-
81 alacağı olmak
1) причита́ться (с кого-л.)2) остава́ться в долгу́ (вежливый отказ от какого-л. предложения)alacağım olsun bir daha geldiğimde bir kahvenizi içerim — я ваш должни́к, как-нибу́дь в сле́дующий раз я вы́пью у вас ко́фе
-
82 alacak
озвонч. -ğıдолг (с кого-л.); креди́тondan alacağım var — он мне до́лжен
••- alacak verecekalacağına şahin, vereceğine karga — погов. брать в долг, он - со́кол, отдава́ть - воро́на
-
83 Allah
алла́х (м)* * *1) Алла́х, Бог2) бу́дучи пе́рвым компоне́нтом изафе́та, уси́ливает значе́ние второ́го компоне́нтаAllahın ayazinda — в лю́тый моро́з
Allahın günü — ка́ждый Бо́жий день
Allahın tembeli — отъя́вленный ло́дырь
••Allah bilir ama kul da sezer — посл. Алла́х зна́ет, а его́ раб дога́дывается
Allah dağına göre kar verir — посл. Госпо́дь Бог раздаёт го́ре / печа́ль / боле́зни и т. п. ка́ждому сто́лько, ско́лько он вы́держит
Allah dokuzda verdiğini sekizde almaz — посл. чему́ быть, того́ не минова́ть
Allah herkesin gönlüne göre versin — погов. ка́ждый полу́чит то, чего́ он заслу́живает
Allah kardeşi kardeş yaratmış, kesesini ayrı yaratmış — посл. дру́жба дру́жбой, а де́нежки врозь
Allah kazadan belâdan saklasın — погов. упаси́, Алла́х, от вся́кой напа́сти
Allahtan korkayandan korkmalı — погов. бо́йся того́, кто не бои́тся Алла́ха
Allah sağ eli / gözü sol ele / göze muhtaç etmesin — погов. не приведи́, Алла́х, прибега́ть к по́мощи бли́зких
- Allahım- Allah ne de yakışmış!- Allahtan- Allah akıl fikir versin!
- Allah akıllar versin!
- Allah Allah
- Allah aratmasın
- Allah artırsın
- Allah aşkına
- Allah bağışlasın
- Allah belâsını versin!
- Allah beterinden saklasın
- Allah beterind esirgesin - Allah büyük
- Allah canını alsın!
- Allah cezasını versin!
- Allah derim
- Allah dört gözden ayırmasın
- Allah düşmanıma vermesin
- Allah ecir sabır versin
- Allah eksik etmesin
- Allah eksikliğini göstermesin
- Allah emeklerini eline versin
- Allah etmesin
- Allah evi
- Allah gecinden versin
- Allah göstermesin
- Allah hakkı için
- Allahın hikmeti
- Allah hoşnut olsun
- Allah için
- Allah inandırsın
- Allah seni inandırsın
- Allah sizi inandırsın
- Allah kabul etsin
- Allah kahretsin!
- Allah kavuştursun
- Allah kerim
- Allahtan kork!
- Allahtan korkmaz
- Allah lâyığını versin
- Allah manda şifalığı versin
- Allah mübarek etsin!
- Allah ne verdiyse
- Allah ömürler versin
- Allah rahatlık versin!
- Allah rahmet eylesin!
