-
121 εἴκω
εἴκω (mit dem Digamma, vgl. ὑποείκω, aor. εἴξασκε, Od. 5, 332), weichen: – a) sich zurückziehen, Hom., auch ὀπίσσω εἴκειν, zurückweichen, Il. 5, 606; τινί τινος, vor Jemandem in Etwas, z. B. Ἀργείοις χάρμης 4, 509; 14, 101; εἶκε πολέμου καὶ δηϊότητος 5, 348; προϑύρου, von der Thür, Od. 18, 10; εἴξατέ μοι νίκης Coluth. 171; auch τινί c. inf., Od. 5, 332; ohne casus, 2, 14, Platz machen, als Zeichen der Ehrerbietung. So εἴκω σοι τῆς ὁδοῦ Her. 2, 80; γέρουσιν ἕδρης Phocyl.; ἕδρας καὶ κλισίας ἕπιόντι Plut. am. et ad. discr. 22; εἶκε ϑυμοῦ, laß ab von deinem Zorn, Soph. Ant. 714. – b) nachstehen, geringer sein, τινί τι, Einem worin, Il. 22, 459 Od. 11, 515, τὸ ὃν μένος οὐδενὶ εἴκων; auch εἴκειν πόδεσσι, an Schnellfüßigkeit nachstehen, 14, 221. – Her. u. Thuc. oft τοῖς πολεμίοις u. ä.; ἀνάγκῃ Aesch. Ag. 1041; κακοῖς Prom. 320, wie Soph. Ant. 468; συμφοραῖς Thuc. 1, 84. 2, 64; ϑεοῖς Ai. 652; κάκῃ, unterliegen, Plat. Menex. 246 b; ϑυμῷ Il. 9, 593, der Neigung des Gemüthes folgen, wie ὕβρει, ἀφραδίαις u. ä., 10, 122 Od. 14, 262. 18, 139, sich davon fortreißen lassen; πενίῃ, sich durch Armuth verleiten lassen, 14, 157; ὀργῇ Thuc. 1, 38; τῇ ἡλικίῃ Her. 7, 18; εἶξαι ἵππῳ τὰ ἡνία ταῖς χερσίν, einem Pferde die Zügel nachlassen, schießen lassen, Iliad. 23, 337, Aristarch erklärte χαλάσαι, s. Lehrs Aristarch. ed. 2 p. 147; ὁπηνίκ' ἂν ϑεὸς πλοῠν ἡμῖν εἴκῃ, gestattet, Soph. Phil. 465; οὐκ ὀρϑῶς τοῠτο εἴξαντος τοῠ νομοϑέτου Plat. Legg. VI, 781 a.
-
122 κῆρ
κῆρ, κῆρος, τό, zsgzgn aus κέαρ, das Herz, bei Hom. die einzig vorkommende Form, bezeichnet bes. den Sitz des Wollens u. Begehrens; ἄλλα δέ οἱ κῆρ ὥρμαινε φρεσὶν ᾗσιν Od. 18, 343, vgl. 7, 82; μετὰ σὸν καὶ ἐμὸν κῆρ, nach deinem u. meinem Herzen, Sinne, Il. 15, 52; es bezeichnet dah. die Leidenschaft der Liebe u. des Hasses, πέρι κῆρι φιλεῖν, von Herzen lieben, 13, 206 u. öfter, ὅν τε Ζεὺς κῆρι φιλήσῃ 9, 117, ὅτ' ἄν τοι ἀπέχϑωνται πέρι κῆρι 4, 53; des Zornes, τότε δὴ πέρι κῆρι Ποσειδάων ἐχολώϑη 13, 206; der Freude, ϑαλέων ἐμπλησάμενος κῆρ 22, 504, vgl. 19, 319; der Trauer, ἥ τε μοι αἰεὶ ἐνὶ στήϑεσσι φίλον κῆρ τείρει Od. 1, 341; φϑινύϑεσκε φίλον κῆρ 1, 491, oft ἀχνύμενος κῆρ; des Muthes u. der Furcht, Πατροκλῆος λάσιον κῆρ Il. 16, 554, wie 2, 851; auch vom Löwen, τοῦ δ' οὔ ποτε κυδάλιμον κῆρ ταρβεῖ 12, 45. – Seltener vom Verstande, als gleichbedeutend mit νόος verbunden, Il. 15, 52. Neben den schon erwähnten Vrbdgn κῆρ ἐν στήϑεσσι u. φρεσίν auch ἐν ϑυμῷ, Il. 6, 532. – Κηρόϑι, s. unten. – Bei Pind. u. einzeln bei den Tragg. findet sich die uncontrahirte Form κέαρ, s. oben.
