funus,

    Suet. Ner. 9: munus apparatissimum largissimumque, id. Tit. 7.— Trop., of discourse, too studied, far-felched, labored: ut non apparata oratio esse videatur, Auct. ad Her. 1, 7; so,

    verba apparata,

    id. ib. (cf. apparatio).— Adv.: appărātē ( adp-), sumptuously:

    et edit et bibit opipare sane et adparate,

    Cic. Att. 13, 52:

    ludi Romani scaenici eo anno magnifice apparateque facti (sunt),

    Liv. 31, 4.— Comp.: Potes apparatius cenare apud multos;

    nusquam hilarius,

    Plin. Ep. 1, 15.

    Lewis & Short latin dictionary > adparo

См. также в других словарях:

  • apparat — [ apara ] n. m. • 1280; lat. apparatus « préparatifs » 1 ♦ Éclat pompeux, solennel. Une réception toute simple, sans apparat. Costume, discours d apparat. Venir en grand apparat. ⇒ appareil, 1. pompe, solennité. Par ext. ⇒ étalage, 1. faste,… …   Encyclopédie Universelle

  • Apparat — Saltar a navegación, búsqueda Apparat Apparat/Sascha Ring Información personal Nombre real Sascha Ri …   Wikipedia Español

  • Apparat — can mean:* Apparatchik, a functionary in the Soviet Union * Apparat (musician), a German electronic musician * Apparat Organ Quartet, an Icelandic band * Apparat Singles Group, a fictional comic book publisher …   Wikipedia

  • Apparat — Sm std. (14. Jh., Bedeutung 19. Jh.) Entlehnung. Entlehnt aus l. apparātus Zurüstung, Gerätschaft , aus l. apparāre ausrüsten, beschaffen , zu l. parāre fertigmachen, einrichten und l. ad hin, zu . Am frühesten im Deutschen bezeugt ist die (noch… …   Etymologisches Wörterbuch der deutschen sprache

  • apparat — Apparat. s. m. Preparation. Il n a guere d usage qu en cette phrase. Discours d apparat. il est venu dans un grand apparat …   Dictionnaire de l'Académie française

  • Apparat — heißt jede zu einem bestimmten Zwecke gemachte Vorrichtung; in den Naturwissenschaften namentlich eine solche, die gemacht ist, um Versuche oder Beobachtungen damit anzustellen; auch nennt man eine Sammlung von Instrumenten, die im Allgemeinen… …   Damen Conversations Lexikon

  • apparat — (n.) administrative machinery of the Communist Party in Russia, 1950, from Russian, from Ger. apparat apparatus, instrument, from L. apparatus (see APPARATUS (Cf. apparatus)) …   Etymology dictionary

  • Appărat — (v. lat.), 1) Zurüstung, Anschaffung; 2) bes. Sammlung von Werkzeugen zur praktischen Betreibung einer Wissenschaft od. Kunst; z.B. chemischer Ä., chirurgischer A., pneumatischer A.; ein literarischer A. ist die Ansammlungen von allerhand Büchern …   Pierer's Universal-Lexikon

  • Apparāt — (lat.), Vorrichtung zur Ausführung eines chemischen oder physikalischen Versuchs, einer chemisch technischen Operation etc., auch die Gesamtheit der zu einer Arbeit, Verrichtung etc. nötigen Hilfsmittel und Werkzeuge; bei Organismen die… …   Meyers Großes Konversations-Lexikon

  • Apparat — Apparāt (lat.), Vorrichtung: Vorrat von Hilfsmitteln zu einer Arbeit …   Kleines Konversations-Lexikon

  • Apparat — Apparat, Zurüstung jeder Art …   Herders Conversations-Lexikon

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»