- Allah rızası için
- Allah selâmet versin
- Allahını seversen
- Allah son gürlüğü versin
- Allaha şükür
- Allah taksimi
- Allah utandırmasın
- Allah vere
- Allah vere de
- Allah vergisi
- Allah vermesin
- Allah versin
- Allah yarattı dememek -
84 at
конь (м) ло́шадь (ж)* * *ло́шадь, конь тж. шахм.ata binmek — сади́ться на ло́шадь
at boynuna düşmek — припа́сть к ше́е ло́шади ( при быстрой езде)
attan inmek — спе́шиться
at koşturmak — гнать [во весь опо́р]
at kılı — ко́нский во́лос
at koşusu / yarışı — бега́, ска́чки
at takımı — ко́нская сбру́я
at uşağı — ко́нюх
arap atı — ара́бский скаку́н
binek at — верхова́я ло́шадь
cins at — поро́дистый конь
çalımlı at — а) ре́звый конь; б) конь с но́ровом
haşarı at — а) ди́кая / необъе́зженная ло́шадь; б) норови́стая ло́шадь
••attan inip eşeğe binmek — погов. променя́ть сапоги́ на ла́пти
atın ölümün arpadan olsun! — погов. помира́ть, так с му́зыкой
atlar tepeşir, arada eşekler ezilir — посл. паны́ деру́тся, а у хло́пцев чубы́ треща́т
at çalındıktan sonra ahırın kapısını kapamak — посл. предпринима́ть запозда́лые ме́ры; по́сле дра́ки кулака́ми не машу́т
atı alan Üsküdarı geçti — посл. ≈ сли́шком по́здно, моме́нт упу́щен
at binicisine göre eşinir — посл. ≈ конь зна́ет своего́ вса́дника; на чьи са́ни сади́шься, того́ и пе́сни поёшь
atlar nallanırken kurbağalar ayak uzatmaz — посл. когда́ кую́т коня́, лягу́шки ла́пы не протя́гивают (т. е. каждый должен знать своё место)
- atla arpayı dolaştırmakata et, ite ot vermek — погов. корми́ть коня́ мя́сом, соба́ку - траво́й (т. е. всё делать наоборот)
- at başı gitmek
- at başı beraber gitmek
- at gibi
- at hırsızı gibi
- at koşturacak kadar
- at nalı kadar
- at oynatmak -
85 baht
судьба́; до́ляbahtı açık — счастли́вый; уда́чливый
bahtınız açık olsun! — уда́чи вам!, да сопу́тствует вам уда́ча!
baht işi — как судьбе́ уго́дно; де́ло слу́чая
bahtı kara — несчастли́вый
bahtına küsmek — се́товать на свою́ судьбу́
-
86 bana
мне* * *дат. п. от benbana bak! — эй! послу́шай-ка!
bana gelince — что каса́ется меня́
bana göre — по-мо́ему, по моему́ мне́нию
bana göre hava hoş — меня́ э́то не каса́ется, мне всё равно́
bana kalırsa — что каса́ется меня́, по-мо́ему
••- bana ne!ne bana olsun ne ele — погов. ни себе́ ни лю́дям
-
87 baş
бас (м)* * *1.1) голова́ тж. перен.başım ağrıyor — у меня́ боли́т голова́
2) головна́я / нача́льная часть (чего-л.)yazının başı — нача́ло статьи́
3) глава́, руководи́тельekip başı — руководи́тель брига́ды
4) верши́на, маку́шка5) голо́вка (чего-л.)çıban başı — голо́вка чи́рья
6) нача́ло (чего-л.)ay başında — в нача́ле ме́сяца
hafta başı — нача́ло неде́ли
7) голо́вка ( при перечислении как счётное слово)beş baş soğan — пять голо́вок лу́ка
otuz baş koyun — три́дцать голо́в ове́ц
8) мор. нос, носова́я часть ( корабля)9) пла́та посре́днику ( при обмене денег)2.1) гла́вный, ста́ршийbaş aktör — веду́щий актёр
2) гла́вный, основно́й3. = başına, başındaparlamentonun baş vazifesi — гла́вная зада́ча парла́мента