-
123 μετά-στασις
μετά-στασις, ἡ, das Umstellen, in eine andere Lage Versetzen, Verändern; ἀλλ' εἶκε ϑυμῷ, καὶ μετάστασιν δίδου, Soph. Ant. 714, was der Schol. dem Sinne nach durch μετάνοια erklärt; μορφῆς μετάστασις, Umgestaltung, Eur. Hec. 1266; γνώμης, Meinungsänderung, Andr. 1004. – Vom Orte, das Umziehen, τῆς χώρας μετάστασις ἐξ οἰκείας ἐπ' ἀλλοτρίαν γιγνομένη, Plat. Tim. 82 a; μετάστασιν εἰς τὴν γείτονα πόλιν αὐτῷ γίγνεσϑαι, Legg. IX, 877 a; αἱ μεταστάσεις τῶν Δωριέων, die Wanderungen, Thuc. 3, 82; vgl. Pol. διὰ τὸ μὴ καταλείπεσϑαι τόπον εἰς ἀναχώρησιν καὶ μετάστασιν, 2, 68, 9; daher Verbannung, Plat. Ep. VIII, 356 e; u. ἡ ἐκ τοῦ βίου μετάστασις, das Hinscheiden, Sterben, Pol. 30, 2, 5, auch ohne Zusatz, 37, 3, 9; – das Abtreten des Chors in der Tragödie, Poll. 4, 108; – τοῦ κακοῦ, das Fortschaffen, Beseitigen, Andoc. 2, 8; daher auch von Menschen, aus dem Wege räumen, Pol. 5, 56, 141 – ἡλίου, das Weggehen, Verschwinden der Sonne, Eur. I. T. 816. Uebh. Veränderung, bes. der Staatsverfassung, Thuc. 8, 74; πολιτείας, Plat. Legg. IX, 856 c; καὶ μεταβολή, Dem. 2, 13; Arist. a. Sp. In Athen hieß so bes. die durch Alcibiades bewirkte Staatsumwälzung u. Veränderung der Demokratie in Aristokratie, 411 v. Chr., Lys. 30, 10.
-
124 μεγαλίζω
μεγαλίζω, groß machen, erheben, im med., μηδὲ μεγαλίζεο ϑυμῷ, Il. 10, 69, sich überheben, stolz sein, wie Od. 23, 174, οὔτ' ἄρ τι μεγαλίζομαι οὔϑ' ἀϑερίζω.
-
125 νεμεσίζομαι
νεμεσίζομαι, nur praes. u. imperf., 1) wie νεμεσάω, unwillig gegen Einen werden, ihm zürnen, τινί, Ἥρῃ δ' οὔτι τόσον νεμεσίζομαι, Il. 8, 407. 421; Od. 2, 239; τινί τι, Einem Etwas verargen, verübeln, verdenken, οὐ νεμεσίζῃ Ἄρει τάδε καρτερὰ ἔργα, Il. 5, 737. 872; mit acc. c. inf., οὐ νεμεσίζομ' Ἀχαιοὺς ἀσχαλάαν, ich verdenke es ihnen nicht, daß sie, Il. 2, 296. – 2) wie νεμεσάομαι, sich schämen, νεμεσιζέσϑω δ' ἐνὶ ϑυμῷ, Il. 17, 254, εἰ μὲν ϑυμὸς νεμεσίζεται αὐτῶν, Od. 2, 138. – Auch c. accus., sich vor Jem. schämen, ihn scheuen, ἐπεί ῥα ϑεοὺς νεμεσίζετο, Od. 1, 263. – Das act. νεμεσίζω hat nur Suid.
-
126 μενοινάω
μενοινάω, u. ep. zsgzgn u. gedehnt μενοινώω, Il. 13, 79, wie μενοινώων, Ap. Rh. 4, 1255; μενοινάᾳ, Il. 19, 164, u. so conj. μενοινήῃσι mit Aristarch 15, 82 zu lesen, wo Bekkers Interpunktion Buttmanns u. Spitzners Gründe für den opt. μενοιήσειε widerlegt (μένος, vgl. μενεαίνω); heftig verlangen, begehren, im Sinne haben, beabsichtigen; mit dem accus., ὅ τι φρεσὶ σῇσι μενοινᾷς, Il. 14, 221, τίη δὲ σὺ ταῦτα μετὰ φρεσὶ σῇσι μενοινᾷς, ib. 264, σοὶ δ' ὁδὸς οὐκέτι δηρὸν ἀπέσσεται, ἣν σὺ μενοινᾷς, Od. 2, 285, öfter; auch κακὰ δὲ Τρώεσσι μενοίνα, er sann auf Uebel gegen die Troer, 11, 532; – c. inf. praes., εἴπερ γὰρ ϑυμῷ γε μενοινάᾳ πολεμίζειν, Il. 19, 164, vgl. 10, 101 Od. 2, 36, u. aor., ἔλπετ' ἐνὶ φρεσὶν ἠδὲ μενοινᾷ γῆμαι Πηνελόπειαν, 21, 157, vgl. 2, 248; – ἔργα πολλά Pind. N. 11, 45; βαλεῖν P. 1, 53; χρήμασι μενοινᾶν, Dingen nachtrachten, nachstreben, Theogn. 461. Einzeln auch bei den folgenden Dichtern; σφάξαι νιν μενοινᾷς Eur. Cycl. 447; ἐξελεῖν μενοινῶν τἀνϑρήνια Ar. Vesp. 1080; Ap. Rh.