у, к, за, о́коло, вокру́гbaşınà üşüşmek — собра́ться, столпи́ться о́коло...; собра́ться, столпи́ться вокру́г кого-чего
iş başına — за де́ло
masa baş ına — за стол, к столу́
ocak başında — у очага́
başta — а) в нача́ле, снача́ла; б) во главе́
baştan — снача́ла, сно́ва
baştan başa — с нача́ла до конца́, целико́м
••- baş ağrısı
- başını ağrıtmak
- başını alamamak
- başını alıp gitmek
- başından aşağı kaynar sular dökülmek
- baştan aşağı
- baştan ayağa
- başından aşkın
- başından atmak
- baş bağlamak
- baş başa
- başını bağlamak
- başında beklemek
- başı belâya girmek
- başını belâya sokmak
- başına bir hâl geldi
- başında bulunmak
- başta bulunmak
- başından büyük işlere girişmek
- baştan çıkarmak
- başına çıkarmak
- başa çıkmak
- başına çıkmak
- başına çorap örmek
- başını derde sokmak
- başı dertte
- başına devlet kuşu konmak
- başının dikine gitmek
- başını dinlemek
- başı dönmek
- başında durmak
- başının etini yemek
- başa geçmek
- başına geçmek
- başta gitmek
- başı göğe ermek
- baş göstermek
- başını istemek
- başına iş açmak
- baş kaldırmak
- baş kaldırmamak
- başını kaldıramamak
- başını kaşımağa vakti olmamak
- başını koltuğunun altına almak
- baş komak
- baş koymak
- başından korkmak
- başını kurtarmak
- başınız sağ olsun!
- başına sarmak
- baştan savmak
- başını taştan taşa vurmak
- baş tutmak
- başı tutmak
- baş üstüne!
- başını vermek
- başına vurmak
- başını yemek
- başı yukarıda
- başı yumuşak
- en başta -
88 bayram
пра́зднество (с) пра́здник (м)* * *пра́здник, пра́зднествоbayram arifesinde — в кану́н пра́здника
bayramınız kutlu olsun! — с пра́здником вас!
••- bayram ayı
- bayram etmek -
89 can
ко́локол (м)* * *1.1) душа́canın isteği kadar — ско́лько твое́й душе́ уго́дно
2) жизнь, существова́ниеcan pahasına — цено́ю жи́зни
can ve mal emniyeti — безопа́сность жи́зни и сохра́нность иму́щества
3) жи́зненная си́ла, си́ла ду́хаsende hiç can yokmuş — в тебе́, ока́зывается, нет никако́й си́лы
4) употр. как счётное слово душа́; челове́кsekiz can besliyor — он ко́рмит во́семь душ
5) рел. мюри́д ( последователь учения Бекташи и Мевлеви)2.1) душе́вный, чу́ткий, отзы́вчивыйne kadar can adamdır! — како́й душе́вный челове́к!
2) прия́тный, ми́лыйne can çocuk! — како́й ми́лый ребёнок!
••can çıkmayınca huy çıkmaz — посл. горба́того моги́ла испра́вит
can boğazdan gelir — погов. душа́ жива́ го́рлом (чтобы жить, надо есть)
can maldan tatlıdır — погов. жизнь доро́же бога́тства
- canım!- canını acıtmak
- canı ağzına gelmek
- can alacak yer
- can alıp can vermek
- canını almak
- can atmak
- canını bağışlamak
- can baş üstüne
- can beslemek
- canı boğaza gelmek
- can borcunu ödemek
- canı burnuna gelmek
- canı canına sığmamak
- canı cehenneme!
- canı çekilmek
- can çekişmek
- canı çekmek
- canı çıkmak
- can dayanmamak
- canına değmek
- babanın canına değsin
- canını dişine almak
- canını dişine takmak
- candan geçmek
- canı gelip gitmek
- canı içine sığmamak
- canı istemek
- canı isterse
- canı kalmamak
- canına kâr etmek
- canına kıymak
- can kulağı ile dinlemek
- canına minnet
- canına okumak
- canı sağ olsun!
- canı sıkılmak
- canını sıkmak
- canımı sokakta bulmadım
- canına susamak
- canına tak demek
- canından usanmak bezmek
- canından usanmak bıkmak
- can vermek
- canını vermek
- canını yakmak
- canı yanmak
- canı yerine gelmek
- canı yok mu? -
90 çeşni
-
91 dağ
гора́ (ж)* * *Iгора́dağ boğazı — го́рная тесни́на, дефиле́
dağ geçidi — го́рный перева́л
••dağ ardında olsun da, yer altında olmasın — посл. лу́чше разлу́ка, чем смерть
dağ dağa kavuşmaz, insan insana kavuşur — посл. гора́ с горо́й не схо́дятся, а челове́к с челове́ком сойдётся
- dağa çıkmakdağ yürümezse, abdal yürür — погов. е́сли гора́ не идёт к Магоме́ту, то Магоме́т идёт к горе́
- dağlar dayanmaz
- dağ devirmek
- dağları devirmek
- dağ doğura doğura bir fare doğurmuş
- dağlara düşmek
- dağdan gelip bağdakini kovmak
- dağ gibi
- dağdan inme
- dağa kaldırmak
- dağların şenliği
- dağlara taşlara II1) клеймо́; тавро́dağ basmak / vurmak — ста́вить клеймо́
2) прижига́ние3) перен. ра́на, душе́вная боль -
92 davacı
юр.исте́ц••davacın kadı olursa yardımcın Allah olsun — посл. е́сли твой исте́ц ка́дий, ищи́ по́мощи у Алла́ха
-
93 değil
неiyi değil — нехорошо́
memnun değil — он недово́лен
sen değil, o geldi — не ты, а он пришёл
o, şikayetçi değil — он не жа́лобщик
••- parasında değilim yeter ki alınan ilâç yararlı olsun
- ecek değil
- korkma seni ona şikayet edecek değilim
- ... değil a
- apaç değil a ot bile yok!
- değilden
- değilden gelmek
- o değilden geliyor
- değil mi ki
- değil mi ki bir defa yalanını tuttum artık kendisine güvenemem
- değil yalnız... bile
- değil yalnız... hatta
- değil yalnız... dahi
- değil yalnız ben sen bile geldin
- değil yalnız mümkün hatta zaruridir -
94 demli
кре́пко зава́ренный ( чай)demli mi olsun? — вам покре́пче?
-
95 ervah
-
96 feda
искупи́тельная же́ртва; вы́купfeda etmek — поже́ртвовать, принести́ в же́ртву
canını feda etmek — отда́ть жизнь, поже́ртвовать собо́й
•• -
97 gece
ночь (ж)* * *1.1) ночь; [по́здний] ве́черgeceleri — по ноча́м
geceyi çıkarmak — пережи́ть ночь, дотяну́ть до утра́
geceyi geçirmek — ночева́ть (где-л.)
gece gündüz — день и ночь, круглосу́точно
gece karanlığında — в [ночно́й] темноте́, под покро́вом но́чи
gece vardiyası — ночна́я сме́на
kutup gecesi — поля́рная ночь
mehtaplı gece — лу́нная ночь
2) вечери́нка, вече́рнее собра́ние2.şiir gecesi — ве́чер поэ́зии
но́чью, в ночно́е вре́мяbir gece — одна́жды но́чью
••- geceyi gündüze katmakgece gözü kör gözü — погов. рабо́тать но́чью - всё равно́, что рабо́тать вслепу́ю
- geceler hayır olsun!
- hayırlı geceler!
- gece kadısı -
98 geç
по́здний* * *1.по́здний2.geç saatte — в по́здний час
по́здноoldukça geç — дово́льно по́здно
geç kalmak — опа́здывать
••geç olsun da güç olmasın — погов. лу́чше по́здно, чем никогда́ ( при наличии различного рода препятствий)
-
99 geçmiş
проше́дший про́шлое (с) про́шлый* * *1.1) проше́дший; было́й; пре́жнийgeçmiş günler — мину́вшие / былы́е дни
geçmiş yıllar — про́шлые го́ды
2) перезре́лый ( о плодах)2.про́шлое, было́еgeçmişle ilgisini kesmek — порва́ть с про́шлым
geçmişte olup bitenler — собы́тия про́шлого
••- geçmişlerini karıştırmakgeçmişe mazi, yenmişe kuzu derler — погов. что бы́ло, то бы́ло; всё в про́шлом
- geçmiş ola
- geçmiş olsun!