-
127 μελέδημα
μελέδημα, τό, 1) die Sorge, Bekümmerniß, Hom. im plur., ἀνὴρ ἔχων μελεδήματα ϑυμῷ, Od. 4, 650, öfter, μελεδήματα πατρός, Sorge um den Vater, 15, 8. Der Schlaf heißt λύων μελεδήματα ϑυμοῠ, Il. 23, 62; μελ. ϑεῶν, Eur. Hipp. 1103, die Fürsorge der Götter. – 2) der Gegenstand, um den man sorgt, der Einem am Herzen liegt, Χαρίτων, Ibyc. 4 bei Ath. XIII, 564 e.
-
128 δια-πυρόω
δια-πυρόω, verbrennen, auch med., Τροίαν διεπυρωσάμην Eur. Cycl. 690; pass., übertr., τῷ ϑυμῷ διετυροῦτο Plut. Phoc. 6.
См. также в других словарях:
θυμώ — (I) θυμῶ, όω (ΑΜ) [θυμός] βλ. θυμώνω. (II) άω [θυμός] επαναφέρω στη μνήμη κάποιου, θυμίζω, υπενθυμίζω («σώπα και μη μού τή θυμάς», Κρυστ.) … Dictionary of Greek
θυμῶ — θῡμῶ , θυμός soul masc gen sg (doric aeolic) θῡμῶ , θυμόω make angry pres subj act 1st sg θῡμῶ , θυμόω make angry pres ind act 1st sg … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
θυμῷ — θῡμῷ , θυμός soul masc dat sg … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
θύμω — θύμον Cretan thyme neut nom/voc/acc dual θύμον Cretan thyme neut gen sg (doric aeolic) θύμος Cretan thyme masc nom/voc/acc dual θύμος Cretan thyme masc gen sg (doric aeolic) θύ̱μω , θυμόω make angry pres imperat act 2nd sg (doric aeolic) θύ̱μω ,… … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
θύμῳ — θύμον Cretan thyme neut dat sg θύμος Cretan thyme masc dat sg … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
Μείδησε δὲ θυμῶ Σαρδάνιον μάλα τοῖον. — μείδησε δὲ θυμῶ Σαρδάνιον μάλα τοῖον. См. Сардонический смех … Большой толково-фразеологический словарь Михельсона (оригинальная орфография)
Ἑκὼν ἀέκοντί γε θυμῷ. — См. В непогоду не до плаванья … Большой толково-фразеологический словарь Михельсона (оригинальная орфография)
Ἐν θυμῷ, γρηῦ, χαῖρε καὶ ἴσχεο. — См. Внутренно смеяться … Большой толково-фразеологический словарь Михельсона (оригинальная орфография)
θύμωι — θύμῳ , θύμον Cretan thyme neut dat sg θύμῳ , θύμος Cretan thyme masc dat sg … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
θυμώνω — (ΑΜ θυμῶ, όω, Μ και θυμώνω) 1. (μτβ.) προκαλώ την οργή κάποιου, κάνω κάποιον να εξοργιστεί, τον εκνευρίζω, επισύρω την οργή του, τον φουρκίζω 2. (αμτβ.) (ενεργ. και μέσ. παθ.) θυμώνω, θυμώνομαι (νεοελλ. μσν.), θυμῶ, θυμοῡμαι (μσν. αρχ.)… … Dictionary of Greek
συνθυμώ — έω, Α 1. έχω την ίδια άποψη με κάποιον, ομοφρονώ 2. νιώθω τα ίδια συναισθήματα με κάποιον άλλο. [ΕΤΥΜΟΛ. < συν * + θυμῶ (< θυμος < θυμός), πρβλ. ἐπι θυμῶ, κατα θυμῶ] … Dictionary of Greek