- geçmişi olmak -
100 gümüş
серебро́ (с)* * *1.серебро́gümüş takımı — сере́бряный серви́з; столо́вое серебро́, серебро́ собир.
2.yaldızlı gümüş — позоло́ченное серебро́
сере́бряныйgümüş para — серебро́, сере́бряные де́ньги
••gümüş sağ olsun, altın gidekosun — посл. ≈ лу́чше сини́ца в рука́х, чем жура́вль в не́бе
См. также в других словарях:
olsun — òlsun uzv. DEFINICIJA reg. ekspr. neka bude! [Bajram (šerif) mubarek olsun! riječi kojima se čestita Bajram] ETIMOLOGIJA tur. olsun … Hrvatski jezični portal
... olsun ... olsun — sözü geçen her şey Er olsun subay olsun, harpte ölen her askerin müşterek sembolü meçhul askerdir. P. Safa … Çağatay Osmanlı Sözlük
olsun — 1. Yaxşı, razıyam, etirazım yoxdur. – Olsun, – deyə direktor gülümsündü. 2. «Ki» bağlayıcısı ilə: olsun ki. . . – ola bilsin ki. . . , ola bilər ki. . . , mümkündür ki. . . , yəqin, ehtimal ki. . . , bəlkə də. . . Olsun ki, o bu təklifi qəbul… … Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
şart olsun — 1) nikâhım üzerine yemin ederim ki, öyle değilse veya bunu yapmazsa karım boş düşsün (olsun) anlamında yemin olarak kullanılan bir söz Artık hep, evli adamlar gibi biz de şart olsun yeminine başladık. Ö. Seyfettin 2) yemin etmek için kullanılan… … Çağatay Osmanlı Sözlük
feda olsun! — varsın gitsin, uğrunda yok olsun! anlamında kullanılan bir söz Böyle harmancı çingeneler, sana düzinelerle feda olsun! O. C. Kaygılı … Çağatay Osmanlı Sözlük
helal olsun — 1) bir hizmet veya özverinin istenilerek yapıldığını ve takdir edildiğini göstermek için kullanılan bir söz Yol güzel, tarlalar cömert / Helal olsun yol parası. B. R. Eyuboğlu 2) hakkımı helal ediyorum anlamında kullanılan bir söz 3) bir davranış … Çağatay Osmanlı Sözlük
eksik olsun — 1) gereği yok anlamında kullanılan bir söz Böyle yardım eksik olsun. 2) ölsün! anlamında kullanılan bir ilenme sözü … Çağatay Osmanlı Sözlük
toprağı bol olsun — Müslüman olmayanlar için ruhu sükûn içinde olsun anlamında söylenen bir söz On dakikaya kalmadan adamcağız sizlere ömür! Toprağı bol olsun diyeceksiniz. R. Erduran … Çağatay Osmanlı Sözlük
MURO: Nalet Olsun İçimdeki İnsan Sevgisine — In diesem Artikel oder Abschnitt fehlen folgende wichtige Informationen: Vollständige Inhaltsangabe und Angaben zur Rezeption fehlen Du kannst Wikipedia helfen, indem du sie recherchierst und einfügst … Deutsch Wikipedia
dağ ardında olsun da yer altında olmasın — yaşasın da uzakta olsun anlamında kullanılan bir söz … Çağatay Osmanlı Sözlük
ervahına yuf olsun! — yazıklar olsun, Allah kahretsin! anlamında sövme veya kınama sözü … Çağatay Osmanlı Sözlük